Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 30 listopada 2022r.

Sąd Okręgowy w Suwałkach III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący:	sędzia Piotr Witkowski
Protokolant:	Marta Majewska-Wronowska

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 30 listopada 2022r. w Suwałkach

sprawy E. D. (1) i P. G.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O.

przy udziale zainteresowanej A. G.

o ustalenie

w związku z odwołaniem E. D. (1)

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O.

z dnia 7 lipca 2021 znak (...)

i w związku z odwołaniem P. G.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O.

z dnia 3 sierpnia 2021 r. znak (...)

zmienia zaskarżone decyzje i ustala, że podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia P. G. i E. D. (1), jako osób prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą, od stycznia 2021r. do maja 2021r. wynika z kodu zgłoszenia 0590.

UZASADNIENIE

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O. decyzją z dnia 7.07.2021r. stwierdził, że podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia P. G., podlegającego ubezpieczeniom jako osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą, za miesiące od stycznia do maja 2021r. wynosi na ubezpieczenie emerytalne i rentowe (...), ubezpieczenie wypadkowe (...) zł, a na ubezpieczenia zdrowotne (...)

W uzasadnieniu wskazał, że na podstawie danych Zakładu wynika, iż P. G. jako osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą od 01.01.2021r. zgłosił się obowiązkowo do ubezpieczeń społecznych z kodem tytułu 0590 jako osoba, dla której podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne uzależniona jest od przychodu (tzw. ,,mały ZUS”).

Dokument zgłoszeniowy z kodem tytułu 0590 złożył jednak dopiero w dniu 06.02.2021r. tj. po ustawowym terminie . Termin zgłoszenia do ,,małego ZUS” upłynął 01.02.2021r.

Ponieważ przekazanie dokumentu zgłoszeniowego z kodem tytułu 0590 po terminie uniemożliwia skorzystanie z tzw. ,,małego ZUS” od 01.01.2021r. do końca roku 2021 obowiązuje P. G. podstawa wymiaru składek w wysokości 60% prognozowanego przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia. Stosownie bowiem do art. 18 ust.8 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U z 2021r. poz.423 z póź. zm.) podstawą wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe ubezpieczonych, o których mowa w art. 6 ust 1 pkt 5 i 5a, stanowi zadeklarowana kwota, nie niższa niż 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego przyjętego do ustalenia kwoty ograniczenia rocznej podstawy wymiaru składek, ogłoszonego w trybie art. 19 ust. 10 na dany rok kalendarzowy. Składka w nowej wysokości obowiązuje od dnia 1 stycznia do dnia 31 grudnia danego roku.

Jak zaś stanowi art.20 ust 1 wskazanej ustawy - podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie wypadkowe stanowi podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i ubezpieczenia rentowe.

W odwołaniu od tej decyzji P. G. nie zgodził się z nią, ponieważ zgłoszenie było wysłane w terminie obowiązującym dnia 29.01.2021r. o godzinie 15:52 i dokumenty miały status przetworzone. Został nadany nr indentyfikacyjny ZUS tej wysyłki, co pokazują załączone screeny z okna programu Płatnik przesyłek zarejestrowanych i potwierdzonych do ZUS.

Dokumenty biuro wysłało wraz z screenami wysyłki elektronicznej z programu Płatnik do Inspektoratu ZUS E. wyjaśniając zaistniałą sytuację dnia 08.02.2021r. i nie otrzymało żadnej odpowiedzi, tylko pismo z dnia 03.03.2021r. o złożenie pełnomocnictwa. Było to zaniedbanie pracownika ZUS, które spowodowało, że narzucony mu został wymiar podstawy składki w wysokości 60% prognozowanego miesięcznego wynagrodzenia 2021r. oraz zostały zablokowane środki pieniężne do zwrotu składki z tarczy COVID-19.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie. Podtrzymał argumenty decyzji bliżej wskazując przepisy prawne i sposób wyliczenia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne oraz warunki jakie należy spełnić aby zgłosić się do tzw. ,,małego ZUS” tj. aby przychód z tytułu działalności gospodarczej uzyskany w poprzednim roku kalendarzowym, jeśli przedsiębiorca prowadził ją przez cały rok, nie przekroczył 120000,00 zł.

Odnosząc się do załączonego do odwołania pisma z dnia 08.02.2021r. dotyczącego problemu z wysyłką dokumentów zgłoszeniowych z kodem 0590, print screenu programu Płatnik, kserokopii nadania przesyłki poleconej, potwierdzenia odbioru przesyłki poleconej wskazał, iż z tych dokumentów nie wynika, iż dokumenty zgłoszeniowe do ubezpieczeń społecznych z kodem 0590 zostały przyjęte do Zakładu w obowiązującym terminie tj. do dnia 01.02.2021r.

Decyzją też z dnia 3.08.2022r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych oddział w O. stwierdził, że podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia E. D. (1), podlegającej ubezpieczeniom jako osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą, za miesiące od stycznia do czerwca 2021r. wynosi na ubezpieczenie emerytalne i rentowe (...) zł, ubezpieczenie wypadkowe (...) zł, a na ubezpieczenia zdrowotne (...) zł.

Uzasadnił decyzje taką samą argumentacją jak decyzję odnośnie P. G. z dnia 7.07.2022r.

W odwołaniu od tej decyzji E. D. (2) też z nią nie zgodziła się z takich samych powodów jak P. G..

W odpowiedzi na odwołanie E. D. (3) organ rentowy też wniósł o jego oddalenie argumentując jak w odpowiedzi na odwołanie P. G..

Wezwana do udziału w sprawie jako zainteresowana A. G. właścicielka (...), dokonująca zgłoszenia odwołujących się do ubezpieczeń społecznych do ZUS, poparła ich odwołanie. Potwierdziła, że dnia 29.01.2021r. o godzinie 15:52 zostały wysłane przez Biuro zgłoszenia odwołujących się jako podatników do „Mały ZUS Plus”, co pokazują załączone screeny z okna programu Płatnik przesyłek zarejestrowanych i potwierdzonych do ZUS. Biuro zorientowało się o braku komunikacji ZUS i przetworzeniu tych deklaracji, ponieważ wystąpił problem z wysyłką u innych podatników dnia 06.02.2021r. Informatyk pomógł w rozwiązaniu problemu. Przesyłki zostały ponownie wysłane do ZUS tego samego dnia.

Sąd Okręgowy w Suwałkach ustalił i zważył co następuje:

Odwołania należało uznać za uzasadnione.

W celu rozstrzygnięcia sporu Sąd dopuścił dowód z opinii biegłego z zakresu informatyki w osobie T. G. na okoliczności wskazania, czy deklaracje zgłoszeniowe ,,Mały ZUS Plus” z kodem 0590 E. D. (3) i P. G. z dnia 29.01.2021r. wpłynęły do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych przez program ,,Płatnik” w dniu 29.01.2021r. i winny być zarejestrowane i potwierdzone, a jeżeli nie, to z jakiego- z punktu widzenia informatycznego - powodu do tego nie doszło.

Biegły na tak postawione pytanie wskazał, że w dniu 29.01.2021r. doszło do komunikacji pomiędzy programem Płatnik biura (...), a jednym z serwerów (...) i zgodnie z dziennikiem operacji była próba wysłania zestawów z kodem 0590 P. G. i E. D. (3). Deklaracje zgłoszeniowe zostały wysłane i winny być dostarczone - za pośrednictwem sieci Internet, natomiast nie zostały przyjęte przez system ZUS-u, ale w trakcie dostarczania tych zestawów mógł pojawić się błąd w oknie programu Płatnik. Próba komunikacji została podjęta o godzinie 15:52. Nie zostały zaś zestawy przyjęte o czym świadczy brak potwierdzenia przyjęcia zestawów przez system (...). Niepowodzenie w procesie podpisywania i wysyłania dokumentów mogło być spowodowane kilkoma czynnikami i każdy z nich mógł mieć wpływ, z punku widzenia informatycznego, na to, że nie doszło do doręczenia dokumentów / deklaracji zgłoszeniowych ,,Mały ZUS Plus” z kodem 0590.

Mogły to być:

1.  błędy programu Płatnik w wersji 212 związane z minimalną podstawą wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne dla kodów z tytułu 05 z datą obowiązywania od 1 stycznia do 31 grudnia 2021 roku. Informacja w oparciu o treść pisma procesowego z dnia 8.03. 2022 r.;

2.  błędy wynikające z przedwczesnego wdrożenia planowanej zmiany metryki z 212 na 213, co mogło powodować konflikt / błędy w trakcie weryfikacji / walidacji dokumentu i wprowadzenie wcześniej niż planowano aktualizacji systemu (...) mogło uniemożliwić wysłanie dokumentów utworzonych w programie Płatnik w starej wersji 212; dlatego też zestawy zostały przyjęte 6.02.2021r., bo program Płatnik wcześniej został zaktualizowany do wersji 213 i wysłane deklaracje zgłoszeniowe zostały utworzone w nowej wersji programu;

3.  błąd programu Płatnik, gdzie w przypadku P. G. 29.01.2021r. nie został utworzony plik schematu (...) z zestawem danych z uwagi na możliwy błąd w wersji 212 związany z minimalną podstawą wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne dla kodów z tytułu 05 z datą obowiązywania od 1 stycznia do 31 grudnia 2021 roku przez co system (...) po stwierdzeniu błędu mógł w całości odrzucić przesyłki w tym dniu.

W sprawie nie ulega więc wątpliwości, że zgłoszenie odwołujących się do „Małego ZUS” do organu rentowego zostało przez biuro rachunkowe zainteresowanej A. G. dokonane. Jak biegły w opinii uzupełniającej wskazał biuro rachunkowe w dniu 29.01.2021r. nawiązało komunikację z serwerem (...), gdzie pomyślnie przebiegł proces aktualizacji danych płatników E. D. (1) i P. G.. Wysłany też (utworzony wcześniej) plik (...) w przypadku E. D. (1) z dnia 29.01.2021r. był identyczny z tym, który został przyjęty przez ZUS 6.02.2021r.. Pliki te różniły się jedynie datą utworzenia i wersją metryki programu Płatnik. Natomiast w przypadku P. G. plik (...) nie został utworzony przez program Płatnik, co mogło być bezpośrednią przyczyną niewysłania zestawów do serwera (...) w dniu 29.01.2021r. i przypuszczalnie wynikało to z błędu programu Płatnik w wersji metryki 212. Biegły nie stwierdził braku połączenia internetowego, zwłaszcza, że nawiązano komunikację i pobrano aktualne dane płatników, czyli odwołujących się.

Co było dokładną przyczyną braku przyjęcia przesyłki zgłoszeniowej do „Małego ZUS” przez system ZUS biegłemu nie udało się ustalić. Jak biegły wskazał w opiniach uzupełniających powodem tego był fakt znacznego opóźnienia w dostarczeniu przez organ rentowy logów z serwerów (...), o które zwracał się do organu rentowego jeszcze 16.01.2022r. kiedy była możliwość ustalenia dokładnych danych związanych z komunikacją internetową biura (...) z serwerem (...). Po roku bowiem czasu operator internetowy (...) S.A. usunął logi telekomunikacyjne zgodnie z Prawem telekomunikacyjnym. Art. 180a mówi o retencji danych telekomunikacyjnych, gdzie operator po 12 miesiącach musi te dane niszczyć. Po zniszczeniu logów telekomunikacyjnych przez operatora internetowego z dostarczonych przez ZUS logów z serwera (...) bliższych danych nie udało się już ustalić.

Brak jednak bliższych danych dlaczego dokładnie nie nastąpiło przyjęcie przesyłki zgłoszeniowej odwołujących się do „Małego ZUS” kodem 0590 przez system internetowy ZUS nie może stać na przeszkodzie uwzględnieniu ich odwołań. Wszakże, jak wskazał biegły, w dniu 29.01.2021r. nawiązano komunikację z serwerem (...), gdzie pomyślnie przebiegł proces aktualizacji danych płatników E. D. (1) i P. G., i deklaracje zgłoszeniowe odwołujących się P. G. oraz E. D. (1) zostały wysłane do ZUS za pośrednictwem sieci Internetowej. Brak natomiast ustalenia bliższych danych dlaczego nie zostały przyjęte przez system ZUS nie może obciążać odwołujących się. Nie ponoszą bowiem za to winy. Organ rentowy już 6.02.2021r.wiedział, że odwołujący się zgłosili się do „Małego ZUS” i chcą skorzystać właśnie z takiej możliwości ubezpieczenia się. Decyzję natomiast w tym zakresie wydaje wiele miesięcy później. Następnie zaś opóźnia się z dostarczeniem biegłemu sądowemu, mimo ponagleń Sądu, stosownych logów do serwera (...), aż nastąpi pewność, że zostaną zniszczone logi operatora internetowego, czym uniemożliwia dokładne ustalenie przyczyn braku przyjęcia przesyłki zgłoszeniowej odwołujących się. Poza tym trzeba też wskazać, że w tak ważnym terminie, dotyczącym końca zgłoszenia wniosku do „Małego ZUS” organ rentowy winien wstrzymać się z aktualizacją programów w dniu 29.01.2021r., na co zwrócił uwagę biegły w swojej opinii. Fakt wynikający z komunikatu, że taka aktualizacja będzie od godziny 18:00 do 23:30 nie znaczy, że wstępnych czynności do aktualizacji nie wykonano wcześniej. To zaś mogło rzutować na możliwość przyjęcia zgłoszeń odwołujących się do ZUS.

Mając zatem wszystko powyższe na uwadze Sąd na mocy art. 477 ¹⁴ § kpc zmienił zaskarżoną decyzję i ustalił, że podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia P. G. i E. D. (1), jako osób prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą, od stycznia 2021r. do maja 2021r. wynika z kodu zgłoszenia 0590.

Sąd przez przeoczenie tylko nie uwzględnił w wyroku miesiąca czerwca odnośnie odwołującej się E. D. (1).