III Pa 133/24 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Okręgowy w Suwałkach z 2025-03-28
Sygn. akt III Pa 133/24
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 28 marca 2025r.
Sąd Okręgowy w Suwałkach III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych
w składzie:
|
Przewodniczący: |
sędzia Piotr Witkowski |
|
Protokolant: |
Marta Majewska-Wronowska |
po rozpoznaniu w dniu 28 marca 2025r. w Suwałkach na rozprawie
sprawy z powództwa D. D. (1)
przeciwko Centrali Handlowo Produkcyjnej (...) sp. z o.o. w O.
o zapłatę odszkodowania
na skutek apelacji pozwanego Centrali Handlowo Produkcyjnej (...) sp. z o.o. w O.
od wyroku Sądu Rejonowego w S. IV Wydziału Pracy i Ubezpieczeń Społecznych
z dnia 7 października 2024r. sygn. akt IV P 45/24
1. zmienia zaskarżony wyrok i oddala powództwo;
2. zasądza od powoda D. D. (1) na rzecz pozwanego Centrali Handlowo Produkcyjnej (...) sp. z o.o. w O. kwotę 360 (trzysta sześćdziesiąt) złotych z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się wyroku w pkt. 2 do dnia zapłaty tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego za obie instancje.
UZASADNIENIE
Powód D. D. (1) domagał się zasądzenia od Centrali Handlowo-Produkcyjnej (...) sp. z o.o. w O. kwoty 17.119,65 zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia doręczenia pozwanej odpisu pozwu do dnia zapłaty, jak również kosztów procesu według norm przepisanych.
W uzasadnieniu pozwu podał, iż w dniu 4.01.2024r. otrzymał od pozwanej drogą mailową skan pisma zatytułowanego rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia zawartej 30.06.2020r. na czas nieokreślony. Jako przyczynę wskazano ciężkie naruszenie podstawowych obowiązków pracowniczych, tj. wystawienie fikcyjnej faktury VAT nr (...)) oraz wykorzystywanie samochodu służbowego marki C. nr rej. (...) do celów prywatnych. Określenie tymczasem przyczyny rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia jako ciężkie naruszenie podstawowych obowiązków pracowniczych, tj. wystawienie fikcyjnej faktury VAT nr (...) oraz wykorzystywanie samochodu służbowego marki C. nr rej. (...) do celów prywatnych jest niekonkretne, niejasne i mało precyzyjne, a więc ewidentnie nie odpowiada wymaganiom stawianym przez art. 30 § 4 kp. Podkreślił, że wykonywał pracę sumiennie, zaś pracodawca nie miał zastrzeżeń do jakości jego pracy ani nie wymierzał mu kar porządkowych. Faktura nr (...) została wystawiona zgodnie z zasadami na podstawie dokumentu „wz” wydanego towaru, który został następnie zwrócony, co skutkowało wystawieniem korekt faktury. Odnosząc się z kolei do kwestii używania pojazdu służbowego do celów prywatnych wskazał, iż pozwana nie podała żadnych przykładów takich zachowań z jego strony, wobec czego nie sposób zająć merytorycznego stanowiska w tej materii.
Nakazem zapłaty w postępowaniu upominawczym z dnia 8.02.2024r. Sąd uwzględnił powództwo w całości.
W sprzeciwie wniesionym od całości nakazu zapłaty pozwana domagała się oddalenia powództwa oraz zasądzenia od powoda zwrotu kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego.
Pozwana wskazała, iż pismo zawierające rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia zostało wysłane przez prezesa zarządu pozwanego W. D. (1) mailowo do kierownika oddziału sklepu pozwanego w S. P. G. (1) i niestety przez omyłkę również do pozwanego. Po wydrukowaniu przedmiotowego pisma i podpisaniu go przez kierownika oddziału pozwanego P. G. (1) (z upoważnienia pracodawcy) podjął on próbę przekazania pisma powodowi. Powód jednak odmówił przyjęcia pisma i jego pokwitowania.
Pozwana wskazała także w sposób opisowy i dokładny określiła przyczynę rozwiązania umowy o pracę wyjaśniając, że jest nią m.in. „wystawianie fikcyjnej faktury VAT (tu: faktury nr (...), na rzecz firmy (...)). W tym miejscu przypominamy Panu, że w mailu z dnia 5 grudnia 2023 r. przyznał się Pan, że wspomniana faktura została wystawiona na tzw. „lipę”. Wystawianie fikcyjnych faktur VAT jest niezgodne z obowiązującymi przepisami i tym samym istotnie zagraża interesom pracodawcy. Do Pana obowiązków jako sprzedawcy należało wystawianie rzetelnych faktur VAT. Wystawianie nierzetelnych/fikcyjnych faktur VAT naraża pracodawcę na sankcje podatkowe i karno-skarbowe, jak również narusza jego dobre imię”. Mając na uwadze powyższe niezgodne z prawdą jest również twierdzenie powoda, że wykonywał on swoją pracę sumiennie i należycie. Zważyć bowiem trzeba, że u podstaw rozwiązania umowy o pracę leżał m.in. mail z 5.12.2023r., w którym powód udzielając odpowiedzi na zapytanie (wątpliwości) pozwanego dotyczące korekt dla firmy (...) wprost wskazał, że „Ta faktura której to dotyczy była fakturą kosztową dla klienta, bo zabijał go podatek. Dzięki temu uciekł od niego przez co mamy klienta w tym trudnym czasie do dalszej współpracy i zarobku. Wszystko zostało wypisane na tzw. "lipę" co tam podeszło z "zalegaczy" typu P., itd.” Wystawianie nierzetelnych faktur VAT - niedokumentujących rzeczywistych zdarzeń naraża pracodawcę na sankcje podatkowe i karno-skarbowe, jak również narusza jego dobre imię.
Ostatecznie precyzując powództwo w dniu 27.05.2024r. powód domagał się zasądzenia odszkodowania w kwocie 22.423,11 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia doręczenia pozwanej odpisu pozwu do dnia zapłaty jako trzykrotność jednomiesięcznego wynagrodzenia za pracę wyliczonego według zasad obowiązujących przy obliczaniu ekwiwalentu pieniężnego za urlop (pismo k. 65).
Sąd Rejonowy w Suwałkach wyrokiem z dnia 7.10.2024r. za sygn. akt III P 45/24 w pkt. I zasądził od pozwanej Centrali Handlowo-Produkcyjnej (...) sp. z o.o. w O. na rzecz powoda D. D. (1) kwotę 22.423,11 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od kwoty 17.119,65 zł od dnia 14.02.2024r. do dnia zapłaty, od kwoty 5.303,46 zł od dnia 27.05.2024r. do dnia zapłaty, w pkt. II zasądził od pozwanej Centrali Handlowo-Produkcyjnej (...) sp. z o.o. w O. na rzecz powoda D. D. (1) kwotę 180 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego, w pkt. III nakazał pobrać od pozwanej Centrali Handlowo-Produkcyjnej (...) sp. z o.o. w O. na rzecz Skarbu Państwa (Kasa Sądu Rejonowego w Suwałkach) kwotę 1000 zł tytułem brakującej opłaty od pozwu, od uiszczenia której powód był zwolniony z mocy prawa, w pkt. IV nadał wyrokowi w pkt. I rygor natychmiastowej wykonalności do kwoty 7.474,37 zł.
Sąd Rejonowy ustalił, co następuje:
D. D. (1) pozostawał zatrudniony w Centrali Handlowo-Produkcyjnej (...) sp. z o.o. w O. na podstawie umowy o pracę zawartej w dniu 30.06.2020r. na czas nieokreślony, w pełnym wymiarze czasu pracy, na stanowisku sprzedawca-handlowiec w Oddziale S..
W dniu 29.09.2023r. D. D. (1) wystawił dla firmy (...) R. A. w D. fakturę VAT nr (...) potwierdzającą sprzedaż artykułów na kwotę 70.412,05 zł brutto.
W dniu 31.10.2023r. D. D. (1) wystawił do tej faktury fakturę korygującą nr (...) o wartości korekty brutto -32.311,11 zł, zaś w dniu 05.12.2023r. wystawił do tej faktury kolejną fakturę korygującą nr (...) o wartości korekty brutto -38.100,94 zł.
Okolicznością zwrotu całego towaru sprzedanego na podstawie faktury z dnia 29.09.2023r. zainteresował się Prezes Zarządu Spółki – pracodawcy D. D. (1), W. D. (1), w dniu 5.12.2023r. tj. po wystawieniu drugiej korekty do tej faktury. Wątpliwości Prezesa wzbudziło zwłaszcza, że większość pozycji na fakturze z dnia 29.09.2023r. to były artykuły zalegające w magazynie. Tego samego dnia K. D. wysłał do D. D. e-maila z zapytaniem o okoliczności dokonanej sprzedaży i korekt. W odpowiedzi D. D. (1) w e-mailu z dnia 5.12.2023r. poinformował Prezesa Zarządu: „Ta faktura której to dotyczy była fakturą kosztową dla klienta, bo zabijał go podatek. Dzięki temu uciekł od niego przez co mamy klienta w tym trudnym czasie do dalszej współpracy i zarobku. Wszystko zostało wypisane na tzw. lipę co tam podeszło z zalegaczy typu P. itd. Wspomniane obudowy będą rozpisane w pierwszym kwartale nadchodzącego roku mimo iż są uszkodzone”.
W Oddziale (...) sp. z o.o. w O. są wykorzystywane dwa samochody służbowe – C. (...) i F. (...). Pracodawca stwierdził częste użytkowanie tych samochodów w weekendy będące dniami wolnymi od pracy (sobota-niedziela). Na zapytanie e-mailowe Prezesa Zarządu z dnia 6.12.2023r. o okoliczności używania samochodów służbowych w dniach wolnych od pracy, D. D. (1) poinformował e-mailowo w dniu 7.12.2023r., iż jeździł służbowo do klientów z towarem na budowy, do awarii. Pracodawca nie weryfikował zasadności użytkowania samochodów służbowych. Pracodawca nie opracował zasad użytkowania samochodów służbowych.
W dniu 3.01.2024r. pracodawca sporządził pismo o rozwiązaniu z D. D. (1) umowy o pracę bez zachowania okresu wypowiedzenia. Jako przyczynę rozwiązania umowy o pracę wskazał:
a) wystawianie fikcyjnej faktury VAT (faktura nr (...)) na rzecz firmy (...). W tym miejscu przypominamy Panu, że w mailu z dnia 5 grudnia 2023 r. przyznał się Pan, że wspomniana faktura została wystawiona na tzw. „lipę". Wystawianie fikcyjnych faktur VAT jest niezgodne z obowiązującymi przepisami i tym samym istotnie zagraża interesom pracodawcy. Do Pana obowiązków jako sprzedawcy należało wystawianie rzetelnych faktur VAT. Wystawianie nierzetelnych/fikcyjnych faktur VAT naraża pracodawcę na sankcje podatkowe i karnoskarbowe, jak również narusza jego dobre imię.
a) wykorzystywanie samochodu służbowego marki C. nr rejestracyjny (...) do celów prywatnych.
Oświadczenie to w formie skanu zostało przesłane przez pracodawcę e-mailem na adres poczty D. D. (1) i P. G. (1). Jednocześnie do D. D. (1) zadzwonił prezes Zarządu W. D. (1) z pytaniem, czy pracownik odebrał e-maila i zaproponował rozwiązanie umowy za porozumieniem stron, z czym D. D. się nie zgodził. Następnie W. D. zadzwonił do P. G. (1) i polecił mu wydrukować i podpisać oświadczenie w imieniu pracodawcy. Prezes Zarządu zobowiązał P. G. (1) do podpisania oświadczenia w imieniu pracodawcy i doręczenie go D. D. (1). Jednak P. G. nie podjął próby doręczenia oświadczenia pracodawcy powodowi.
Sąd Rejonowy następnie zważył, co następuje:
Zmodyfikowane na rozprawie w dniu 27.05.2024r. powództwo o zapłatę odszkodowania jest w całości zasadne.
Zgodnie z art. 56 § 1 kp pracownikowi, z którym rozwiązano umowę o pracę bez wypowiedzenia z naruszeniem przepisów o rozwiązaniu umów o pracę w oparciu o art. 52 kp, przysługuje roszczenie o przywrócenie do pracy na poprzednich warunkach albo odszkodowanie.
Dlatego też rozwiązanie umowy o pracę w tym trybie, jako nadzwyczajny sposób rozwiązania stosunku pracy, powinno być stosowane przez pracodawcę wyjątkowo i z ostrożnością. Musi być bowiem uzasadnione szczególnymi okolicznościami, które w zakresie winy pracownika polegają na jego złej woli lub rażącym niedbalstwie (zob. orzeczenie Sądu Najwyższego z dnia 21.09.2005r. II PK 305/04 M.P.Pr.-wkł. 2005/12/16). Ocena rodzaju i stopnia winy pracownika powinna zaś być dokonana w stosunku do naruszenia podstawowych obowiązków pracowniczych, jak i z uwzględnieniem zagrożenia lub naruszenia interesów pracodawcy (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 23.09.1997r., I PKN 274/97 OSNAPiUS 1998, z. 13, poz. 396).
Warunkiem rozwiązania umowy o pracę w trybie art. 52 § 1 pkt 1 KP jest zarówno bezprawność działania lub zaniechania pracownika, rozumiana jako naruszenie jego obowiązków objętych treścią stosunku pracy, jak i stosunek psychiczny sprawcy tego naruszenia do skutków swojego postępowania określony wolą i możliwością przewidywania (świadomością), czyli wina.
Naruszenie obowiązków, jako przyczyna rozwiązania stosunku pracy bez wypowiedzenia, musi być ciężkie w sensie obiektywnym (tj. stanowić zagrożenie dla istotnych interesów pracodawcy), jak i subiektywnym (nastąpić z winy umyślnej lub rażącego niedbalstwa pracownika) – por. wyrok SN z dn. 6.10.2015r. I PK 158/14.
Sąd stwierdził więc, że pozwany pracodawca w sposób co do zasady uprawniony, uzasadniony i zgodny z prawem podjął decyzję o zwolnieniu dyscyplinarnym powoda D. D. (1).
Za wystarczającą do rozwiązania umowy o pracę z powodem w tym trybie Sąd uznał wskazaną przyczynę polegająca na wystawieniu fikcyjnej faktury VAT (faktura nr (...)) na rzecz firmy (...).
Fakt wystawienia takiej faktury potwierdził sam powód w e-mailu skierowanym do pracodawcy w dniu 5.12.2023r. W mailu tym powód przyznał się, że wspomniana faktura została wystawiona na tzw. „lipę".
Okoliczności faktyczne sprawy wskazują, iż w dniu 29.09.2023r. D. D. (1) wystawił dla firmy (...) R. A. w D. fakturę VAT nr (...) potwierdzającą sprzedaż artykułów na kwotę 70.412,05 zł brutto.
W dniu 31.10.2023r. D. D. (1) wystawił do tej faktury fakturę korygującą nr (...) o wartości korekty brutto -32.311,11 zł, zaś w dniu 05.12.2023r. wystawił do tej faktury kolejną fakturę korygującą nr (...) o wartości korekty brutto -38.100,94 zł.
Okolicznością zwrotu całego towaru sprzedanego na podstawie faktury z dnia 29.09.2023r. zainteresował się w imieniu pracodawcy D. D. (1), W. D. (1), w dniu 5.12.2023r. tj. po wystawieniu drugiej korekty do tej faktury. Wątpliwości W. D. wzbudziło zwłaszcza, ze większość pozycji na fakturze z dnia 29.09.2023r. to były artykuły zalegające w magazynie. Tego samego dnia K. D. wysłał do D. D. e-maila z zapytaniem o okoliczności dokonanej sprzedaży i korekt. W odpowiedzi D. D. (1) w e-mailu z dnia 5.12.2023r. poinformował Prezesa Zarządu: „Ta faktura której to dotyczy była fakturą kosztową dla klienta, bo zabijał go podatek. Dzięki temu uciekł od niego przez co mamy klienta w tym trudnym czasie do dalszej współpracy i zarobku. Wszystko zostało wypisane na tzw. lipę co tam podeszło z zalegaczy typu P. itd. Wspomniane obudowy będą rozpisane w pierwszym kwartale nadchodzącego roku mimo iż są uszkodzone”.
Powód D. D. (1) w toku rozprawy przed Sądem nieudolnie próbował przekonywać, że jego stwierdzenia z informacji e-mailowej z dnia 5.12.2023r. skierowanej do pracodawcy, miały jedynie zirytować pracodawcę, zaś sama faktura z września 2023r. obrazowała prawdziwą sprzedaż. Jednak, w ocenie Sądu, pracownik w e-mailu z dnia 5.12.2023r. informował o okolicznościach wystawienia faktury z września 2023r. i faktur korygujących bardzo racjonalnie, przedstawiciel pracodawcy nie potraktował tych wyjaśnień jako próby zirytowania go.
Ciężar dowodu celem wykazania faktu wystawienia faktury z września 2023r. obrazującej prawdziwą sprzedaż spoczywał na powodzie. Powód mógł wykazać podnoszone przez siebie okoliczności np. z drodze dowodu z zeznań kontrahenta pozwanego pracodawcy – R. A., czemu nie sprostał. Przeciwko pracownikowi przemawia natomiast jego własne wyjaśnienie wskazujące na wystawienie w dniu 29.09.2023r. fikcyjnej faktury VAT.
Sąd zgodził się z pozwanym pracodawcą, iż wystawianie fikcyjnych faktur VAT jest niezgodne z obowiązującymi przepisami i tym samym istotnie zagraża interesom pracodawcy. Do obowiązków powoda jako sprzedawcy należało wystawianie rzetelnych faktur VAT. Wystawianie nierzetelnych/fikcyjnych faktur VAT naraża pracodawcę na sankcje podatkowe i karnoskarbowe, jak równie ż narusza jego dobre imię.
Dlatego też omawiana przyczyna w pełni uzasadniała rozwiązanie z powodem umowy o pracę bez zachowania okresu wypowiedzenia.
Druga z przyczyn tj. „wykorzystywanie samochodu służbowego marki C. nr rejestracyjny (...) do celów prywatnych” z kolei, w ocenie Sądu nie uzasadniała decyzji pracodawcy z kwestionowanego oświadczenia.
W Oddziale (...) sp. z o.o. w O. są wykorzystywane dwa samochody służbowe – C. (...) i F. (...). Pracodawca stwierdził częste użytkowanie tych samochodów w weekendy będące dniami wolnymi od pracy (sobota-niedziela). Na zapytanie e-mailowe Prezesa Zarządu z dnia 6.12.2023r. o okoliczności używania samochodów służbowych w dniach wolnych od pracy, D. D. (1) poinformował e-mailowo w dniu 7.12.2023r., iż jeździł służbowo do klientów z towarem na budowy, do awarii. Pracodawca (jak wynika z zeznań W. D. (1)) nie weryfikował zasadności użytkowania samochodów służbowych. Pracodawca nie opracował również zasad użytkowania samochodów służbowych.
Pomimo jednak uznania za prawdziwą i uzasadniającą rozwiązanie umowy o pracę z powodem w trybie dyscyplinarnym przyczynę polegającą na wystawieniu fikcyjnej faktury VAT (faktura nr (...)) na rzecz firmy (...), to jednak pracodawca przyjął wadliwą formę złożenia oświadczenia z dnia 4.01.2024r. Tym samym rozwiązano z powodem umowę o pracę z naruszeniem przepisów o rozwiązywaniu umów o pracę w trybie dyscyplinarnym.
Oświadczenie pracodawcy z dnia 3.01.2024r. zostało doręczone pierwotnie powodowi drogą e-mailową w dniu 4.01.2024r. z podpisem Prezesa Zarządu W. D. (1) (skan pisma), a następnie pracodawca polecił pracownikowi z Oddziału w S. P. G. (1) wydrukowanie skanu pisma, podpisanie go z upoważnienia pracodawcy i doręczenie ponownie D. D., co wynika z wydruków z k. 19, 20, 73 oraz zeznań W. D. (1) i P. G. (1).
Wbrew twierdzeniom pozwanego nie można było, w ocenie Sądu, przyjąć, że w takiej sytuacji mamy do czynienia z jednym oświadczeniem o rozwiązaniu umowy o pracę, zaś polecenie pracodawcy doręczenia powodowi oświadczenia w dniu 4.01.2024r. dodatkowo przez P. G. (1) świadczy o zachowaniu wymogu formy pisemnej zgodnie z art. 30 § 3 KP. W przedmiotowej sprawie zasadnicze znaczenie ma okoliczność, że oświadczenia o wypowiedzeniu powodowi umowy o pracę, mimo że tożsame w treści, zostały podpisane przez inne osoby i skierowane do powoda w innym czasie i okolicznościach, co w ocenie Sądu wyklucza możliwość przyjęcia, że pracodawca skierował do powoda jedno, a nie dwa oświadczenia o rozwiązaniu umowy było pracę. Ponadto ma przy tym znaczenie czy P. G. (1) był umocowany do dokonywania za pracodawcę czynności w sprawach z zakresu prawa pracy zgodnie z art. 3 1 § 1 KP. Pracodawca przedstawił bowiem upoważnienie datowane na 20.12.2023r. upoważaniające P. G. do dokonywania czynności z zakresu prawa pracy związanych z nawiązywaniem i rozwiązywaniem stosunków pracy z pracownikami Oddziałku Spółki w S., na warunkach uzgodnionych z zarządem spółki (upoważnienie k. 11). Jednak P. G., jak zeznał, nie widział tego upoważnienia przed okazaniem mu go przez Sąd z akt sprawy. Nie można zatem wykluczyć, że samo upoważnienie dla P. G. zostało sporządzone na potrzeby rozpoznawanej sprawy. Doświadczenie życiowe uczy bowiem, że jeżeli pracodawca przekazuje wybranemu pracownikowi do podpisania korespondencję związaną z rozwiązaniem umowy o pracę innemu pracownikowi, to jednocześnie załącza dokument pełnomocnictwa upoważniający daną osobę do dokonywania czynności z zakresu prawa pracy w jego imieniu. Takiego dokumentu w dniu 4.01.2024r. zabrakło.
Materiał dowodowy zgromadzony w sprawie, w tym treść zeznań powoda i prezesa Zarządu pozwanej spółki, wskazuje więc, iż wysłanie bezpośrednio powodowi e-mailem oświadczenia pracodawcy podpisanego przez W. D. (1) miało skłonić powoda do przyjęcia propozycji rozwiązania umowy o pracę za porozumieniem stron. Podkreślić jednak trzeba, że niezależnie od tego czy P. G. (1) był uprawniony do działania za pracodawcę, to doręczone powodowi w formie elektronicznej podpisane przez W. D. (1) (skan pisma) oświadczenie, było wadliwe z uwagi na niezachowanie formy pisemnej. Przyjęcie zaś koncepcji pozwanego pracodawcy o skutecznej próbie doręczenia oświadczenia podpisanego przez upoważnionego pracownika (P. G.) powodowałoby, że pracodawca mógłby w istocie bezterminowo sanować wady złożonego pracownikowi oświadczenia woli o wypowiedzeniu lub rozwiązaniu umowy o pracę, co z kolei byłoby nie do pogodzenia z gwarancyjną funkcją prawa pracy, polegającą na ochronie interesów pracownika jako słabszej ekonomicznie strony stosunku pracy.
Dlatego też w przedmiotowym stanie faktycznym uznał, że przesłane pracownikowi w formie e-maila oświadczenie woli podpisane przez W. D. zostało skutecznie złożone, ale bez dochowania wymogu formy pisemnej. Natomiast oświadczenie późniejsze tożsame w treści, ale podpisane przez inną osobę (P. G.) może być jedynie uznane za potwierdzenie dokonanej już czynności prawnej, skutecznej choć wadliwej, a nie za czynność prawną tożsamą z tą poprzednią.
Pracodawca nie udowodnił również faktu doręczenia oświadczenia o rozwiązaniu umowy o pracę z powodem przez P. G.. Chociaż P. G. w swoich zeznaniach podał, że po wydrukowaniu oświadczenia pracodawcy podpisał je i położył na biurku powoda z poleceniem podpisania, jednak powód zaprzeczył, aby w dniu 4.01.2024r. przedstawiono mu do zapoznania się inne oświadczenie pracodawcy o rozwiązaniu z nim umowy o pracę, niż to odebrane przez niego drogą e-mailową. Ponadto na egzemplarzu podpisanym przez P. G. brak jest adnotacji o odmowie przyjęcia oświadczenia przez pracownika D. D. (k. 20). Zwyczajowo, w przypadku odmowy zapoznania się przez pracownika z oświadczeniem pracodawcy o rozwiązaniu/ wypowiedzeniu umowy o pracę, w celu dowodowym pracodawca czy osoba go zastępująca sporządzą pisemną informację dot. okoliczności próby wręczenia oświadczenia pracownikowi. W analizowanej sprawie bak jest takiego dowodu, a pracownik zaprzeczył, aby otrzymał inne oświadczenie niż skan przesłany mu drogą e-mailową.
Zgodnie art. 56 § 1 kp pracownikowi, z którym rozwiązano umowę o pracę bez wypowiedzenia z naruszeniem przepisów o rozwiązaniu umów o pracę, przysługuje roszczenie o przywrócenie do pracy na poprzednich warunkach albo odszkodowanie. Stosownie zaś do art. 58 kp odszkodowanie przysługuje w wysokości wynagrodzenia za okres wypowiedzenia. Powód był zatrudniony u pozwanej ponad 3 lata, więc okres wypowiedzenia wynosił 3 miesiące (art. 36 § 1 pkt. 3 kp).
Mając na uwadze powyższe Sąd zasądził od pozwanej Centrali Handlowo-Produkcyjnej (...) sp. z o.o. w O. na rzecz powoda D. D. (1) kwotę 22.423,11 zł. z ustawowymi odsetkami za opóźnienie: od kwoty 17.119,65 zł. od dnia 14.02. 2024 r. (tj. zgodnie żądaniem pozwu od dnia doręczenia odpisu pozwu pozwanej) do dnia zapłaty oraz od kwoty 5.303,46 zł. (tj. od dnia zgłoszenia na rozprawie w dniu 27.05.2024r. rozszerzenia powództwa) do dnia zapłaty, tytułem odszkodowania za rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia naruszające przepisy o rozwiązywaniu umów w tym trybie – pkt. I sentencji wyroku.
O odsetkach orzekł na podstawie art. 481 § 1 i §2 kc w zw. z art. 300 kp.
O brakujących kosztach sądowych orzekł z mocy art. 113 ust. 1 ustawy z dnia 28.07.2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz.U. z 2024r. poz. 959 ze zm.) w zw. z art. 98 § 1 kpc. Wysokość tych kosztów ukształtowała się na poziomie 1.000,00 zł (brakująca opłata od pozwu, od uiszczenia której powód był zwolniony z mocy prawa) - pkt III sentencji wyroku
Wyrokowi w pkt I Sąd nadał rygor natychmiastowej wykonalności do kwoty 7.474,37 zł na podstawie art. 477 2 § 1 kpc Wysokość jednomiesięcznego wynagrodzenia liczonego jak ekwiwalent za niewykorzystany urlop wypoczynkowy wynika z zaświadczenia pracodawcy z dnia 20.03.2024r. (k. 37) .
W apelacji od tego wyroku pozwany zaskarżył go w całości.
Zaskarżonemu wyrokowi na podstawie art. 368 § 1 pkt. 2 kpc zarzucił naruszenie przepisów, tj. I. prawa procesowego, tj.
a) art. 233 § 1 kpc w zw. z art. 6 kc poprzez dowolną ocenę zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, w związku z przyjęciem, że powód nie udowodnił, że przekazał zwolnienie dyscyplinarne z pracy podpisane przez P. G. powodowi, podczas gdy z zeznań świadka P. G. wynikało, że przekazał on zwolnienie dyscyplinarne powodowi, jednakże ten odmówił jego przyjęcia. „Powód pokazał środkowy palec i odpowiedział wulgaryzmem”;
b) b) art. 233 § 1 kpc poprzez dowolną ocenę zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego w związku z przyjęciem, że pracodawca przyjął wadliwą formę złożenia oświadczenia z dnia 4.01.2024r. (nie dochował formy pisemnej), podczas gdy sam w uzasadnieniu wyroku wskazał, że „Oświadczenie pracodawcy z dnia 3.01.2024r. zostało doręczone pierwotnie powodowi drogą e-mailową w dniu 4.01.2024r. z podpisem Prezesa Zarządu W. D. (1) (skan pisma), a następnie pracodawca polecił pracownikowi z Oddziału w S. P. G. (1) wydrukowanie skanu pisma, podpisanie go z upoważnienia pracodawcy i doręczenie ponownie D. D., co wynika z wydruków z k. 19, 20, 73 oraz zeznań W. D. (1) i P. G. (1)”;
c) art. 233 § 1 kpc poprzez dowolną ocenę zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego w związku z przyjęciem, że nie można wykluczyć, że P. G. (1) nie był upoważniony do podpisania zwolnienia dyscyplinarnego, podczas gdy sam Sąd ustalił, że pracodawca polecił pracownikowi z Oddziału w S. P. G. (1) wydrukowanie skanu pisma, podpisanie go z upoważnienia pracodawcy i doręczenie ponownie D. D..
a) prawa materialnego, tj.:
a) art. 8 kp poprzez jego niezastosowanie i w konsekwencji nie oddalenie roszczenia w całości, w sytuacji, gdy powód wiązał swoje roszczenie z działaniem na szkodę pozwanego, które polegało na wystawianiu przez powoda fikcyjnych faktur w zakładzie pozwanego,
b) art. 485 kc i art. 484 § 2 kc w zw. z art. 58 kp w zw. z art. 300 kp poprzez ich niezastosowanie i niezmiarkowanie odszkodowania należnego powodowi, pomimo tego, że odszkodowanie zostało mu przyznane od pracodawcy w sytuacji, gdy działał on na jego szkodę poprzez wystawianie fikcyjnych faktur VAT.
Mając na uwadze powyższe, wnosił o:
- zmianę zaskarżonego wyroku poprzez oddalenie powództwa w całości, ewentualnie uchylenie wyroku sądu I instancji i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania sądowi pierwszej instancji,
- zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego za obie instancje wg norm przepisanych.
Sąd Okręgowy w Suwałkach zważył, co następuje:
Apelację należało uznać za uzasadnioną. Sąd Rejonowy naruszył bowiem art. 233 § 1 kpc i nie dokonał właściwej swobodnej oceny dowodów.
Ze zgromadzonego mianowicie materiału dowodowego przyjąć należało, że pozwanemu przekazano zwolnienie dyscyplinarne na piśmie. Świadek P. G. (1) jednoznacznie wszakże zeznał, że przekazał powodowi jego zwolnienie dyscyplinarne. Fakt zaś, że powód odmówił jego przyjęcia, nie może niweczyć dokonanej przez P. G. (1) czynności. To P. G. (1) jako świadkowi należało dać wiarę, że powód odmówił przyjęcia dyscyplinarnego zwolnienia, niż powodowi, który temu zaprzeczył. Po co P. G. (1) zeznałby, że takiej dokonywał. Sam powód natomiast, co jest oczywiste, miał interes, aby zeznawać, że takiego zwolnienia dyscyplinarnego P. G. (1) mu nie przekazywał. Powód zresztą nie zaprzeczył, aby P. G. (1), będąc jego kierownikiem, był u niego z oświadczeniem pracodawcy o rozwiązaniu umowy o pracę, tylko że innym, niż tym przekazanym mu drogą e-mailową. W obliczu jednak jednoznacznych zeznań P. G. (1), że przekazał zwolnienie dyscyplinarne, wiary powodowi dać nie można było. Wszakże pracodawcy chodziło o szybkie zwolnienie powoda z pracy z racji na zaistniałą sytuacją związaną z wystawianiem faktur. Pracodawca stracił zupełnie zaufanie do powoda i nie mógł czekać, gdyż obawiał się dalszych negatywnych zachowań powoda. E-mailem przesłał więc P. G. (1) dyscyplinarne zwolnienie powoda z poleceniem, aby go podpisał i przekazał powodowi. Wydrukowany e-mail stał się zaś już pismem dyscyplinarnie zwalniającym powoda, które P. G. (1), jako upoważniony pracownik, przekazał powodowi. Nawet gdyby przyjąć, że P. G. (1) nie był umocowany do dokonywania za pracodawcę czynności w sprawach z zakresu prawa pracy, to i tak dokonał w imieniu pracodawcy czynności czysto technicznej, przekazując powodowi już na piśmie, a nie e-mailem, rozwiązanie umowy o pracę. Z pisma tego, przesłanego e-mailem, jednoznacznie bowiem wynika takie rozwiązanie umowy o pracę i kto to uczynił. Przyjąć jednak należało, że P. G. (1) miał umocowanie do dokonywania za pracodawcę czynności w sprawach z zakresu prawa pracy. Pracodawcy bowiem z reguły kierownikom jednostek takie wystawiają, w szczególności gdy te jednostki są bardzo oddalone, jak w niniejszym przypadku, od siedziby pracodawcy. Upoważnione zaś osoby nierzadko to sobie uświadamiają w natłoku obowiązków i zadań do wykonania. Zdarza się też, że nawet o tym nie wiedzą, co nie przekreśla tego, że mają umocowanie do dokonywania za pracodawcę czynności w sprawach z zakresu prawa pracy. Jak wszakże z zeznań P. G. (1) wynika, podpisał dokumenty z pozwanym pracodawcą związane z wszelką działalnością pracodawcy i był upoważniony do wszystkiego.
W tych wszystkich okolicznościach nie powinno ulegać wątpliwości, że pozwana spółka skutecznie na piśmie rozwiązała z powodem umowę o pracę bez wypowiedzenia. Brak dokonania adnotacji na piśmie, że powód nie przyjął pisma o rozwiązaniu umowy, nie jest przesłanką do skutecznego i prawidłowego rozwiązania umowy o pracę. Owszem, pracodawcy zamieszczają często takie adnotacje dla pewności ich dokonania, ale ich brak nie stoi na przeszkodzie późniejszemu tego dowodzeniu.
Wskazać też należy, że trudno zgodzić się z Sądem I instancji, że nie można poprawić swojej własnej czynności prawnej. Jeżeli wskaże źle się jej dokonało, nic nie stoi na przeszkodzie, aby dokonać nowej, prawidłowej czynności. Tak też i stało się w niniejszym przypadku, gdy nie przyjąć, że powód omyłkowo otrzymał e-maila o rozwiązaniu umowy o pracę bez wypowiedzenia. Podkreślić jednak należy, że – jak wyżej wskazano – pozwany pracodawca właściwą drogą rozwiązał z powodem umowę o pracę bez wypowiedzenia, gdyż w istocie swojej na piśmie, a że w tym względzie e-mail był dostępny też samemu powodowi, niczego nie zmienia.
Oczywiście Sąd Okręgowy podziela ustalenia Sądu I instancji, że wystawianie fikcyjnych faktur VAT jest niezgodne z obowiązującymi przepisami i tym samym istotnie zagraża interesom pracodawcy. Do obowiązków powoda jako sprzedawcy należało wystawianie rzetelnych faktur VAT. Wystawianie nierzetelnych/fikcyjnych faktur VAT naraża pracodawcę na sankcje podatkowe i karnoskarbowe, jak również narusza jego dobre imię. Była to też wystarczająca przesłanka do rozwiązania z powodem umowy o pracę bez wypowiedzenia. Poświadczanie nieprawdy w dokumentach związanych z obrotem gospodarczym jest przestępstwem, co reguluje szereg przepisów kodeksu karnego. Sfałszowane dokumenty z tym związane wypaczają bądź ukrywają okoliczności związane zwłaszcza z obciążeniami podatkowymi i tolerować tego nie można. Stąd powód nie może mieć żadnych „profitów” z tego powodu, że na monitorze komputera, który obsługiwał w pracy, pojawił się e-mail w postaci skanu pisma rozwiązującego z nim umowę o pracę bez wypowiedzenia. Tak notabene, często jest w zakładach pracy, że wysyłane e-maile, pojawiają się na większości ekranów obsługiwanych przez pracowników komputerów.
Mając zatem to wszystko na uwadze, Sąd Okręgowy na mocy art. 386 § 1 kpc zmienił zaskarżony wyrok i oddalił powództwo.
O kosztach zastępstwa procesowego pozwanego Sąd orzekł na mocy art. 98 § 1 i 2 kpc w zw. z art. 99 kpc i w zw. z § 9 ust. 1 pkt. 1 i § 10 ust. 1 pkt. 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz. U. z 2023r., poz. 1860 ze zm).
PW/mmw
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Suwałkach
Osoba, która wytworzyła informację: sędzia Piotr Witkowski
Data wytworzenia informacji: