Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 30 maja 2025r.

Sąd Okręgowy w Suwałkach III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący:	sędzia Danuta Poniatowska
Protokolant:	Marta Majewska-Wronowska

po rozpoznaniu w dniu 30 maja 2025r. w S.na rozprawie

sprawy z powództwa P. K. (1), A. W. (1) i K. P. (1)

przeciwko S. W. im. dr. L. R. (1) w S.

przy udziale Prokuratora Okręgowego w Suwałkach

o zapłatę wynagrodzenia za pracę

na skutek apelacji pozwanego S. W. im. dr. L. R. (1) w S.

od wyroku Sądu Rejonowego w Suwałkach IV Wydziału Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

z dnia 30 grudnia 2024r. sygn. akt (...)

1.  oddala apelację;

2.  zasądza od pozwanego S. W. im. dr. L. R. (1) w S. na rzecz powódki P. K. (1) 675 (sześćset siedemdziesiąt pięć) złotych z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się wyroku w punkcie 2. do dnia zapłaty tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego przed Sądem II instancji ;

3.  zasądza od pozwanego S. W. im. dr. L. R. (1) w S. na rzecz powódki A. W. (1) 2025 (dwa tysiące dwadzieścia pięć) złotych z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się wyroku w punkcie 3. do dnia zapłaty tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego przed Sądem II instancji;

4.  zasądza od pozwanego S. W. im. dr. L. R. (1) w S. na rzecz powódki K. P. (1) 1350 (jeden tysiąc trzysta pięćdziesiąt) złotych z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się wyroku w punkcie 4. do dnia zapłaty tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego przed Sądem II instancji.

UZASADNIENIE

Powódka A. W. (1) w pozwie skierowanym przeciwko S. W. im. dr. L. R. (1) w S. początkowo domagała się zasądzenia od pozwanego na swoją rzecz kwoty 500 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od 11 sierpnia 2022 r. do dnia zapłaty tytułem częściowego dalszego wynagrodzenia za lipiec 2022 r. oraz zasądzenia kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. Wskazała, iż jest zatrudniona w pozwanym S.od 2020 roku na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony. Obecnie zajmuje stanowisko pielęgniarki specjalistki w (...). Uzyskała tytuł magistra pielęgniarstwa w 2016 r. oraz specjalizację z zakresu pielęgniarstwa anestezjologicznego i intensywnej opieki w 2021 r. Do 30 czerwca 2022 r. włącznie otrzymywała miesięczne wynagrodzenie zasadnicze ustalone przy uwzględnieniu współczynnika pracy na poziomie 1,06 przypisanego do 7 grupy zawodowej według kwalifikacji wymaganych na zajmowanym stanowisku. Od lipca 2022 r. jej wynagrodzenie zasadnicze zostało jednostronnie ustalone przez pozwanego na kwotę 5.776 zł brutto. Oznacza to, że począwszy od 1 lipca 2022 r., pozwany zaszeregował ją do grupy zawodowej nr 5 określonej w załączniku do ustawy dnia 26 maja 2022 r. o zmianie ustawy o sposobie ustalania najniższego wynagrodzenia zasadniczego niektórych pracowników zatrudnionych w podmiotach leczniczych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2022 r. poz. 1352), do której to grupy zawodowej przypisany jest współczynnik pracy na poziomie 1,02. W jej ocenie powinna zostać zaszeregowana do grupy zawodowej nr 2 określonej w załączniku do tej ustawy.

Sprawa ta została wpisana w Repertorium P pod sygnaturą akt IV P (...).

Nakazem zapłaty w postępowaniu upominawczym z 20 grudnia 2022r. Sąd uwzględnił powództwo w całości.

Pozwany S. W. im. dr. L. R. (2) w S.
w sprzeciwie wniesionym od całości nakazu zapłaty domagał się oddalenia powództwa w całości oraz zasądzenia od powódki na swoją rzecz kosztów procesu,
w tym kosztów zastępstwa prawnego według norm przepisanych. Wskazał, iż do zatrudnienia pracownika na stanowisku „pielę­gniarka specjalista” nie jest wymagane wyłącznie wykształcenie wyższe magi­sterskie ze specjalizacją, bowiem przepisy przewidują także wykształcenie śred­nie i licencjat ze specjalizacją. Obowiązujące
w okresie objętym pozwem przepisy wymagają wypłaty wynagrodzenia zgodnie
z kwalifikacjami wymaganymi u danego pracodawcy na zajmowanym stanowisku pracy - pielęgniarki specjalistki, nie zaś kwalifikacji posiadanych - jak miało to miejsce do 30 czerwca 2022 r., kiedy to środki finansowe na wynagrodzenie powódki przekazywane były przez NFZ - imiennie na każdą z pielęgniarek, a odgórnie nałożone zasady przyznawały wynagrodzenie według kwalifikacji posiadanych - zwalniając tym samym pracodawcę od obowiązku przestrzegania zasady równego traktowania pracowników w wynagrodzeniu. Obecnie obowiązujące przepisy przekazały podejmowanie decyzji w zakresie wyliczenia i wypłaty wynagrodzenia pracodawcom. Pozwany zaprzeczył, aby uzasadniał zakwalifikowanie pielęgniarek ze specjalizacją i magistrem do tej samej grupy, co specjalistki z niższym wykształceniem z powodu sytuacji finansowej S..

Powódka K. P. (1) w pozwie skierowanym przeciwko S. W. im. dr. L. R. (1) w S. początkowo domagała się zasądzenia od pozwanego na swoją rzecz kwoty 500 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od 11 października 2022 r. do dnia zapłaty tytułem częściowego dalszego wynagrodzenia za wrzesień 2022 r. oraz zasądzenia kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. Wskazała, iż jest zatrudniona w pozwanym S. od 2015 r. na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony. Obecnie zajmuje stanowisko pielęgniarki specjalistki w (...). Uzyskała tytuł magistra pielęgniarstwa w 2019 r. oraz specjalizację z zakresu pielęgniarstwa anestezjologicznego i intensywnej opieki w 2019 r.

Sprawa ta została wpisana w Repertorium P pod sygnaturą akt IV P (...).

Nakazem zapłaty w postępowaniu upominawczym z 20 grudnia 2022 r. Sąd uwzględnił powództwo w całości.

Pozwany S. W. im. dr. L. R. (2) w S.
w sprzeciwie wniesionym od całości nakazu zapłaty domagał się oddalenia powództwa w całości oraz zasądzenia od powódki na swoją rzecz kosztów procesu,
w tym kosztów zastępstwa prawnego według norm przepisanych. Powielił argumentację, jak w sprawie z powództwa A. W. (1).

Powódka P. K. (1) w pozwie skierowanym przeciwko S. W. im. dr. L. R. (1) w S. początkowo domagała się zasądzenia od pozwanego na swoją rzecz kwoty 500 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od 11 września 2022 r. do dnia zapłaty tytułem częściowego dalszego wynagrodzenia za sierpień 2022 r. oraz zasądzenia kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. W uzasadnieniu pozwu wskazała, iż jest zatrudniona w pozwanym S. od 2017 r. na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony. Obecnie zajmuje stanowisko pielęgniarki specjalistki w (...). Uzyskała tytuł magistra pielęgniarstwa w 2019 r. oraz specjalizację z zakresu pielęgniarstwa internistycznego w 2021 r. Pozostała argumentacja była identyczna, jak w sprawie z powództwa A. W. (1).

Sprawa ta została wpisana w Repertorium P pod sygnaturą akt IV P (...).

Nakazem zapłaty w postępowaniu upominawczym z 20 grudnia 2022 r. Sąd uwzględnił powództwo w całości.

Pozwany S. W. im. dr. L. R. (2) w S.
w sprzeciwie wniesionym od całości nakazu zapłaty domagał się oddalenia powództwa w całości oraz zasądzenia od powódki na swoją rzecz kosztów procesu,
w tym kosztów zastępstwa prawnego według norm przepisanych. Powielił argumentację, jak w sprawie z powództwa A. W. (1).

Postanowieniami z 16 stycznia 2023 r. wszystkie te sprawy zostały połączone do wspólnego rozpoznania i rozstrzygnięcia ze sprawą o sygn. akt IV P (...). Ponadto w dniu 16 stycznia 2023 r. postępowanie w sprawie zostało zawieszone do czasu prawomocnego zakończenia sprawy sygn. akt IV P (...). W dniu 23 stycznia 2024 r. podjęto postępowanie w niniejszej sprawie.

Pismem procesowym z 16 grudnia 2024 r. (k. 516 i nast.) pełnomocnik powódek, ostatecznie precyzując powództwo, wniósł o zasądzenie dalszego wynagrodzenia:

- na rzecz powódki A. W. (1) – w kwocie 52.101,27 zł,

- na rzecz powódki K. P. (1) – w kwocie 48.916,69 zł,

- na rzecz powódki P. K. (1) – w kwocie 9.619,39 zł.

Pozwany S.domagał się oddalenia zmodyfikowanego powództwa.

Wyrokiem z 30 grudnia 2024 r. Sąd Rejonowy w Suwałkach:

- zasądził od pozwanego na rzecz powódki A. W. (1) kwotę 52.101,27 zł brutto wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od kwot wskazanych w podpunktach 1)-24) (pkt I) oraz kwotę 67,50 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego (pkt II);

- zasądził od pozwanego na rzecz powódki K. P. (1) kwotę 48.916,69 zł brutto wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od kwot wskazanych w podpunktach 1)-22) (pkt III.) oraz kwotę 67,50 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego (pkt IV.);

- zasądził od pozwanego na rzecz powódki P. K. (1) kwotę 9.619,39 zł brutto wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od kwot wskazanych w podpunktach 1)-5) (pkt V.); umorzył postępowanie z powództwa P. K. (1) w pozostałym zakresie (pkt VI.) oraz zasądził od pozwanego na rzecz powódki P. K. (1) kwotę 67,50 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego (pkt VII.);

- odstąpił od obciążania pozwanego brakującymi kosztami procesu (pkt VIII.) i wyrokowi w pkt I, III i V nadał rygor natychmiastowej wykonalności (pkt IX-XI).

Powyższe orzeczenie zapadło w oparciu o następujące ustalenia faktyczne i podstawę prawną:

Powódka A. W. (1) pozostaje zatrudniona w S. W.im. dr. L. R. (1) w S. od 1 czerwca 2020 r., w tym od 1 września 2022 r. na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony, początkowo na stanowisku starszej pielęgniarki, zaś od 1 listopada 2021 r. na stanowisku pielęgniarki specjalistki. Posiada tytuł pielęgniarki specjalisty pielęgniarstwa anestezjologicznego i intensywnej opieki od 13 października 2021 r. Posiada również tytuł zawodowy magister pielęgniarstwa uzyskany 30 czerwca 2016 r.

Do 30 czerwca 2022 r. otrzymywała miesięczne wynagrodzenie zasadnicze ustalone przy uwzględnieniu współczynnika pracy na poziomie 1,06 przypisanego do 7 grupy zawodowej według kwalifikacji wymaganych na danym stanowisku (5.478 zł).

W dniu 12.12.2022 r. pozwany przedstawił powódce aneks do umowy o pracę, na podstawie którego zaproponował powódce nowe warunki płacy, które mają obowiązywać od 1 lipca 2022 r. tj. wynagrodzenie zasadnicze brutto 5.776,00 zł wg IV kategorii zaszeregowania oraz współczynnika pracy 1,02 na podstawie art. 4 ust. 3 ustawy z dnia 26 maja 2022 r. o zmianie ustawy o sposobie ustalania najniższego wynagrodzenia zasadniczego niektórych pracowników zatrudnionych
w podmiotach leczniczych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. 2022 poz. 1352) oraz inne dodatki zgodnie z Regulaminem wynagradzania obowiązującym w (...)
w S.. A. W. przyjmując ten aneks odnotowała: „zapoznałam się, nie wyrażam zgody”.

W dniu 26 lipca 2023 r. pozwany przedstawił powódce aneks do umowy o pracę, na podstawie którego zaproponował jej nowe warunki płacy, które mają obowiązywać od 1 lipca 2023 r. tj. wynagrodzenie zasadnicze brutto 6.474 zł wg IV kategorii zaszeregowania oraz współczynnika pracy 1,02 na podstawie art. 8 ustawy z dnia 8 czerwca 2017 r. o sposobie ustalania najniższego wynagrodzenia zasadniczego niektórych pracowników zatrudnionych w podmiotach leczniczych (Dz.U. 2022 poz. 2139) oraz inne dodatki zgodnie z Regulaminem wynagradzania obowiązującym w (...) w S.. Powódka przyjmując ten aneks odnotowała: „Zapoznałam się. Nie wyrażam zgody”.

Powódka K. P. (1) pozostaje zatrudniona w pozwanym S. od 1 czerwca 2016 r., w tym od 1 września 2018 r. na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony, początkowo na stanowisku pielęgniarki, zaś od 1 lipca 2019 r. na stanowisku pielęgniarki specjalistki. Posiada tytuł pielęgniarki specjalisty pielęgniarstwa anestezjologicznego i intensywnej opieki od 24 kwietnia 2019 r. oraz tytuł zawodowy magister pielęgniarstwa uzyskany 21 stycznia 2019 r.

Do 30 czerwca 2022 r. otrzymywała miesięczne wynagrodzenie zasadnicze ustalone przy uwzględnieniu współczynnika pracy na poziomie 1,06 przypisanego do 7 grupy zawodowej według kwalifikacji wymaganych na danym stanowisku (5.478 zł).

W dniu 12.12.2022 r. pozwany przedstawił powódce aneks do umowy o pracę, na podstawie którego zaproponował powódce nowe warunki płacy, które mają obowiązywać od 1 lipca 2022 r. tj. wynagrodzenie zasadnicze brutto 5.776,00 zł wg IV kategorii zaszeregowania oraz współczynnika pracy 1,02 na podstawie art. 4 ust. 3 ustawy z dnia 26 maja 2022 r. o zmianie ustawy o sposobie ustalania najniższego wynagrodzenia zasadniczego niektórych pracowników zatrudnionych
w podmiotach leczniczych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. 2022 poz. 1352) oraz inne dodatki zgodnie z Regulaminem wynagradzania obowiązującym w (...)
w S.. K. P. przyjmując ten aneks odnotowała: „zapoznałam się, nie wyrażam zgody”.

W dniu 26 lipca 2023 r. pozwany przedstawił powódce aneks do umowy o pracę, na podstawie którego zaproponował jej nowe warunki płacy, które mają obowiązywać od 1 lipca 2023 r. tj. wynagrodzenie zasadnicze brutto 6.474 zł wg IV kategorii zaszeregowania oraz współczynnika pracy 1,02 na podstawie art. 8 ustawy z dnia 8 czerwca 2017 r. o sposobie ustalania najniższego wynagrodzenia zasadniczego niektórych pracowników zatrudnionych w podmiotach leczniczych (Dz.U. 2022 poz. 2139) oraz inne dodatki zgodnie z Regulaminem wynagradzania obowiązującym w (...) w S.. Powódka przyjmując ten aneks odnotowała: „Nie wyrażam zgody”.

Powódka P. K. (1) pozostaje zatrudniona w pozwanym S. W. od 31 lipca 2017 r., w tym od 1 listopada 2019 r. na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony, początkowo na stanowisku pielęgniarki, zaś od 1 listopada 2021 r. na stanowisku pielęgniarki specjalistki. Posiada tytuł pielęgniarki specjalisty pielęgniarstwa internistycznego od 19 października 2021 r. oraz tytuł zawodowy magister pielęgniarstwa uzyskany 2 lipca 2019 r.

Do dnia 30 czerwca 2022 r. powódka otrzymywała miesięczne wynagrodzenie zasadnicze ustalone przy uwzględnieniu współczynnika pracy na poziomie 1,06 przypisanego do 7 grupy zawodowej według kwalifikacji wymaganych na danym stanowisku (5.478 zł).

W dniu 12.12.2022 r. pozwany przedstawił powódce aneks do umowy o pracę, na podstawie którego zaproponował powódce nowe warunki płacy, które mają obowiązywać od 1 lipca 2022 r. tj. wynagrodzenie zasadnicze brutto 5.776,00 zł wg IV kategorii zaszeregowania oraz współczynnika pracy 1,02 na podstawie art. 4 ust. 3 ustawy z dnia 26 maja 2022 r. o zmianie ustawy o sposobie ustalania najniższego wynagrodzenia zasadniczego niektórych pracowników zatrudnionych
w podmiotach leczniczych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. 2022 poz. 1352) oraz inne dodatki zgodnie z Regulaminem wynagradzania obowiązującym w (...)
w S.. P. K. przyjmując ten aneks odnotowała: „zapoznałam się, nie wyrażam zgody”.

W dniu 26 lipca 2023 r. pozwany przedstawił powódce aneks do umowy o pracę, na podstawie którego zaproponował jej nowe warunki płacy, które mają obowiązywać od 1 lipca 2023 r. tj. wynagrodzenie zasadnicze brutto 6.474 zł wg IV kategorii zaszeregowania oraz współczynnika pracy 1,02 na podstawie art. 8 ustawy z dnia 8 czerwca 2017 r. o sposobie ustalania najniższego wynagrodzenia zasadniczego niektórych pracowników zatrudnionych w podmiotach leczniczych (Dz.U. 2022 poz. 2139) oraz inne dodatki zgodnie z Regulaminem wynagradzania obowiązującym w (...) w S.. Powódka przyjmując ten aneks odnotowała: „Zapoznałam się, nie wyrażam zgody”.

Sąd Rejonowy uznał za uzasadnione powództwa o zapłatę wynagrodzeń powódek wyliczonych w oparciu o współczynnik pracy w wysokości 1,29. W pozwanym s.pielęgniarki po uzyskaniu specjalizacji w jakiejkolwiek specjalności, były automatycznie zatrudniane na stanowisku pielęgniarki specjalisty i to niezależnie od potrzeb s.. Pozwany wykazywał wszystkie pielęgniarki specjalistki posiadające tytuł magistra jako osoby zakwalifikowane do 7 grupy zawodowej/grupy stanowisk pracy według kwalifikacji wymaganych na danym stanowisk.

Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy z 8 czerwca 2017 r. o sposobie ustalania najniższego wynagrodzenia zasadniczego niektórych pracowników zatrudnionych w podmiotach leczniczych (Dz.U. z 2021 r. poz. 1801) do 1 lipca 2022 r. podmiot leczniczy dokonuje podwyższenia wynagrodzenia zasadniczego pracownika wykonującego zawód medyczny oraz pracownika działalności podstawowej, innego niż pracownik wykonujący zawód medyczny, którego wynagrodzenie zasadnicze jest niższe od najniższego wynagrodzenia zasadniczego, ustalonego jako iloczyn współczynnika pracy określonego w załączniku do ustawy i kwoty przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia brutto w gospodarce narodowej w roku poprzedzającym ustalenie, ogłoszonego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski”, do wysokości nie niższej niż najniższe wynagrodzenie zasadnicze.

Do ustawy dodany jest załącznik zatytułowany: „Współczynniki pracy”, w którym określono „Grupy zawodowe według kwalifikacji wymaganych na zajmowanym stanowisku” i przynależne grupom „Współczynniki pracy”. Do grupy 2 zakwalifikowano m.in pielęgniarki z tytułem zawodowym magister pielęgniarstwa albo położna z tytułem zawodowym magister położnictwa, z wymaganą specjalizacją w dziedzinie pielęgniarstwa lub dziedzinie mającej zastosowanie w ochronie zdrowia. Dla tej grupy zawodowej współczynnik pracy określono na 1,29. Natomiast zgodnie z pkt. 5 tabeli m.in. dla pielęgniarki albo położnej z wymaganym wyższym wykształceniem (studia I stopnia) i specjalizacją albo pielęgniarki, położnej ze średnim wykształceniem i specjalizacją współczynnik ten wynosi 1,02.

Kwalifikacje wymagane od pracowników na poszczególnych rodzajach stanowisk w podmiotach leczniczych niebędących przedsiębiorcami zostały uregulowane w Rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 20 lipca 2011 r. w sprawie kwalifikacji wymaganych od pracowników na poszczególnych rodzajach stanowisk pracy w podmiotach leczniczych niebędących przedsiębiorcami (Dz.U. z 2021 r. poz. 2359). Zgodnie z tym rozporządzeniem w punkcie I ppkt 32 Załącznika określono kwalifikacje niezbędne do zajmowania stanowiska pielęgniarki specjalisty. Są to ujęte alternatywnie:

- tytuł magistra na kierunku pielęgniarstwo i tytuł specjalisty w dziedzinie pielęgniarstwa lub promocji zdrowia i edukacji zdrowotnej, lub organizacji i zarządzania, lub w innej dziedzinie mającej zastosowanie w ochronie zdrowia,

- tytuł zawodowy magistra w zawodzie, w którym może być uzyskiwany tytuł specjalisty w dziedzinie mającej zastosowanie w ochronie zdrowia, i licencjat pielęgniarstwa lub średnie wykształcenie medyczne w zawodzie pielęgniarka i tytuł specjalisty w dziedzinie pielęgniarstwa lub promocji zdrowia i edukacji zdrowotnej, lub organizacji i zarządzania, lub w innej dziedzinie mającej zastosowanie w ochronie zdrowia,

- licencjat pielęgniarstwa i tytuł specjalisty w dziedzinie pielęgniarstwa lub promocji zdrowia i edukacji zdrowotnej, lub organizacji i zarządzania,

- średnie wykształcenie medyczne w zawodzie pielęgniarka i tytuł specjalisty w dziedzinie pielęgniarstwa lub promocji zdrowia i edukacji zdrowotnej, lub organizacji i zarządzania,

- oraz wymagany jest dwuletni staż pracy w zawodzie.

W ocenie Sądu pierwszej instancji, na stanowisku specjalistki pielęgniarki wymagana jest specjalizacja, powódki posiadają również tytuł zawodowy magistra pielęgniarstwa. Są zatem „pielęgniarką z tytułem zawodowym magister pielęgniarstwa z wymaganą specjalizacją w dziedzinie pielęgniarstwa lub w dziedzinie mającej zastosowanie w ochronie zdrowia”.

Sąd Rejonowy powołał się na zarządzenie z dnia 20 lipca 2022 r. nr 60/2022 (i analogiczne późniejsze zarządzenia) Dyrektora S. W. im dr. L. R. (1) w S. w sprawie wprowadzenia zasad dotyczących podwyższenia wynagrodzenia zasadniczego pracowników S. W. im dr. L. R. (1) w S., które wskazuje, że podwyższenia wynagrodzenia dokonuje się zgodnie z załącznikiem do niego, który jest powtórzeniem zapisów ustawy. Zarządzenie to określa jedynie grupy zawodowe według kwalifikacji wymaganych na zajmowanym stanowisku, współczynniki pracy i wysokość najniższego wynagrodzenia od 1 lipca 2022 r. Zdaniem Sądu Rejonowego nie można z niego wywieść, że na stanowisku zajmowanym przez powódki nie jest wymagane wyższe wykształcenie magisterskie i winny być one zakwalifikowane do 5 grupy zawodowej.

Aktualne opis stanowisk pracy powódek jako pielęgniarki specjalistki, jest powtórzeniem zapisów w/w Rozporządzenia w zakresie kwalifikacji wymaganych. Stanowi, że na stanowisku pielęgniarki specjalistki m.in. wymagany jest (opis w rubryce: „Kwalifikacje niezbędne”) tytuł magistra na kierunku pielęgniarstwo i tytuł specjalisty w dziedzinie pielęgniarstwa lub promocji zdrowia i edukacji zdrowotnej, lub organizacji i zarządzania, lub w innej dziedzinie mającej zastosowanie w ochronie zdrowia i dwuletni staż w zawodzie.

Z zapisów tych nie sposób wywnioskować, jak chce pozwany, że nie wymaga on na stanowiskach pracy powódek tj. pielęgniarka specjalistka - tytułu magistra. Zatem to sam pracodawca w regulacjach wewnętrznych określił minimalne kwalifikacje wymagane do zatrudnienia na stanowisku pielęgniarki specjalisty, z uwzględnieniem regulacji rozporządzenia z Ministra Zdrowia z dnia 20 lipca 2011 r. w sprawie kwalifikacji wymaganych od pracowników na poszczególnych rodzajach stanowisk pracy w podmiotach leczniczych niebędących przedsiębiorcami (Dz.U. z 2021 r. poz. 2359). Obecnie wymaga on na stanowisku pielęgniarki specjalisty tytułu magistra. Dotychczas pracodawca wymagał od powódek kwalifikacji wykazanej w 7 grupie zawodowej czyli tytułu zawodowego magister pielęgniarstwa i tytułu specjalisty w dziedzinie pielęgniarstwa lub dziedzinie mającej zastosowanie w ochronie zdrowia. Obecna 2 grupa zawodowa określona w powszechnie obowiązujących przepisach prawa i regulacjach wewnętrznych pozwanego Szpitala reguluje wynagrodzenie zasadnicze m.in. pielęgniarki z tytułem zawodowym magister pielęgniarstwa albo położna z tytułem magister położnictwa z wymaganą specjalizacją w dziedzinie pielęgniarstwa lub w dziedzinie mającej zastosowanie w ochronie zdrowia, czyli takiej samej grupy jak poprzednio uregulowano w grupie 7.

Sąd Rejonowy wskazał, że powyższą interpretację potwierdza również pismo z 4 lipca 2023 r. – podsekretarza stanu w Ministerstwie Zdrowia P. B. do E. P. Regionu (...) Związku Zawodowego (...), w którym zawarta jest ocena regulacji: „Ministerstwo Zdrowia od samego początku obowiązywania przywoływanej regulacji stoi na stanowisku, że przedmiotowe przepisy nie stanowią samoistnej formalnoprawnej przesłanki do obniżania wynagrodzeń pracowników podmiotów leczniczych. Również ubiegłoroczna nowelizacja nie stanowi podstawy do obniżania wynagrodzeń w stosunku do poziomu sprzed jej obowiązywania”. Sąd Rejonowy kategorycznie odmówił racji pozwanemu, jakoby ustawa przekazała mu kompetencje do dowolnego, arbitralnego ustalenia wynagrodzenia poszczególnych pracowników i ich kwalifikacji do określonej grupy zawodowej (wraz z przypisanymi do nich współczynnikami). Pracodawca zobowiązany został do podwyższenia wynagrodzenia, lecz na zasadach i w wysokościach ustalonych ustawowo.

Jak wskazał Sąd Rejonowy, pozwany szpital dopiero przygotowuje się do reorganizacji w zakresie zatrudnienia także pielęgniarek i opracowania nowych opisów stanowisk pracy, różnicując zakres czynności pielęgniarek, mając przy tym na uwadze rodzaj i specyfikę oddziału, stopień trudności świadczeń medycznych wykonywanych w poszczególnych oddziałach i zakres uprawnień uzyskanych w wyniku specjalizacji. Opracowywane są w poszczególnych oddziałach ewidencje rodzajów świadczeń medycznych, które przypisane zostaną wyłącznie magistrom pielęgniarstwa ze specjalizacją.

Za nieistotne dla wyniku rozpoznawanej sprawy Sąd pierwszej instancji uznał obszerne dowody pozwanego Szpitala mające wykazać fakt, iż po 1 lipca 2022 r. kwalifikacje zawodowe powódek, jako pracownic szpitala, nie mają wpływu na wycenę świadczeń zdrowotnych w zawartych z NFZ umowach, czy też na potrzeby uzyskania akredytacji oraz na okoliczność trudnej sytuacji finansowej pozwanego Szpitala po zmianie zasad finansowania służby zdrowia od 1 lipca 2022 r. Faktem jest, że po 1 lipca 2022 r. pozwany został zwolniony z obowiązku przekazywania informacji o zatrudnieniu, a zwiększenie finansowania z tytułu podwyższenia wynagrodzeń zasadniczych odbyło się poprzez zmianę wyceny świadczeń zgodnie z rekomendacją Agencji Oceny Technologii Medycznych i Taryfikacji.

Na podstawie art. 235 ² §1 pkt 5 k.p.c. Sąd Rejonowy pominął obszerny dowód z zeznań licznych świadków wnioskowanych przez pozwanego w sprzeciwie od nakazu zapłaty (poza M. G., A. F., K. M. i J. W.) uznając, iż dowód ten zmierza wyłącznie do przedłużenia postępowania.

Sąd Rejonowy uwzględnił sprecyzowane żądania pozwów oparte o własne, bezsporne wyliczenia pozwanego i na podstawie art. 3 ust. 1 i ust. 4 ustawy z 8 czerwca 2017 r. o sposobie ustalania najniższego wynagrodzenia zasadniczego niektórych pracowników zatrudnionych w podmiotach leczniczych w zw. zarządzeniem z dnia 20 lipca 2022r. nr 60/2022 i zarządzeniem z dnia 19 czerwca 2023r. nr 49/2023 Dyrektora S. W. im dr. L. R. (1) w S. w sprawie wprowadzenia zasad dotyczących podwyższenia wynagrodzenia zasadniczego pracowników S. W. im dr. L. R. (1) w S., zasądził od pozwanego na rzecz powódek kwoty stanowiące różnicę między wypłaconym im za okres od lipca 2022 r. do czerwca 2024 r. (w przypadku powódki P. K. (1) od lipca 2022 r. do grudnia 2022 r.) wynagrodzeniem ustalonym wg współczynnika pracy 1,02 a wynagrodzeniem należnym wg współczynnika pracy 1,29. O odsetkach orzekł na podstawie art. 359 §1 i §2 k.c. w zw. z art. 300 k.p.

Powódka P. K. (1) cofnęła powództwo w części ze skutkiem prawnym, co skutkowało umorzeniem przez Sąd Rejonowy postępowania w sprawie w części cofniętej (art. 355 k.p.c.).

O kosztach zastępstwa procesowego Sąd pierwszej instancji orzekł na podstawie art. 98 §1, §1 ¹ i §3 k.p.c. w zw. z § 9 ust. 1 pkt 2 w zw. z § 2 pkt 4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (t. j. Dz.U. z 2023 r. poz. 1964).

Na podstawie art. 102 k.p.c. Sąd Rejonowy odstąpił od obciążania pozwanego brakującymi opłatami od pozwu, od uiszczenia których powódki były zwolnione z mocy ustawy.

Apelację od powyższego wyroku złożył pozwany, zaskarżając go w całości i zarzucając mu:

I. naruszenie przepisów prawa procesowego, w tym:

a) art. 233 k.p.c. poprzez uchybienie wszechstronnej i swobodnej opartej na zasadach logiki ocenie dowodów skutkujące wadliwym przyjęciem przez Sąd, że do dnia 30 czerwca 2022r. przepisy nakładały na pracodawców obowiązek kwalifikacji do współczynników pracy i do 7 grupy zawodowej/grupy stanowisk, na podstawie kwalifikacji wymaganych, a nie kwalifikacji posiadanych na zajmowanym stanowisku

- w sytuacji kiedy złożone w sprawie dowody z dokumentów oraz zeznań świadków świadczą tym, do dnia 30 czerwca 2022r. to kwalifikacje (wykształcenie) posiadane , a nie wymagane stanowiło podstawę kwalifikacji pielęgniarek, w tym powódek, do wskaźnika pracy skutkują­cego wysokością wynagrodzenia pielęgniarek;

b) art. 233 k.p.c. poprzez uchybienie wszechstronnej i swobodnej opartej na zasadach logiki ocenie dowodów skutkujące wadliwym przyjęciem przez Sąd, że od 01.07.2022r. zasady kwa­lifikacji do współczynnika pracy nie uległy zmianie i wszystkie pielęgniarki, które do 30 czerwca 2022r. zakwalifikowane były do grupy 7 (współczynnik pracy 1,06) pracodawca miał obowią­zek automatycznie zakwalifikować do obowiązującego od dnia 01.07.2022r. współczynnika 1,29,

- w sytuacji kiedy złożone w sprawie dowody z dokumentów oraz zeznań świadków świadczą tym, że do dnia 30 czerwca 2022r. to kwalifikacje (wykształcenie) posiadane, stanowiło pod­stawę kwalifikacji pielęgniarek, w tym powódek, a od 1 lipca 2022r. kwalifikacje wymagane na stanowisku pracy były podstawą przypisania współczynnika, więc w pozwanym S. tylko 4 pielęgniarki z magistrem i specjalizacją zakwalifikowane zostały do współczynnika 1,29, po­nieważ wykonywały inne niż powódki czynności pracownicze na zajmowanych przez nie stanowiskach;

c) art. 233 k.p.c. poprzez uchybienie wszechstronnej i swobodnej opartej na zasadach logiki oce­nie dowodów skutkujące wadliwym przyjęciem przez Sąd, że do dnia 30 czerwca 2022r. pra­codawca miał wpływ na przypisanie pielęgniarce, w tym powódkom współczynnika pracy ade­kwatnie do zapotrzebowania s.na rodzaj kwalifikacji wymaganych na danych stanowi­skach pracy,

- w sytuacji kiedy obowiązujące w tym okresie przepisy jednoznacznie stanowiły, iż podwyżka wynagrodzenia i kwalifikacja do współczynnika pracy uzależniona jest jedynie od kwalifikacji posiadanych, a nie wymaganych przez pracodawcę na zajmowanych przez pielęgniarki stano­wiskach pracy i uzależnionych od potrzeb s., więc kwalifikacji tej nie dokonywał praco­dawca, bowiem wykonywała to ustawa/wynikały one z ustawy;

d) art. 233 k.p.c. poprzez uchybienie wszechstronnej i swobodnej opartej na zasadach logiki oce­nie dowodów skutkujące wadliwym przyjęciem przez Sąd, że okoliczności sprawy wskazują, że do dnia 30 czerwca 2022r. pracodawca w przypadku przedłożenia przez pielęgniarkę doku­mentu z którego wynikało, że uzyskała specjalizację w jakiejkolwiek specjalności automatycz­nie zatrudniał pielęgniarki na stanowisku pielęgniarki specjalisty niezależnie od potrzeb s.i traktował to jako kwalifikacje wymagane na tym stanowisku pracy,

- w sytuacji kiedy przede wszystkim przekwalifikowanie na „pielęgniarkę specjalistę" w związku z uzyskaniem specjalizacji dotyczyło także pielęgniarek z niższym wykształceniem i magister, a także nie miało nic wspólnego z „kwalifikacjami wymaganymi" na tym stanowisku, ponieważ to obowiązujące do 30 czerwca 2022r. przepisy ustawy nakładały na pracodawcę obowią­zek przekwalifikowania na kwalifikacje posiadane, zatem nie była to autonomiczna i zależna od potrzeb szpitala decyzja pracodawcy, gdyż nie miał on wpływu na taką kwalifikację (nie miał prawa kwalifikować pracownika do grupy innej niż przypisana do posiadanych kwalifika­cji.), więc nie były to w dalszym ciągu kwalifikacje wymagane przez pracodawcę na zajmowa­nym przez nią stanowisku;

e) art. 233 k.p.c. poprzez brak wszechstronnej oceny dowodów oraz naruszenie zasady swobod­nej tj. opartej na zasadach logiki oceny dowodów skutkujące wadliwym przyjęciem przez Sąd, że kwalifikacje „magistra pielęgniarstwa ze specjalizacją" pracodawca ma obowiązek au­tomatycznie zakwalifikować do wskaźnika 1,29 - z pominięciem obowiązku przestrzegania przepisów Kodeksu pracy i zasady równego traktowania w wynagrodzeniu oraz zasady ustala­nia wynagrodzenia za pracę tak aby odpowiadało w szczególności rodzajowi wykonywanej pracy i kwalifikacjom wymaganym przy jej wykonywaniu, a także uwzględniało ilość i jakość świadczonej pracy,

- w sytuacji kiedy w pozwanym S. oprócz 4 pielęgniarek z wykształceniem magisterskim i specjalizacją pozostałe pielęgniarki specjalistki z wykształceniem magisterskim a, także te z niższym wykształceniem niż magisterskie, w oddziałach, w których pracują powódki wykonują takie same czynności zawodowe, więc świadczą jednakową pracę oraz pracę o jednakowej wartości, a brak odgórnych rozwiązań systemowych zabrania wbrew przepisom Kodeksu pracy różnicowania wynagrodzenia w sytuacji kiedy powódki wykonywały taką sama pracę i pracę o takiej samej wartości jak pozostałe specjalistki;

f) art. 233 k.p.c. poprzez ocenę materiału dowodowego zgromadzonego w aktach sprawy z przekroczeniem zasady swobodnej i wszechstronnej oceny dowodów skutkujące wadliwym przyjęciem przez Sąd, że kwalifikacje „magistra pielęgniarstwa ze specjalizacją" pra­codawca ma obowiązek automatycznie zakwalifikować do wskaźnika 1,29 - z pominięciem ob­owiązujących w pozwanym S. aktów wewnętrznych, w tym „Opisów stanowisk pracy w S. W. im. dr. L. R. (1) w S.", „Opisu stanowiska pracy Pie­lęgniarka Specjalistka", „Zarządzenia z dnia 20 lipca 2022r. nr 60/2022 Dyrektora S.w sprawie wprowadzenia zasad dotyczących podwyższenia wynagrodzenia zasadniczego pra­cowników Szpitala wraz z załącznikiem", z których wynika, że czynności zawodowe pielęgniarki specjalistki wykonywane są w pozwanym S. także przez pielęgniarki z niższym wykształ­ceniem i specjalizacją, więc magister ze specjalizacją jest jednym z wielu alternatywnych ro­dzajów kwalifikacji na stanowisku „pielęgniarka specjalistka". Sąd błędnie przyjął, że obowią­zujące od 1 lipca 2022r. zasady wzrostu wynagrodzeń pielęgniarek, nakazują pracodawcy au­tomatyczne zakwalifikowanie do wskaźnika 1,29, tj. wyższego niż pozostałe specjalistki,

- w sytuacji kiedy w pozwanym S. oprócz czterech (wszystkie pielęgniarki specjalistki w oddziałach pozwanego S.) wykonują takie same czynności zawodowe jak pielęgniarki specjalistki z niższym wykształceniem, a brak rozwiązań systemowych pozwolił pracodawcy na wyodrębnienie 4 stanowisk, w których wymagane są kwalifikacje magistra ze specjalizacja, bowiem inne pielęgniarki nie pracują na tych stanowiskach.

g) art. 233 k.p.c. poprzez brak wszechstronnej oceny materiału dowodowego zgromadzonego w aktach sprawy skutkujące wadliwym przyjęciem przez Sąd, że z treści regulacji wewnętrz­nych Szpitala w tym z treści Zarządzenia z dnia 20 lipca 2022r. nr 60/2022 Dyrektora S. W. im dr. L. R. (1) w S. w sprawie wprowadzenia zasad dotyczących podwyższenia wynagrodzenia zasadniczego pracowników (...) w S. w żaden sposób nie wynika, że na stanowisku zajmowanym przez powódki nie jest wymagane wyższe wykształcenie magisterskie i winne być one zakwalifikowane do 5 grupy zawodowej,

- w sytuacji kiedy pozwany S.w toku postępowania, załączył szereg dowodów z dokumen­tów, zeznań świadków i zawarł w treści sprzeciwu od nakazu zapłaty, w których wykazał, że na potrzeby funkcjonowania S.i realizacji obowiązków wynikających z regulacji praw­nych w przedmiocie świadczeń gwarantowanych z zakresu leczenia szpitalnego, uzyskania cer­tyfikatu akredytacji, kontraktowania świadczeń medycznych z NFZ - tytuł zawodowy magistra pielęgniarstwa ze specjalizacją nie posiada cechy „kwalifikacji wymaganych na zajmowanym stanowisku" ponieważ do spełnienia warunków określonych w w/w zakresach szpital zatrud­nia wystarczająca ilość pielęgniarek specjalistek z niższym wykształceniem niż magisterskie;

h) art. 233 k.p.c. poprzez brak wszechstronnej oceny dowodów oraz naruszenie zasady swobod­nej tj. opartej na zasadach logiki oceny dowodów skutkujące wadliwym przyjęciem przez Sąd, że należy sprzeciwić się ocenie pracodawcy, jakoby ustawa przekazała mu kompetencje do dowolnego, arbitralnego ustalenia wynagrodzenia poszczególnych pracowników i ich kwalifi­kacji do określonej grupy zawodowej (wraz z przypisanymi do nich współczynnikami) oraz, że mocą omawianej ustawy pracodawca zobowiązany został do podwyższenia wynagrodzenia, lecz na zasadach i w wysokościach ustalonych ustawowo,

- w sytuacji kiedy S.wykazał w toku postępowania dowodami z dokumentów, że nawet środowisko medyczne, w tym także Prezydium Naczelnej Rady Pielęgniarek i Położnych uważa, że obecnie obowiązujące przepisy uprawniają pracodawcę do kwalifikacji pielęgniarek do współczynników pracy według kwalifikacji wymaganych na zajmowanym stanowisku pracy - miejscu wykonywania pracy u danego pracodawcy i żąda zmiany ustawy podwyżkowej po­przez wprowadzenie zapisu podwyżek wg kwalifikacji posiadanych , a nie jak dotychczas wy­maganych przez pracodawcę;

i) art. 233 k.p.c. poprzez brak wszechstronnej oceny dowodów oraz naruszenie zasady swobod­nej tj. opartej na zasadach logiki oceny dowodów skutkujące wadliwym przyjęciem przez Sąd, że podstaw ku temu, aby od lipca 2022 r. pracodawca jednostronnie i dowolnie dokonywał zmiany stanowisk powódek i nie uwzględniał kwalifikacji, które uwzględniał wcześniej. Skoro wynagrodzenie powódek przed 1 lipca 2022 r. ustalane było przy uwzględnieniu posiadanego tytułu magistra i specjalizacji to pracodawca nie mógł w drodze swojej jednostronnej decyzji dokonać zakwalifikowania powódek do innej kategorii zaszeregowania, co pociąga za sobą zmianę wynagrodzenia - w sytuacji kiedy do 30 czerwca 2022r. kwalifikacja do danego współczyn­nika pracy zależna była wyłącznie od kwalifikacji posiadanych, a od 1 lipca 2022r. kwalifikacja do wskaźników zależała od zapotrzebowania S.na wykonywanie świadczeń przez pielę­gniarkę z wykształceniem magisterskim i specjalizacją;

j) art. 233 k.p.c. poprzez brak wszechstronnej oceny dowodów skutkujące wadliwym przyjęciem przez Sąd, że zmiana tej kwalifikacji do innej grupy zaszeregowania nie została uwidoczniona w żadnym dokumencie dotyczącym indywidualnego stosunku pracy w sytuacji kiedy do akt sprawy złożone zostały akta osobowe powódek zawierające doku­menty w postaci aneksów do umów, w których określone zostały zgodnie z obowiązkiem usta­wowym obowiązującym od dnia 1 lipca 2022r. współczynniki pracy do których zakwalifikowane zostały powódki, a do dnia 30 czerwca 2022r. ustawową podstawą przypisania pracownikowi współczynnika pracy były kwalifikacje posiadane, a nie było obowiązku wpisania w umowie o pracę rodzaju współczynnika pracy;

k) art. 233 k.p.c. poprzez brak wszechstronnej i swobodnej oceny dowodów skutkujące wadli­wym przyjęciem przez Sąd, że pozwany nie wyjaśnił racjonalnie, czemu wcześniejsze wynagro­dzenie powódek odpowiadało wysokości, w której ten tytuł jest wymagany; pozwany nie wy­kazał w istocie, czemu doszło do zmiany zaszeregowania powódek i wydaje się, że jedynym motywem po temu było dążenie do ograniczenia kosztów osobowych prowadzonej działalno­ści,

- w sytuacji kiedy do 30 czerwca 2022r. nie miał prawa zaszeregować pracownika do danego współ­czynnika pracy w zależności od potrzeb szpitala - jako kwalifikacji wymaganych przez praco­dawcę do realizacji świadczeń medycznych zakontraktowanych z NFZ , bowiem wysokość współczynnika pracy oraz grupa uzależnione były wyłącznie od kwalifikacji posiadanych przez powódki, co wynikało wprost z przepisów regulujących zasady podwyżki wynagrodzenia, tj. załączników tabelarycznych do ustaw podwyżkowych, natomiast od 1 lipca 2022r. weszły w ży­cie przepisy uprawniające pracodawcę do podjęcia decyzji o rodzajach stanowisk, na których świadczenia medyczne wykonywane będą przez pielęgniarki z wykształceniem magistra i spe­cjalizacją, uznając wykazane w toku postępowania sądowego stanowiska pracy na których wy­konywane są przez 4 pielęgniarki specjalistyczne skomplikowane świadczenia medyczne, któ­rych nie wykonują inne pielęgniarki, więc mając na uwadze przepisy kodeksu pracy i ustawowy zakaz naruszenia zasady równego traktowania pracowników w wynagrodzeniu, zakwalifikował 4 powódki do współczynnika 1,29, natomiast sytuacja finansowa S.nie miała w cza­sie kwalifikacji do współczynników znaczenia, bowiem finansowe skutki podwyżki obowiązu­jącej od dnia 1 lipca 2022r. ujawniły się w kolejnych miesiącach po 1 lipca 2022r.;

II. naruszenie przepisów prawa materialnego, w tym:

- art. 3a ust.1 w zw. z pkt.5 i w zw. z pkt. 2 załącznika do ustawy z dnia 28 maja 2021 r. o zmianie ustawy o sposobie ustalania najniższego wynagrodzenia zasadniczego niektórych pracowni­ków zatrudnionych w podmiotach leczniczych (Dz.U. z 2021r., poz.1104 tj., ze zm.) pt. "Współ­czynniki pracy" poprzez przyjęcie przez Sąd, że do 30 czerwca 2022r. współczynniki pracy uza­leżnione były od kwalifikacji wymaganych przez pracodawcę, a od 1 lipca 2022r. nie zmieniły się zasady kwalifikacji pielęgniarek i w dalszym ciągu zależały od kwalifikacji wymaganych, - w sytuacji gdy zapisy w tabelach jednoznacznie wskazują, że w pierwszym przypadku chodzi o kwalifikacje posiadane, a po 1 lipca 2022 kwalifikacje wymagane

- art. 3a ust.1 w zw. z pkt.5 i w zw. z pkt. 2 załącznika do ustawy z dnia 8 czerwca 2017 r. o sposobie ustalania najniższego wynagrodzenia zasadniczego niektórych pracowników zatrud­nionych w podmiotach leczniczych (Dz.U. z 2022r., poz.2139 tj., ze zm.) pt. „Współczynniki pracy”, poprzez zobowiązanie pracodawcy do zmiany wysokości wynagrodzenia odpowiada­jącego współczynnikowi 1,29, w sytuacji kiedy do współczynnika 1,02 zakwalifikowani zostali zgodnie z przepisami obowiązującymi od 1 lipca 2022r. - pracownicy wykonujący takie same czynności zgodnie z kwalifikacjami wymaganymi w pozwanym S. oraz zgodnie z opisami stanowisk pracy, nie zaś kwalifikacjami posiadanymi. Rozstrzygnięcie Sądu pierwszej instancji zobowiązujące pozwany S.jako pracodawcę do zmiany współczynnika pracy powódek - magistra ze specjalizacją z 1,02 na 1,29 oderwane jest całkowicie od przepisów Kodeksu pracy.

- art. 31d ustawy z dnia 27 sierpnia 2004r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz.U. z 2021 r. poz. 1285) w zw. z §1 pkt 1 w zw. z § 2 pkt 12 rozpo­rządzenia Ministra Zdrowia z dnia 22.11.2013r. (Dz.U. z 2021 r. poz. 290) w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu leczenia szpitalnego - poprzez przyjęcie przez Sąd, że pielęgniarki z wykształceniem magisterskim i specjalizacją należy automatycznie zakwalifikować do wskaź­nika pracy 1,29, ponieważ są to kwalifikacje wymagane na zajmowanych przez powódki w pozwanym S. stanowiskach „pielęgniarki specjalistki", w sytuacji kiedy także przepisy o świadczeniach gwarantowanych z zakresu leczenia szpitalnego określają definicję „pielę­gniarki specjalisty" jako pielęgniarkę, która „ukończyła specjalizację w danej dziedzinie", tj. także wykształceniem średnim (po liceum medycznym, po studium medycznym), po studiach wyższych pierwszego stopnia tj. z licencjatem ze specjalizacją, więc na potrzeby realizacji przez pozwany Szpital przepisy w zakresie świadczeń gwarantowanych, kwalifikacje „magistra pie­lęgniarstwa ze specjalizacją" nie posiadają cechy „kwalifikacji wymaganych na zajmowanym stanowisku", zaś są jednym z alternatywnie dopuszczalnych stanowisk określonych w §1 ust. 1 i w zw. z pkt. 32 rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 20 lipca 2011r. w sprawie kwalifikacji wymaganych od pracowników na poszczególnych rodzajach stanowisk pracy w podmiotach leczniczych niebędących przedsiębiorcami z dnia 20 lipca 2011 r. (Dz.U. Nr 151, poz. 896), - art. 31d ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych z dnia 27 sierpnia 2004 r. (Dz.U. z 2021 r. poz. 1285) w zw. z § 2 ust.1 pkt 14, § 5 ust. 1 Zarzą­dzenia nr 1/2022/DSOZ z dnia 3 stycznia 2022r. Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia wy­danego w sprawie określenia warunków zawierania i realizacji umów w rodzaju leczenie szpi­talne oraz leczenie szpitalne - świadczenia wysokospecjalistyczne - poprzez przyjęcie przez Sąd , że kwalifikacje - magister ze specjalizacją są to kwalifikacje wymagane na zajmowanym przez powódki stanowisku „pielęgniarki specjalisty” w pozwanym S., w sytuacji kiedy także na potrzeby kontraktowania świadczeń medycznych z NFZ w zakresie personelu medycz­nego udzielającego świadczeń medycznych zastosowanie ma w/w rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 22 listopada 2013r. (Dz.U. z 2021 r. poz. 290) w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu leczenia szpitalnego określają definicję „pielęgniarki specjalisty" jako pielęgniarkę, która „ukończyła specjalizację w danej dziedzinie" , tj. także wykształceniem średnim (po li­ceum medycznym , po studium medycznym), po studiach wyższych pierwszego stopnia tj. z licencjatem ze specjalizacją, więc na potrzeby kontraktowania świadczeń medycznych przez pozwany S.kwalifikacje „magistra pielęgniarstwa ze specjalizacją" nie posiadają cechy „kwalifikacji wymaganych na zajmowanym stanowisku", zaś są jednym z alternatywnie do­puszczalnych stanowisk określonych w §1 ust. 1 i w zw. z pkt. 32 rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 20 lipca 2011r. w sprawie kwalifikacji wymaganych od pracowników na po­szczególnych rodzajach stanowisk pracy w podmiotach leczniczych niebędących przedsiębior­cami z dnia 20 lipca 2011 r. (Dz.U. Nr 151, poz. 896),

- art. 148 ust.3 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicz­nych z dnia 27 sierpnia 2004 r. (Dz.U. z 2021 r. poz. 1285) w zw. z § 3 pkt.3 Rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie szczegółowych kryteriów wyboru ofert w postępowaniu w spra­wie zawarcia umów o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej z dnia 5 sierpnia 2016 r. (Dz.U. z 2016 r. poz. 1372) - poprzez przyjęcie przez Sąd , że kwalifikacje - magister ze specjalizacją są to kwalifikacje wymagane na stanowisku „pielęgniarki specjalisty" w ramach którego wy­konuje czynności zawodowe w pozwanym S., w sytuacji kiedy także na potrzeby kon­traktowania świadczeń medycznych z NFZ kwalifikacje „magistra pielęgniarstwa ze specjaliza­cją" nie posiadają cechy „kwalifikacji wymaganych na zajmowanym stanowisku", zaś są jed­nym z alternatywnie dopuszczalnych stanowisk określonych w §1 ust. 1 i w zw. z pkt. 32 rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 20 lipca 2011r. w sprawie kwalifikacji wymaganych od pracowników na poszczególnych rodzajach stanowisk pracy w podmiotach leczniczych niebędących przedsiębiorcami z dnia 20 lipca 2011 r. (Dz.U. Nr 151, poz. 896). Natomiast załącznik nr 3 do Rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie szczegółowych kryteriów wyboru ofert w postępowaniu w sprawie zawarcia umów o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej z dnia 5 sierpnia 2016 r. (Dz.U. z 2016 r. poz. 1372) pt. „Wykaz szczegółowych kryteriów wyboru ofert wraz z wyznaczającymi je warunkami oraz przypisaną im wartością w rodzaju leczenie szpi­talne" w przypadku oddziałów, w których pracują powódki, wymaga opieki pielęgniarskiej, o których mowa w § 4 ust. 2 rozporządzenia szpitalnego tj. w sprawie świad­czeń gwarantowanych z zakresu leczenia szpitalnego.

- art. 18 ^3c k.p. poprzez zobowiązanie pracodawcy wydanym rozstrzygnięciem do naruszenia podstawowej zasady określonej w kodeksie pracy tj. równego traktowania pracownika w wy­nagrodzeniu za jednakową pracę lub za pracę o jednakowej wartości, pomimo wykonywania przez pielęgniarki z wykształceniem magisterskim i specjalizacją takich samych czynności za­wodowych jak pielęgniarki z wykształceniem niższym i specjalizacją.

- art. 18 ^3c k.p. poprzez zobowiązanie pracodawcy wydanym rozstrzygnięciem do naruszenia podstawowej zasady określonej w kodeksie pracy tj. równego traktowania pracownika w wy­nagrodzeniu za jednakową pracę lub za pracę o jednakowej wartości, pomimo wykonywania pracy przez pielęgniarki specjalistki - bez względu na poziom wykształcenia - na podstawie takich samych opisów stanowisk pracy,

- art. 18 ^3d k.p. poprzez narażenie pracodawcy na postępowania odszkodowawcze z tytułu nie­równego traktowania w wynagrodzeniu pielęgniarek o niższym wykształceniu i specjalizacją oraz doprowadzenia w takim przypadku do sytuacji, w której pracodawca musiałby zakwalifi­kować pielęgniarki do wskaźnika wyższego tj. przypisanego pielęgniarkom z magistrem i spe­cjalizacją , czyli - wbrew obowiązującym przepisom.

- art. 78 k.p. poprzez pominięcie przez Sąd obowiązującej pracodawcę zasady ustalania wyna­grodzenia za pracę tak, aby odpowiadało w szczególności rodzajowi wykonywanej pracy i kwa­lifikacjom wymaganym przy jej wykonywaniu, a także uwzględniało ilość i jakość świadczonej pracy, w sytuacji kiedy w pozwanym S. pielęgniarki z wykształceniem magisterskim i spe­cjalizacja wykonują takie same czynności zawodowe jak pielęgniarki z niższym wykształceniem i specjalizacją, więc świadczą taką samą pracę o jednakowej wartości.

- art. 50 ust.5 ustawy z dnia 15 kwietnia 2011r. o działalności leczniczej (tj. z dnia 7 kwietnia 2023 r. Dz.U. z 2023 r. poz. 991) w zw. z §1 ust. 1 i w zw. z pkt. 32 rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 20 lipca 2011r. w sprawie kwalifikacji wymaganych od pracowników na po­szczególnych rodzajach stanowisk pracy w podmiotach leczniczych niebędących przedsiębior­cami z dnia 20 lipca 2011 r. (Dz.U. Nr 151, poz. 896) poprzez przyjęcie przez Sąd, że kwalifikacje - magister poza 4 pielęgniarkami, których kwalifikacje pracodawca uznał za wymagane na zaj­mowanych przez nie stanowiskach pracy, bo wykonują inne czynności pracownicze niż pozo­stałe pracujące w tych oddziałach pielęgniarki specjalistki - także pozostałe pielęgniarki z ma­gistrem i specjalizacją (zarówno do 30 czerwca 2022r. jak też od 1 lipca 2022r.) pracodawca miał ob­owiązek zakwalifikować do współczynnika 1,29 ponieważ posiadają kwalifikacje wymagane na zajmowanym przez powódki stanowiskach „pielęgniarki specjalistki" w pozwanym S. w sytuacji kiedy z w/w przepisu nie można jednoznacznie wywnioskować czy tytuł magistra jest kwalifikacją wymaganą i niezbędną do piastowania omawianego stanowiska przez po­wódki, gdyż w/w przepis określa alternatywnie różny poziom wykształcenia wyższego lub śred­niego i obowiązkowo tytuł specjalisty w danej dziedzinie pielęgniarstwa, w tym także wykształ­cenie średnie (po liceum medycznym , po studium medycznym) i studiach wyższych pierw­szego stopnia tj. z licencjatem ze specjalizacją.

- ad. art. 18 ^3c k.p. poprzez zobowiązanie pracodawcy wydanym rozstrzygnięciem do naru­szenia podstawowej zasady określonej w kodeksie pracy tj. równego traktowania pracownika w wynagrodzeniu za jednakową pracę lub za pracę o jednakowej wartości, - w sytuacji kiedy w pozwanym S. pracodawca uznał 4 stanowiska na których wymaga kwalifikacji magistra ze specjalizacja do wykonywanych na tych stanowiskach świadczeń zdrowotnych, przekwalifi­kowując pielęgniarkom świadczącym na tych stanowiskach pracę współczynnik pracy z 1,02 na 1,29 oraz w sytuacji kiedy pozostałe powódki wykonują takie same czynności zawodowe jak pielęgniarki z niższym wykształceniem i specjalizacją, więc świadczą taką samą pracę o jed­nakowej wartości.

- ad. art. 18 ^3c k.p. poprzez zobowiązanie pracodawcy wydanym rozstrzygnięciem do naru­szenia podstawowej zasady określonej w kodeksie pracy tj. równego traktowania pracownika w wynagrodzeniu za jednakową pracę lub za pracę o jednakowej wartości, w sytuacji kiedy w pozwanym S. pracodawca uznał 4 stanowiska na których wymaga kwalifikacji magistra ze specjalizacja do wykonywanych na tych stanowiskach świadczeń zdrowotnych, przekwalifi­kowując pielęgniarkom świadczącym na tych stanowiskach pracę współczynnik pracy z 1,02 na 1,29 oraz w sytuacji kiedy pozostałe powódki wykonują takie same czynności zawodowe jak pielęgniarki z niższym wykształceniem i specjalizacją, więc świadczą taką samą pracę o jed­nakowej wartości oraz pomimo wykonywania pracy przez pielęgniarki specjalistki - bez względu na poziom wykształcenia - na podstawie takich samych opisów stanowisk pracy,

- ad. art. 18 ^3d k.p. poprzez narażenie pracodawcy na postępowania odszkodowawcze z tytułu nierównego traktowania w wynagrodzeniu pielęgniarek o niższym wykształceniu i specjaliza­cją oraz doprowadzenia w takim przypadku do sytuacji, w której pracodawca musiałby zakwa­lifikować pielęgniarki do wskaźnika wyższego tj. przypisanego pielęgniarkom z magistrem i specjalizacją, czyli - wbrew obowiązującym przepisom w sytuacji kiedy w pozwanym S. pracodawca uznał 4 stanowiska na których wymaga kwalifikacji magistra ze specjalizacja do wykonywanych na tych stanowiskach świadczeń zdro­wotnych, przekwalifikowując pielęgniarkom świadczącym na tych stanowiskach pracę współ­czynnik pracy z 1,02 na 1,29 oraz w sytuacji kiedy pozostałe powódki wykonują takie same czynności zawodowe jak pielęgniarki z niższym wykształceniem i specjalizacją, więc świadczą taką samą pracę o jednakowej wartości.

- ad. 78 k.p. poprzez pominięcie przez Sąd obowiązującej pracodawcę zasady ustalania wyna­grodzenia za pracę tak aby odpowiadało w szczególności rodzajowi wykonywanej pracy i kwa­lifikacjom wymaganym przy jej wykonywaniu, a także uwzględniało ilość i jakość świadczonej pracy w sytuacji kiedy w pozwanym S. pracodawca uznał 4 stanowiska na których wymaga kwalifikacji magistra ze specjalizacja do wykonywanych na tych stanowiskach świadczeń zdro­wotnych, przekwalifikowując pielęgniarkom świadczącym na tych stanowiskach pracę współczynnik pracy z 1,02 na 1,29 oraz w sytuacji kiedy pozostałe powódki wykonują takie same czynności zawodowe jak pielęgniarki z niższym wykształceniem i specjalizacją, więc świadczą taką samą pracę o jednakowej wartości.

Wskazując na powyższe zarzuty wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez oddalenie powództw w całości i zasadzenie od powódek na rzecz pozwanego kosztów postępowania sądo­wego za obie instancje, w tym kosztów zastępstwa prawnego według norm przepisanych.

W odpowiedzi na apelację powódki wniosły o jej oddalenie i zasądzenie od pozwanego na ich rzecz zwrotu kosztów zastępstwa procesowego za postępowanie apelacyjne.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja pozwanego nie jest zasadna.

Zgodnie z ustawowo przyznaną kompetencją w wypadkach wskazanych
w art. 387 § 2 ¹ k.p.c. Sąd drugiej instancji sporządza pisemne uzasadnienie orzeczenia w sposób uproszczony i może odstąpić od szczegółowego przedstawienia podstawy faktycznej, czy też wyczerpującej prezentacji oceny prawnej. Sąd Okręgowy podziela w całości i przyjmuje za własne prawidłowo poczynione przez Sąd Rejonowy ustalenia faktyczne, jako znajdujące oparcie w zebranym w sprawie materiale dowodowym, jak również akceptuje dokonaną przez tenże Sąd prawidłową ocenę prawną ustalonego stanu faktycznego bez konieczności jej ponownego przytaczania (art. 387 § 2 ¹ k.p.c.).

Wbrew twierdzeniom apelacji, Sąd drugiej instancji nie dopatrzył się w postępowaniu pierwszoinstancyjnym, uchybień czy to w zakresie prawa procesowego czy materialnego, skutkujących koniecznością zmiany czy uchylenia zaskarżonego wyroku. Podniesione przez apelującą zarzuty w żaden sposób nie podważają prawidłowości rozstrzygnięcia Sądu pierwszej instancji.

Zgodnie z art. 233 § 1 k.p.c. sąd ocenia wiarygodność i moc dowodów według własnego przekonania, na podstawie wszechstronnego rozważenia zebranego materiału. Sąd dokonuje oceny wszystkich dowodów przeprowadzonych w postępowaniu, jak również wszelkich okoliczności towarzyszących przeprowadzaniu poszczególnych dowodów, mających znaczenie dla ich mocy i wiarygodności (tak Sąd Najwyższy postanowieniu z 11 lipca 2002 r., IV CKN 1218/00). Ramy swobodnej oceny dowodów są zakreślone wymaganiami prawa procesowego, doświadczenia życiowego, regułami logicznego myślenia oraz pewnym poziomem świadomości prawnej, według których sąd w sposób bezstronny, racjonalny i wszechstronny rozważa materiał dowodowy jako całość, dokonuje wyboru określonych środków dowodowych i ważąc ich moc oraz wiarygodność, odnosi je do pozostałego materiału dowodowego (tak Sąd Najwyższy w licznych orzeczeniach, np. z dnia 19 czerwca 2001r., II UKN 423/00). Poprawność rozumowania sądu powinna być możliwa do skontrolowania, z czym wiąże się obowiązek prawidłowego uzasadniania orzeczeń (art. 327 ¹ k.p.c.).

W ocenie Sądu Okręgowego, dokonana przez Sąd Rejonowy ocena zgromadzonego w postępowaniu materiału dowodowego i poczynione w sprawie ustalenia faktyczne są - wbrew twierdzeniom apelującego - prawidłowe. Podnieść należy, iż okoliczności sprawy ustalone przez Sąd pierwszej instancji były zasadniczo między stronami bezsporne i wynikały wprost z przedłożonych w sprawie dokumentów. Zarzuty apelacji w tej części uznać zatem należy za polemikę ze stanowiskiem Sądu Rejonowego. W tej materii apelujący przeciwstawia wyłącznie własny pogląd na sprawę i oczekiwany kształt rozstrzygnięcia.

Podnieść należy, iż zasadniczo spór sprowadzał się do oceny prawidłowości zastosowania prawa materialnego art. 3 ustawy z dnia 8 czerwca 2017 r. o sposobie ustalania najniższego wynagrodzenia zasadniczego niektórych pracowników zatrudnionych w podmiotach leczniczych (Dz.U. z 2022 r. poz. 2139 ze zm.) oraz wyjaśnienia kwestii, czy w świetle obowiązujących przepisów pozwany prawidłowo zakwalifikował powódki do 5 zamiast 2 grupy zawodowej, a co za tym idzie, stwierdzenia czy zachodziła konieczność wyrównania należnego im wynagrodzenia począwszy od lipca 2022 r.

Sąd Okręgowy nie zgadza się z twierdzeniami apelacji, iż w świetle zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, wbrew zapatrywaniom Sądu pierwszej instancji, należało przyjąć, że kwalifikacja powódek do 5 grupy zawodowej była prawidłowa.

Mając na uwadze treść podniesionych w sprawie zarzutów wskazać należy, iż pozwany utrzymywał i podtrzymuje w apelacji stanowisko, że kwalifikacja powódek do 5 grupy kwalifikacji załącznika do ustawy zamiast do grupy 2 wynikała z nowelizacji przepisów ustawy i załącznika do ustawy, a konkretnie posłużenia się w znowelizowanych przepisach stwierdzeniem „wymaganego” wykształcenia, a nie wykształcenia „posiadanego”, jak było uprzednio, jako podstawowego czynnika dla zaszeregowania pielęgniarki pod daną grupę z przypisanym współczynnikiem pracy. W opinii apelanta wykształcenie wymagane należy interpretować zgodnie z regulacjami rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 20 lipca 2011 roku w sprawie kwalifikacji wymaganych od pracowników na poszczególnych rodzajach stanowisk w podmiotach leczniczych niebędących przedsiębiorcami. Zgodnie z pkt I ppkt 32 załącznika wspominanego rozporządzenia, kwalifikacjami wymaganymi niezbędnymi dla zajmowania stanowiska pielęgniarki specjalistki nie jest posiadanie tytułu magistra pielęgniarstwa i specjalizacji. Podnosił, iż po znowelizowaniu przepisów ustawy oraz załącznika, cztery pielęgniarki z wyksztalceniem magisterskim i specjalizacją, zostały zakwalifikowane do wskaźnika 1,29 w związku z potrzebą zatrudnienia pielęgniarek z takimi kwalifikacjami. Wskazał na brak odgórnych rozwiązań systemowych, które pozwoliłby na różnicowanie wynagrodzeń pielęgniarek bez naruszania przepisów Kodeksu pracy.

Z tymi twierdzeniami nie można się zgodzić. Zgodnie z art. 3 ustawy o sposobie ustalania najniższego wynagrodzenia (w wersji obowiązującej od 22 czerwca 2021 r. - Dz.U.2021.1104 ) do 1 lipca 2021 r. podmiot leczniczy dokonuje podwyższenia wynagrodzenia zasadniczego pracownika wykonującego zawód medyczny oraz pracownika działalności podstawowej, innego niż pracownik wykonujący zawód medyczny, którego wynagrodzenie zasadnicze jest niższe od najniższego wynagrodzenia zasadniczego, ustalonego jako iloczyn współczynnika pracy określonego w załączniku do ustawy i kwoty przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia brutto w gospodarce narodowej w roku poprzedzającym ustalenie, ogłoszonego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej "Monitor Polski", do wysokości nie niższej niż najniższe wynagrodzenie zasadnicze, z uwzględnieniem następujących warunków:

1) sposób podwyższania wynagrodzenia zasadniczego ustalają, w drodze porozumienia, strony uprawnione w danym podmiocie leczniczym do zawarcia zakładowego układu zbiorowego pracy;

2) podmiot leczniczy, u którego nie działa zakładowa organizacja związkowa, zawiera porozumienie z pracownikiem wybranym przez pracowników podmiotu leczniczego do reprezentowania ich interesów;

3) jeżeli porozumienie nie zostanie zawarte, sposób podwyższania wynagrodzenia zasadniczego ustala w drodze zarządzenia w sprawie podwyższenia wynagrodzenia kierownik podmiotu leczniczego,

4) ustalony w drodze porozumienia albo zarządzenia sposób podwyższenia wynagrodzenia zasadniczego zapewnia proporcjonalny dla każdej z grup zawodowych średni wzrost tego wynagrodzenia.

W myśl ust. 4 cytowanego przepisu, od 2 lipca 2021 r. wynagrodzenie zasadnicze pracownika wykonującego zawód medyczny oraz pracownika działalności podstawowej, innego niż pracownik wykonujący zawód medyczny, nie mogło być niższe niż najniższe wynagrodzenie zasadnicze ustalone w sposób określony w ust. 1 na dzień 1 lipca 2021 r.

Współczynniki pracy obowiązujące w okresie od 1 lipca 2021 r. do 30 czerwca 2022 r. określone zostały w tabeli stanowiącej załącznik do ustawy. Ich treść w zakresie istotnym dla sprawy została przedstawiona przez Sąd Rejonowy w ramach ustaleń faktycznych.

Z dniem 1 stycznia 2022 r. do ustawy o sposobie ustalania najniższego wynagrodzenia dodany został art. 3a (Dz.U.2020.2401). Celem tej regulacji prawnej było stworzenie uniwersalnego mechanizmu podwyższania wynagrodzenia. Ustalono, że porozumienie powinno być zawarte do 31 maja, ewentualne zarządzenie do 15 czerwca, a ponadto, iż proces waloryzacji powinien być przeprowadzony na dzień 2 lipca, lecz z wyrównaniem od 1 lipca (bez wskazania roku). Mimo to ustawą z 26 maja 2022 r. o zmianie ustawy o sposobie ustalania najniższego wynagrodzenia zasadniczego niektórych pracowników zatrudnionych w podmiotach leczniczych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 1352) dokonano zmiany art. 3 ustawy, co w istocie sprowadzało się do wskazania, że kolejna waloryzacja, w oparciu o nowe współczynniki, będzie miała miejsce z dniem 1 lipca 2022 r. (było to sprzeczne z pierwotnymi założeniami, iż proces osiągania przez wynagrodzenia zasadnicze wysokości nie niższych niż wynikających z ustawy powinien się dokonać do końca 2021 r.). Na nowo zostały również określone grupy zawodowe i współczynniki pracy.

W tym miejscu należy wskazać na stanowisko Sądu Najwyższego przedstawione w wyroku z 23 kwietnia 2025 r., I PSKP 3/25, w którym wskazał, iż ustawa z dnia 26 maja 2022 r. o zmianie ustawy o sposobie ustalania najniższego wynagrodzenia zasadniczego niektórych pracowników zatrudnionych w podmiotach leczniczych weszła w życie 29 czerwca 2022 r., czyli już następnego dnia po jej opublikowaniu. Brak vacatio legis wskazuje na cel tej ustawy - natychmiastowego (z mocą od 1 lipca 2022 r.) podwyższenia wynagrodzeń pracowników medycznych. Gdyby intencją ustawodawcy było pogorszenie warunków płacowych między innymi pielęgniarek, zastosowano by co najmniej trzymiesięczny vacatio legis, który umożliwiłby dokonanie przez pracodawców wypowiedzeń warunków pracy i płacy na niekorzyść pracowników.

Zgodnie z wprowadzonym tą nowelizacją art. 5a ustawy „od dnia 1 lipca 2022 r. w umowie o pracę pracowników wykonujących zawód medyczny lub pracowników działalności podstawowej, innych niż pracownicy wykonujący zawód medyczny, wskazuje się, do której grupy zawodowej określonej w załączniku do ustawy jest zaliczone zajmowane przez pracownika stanowisko pracy”. Jak wskazał Sąd Najwyższy w przywołanym wyroku, przepis ten jest niejednoznaczny. Niewątpliwie dotyczy on umów o pracę zawieranych z nowymi pracownikami od 1 lipca 2022 r. Przepis ten stanowi także podstawę prawną do zawarcia aneksu do umowy o pracę lub jednostronnego uzupełnienia umowy o pracę przez wskazanie, do której grupy zawodowej określonej w załączniku do ustawy jest zaliczone zajmowane przez pracownika stanowisko pracy. Zdaniem Sądu Najwyższego, od dnia wejścia w życie tej nowelizacji pracodawca był zobligowany do ustalenia, do której grupy zawodowej określonej w załączniku do ustawy należą poszczególni pracownicy i wypłacania adekwatnych wynagrodzeń.

Zgodnie z art. 4 ust. 1 ustawy nowelizacyjnej porozumienie, o którym mowa w art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy zmienianej w art. 1 w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, zawiera się w terminie 14 dni od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy, z mocą od 1 lipca 2022 r. Jak wskazał Sąd Najwyższy, z przepisu tego wynika, że skutki finansowe dla pracodawców związane z podwyższeniem wynagrodzeń pielęgniarek następują od 1 lipca 2022 r. Korzystna dla pracowników zmiana ustawowych warunków wynagradzania, co do zasady, nie wymaga dokonywania wypowiedzeń zmieniających. Ustawa nie przewiduje konieczności dokonywania wypowiedzeń zmieniających, bowiem oparta została na paradygmacie korzystnego dla pracowników podwyższenia wynagrodzeń minimalnych. Jeśli natomiast nowelizacja zostałaby przez pracodawcę powiązana ze zmianą zakładowego systemu wynagradzania, jurysdykcyjne zasady weryfikacji korzystności bądź niekorzystności postanowień nowego regulaminu wynagradzania pracowników w porównaniu do dotychczasowych warunków płacowych zostały wyjaśnione w uchwale składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z 15 wrzenia 2004 r., III PZP 3/04, z której wynika obowiązek zachowania trybów wypowiedzenia lub porozumienia zmieniającego także wtedy, gdyby ukształtowane nowym układem (regulaminem) wynagrodzenie nie ulegało obniżeniu.

Stan faktyczny w sprawie I PSKP 3/25 różnił się od tego w sprawie niniejszej o tyle, że pozwany S. W. w S. zdecydował się na zmianę (obniżenie) wynagrodzenia powódkom poprzez wymuszenie na nich podpisania aneksów do umów o pracę. Nie ulega wątpliwości, że umowa o pracę jest umową dwustronną, wobec czego można ją zmieniać na zasadzie porozumienia. Wypowiedzenie zmieniające, o którym mowa w art. 42 k.p. powinno być stosowane wtedy, gdy pracownik nie godzi się na nowe warunki pracy lub płacy. Jeżeli pracownik zgadza się na zmianę umowy, to zdaniem Sądu, wypowiadanie warunków umowy jest niepotrzebną komplikacją - aneks do umowy o pracę jest wystarczającym dokumentem, gdyż w ten sposób strony mogą wprowadzić zmiany z dnia na dzień, nie czekając na koniec okresu wypowiedzenia. Natomiast pozwany, mając świadomość, że pracownik nie będzie godził się na zapisy w aneksie, zdecydował się na taką formę zmiany warunków płacy, które w rzeczywistości powinny przyjąć formę wypowiedzenia zmieniającego. Sąd rozpoznający przedmiotową apelację posiada wiedzę, że pracodawcy w różnych szpitalach stosowali różne metody i zabiegi prawne, w celu zmiany warunków płacy pielęgniarek. Natomiast powołany wyrok Sądu Najwyższego z 23 kwietnia 2025 roku odnosi się do istoty sporu, jaki wynikł w związku z nieprawidłowym zakwalifikowaniem powódek przez pozwanego do grupy zawodowej. Nie ulega wątpliwości, iż cechą kwalifikującą do grupy zawodowej nr 2 było legitymowanie się pielęgniarek tytułem zawodowym magistra pielęgniarstwa albo legitymowanie się położnej tytułem magistra położnictwa z wymaganą specjalizacją w dziedzinie pielęgniarstwa lub w dziedzinie mającej zastosowanie w ochronie zdrowia, a także wykonywanie pracy na stanowiskach, gdzie wymagane były takie kwalifikacje zawodowe, przy czym determinantem podstawowym było adekwatne wykształcenie i specjalizacja. Nie ma zatem racji apelant, że podstawą zaliczenia pielęgniarki z tytułem magistra i specjalizacją do 2 grupy zawodowej były wyłącznie potrzeby pracodawcy. W tym zakresie argument powielony w apelacji, że w pozwanym S. tylko 4 pielęgniarki z tytułem magistra i specjalizacją zakwalifikowane zostały do współczynnika 1,29, po­nieważ wykonywały inne niż powódki czynności pracownicze na zajmowanych stanowiskach, był nietrafiony.

Apelujący wśród licznych zarzutów naruszenia prawa materialnego wskazał również na regulacje dotyczące zasad równego traktowania (art. 18 ^{( 3c)}, 18 ^{( 3d)}, 78 k.p.). Funkcją art. 78 § 1 k.p. jest określenie kryteriów w oparciu, o które powinno być ustalane wynagrodzenie za pracę. Z kolei z art. 18 ^{( 3c )} k.p. wynika przekaz, iż o naruszeniu zasady równości można mówić tylko wtedy, gdy tzw. pracownik referencyjny (wykonujący taką samą pracę lub pracę o jednakowej wartości) otrzymuje wyższe wynagradzanie za pracę. Co do wykładni art. 18 ^{( 3c)} § 1 k.p. w kontekście użytych w tym przepisie pojęć „jednakowa praca” i „praca o jednakowej wartości” należy z kolei zauważyć, że w doktrynie prawa pracy i w orzecznictwie Sądu Najwyższego przyjmuje się, że prace jednakowe to prace takie same pod względem rodzaju, kwalifikacji koniecznych do ich wykonywania, warunków, w jakich są świadczone, a także - ilości i jakości ( por. wyrok Sądu Najwyższego z 18 września 2008 r., II PK 180/08). Prace tożsame pod względem rodzaju i kwalifikacji wymaganych do ich wykonywania na tych samych stanowiskach pracy funkcjonujących u danego pracodawcy mogą różnić się co do ilości i jakości (rozumianej jako sposób wywiązywania się z powierzonych obowiązków), a wówczas nie są pracami jednakowymi w rozumieniu art. 18 ^{( 3c)} §1 k.p. Oceniając prawo pracowników do wynagrodzenia za pracę jednakową, konieczne jest zatem uwzględnienie jakości i rezultatów świadczonej pracy (por. wyroki Sądu Najwyższego z 18 września 2008 r., II PK 108/08 oraz z 7 marca 2012 r., II PK 161/2011). Ilość i jakość świadczonej pracy są w świetle art. 78 § 1 k.p. podstawowymi kryteriami oceny pracy dla potrzeb ustalania wysokości wynagrodzenia oraz stanowią dopuszczalne przesłanki różnicowania wynagrodzenia w myśl Konwencji nr 100 Międzynarodowej Organizacji Pracy dotyczącej jednakowego wynagrodzenia dla pracujących mężczyzn i kobiet za pracę jednakowej wartości, przyjętej w Genewie 29 czerwca 1951 r. (Dz.U. z 1955 r. Nr 38, poz. 238), a także są akceptowane w judykaturze (por. wyroki Sądu Najwyższego z 12 sierpnia 2004 r., III PK 40/04 i z 9 stycznia 2007 r., II PK 180/06).

Sąd Najwyższy w przywołanej wcześniej sprawie I PSKP 3/25 wskazał, iż określenie wysokości najniższych wynagrodzeń zasadniczych oraz wzajemnych relacji pomiędzy wynagrodzeniami dla poszczególnych kategorii zawodowych pracowników medycznych nie wyłącza ogólnych przepisów prawa pracy normujących zasady ustalania wynagrodzenia za pracę, w tym zakłada możliwość różnicowania wysokości wynagrodzeń poszczególnych pracowników w zależności od posiadanego doświadczenia zawodowego, np. stażu pracy, dodatkowych kwalifikacji. Nie ma przeszkód formalnych, aby pracownicy z niższym wykształceniem, ale z większym doświadczeniem zawodowym, byli analogicznie wynagradzani jak osoby zaliczone do grupy drugiej. Art. 65 ust. 4 Konstytucji RP stanowi, że minimalną wysokość wynagrodzenia za pracę lub sposób ustalania tej wysokości określa ustawa. Wykonaniem tej normy jest przede wszystkim ustawa z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz.U. Nr 200, poz. 1679 ze zm.). Ustawa z dnia 8 czerwca 2017 r. o sposobie ustalania najniższego wynagrodzenia zasadniczego niektórych pracowników zatrudnionych w podmiotach leczniczych, stanowi lex specialis w stosunku do ustawy z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę, jak również w stosunku do ustawy z dnia 23 grudnia 1999 r. o kształtowaniu wynagrodzeń w państwowej sferze budżetowej oraz o zmianie niektórych ustaw (Dz.U. z 2016 r. poz. 966, ze zm.). Ustawa z dnia 8 czerwca 2017 r. o sposobie ustalania najniższego wynagrodzenia zasadniczego niektórych pracowników zatrudnionych w podmiotach leczniczych ustaliła wysokości najniższych wynagrodzeń w służbie zdrowia na wyższym poziomie niż ustawa o minimalnym wynagrodzeniu przede wszystkim z uwagi na wyższy poziom odpowiedzialności i kwalifikacji zawodowych determinowanych poziomem wykształcenia i doświadczenia zawodowego pracowników służby zdrowia. Poza funkcją tych przepisów zapewnienia odpowiedniej kadry medycznej przede wszystkim w szpitalach (uniknięcia emigracji zarobkowej wykształconych pracowników medycznych), perspektywicznym celem omawianych unormowań było także zachęcenie młodych ludzi do podejmowania kształcenia w zawodach medycznych i stopniowego zastępowania starszych pracowników, co możliwe było tylko przy zapewnieniu odpowiednio wysokich wynagrodzeń wykształconych pracowników.

Sąd Najwyższy uznał, że jeśli ustawodawca ze względów społecznych zdecydował się na ograniczenie swobody kształtowania wysokości wynagrodzenia w zawodach związanych ze służbą zdrowia, wówczas wykładnia prokonstytucyjna i funkcjonalna wymaga, aby limitowanie dolnego progu wynagrodzeń było jednoznaczne, łatwe do stosowania przez pracowników, pracodawców oraz finalnie - przez sąd. Już z samego brzmienia ustawy osoba zainteresowana powinna ustalić, czy jej wynagrodzenie odpowiada najniższemu wynagradzaniu ustawowemu. Ustalanie dolnego limitu wynagrodzenia zasadniczego pielęgniarek nie mogło więc podlegać arbitralnej decyzji pracodawcy lub takiego ustalenia struktury organizacyjnej jednostki służby zdrowia, aby żadna pielęgniarka nie mogła ubiegać się o wynagrodzenie z wyższej grupy załącznika do analizowanej ustawy. Zatem zarzuty apelacji w tym zakresie należało uznać również za bezpodstawne.

Resumując, w ocenie Sądu Okręgowego zarzuty apelacji dotyczące zarówno naruszenia prawa procesowego, jak i prawa materialnego nie zasługiwały na uwzględnienie.

Mając powyższe na uwadze, Sąd Okręgowy zgodnie z treścią art. 385 k.p.c. orzekł jak w punkcie 1.

O kosztach zastępstwa procesowego Sąd Okręgowy orzekł stosownie do wyniku postępowania apelacyjnego, na podstawie art. 98 k.p.c. oraz §10 ust. 1 pkt 1 w związku z § 9 ust.1 pkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (t. j. Dz.U. z 2023 r. poz. 1964 ze zm.).

mt

sędzia Danuta Poniatowska