Serwis Internetowy Portal Orzeczeń używa plików cookies. Jeżeli nie wyrażają Państwo zgody, by pliki cookies były zapisywane na dysku należy zmienić ustawienia przeglądarki internetowej. Korzystając dalej z serwisu wyrażają Państwo zgodę na używanie cookies , zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki.

I Ca 360/16 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Okręgowy w Suwałkach z 2016-10-20

Sygn. aktI.Ca 360/16

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 20 października 2016r.

Sąd Okręgowy w Suwałkach I Wydział Cywilny w składzie następującym:

Przewodniczący:

SSO Elżbieta Iwona Cembrowicz

Sędziowie SO :

Cezary Olszewski , Alicja Wiśniewska

Protokolant:

st. sekr. sądowy Ewa Andryszczyk

po rozpoznaniu w dniu 19 października 2016 roku w Suwałkach

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) sp. z o.o. w W.

przeciwko S. Z.

o zapłatę

na skutek apelacji powoda (...) sp. z o.o. w W. od wyroku Sądu Rejonowego w Olecku z dnia 10 maja 2016r. sygn. akt I C 107/16

Oddala apelację

SSO Alicja Wiśniewska SSO Elżbieta Iwona Cembrowicz SSO Cezary Olszewski

Sygn. akt: I. Ca. 360/16

UZASADNIENIE

Powód (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w W. pozwem nadanym w placówce pocztowej operatora wyznaczonego dnia 22 stycznia 2016 roku wniósł o zasądzenie od pozwanego S. Z. kwoty 4.900,62 zł wraz z ustawowymi odsetkami liczonymi od tej kwoty od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty wraz z kosztami procesu jak również kwoty 7,80 zł tytułem poniesionych kosztów przesyłki poleconej wezwania do zapłaty oraz wniesienia pozwu.

W uzasadnieniu swego żądania powód podał, iż pozwany był studentem Wyższej Szkoły Finansów i (...) w B.. Pomimo zobowiązania do wnoszenia opłat za studia nie wywiązywał się z tego obowiązku. Z dniem 16 września 2010 roku został skreślony z listy studentów. Umową z dnia 15 marca 2012 roku powód nabył od wierzyciela pierwotnego w/w wierzytelność w stosunku do pozwanego. Na dochodzoną należność składa się: 950 zł czesnego z terminem płatności na 20 listopada 2009 roku; 950 zł czesnego z terminem płatności na 10 lutego 2010 roku; 950 zł czesnego z terminem płatności na 20 kwietnia 2010 roku; 2.050,62 zł skapitalizowanych odsetek ustawowych od w/w rat czesnego obliczonych do dnia wniesienia pozwu. Powód dodał, iż wezwał pozwanego do zapłaty listem poleconym, jednak do chwili wniesienia pozwu pozwany żądanej przez niego należności nie uregulował.

Nakazem zapłaty wydanym w sprawie sygn. akt I. Nc. 162/16 w dniu 29 stycznia 2016 roku roszczenie powoda zostało w całości uwzględnione.

Pozwany S. Z. w terminie wniósł sprzeciw od w/w nakazu zapłaty zaskarżając go w całości, wnosząc jednocześnie o oddalenie powództwa. Pozwany podniósł zarzut przedawnienia roszczenia powoda. W jego ocenie, takie należności przedawniają się z upływem 3 lat od daty wymagalności roszczenia. Co do zasady nie zakwestionował, iż był studentem w/w uczelni i z tego tytułu miał obowiązek uiszczania czesnego.

Wyrokiem z dnia 10 maja 2016 r. wydanym w sprawie o sygn. akt: I. C. 107/16 Sąd Rejonowy w Olecku oddalił powyższe powództwo.

Powyższe rozstrzygnięcie zapadło w oparciu o następujące ustalenia faktyczne i rozważania prawne:

Pozwany S. Z. był studentem Wyższej Szkoły Finansów i (...) w B. – uczelni niepublicznej. Po rozpoznaniu jego podania z dnia 9 października 2009 roku, decyzją z dnia 9 października 2009 roku został przyjęty na niestacjonarne studia wyższe II stopnia.

W dniu 24 października 2009 roku pozwany wraz z w/w Uczelnią zawarł umowę regulującą zasady odpłatności za studia. Zgodnie z w/w umową czesne za I rok studiów wynosiło 3.800,00 zł, która to należność miała być uiszczona w ratach: I rata w wysokości 950,00 zł w momencie składania dokumentu (z uwagi na zastosowanie bonifikaty 20 %, rata ta wynosiła ostatecznie 760,00 zł); II rata w kwocie 950 zł z terminem płatności na 20 listopada 2009 roku; III rata w kwocie 950 zł z terminem płatności na 10 lutego 2010 roku; IV rata w kwocie 950 zł z terminem płatności na 20 kwietnia 2010 roku. Pozwany w w/w należności uiścił jedynie I ratę.

Pozwany nie uzyskał zaliczenia roku w przewidzianym terminie. Z tego powodu, decyzją Dziekana (...) z dnia 15 listopada 2010 roku został skreślony z listy studentów z dniem 16 września 2010 roku.

Umową z dnia 15 marca 2012 roku Uczelnia sprzedała powodowi wierzytelności z tytułu opłat za usługi edukacyjne, w tym wierzytelność w stosunku do pozwanego w łącznej kwocie 2.925,00 zł. Pismem z dnia 24 kwietnia 2012 roku powód poinformował pozwanego o cesji i wezwał do zapłaty zaległości – w łącznej kwoty 3.742,18 zł, w tym odsetek.

W tak ustalonym stanie faktycznym Sąd Rejonowy zważył, że stosunek łączący pozwanego z poprzednikiem prawnym powoda (uczelnią niepubliczną) należy zakwalifikować jako umowę o świadczenie usług, niemniej jednak w istocie odrębną od tej wskazanej w art. 750 k.c. (por. rozważania Sądu Najwyższego w uchwale z dnia 21 października 2015 roku w sprawie III CZP 67/15). Jakkolwiek rozważania przywołane w w/w uchwale dotyczyły stosunku studenta z uczelnią publiczną, to należy powyższe stwierdzenia odnieść również do uczelni niepublicznej, chociażby z uwagi na uregulowania art. 160a ustawy z dnia 27 lipca 2005 r. Prawo o szkolnictwie wyższym (Dz. U. z 2012r., poz. 572).

Za zasadny Sąd Rejonowy uznał podniesiony przez pozwanego zarzut przedawnienia, co przemawiało za oddaleniem powództwa.

Rozważając tę kwestię Sąd Rejonowy zwrócił uwagę, że poprzednik prawny powoda jest uczelnią niepubliczną, która działa w oparciu o przepisy ustawy, statut i regulamin i której zadaniem jest przede wszystkim kształcenie studentów (§ 3 statutu). Studia na w/w uczelni są odpłatne (§ 50 statutu). Zakres zobowiązania pozwanego względem powoda, a wcześniej jego poprzednika prawnego w kontekście załączonej do pozwu umowy oraz aktów wewnętrznych uczelni oraz przepisów prawa powszechnie obowiązującego (ustawy z dnia 27 lipca 2005r. Prawo o szkolnictwie wyższym Dz. U. z 2012r., poz. 572) nie budzi wątpliwości. Nawiązanie zaś stosunku prawnego w zakresie świadczenia przez Uczelnię na rzecz pozwanego usług edukacyjnych nastąpiło po dniu 1 września 2005 roku, a więc w czasie, gdy obowiązywała już ustawa z dnia 27 lipca 2005 r. Prawo o szkolnictwie wyższym (Dz. U. z 2012r., poz. 572 ze zm.-dalej Prawo o szkolnictwie wyższym). Wcześniej powyższą problematykę od strony prawnej regulowała ustawa z dnia 12 września 1990 r. o szkolnictwie wyższym (Dz. U. Nr 65, poz. 385, z późn. zm.- dalej ustawa o szkolnictwie wyższym).

Odwołując się do art. 118 k.c. Sąd Rejonowy wskazał, że przepis ten przewiduje, że jeżeli przepis szczególny nie stanowi inaczej, termin przedawnienia wynosi lat dziesięć, a dla roszczeń o świadczenia okresowe oraz roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej – trzy lata.

Na gruncie ustawy o szkolnictwie wyższym w orzecznictwie sądowym ukształtował się pogląd, iż odpłatne i systematyczne wykonywanie przez uczelnię niepaństwową zajęć dydaktycznych jest wykonywaniem przez osobę prawną we własnym imieniu zawodowo działalności usługowej w sposób zorganizowany i ciągły, jest wyraźnym uczestniczeniem w obrocie gospodarczym. Wobec tego działalność polegająca na świadczeniu przez uczelnię niepaństwową odpłatnych usług edukacyjnych spełnia wymogi uznania tej działalności za działalność gospodarczą w rozumieniu art. 2 ust. 1 ustawy Prawo działalności gospodarczej (tak m.in. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 7 kwietnia 2004 roku, w sprawie III SK 22/04, OSNP 2005/3/46).

Przepis obecnie obowiązującego art. 106 Prawa o szkolnictwie wyższym stanowi, że prowadzenie przez uczelnię działalności dydaktycznej, naukowej, badawczej, doświadczalnej, artystycznej, sportowej, rehabilitacyjnej lub diagnostycznej nie stanowi działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 2 lipca 2004 roku o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. z 2010 roku, Nr 220, poz. 1447, ze zm.).

W piśmiennictwie prawniczym wskazuje się jednak, że przepis art. 106 ustawy Prawa o szkolnictwie wyższym ma istotne znaczenie przede wszystkim dla spraw podatkowych uczelni, tak publicznych, jak i niepublicznych. Nie oznacza to jednak, że uczelnie w zakresie wymienionej w przepisie działalności nie są przedsiębiorcami. Uczelnie nie są przedsiębiorcami w rozumieniu powołanej w przepisie ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, lecz nie stoi to na przeszkodzie uznaniu ich za przedsiębiorców w rozumieniu innych przepisów prawa (H. Izdebski, J. Zieliński, Komentarz do art. 106 ustawy – Prawo o szkolnictwie wyższym, Lex).

W przypadku więc przyjęcia, iż usługi świadczone przez poprzednika prawnego powoda na rzecz pozwanego (usługi edukacyjne szeroko pojęte obejmujące kształcenie na kierunku wynikającym z umowy o świadczenie usług edukacyjnych) prowadzone były w istocie w ramach czynności spełniających kryteria uznania ich za dokonywane w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, przemawiałyby za przyjęciem, iż należności z tytułu czesnego przedawniały by się po upływie 3 lat od dnia wymagalności raty czesnego.

Zdaniem Sądu Rejonowego powyższe uzasadnia uznanie za skuteczny podniesiony przez pozwanego zarzut przedawnienia, a co za tym idzie przemawia za oddaleniem powództwa.

Sąd Rejonowy podkreślił przy tym, że czesne nie jest roszczeniem okresowym. Jest ono bowiem jako całość odpłatnością za usługę roku nauki, a jedynie może być rozłożone na raty. Podzielenie go na raty nie przesądza przy tym o jego okresowości, a jedynie, z uwagi na wskazane terminy płatności raty może wpływać na różny termin wymagalności, a co za tym idzie i różny bieg terminów przedawnienia co do każdej z poszczególnych rat. Kolejnym argumentem przemawiającym za tym, iż czesne nie jest świadczeniem okresowym pozostaje fakt, iż już na początku studiów stronom umowy o świadczenie usług edukacyjnych znana jest, a przynajmniej powinna być znana, całość odpłatności za studia, w tym czesnego za każdy rok. Student ma więc możliwość skalkulowania na podstawie obowiązującego „cennika” kosztów nauki za wybrane studia z uwzględnieniem przewidywanego okresu nauki na wybranym kierunku. W niniejszej sprawie już w umowie pomiędzy Uczelnią a pozwanym określono wysokość czesnego za I rok studiów.

Sąd Rejonowy dodatkowo zważył, że w orzecznictwie spornym pozostawało, czy na gruncie przepisów ustawy o szkolnictwie wyższym można było przyjmować, iż do umowy o świadczenie usług edukacyjnych (a w tym do roszczeń o zapłatę czesnego wedle zasad wynikających ze stosowania w konkretnym stanie faktycznym przepisów tej ustawy) odpowiednie zastosowanie znajdą przepisy dotyczące umowy zlecenia (art. 750 k.c.) w tym również przepis art. 751 pkt. 2 k.c. z upływem lat dwóch przedawniają się roszczenia z tytułu utrzymania, pielęgnowania, wychowania lub nauki, jeżeli przysługują one osobom trudniącym się zawodowo takimi czynnościami albo osobom utrzymującym zakłady na ten cel przeznaczone.

Zgodnie z ugruntowanym stanowiskiem Sądu Najwyższego wykluczone jest stosowanie przepisów o umowie zlecenia na skutek odesłania z art. 750 k.c. do umów o świadczenie usług, gdy są one uregulowane odrębnymi przepisami, co dotyczy także przedmiotowej umowy (tak Sąd Najwyższy w: uchwale z 7 maja 2009 r., III CZP 20/09 oraz w wyroku z dnia 12 stycznia 2007r., VI CSK 267/06).

Ustawa o szkolnictwie wyższym przewidywała w art. 23 ust. 2 pkt 2 jedynie, że uczelnia może uzyskiwać środki finansowe z opłat za zajęcia, z wyłączeniem zajęć dydaktycznych na studiach dziennych w uczelniach państwowych, chyba że są powtarzane z powodu niezadowalających wyników w nauce.

Przepis ten nie wyczerpuje regulacji umowy o świadczenie usług na kanwie przepisów ustawy o szkolnictwie wyższym, jak i szczątkowo określa prawa i obowiązki stron takiej umowy.

Dla rozstrzygnięcia w niniejszej sprawie, również w ustawie Prawo o szkolnictwie wyższym nie wprowadzono pojęcia umowy o świadczenie usług edukacyjnych. Zagadnienia dotyczące tej kwestii w istocie regulują tylko dwa przepisy tej ustawy, a mianowicie art. 99 i 160.

Przepis art. 99 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym w swej zasadniczej części dotyczy uczelni publicznych, przy czym zawarta tam regulacja sprowadza się do wprowadzenia możliwości pobierania przez uczelnie publiczne w określonych sytuacjach opłat za świadczone usługi edukacyjne oraz zasad ustalenia wysokości opłat i ich pobierania przez uczelnie publiczne.

Uczelni niepublicznych, a więc i poprzednika prawnego powoda w niniejszej sprawie oraz stron umowy stanowiącej podstawę powództwa, dotyczy w zasadzie tylko art. 99 ust. 4 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym, stanowiący jedynie, że zasady pobierania opłat i wysokość opłat (za świadczone usługi edukacyjne) w uczelni niepublicznej określa organ wskazany w statucie. Przepis art. 160 ust. 3 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym, wskazywał jedynie [w brzmieniu pierwotnym], iż warunki odpłatności za studia lub usługi edukacyjne określa umowa zawarta między uczelnią a studentem w formie pisemnej. Kolejne zmiany w/w przepisu wiązały jego treść z uregulowaniem art. 99 ust 1 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym – to jest z opłatami należnymi uczelni publicznej za świadczone usługi edukacyjne. Ostatecznie ustawą z dnia 11 lipca 2014 roku o zmianie ustawy – Prawo o szkolnictwie wyższym oraz niektórych innych ustaw ( Dz. U. poz. 1198 ze zm), wprowadzono przepis art. 160a ust. 1 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym, zgodnie z którym warunki pobierania opłat związanych z odbywaniem studiów, o których mowa w art. 98 ust. 1 pkt 5, oraz opłat za usługi edukacyjne, o których mowa w art. 99 ust. 1 pkt 1-6, a także wysokość tych opłat określa umowa między uczelnią a studentem lub osobą przyjętą na studia, zawarta w formie pisemnej pod rygorem nieważności.

Oba przywołane przepisy są ogólnikowe, a przy tym z uwagi na ich treść nie sposób wskazać, aby którykolwiek z nich określał w wystarczającym stopniu istotne elementy umowy o świadczenie usług edukacyjnych, w tym istotnych praw i obowiązków stron takiej umowy. Każdorazowo ustawodawca pozostawiał uregulowanie praw i obowiązków studenta regulaminowi uczelni jako regulacji kompleksowej. Regulacje te nie mogły jednak wpływać ani decydować o terminie przedawnienia roszczeń dotyczących odpłatności za studia.

Okres nauki pozwanego w Uczelni będącej poprzednikiem prawnym powoda przypadał na czas obowiązywania w/w ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym. Niemniej jednak ani na gruncie ustawy z 1990 roku ani też z 2005 roku - w zakresie obejmującym regulacje praw i obowiązków poprzednika prawnego powoda i pozwanego zawężających się do podstawy roszczenia - nie można przyjmować, aby umowa ta była uregulowana na poziomie ustawy w sposób uprawniający do przyjęcia, iż stanowi ona umowę nazwaną, bądź też nienazwaną, ale której istotne elementy i zakres praw i obowiązków wynika z przepisów ustawowych. Tym samym, co najmniej w odniesieniu do uczelni niepublicznych (wcześniej niepaństwowych) nie można uznawać, aby w ustawach tych w sposób całościowy i wyczerpujący uregulowane zostały wszystkie zagadnienia dotyczące takiej umowy.

Wątpliwości w powyższym zakresie – co do terminów przedawnienia roszczenia o opłatę za studia, stały się podstawą sformułowania pytania prawnego do Sądu Najwyższego. Sąd ten w uchwale z dnia 21 października 2015 roku, III CZP 67/15 wskazał, iż do przedawnienia roszczenia o opłatę za studia określoną w umowie zawartej na podstawie art. 160 ust 3 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym w brzmieniu obowiązującym w dniu 1 października 2009 roku, w okresie sprzed wejścia w życie ustawy z dnia 11 lipca 2014 roku o zmianie ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym oraz niektórych innych ustaw ( Dz. U. z 2014 roku poz. 1198) miał zastosowanie 10-cio letni termin przedawnienia.

Powyższa uchwała ostatecznie przecina wątpliwości co do terminów przedawnienia takich roszczeń. Niemniej jednak to nie treść samej uchwały (jej sentencji) ma zasadnicze znaczenie dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy, ale jej jednoznaczne uzasadnienie.

Na uchwałę tą powołuje się również powód żądając nieuwzględnienia podniesionego przez pozwanego zarzutu przedawnienia. W okolicznościach sprawy, jednakże, za skuteczny należało uznać zgłoszony przez pozwanego zarzut przedawnienia zgłoszonego pozwem roszczenia. Roszczenie, którego dochodzi powód stało się wymagalne bez wątpienia wcześniej niż przed upływem trzech lat od daty wniesienia pozwu. Na powyższe wskazują jednoznacznie chociażby terminy uiszczania rat czesnego.

Aktualnie obowiązujący przepis art. 160a ust 7 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym wskazuje jednoznacznie, iż roszczenia wynikające z umowy (o świadczenie usług edukacyjnych) przedawniają się z upływem trzech lat. Przepis art. 160a ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym zdaje się obejmować swoją regulację jedynie opłaty za studia w uczelni publicznej, odsyłając do treści art. 98 ust 1 i 99 ust 1 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym. Przepis art. 160a ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym wprowadzony został w/w ustawą z dnia 11 lipca 2014 roku o zmianie ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym oraz o zmianie niektórych innych ustaw i w art. 32 tejże ustawy wskazano, że przepis art. 160a ust 7 stosuje się do warunków odpłatności za studia również wynikających z wcześniej zawartych umów.

Sąd Najwyższy w przywołanej uchwale, wskazał jednoznacznie, iż norma intertemporalna z art. 32 ustawy z dnia 11 lipca 2014 roku w sposób kategoryczny odnosi się również i do przedawnienia roszczeń uczelni dotyczących opłat należnych na podstawie umów zawartych przed wejściem w życie tejże ustawy. Sąd Najwyższy udzielił także odpowiedzi na pytanie prawne jedynie z uwagi na specyfikę okoliczności konkretnej sprawy, w której sformułowano i przedstawiono takiej treści pytanie. Udzielenie odpowiedzi wiązało się z datami, w jakich w sprawie rozpoznawanej przez sąd „pytający” orzeczenie Sądu I instancji zapadło – 27 czerwca 2013 roku, a więc w stanie prawnym obowiązującym przed wejściem w życie ustawy z dnia 11 lipca 2014 roku. Uchwała ta nie jest bynajmniej, jak chce powód, w jakimkolwiek zakresie zakwestionowaniem treści przepisu art. 160a ust 7 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym w zw. z art. 32 ustawy z dnia 11 lipca 2014 roku. Ten ostatni przepis nie pozostawia w ocenie Sądu Rejonowego żadnych wątpliwości, że i roszczenie powoda zgłoszone w niniejszej sprawie przedawnia się z upływem 3 lat od dnia jego wymagalności. W takiej konfiguracji na datę wniesienia pozwu było już przedawnione. Przepis art. 160a ust 7 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym w zw. z art. 32 ustawy z dnia 11 lipca 2014 roku dotyczy zarówno uczelni publicznych jak i niepublicznych.

Zdaniem Sądu Rejonowego, odesłanie do przepisów art. 98 ust. 1 pkt 5 oraz art. 99 ust. 1 pkt 1-6 wskazane w art. 160a ust 1 ustawy dotyczy jedynie samych opłat co do zasady pobieranych przez uczelnię, a nie odesłania do opłat uczelni jedynie publicznej. Wskazuje na to ostatni człon w/w ustępu art. 160a ustawy odnoszący się do uczelni w ogólności. Regulacja ta wraz z pozostałymi ustępami w/w artykułu utwierdza w tym przekonaniu. Tam gdzie ustawodawca chce wyraźnie rozróżnić typ uczelni wskazuje to wprost (art. 160a ust 1). W konsekwencji powyższych rozważań, Sąd Rejonowy uznał, że termin przedawnienia roszczenia powoda wynosi 3 lata.

Od powyższego wyroku apelację wywiódł powód (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W., zaskarżając go w całości i zarzucając mu obrazę przepisów prawa materialnego, tj. art. 118 k.c. poprzez jego niezastosowanie w zakresie przewidującym ogólny termin przedawnienia roszczeń do ustalonego w sprawie stanu faktycznego i przyjęcie, że roszczenie o opłaty za studia wyższe przedawnia się z upływem lat trzech (art. 160a ust. 7 ustawy – Prawo o szkolnictwie wyższym i art. 118 k.c.) podczas gdy do przedawnienia roszczenia o opłatę za studia okresloną w umowie zawartej na podstawie art. 160 ust. 3 ustawy z dnia 27 lipca 2005 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym, w okresie przed dniem wejścia w życie ustawy z dnia 11 lipca 2014 r. o zmianie ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2014 r., poz. 1198) miał zastosowanie dziesięcioletni termin przedawnienia przewidziany w art. 118 k.c. W świetle powyższego powód domagał się zmiany zaskarżonego wyroku poprzez uwzględnienie powództwa oraz zasądzenie od pozwanego na jego rzecz kosztów procesu za I i II instancję.

W odpowiedzi na apelację, pozwany wniósł o jej oddalenie.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja podlegała oddaleniu, jako nieuzasadniona.

Sąd Okręgowy podziela w całości ustalenia faktyczne poczynione przez Sąd Rejonowy. Sąd I instancji trafnie przyjął, że pozwany skutecznie podniósł zarzut przedawnienia dochodzonego roszczenia.

Sprawa niniejsza – z uwagi na przedmiot sporu i jego wartość – rozpoznawana była w postępowaniu uproszczonym. W postępowaniu takim apelację można oprzeć na zarzutach wymienionych enumeratywnie w treści art. 505 9 § 1 1 pkt 1 i 2 k.p.c., tj. naruszeniu prawa materialnego przez błędną jego wykładnię lub niewłaściwe zastosowanie lub naruszenia przepisów postępowania, jeżeli mogło ono mieć wpływ na wynik sprawy. Zarzuty apelacji nie podważają trafności rozstrzygnięcia sprawy przez Sąd Rejonowy.

Kwestia przedawnienia roszczenia uczelni wyższej o zapłatę przez studenta opłat za studia niestacjonarne była w dotychczasowym orzecznictwie rozwiązywana niejednolicie. Podnieść należy jednak, że z dniem 01 października 2014 r. weszła w życie ustawa z dnia 11 lipca 2014 r. o zmianie ustawy - Prawo o szkolnictwie wyższym oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2014 r. poz. 1198), mocą której w ustawie z dnia 27 lipca 2005 r. - Prawo o szkolnictwie wyższym dodano art. 160a. Zgodnie z tym przepisem (ust. 1), warunki pobierania opłat związanych z odbywaniem studiów, o których mowa w art. 98 ust. 1 pkt 5 oraz opłat za usługi edukacyjne, przewidzianych w art. 99 ust. 1 pkt 1-6, a także wysokość tych opłat, określa umowa między uczelnią a studentem lub osobą przyjętą na studia, zawarta w formie pisemnej pod rygorem nieważności. Stosownie do ust. 7 omawianego przepisu, roszczenia wynikające z tych umów przedawniają się w terminie trzech lat. Ponadto w art. 32 ustawy nowelizującej przewidziano, że do umów w sprawie warunków odpłatności za studia lub usługi edukacyjne, o których mowa w art. 99 ust. 1 ustawy – Prawo o szkolnictwie wyższym, zawartych przed dniem wejścia w życie ustawy nowelizującej, stosuje się art. 160a ust. 7 ustawy – Prawo szkolnictwie wyższym – a zatem przepis ten znajdzie zastosowanie również w niniejszej sprawie.

Podkreślić również trzeba, że w sprawie niniejszej nie znajdzie zastosowania pogląd Sądu Najwyższego wyrażony w uchwale z dnia 21 października 2015 r. w sprawie o sygn. akt: III CZP 67/15, albowiem w sprawie rozpoznawanej przez Sąd Najwyższy kwestią oceny było przedawnienie roszczeń publicznej uczelni wyższej o zapłatę czesnego. Sąd Najwyższy badał charakter stosunku prawnego łączącego publiczną uczelnię wyższą ze studentem studiów niestacjonarnych - umowy o warunkach odpłatności za studia niestacjonarne. Nie zaś jak w niniejszej sprawie – umowy o usługi edukacyjne, jak wskazywał sam powód w toku niniejszego postępowania.

W uzasadnieniu tej uchwały Sąd Najwyższy wskazał, że stosunek prawny łączący studenta studiów niestacjonarnych z publiczną uczelnią wyższą jest regulowany w sposób kompletny przepisami tej ustawy i ma mieszany charakter, zawierając w sobie zarówno elementy administracyjnoprawne, jak i cywilnoprawne. Wskazana w art. 160 ust. 3 ustawy – Prawo o szkolnictwie wyższym, umowa o zasadach uiszczania opłat za świadczone usługi edukacyjne związane z kształceniem studentów na studiach niestacjonarnych, regulowała wycinek relacji między uczelnią publiczną i studentem w zakresie wysokości czesnego, terminu i sposobu jego wnoszenia i kształtowała wraz z przepisami prawa o szkolnictwie wyższym oraz aktami o charakterze administracyjnym treść stosunku prawnego między studentem a publiczną uczelnią wyższą. Regulowała ona jedynie warunki odpłatności za studia niestacjonarne, a nie warunki świadczenia na rzecz studenta przez uczelnię usług związanych ze studiami niestacjonarnymi.

W tych warunkach stwierdzić należy, że skoro kwota dochodzonego w niniejszej sprawie roszczenia obejmowała zaległości z tytułu nieopłaconych rat czesnego, które stały się wymagalne w okresie od dnia 20 listopada 2009 r. do 20 kwietnia 2010 r., to tym samym przedawnienie ostatniej raty nastąpiło z dniem 20 kwietnia 2013 r. Pozew w niniejszej sprawie wniesiono natomiast do Sądu Rejonowego dopiero w dniu 22 stycznia 2016 r., a więc po upływie 3-letniego terminu przedawnienia.

Mając na uwadze wszystkie powyższe okoliczności Sąd Okręgowy oddalił apelację jako niezasadną - na podstawie art. 385 k.p.c. w zw. z art. 505 10 § 1 i 2 k.p.c..

SSO Alicja Wiśniewska SSO Elżbieta Iwona Cembrowicz SSO Cezary Olszewski

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Ewa Wysocka
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Suwałkach
Osoba, która wytworzyła informację:  Elżbieta Iwona Cembrowicz,  Cezary Olszewski , Alicja Wiśniewska
Data wytworzenia informacji: