Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

POSTANOWIENIE

Dnia 23 sierpnia 2017 r.

Sąd Rejonowy w Biskupcu I Wydział Cywilny,

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSR Katarzyna Wilchowska

Protokolant: p.o. sekr. sąd. Natalia Zabłocka

po rozpoznaniu w dniu 23 sierpnia 2017 r. w Biskupcu na rozprawie

sprawy z wniosku A. A. (1)

z udziałem A. A. (2) i Ł. K.

o stwierdzenie nabycia spadku

stwierdza, że spadek po A. A. (3), zmarłym 24 września 2001 r. w R., ostatnio stale zamieszkałym w B., na podstawie ustawy z dobrodziejstwem inwentarza nabyli:

- syn spadkodawcy A. A. (1), syn A. i A. w 1/3 części,

- córka spadkodawcy A. A. (2), córka A. i A. w 1/3 części,

- syn spadkodawcy Ł. K., syn A. i J. A. w 1/3 części.

UZASADNIENIE

A. A. (1) wniósł o stwierdzenie nabycia spadku po A. A. (3) zmarłym w dniu 24 września 2001 roku. Wnioskodawca wskazał, że spadkodawca nie sporządził testamentu, w związku z czym dziedziczenie nastąpi na podstawie ustawy. W dniu śmierci spadkodawca był rozwiedziony. Miał dwoje dzieci wnioskodawcę i A. A. (2). Przed śmiercią zamieszkiwał w B..

A. A. (2) popierała złożony przez A. A. (1) wniosek.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

A. A. (3) zmarł w dniu 24 września 2001 roku w R.. Ostatnio stale przed śmiercią zamieszkiwał w B.. W chwili śmierci był rozwiedziony.

Spadkodawca miał troje dzieci. Ze związku małżeńskiego: syna A. A. (1) i córkę A. A. (2) oraz syna - Ł. K., urodzonego (...) w B., którego uznał w dniu 21 września 2000 r. przez kierownikiem Urzędu Stanu Cywilnego w B.. Matką małoletniego Ł. jest J. K..

Spadkodawca nie miał innych dzieci, w tym przysposobionych.

A. A. (3) nie pozostawił testamentu. Nikt ze spadkobierców nie został uznany za niegodnego dziedziczenia, ani nie zrzekał się dziedziczenia.

Spadkobiercy zmarłego A. A. (1), A. A. (2) i Ł. K. nie składali oświadczeń, co do przyjęcia, bądź odrzucenia spadku po zmarłym.

W chwili śmierci A. A. (3) jego syn Ł. K. był małoletni.

W skład spadku po zmarłym nie wchodzi gospodarstwo rolne ani udział w gospodarstwie rolnym.

(dowód: odpis skrócony aktu zgonu A. A. (3) k. 4; odpisy skrócone aktów urodzenia A. A. (1) k. 5, A. A. (2) k. 6, Ł. K. k. 19; oświadczenie o uznaniu dziecka k. 44; częściowo zapewnienia spadkowe k. 163-164, k. 164-165)

Przed Sądem Rejonowym w Mrągowie, w sprawie III RC 185/15, toczyło się postępowanie z powództwa A. A. (1) przeciwko J. K. i Ł. K. o ustalenie bezskuteczności uznania dziecka złożonego przez A. A. (3) w stosunku do Ł. K.. Prawomocnym postanowieniem z dnia 25 stycznia 2016 roku powództwo oddalono.

(dowód: pozew k.2-4 i postanowienie k. 43 z akt Sądu Rejonowego w Mrągowie o sygn. akt III RC 185/15)

Dnia 06 sierpnia 2015 roku A. A. (1) złożył do Prokuratury wniosek o wszczęcie postępowania o zaprzeczenie ojcostwa. Na potrzeby tego postępowania został przeprowadzony dowód z badań DNA, który potwierdził, że A. A. (1) i Ł. K. są potomkami z tej samej linii ojcowskiej. Wobec powyższego stwierdzono brak podstaw do wszczęcia postępowania o zaprzeczenie ojcostwa.

(dowód: sprawozdanie z badań DNA k. 61-63, pismo k. 105)

Sąd zważył, co następuje:

Wniosek zasadniczo zasługiwał na uwzględnienie.

Zgodnie z treścią art. 670 k.p.c. Sąd spadku bada z urzędu, kto jest spadkobiercą. W szczególności bada, czy spadkobierca pozostawił testament, oraz wzywa do złożenia testamentu osobę, co do której będzie uprawdopodobnione, że testament u niej się znajduje. Jednocześnie stosownie do brzmienia art. 677 § 1 k.p.c. Sąd stwierdzi nabycie spadku przez spadkobierców, choćby były nimi inne osoby niż te, które wskazali uczestnicy. W postanowieniu o stwierdzeniu nabycia spadku sąd wymienia spadkodawcę oraz wszystkich spadkobierców, którym spadek przypadł, jak również wysokość ich udziałów.

Jak ustalił Sąd w przedmiotowej sprawie spadkobranie po A. A. (3) zmarłym w dniu 24 września 2001 r. w R., ostatnio stale zamieszkałym w B., przebiega według ustawowego porządku dziedziczenia, albowiem zmarły nie pozostawił testamentu. Zgodnie z treścią art. 931 k.c. w pierwszej kolejności powołane są z ustawy do spadku dzieci spadkodawcy oraz jego małżonek, dziedziczą oni w częściach równych. Spadkodawca był rozwiedziony, zatem spadkobiercami po zmarłym A. A. (3) są jego dzieci.

Wedle dokumentacji zgromadzonej w aktach sprawy, w szczególności na podstawie odpisów aktów urodzenia, a także mając na względzie postępowania prowadzone przez Sąd Rejonowy w Mrągowie oraz Prokuraturę Rejonową, zmarły miał troje dzieci: A. A. (1) i córkę A. A. (2) ze związku z A. A. (4) oraz syna - Ł. K. ze związku z J. K..

Odnośnie przypadających spadkobiercom udziałom spadkowym, Sąd orzekł, że każde z nich dziedziczy po 1/3 części, co uzasadnione zostało regulacją wynikającą z powołanego przepisu art. 931 § 1 k.c.

W analizowanym stanie faktycznym sprawy zwrócić także należy uwagę, że w chwili otwarcia spadku po A. A. (3) jego syn Ł. K. był małoletni.

Zgodnie z treścią art. 1015 § 2 k.c. w brzmieniu obowiązującym w chwili śmierci A. A. (3) (zgodnie z art. 6 ustawy z dnia 20 marca 2015 r. o zmianie ustawy - Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw przepisów ustawy zmienianej, który stanowi, że art. 1, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, nie stosuje się do spadków otwartych przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy) brak oświadczenia spadkobiercy w terminie wskazanym w § 1 przepisu, tj. w ciągu sześciu miesięcy od dnia, w którym spadkobierca dowiedział się o tytule swego powołania, jest jednoznaczny z prostym przyjęciem spadku. Jednakże gdy spadkobiercą jest osoba nie mająca pełnej zdolności do czynności prawnych albo osoba, co do której istnieje podstawa do jej całkowitego ubezwłasnowolnienia, albo osoba prawna, brak oświadczenia spadkobiercy w terminie jest jednoznaczny z przyjęciem spadku z dobrodziejstwem inwentarza. Zatem dziecko spadkodawcy będące w chwili śmierci ojca osobą małoletnią, nie miał pełnej zdolności do czynności prawnych i uznaje się, że nabył spadek z dobrodziejstwem inwentarza. Zgodnie z treścią art. 1016 k.c. jeżeli jeden ze spadkobierców przyjął spadek z dobrodziejstwem inwentarza, uważa się, że także spadkobiercy, którzy nie złożyli w terminie żadnego oświadczenia, przyjęli spadek z dobrodziejstwem inwentarza. Komentowany przepis stanowi o złożeniu oświadczenia, stąd też może powstać wątpliwość, czy w razie milczenia spadkobierców, którzy z mocy ustawy przyjmują spadek z dobrodziejstwem inwentarza, powyższa fikcja może mieć zastosowanie. W tym zakresie należy wskazać na pogląd, zgodnie z którym jeżeli jeden ze spadkobierców przyjął spadek z dobrodziejstwem inwentarza bez względu na to, czy nastąpiło to wskutek odpowiedniego oświadczenia woli, czy też przez niezłożenie takiego oświadczenia przez osobę nie mającą pełnej zdolności do czynności prawnych, uważa się, że także inni spadkobiercy, posiadający pełną zdolność do czynności prawnych, którzy nie złożyli w ustawowym terminie żadnego oświadczenia w kwestii przyjęcia spadku, również przyjęli spadek z dobrodziejstwem inwentarza (por. wyrok SN z dnia 26 lutego 1970 r., II CR 388/69, OSNC 1970, Nr 12, poz. 229).

Mając na uwadze powyższe uznać należało, że pełnoletnie dzieci spadkodawcy również w tak wskazany sposób przyjęły spadek, tj. z dobrodziejstwem inwentarza.

Reasumując, Sąd w niniejszej sprawie uznał, że spadek po A. A. (3) na podstawie ustawy dziedziczą z dobrodziejstwem inwentarza jego dzieci syn A. A. (1), córka A. A. (2) oraz syn Ł. K. po 1/3 części każdy z nich.

Na marginesie wskazać należy, że złożone przez wnioskodawcę pismo o wyłączenie ze spadku mieszkania nie mogło być rozpoznawane w niniejszym postępowaniu. Sprawę wyłączono i zakwalifikowano jako wniosek o dział spadku.

Mając powyższe na uwadze orzeczono jak w postanowieniu.