Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

POSTANOWIENIE

Dnia 26 czerwca 2025 r.

Sąd Rejonowy w Piszu I Wydział Cywilny w składzie:

Przewodniczący: sędzia Magdalena Łukaszewicz

Protokolant: starszy sekretarz sądowy Anita Topa

po rozpoznaniu w dniu 17 czerwca 2025 roku na rozprawie

sprawy z wniosku D. R.

z udziałem R. R., T. R., M. R., L. R., Ż. R., S. R. i małoletniej A. R. (1)

o dział spadku i podział majątku wspólnego

p o s t a n a w i a:

I.  dokonać podziału majątku wspólnego L. R. i A. R. (2), w skład którego wchodzi nieruchomość stanowiąca zabudowaną działkę gruntu oznaczoną numerem geodezyjnym (...) i niezabudowaną działkę gruntu oznaczoną numerem geodezyjnym (...), położona w obrębie L. w gminie P., dla której w Sądzie Rejonowym w Piszu prowadzona jest księga wieczysta (...), o wartości 100 800 złotych (sto tysięcy osiemset złotych), oraz działu spadku po A. R. (2) s. W. i Z. zmarłym 24.08.2012 r. w O., w skład którego wchodzi udział w wysokości ½ części w opisanym wyżej majątku wspólnym, w ten sposób, że opisaną wyżej nieruchomość przyznać wnioskodawcy D. R.;

II.  zasądzić od wnioskodawcy D. R. na rzecz uczestnika postępowania M. R. tytułem spłaty kwotę 5 400 zł (pięć tysięcy czterysta złotych) płatną w terminie miesiąca od daty uprawomocnienia się niniejszego postanowienia z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w przypadku zwłoki w płatności;

III.  zasądzić od wnioskodawcy D. R. na rzecz uczestniczki postępowania S. R. tytułem spłaty kwotę 5 400 zł (pięć tysięcy czterysta złotych) płatną w terminie miesiąca od daty uprawomocnienia się niniejszego postanowienia z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w przypadku zwłoki w płatności;

IV.  zasądzić od wnioskodawcy D. R. na rzecz uczestniczki postępowania A. R. (1) tytułem spłaty kwotę 5 400 zł (pięć tysięcy czterysta złotych) płatną w terminie miesiąca od daty uprawomocnienia się niniejszego postanowienia z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w przypadku zwłoki w płatności;

V.  przyznać reprezentantowi T. K. wynagrodzenie w kwocie 2 214 zł (dwa tysiące dwieście czternaście złotych), w tym kwotę 414,00 zł tytułem podatku VAT, które należy wypłacić z sum budżetowych Skarbu Państwa Sądu Rejonowego w Piszu;

VI.  nakazać pobrać od wnioskodawcy D. R. na rzecz Skarbu Państwa Sądu Rejonowego w Piszu kwotę 2 763,85 zł (dwa tysiące siedemset sześćdziesiąt trzy złote 85/100) tytułem zwrotu wydatków na opinie biegłego poniesionych tymczasowo przez Skarb Państwa;

VII.  zasądza od uczestnika postępowania M. R. na rzecz wnioskodawcy D. R. kwotę 1 690,96 zł (jeden tysiąc sześćset dziewięćdziesiąt złotych 96/100) tytułem zwrotu części opłaty od pozwu i wydatków na opinie biegłego;

VIII.  zasądza od uczestniczki postępowania S. R. na rzecz wnioskodawcy D. R. kwotę 1 690,96 zł (jeden tysiąc sześćset dziewięćdziesiąt złotych 96/100) tytułem zwrotu części opłaty od pozwu i wydatków na opinie biegłego;

IX.  zasądza od uczestniczki postępowania A. R. (1) na rzecz wnioskodawcy D. R. kwotę 1 690,96 zł (jeden tysiąc sześćset dziewięćdziesiąt złotych 96/100) tytułem zwrotu części opłaty od pozwu i wydatków na opinie biegłego;

X.  orzec, iż wnioskodawca i uczestnicy postępowania ponoszą pozostałe koszty postępowania związane ze swym udziałem w sprawie.

sędzia Magdalena Łukaszewicz

UZASADNIENIE

D. R. wniósł o dokonanie:

1.  podziału majątku wspólnego jego rodziców - L. R. i A. R. (2) - w skład którego wchodzi nieruchomość stanowiąca zabudowaną działkę gruntu oznaczoną numerem geodezyjnym (...) i niezabudowaną działkę gruntu oznaczoną numerem geodezyjnym (...), położona w obrębie L. w gminie P., dla której w Sądzie Rejonowym w Piszu prowadzona jest księga wieczysta (...), o wartości 72 800 złotych

2.  oraz działu spadku po ww. A. R. (2) zmarłym 24 sierpnia 2012 roku w O., w skład którego wchodzi udział w wysokości ½ części w opisanym wyżej majątku wspólnym,

w ten sposób, aby opisaną wyżej nieruchomość przyznać wnioskodawcy i zasądzić od wnioskodawcy tytułem spłaty:

- na rzecz uczestniczki postępowania L. R. (matka wnioskodawcy) kwotę 20 000 złotych,

- na rzecz uczestników postępowania R. R., T. R., Ż. R., M. R., S. R. i małoletniej A. R. (1) (rodzeństwo wnioskodawcy) kwoty po 5 000 złotych.

W uzasadnieniu wniosku wnioskodawca wskazał, że opisana wyżej nieruchomość wyczerpuje majątek wspólny L. R. i A. R. (2). Małżonków łączył ustawowy ustrój wspólności majątkowej. W dniu 24 sierpnia 2012 roku A. R. (2) zmarł, a spadek po nim na podstawie ustawy nabyła żona L. R. w 7/28 części oraz dzieci: D. R., R. R., T. R., Ż. R., M. R., S. R. i A. R. (1) w udziale po 3/28 części każde z nich. W skład spadku po A. R. (2) wchodzi udział wynoszący ½ części w prawie własności ww. nieruchomości.

Wnioskodawca podniósł, że L. R. i pozostali uczestnicy postępowania wyprowadzili się z przedmiotowej nieruchomości. Przez wiele lat nieruchomość była niezamieszkana, a jej stan uległ znacznemu pogorszeniu. Nieruchomość wymagała dużego wysiłku fizycznego i nakładów finansowych, by doprowadzić ją do stanu umożliwiającego ponowne w niej zamieszkanie. Wysiłku tego podjął się wnioskodawca, który nosząc się z zamiarem powrotu na stałe z Irlandii do kraju, za wiedzą i zgodą matki oraz siostry Ż. R. i braci R. R. i T. R., przeprowadził kapitalny remont budynku mieszkalnego, uporządkował podwórko, wykonał nowe schody do budynku, podjazd z kostki brukowej i nowe ogrodzenie, i obecnie mieszka na przedmiotowej nieruchomości z żoną i dziećmi.

Zdaniem wnioskodawcy – posiłkującego się przedłożonym sądowi operatem szacunkowym sporządzonym przez uprawnionego rzeczoznawcę majątkowego J. J. – wartość rynkowa przedmiotowej nieruchomości, z pominięciem nakładów poczynionych na tę nieruchomość przez wnioskodawcę, wynosi 72 800 złotych (k. 79-95).

Uczestnicy postępowania L. R., R. R., T. R. i Ż. R. przychylili się do wniosku i potwierdzili podniesione przez wnioskodawcę we wniosku okoliczności. Oświadczyli ponadto, że otrzymali już od wnioskodawcy tytułem spłaty kwoty wskazane we wniosku i nie mają już z tego tytułu roszczenia względem wnioskodawcy. Wnieśli, aby każdy uczestnik poniósł we własnym zakresie koszty niniejszego postępowania związane ze swym udziałem w sprawie.

Ustanowiony przez sąd opiekuńczy reprezentant małoletniej uczestniczki A. R. (1) – r.pr. T. K. (postanowienie k. 108-108v) co do zasady przychylił się do wniosku. Wyraził zgodę na zaproponowany we wniosku sposób dokonania podziału majątku wspólnego i działu spadku, tj. na przyznanie przedmiotowej nieruchomości wnioskodawcy z obowiązkiem jednorazowej spłaty na rzecz małoletniej uczestniczki A. R. (1) stosownej do przysługującego jej udziału w spadku po ojcu. Z uwagi na realia społeczno-gospodarcze i gwałtowny wzrost wartości nieruchomości, w tym na terenie województwa (...), reprezentant wniósł o ustalenie wartości przedmiotowej nieruchomości w drodze dowodu z opinii biegłego sądowego z zakresu szacowania nieruchomości.

Uczestnicy postępowania M. R. i S. R. co do zasady przychylili się do wniosku. Wyrazili zgodę na zaproponowany we wniosku sposób dokonania podziału majątku wspólnego i działu spadku, tj. na przyznanie przedmiotowej nieruchomości wnioskodawcy z obowiązkiem jednorazowej spłaty na rzecz uczestników stosownej do przysługującego im udziału w spadku po ojcu. Zakwestionowali podaną przez wnioskodawcę wartość nieruchomości uznając ją za rażąco zaniżoną. Zdaniem uczestników, nieprawidłowe jest zaniżanie wartości nieruchomości z powodu jej złego stanu spowodowanego zaniedbaniem nieruchomości przez osoby ją zamieszkujące po śmierci spadkodawcy, tj. m.in. przez nadużywającego alkohol uczestnika R. R.. W ocenie uczestników, w dacie śmierci spadkodawcy stan nieruchomości był bardzo dobry. Z uwagi na powyższe, uczestnicy wnieśli o ustalenie wartości przedmiotowej nieruchomości – według stanu na dzień śmierci spadkodawcy - w drodze dowodu z opinii biegłego sądowego z zakresu szacowania nieruchomości.

Z uwagi na stanowisko uczestników postępowania M. R., S. R. i reprezentanta małoletniej uczestniczki A. R. (1), wnioskodawca wniósł o rozliczenie w niniejszym postępowaniu poniesionych przez wnioskodawcę po śmierci spadkodawcy nakładów na przedmiotową nieruchomość w postaci kapitalnego remontu posadowionego na niej budynku mieszkalnego oraz w postaci wykonania nowych schodów do budynku i nowego ogrodzenia, o łącznej wartości 143 000 złotych.

Uczestnicy postępowania M. R. i S. R. wnieśli o oddalenie wniosku o rozliczenie nakładów. Zdaniem uczestników nakłady te nie były konieczne, zostały dokonane przez wnioskodawcę bez zgody pozostałych współwłaścicieli i motywowane były wyłącznie interesem wnioskodawcy, a nie rzeczywistą potrzebą gospodarczą dotyczącą nieruchomości. Z ostrożności procesowej uczestnicy zakwestionowali podaną przez wnioskodawcę wartość nakładów. Uczestniczka S. R. wniosła ponadto o pominięcie zgłoszonych przez wnioskodawcę w kwestii nakładów wniosków dowodowych, jako spóźnionych i zmierzających jedynie do przedłużenia postępowania w sprawie.

Sąd Rejonowy ustalił, co następuje:

L. R. i A. R. (2) w czasie trwania związku małżeńskiego nabyli prawo własności nieruchomości stanowiącej zabudowaną działkę gruntu oznaczoną numerem geodezyjnym (...) i niezabudowaną działkę gruntu oznaczoną numerem geodezyjnym (...), położonej w obrębie L. w gminie P., dla której to nieruchomości w Sądzie Rejonowym w Piszu prowadzona jest księga wieczysta (...).

Małżonków łączył ustrój ustawowej wspólności majątkowej.

A. R. (2) zmarł 24 sierpnia 2012 roku w O., a przed śmiercią stale zamieszkiwał w budynku mieszkalnym posadowionym na ww. nieruchomości.

Sąd Rejonowy w Piszu prawomocnym postanowieniem z dnia 14 czerwca 2016 roku wydanym w sprawie I Ns 12/16 stwierdził, że spadek po A. R. (2) na podstawie ustawy nabyli: żona L. R. w 7/28 części oraz syn D. R., syn R. R., syn T. R., córka Ż. R., syn M. R., córka S. R. i córka A. R. (1) w udziale po 3/28 części każde z nich.

(okoliczności bezsporne, dowód: postanowienie Sądu Rejonowego w Piszu o stwierdzeniu nabycia spadku k. 5; wydruk z księgi wieczystej (...) k. 6-8; wypis z rejestru gruntów k. 10-11; wypis z kartoteki budynków k. 12)

Po śmierci A. R. (2), jego żona L. R. i małoletnia córka A. R. (1) wyprowadziły się z opisanej wyżej nieruchomości i zamieszkały w P.. W domu rodzinnym w dalszym ciągu mieszkali: syn spadkodawcy - R. R., syn T. R. z żoną i dziećmi oraz syn M. R. z partnerką i dziećmi, którzy nie dbali o stan techniczny nieruchomości. Od października 2022 roku nieruchomość była niezamieszkana.

(okoliczności bezsporne)

W (...) syn spadkodawcy – D. R. wraz z żoną i dziećmi wrócił z zagranicy na stałe do kraju i zamieszkał na opisanej wyżej rodzimej nieruchomości. Stan posadowionego na tej nieruchomości budynku mieszkalnego był wtedy słaby.

W celu przystosowania budynku do potrzeb mieszkaniowych swojej rodziny, w okresie od października 2023 roku do października 2024 roku D. R. przeprowadził kapitalny remont tego budynku, polegający na:

- wymianie całego pokrycia dachowego na blacho-dachówkę,

- ociepleniu dachu i poddasza pianą P.,

- wykończeniu pokoju znajdującego się na poddaszu płytami gipsowo-kartonowymi, położeniu gładzi szpachlowej, pomalowaniu ścian i sufitu farbą, założeniu dwóch okien dachowych.

- zamontowaniu nowych schodów na poddasze,

- zerwaniu starej podłogi na poddaszu, położeniu pomiędzy legary wełny mineralnej, następnie ułożeniu i przykręceniu płyt (...), ułożeniu na te płyty pianki i paneli podłogowych na całej powierzchni poddasza,

- wymianie trzech okien na parterze,

- wymianie dwóch drzwi zewnętrznych i dwóch drzwi wewnętrznych na parterze,

- wyrównaniu wszystkich ścian na parterze (za wyjątkiem łazienki) płytami gipsowo-kartonowymi, położeniu następnie gładzi i pomalowaniu ścian,

- wykonaniu na parterze w każdym pomieszczeniu nowych sufitów z płyt gipsowo-kartonowych, podwieszanych na stelażach,

- zerwaniu na parterze we wszystkich pomieszczeniach starej podłogi, położeniu izolacji ze styropianu o grubości 10-15 cm, następnie ułożeniu ogrzewania podłogowego, wylaniu nowej posadzki i położeniu płytek ceramicznych (powierzchnia około 60 m ²),

- położeniu w łazience nowej instalacji hydraulicznej, wymianie armatury, prysznica, toalety i umywalki, ułożeniu na ścianach łazienki płytek ceramicznych na wszystkich ścianach oraz terakoty na podłodze,

- wykonaniu w kuchni nowych mebli na wymiar,

- wymianie w całym budynku instalacji elektrycznej wraz z przeniesieniem przyłącza elektrycznego,

- założeniu w całym budynku nowych gniazdek włączników,

- założeniu nowego oświetlenia we wszystkich pomieszczeniach,

- założeniu w całym budynku nowej instalacji wodno-kanalizacyjnej i instalacji centralnego ogrzewania wraz z nowym bojlerem na ciepłą wodę i nowym piecem,

- wykonaniu nowej kotłowni.

Oprócz powyższego, D. R. wykonał nowe murowane schody wejściowe do budynku oraz nowe ogrodzenie od frontu (z muru kamiennego z siatką metalową) i od strony południowej nieruchomości (z siatki metalowej na słupkach trwale związanych z gruntem).

(dowód: faktury i rachunki k. 204-280; zeznania świadków: D. W. k. 337v-338, J. W. k. 338-338v i W. R. k. 338v; opinia uzupełniająca biegłego sądowego z zakresu szacowania nieruchomości P. S. k. 398)

Wartość rynkowa opisanej wyżej nieruchomości – według cen aktualnych i według stanu na dzień otwarcia spadku, tj. z pominięciem wymienionych wyżej nakładów poczynionych przez D. R. – wynosi 100 800 złotych.

(dowód: opinia uzupełniająca biegłego sądowego z zakresu szacowania nieruchomości P. S. k. 374-412)

Powyższy stan faktyczny w sprawie ustalony został na podstawie znajdujących się w aktach sprawy i powołanych wyżej dowodów z dokumentów, których autentyczność i merytoryczna zawartość nie budziła wątpliwości Sądu, a także na podstawie dowodu z zeznań świadków D. W., J. W. i W. R. oraz dowodu z opinii uzupełniającej biegłego sądowego z zakresu szacowania nieruchomości P. S.. Zeznania świadków były logiczne, spójne, wzajemnie się uzupełniały i korelowały z twierdzeniami wnioskodawcy oraz ustaleniami poczynionymi przez biegłego sądowego sporządzającego opinię uzupełniającą w sprawie. Świadkowie zrelacjonowali przebieg i rodzaj prac remontowych przeprowadzonych przez wnioskodawcę na przedmiotowej nieruchomości po śmierci spadkodawcy. Sąd nie miał wątpliwości by zeznania te uznać za wiarygodne. Świadkowie to osoby z bliskiego sąsiedztwa i dziadek wnioskodawcy, którzy nie tylko widzieli naocznie stan nieruchomości przed remontem oraz rodzaj i ilość przeprowadzonych przez wnioskodawcę prac remontowych, ale i osobiście udzielali wnioskodawcy pomocy w wykonaniu wielu z tych prac.

Biegły P. S. w sporządzonej na piśmie opinii podstawowej określił wartość rynkową przedmiotowej nieruchomości, przy czym uwzględnił stan nieruchomości istniejący w dacie sporządzania opinii. W opinii uzupełniającej, biegły określił wartość rynkową przedmiotowej nieruchomości z pominięciem nakładów poczynionych na tę nieruchomość przez wnioskodawcę po śmierci spadkodawcy, a które to nakłady wykazane zostały wspomnianymi wyżej zeznaniami świadków oraz przedłożonymi przez wnioskodawcę fakturami i rachunkami za materiały wykorzystane do prac remontowych.

Sąd w pełni podzielił opinię uzupełniającą biegłego P. S., bowiem spełniała ona stawiane jej wymogi, odzwierciedlała staranność i wnikliwość w badaniu zleconego zagadnienia, odpowiadała w sposób wyczerpujący, stanowczy i zrozumiały na postawione pytania, a przytoczona na ich uzasadnienie argumentacja jest w pełni przekonująca. Zauważyć należy, iż opinia biegłego podlega, jak i inne dowody, ocenie według art. 233 § 1 k.p.c, lecz odróżniają je szczególne kryteria oceny. Stanowią je zgodność z zasadami logiki i wiedzy powszechnej, poziom wiedzy biegłego, podstawy teoretyczne opinii, sposób motywowania oraz stopień stanowczości wyrażonych w niej wniosków. W ocenie Sądu opinia uzupełniająca biegłego P. S. sporządzona została zgodnie z wymaganiami fachowości i niezbędną wiedzą specjalną. Jest rzetelna i logiczna. Ponadto, nie była ona kwestionowana przez uczestników postępowania.

Sad Rejonowy zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 31 § 1 k.r.o. majątkiem wspólnym małżonków są przedmioty majątkowe nabyte w czasie trwania wspólności ustawowej przez oboje małżonków lub przez jednego z nich. Przepis art. 43 § 1 k.r.o. zawiera domniemanie, iż oboje małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym.

Zgodnie z art. 46 k.r.o. od chwili ustania wspólności ustawowej do majątku, który był nią objęty, jak również do podziału tego majątku w sprawach nie unormowanych w kodeksie rodzinnym i opiekuńczym stosuje się odpowiednio przepisy o wspólności majątku spadkowego i dziale spadku. Podobne odesłanie w kwestiach proceduralnych do przepisów o dziale spadku zawiera przepis art. 567 § 3 k.p.c.

Skład i wartość majątku wspólnego oraz spadku ulegającego podziałowi ustala sąd (art. 684 k.p.c.).

Zasadą jest, iż podział majątku wspólnego i dział spadku obejmuje składniki należące do danego majątku/spadku w dacie ustania wspólności/otwarcia spadku oraz istniejące w chwili dokonywania podziału.

Przepisy regulujące postępowanie o dział spadku (art. 680-689 k.p.c.), jak i przepisy normujące podział majątku wspólnego (art. 566-567 k.p.c.), nie określają wprost sposobów podziału. Odsyłają do uregulowań dotyczących zniesienia współwłasności (art. 688 k.p.c.).

W myśl art. 622 § 2 k.p.c. w zw. z art. 688 k.p.c., gdy wszyscy współwłaściciele złożą zgodny wniosek co do sposobu zniesienia współwłasności, sąd wydaje postanowienie odpowiadające treści wniosku, jeżeli projekt podziału nie sprzeciwia się prawu ani zasadom współżycia społecznego, ani też nie narusza w sposób rażący interesu osób uprawnionych.

Jeżeli brak jest zgodnego wniosku co do sposobu zniesienia współwłasności, a zachodzą warunki do dokonania podziału w naturze, sąd dokonuje tego podziału na części odpowiadające wartością udziałom współwłaścicieli z uwzględnieniem wszelkich okoliczności zgodnie z interesem społeczno-gospodarczym (art. 623 k.p.c. w zw. z art. 688 k.p.c.).

Zgodnie z art. 211 k.c. każdy ze współwłaścicieli może żądać, ażeby zniesienie współwłasności nastąpiło przez podział rzeczy wspólnej, chyba że podział byłby sprzeczny z przepisami ustawy lub ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem rzeczy albo że pociągałby za sobą istotną zmianę rzeczy lub znaczne zmniejszenie jej wartości.

Rzecz, która nie daje się podzielić, może być przyznana stosownie do okoliczności jednemu ze współwłaścicieli z obowiązkiem spłaty pozostałych albo sprzedana stosownie do przepisów kodeksu postępowania cywilnego (art. 212 § 2 k.c.).

W niniejszej sprawie bezspornie ustalono, że w skład majątku wspólnego uczestniczki postępowania L. R. i spadkodawcy A. R. (2) wchodziło prawo własności nieruchomości stanowiącej zabudowaną działkę gruntu oznaczoną numerem geodezyjnym (...) i niezabudowaną działkę gruntu oznaczoną numerem geodezyjnym (...), położonej w obrębie L. w gminie P., dla której to nieruchomości w Sądzie Rejonowym w Piszu prowadzona jest księga wieczysta (...). Poza sporem pozostawał także fakt, że udział spadkodawcy wynoszący ½ części w ww. prawie własności w całości wyczerpuje majątek spadkowy po A. R. (2).

Wnioskodawca i uczestnicy postępowania zgodnie wnieśli o dokonanie podziału majątku wspólnego i działu spadku w ten sposób, aby przedmiotową nieruchomość przyznać wnioskodawcy za spłatą na rzecz uczestników postępowania stosowną do przysługującego im udziału, przy czym L. R., R. R., T. R. i Ż. R. oświadczyli, że otrzymali już od wnioskodawcy tytułem spłaty kwoty wskazane we wniosku i nie mają już z tego tytułu roszczenia względem wnioskodawcy.

Z uwagi na powyższe, Sąd dokonał podziału majątku wspólnego L. R. i A. R. (2), w którym przypadające im udziały były równe, oraz działu spadku po A. R. (2) w sposób zawnioskowany przez wnioskodawcę i uczestników postępowania. W ocenie Sądu taki podział majątku wspólnego i dział spadku nie sprzeciwia się prawu ani zasadom współżycia społecznego, ani też nie narusza w sposób rażący interesu osób uprawnionych.

Wnioskodawca zgłosił w niniejszym postępowaniu roszczenie o rozliczenie poniesionych przez niego po śmierci spadkodawcy nakładów w postaci prac remontowych budynku mieszkalnego posadowionego na przedmiotowej nieruchomości oraz wykonania nowego ogrodzenia. Zgodnie z art. 618 § 1 k.p.c. w sprawach o podział majątku wspólnego i dział spadku sąd rozstrzyga także wzajemne roszczenia współwłaścicieli z tytułu posiadania rzeczy. Roszczenia o których mowa w tym przepisie, to przede wszystkim roszczenia związane z korzystaniem z rzeczy wspólnej, pobieraniem z niej pożytków i przychodów oraz dokonanych nakładów.

W myśl art. 207 k.c. pożytki i inne przychody z rzeczy wspólnej przypadają współwłaścicielom w stosunku do wielkości udziałów; w takim samym stosunku współwłaściciele ponoszą wydatki i ciężary związane z rzeczą wspólną.

Z powyższego wynika, że każdy ze spadkobierców jest zobowiązany do ponoszenia opłat związanych z utrzymaniem wspólnej nieruchomości.

Pojęcie wydatków użyte w art. 207 k.c. jest w orzecznictwie rozumiane szeroko. Przyjmuje się, że w pojęciu tym mieszczą się także nakłady, nie tylko konieczne, lecz także inwestycyjne, prowadzące do zwiększenia wartości rzeczy wspólnej. Wydatkiem w rozumieniu tego unormowania jest nie tylko wydatek zmierzający do zachowania wspólnego prawa, lecz także wydatek poniesiony na normalną eksploatację rzeczy. Z kolei ciężarami w rozumieniu art. 207 k.c. są m.in. podatki i inne świadczenia o charakterze publicznoprawnym obciążające współwłaścicieli nieruchomości będącej przedmiotem współwłasności.

Jak wskazano wyżej, zdaniem Sądu wnioskodawca udowodnił w niniejszym postępowaniu zarówno fakt poczynienia nakładów zwiększających wartość przedmiotowej nieruchomości, jak też rodzaj tych nakładów i ich wartość. Wynika to wprost z zeznań przesłuchanych w sprawie świadków i z opinii uzupełniającej biegłego z zakresu szacowania nieruchomości P. S., które to dowody zostały przez Sąd uznane za wiarygodne i w pełni podzielone.

Wartość rynkową przedmiotowej nieruchomości – według cen aktualnych i według stanu na dzień otwarcia spadku, tj. z pominięciem wskazanych wyżej nakładów poczynionych przez D. R. po śmierci spadkodawcy – Sąd ustalił w oparciu o niekwestionowaną przez uczestników postępowania opinię uzupełniającą biegłego sądowego P. S., na kwotę 100 800 złotych.

Wobec powyższego, mając na względzie stanowisko L. R., R. R., T. R. i Ż. R., stosownie do treści art. 212 § 2 k.c. zaszła konieczność zasądzenia spłaty od wnioskodawcy na rzecz uczestników: M. R., S. R. i małoletniej A. R. (1).

Wartość majątku spadkowego po A. R. (2) wynosi 50 400 złotych (100 800 zł : 2). Uczestnicy M. R., S. R. i małoletnia A. R. (1), spadek po ojcu A. R. (2) nabyli w udziale po 3/28 części każdy z nich. Wartość tego udziału wynosi zatem 5 400 złotych (50 400 zł x 3/28). Dlatego też, na podstawie powołanych wyżej przepisów, Sąd postanowił, jak w punkcie II., III. i IV. orzeczenia z 26 czerwca 2025 roku.

Stosownie do treści art. 212 § 3 k.c. zasądzając spłatę Sąd wskazał termin jej uiszczenia i wysokość odsetek należnych w przypadku zwłoki w płatności. W ocenie Sądu termin miesiąca od dnia uprawomocnienia się orzeczenia, to czas odpowiedni, który pozwoli wnioskodawcy zgromadzić środki niezbędne do uiszczenia kwot zasądzonych na rzecz uczestników.

Na podstawie art. 99 ³ § 3 k.r.o. w zw. z § 6 pkt 3) i § 2 pkt 4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz.U. z 2015r., poz. 1800 ze zm.), Sąd przyznał reprezentantowi małoletniej uczestniczki A. R. (1) – adw. T. K. – wynagrodzenie w kwocie 2 214 złotych, w tym kwotę 414 złotych tytułem podatku VAT, które nakazał wypłacić z sum budżetowych Sądu Rejonowego w Piszu.

O kosztach postępowania orzeczonych w punkcie od VI. do IX. orzeczenia Sąd rozstrzygnął na podstawie 520 § 2 k.p.c. i art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 28 lipca 2005r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, uznając, że wnioskodawca i uczestnicy postępowania M. R., S. R. i A. R. (1) byli w równym stopniu zainteresowani dokonaniem działem spadku oraz ustaleniem aktualnej wartości rynkowej przedmiotowej nieruchomości i wartości poczynionych przez wnioskodawcę nakładów, a w związku z tym winni w równych częściach uczestniczyć w kosztach niniejszego postępowania, które w całości poniesione zostały przez wnioskodawcę będącego inicjatorem tego postępowania.

Faktem jest, że uczestniczka S. R. została zwolniona przez Sąd od kosztów sądowych w całości. Należy jednak podkreślić, że zwolnienie strony od kosztów sądowych, nie zwalnia jej od obowiązku zwrotu przeciwnikowi poniesionych przez niego kosztów postępowania.

Poniesione przez wnioskodawcę koszty postępowania wyniosły łącznie 6 763,85 złotych, w tym:

- 1 000 zł opłata sądowa od wniosku,

- 5 763,85 zł koszt opinii powołanego w sprawie biegłego sądowego, który do kwoty 3 000 zł pokryty został z wpłaconej przez wnioskodawcę zaliczki, a do kwoty 2 763,85 zł tymczasowo pokryty został z budżetu Skarbu Państwa, którą to kwotę Sąd nakazał w pkt VI. orzeczenia pobrać teraz na rzecz Skarbu Państwa od wnioskodawcy.

Wobec powyższego, Sąd zasądził od uczestników postępowania M. R., S. R. i A. R. (1) na rzecz wnioskodawcy kwoty po 1 690,96 zł tytułem zwrotu poniesionych przez niego kosztów postępowania (6 763,85 zł : 4 = 1 690,96 zł).

O pozostałych kosztach postępowania związanych z udziałem zainteresowanych w postępowaniu, Sąd rozstrzygnął w myśl art. 520 § 1 k.p.c.

sędzia Magdalena Łukaszewicz