Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

POSTANOWIENIE

Dnia 18 stycznia 2022 r.

Sąd Rejonowy w Piszu I Wydział Cywilny w składzie:

Przewodniczący: sędzia Anna Gajewska

Protokolant: sekretarz sądowy Agnieszka Zuzga

po rozpoznaniu w dniu 18 stycznia 2022 roku na rozprawie

sprawy z wniosku E. W. (1)

z udziałem Z. W., P. W., Ł. W., I. S., J. U., J. W. (1), I. W., A. K., K. Ż., E. W. (2)

o stwierdzenie nabycia spadku po C. W., G. W., H. W., S. W.

I.  stwierdza, że spadek po C. W. s. A. i M.

zmarłym w dniu 13.05.1996r. w miejscowości O.

ostatnio stale zamieszkałym w miejscowości O.

na podstawie ustawy nabyli:

-

żona G. W. c. F. i A. w 5/20 części,

-

córka I. S. c. G. w 5/20 części,

-

syn H. W. s. G. w 5/20 części,

-

wnuczka J. U. c. J. i W. w 1/20 części,

-

wnuczka J. W. (1) c. J. i W. w 1/20 części,

-

wnuczka I. W. c. J. i W. w 1/20 części,

-

wnuczka A. K. c. J. i W. w 1/20 części,

-

wnuk Z. W. s. J. i W. w 1/20 części;

II.  stwierdza, że spadek po G. W. c. F. i A.

zmarłej w dniu 01.07.2015 r. w E.

ostatnio stale zamieszkałej w miejscowości O.

na podstawie testamentu notarialnego z dnia 14.06.2002 r. nabyli w całości:

-

syn H. W. s. C. i synowa E. W. (1) c. M. i J. w udziale 1/1 na prawach wspólności ustawowej majątkowej małżeńskiej;

III.  stwierdza, że spadek po H. W. s. C. i G.

zmarłym w dniu 16.08.2011 r. w E.

ostatnio stale zamieszkałym w miejscowości O.

na podstawie ustawy nabyli:

-

żona E. W. (1) c. M. i J. w 4/16 części,

-

syn P. W. s. E. w 3/16 części,

-

córka K. Ż. c. E. w 3/16 części,

-

syn Ł. W. s. E. w 3/16 części,

-

córka E. W. (2) c. E. w 3/16 części

IV.  stwierdza, że spadek po S. W. s. H. i E.

zmarłym w dniu 25.04.2000 r. w E.

ostatnio stale zamieszkałym w miejscowości O.

na podstawie ustawy nabyli:

-

matka E. W. (1) c. M. i J. w 4/8 części,

-

brat P. W. s. H. i E. w 1/8 części,

-

siostra K. Ż. c. H. i E. w 1/8 części,

-

brat Ł. W. s. H. i E. w 1/8 części,

-

siostra E. W. (2) c. H. i E. w 1/8 części;

V.  orzeka, iż zainteresowani ponoszą koszty postępowania związane ze swym udziałem w sprawie we własnym zakresie.

Sygn. akt I Ns 341/22 zagr

UZASADNIENIE

E. W. (1) wniosła o stwierdzenie nabycia spadku po:

1.  swoim teściu C. W. zmarłym 13 maja 1996 roku w O. i tam ostatnio przed śmiercią stale zamieszkałym – wnioskodawczyni wskazała, że w chwili śmierci spadkodawca pozostawał w związku małżeńskim z G. W. i posiadał dwoje dzieci: córkę I. S. i syna H. W. (męża wnioskodawczyni), który zmarł 16 sierpnia 2011 roku; spadkodawca miał jeszcze syna J. W. (2), który zmarł 11 sierpnia 1983 roku i pozostawił pięcioro dzieci: córkę J. U., córkę J. W. (1), córkę I. W., córkę A. K. i syna Z. W.; wnioskodawczyni podała, że spadkodawca nie pozostawił testamentu oraz, że w skład spadku nie wchodzi gospodarstwo rolne;

2.  swojej teściowej G. W. zmarłej 1 lipca 2015 roku w E., a ostatnio przed śmiercią stale zamieszkałej w O. – wnioskodawczyni wskazała, że w chwili śmierci spadkodawczyni była wdową i posiadała córkę I. S.; spadkodawczyni miała jeszcze dwóch synów: syna H. W. (męża wnioskodawczyni), który zmarł 16 sierpnia 2011 roku i posiadał pięcioro dzieci (syna S. W., syna P. W., córkę K. Ż., syna Ł. W. i córkę E. W. (2)) oraz syna J. W. (2), który zmarł 11 sierpnia 1983 roku i pozostawił pięcioro dzieci (córkę J. U., córkę J. W. (1), córkę I. W., córkę A. K. i syna Z. W.); wnioskodawczyni podała, że spadkodawczyni pozostawiła testament notarialny z dnia 14 czerwca 2022 roku, w którym do całości spadku powołała syna H. W. i synową E. W. (1) na prawach wspólności ustawowej majątkowej małżeńskiej; wnioskodawczyni podała, że w skład spadku nie wchodzi gospodarstwo rolne;

3.  po swoim mężu H. W. zmarłym 16 sierpnia 2011 roku w E., a ostatnio przed śmiercią stale zamieszkałym w O. – wnioskodawczyni wskazała, że w chwili śmierci spadkodawca pozostawał w związku małżeńskim z wnioskodawczynią E. W. (1) i posiadał czworo dzieci: syna P. W., córkę K. Ż., syna Ł. W. i córkę E. W. (2); spadkodawca miał jeszcze syna S. W., który zmarł 25 kwietnia 2000 roku będąc bezdzietnym kawalerem; wnioskodawczyni podała, że spadkodawca nie pozostawił testamentu oraz, że w skład spadku nie wchodzi gospodarstwo rolne;

4.  po swoim synu S. W. zmarłym 25 kwietnia 2000 roku w E., a ostatnio przed śmiercią stale zamieszkałym w O. – wnioskodawczyni wskazała, że w chwili śmierci spadkodawca był bezdzietnym kawalerem, ojciec spadkodawcy już żył; spadkodawca miał czworo rodzeństwa: brata P. W., siostrę K. Ż., brata Ł. W. i siostrę E. W. (2); wnioskodawczyni podała, że spadkodawca nie pozostawił testamentu oraz, że w skład spadku nie wchodzi gospodarstwo rolne.

Uczestnicy postępowania przychylili się do wniosku o stwierdzenie nabycia spadku.

Sąd ustalił, co następuje:

Spadkodawca C. W. zmarł 13 maja 1996 roku w O., gdzie ostatnio przed śmiercią stale zamieszkiwał. Nie pozostawił testamentu.

W chwili śmierci C. W. pozostawał w związku małżeńskim z G. W. i posiadał dwoje dzieci: córkę I. S. oraz syna H. W.. Spadkodawca miał jeszcze syna J. W. (2), który zmarł 11 sierpnia 1983 roku, a zgodnie z prawomocnym postanowieniem Sądu Rejonowego w Piszu wydanym w sprawie I Ns 211/12 spadek po nim nabyła żona W. W. (2) i pięcioro dzieci: córka J. U., córka J. W. (1), córka I. W., córka A. K. oraz syn Z. W..

Innych dzieci, w tym pozamałżeńskich, przysposobionych, bądź takich które zmarły, spadkodawca nie miał.

I. S., H. W., J. U., J. W. (1), I. W., A. K. i Z. W. nie odrzucili spadku po C. W., nie zrzekli się dziedziczenia, ani nie zostali uznanych za niegodnych dziedziczenia.

W skład spadku po C. W. nie wchodzi gospodarstwo rolne ani przedsiębiorstwo objęte zarządem sukcesyjnym.

(dowód: odpis skrócony aktu zgonu spadkodawcy k. 5; odpis skrócony aktu zgonu żony spadkodawcy k. 5; odpisy skrócone aktów urodzenia Z. W., I. W., J. W. (1) k. 5; odpisy skrócone aktów małżeństwa I. S., A. K., J. U., J. W. (2) k. 5; zapewnienie spadkowe k. 69v; postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku po J. W. (2) wydane w sprawie I Ns 211/12 Sądu Rejonowego w Piszu)

Spadkodawczyni G. W. zmarła 1 lipca 2015 roku w E., a ostatnio przed śmiercią stale zamieszkiwała w O..

W chwili śmierci G. W. była wdową i posiadała córkę I. S.. Spadkodawczyni miała jeszcze dwóch synów:

- syna H. W., który zmarł 16 sierpnia 2011 roku i posiadał pięcioro dzieci: syna S. W., syna P. W., córkę K. Ż., syna Ł. W. i córkę E. W. (2),

- syna J. W. (2), który zmarł 11 sierpnia 1983 roku i pozostawił pięcioro dzieci: córkę J. U., córkę J. W. (1), córkę I. W., córkę A. K. oraz syna Z. W..

Innych dzieci, w tym pozamałżeńskich, przysposobionych, bądź takich które zmarły, spadkodawczyni nie miała.

Spadkodawczyni G. W. pozostawiła testament sporządzony w dniu 14 czerwca 2002 roku w formie aktu notarialnego w Kancelarii Notarialnej w P. przed Notariuszem A. G. za numerem Repertorium A. 1145/2002, w którym do całości spadku powołała swojego syna H. W. i synową E. W. (1) w udziale 1/1 na prawach wspólności ustawowej majątkowej małżeńskiej.

Spadkobiercy nie odrzucili spadku po G. W., nie zrzekli się dziedziczenia, ani nie zostali uznanych za niegodnych dziedziczenia.

W skład spadku po G. W. nie wchodzi gospodarstwo rolne ani przedsiębiorstwo objęte zarządem sukcesyjnym.

(dowód: skrócony odpis aktu zgonu spadkodawczyni k. 5; odpisy skrócone aktów urodzenia Z. W., I. W., J. W. (1) k. 5; odpisy skrócone aktów małżeństwa I. S., A. K., J. U., J. W. (2) k. 5; odpis skrócony aktu zgonu i aktu małżeństwa H. W., odpis skrócony aktu zgonu S. W., odpisy skrócone aktów urodzenia P. W., E. W. (2), Ł. W. i odpis skrócony aktu małżeństwa K. Ż. znajdujące się na k. 5 akt sprawy I Ns 344/22 SR w Piszu; zapewnienie spadkowe k. 69v)

Spadkodawca H. W. zmarł 16 sierpnia 2011 roku w E., a ostatnio przed śmiercią stale zamieszkiwał w O.. Nie pozostawił testamentu.

W chwili śmierci H. W. pozostawał w związku małżeńskim z E. W. (1) i posiadał czworo dzieci: syna P. W., córkę K. Ż., syna Ł. W. i córkę E. W. (2). Spadkodawca miał jeszcze syna S. W., który zmarł 25 kwietnia 2000 roku będąc bezdzietnym kawalerem

Innych dzieci, w tym pozamałżeńskich, przysposobionych, bądź takich które zmarły, spadkodawca nie miał.

E. W. (1), P. W., K. Ż., Ł. W. i E. W. (2) nie odrzucili spadku po H. W., nie zrzekli się dziedziczenia, ani nie zostali uznanych za niegodnych dziedziczenia.

W skład spadku po H. W. nie wchodzi gospodarstwo rolne ani przedsiębiorstwo objęte zarządem sukcesyjnym.

(dowód: odpis skrócony aktu zgonu i aktu małżeństwa spadkodawcy, odpis skrócony aktu zgonu S. W., odpisy skrócone aktów urodzenia P. W., E. W. (2), Ł. W. i odpis skrócony aktu małżeństwa K. Ż. znajdujące się na k. 5 akt sprawy I Ns 344/22 SR w Piszu; zapewnienie spadkowe k. 69v-70)

Spadkodawca S. W. zmarł 25 kwietnia 2000 roku w E., a ostatnio przed śmiercią stale zamieszkiwał w O.. Nie pozostawił testamentu.

W chwili śmierci S. W. był bezdzietnym kawalerem. Jego ojciec H. W. już nie żył. Żyła jego matka E. W. (1) i czworo rodzeństwa: brat P. W., siostra K. Ż., brat Ł. W. i siostra E. W. (2). Innego rodzeństwa, w tym przyrodniego bądź takiego które zmarło, spadkodawca nie miał.

E. W. (1), P. W., K. Ż., Ł. W. i E. W. (2) nie odrzucili spadku po S. W., nie zrzekli się dziedziczenia, ani nie zostali uznanych za niegodnych dziedziczenia.

W skład spadku po S. W. nie wchodzi gospodarstwo rolne ani przedsiębiorstwo objęte zarządem sukcesyjnym.

(dowód: odpis skrócony aktu zgonu spadkodawcy, odpis skrócony aktu zgonu i aktu małżeństwa H. W., odpisy skrócone aktów urodzenia P. W., E. W. (2), Ł. W. i odpis skrócony aktu małżeństwa K. Ż. znajdujące się na k. 5 akt sprawy I Ns 344/22 SR w Piszu; zapewnienie spadkowe k. 69v)

Sąd zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 926 § 1 k.c. powołanie do spadku wynika z ustawy albo z testamentu. Jeżeli spadkodawca nie powołał spadkobiercy w testamencie, albo gdy żadna z osób, które powołał, nie chce lub nie może być spadkobiercą, następuje dziedziczenie ustawowe co do całości spadku (art. 926 § 2 k.c.).

Spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku, a otwarcie spadku następuje z chwilą śmierci spadkodawcy (art. 924 i 925 k.c.).

W myśl przepisu art. 931 § 1 zd. 1 k.c., w pierwszej kolejności powołane są z ustawy do spadku dzieci spadkodawcy oraz jego małżonek; dziedziczą oni w częściach równych.

Jeżeli dziecko spadkodawcy nie dożyło otwarcia spadku, udział spadkowy, który by mu przypadał, przypada jego dzieciom w częściach równych. Przepis ten stosuje się odpowiednio do dalszych zstępnych (art. 931 § 2 k.c.).

Sąd Rejonowy w Piszu po odebraniu zapewnienia spadkowego od córki spadkodawcy C. W. (I. S.) oraz po przeprowadzeniu dowodu z załączonych do akt sprawy dokumentów – skróconych odpisów aktów stanu cywilnego – stwierdził, że spadek po zmarłym C. W. został odziedziczony na podstawie przepisów kodeksu cywilnego przez spadkobierców ustawowych.

Jak wynika ze wspomnianego wyżej zapewnienia spadkowego i aktów stanu cywilnego, spadkodawca C. W. w chwili śmierci pozostawał w związku małżeńskim z G. W.. Ze związku tego posiadał troje dzieci – córkę I. S., syna H. W. oraz syna J. W. (2). Ten ostatni nie dożył otwarcia spadku, a zatem udział spadkowy, który by mu przypadał (1/4 części), przypada - w myśl art. 931 § 2 k.c. - w częściach równych jego dzieciom, tj. córce J. U., córce J. W. (1), córce I. W., córce A. K. oraz synowi Z. W..

W związku z powyższym, w oparciu o art. 1025 k.c. i powołane wyżej przepisy, Sąd Rejonowy w Piszu w pkt I. postanowienia z dnia 18 stycznia 2022 roku stwierdził, że spadek po C. W. nabyła jego małżonka G. W. w 5/20 części (czyli w ¼ części), córka I. S. w 5/20 części (czyli w ¼ części), syn H. W. w 5/20 części (czyli w ¼ części) oraz wnukowie J. U., J. W. (1), I. W., A. K. i Z. W. w udziale po 1/20 części każdy z nich (5/20 : 5).

Z zapewnienia spadkowego odebranego od I. S. wynika, że wymienieni wyżej spadkobiercy nie podlegali ustawowemu wyłączeniu od dziedziczenia z tytułu odrzucenia spadku, zrzeczenia się go bądź uznania spadkobiercy za niegodnego dziedziczenia.

Artykuł 926 § 2 k.c. wyraża generalną zasadę, iż powołanie do dziedziczenia z testamentu ma pierwszeństwo przed dziedziczeniem ustawowym. Zasada ta zabezpiecza pełną realizację swobody w dysponowaniu majątkiem na wypadek śmierci. Testamentowy tytuł powołania do spadku wyłącza - z zastrzeżeniem wyjątku określonego w art. 926 § 3 k.c. - powołanie z ustawy, także wówczas, gdy osoby powołane w testamencie należą do kręgu spadkobierców ustawowych.

Zgodnie z art. 950 k.c. testament może być sporządzony w formie aktu notarialnego.

Wnioskodawczyni i uczestnicy postępowania nie zakwestionowali ważności testamentu spadkodawczyni G. W..

Mając na uwadze powyższe Sąd uznał, że testament G. W. sporządzony w formie aktu notarialnego jest ważny i tylko on stanowi tytuł powołania do spadku po spadkodawczyni.

Zgodnie z powyższym, w oparciu o art. 1025 k.c. i powołane wyżej przepisy, Sąd Rejonowy w Piszu w punkcie II. postanowienia z dnia 18 stycznia 02022 roku stwierdził, że spadek po G. W., zgodnie z jej wolą wyrażoną w sposób ważny w testamencie z dnia 14 czerwca 2002 roku, nabył jej syn H. W. i synowa E. W. (1) w udziale 1/1 na prawach wspólności ustawowej majątkowej małżeńskiej.

Z zapewnienia spadkowego odebranego od I. S. wynika, że wymienieni wyżej spadkobiercy nie podlegali ustawowemu wyłączeniu od dziedziczenia z tytułu odrzucenia spadku, zrzeczenia się go bądź uznania spadkobiercy za niegodnego dziedziczenia.

Sąd Rejonowy w Piszu po odebraniu zapewnienia spadkowego od żony spadkodawcy H. W. (E. W. (1)) oraz po przeprowadzeniu dowodu z załączonych do akt sprawy I Ns 344/22 dokumentów – skróconych odpisów aktów stanu cywilnego – stwierdził, że spadek po zmarłym H. W. został odziedziczony na podstawie przepisów kodeksu cywilnego przez spadkobierców ustawowych.

Jak wynika ze wspomnianego wyżej zapewnienia spadkowego i aktów stanu cywilnego, spadkodawca H. W. w chwili śmierci pozostawał w związku małżeńskim z wnioskodawczynią E. W. (1). Ze związku tego posiadał pięcioro dzieci – syna P. W., córkę K. Ż., syna Ł. W., córkę E. W. (2) i syna S. W.. Ten ostatni nie dożył otwarcia spadku, zmarł będąc bezdzietnym kawalerem.

W związku z powyższym, w oparciu o art. 1025 k.c. i powołane wyżej przepisy, Sąd Rejonowy w Piszu w pkt III. postanowienia z dnia 18 stycznia 2022 roku stwierdził, że spadek po H. W. nabyła jego małżonka E. W. (1) w 4/16 części (czyli w ¼ części) oraz dzieci – syn P. W., córka K. Ż., syn Ł. W. i córka E. W. (2) w udziale po 3/16 części każdy z nich (¾ : 4).

Z zapewnienia spadkowego odebranego od E. W. (1) wynika, że wymienieni wyżej spadkobiercy nie podlegali ustawowemu wyłączeniu od dziedziczenia z tytułu odrzucenia spadku, zrzeczenia się go bądź uznania spadkobiercy za niegodnego dziedziczenia.

Sąd Rejonowy w Piszu po odebraniu zapewnienia spadkowego od matki spadkodawcy S. W. (E. W. (1)) oraz po przeprowadzeniu dowodu z załączonych do akt sprawy I Ns 344/22 dokumentów – skróconych odpisów aktów stanu cywilnego – stwierdził, że spadek po zmarłym S. W. został odziedziczony na podstawie przepisów kodeksu cywilnego przez spadkobierców ustawowych.

Jak wynika ze wspomnianego wyżej zapewnienia spadkowego i aktów stanu cywilnego, spadkodawca S. W. w chwili śmierci był bezdzietnym kawalerem, jego ojciec H. W. już nie żył. Spadkodawca pozostawił matkę E. W. (1) i czworo rodzeństwa – brata P. W., siostrę K. Ż., brata Ł. W. i siostrę E. W. (2).

W myśl art. 932 § 3 k.c., w braku zstępnych i małżonka spadkodawcy cały spadek przypada jego rodzicom w częściach równych. Jeżeli jedno z rodziców spadkodawcy nie dożyło otwarcia spadku, udział spadkowy, który by mu przypadał, przypada rodzeństwu spadkodawcy w częściach równych (art. 932 § 4 k.c.).

Z zapewnienia spadkowego odebranego od E. W. (1) wynika, że wymienieni wyżej spadkobiercy nie podlegali ustawowemu wyłączeniu od dziedziczenia z tytułu odrzucenia spadku, zrzeczenia się go bądź uznania spadkobiercy za niegodnego dziedziczenia.

Mając powyższe na uwadze, w oparciu o art. 1025 k.c. i powołane wyżej przepisy, Sąd Rejonowy w Piszu w punkcie IV. postanowienia z dnia 18 stycznia 02022 roku stwierdził, że spadek po S. W. nabyła matka E. W. (1) w 4/8 części (czyli w ½ części) oraz rodzeństwo P. W., K. Ż., Ł. W. i E. W. (2) w udziale po 1/8 części każdy z nich (½ : 4).

O kosztach postępowania Sąd orzekł w oparciu o przepis art. 520 § 1 k.p.c., zgodnie z którym każdy uczestnik ponosi koszty postępowania związane ze swym udziałem w sprawie.

Na marginesie jedynie podnieść należy, iż w sprawie o stwierdzenie nabycia spadku Sąd bada jedynie, kto jest spadkobiercą (art. 670 k.p.c.). Sąd nie ustala składu i wartości spadku, które to kwestie są przedmiotem odrębnego postępowania o dział spadku (art. 684 k.p.c.).