Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 9 lipca 2025 r.

Sąd Rejonowy w Piszu I Wydział Cywilny w składzie:

Przewodniczący:	sędzia Anna Gajewska

Protokolant: starszy sekretarz sądowy Agnieszka Zuzga

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 2 lipca 2025 r. w P.

sprawy z powództwa M. P. (1)

przeciwko R. C.

o zapłatę

o r z e k a

I.  Zasądza od pozwanego R. C. na rzecz powoda M. P. (1) kwotę 66 254,98 zł (sześćdziesiąt sześć tysięcy dwieście pięćdziesiąt cztery złote 98/100), na którą składa się kwota 40 000,00 zł z odsetkami ustawowymi liczonymi od dnia 19.08.2024r. do dnia 9.07.2025r. w kwocie 3 958,09 zł oraz kwota 21 923,44 zł oraz odsetkami ustawowymi liczonymi od dnia 12.05.2025r. do dnia 9.07.2025r. w kwocie 373,45 zł, z tym że zasądzoną należność rozkłada na 7 rat, pierwsza rata w kwocie 6 254,98 zł (sześć tysięcy dwieście pięćdziesiąt cztery złote 98/100) płatna w ciągu 3 miesięcy od dnia uprawomocnienia się orzeczenia oraz sześć kolejnych rat w kwocie po 10 000,00 zł, pierwsza płatna do dnia 31 grudnia 2025 roku, druga płatna do dnia 31 grudnia 2026 roku, trzecia płatna do dnia 31 grudnia 2027 roku, czwarta płatna do dnia 31 grudnia 2028 roku, piąta płatna do dnia 31 grudnia 2029 roku i szósta płatna do dnia 31 grudnia 2030 roku, wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w przypadku zwłoki w terminie płatności którejkolwiek z rat.

II.  Oddala powództwo w pozostałej części.

III.  Zasądza od pozwanego R. C. na rzecz powoda M. P. (1) kwotę 7 617,00 zł (siedem tysięcy sześćset siedemnaście złotych 0/100), tytułem zwrotu kosztów postępowania wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi za czas od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty.

IV.  Nakazuje pobrać od pozwanego R. C. na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Piszu kwotę 1 671,50 zł (jeden tysiąc sześćset siedemdziesiąt jeden złotych 50/100) tytułem nie pokrytych wydatków na opinię biegłego i brakującej części opłaty sądowej od rozszerzonego powództwa.

Sygn. akt I C 354/24

UZASADNIENIE

M. P. (1) wytoczył powództwo przeciwko R. C. o zapłatę kwoty 40 000 złotych z odsetkami ustawowymi za opóźnienie naliczanymi od dnia wniesienia pozwu, tj. od dnia 19 sierpnia 2024 roku do dnia zapłaty. Nadto powód wniósł o zasądzenie na jego rzecz od pozwanego kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwu powód wskazał, że w 2023 roku zawarł z pozwanym ustną umowę, na podstawie której pozwany zobowiązał się wykonać kapitalny remont dachu budynku mieszkalnego położonego w miejscowości (...) w gminie O.. Prace remontowe miały przebiegać w dwóch etapach. Pierwszy etap obejmował zdjęcie dotychczasowej dachówki, wymianę konstrukcji dachu, wykonanie nowego deskowania oraz wykonanie pokrycia dachowego z materiału zabezpieczającego budynek przed zalaniem. Drugi etap to pokrycie dachu blachodachówką, co miało nastąpić za rok lub dwa lata. Pozwany przystąpił do wykonywania umówionych prac. Uzupełnił i wymienił część elementów konstrukcyjnych więźby dachowej, zdemontował dotychczasowe deskowanie i ułożył nowe, a następnie zabezpieczył dach membraną wstępnego krycia. Szybko okazało się, że wykonane przez pozwanego prace wymagają poprawek. Dach przeciekał. Wskutek zalania budynku wodami opadowymi, doszło do uszkodzenia okładziny sufitu, wypraw malarskich i posadzki w kuchni oraz powstania zacieków na suficie i ścianach w pokoju. Powód kilkukrotnie wzywał pozwanego do wykonania poprawek. Wykonywane przez pozwanego poprawki nie przynosiły oczekiwanych efektów. W związku z powyższym, powód zlecił uprawnionemu rzeczoznawcy budowlanemu, J. L., wykonanie opinii technicznej w celu oceny wykonanych przez pozwanego prac remontowych. Koszt tej opinii strony poniosły po połowie. W sporządzonej opinii rzeczoznawca stwierdził, że wykonane prace mają szereg wad oraz, że całość zrealizowanych prac wymaga ponownego – właściwego technicznie i estetycznie – wykonania, a koszt prac naprawczo-remontowych może wynieść 40 000 złotych. Pozwany odmówił wykonania dalszych poprawek. W związku z tym powód wezwał pozwanego do zapłaty kwoty 15 000 złotych na pokrycie kosztów prac poprawkowych, które zostaną wykonane przez kogoś innego. Wezwanie pozostało bezskuteczne. Pozwany uznał, że oszacowany przez powoda koszt został rażąco zawyżony.

Pozwany R. C. wniósł o oddalenie powództwa w całości. Przyznał, że strony łączyła umowa o roboty remontowe. Nie kwestionował podanego przez powoda zakresu umówionych robót. Przyznał, że wykonał podane przez powoda prace remontowe oraz, że zaszła konieczność wykonania poprawek. Podał, że próbował, lecz bezskutecznie, ustalić przyczynę przeciekania dachu. Pozwany zakwestionował wysokość dochodzonego przez powoda roszczenia, uznając ją za zawyżoną.

W toku procesu, w związku z treścią opinii powołanego w sprawie na wniosek strony powodowej biegłego sądowego z zakresu budownictwa, w piśmie procesowym z dnia 12 maja 2025 roku powód rozszerzył powództwo i wniósł o zasądzenie na jego rzecz od pozwanego kwoty 61 923,44 złotych z odsetkami ustawowymi za opóźnienie naliczanymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty. Podtrzymał wniosek o zasądzenie na jego rzecz od pozwanego kosztów procesu według norm przepisanych.

Pozwany wniósł o oddalenie powództwa. Z ostrożności procesowej, w przypadku uwzględnienia powództwa, wniósł o rozłożenie zasądzonej kwoty na raty. Podniósł, że nie posiada środków na jednorazową zapłatę dochodzonej przez powoda należności. Wskazał, że z tytułu wynagrodzenia za pracę osiąga dochód w wysokości 4 070 złotych miesięcznie, mieszka w wynajętym lokalu, za który płaci 1 700 złotych miesięcznie.

Sąd Rejonowy ustalił, co następuje:

W 2023 roku pomiędzy M. P. (1), a R. C. zawarta została ustna umowa, zgodnie z którą R. C. zobowiązał się do przeprowadzenia remontu dachu budynku mieszkalnego położonego w miejscowości (...) w gminie O..

Prace remontowe miały przebiegać w dwóch etapach. Pierwszy etap obejmował zdjęcie dotychczasowej dachówki, wymianę konstrukcji dachu, wykonanie nowego deskowania oraz wykonanie pokrycia dachowego z materiału zabezpieczającego budynek przed zalaniem. Drugi etap to pokrycie dachu blachodachówką, co miało nastąpić za rok lub dwa lata.

R. C. przystąpił do wykonywania umówionych prac. Uzupełnił i wymienił część elementów konstrukcyjnych więźby dachowej, zdemontował dotychczasowe deskowanie i ułożył nowe, a następnie zabezpieczył dach membraną wstępnego krycia.

Jesienią okazało się, że wykonane przez pozwanego prace wymagają poprawek. Dach przeciekał. Wskutek zalania budynku wodami opadowymi, doszło do uszkodzenia okładziny sufitu i posadzki w kuchni oraz powstania zacieków na suficie i ścianach w pokoju.

M. P. (1) kilkukrotnie wzywał R. C. do wykonania poprawek. Wykonane przez pozwanego poprawki nie przyniosły oczekiwanych efektów.

(okoliczności bezsporne, dowód: zeznania świadka K. P. k. 32v; zeznania powoda k. 33; zeznania pozwanego k. 33-34v)

Więźba dachowa na budynku mieszkalnym położonym w miejscowości (...), wykonana została przez R. C. niezgodnie z obowiązującymi przepisami oraz sztuką budowlaną, posiada wady istotne, stwierdzone odchylenia od wymagań zagrażają bezpieczeństwu użytkowania i trwałości zastosowanych materiałów, w związku z czym kwalifikuje się ona do rozbiórki i ponownego wykonania.

Ponadto, podczas realizacji ww. więźby dachowej, R. C. nieodpowiednio zabezpieczył dach, czego wynikiem są spowodowane zalaniem wodami opadowymi uszkodzenia sufitu i posadzki w kuchni oraz sufitu i ścian w pokoju. W celu zabezpieczenia budynku przed dalszym zalewaniem uzasadnione było wykonanie przez M. P. (1) pokrycia dachu papą.

Zakres prac naprawczych obejmuje:



sporządzenie projektu technicznego więźby potwierdzającej bezpieczeństwo konstrukcji dachu przy wykonaniu jej według schematu statycznego przyjętego przez pozwanego oraz zastosowanych elementów konstrukcyjnych,



rozebranie pokrycia dachowego z papy,



rozebranie deskowania pełnego,



rozebranie pojedynczych jętek,



demontaż krokwi,



wykonanie zastrzałów przy dwóch słupach w części południowej dachu,



ponowny montaż krokwi z zastosowaniem odpowiednich podcięć oraz łączników konstrukcyjnych, zgodnie z wytycznymi wynikającymi z projektu technicznego,



montaż obustronnych zastrzałów z wykorzystaniem istniejących jętek, zgodnie z zaleceniami projektu technicznego,



wykonanie pełnego deskowania z wykorzystaniem materiału z rozbiórki,



wykonanie pokrycia dachowego z papy.

Wszystkie niezabezpieczone elementy konstrukcyjne oraz deskowanie należy zaimpregnować (zabezpieczyć) środkami zabezpieczającymi przed biologicznymi.

Koszt prac naprawczo-remontowych więźby dachowej wynosi 47 729,52 złotych. Koszt przywrócenia nieruchomości do stanu sprzed zalania wynosi 8 912,39 złotych. Łączny koszt naprawy więźby dachowej oraz skutków zalania wynosi 61 923,44 złote.

(dowód: opinia biegłego sądowego z zakresu budownictwa k. 54-86)

Stan faktyczny w sprawie ustalony został na podstawie powołanych wyżej dowodów z zeznań świadka K. P., zeznań stron oraz na podstawie dowodu z opinii biegłego sądowego z zakresu budownictwa M. P. (2). Sąd dał wiarę zeznaniom świadka i zeznaniom stron, albowiem były spójne i wzajemnie się uzupełniały. Sąd w pełni podzielił opinię biegłego, bowiem spełniała ona stawiane jej wymogi, odzwierciedlała staranność i wnikliwość w badaniu zleconego zagadnienia, odpowiadała w sposób wyczerpujący, stanowczy i zrozumiały na postawione pytania, a przytoczona na ich uzasadnienie argumentacja jest w pełni przekonująca. W ocenie Sądu opinia biegłego sporządzona została zgodnie z wymaganiami fachowości i niezbędną wiedzą specjalną. Ponadto, nie była ona kwestionowana przez strony.

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

Powództwo było zasadne i zasługiwało na uwzględnienie w całości.

Zdaniem Sądu Rejonowego, umowa zawarta pomiędzy powodem, a pozwanym była umową o roboty remontowe, którą należy zakwalifikować jako umowę o dzieło w rozumieniu art. 627 k.c.

Nie miał zatem zastosowania przepis art. 648 § 1 k.c. zawierający wymóg potwierdzenia umowy na piśmie, który odnosi się do umowy o roboty budowalne.

W myśl art. 627 k.c., przez umowę o dzieło wykonawca zobowiązuje się do wykonania i oddania oznaczonego w umowie dzieła, zaś zamawiający do zapłaty umówionego wynagrodzenia. Może być to wynagrodzenie kosztorysowe na podstawie zestawienia planowanych prac i przewidywanych kosztów, wynagrodzenie ryczałtowe w formie uzgodnienia jego wysokości lub zwykłe wynagrodzenie odpowiadające uzasadnionemu nakładowi pracy (por. art. 628, 629 i 632 k.c.).

Stronami umowy o dzieło są wytwórca dzieła będący profesjonalistą i nieposiadający fachowego przygotowania zamawiający.

W niniejszej sprawie poza sporem pozostawał zakres umówionych prac. Niesporne było także to, że umowa miała charakter odpłatny. Spór koncentrował się na ustaleniu, czy oddane przez pozwanego dzieło jest wolne od wad.

Do odpowiedzialności za wady dzieła stosuje się odpowiednio przepisy o rękojmi przy sprzedaży (art. 638 § 1 k.c.).

W myśl art. 556 k.c., sprzedawca jest odpowiedzialny względem kupującego, jeżeli rzecz sprzedana ma wadę (rękojmia).

Zgodnie z art. 556 ¹ § 1 k.c., wada polega na niezgodności rzeczy sprzedanej z umową. W szczególności rzecz sprzedana jest niezgodna z umową, jeżeli:

1) nie ma właściwości, które rzecz tego rodzaju powinna mieć ze względu na cel w umowie oznaczony albo wynikający z okoliczności lub przeznaczenia;

2) nie ma właściwości, o których istnieniu sprzedawca zapewnił kupującego, w tym przedstawiając próbkę lub wzór;

3) nie nadaje się do celu, o którym kupujący poinformował sprzedawcę przy zawarciu umowy, a sprzedawca nie zgłosił zastrzeżenia co do takiego jej przeznaczenia;

4) została kupującemu wydana w stanie niezupełnym.

Rzecz sprzedana ma wadę także w razie nieprawidłowego jej zamontowania i uruchomienia, jeżeli czynności te zostały wykonane przez sprzedawcę lub osobę trzecią, za którą sprzedawca ponosi odpowiedzialność, albo przez kupującego, który postąpił według instrukcji otrzymanej od sprzedawcy (art. 556 ¹ § 3 k.c.).

Z treści przepisów art. 560 i 561 k.c. wynika, że jeżeli rzecz sprzedana ma wadę, kupujący ma prawo do złożenia oświadczenia:

1) o obniżeniu ceny (zgodnie z art. 560 § 3 k.c. – w takiej proporcji do ceny wynikającej z umowy, w jakiej wartość rzeczy z wadą pozostaje do wartości rzeczy bez wady) oraz

2) o odstąpieniu od umowy, ale uprawnienia tego nie można zrealizować, jeśli wada jest nieistotna (art. 560 § 4 k.c.), może także

3) żądać wymiany rzeczy na wolną od wad albo

4) żądać usunięcia wady.

Tak więc w aktualnym stanie prawnym kupujący wybiera, które z tych uprawnień zrealizuje.

Jeśli jednak będzie to obniżenie ceny lub odstąpienie od umowy, to sprzedawca będzie mógł uniemożliwić wystąpienie objętych nimi skutków – może on niezwłocznie i bez nadmiernych niedogodności dla kupującego wymienić rzecz wadliwą na wolną od wad albo wadę usunąć, co skutkuje niemożliwością realizacji przez kupującego prawa obniżenia ceny i odstąpienia od umowy. Przy czym ograniczenie to nie ma zastosowania, jeżeli rzecz była już wymieniona lub naprawiana przez sprzedawcę albo sprzedawca nie uczynił zadość obowiązkowi wymiany rzeczy na wolną od wad lub usunięcia wady.

W sprawie poza sporem pozostawał fakt, iż pozwany nie uczynił zadość obowiązkowi wymiany rzeczy na wolną od wad lub usunięcia wady. Potwierdził to również przesłuchany w charakterze strony pozwany.

Powołany w sprawie na wniosek strony powodowej biegły z zakresu budownictwa, M. P. (2), w sporządzonej na piśmie opinii stwierdził jednoznacznie, więźba dachowa na budynku mieszkalnym położonym w miejscowości (...), wykonana została przez pozwanego niezgodnie z obowiązującymi przepisami oraz sztuką budowlaną, posiada wady istotne, stwierdzone odchylenia od wymagań zagrażają bezpieczeństwu użytkowania i trwałości zastosowanych materiałów, w związku z czym kwalifikuje się ona do rozbiórki i ponownego wykonania. Biegły wskazał szczegółowo zakres prac naprawczych i określił koszt prac naprawczo-remontowych więźby dachowej na kwotę 47 729,52 złotych.

W niniejszym procesie powód dochodził również od pozwanego zapłaty odpowiedniej sumy pieniężnej tytułem naprawienia szkody wynikłej z nienależytego wykonania dzieła (zalanie pomieszczeń mieszkalnych). Roszczenie powoda w tym zakresie znajduje podstawę prawną w przepisie art. 471 k.c.

Biegły sądowy M. P. (2) stwierdził, że podczas realizacji więźby dachowej na budynku mieszkalnym położonym w miejscowości (...), pozwany nieodpowiednio zabezpieczył dach, czego wynikiem są spowodowane zalaniem wodami opadowymi uszkodzenia sufitu i posadzki w kuchni oraz sufitu i ścian w pokoju. W celu zabezpieczenia budynku przed dalszym zalewaniem uzasadnione było, zdaniem biegłego, wykonanie przez powoda pokrycia dachu papą. Koszt przywrócenia nieruchomości do stanu sprzed zalania biegły określił na kwotę 8 912,39 złotych.

Opinia biegłego nie była kwestionowana przez strony i, jak wskazano wyżej, została przez Sąd w pełni podzielona.

Z uwagi na powyższe, na podstawie powołanych wyżej przepisów oraz art. 481 § 1 i 2 k.c., Sąd zasądził od pozwanego na rzecz powoda:

- kwotę 61 923,44 złotych (47 729,52 zł + 8 912,39 zł) – tytułem dochodzonej w niniejszym procesie należności głównej,

- kwotę 3 958,09 złotych – tytułem odsetek ustawowych za opóźnienie naliczonych od kwoty 40 000 złotych (kwota dochodzona pierwotnie) za okres od 19.08.2024 r. (tj. od dnia wniesienia pozwu) do dnia orzekania w sprawie, tj. do 09.07.2025 r.,

- kwotę 373,45 złotych – tytułem odsetek ustawowych za opóźnienie naliczonych od kwoty 21 923,44 złote (kwota dochodzona w drodze rozszerzenia powództwa) za okres od 12.05.2025 r. (tj. od dnia złożenia pisma procesowego rozszerzającego powództwo) do dnia orzekania w sprawie, tj. do 09.07.2025 r.

Na podstawie art. 320 k.p.c., zasądzoną należność w łącznej kwocie 66 254,98 złotych Sąd rozłożył na 7 rat:

- pierwsza rata w kwocie 6 254,98 złotych płatna w terminie 3 miesięcy od dnia uprawomocnienia się orzeczenia wydanego w niniejszej sprawie,

- druga rata w kwocie 10 000 złotych płatna do dnia 31 grudnia 2025 roku,

- trzecia rata w kwocie 10 000 złotych płatna do dnia 31 grudnia 2026 roku,

- czwarta rata w kwocie 10 000 złotych płatna do dnia 31 grudnia 2027 roku,

- piąta rata w kwocie 10 000 złotych płatna do dnia 31 grudnia 2028 roku,

- szósta rata w kwocie 10 000 złotych płatna do dnia 31 grudnia 2029 roku,

- siódma rata w kwocie 10 000 złotych płatna do dnia 31 grudnia 2030 roku,

wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w przypadku zwłoki w płatności którejkolwiek z rat.

Zgodnie z treścią przepisu art. 320 k.p.c., w szczególnie uzasadnionych wypadkach sąd może w wyroku rozłożyć na raty zasądzone świadczenie.

Wskazać należy, że powołany wyżej przepis wprowadza szczególną zasadę wyrokowania dotyczącą przedmiotu orzekania, dając sądowi możliwość wydania orzeczenia zasądzającego roszczenie powoda z uwzględnieniem interesów pozwanego w zakresie czasu wykonania wyroku.

Przepis art. 320 k.p.c. i sposób ustalenia spłaty w ratach stanowi odstępstwo od ogólnych reguł wymagalności roszczenia. Rozłożenie zasądzonego świadczenia na raty ma ten skutek, iż wierzycielowi nie przysługują odsetki od ratalnych świadczeń za okres od daty wyroku do daty płatności poszczególnych rat. Rozkładając z mocy art. 320 k.p.c. zasądzone świadczenie na raty, sąd nie może natomiast odmówić wierzycielowi żądanych odsetek za okres do dnia wydania wyroku zasądzającego świadczenie (vide uchwała Sądu Najwyższego z 22 września 1970r., III PZP 11/70, Lex nr 1158).

Uprawnienie z art. 320 k.p.c. przysługuje sądowi w sytuacjach, w których ze względu na stan majątkowy, rodzinny czy zdrowotny spełnienie zasądzonego świadczenia byłoby dla pozwanego niemożliwe do wykonania lub w każdym razie bardzo utrudnione i narażałoby jego lub jego bliskich na niepowetowane szkody. Trudności w spełnieniu świadczenia mogą być obiektywne, spowodowane nieurodzajem czy klęską żywiołową, mogą być jednak także spowodowane działaniem samego dłużnika. Skorzystanie z przysługującego sądowi uprawnienia ma na celu także uchronienie pozwanego od postępowania egzekucyjnego, tak aby umożliwić mu wykonanie wyroku w sposób dobrowolny.

W ocenie Sądu w przedmiotowej sprawie zachodzą okoliczności uzasadniające zastosowanie dobrodziejstwa z art. 320 k.p.c. Pozwany nie posiada środków na dokonanie jednorazowej spłaty długu. Nie bez znaczenia jest trudna sytuacja majątkowa pozwanego, który z tytułu wynagrodzenia za pracę osiąga dochód w wysokości 4 070 złotych miesięcznie i mieszka w wynajętym lokalu, za który płaci 1 700 złotych miesięcznie.

Zważywszy na powyższe stwierdzić należy, że jednorazowa spłata zasądzonego świadczenia byłaby dla pozwanego bardzo utrudniona i narażałaby ją na niepowetowane szkody.

Sąd oddalił powództwo w pozostałej części, tj. w części, w której powód domagał się zasądzenia odsetek od kwoty, o którą rozszerzył powództwo, od dnia wniesienia pozwu.

O kosztach procesu Sąd rozstrzygnął w oparciu o przepisy § 2 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie (tj. Dz.U. z 2018 r., poz. 265) oraz art. 98 k.p.c., zgodnie z którym strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony. Powód w nieznacznym stopniu przegrał proces, dlatego zasadnym jest obciążenie pozwanego kosztami sądowymi w całości. W tym przypadku jest to kwota 2 000 złotych tytułem zwrotu opłaty sądowej od pozwu, kwota 3 600 złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego, kwota 17 złotych tytułem zwrotu opłaty od udzielonego pełnomocnictwa oraz kwota 2 000 złotych tytułem zwrotu zaliczki na poczet wynagrodzenia biegłego sądowego.

Koszt opinii biegłego wyniósł łącznie 2 574,50 złotych i do wysokości 2 000 złotych pokryty został z uiszczonej przez powoda zaliczki, zaś do kwoty 574,50 złotych pokryty został tymczasowo z budżetu Skarbu Państwa. Nie uiszczona została również opłata sądowa od rozszerzonego powództwa wynosząca 1 097 złotych. Dlatego, mając na uwadze wynik procesu, na podstawie art. 83 ust. 2 w zw. z art. 113 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (tj. Dz.U. z 2020r., poz. 755), Sąd nakazał pobrać od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa Sądu Rejonowego w Piszu kwotę 1 671,50 złotych (574,50 zł + 1 097 zł).

sędzia Anna Gajewska