Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

UZASADNIENIE

S. B., jako przedstawicielka ustawowa małoletniego powoda M. B. (1), w dniu 30 czerwca 2014 roku wniosła o podwyższenie alimentów zasądzonych od pozwanego B. B. z kwoty po 250 złotych miesięcznie do kwoty po 600 złotych miesięcznie, płatnej z góry do dnia 10 każdego miesiąca, poczynając od dnia 1 czerwca 2013 roku,
z ustawowymi odsetkami w przypadku zwłoki w terminie płatności którejkolwiek z rat.

W uzasadnieniu pozwu wskazała, że wyrokiem Sądu Rejonowego
w P. z dnia 30 listopada 2009 roku w sprawie III RC 292/09 zasądzono tytułem alimentów od pozwanego na rzecz małoletniego powoda M. B. (1) kwotę po 250 zł miesięcznie, płatną do rąk matki powoda S. B.. Alimenty w podanej wysokości utrzymał Sąd Okręgowy w Olsztynie
w wyroku rozwodowym z dnia 21 października 2013 roku.

Matka małoletniego powoda podniosła, że od 2009 roku do chwili obecnej koszty utrzymania małoletniego powoda znacząco wzrosły, a ponadto obniżyła się siła nabywcza pieniądza. Aktualnie koszty te wynoszą około 1000 zł miesięcznie i składają się na nie następujące wydatki: około 200 zł – przypadające na powoda koszty utrzymania mieszkania, 500 zł – wyżywienie, około 60 zł – średniomiesięczny koszt zakupu książek i przyborów szkolnych, 150 zł – średniomiesięczny zakup ubrań i obuwia, 20 zł – środki higieniczne, 25 zł – telefon, około 20 zł – średniomiesięczny koszt leczenia, około 50 zł – średniomiesięczne wydatki związane z komitetem rodzicielskim, ubezpieczeniem, wycieczkami szkolnymi, itp. Przedstawicielka ustawowa małoletniego powoda podkreśliła jednak, że wskazane wyżej koszty nie obejmują wydatków na rozrywkę i realizację zainteresowań sportowych syna, albowiem nie stać jej na ich ponoszenie.

Na dochód ustawowej przedstawicielki małoletniego powoda i samego powoda składają się otrzymywane w kwocie 250 zł alimenty, zasiłek rodzinny w kwocie 106 zł oraz wynagrodzenie matki powoda w wysokości ok. 1250 zł. Wydatki związane z utrzymaniem mieszkania wynoszą zaś około 700 zł. Dodatkowo przedstawicielka ustawowa małoletniego powoda wskazała, że ma utrzymaniu studiującą w G. córkę K., a także jest zobowiązana do płacenia alimentów na rzecz syna G. w wysokości po 100 zł miesięcznie. Z tego względu potrzeby materialne powoda nie zawsze są zaspakajane, choćby w minimalnym zakresie i żeby je zaspokoić S. B. zmuszona jest do korzystania ze wsparcia finansowego osób bliskich oraz zaciągania pożyczek.

Matka małoletniego powoda nie posiada konkretnej wiedzy jak wygląda aktualna sytuacja materialna pozwanego, jednakże z posiadanych przez nią informacji wynika, że jest ona relatywnie dobra.

Zdaniem przedstawicielki ustawowej małoletniego powoda zgłoszone roszczenie jest adekwatne do usprawiedliwionych potrzeb powoda oraz do zarobkowych i majątkowych możliwości pozwanego. Podkreśliła jednocześnie, że cały ciężar pieczy i opieki nad synem spoczywa w całości na niej,
a kontakty ojca z synem są sporadyczne. Wobec tego udział finansowy ojca
w kosztach utrzymania dziecka powinien być odpowiednio wyższy aniżeli udział matki.

W odpowiedzi na pozew B. B. wniósł o oddalenie powództwa w całości.

Pozwany wskazał, że ma na utrzymaniu syna G.. Podniósł, że alimenty na synów M. i G. powinny być zasądzone w równej wysokości. Pozwany nie będzie w stanie płacić wyższych alimentów, albowiem jest obecnie na rencie i z tego tytułu otrzymuje świadczenie w wysokości około 800 zł. Większość pieniędzy przeznacza na leki dla siebie, gdyż cierpi na cukrzycę, nadciśnienie i zaburzenia psychiczne oraz dla syna G., który leczy się z powodu skazy białkowej.

Sąd ustalił, co następuje:

M. B. (1), urodzony (...) w P., jest synem B. B. i S. B.. Posiada starsze rodzeństwo: K. B. i G. B..

(dowód: odpis skrócony aktu urodzenia małoletniego powoda k. 6)

Wyrokiem z dnia 30 listopada 2009 roku wydanym w sprawie III RC 292/09 Sąd Rejonowy w Piszu zasądził od pozwanego B. B. alimenty na rzecz małoletniej wówczas K. B. i małoletniego M. B. (1) w kwotach po 250 zł miesięcznie na każdego z nich, łącznie
w kwocie po 500 zł miesięcznie, płatnej z góry do dnia 10 każdego miesiąca wraz z ustawowymi odsetkami w przypadku zwłoki w terminie płatności którejkolwiek z rat, do rąk ustawowej przedstawicielki małoletnich powodów S. B., poczynając od dnia 1 listopada 2009 roku.

(dowód: wyrok z dnia 30.11.2009r. k. 26 z akt sprawy III RC 292/09 Sądu Rejonowego w Piszu)

Małoletni M. B. (2) miał wówczas 8 lat i uczęszczał do I klasy Szkoły Podstawowej w R.. Miesięczny koszt utrzymania małoletniego, na który składał się się zakup odzieży, obuwia, podręczników
i przyborów szkolnych oraz wyżywienia kształtował się w granicach 500 zł miesięcznie.

Małoletni mieszkał razem z matką i siostrą K. B.
w wynajmowanym mieszkaniu. Brat małoletniego, G. B., mieszkał
z ojcem.

Matka małoletniego, S. B., od dnia 5 października do 14 listopada 2009 roku była zatrudniona w P.H.U. U (...) w R. na stanowisku kucharza – kelnera za wynagrodzeniem w wysokości 1276 zł. Od dnia 18 listopada 2009 roku była zarejestrowana w Powiatowym Urzędzie Pracy w P. jako osoba bezrobotna z prawem do zasiłku z tytułu pozostawania bez pracy. Posiadała 11 – letni samochód osobowy marki WV Golf IV. Za wynajem mieszkania płaciła 200 zł miesięcznie. Uiszczała czynsz
w wysokości 300 zł i 84 zł tytułem opłaty za energię elektryczną.

(dowód: zaświadczenie o zatrudnieniu i wynagrodzeniu S. B. k.9, zaświadczenie z PUP w P. k. 20, odcinki potwierdzające opłatę za energię elektryczną i mieszkanie k. 11, kserokopia umowy najmu lokalu k. 12, zeznania S. B. k. 22-23 w aktach sprawy III RC 292/09 Sądu Rejonowego w Piszu)

Ojciec małoletniego, B. B., do dnia 15 grudnia 2009 roku był zatrudniony w ramach robót publicznych w Urzędzie Miasta
i Gminy w R. na stanowisku pracownika gospodarczego. Za wykonywaną pracę w październiku 2009 roku otrzymał wynagrodzenie
w wysokości 1041,33 zł. Wraz z synem G. mieszkał w domu swoich rodziców. Oprócz pozwanego mieszkał tam również jego brat z rodziną. Opłaty za dom ponosili rodzice pozwanego. B. B. dokładał im 100 zł miesięcznie do opłat związanych z zakupem energii elektrycznej. B. B. był właścicielem 4 ha ziemi. Uzyskiwał dopłaty unijne. Za 2008 rok otrzymał ponad 3000 zł. Większość gospodarstwa stanowiły łąki. Na pozostałej części uprawiał zboże i ziemniaki. B. B. leczył się z powodu cukrzycy, nadciśnienia i problemów psychicznych. Na leki wydawał około 200 złotych miesięcznie

(dowód: zaświadczenie o zarobkach i wynagrodzeniu B. B. k. 10, zaświadczenie lekarskie o stanie zdrowia k. 17, decyzja Burmistrza Miasta i Gminy R. k.18, zeznania B. B. k. 21-24 – w aktach sprawy III RC 292/09 Sądu Rejonowego w Piszu)

Wyrokiem z dnia 21 października 2013 roku Sąd Okręgowy
w O. rozwiązał przez rozwód małżeństwo S. B. i B. B.. Wykonywanie władzy rodzicielskiej nad małoletnim dzieckiem stron G. B. powierzył B. B., zaś nad małoletnim M. B. (1) - matce S. B., zapewniając jej możność współdecydowania o zasadach wychowania, kierunku kształcenia i sposobie leczenia małoletniego G., pozwanemu natomiast możność współdecydowania o zasadach wychowania, kierunku kształcenia i sposobie leczenia małoletniego M.. Wobec braku żądania S. B. o podwyższenie alimentów Sąd Okręgowy pozostawił
w dotychczasowej wysokości alimenty na rzecz M. B. (1), zasądzone wyrokiem Sądu Rejonowego w Piszu z dnia 30 listopada 2009 roku w sprawie III RC 292/09, wynoszące 250 zł miesięcznie, z zachowaniem dotychczasowych warunków i terminów płatności. Jednocześnie Sąd zasądził od S. B. na rzecz małoletniego G. B. alimenty w kwocie po 100 zł miesięcznie, płatne z góry do dnia 10-go każdego miesiąca do rąk ojca B. B. z ustawowymi odsetkami w przypadku opóźnienia w płatności którejkolwiek z rat.

(dowód: wyrok Sądu Okręgowego w Olsztynie z dnia 21.10.2013r. k 73
w aktach sprawy VI RC 457/13 Sądu Okręgowego w Olsztynie)

W chwili orzekania o rozwodzie M. B. (1) miał 12 lat i był uczniem V klasy Szkoły Podstawowej w R.. Przechodził badania psychologiczne z uwagi na trudności w nauce. Jego kontakty z ojcem
i dziadkami były sporadyczne. Matka małoletniego powoda S. B. była zatrudniona przy zbiorze pieczarek w W. i zarabiała około 1200 zł netto. Ponosiła koszty związane z utrzymaniem mieszkania w wysokości 600 zł. Nadto pomagała finansowo studiującej córce, K. B.. Utrzymywała kontakty z synem G., interesowała się jego edukacją i postępami
w nauce. B. B. wraz z synem G. zamieszkiwali nieprzerwanie w domu rodziców pozwanego. Od 1 lutego 2012 roku została mu przyznana renta chorobowa w wysokości ok. 783 zł netto. B. B. dalej leczył się z powodu cukrzycy, nadciśnienia i zaburzeń psychicznych. Każdego miesiąca przeznaczał ok. 200 zł na zakup leków. Nie kontaktował się z córką mieszkającą w G..

(dowód: decyzja o wysokości renty pozwanego k. 28, wywiad środowiskowy dotyczący S. B. k. 52-54, wywiad środowiskowy dotyczący B. B. k. 57-59, zeznania stron k.46-47, 70-71 - w aktach sprawy VI RC 457/13 Sądu Okręgowego w Olsztynie)

W chwili obecnej M. B. (1) ma 13 lat i jest uczniem VI klasy Szkoły Podstawowej w R.. Jest zdrowym dzieckiem. Nie spożywa obiadów w szkole. Nie uczęszcza na zajęcia pozalekcyjne w szkole
i poza nią.

Matka małoletniego powoda S. B. pracuje w pieczarkarni
w W., gdzie zarabia ok. 1300 zł. Co miesiąc otrzymuje również premię
w wysokości 100 zł. Po rozwodzie nie zawarła ponownie małżeństwa. Na utrzymaniu, oprócz syna M. ma jeszcze córkę K. – studentkę Politechniki G., której przekazuje kwotę 400-500 zł miesięcznie. Nadto ma zasądzone alimenty na syna G. w wysokości 100 zł. Mieszka wraz
z synem M. i córką. Opłaty związane z wynajęciem mieszkania wynoszą 700 zł miesięcznie. Pomiędzy byłymi małżonkami toczy się sprawa o podział majątku, w skład którego wchodzi m.in. dom w stanie surowym.

(dowód: zaświadczenie o nauce K. B. k. 9, zeznania przedstawicielki ustawowej małoletniego powoda k. 34-34v., 48-48v.)

B. B. ma 49 lat. Z zawodu jest tokarzem, ślusarzem i mechanikiem. Po rozwodzie nie zawarł ponownie związku małżeńskiego. Nie jest z nikim związany. W dalszym ciągu mieszka wraz z synem G.
w domu swoich rodziców. G. jest uczniem III klasy Liceum Ogólnokształcącego w R.. Od dnia 30 listopada 2013 roku jest leczony w poradni dermatologicznej z powodu skazy białkowej. Pozwany nie dokłada się do utrzymania domu. Rodzice pomagają mu uiszczać zasądzone alimenty. B. B. jest właścicielem gospodarstwa
o powierzchni 4 ha. Na części uprawia ziemniaki i zboże, pozostałą część stanowi pastwisko. Pozwany otrzymuje dotacje unijne w wysokości ok. 3000 zł rocznie. Dochód z niniejszego gospodarstwa w 2012 roku wyniósł 2009,70 zł.

B. B. w dniach od 2 do 4 września 2014 roku przebywał w Szpitalu (...) w P. z rozpoznaniem złamania kręgów odcinka piersiowego kręgosłupa, którego doznał podczas wypadku ciągnikiem. Nadal leczy się z powodu cukrzycy i nadciśnienia, pozostaje pod kontrolą lekarza psychiatry. Na lekarstwa wydaje około 250 złotych miesięcznie. Orzeczeniem lekarza orzecznika ZUS z dnia 10 kwietnia 2013 roku został uznany za częściowo niezdolnego do pracy do dnia 30 kwietnia 2015 roku. Od dnia 1 marca 2014 roku wysokość przyznanej mu renty chorobowej wynosi 825,42 zł.

(dowód: decyzja o waloryzacji renty pozwanego k. 20, zaświadczenie o stanie zdrowia pozwanego k. 21, zaświadczenie o dochodzie z gospodarstwa rolnego pozwanego k. 24, zaświadczenie lekarskie o stanie zdrowia G. B. k. 28, zaświadczenie o nauce G. B. k. 29, orzeczenie lekarza orzecznika ZUS o częściowej niezdolności do pracy pozwanego k. 39, zaświadczenie lekarskie o pobycie pozwanego w szpitalu k. 46)

Sąd zważył, co następuje:

Zgodnie z treścią art. 133 § 1 kro rodzice zobowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dzieci, które nie są jeszcze w stanie utrzymywać się samodzielnie. Tak, więc od chwili urodzenia zobowiązani są do dostarczania dzieciom środków utrzymania i wychowania.

Z przepisu powyższego wynika, że rodzice mogą być zwolnieni od świadczeń alimentacyjnych w stosunku do dziecka tylko wtedy, gdy dziecko jest w stanie utrzymać się samodzielnie i nie pozostaje w niedostatku lub posiada własny majątek, a dochody z tego majątku wystarczają na całkowite pokrycie jego kosztów utrzymania lub wychowania. We wszystkich innych wypadkach na rodzicach ciąży stanowczy obowiązek utrzymania dziecka, ograniczony tylko ich możliwościami zarobkowymi i majątkowymi.

Zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego (art. 135 § 1 kro).

Przez usprawiedliwione potrzeby uprawnionego rozumie się takie potrzeby, których zaspokojenie zapewni mu, odpowiednio do wieku
i uzdolnień, prawidłowy rozwój fizyczny i duchowy. Rodzice są obowiązani zapewnić dziecku środki do zaspokojenia zarówno jego potrzeb fizycznych (wyżywienia, mieszkania, odzieży, higieny osobistej, leczenia w razie choroby), jak i duchowych i kulturalnych, także środki wychowania i kształcenia według zdolności, dostarczania rozrywek i wypoczynku.

Przez możliwości zarobkowe i majątkowe zobowiązanego należy rozumieć nie tylko zarobki i dochody rzeczywiście uzyskiwane, lecz także zarobki i dochody, które osoba zobowiązana może i powinna uzyskiwać przy dołożeniu należytej staranności i przestrzeganiu zasad prawidłowej gospodarki oraz stosownie do swoich sił umysłowych i fizycznych.

Zgodnie z treścią art. 138 kro w razie zmiany stosunków można żądać zmiany orzeczenia dotyczącego obowiązku alimentacyjnego, w tym podwyższenia, obniżenia lub uchylenia alimentów.

Rozstrzygnięcie oparte na podstawie art. 138 kro polega na porównaniu stanu istniejącego w dacie uprawomocnienia się wyroku zasądzającego alimenty ze stanem istniejącym w dacie orzekania o ich zmianie.

Od daty ustalenia ostatnich alimentów wzrosły usprawiedliwione potrzeby małoletniego powoda M. B. (1), które związane są z jego dorastaniem, a przede wszystkim kształceniem. Orzeczone alimenty nie są adekwatne do jego usprawiedliwionych potrzeb. Matka małoletniego nie jest
w stanie sama sprostać ciągle rosnącym wydatkom związanym z utrzymaniem
i wychowaniem syna.

Matka małoletniego powoda pracuje w pieczarkarni i z tego tytułu uzyskuje wynagrodzenie wraz z premią w wysokości około 1400 zł. Ponosi opłaty związane z wynajmem mieszkania, a nadto pomaga finansowo córce, która kształci się na Politechnice G.. W tym miejscu należy również zaznaczyć, że małoletni powód znajduje się pod bezpośrednią opieką matki, która w znacznej części swój obowiązek alimentacyjny wykonuje poprzez osobiste starania o wychowanie dziecka. Pozwany nie uczestniczy w tym procesie, w tej sytuacji ciężar finansowy utrzymania dziecka powinien spoczywać w większym zakresie na pozwanym, oczywiście w stopniu odpowiednim do jego sytuacji majątkowej.

Pozwany B. B. osiąga stały, choć niewielki, dochód w postaci renty chorobowej. Pozwany jest właścicielem gospodarstwa rolnego, które także powinno być źródłem jego dochodu. Nie bez znaczenia jest fakt, że pozwany jest osobą schorowaną, częściowo niezdolną do pracy oraz, że oprócz małoletniego powoda, ma na utrzymaniu także syna G., a nadto jest zobowiązany do uiszczania alimentów na rzecz córki K. B.. Okoliczności powyższe jednak nie zwalniają pozwanego od obowiązku alimentacyjnego wobec małoletniego powoda. Mają jednak wpływ na ustalenie wysokości alimentów, co Sąd uwzględnił, oddalając powództwo ponad kwotę 330 złotych. Małoletni powód nie jest w stanie utrzymać się samodzielnie i to na rodzicach ciąży obowiązek dostarczenia mu środków utrzymania
i wychowania.

Mając powyższe na uwadze, alimenty w kwocie po 330 złotych miesięcznie będą adekwatne do wieku i usprawiedliwionych potrzeb małoletniego powoda oraz możliwości zarobkowych i majątkowych pozwanego. Pozostałą kwotę brakującą do utrzymania dziecka powinna łożyć jego matka.

Stąd w oparciu o przepis art. 138 kro, art. 133 § 1 kro i art. 135 §
1 i § 2 kro orzeczono jak w sentencji wyroku, podwyższając alimenty od dnia
1 lipca 2014 roku, to jest od początku miesiąca następującego po dniu wniesienia powództwa.

O kosztach Sąd orzekł w oparciu o przepis art. 102 kpc, mając na uwadze trudną sytuację rodzinną i majątkową pozwanego.

Wyrokowi w punkcie podwyższającym alimenty nadał rygor natychmiastowej wykonalności na podstawie art. 333 § 1 pkt 1 kpc.

ZARZĄDZENIE

1)  odnotować,

2)  odpis z pouczeniem i odpisem wyroku doręczyć pozwanemu,

3)  za 14 dni.

P., 21.10.2014r.