Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK ZAOCZNY

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 23 października 2017 r.

Sąd Rejonowy w Szczytnie I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący:	SSR Sylwia Staniszewska
Protokolant:	starszy sekretarz sądowy Dorota Cichorz-Dąbrowska

po rozpoznaniu w dniu 23 października 2017 r. w Szczytnie na rozprawie

sprawy z powództwa (...) (...) w W.

przeciwko E. M.

o zapłatę

oddala powództwo.

Sygn. akt I C 1155/17 upr.

UZASADNIENIE

Powód (...) (...)w W. w pozwie przeciwko E. M. domagał się zasądzenia kwoty 481,93 złotych wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty. Nadto, domagał się zasądzenia kosztów sądowych, kosztów zastępstwa procesowego w wysokości dwukrotności norm prawem przepisanych, kosztów opłaty manipulacyjnej oraz kosztów uiszczonej opłaty skarbowej od pełnomocnictwa.

W uzasadnieniu żądania powód podniósł, że wierzytelność dochodzoną pozwem nabył na skutek umowy przelewu wierzytelności zawartej z (...) Bankiem (...)., na podstawie której stał się następcą pierwotnego wierzyciela uzyskując wierzytelność, której podstawą była zawarta w dniu 14 grudnia 2015 roku umowa pożyczki o numerze (...) udzielona pozwanej. Powód twierdził, że na kwotę dochodzoną w niniejszym postępowaniu składają się kwoty: 400 złotych tytułem należności głównej, 80 złotych tytułem kosztów udzielenia pożyczki oraz 1,93 złotych tytułem odsetek za opóźnienie za okres od dnia 20 marca 2017 roku do dnia poprzedzającego złożenie pozwu.

Pozwana E. M. zawiadomiona o terminie, nie stawiła się na termin rozprawy, nie usprawiedliwiła swoje nieobecności, nie złożyła odpowiedzi na pozew i nie zajęła żadnego stanowiska w sprawie.

Sąd ustalił, co następuje:

W dniu 11 kwietnia 2017 roku powód sporządził wyciąg z ksiąg rachunkowych, w którym stwierdził, że dnia 29 marca 2017 roku nabył od (...)Banku(...) wierzytelność wobec dłużnika E. M. wynikającą z umowy o nr (...), a wysokość zobowiązania dłużnika według stanu na dzień wystawienia wyciągu wynosiła łącznie 481,93 złotych.

(dowód: wyciąg z ksiąg rachunkowych k. 13)

Pismem z dnia 11 kwietnia 2017 roku powód (...) (...) (...)w W. informował pozwaną o cesji wierzytelności i wzywał do zapłaty należności.

(dowód: zawiadomienie o zmianie wierzyciela k. 20)

Sąd zważył, co następuje:

Sąd w sprawie niniejszej wydał wyrok zaoczny, albowiem pozwana E. M. zawiadomiona o terminie rozprawy nie stawiła się na termin rozprawy i nie wypowiedziała się co do żądań pozwu. W myśl przepisu art. 339 § 2 k.p.c. wydając wyrok zaoczny sąd przyjmuje za prawdziwe twierdzenia powoda o okolicznościach faktycznych przytoczonych w pozwie lub w pismach procesowych doręczonych pozwanemu przed rozprawą, chyba że budzą one uzasadnione wątpliwości albo zostały przytoczone w celu obejścia prawa. Wydanie wyroku zaocznego nie zwalania więc sądu od badania roszczenia pod kątem jego zgodności z prawem. Sąd Najwyższy w stanowisku wyrażonym w wyroku z dnia 31 marca 1999 roku ( I CKU 176/97 , LEX nr 37430), podkreślił, że domniemanie prawdziwości twierdzeń powoda przewidziane w art. 339 § 2 k.p.c. dotyczy wyłącznie strony faktycznej wyroku i nie obowiązuje w zakresie prawa materialnego. Obowiązkiem sądu rozpoznającego sprawę w warunkach zaoczności jest zawsze rozważenie, czy w świetle przepisów prawa materialnego twierdzenia strony powodowej uzasadniają uwzględnienie żądania.

Stan faktyczny w sprawie został ustalony w oparciu o dokumenty przedłożone przez stronę powodową. Przytoczone przez powoda okoliczności stanowiące uzasadnienie pozwu budzą – w ocenie Sądu - uzasadnione wątpliwości w świetle przedstawionych przez niego dowodów.

W myśl przepisu art. 509 k.c. wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią, chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania. Wraz z wierzytelnością na nabywcę przechodzą wszelkie związane z nią prawa, a w szczególności roszczenie o zaległe odsetki. Umowa sprzedaży, darowizny lub inna umowa zobowiązująca do przeniesienia wierzytelności przenosi wierzytelność na nabywcę, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej albo że strony inaczej postanowiły (art. 510 k.c.). Zgodnie z treścią art. 511 k.c. jeżeli wierzytelność jest stwierdzona pismem, przelew tej wierzytelność powinien być również pismem stwierdzony.

Zasadnicze znaczenie dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy miała okoliczność wykazania przez stronę powodową faktu nabycia wierzytelności wobec pozwanej wywodzonej z określonego stosunku prawnego, jej istnienia i wysokości. Zgodnie z art. 509 k.c., aby wierzytelność mogła być przedmiotem przelewu, musi być w dostateczny sposób oznaczona, zindywidualizowana – poprzez dokładne określenie stosunku zobowiązaniowego, którego elementem jest zbywana wierzytelność.

Do pozwu załączone zostały wprawdzie kserokopie umowy pożyczki oraz umowy przelewu wierzytelności z dnia 29 marca 2017r. jednakże nie zostały one poświadczone za zgodność z oryginałem w sposób przewidziany w przepisie art. 129 § 2 k.p.c., nie stanowią dowodu z dokumentu (uchwała SN z dnia 29 marca 1994 roku, III CZP 37/94).

W tym miejscu Sąd wskazuje, iż dowodem w postępowaniu cywilnym mogą być dokumenty urzędowe i prywatne. Dokumentem jest utrwalone, wyłącznie w formie pisemnej (niezależnie od materiału, na którym zostało sporządzone), uzewnętrznienie wszelkiego rodzaju spostrzeżeń, myśli, oświadczeń ludzkich, nadające się do wielokrotnego wykorzystania. Zgodnie z art. 244 k.p.c., dokumenty urzędowe sporządzone w odpowiedniej formie przez powołane do tego organy władzy publicznej w zakresie ich działania lub przez organizacje zawodowe, samorządowe, spółdzielcze i inne organizacje pozarządowe w zakresie powierzonych im przez przepisy ustawy spraw z dziedziny administracji publicznej, korzystają z domniemania zgodności z prawdą tego, co zostało w nich urzędowo zaświadczone oraz z domniemania prawdziwości (autentyczności pochodzenia takiego dokumentu od jego wystawcy). Z dokumentem prywatnym przepis art. 245 k.p.c. wiąże wzruszalne domniemanie jego autentyczności pochodzenia zawartego w nim oświadczenia od wystawcy, który go własnoręcznie podpisał.

Kserokopie wyżej wskazanych dokumentów nie stanowią dokumentu, gdyż nie zawierają ani podpisu osoby poświadczającej, która odbitkę sporządziła, ani oryginalnego podpisu wystawcy dokumentu kopiowanego, ponieważ podpis oryginalny został tu odwzorowany metodą kopiowania elektrostatycznego, tj. kserograficznie. Dokumenty oryginalne mogą być – w przypadkach wskazanych w ustawie zastąpione odpisami, gdy ustawa na to zezwala. Brak jest natomiast przepisu pozwalającego na zastąpienie dokumentu (oryginalnego) jego niepoświadczonym odpisem, w tym przede wszystkim odbitką ksero. Dopuszczalny jest jedynie odpis dokumentu prywatnego, który również jest dokumentem i stanowi dowód istnienia oryginału dokumentu. Zatem kopie dokumentów, niepoświadczone za zgodność z oryginałem nie są dokumentem w rozumieniu przepisów Kodeksu postępowania cywilnego a jako takie nie mogą stanowić źródła dowodzenia określonego faktu (uchwała SN z dnia 29 marca 1994 roku III CZP 37/94, wyrok SN z dnia 27 lutego 1997 roku, III CKN 7/97, postanowienie SN z dnia 27 sierpnia 1998 roku III CZ 107/98, wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 10 stycznia 2008 roku, V ACa 816/07). Kserokopie te są co najwyżej środkiem uprawdopodobnienia za pomocą pisma, pozwalającym na dopuszczenie dowodu z zeznań świadków i dowodu z przesłuchania stron (art. 74 § 2 k.c.), jednakże powód reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika nie przedstawił stosowanej inicjatywy w tym zakresie.

Jeżeli zatem kserokopia nie jest – jak w niniejszej sprawie - odpowiednio poświadczona, to nie stanowi ona dokumentu, a sądowi nie wolno przeprowadzać w tej sytuacji dowodu z dokumentu. Mając powyższe na uwadze, Sąd pominął wniosek powoda o dopuszczenie dowodu z wyżej wskazanych kserokopii.

Wobec powyższego Sąd uznał, iż brak jest dowodów, z których wynikałaby wysokość należności dochodzonej pozwem, jak i termin jej płatności oraz wymagalność świadczenia. Nadto powód nie wykazał swojej legitymacji czynnej do wystąpienia z niniejszym powództwem. Skuteczne wywodzenie uprawnień z faktu nabycia wierzytelności na podstawie umowy cesji wymaga udowodnienia bez wątpliwości, że doszło do przelewu konkretnej wierzytelności. Wierzytelność, co do której nabywca rości sobie pretensje wobec dłużnika, musi być w sposób dostateczny oznaczona i udowodnione musi być przejście tejże wierzytelności na stronę powodową.

Powód przedłożył wyciąg z ksiąg rachunkowych, który jak twierdził miał stanowić dowód istnienia wierzytelności, jej wysokości, przelewu wierzytelności oraz jej wymagalności. Jednakże w ocenie Sądu powołanie się na wyciąg z ksiąg rachunkowych, w braku dowodu w postaci umowy będącej źródłem wierzytelności, która to miała być następnie przedmiotem przelewu nie daje podstaw do skontrolowania sposobu ustalenia należności, źródła jej pochodzenia, jak i jej wysokości. Podkreślić należy, co wprost wyraził Trybunał Konstytucyjny w wyroku z dnia 11 lipca 2011 roku w sprawie P 1/10, Sąd Najwyższy w wyrokach z dnia 15 września 2011 roku w sprawie II CSK 712/10 i z dnia 13 czerwca 2013 roku w sprawie V CSK 329/12 oraz m.in. Sąd Apelacyjny w Białymstoku w wyroku z dnia 25 lutego 2015 roku wydanym w sprawie I ACa 824/14, że wyciąg z ksiąg rachunkowych funduszu sekurytyzacyjnego stanowi jedynie dokument prywatny w rozumieniu art. 245 k.p.c., stanowi dowód wyłącznie tego, iż osoba, która go podpisała złożyła zawarte w dokumencie oświadczenie.

W myśl przepisu art. 194 ust. 1 ustawy z dnia 27 maja 2004 roku o funduszach inwestycyjnych (t.j. Dz.U. 2014r., poz. 157 ze zm.) księgi rachunkowe funduszu sekurytyzacyjnego, wyciągi z tych ksiąg podpisane przez osoby upoważnione do składania oświadczeń w zakresie praw i obowiązków majątkowych funduszu i opatrzone pieczęcią towarzystwa zarządzającego funduszem sekurytyzacyjnym oraz wszelkie wystawione w ten sposób oświadczenia zawierające zobowiązania, zwolnienie z zobowiązań, zrzeczenie się praw lub pokwitowanie odbioru należności mają moc prawną dokumentów urzędowych oraz stanowią podstawę do dokonania wpisów w księgach wieczystych i rejestrach publicznych, ale już w art. 194 ust. 2 tej ustawy wprost przewidziano, że moc prawna dokumentów urzędowych nie obowiązuje w odniesieniu do wskazanych dokumentów w postępowaniu cywilnym.

Wyciąg z ksiąg rachunkowych funduszu sekurytyzacyjnego złożony w niniejszej sprawie został podpisany przez osobę prawidłowo upoważnioną i opatrzony pieczęcią towarzystwa zarządzającego funduszem sekurytyzacyjnym, ale nie stanowi on dokumentu urzędowego. Dane ujmowane w wyciągu z ksiąg rachunkowych funduszu sekurytyzacyjnego mogą stanowić dowód jedynie tego, że określonej kwoty wierzytelność jest wpisana w księgach rachunkowych względem określonego dłużnika na podstawie opisanego w tych księgach zdarzenia, na przykład właśnie cesji wierzytelności. Dokumenty te potwierdzają więc sam fakt zdarzenia w postaci cesji wierzytelności, ale nie stanowią one dowodu na skuteczność dokonanej cesji wierzytelności (wyrok SA w Białymstoku z dnia 25 lutego 2015 roku wydanym w sprawie I ACa 824/14).

Powód do pozwu załączył także tabelę, która stanowić miała wyciąg z elektronicznego Załącznika 1A do Umowy przelewu wierzytelności. Tabela ta jednak stanowiła jedynie wydruk komputerowy, nieopatrzony podpisami stron, ani nawet osoby, która wydruk ten sporządziła. Tabela ta wskazuje m.in. na numer w aplikacji, imię i nazwisko pozwanej, jej miejsce zamieszkania, nr PESEL, całkowitą kwotę do spłaty, kwotę kapitału, kwotę odsetek, kwotę opłat. W ocenie Sądu, wartość dowodowa tego pisma jest nikła. Trudno było przyjąć, że tabela ta, miałby być załącznikiem do umowy przelewu wierzytelności. Jako taki powinien zostać podpisany przez te same osoby, które zawierały w imieniu stron umowę cesji, a zwłaszcza osoby reprezentujące cedenta. Przedstawiona tabela nie jest opatrzona żadnym podpisem, a zatem nie można jej uznać nawet za dokument prywatny, który korzysta z domniemania autentyczności oraz z domniemania, że zawarte w nim oświadczenie złożyła osoba, która go podpisała.

Reasumując, w ocenie Sądu rozpoznającego niniejszą sprawę twierdzenia strony powodowej nie uzasadniają żądania pozwu. Powód reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika nie wykazał, aby przysługiwała mu względem pozwanej wierzytelność dochodzona pozwem. Wobec braku dowodów na istnienie wierzytelności dochodzonej pozwem, a zwłaszcza dowodów wskazujących na dokonanie jej skutecznego przelewu, Sąd na podstawie art. 6 k.c. powództwo oddalił.

ZARZĄDZENIE

1.  (...)

2.  (...)

3.  (...)

S.,(...)