Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 20 maja 2019 r.

Sąd Rejonowy w Szczytnie I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący:	ASR Marcin Borodziuk
Protokolant:	po. sekr. sąd. Agnieszka Grabowska

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 20 maja 2019 r. w S.

sprawy z powództwa (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w Ż.

przeciwko Zespołowi (...) w S.

o zapłatę

I.  zasądza od pozwanego Zespołu (...) w S. na rzecz powoda (...) Spółki Akcyjnej w Ż. kwotę 560,81 (pięćset sześćdziesiąt 81/100) złotych z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w transakcjach handlowych od dnia 7 lutego 2019 r. do dnia zapłaty;

II.  oddala powództwo w pozostałym zakresie;

III.  zasądza od powoda na rzecz pozwanego kwotę 3.617 (trzy tysiące sześćset siedemnaście) złotych tytułem zwrotu kosztów procesu.

ZARZĄDZENIE

1.  (...)

2. (...)

S., (...)

Sygn. akt I C 418/19 upr.

UZASADNIENIE

wyroku z dnia 20 maja 2019 r.

Powód (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w Ż. wniósł o zasądzenie od pozwanego Zespołu (...) w S. kwoty 14.131,19 złotych wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w transakcjach handlowych, od dnia wniesienia pozwu, tj. 7 lutego 2019 r., do dnia zapłaty.

W uzasadnieniu wskazał, że strony łączyła umowa o świadczenie usług związanych z odbiorem, transportem i utylizacją odpadów medycznych. Pomimo wykonania usług przez powoda, pozwana nie uiściła należności głównej wynikającej z faktur wystawionych w dniach 31 sierpnia 2018 r. oraz 30 września 2018 r. Nadto powód dochodził zapłaty odsetek ustawowych za opóźnienie w transakcjach handlowych z tytułu opóźnienia w zapłacie po terminie należności wynikających z dwóch innych faktur, powołując się na wystawione przez siebie noty odsetkowe. Żądanie pozwu dotyczyło także zasądzenia kwoty 172,78 złotych, stanowiącej równowartość kwoty 40 euro, tytułem rekompensaty za koszty odzyskania wierzytelności.

Nakazem zapłaty z dnia 25 lutego 2019 r. Sąd Rejonowy w (...) uwzględnił powództwo w całości.

Powyższy nakaz zapłaty został w całości zaskarżony przez pozwanego.

W uzasadnieniu swego stanowiska podniósł on, że należność wynikająca z faktur z 31 sierpnia 2018 r. oraz 30 września 2018 r. została uiszczona odpowiednio w dniach 14.11.2018 r. oraz 31.12.2018 r., a zatem przed wniesieniem pozwu w niniejszej sprawie. W zakresie żądania zapłaty odsetek pozwany podniósł zarzut ich nieprawidłowego wyliczenia, z uwagi na przyjęcie salda na datę 6 lutego 2019 r., podczas gdy należność główna została uiszczona we wcześniejszej dacie. Podniósł też, że zasądzając kwotę 14.303,97 złotych Sąd wyszedł ponad żądanie pozwu.

Prawomocnym postanowieniem z dnia 22 marca 2019 r. Sąd umorzył postępowanie w części co do kwoty 13.552,75 złotych.

Podstawa faktyczna rozstrzygnięcia:

(...) Spółka Akcyjna z siedzibą w Ż. (zleceniobiorca) i Zespół (...) w S. (zleceniodawca) w dniu 1 marca 2018 r. zawarli umowę o świadczenie usług związanych z odbiorem, transportem, i utylizacją odpadów medycznych. W § 5 ust. 2 tejże umowy strony zastrzegły, że zleceniodawca będzie regulował należności na rzecz zleceniobiorcy przelewem bankowym na podstawie faktury wystawionej przez zleceniobiorcę, po upływie każdego miesiąca w terminie 30 dni od daty dostarczenia faktury.

(bezsporne)

(...) Spółka Akcyjna z siedzibą w Ż. w ramach wykonywania umowy wystawiła następujące faktury VAT:

- z 30 kwietnia 2018 r. na kwotę 5.980,18 złotych, z terminem płatności do 6 czerwca 2018 r. Powód uiścił kwotę wynikającą z przedmiotowej faktury w dniu 5 września 2018 r., z opóźnieniem 91 dni,

- z 31 maja 2018 r., na kwotę 5.513,83 złotych, z terminem płatności do 9 lipca 2018 r.. Powód uiścił kwotę wynikającą z tej faktury w dniu 5 września 2018 r., z opóźnieniem 58 dni,

- z 30 czerwca 2018 r., na kwotę 5.448 złotych, z terminem płatności do 6 sierpnia 2018 r. Powód uiścił kwotę wynikającą z przedmiotowej faktury.

- z 31 lipca 2018 r., na kwotę 6.035,04 złotych, z terminem płatności do 6 września 2018 r. Powód uiścił kwotę wynikającą z tej faktury.

(fakty niezaprzeczone przez pozwanego, uznane za przyznane)

- z 31 sierpnia 2018 r., na kwotę 5.969,20 złotych, z terminem płatności do 7 października 2018 r. Powód uiścił kwotę wynikającą z przedmiotowej faktury w dniu 14 listopada 2018 r.,

- z 30 września 2018 r. na kwotę 7.381,95 złotych, z terminem płatności do dnia 6 listopada 2018 r. Powód uiścił kwotę wynikającą z tej faktury w dniu 31 grudnia 2018 r.

Usługi wymienione w powyższych fakturach zostały wykonane przez (...) Spółkę Akcyjną z siedzibą w Ż..

(bezsporne)

Stan faktyczny niniejszej sprawy pozostawał w przeważającej części bezsporny między stronami. Sąd w oparciu o art. 230 k.p.c. uznał za przyznane fakty w zakresie rozmiaru opóźnienia pozwanego w spełnieniu świadczenia wynikającego z faktur z 30 kwietnia 2018 r. i 31 maja 2018 r. Należało mieć przy tym na uwadze wyniki rozprawy, w toku której okoliczności w tym zakresie nie zostały zakwestionowane przez pełnomocnika pozwanego.

Wyjaśnienie podstawy prawnej wyroku:

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie w nieznacznej części.

Wobec prawomocnego umorzenia postępowania co do kwoty 13.552, 75 złotych, rozstrzygnąć należało spór co do żądania zapłaty kwoty 578,44 złotych tytułem odsetek za opóźnienie w transakcjach handlowych, oraz kwoty 172,78 złotych tytułem rekompensaty z tytułu kosztów odzyskania wierzytelności.

Zgodnie z art. 4 pkt 1 ustawy z dnia 8 marca 2013 r. o terminach zapłaty w transakcjach handlowych (Dz.U.2019.118 j.t., dalej: u.t.z.t.h.), przez transakcję handlową należy rozumieć umowę, której przedmiotem jest odpłatna dostawa towaru lub odpłatne świadczenie usługi, jeżeli strony, o których mowa w art. 2, zawierają ją w związku z wykonywaną działalnością. Nie budzi wątpliwości, że obie strony są podmiotami wskazanymi w art. 2 tejże ustawy – powód jako przedsiębiorca, zaś pozwany jako podmiot, o którym mowa w art. 3 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2018 r. poz. 1986 i 2215), tj. jednostka sektora finansów publicznych (art. 9 pkt 10 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych, Dz.U.2019.869 j.t.).

W transakcjach handlowych w przypadku opóźnienia w zapłacie należą się odsetki, określane jako „odsetki za opóźnienie w transakcjach handlowych”, chyba że strony uzgodniły wyższe odsetki, za okres od dnia wymagalności świadczenia pieniężnego do dnia zapłaty, jeżeli wierzyciel spełnił swoje świadczenie i nie otrzymał zapłaty w terminie określonym w umowie (art. 7 ust. 1 u.t.z.t.h.). Wysokość tych odsetek określa art. 4 pkt 3 u.t.z.t.h., wskazując że są to odsetki w wysokości równej sumie stopy referencyjnej Narodowego Banku Polskiego i ośmiu punktów procentowych (a zatem 9,5%).

W niniejszej sprawie, wbrew wywodom pełnomocnika strony powodowej, nie występuje zagadnienie stosowania przepisów intertemporalnych. Strony zawarły umowę w dniu 1 marca 2018 r., a zatem ponad dwa lata po wejściu w życie ustawy z dnia 9 października 2015 r. o zmianie ustawy o terminach zapłaty w transakcjach handlowych, ustawy - Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw (Dz.U.2015.1830 z dnia 2015.11.09).

Strona pozwana nie kwestionowała faktu otrzymania faktur od powoda, wynikających z nich terminów płatności, a jedynie podniosła że do wyliczenia odsetek doszło bez uwzględnienia spłaty roszczenia głównego.

W tej sytuacji rozstrzygnięcie niniejszej sprawy wymagało obliczenia odsetek ustawowych za opóźnienie w transakcjach handlowych, które wyniosły łącznie 388,03 złotych. Na kwotę tę składają się:

- odsetki wynikające z faktury z dnia 30 kwietnia 2018 r., liczone od kwoty 5.980,18 złotych od dnia 7 czerwca 2018 r. (dzień po wynikającym z faktury terminie spełnienia świadczenia) do dnia 5 września 2018 r. (data zapłaty) w kwocie 141,64 złotych;

- odsetki wynikające z faktury z dnia 31 maja 2018 r., liczone od kwoty 5.513,83 złotych od dnia 10 lipca 2018 r. (dzień po wynikającym z faktury terminie spełnienia świadczenia) do dnia 5 września 2018 r. (data zapłaty) w kwocie 83,24 złotych;

- odsetki wynikające z faktury z dnia 31 sierpnia 2018 r., liczone od kwoty 5.969,20 złotych od dnia 8 października 2018 r. (dzień po wynikającym z faktury terminie spełnienia świadczenia) do dnia 14 listopada 2018 r. (data zapłaty) w kwocie 57,48 złotych;

- odsetki wynikające z faktury z dnia 30 września 2018 r., liczone od kwoty 7.381,95 złotych od dnia 7 listopada 2018 r. (dzień po wynikającym z faktury terminie spełnienia świadczenia) do dnia 31 grudnia 2018 r. (data zapłaty) w kwocie 105,67 złotych.

Określając łączną kwotę odsetek za opóźnienie w transakcjach handlowych Sąd nie uwzględnił wierzytelności wynikających z faktur z 30 czerwca 2018 r. i 31 lipca 2018 r. W tym zakresie powód wskazał jedynie, że należności te zostały spłacone z opóźnieniem, oraz podał kwotę wyliczoną przez siebie tytułem odsetek. Pozwany zakwestionował wysokość roszczenia odsetkowego, co obligowało powoda do wskazania podstaw swoich wyliczeń. W przeciwieństwie do pozostałych faktur, powód nie przedstawił twierdzeń dotyczących daty zapłaty przez pozwanego za świadczenia objęte fakturami z 30 czerwca 2018 r. i 31 lipca 2018 r., ani wymiaru opóźnienia. Samo wskazanie daty, do której odsetki były naliczane, nie stanowi twierdzenia o faktach, które można było uznać za przyznane przez stronę przeciwną. Wymiar opóźnienia w spełnieniu świadczenia w tym zakresie nie został ustalony, co uniemożliwia zweryfikowanie wysokości roszczenia odsetkowego.

Zgodnie z art. 10. ust. 1 u.t.z.t.h., wierzycielowi, od dnia nabycia uprawnienia do odsetek, o których mowa w art. 7 ust. 1 lub art. 8 ust. 1, przysługuje od dłużnika, bez wezwania, równowartość kwoty 40 euro przeliczonej na złote według średniego kursu euro ogłoszonego przez Narodowy Bank Polski ostatniego dnia roboczego miesiąca poprzedzającego miesiąc, w którym świadczenie pieniężne stało się wymagalne, stanowiącej rekompensatę za koszty odzyskiwania należności.

Skoro powód nabył uprawnienie do odsetek z art. 7 ust. 1 ustawy, bez wezwania przysługuje mu rekompensata z powyższego tytułu, stąd należy mu się dodatkowo kwota 172,78 złotych. Orzekając w tym zakresie Sąd nie wykroczył ponad żądanie pozwu w rozumieniu art. 321 § k.p.c., zważywszy na to, że powód wniósł o zasądzenie tej kwoty, tyle że w rubryce „żądanie zwrotu kosztów procesu”. Sąd nie jest przy tym związany podstawami prawnymi żądań zgłaszanych przez strony. Należało uznać, że rekompensata stanowiąca równowartość 40 euro wchodzi w skład żądania pozwu w jego merytorycznym zakresie, wraz z odsetkami za opóźnienie. Należność ta przysługuje wierzycielowi niezależnie od tego, czy występuje na drogę sądową. Może być dochodzona niezależnie od tego, że kontrahent uiścił całe świadczenie wraz z odsetkami ustawowymi.

Wobec powyższego w pkt I wyroku zasądzono od pozwanego na rzecz powoda kwotę 560,81 złotych, wraz z dalszymi odsetkami za opóźnienie w transakcjach handlowych od dnia 7 lutego 2019 r. (data wniesienia pozwu) do dnia zapłaty.

Sąd na podstawie art. 100 k.p.c. obciążył powoda obowiązkiem zwrotu kosztów procesu na rzecz pozwanego, uznając, że powództwo zostało uwzględnione tylko w nieznacznym zakresie (560,81 złotych z dochodzonych pierwotnie 14.303,97 złotych, tj. w niecałych 4%). Na koszty te złożyły się wynagrodzenie profesjonalnego pełnomocnika będącego adwokatem w kwocie 3.600 złotych (§ 2 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie, Dz.U.2015.1800 z dnia 2015.11.05), oraz opłata skarbowa od pełnomocnictwa w kwocie 17 złotych.

Powoda należało uznać za przegrywającego w sporze także co do kwoty, w zakresie której powództwo zostało przez niego cofnięte. Podniesienia wymaga fakt, że na ponad miesiąc przed wniesieniem pozwu kwota 13.552,75 złotych została zaspokojona przez pozwanego, a zatem powództwo w tym zakresie było oczywiście niezasadne. Wbrew wywodom pełnomocnika powoda, nie sposób upatrywać się jakiejkolwiek nielojalności w działaniu dłużnika, który zgodnie ze swoim zobowiązaniem spełnia świadczenie, tylko z tego względu, że nie udzielił odpowiedzi na niezasadnie skierowane do niego wezwanie do zapłaty. To powód winien zorganizować pracę swojego przedsiębiorstwa w ten sposób, aby odnotowywać bieżące płatności i właściwie zarachowywać je na poczet wymagalnych zobowiązań. Wskazane okoliczności nie uzasadniają zatem nie obciążania powoda obowiązkiem zwrotu kosztów procesu na rzecz pozwanego (art. 102 k.p.c.), ani tym bardziej zasądzenia tych kosztów od pozwanego na rzecz powoda (art. 103 § 1 k.p.c.).

Z uwagi na powyższe orzeczono jak w pkt II.

ZARZĄDZENIE

1.  (...)

2.  (...)

3.  (...)

S., (...)r.