Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

UZASADNIENIE

Wnioskodawca P. Ż. (1) wnosił o dokonanie podziału majątku wspólnego małżonków.

W treści złożonego wniosku zgłosił żądanie rozliczenia w niniejszym postępowaniu dokonanej przez niego już po ustaniu wspólności majątkowej małżeńskiej spłaty wspólnych zobowiązań małżonków, zaciągniętych w ramach prowadzonej przez nich działalności gospodarczej w formie spółki cywilnej , w wysokości 168 096,53 zł.

Ostatecznie, wnosił o zasądzenie na jego rzecz z tego tytułu od uczestniczki kwoty 84 048,27 złotych (k. 95).

Uczestniczka A. S. zakwestionowała twierdzenia wnioskodawcy co do spłaty zadłużenia związanego z prowadzoną działalnością gospodarczą. Podniosła, że wnioskodawca od 1998r. prowadził działalność gospodarczą „taką samą” jak spółka i pod taką samą nazwą, a jego firma funkcjonuje nadal w oparciu o przekazany ze spółki cywilnej lub wspólnie wypracowany majątek. Zdaniem uczestniczki, strony dawno rozliczyły się ze wspólnie prowadzonej działalności gospodarczej.

Postanowieniem z dnia 3 listopada 2017r. Sąd Rejonowy w Olsztynie, Wydział X Cywilny przekazał powyższe roszczenie do rozpoznania w trybie procesu.

Z ustaleń Sądu, dokonanych w oparciu o bezsporne twierdzenia stron oraz załączone do akt sprawy dokumenty wynika, że małżonkowie A. S. i P. Ż. (2) prowadzili wspólnie działalność gospodarczą w zakresie sprzedaży stolarki budowlanej w formie spółki cywilnej, pod firmą (...) s.c. A. Ż. (później A. S.), P. Ż. (2).

Strony zawarły małżeństwo w dniu 7 lipca 2001r.

Wnioskodawca prowadził działalność gospodarczą jeszcze przed zawarciem związku małżeńskiego z uczestniczką.

(...) spółki cywilnej została zawarta w dniu 30 maja 2000r. W czasie trwania umowy, jej treść podlegała zmianom.

Wyrokiem Sądu Okręgowego w Olsztynie, VI Wydział Cywilny Rodzinny z dnia 28 czerwca 2010r. (sygn. akt VI RC 1834/09), zostało ono rozwiązane przez rozwód. Orzeczenie to uprawomocniło się w dniu 3 sierpnia 2010r.

Wedle twierdzeń stron, wspólna działalność w formie spółki cywilnej została zakończona w styczniu 2011r.

W dniu 5 stycznia 2011r. wspólnicy spółki podjęli uchwałę o likwidacji działalności spółki cywilnej z dniem 15 stycznia 2011r.

(okoliczności bezsporne – potwierdzone dowodami w postaci wyroku rozwodowego w aktach sprawy Sądu Okręgowego w Olsztynie sygn. akt VI RC 1834/09, dokumentacji przedstawionej przez uczestniczkę)

Należy zauważyć, że zgodnie z treścią art. 33 pkt 3 k.r.i o., prawa majątkowe wynikające ze wspólności łącznej podlegającej odrębnym przepisom, należą do majątku osobistego każdego z małżonków.

Należy zauważyć, że w chwili ustania wspólności ustawowej małżeńskiej spółka cywilna nadal istniała. Nie sposób zatem przyjąć, aby składniki majątkowe przysługujące małżonkom w ramach tej spółki z chwilą uprawomocnienia się wyroku rozwodowego stały się ich współwłasnością w częściach ułamkowych (por: art. 875 par. 1 k.c.). Należy zauważyć, że do czasu wydania uzasadnianego postanowienia nikt nie zgłaszał tych składników do podziału w niniejszym postępowaniu.

Zatem również ewentualna spłata wspólnych zobowiązań, związanych z prowadzeniem spółki cywilnej, nie stanowi podstawy do zgłoszenia przeciwko małżonkowi roszczenia w oparciu o stosowany odpowiednio art. 207 k.c. Może być natomiast rozpatrywana jako podstawa roszczenia regresowego w stosunku do wspólnika spółki cywilnej (w rozumieniu art. 864 k.c. w związku z art. 376 par. 1 k.c. i 867 k.c.).

Podkreślenia wymaga fakt, że podział majątku spółki cywilnej odbywa się według innych zasad aniżeli podział majątku wspólnego małżonków (art. 875 k.c.). Bezwzględnym warunkiem dokonania podziału majątku spółki cywilnej jest wcześniejsza spłata wierzycieli spółki, która – wedle twierdzeń wnioskodawcy – nie została dotychczas w całości dokonana (art. 875 par. 2 k.c.).

Do kompetencji Sądu w niniejszej sprawie nie należy przy tym ocena ważności i skuteczności porozumienia co do zbycia wszystkich składników majątku spółki, na które obie strony się powoływały (choć ostatecznie nie przedstawiły do akt sprawy jego tekstu, pomimo zobowiązania przez Sąd).

Mając na uwadze powyższe Sąd doszedł do przekonania, że roszczenie regresowe wspólnika spółki cywilnej, który spłacił zobowiązanie zaciągnięte w ramach działalności spółki cywilnej, skoro nie toczy się odrębne postępowanie o podział majątku spółki cywilnej, winno być rozpoznawane odrębnie, w trybie procesu.

W tym stanie rzeczy, na podstawie powołanych przepisów w związku z art. 201 par. 2 k.p.c. i 618 w zw. z art. 688 i 567 par. 3 k.p.c., Sąd orzekł jak w postanowieniu.

Odrębnym zagadnieniem pozostaje kwestia ewentualnych nakładów poniesionych z majątku wspólnego małżonków na ich majątki osobiste.

SSR Anna Kabzińska