Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 16 października 2017 r.

Sąd Rejonowy w Olsztynie IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący:	SSR Barbara Kokoryn
Protokolant:	sekr. sądowy Tomasz Miłosz

po rozpoznaniu w dniu 11 października 2017 r. w Olsztynie

na rozprawie sprawy z powództwa W. S. (1)

przeciwko

1)  (...) Sp. z o.o. w W.,

2)  (...) Sp. z o.o. w W.,

o wynagrodzenie za pracę w godzinach nadliczbowych

I.  powództwo oddala,

II.  zasądza od powoda na rzecz pozwanego (...) Sp. z o.o. w W. kwotę 1.800 (jeden tysiąc osiemset) złotych tytułem zwrotu kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego,

III.  nie obciąża powoda kosztami procesu, w tym kosztami zastępstwa procesowego na rzecz pozwanego (...) Sp. z o.o. w W.,

IV.  nie obciąża powoda kosztami sądowymi.

Sygn. akt IV P 586/15

UZASADNIENIE

W dniu 16.09.2015r. W. S. (1) wniósł o zasądzenie od (...) Sp. z o.o. w W. na jego rzecz kwoty 30.397,97złotych wraz z ustawowymi odsetkami od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty tytułem wyrównania wynagrodzenia za godziny nadliczbowe i pracę w godzinach nocnych, przepracowane w okresie od dnia 1 października 2012roku do dnia 30 lipca 2015roku wraz z odsetkami ustawowymi od poszczególnych terminów wypłacania wynagrodzenia oraz o zasądzenie kosztów procesu według norm przewidzianych.

W uzasadnieniu powód wskazał, że oprócz łączącej powoda z pozwaną spółką (...) Sp. z o.o. umowy o pracę, została także zawarta umowa zlecenie z (...) Sp. z o.o. w W.. W jego ocenie, umowę zlecenie zawarto z zamiarem obejścia prawa, bowiem w obu spółkach powód był kierowcą- konwojentem, odbierał pieniądze od wymienionych podmiotów, kierownikiem powoda była jedna i ta sama osoba w zakresie realizacji obowiązków z obu umów. Nadto, powód kończył i zaczynał zarówno pracę w ramach stosunku pracy, jak i zlecenia w tym samym miejscu, pobierając broń z tego samego magazynu, używając tego samego pojazdu służbowego, munduru i narzędzi.

(...) Sp. z o.o. w W. (pozwana A.. 1) wniosła o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego.

W uzasadnieniu odpowiedzi na pozew pozwana podniosła, że z uwagi na wprowadzenia dla pracowników ochrony zryczałtowanego dodatku za pracę w godzinach nadliczbowych i porze nocnej, z mocy art. 149 § 1 kp zwolniona jest ze szczegółowego prowadzenia ewidencji czasu pracy pracowników, dlatego też prowadzone są jedynie wykazy godzin przepracowanych, obejmujące normę czasu pracy, liczbę godzin przepracowanych w miesiącu uwzględniającą liczbę godzin nocnych i ewentualne adnotacje dotyczące nieobecności pracownika w pracy. Odnosząc się do kwoty żądania, pozwana wskazała, iż jest to jedynie suma własnych wyliczeń powoda, niepotwierdzona żadnymi dowodami, a powód nie pracował ponad normy czasu pracy. Podmiot, z którym zawarto umowę zlecenia jest odrębnym od pracodawcy podmiotem prawnym, a przedmiot działalności obu spółek nie jest tożsamy. Zwrócono także uwagę na fakt, iż umundurowanie w obu podmiotach jest identyczne, a pozwana nie miała wpływu na suwerenne decyzje powoda w zakresie zawierania umów zlecenia z innymi podmiotami i wykonywania czynności w wolnym czasie. Pozwana zawnioskowała również wezwanie do udziału w sprawie w trybie art. 194 § 1 kpc (...) Sp. z o.o. w W..

Postanowieniem z dnia 25.11.2015roku Sąd Rejonowy wezwał do udziału w sprawie w charakterze pozwanego (...) Sp. z o.o. w W. obok (...) Sp. z o.o. w W. (k. 60).

(...) Sp. z o.o. w W. ( pozwana A.. 2) w odpowiedzi na pozew(k.63) wniosła o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie od powoda na rzecz pozwanej kosztów zastępstwa procesowego. Pozwana na poparcie swoje stanowiska wskazała, że w ramach łączącej strony umowy zlecenia powód realizował usługi polegające na czynnościach związanych z ochroną, obsługą i serwisowaniem bankomatów i innych urządzeń bankowych, obsłudze korespondencji, dokonywaniu czynności zdawczo-odbiorczych oraz innych obowiązków wynikających z umów z klientami Spółki. Powodowi powierzono do realizacji wykonywanie usług polegających na czynnościach związanych z transportem wartości pieniężnych, w tym również konwojowanym transportem wartości pieniężnych, obsłudze i serwisowaniu bankomatów i innych urządzeń bankowych, obsłudze korespondencji, dokonywaniu czynności zdawczo-odbiorczych oraz innych obowiązków wynikających z umów z klientami Spółki, a powód wykonywanie tych czynności mógł powierzyć, za zgodą Spółki, osobie trzeciej. W ocenie pozwanej, powód zawierał umowy dobrowolnie i był informowany że jest zatrudniony na podstawie dwóch stosunków prawnych. Przyjęcie, że zadania realizowane przez powoda były wykonywane jedynie w ramach łączącej wymienionego z pozwaną A.. 1 umowy o pracę, powoduje, że powód odrzuca możliwość wykonywania jakichkolwiek zadań w ramach zawartej umowy zlecenia, a w takim przypadku wynagrodzenie wypłacone przez (...) Sp. z o.o. w W. jest świadczeniem nienależnym, które winno podlegać zwrotowi.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Grupa (...) obejmuje swoimi działaniami nie tylko pracę typowych agencji ochrony osób i mienia. W jej skład Grupy (...) wchodzi 9 spółek zależnych. Każda z nich odpowiada za działalność w nieco innym zakresie, ale wszystkie współpracują ze sobą i są powiązane kapitałowo. Grupa (...) obejmuje (...) S.A., Spółki zależne to: (...) sp. z o.o. w W., (...) sp. z o.o. w W., (...) sp. z o.o. w W., (...) sp. z o.o. w W., zlokalizowane przy ul. (...), a obecnie ul. (...), w W.. (...) sp. z o.o. w W., (...) sp. z o.o. w W., (...) sp. z o.o. w W., (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (...) sp. k. w K..

Przedmiotem działalności (...) Sp. z o.o. w W. jest przede wszystkim działalność ochroniarska z wyłączeniem systemów bezpieczeństwa, działalność ochroniarska w zakresie obsługi systemów bezpieczeństwa, pozostała finansowa działalność usługowa, pozostała działalność wspomagająca usługi finansowe, pozostałe pośrednictwo pieniężne. (...) Sp. z o.o. w W. (powstałą po zmianie nazwy przejętej spółki (...)) prowadzi m.in. działalność w zakresie pozostałej działalności finansowej, działalności wspomagającej usługi finansowe, pozostałego pośrednictwa pieniężnego, działalności ochroniarskiej w zakresie obsługi systemów bezpieczeństwa. Holding rozdziela koszty pomiędzy wszystkie spółki

Wymienione wyżej pozwane spółki miały oprócz siedziby w W., także biuro w O., przy ul. (...), miały też wspólny magazyn broni, podzielony na dwa podmagazyny- należący do (...) Sp. z o.o. i (...) Sp. z o.o. Żaden z pracowników nie miał przypisanej własnej broni, lecz do wykonywania zadań w konkretnym dniu pobierał ją z różnych podmagazynów, w zależności od decyzji dyspozytorów. (dowód: odpisy KRS 33-42, 85-89, 269-273;zeznania Z. K. (1) - k.255v-257, 259 -261)

Regulamin pracy w (...) Sp. z o.o. w W. (§ 17-23 - k. 786-801) wskazywał, że ilość godzin nadliczbowych m.in. z uwagi na szczególne potrzeby pracodawcy, nie może przekroczyć 416 godzin w roku kalendarzowym, ani 48 godzin tygodniowo w przyjętym okresie rozliczeniowym i może być wykonywana tylko na skutek decyzji przełożonego pracownika. Za pracę w godzinach nadliczbowych pracownikowi przysługuje wynagrodzenie wraz z dodatkiem, przy czym pracownicy zatrudnieni poza zakładem pracy mogli w zamian za nie otrzymywać ryczałt.

W dniu 23 lipca 2007 roku W. S. (1) zawarł z (...) Sp. z o.o. w W. umowę o pracę na okres próbny na stanowisku pracownika ochrony- konwojenta z wynagrodzeniem 936złotych brutto miesięcznie. Kolejną umowę o pracę strony zawarły w dniu 01 października 2007roku na czas określony do dnia 30 września 2012roku do 31.12.2007r., której okres został przedłużony. określając wynagrodzenie na kwotę 936 złotych miesięcznie. Umowy były wielokrotnie aneksowane, a wynagrodzenie podwyższane do wysokości najniższego wynagrodzenia. W skład wynagrodzenia wchodził także zryczałtowany dodatek za pracę w godzinach nadliczbowych w kwocie 150 złotych i dodatek za pracę w porze nocnej w kwocie 150 złotych oraz 115zł tytułem konwojowania, gdyż powód wykonywał pracę kierowcy-konwojenta. Powód wiedział zawierając umowy zlecenia, że z tego tytułu otrzyma więcej pieniędzy niż z umowy o pracę. Jego wynagrodzenie było ustalone jako „najniższa krajowa”, on zaś chciał zarabiać więcej.

W. S. (1) otrzymał pisemną stanowiskową kartę pracy/zakres obowiązków. W zakresie konwojowania wartości pieniężnych oraz innych przedmiotów wartościowych lub niebezpiecznych powód został zobowiązany m.in. do: 1) przestrzegania zasad określonych w Instrukcji konwojowania, 2) używania przydzielonych środków ochrony osobistej, 3) wykonywać zadania w umundurowaniu, 4) posiadać przy sobie licencję i legitymacją dopuszczającą do posiadania broni. Dodatkowo, w razie pełnienia funkcji dowódcy konwoju powód miał m.in.: 1) realizować zadania zgodnie z dzienną kartą zadań, 2) określać zadania dla konwojentów, inkasenta, kierującego pojazdem, 3) ustalać znaki i sygnały porozumiewawcze dla różnych sytuacji, 4) czuwać nad prawidłowym przebiegiem czynności konwojowych, 5) wyznaczać konwojenta asystującego inkasentowi, 6) podejmować decyzje w trakcie konwojowania, 7) pilnować przekazania konwojowanego mienia adresatowi. Jako pełniący funkcje konwojenta powód miał m.in.: 1) ochraniać osoby uczestniczące w konwojowaniu oraz przewożone i przenoszone wartości pieniężne, 2) stosować się do poleceń dowódcy konwoju, 3) wykonywać w razie potrzeby obowiązki dowódcy konwoju, 4) dokonywać stałej obserwacji otoczenia celem uprzedzenia ewentualnego zagrożenia, 5) przestrzegać instrukcji. Jako kierujący pojazdem powód miał m.in. 1) przygotować pojazd do konwoju i zatankować go, 2) nie zmieniać samowolnie trasy konwoju, 3) nie wyłączać silnika i nie opuszczać pojazdu - od momentu podstawienia pojazdu pod obiekt, z którego podejmowane są konwojowane wartości do chwili zakończenia konwoju, 4) wykonywać polecenia dowódcy, 5) przestrzegać przepisów ruchu drogowego obowiązującego na danym odcinku trasy, w tym poruszać się - w miarę możliwości - z prędkością obowiązującą na danym odcinku drogi i wynikającą z panujących warunków drogowych, 6) włączać - w przypadku bezpośredniego zagrożenia - urządzenia alarmowe i szybko opuszczać zagrożone strefy, 7) w sytuacji awaryjnej na polecenie przełożonego wykonywać czynności inkasenta, 8) przestrzegać Instrukcji konwojowania.

W ramach umowy o pracę powoda obowiązywała maksymalnie 12 godzinna dobowa

i przeciętnie 40-godzinna tygodniowa norma czasu pracy.

W dniu 25 lipca 2007roku W. S. (1) zawarł umowę zlecenia z (...) Ochrona Sp. z o.o. w W., która następnie była przedłużania z następcami prawnymi czyli (...) SA od dnia 01.07.2012roku do dnia 31.12.2013r. i (...) Sp. z o.o. od dnia 1.01.2014r. do dnia 31 grudnia 2016 roku. Zobowiązywał się do kierowania pojazdami do przewozu wartości pieniężnych, inkasowania ich, wymiany kaset w bankomatach. Wynagrodzenie powoda liczone jak ekwiwalent za urlop wypoczynkowy wynosiło 2015zł brutto.

Zgodnie z następną umową zleceniobiorca zobowiązał się do kontroli i weryfikacji dokumentów związanych z obsługą kaset bankomatowych, dokonywaniu czynności zdawczo-odbiorczych, i innych czynności, które nie stanowiły ochrony osób i mienia. W umowie zlecenia określono także, iż wynagrodzenie za powyższe czynności przysługuje według cen umownych wzajemnie akceptowanych. Osoby zleceniobiorcy mogą się zmieniać, przy czym powód powinien uzyskać zgodę (...) Sp. z o.o. w W. na zatrudnienie konkretnego zleceniobiorcy na jego miejsce i będzie za niego ponosił odpowiedzialność. Zleceniobiorca oświadczał także, że łączy go umowa o pracę z innym podmiotem, z czego odprowadzane są składki.

(...) Sp. z o.o. dla powoda ani (...) Sp. z o.o. w W. dla swoich pracowników nie prowadziła szczegółowej ewidencji czasu pracy, a jedynie wykazy godzin przepracowanych, obejmujące normę czasu pracy, liczbę godzin przepracowanych w miesiącu uwzględniającą liczbę godzin nocnych i ewentualne adnotacje dotyczące nieobecności pracownika w pracy. Spółki nie ewidencjonowały także godzin pracy osób wykonujących zadania w ramach umowy zlecenia (dowód: umowa o pracę- w cz.B akt osobowych; porozumienie zmieniające- cz.B akt osobowych; świadectwa pracy, karta stanowiskowa - akta osobowe oraz w kopercie k. 13; umowa zlecenie- k. 13; wykazy godzin pracy i wykaz wynagrodzenia powoda- k. 12; wzory umundurowania- k. 43-54; roczne karty wynagrodzeń z tytułu umowy zlecenia- k. 66; lista zadań k. 7-10, zeznania Z. K.- k. 156v- 158; oświadczenie –k. 82-83 zeznania J. S.- k.99-100v, 251v-253v, S. T.- k.98-98v; Z. K. –k. 255v-257, 259-261; M. N.- k.249-250, 261v-262v; D. H. –k. 262v-263v przesłuchanie powoda 96v-97).

W dniu 11 lutego 2013 roku sporządzono aneks do umowy zlecenia, zgodnie z którym wskazano, iż do obowiązków W. S. (1) należało przyjmowanie zleceń polegających na świadczeniu na rzecz zleceniodawcy usług polegających na czynnościach związanych z konwojowaniem wartości pieniężnych, w tym ich ochronie, obsłudze i serwisowaniu bankomatów i innych urządzeń bankowych, obsłudze korespondencji, wykonywaniu czynności zdawczo-odbiorczych oraz wykonywaniu innych obowiązków wynikających z umów z klientami spółki. Zgodnie z powyższym aneksem, powód miał w zamian za świadczenie usług konwojowania wartości pieniężnych wykonywanych w dni robocze u pracodawcy otrzymywać kwotę 13,40zł, od 1.02.2013r. -15,70zł od 01.05.2013r.- 14,23zł brutto za godzinę, natomiast w odniesieniu do pozostałych usług, wynagrodzenia miało być określone według cen umownych wzajemnie akceptowalnych.

Kolejnym aneksem do umowy zlecenia, z dnia 11 marca 2014 roku, powodowi powierzono do realizacji wykonywanie usług polegających na czynnościach związanych z transportem wartości pieniężnych, w tym również konwojowanym transportem wartości pieniężnych, obsłudze i serwisowaniu bankomatów i innych urządzeń bankowych, obsłudze korespondencji, dokonywaniu czynności zdawczo-odbiorczych oraz innych obowiązków wynikających z umów z klientami Spółki. W § 2 określono też wynagrodzenie na kwotę 13,40 złotych brutto za godzinę pracy za transport wartości pieniężnych w dni robocze, natomiast w odniesieniu do innych usług, powód miał otrzymywać wynagrodzenie według cen umownych wzajemnie akceptowanych. Powód zawierając kolejne umowy zlecenia wiedział, że wynagrodzenie z tych umów jest wyższe niż wynagrodzenie za pracę w godzinach nadliczbowych. W dniu 24.08.2015r. W. S. (1) wypowiedział (...) Sp. z o.o. w W. umowę zlecenia. (dowód: aneksy do umów zlecenia- k. 74-80, wypowiedzenie –k. 73 )

J. S. (2) jako przedstawiciel pozwanych i kierownik biura terenowego w O., był osobą bezpośrednio nadzorującą pracę powoda i innych pracowników i zleceniobiorców, zarówno w ramach umowy o pracę, jak i umowy zlecenia.

Każdego dnia między godziną 6.00 i 8.00 W. S. (1) rozpoczynał wykonywanie obowiązków w siedzibie przy ul. (...), a jego konkretne obowiązki określała tzw. karta zadań w formie elektronicznej.

W. S. (1), po pobraniu broni służbowej z podmagazynu należącego do pracodawcy, bądź zleceniodawcy przez cały dzień swojej pracy poruszał się z tą samą grupą osób, przeważnie jednym pojazdem służbowym, a wykonane zadania rejestrował potwierdzeniem na posiadanym jednym terminalu.

Po zakończeniu czynności przygotowawczych i odprawie powód jak inni pracownicy poszczególnych zespołów udawał się w trasy, które wyznaczane im były dzień wcześniej.

W. S. (1) wykonywał obowiązki pracownika ochrony – konwojenta w zespołach dwu lub trzyosobowych. Powód w takim zespole wykonywał czynności kierowcy –konwojenta. Zajmował się zasilaniem lub serwisowaniem bankomatów. Zespoły konwojujące wartości pieniężne, w których uczestniczył powód, przemieszczały się na kilku z góry ustalonych trasach, a role poszczególnych osób zmieniały się.

Każdy zespół otrzymywał kartę zadań, w której odnotowano czynności jakie zespół miał zrealizować w danym dniu. Wskazywano tam m.in. do jakich podmiotów z którymi albo jedna albo druga spółka miały zawarte umowy (banki, hurtownie, punkty handlowe) mają podjechać, aby dostarczyć lub odebrać określone środki pieniężne w (a także w jakich godzinach lub w jakim przedziale czasowym mają tam się stawić), bankomaty, które miano zasilić w tym dniu lub które wymagały serwisu. Przenoszeniem pieniędzy między samochodem i danym obiektem (punktem handlowym, bankiem lub hurtownią) zajmował się inkasent, któremu towarzyszył
(w przypadku zespołu 3-osobowego) dowódca konwoju jako konwojent asystujący; w tym czasie kierowca samochodu miał obowiązek pozostać w pojeździe. W przypadku zespołu 2 osobowego oprócz inkasenta był również kierowca-konwojent. Po zakończeniu trasy zespoły wracały do biura (między godziną 18.00 i 20.00), gdzie przekazywano posiadane środki pieniężne , a także zdawano broń służbową. Niekiedy niektóre zespoły - z uwagi na dużą liczbę odwiedzanych punktów lub większą czasochłonność niektórych czynności - kończyły pracę między godziną 20.00 a 22.00.

Zespoły były kontrolowane i nadzorowane przez dyspozytora, J. S. (2) który utrzymywał z nimi kontakt telefoniczny.

Po zakończonym dniu pracy, W. S. (1) zdawał broń palną, wpisując się do tzw. książki broni. Czas pracy z podziałem na poszczególne zadania był rejestrowany na elektronicznej karcie zadań, a następnie J. S. (2) przekazywał informacje w niej zawarte obu pozwanym (opisanym jako pracodawca i zleceniodawca). Osoby pracujące w zespołach konwojujących nie były w stanie stwierdzić, w którym momencie wykonują pracę powierzoną im w ramach umowy o pracę, a które czynności pozostają objęte umową cywilnoprawną.

Do 2013r. przedstawiciele pozwanej spółki przyjmowali, że w trakcie odbywania trasy w danym dniu poszczególni członkowie zespołu konwojowego dzielili czas swojej pracy na czynności objęte umową o pracę oraz czynności związane z realizacją umowy cywilnoprawnej (za które uważano m.in. zasilanie lub serwisowanie bankomatów, czy też przenoszenie wartości pieniężnych). Począwszy od 2013r. niektóre wyjazdy w poszczególnych dniach danego tygodnia traktowano jako podejmowane w ramach umowy o pracę, pozostałe natomiast (w tym tygodniu) jako wykonywane na podstawie umowy cywilnoprawnej. Do końca 2014r. pracownicy pozwanej (w tym powód) pobierali natomiast broń wyłącznie z magazynu broni prowadzonego przez pozwaną spółkę. Dopiero w listopadzie 2014r. utworzono drugi magazyn, nadzorowany przez spółki.

Od początku 2015roku u pozwanych nastąpiła zmiana w zasadach wykonywania obowiązków zarówno przez pracowników, jak i przez zleceniobiorców. W dniach (nie objętych grafikiem zadań u jednej pozwanej), które wskazał pracownik, jako te, w których mógł i chciał w następnym miesiącu wykonywać czynności z zakresu umowy zlecenia (na rzecz następnie pozwanej), mógł zostać skierowany do wykonywania czynności na rzecz zleceniodawcy. Nastąpił wyraźny rozdział obowiązków- w dni, w które miała być wykonywana praca, pracownik pobierał broń z podmagazynu pracodawcy i przez cały dzień pozostawał do jego dyspozycji (świadczył pracę), natomiast w pozostałe dni, kiedy pobierał broń z podmagazynu zleceniodawcy, pozostawał z kolei do dyspozycji zleceniodawcy i wykonywał jedynie umowę zlecenia, wykonując jednak faktycznie te same czynności, w tym samym umundurowaniu, z tymi samymi współpracownikami, dysponując tym samym terminalem oraz podlegając tym samym przełożonym. W. S. (1) sporządzał notatki dotyczące godzin wykonywania zadań. (dowód: karta wykonywania zadań –k. 7-10, kopia książek broni- k. 104-200, 201-223, 274-400, 401- 600, 601-714; notatki powoda –k. 13, zeznania Z. K.- k. 255v- 257, 259-261; częściowo zeznania J. S.- k.99-100v, 251-253v; zeznania M. N.- k. 249-250v, 261-262; D. H. –k. 262v-263v zeznania S. T.- k. 98- 98v, przesłuchanie powoda W. S.- k. 96v-97v, 264).

Mogło być tak, że jeden i ten sam pracownik był zatrudniony na podstawie umowy o pracę w (...) Sp. z o.o., natomiast w ramach umowy zlecenia- w (...) Sp. z o.o., albo odwrotnie, zdarzały się przypadki, że pracownik (...) Sp. z o.o. lub (...) Sp. z o.o. nie był zatrudniony na umowę zlecenia, albo zleceniobiorca którejś z tych spółek nie wykonywał pracy dla żadnej z nich.

W. S. (1) w ramach umów z pozwanymi wykonywał obowiązki konwojenta, inkasenta i kierowcy w ramach grup 2-3sobowych, w których skład wchodziły osoby zatrudnione w ww. sposób. Przydzielanie zleceń od klientów następowało automatycznie za pomocą sytemu A. na jedną i na drugą ww. spółkę i w zależności od nich następowało organizowanie tras w ramach kart zadań przez dyspozytora. (dowód: zeznania Z. K. (1) - k.255v-257, 259 -261; częściowo zeznania J. S.- k.99-100v, 251-253v, powoda W. S.- k. 96v- 97v).

Z dniem 30 lipca 2015 roku W. S. (1) rozwiązał umowę o pracę i sporządził pismo wypowiadające umowę zlecenia z dniem 12 sierpnia 2014 roku. Powód otrzymał z tytułu umowy zlecenia od (...) sp. z o.o. w W. wynagrodzenie w ^: kwocie 59.081,29 zł brutto.

(bezsporne; rozwiązanie umowy o pracę- akta osobowe; notatka- k. 102, 103; wypowiedzenie umowy zlecenia- k. 56; oświadczenie- k. 101; świadectwa pracy- k. 21- 22 akt osobowych, zestawienie wynagrodzenia k. 70 - 71. )

W okresie od dnia 1 października 2012 roku do dnia 30 lipca 2014 roku, W. S. (1) przepracował 2.113,71 godzin ponadwymiarowych a w okresie od dnia 1 sierpnia 2014 roku do dnia 31 lipca 2015 roku- 1.076,03 godzin, w tym:

-

za miesiąc październik 2012 roku - 110,33 godziny,

-

za miesiąc listopad 2012 roku - 132,42 godziny,

-

za miesiąc grudzień 2012 roku - 136,08 godziny

-

za miesiąc styczeń 2013 roku - 142,33 godziny,

-

za miesiąc luty 2013 roku - 23.17 godziny,

-

za miesiąc marzec 2013 roku - 81,08 godziny,

-

za miesiąc kwiecień 2013 roku - 80,75 godziny,

-

za miesiąc maj 2013 roku - 97,48 godziny

-

za miesiąc czerwiec 2013 roku - 111,83 godziny,

-

za miesiąc lipiec 2013 roku - 110,08 godzin,

-

za miesiąc sierpień 2013 roku - 110,43 godziny,

-

za miesiąc wrzesień 2013 roku - 137,72 godziny.

-

za miesiąc październik 2013 roku - 122,67 godziny.

-

za miesiąc listopad 2013 roku - 65.52 godziny,

-

za miesiąc grudzień 2013 roku - 88,50 godziny,

-

za miesiąc styczeń 2014 roku - 82,42 godziny,

-

za miesiąc luty 2014 roku - 43.17 godziny,

-

za miesiąc marzec 2014 roku - 77.27 godziny.

-

za miesiąc kwiecień 2014 roku - 69.75 godziny.

-

za miesiąc maj 2014 roku - 110.40 godziny,

-

za miesiąc czerwiec 2014 roku - 97.58 godziny.

-

za miesiąc lipiec 2014 roku - 82.73 godziny.

-

za miesiąc sierpień 2014 roku - 79,78 godziny,

-

za miesiąc wrzesień 2014 roku - 81,37 godziny,

-

za miesiąc październik 2014 roku - 110,48 godziny,

-

za miesiąc listopad 2014 roku - 100,58 godziny,

-

za miesiąc grudzień 2014 roku - 112,97 godziny,

-

za miesiąc styczeń 2015 roku - 99,23 godziny,

-

za miesiąc luty 2015 roku - 82,97 godziny,

-

za miesiąc marzec 2015 roku - 71,12 godziny,

-

za miesiąc kwiecień 2015 roku - 98,08 godziny,

-

za miesiąc maj 2015 roku - 79,50 godziny,

-

za miesiąc czerwiec 2015 roku - 87,68 godziny,

-

za miesiąc lipiec 2015 roku - 72,27 godziny.

Łącznie W. S. (1) przepracował w (...) sp. z o.o. w (...) sp. z o.o. w W. w okresie od dnia 1 października 2012 roku do dnia 30 lipca 2014 roku 2.113.71 godzin nadliczbowych. Za pracę w godzinach ponadwymiarowymi przysługuje powodowi wynagrodzenie w kwocie 28.233,01 zł brutto. Zgodnie z rocznymi kartami wynagrodzeń za rok 2012, 2013 i 2014 pozwana ad 1 wypłaciła powodowi ryczałty za godziny nadliczbowe w kwocie 2.788,85 zł brutto. Uwzględniając wypłacone powodowi ww. ryczały za godziny nadliczbowe należności W. S. (1) z tytułu wynagrodzenia za pracę w godzinach nadliczbowych zamykają się kwotą 25.444,16 zł brutto. Powód otrzymał także z tytułu umowy zlecenia od (...) sp. z o.o. w W. wynagrodzenie w kwocie 59.081.29 zł brutto (k. 70 - 71).

Łączne rozliczenie wynagrodzenia W. S. (1) za pracę w godzinach nadliczbowych nie wykazuje zobowiązań pozwanej wobec powoda. Rozliczenie przedmiotowego wynagrodzenia za okres 1 października 2012 roku do dnia 30 lipca 2014 roku wykazuje nadpłatę w kwocie 33.637,13 zł brutto, w tym:

-

za miesiąc październik 2012 roku - (-) 1.685,19 zł (nadpłata),

-

za miesiąc listopad 2012 roku - (-) 1.528,85 zł (nadpłata),

-

za miesiąc grudzień 2012 roku - (-) 870,47 zł,

-

za miesiąc styczeń 2013 roku - (-) 1.406,95 zł (nadpłata),

-

za miesiąc luty 2013 roku - (-) 1.475,44 zł (nadpłata),

-

za miesiąc marzec 2013 roku - (-) 1.810,50 zł (nadpłata),

-

za miesiąc kwiecień 2013 roku - (-) 1.963,95 zł,

-

za miesiąc maj 2013 roku-(-) 1.918,68 zł (nadpłata),

-

za miesiąc czerwiec 2013 roku - (-) 2.296,41 zł (nadpłata),

-

za miesiąc lipiec 2013 roku - (-) 971,49 zł (nadpłata),

-

za miesiąc sierpień 2013 roku - (-) 1.548,49 zł (nadpłata),

-

za miesiąc wrzesień 2013 roku - (-) 1.789,10 zł (nadpłata),

-

za miesiąc październik 2013 roku - (-) 1.995,30 zł (nadpłata),

-

za miesiąc listopad 2013 roku - (-) 1.639,70 zł (nadpłata),

-

za miesiąc grudzień 2013 roku - (-) 992,98 zł (nadpłata),

-

za miesiąc styczeń 2014 roku - (-) 1.573,75 zł (nadpłata),

-

za miesiąc luty 2014 roku - (-) 1.350,77 zł (nadpłata),

-

za miesiąc marzec 2014 roku - (-) 1.776,03 zł (nadpłata),

-

za miesiąc kwiecień 2014 roku - (-) 1.621,97 zł (nadpłata),

-

za miesiąc maj 2014 roku - (-) 1.088,99 zł (nadpłata),

-

za miesiąc czerwiec 2014 roku - (-) 1.061,98 zł (nadpłata),

-

za miesiąc lipiec 2014 roku - (-) 1.270,14 zł (nadpłata).

Za pracę w godzinach nadliczbowych W. S. (1) przepracował w (...) sp. z o.o. w (...) sp. z o.o. w W. w okresie od dnia 1 sierpnia 2014 roku do dnia 31 lipca 2015 roku, określonym przysługuje powodowi wynagrodzenie w kwocie 15.243,18 zł brutto, w tym:

-

za miesiąc sierpień 2014 roku - 1.144,43 zł,

-

za miesiąc wrzesień 2014 roku - 1.061,07 zł,

-

za miesiąc październik 2014 roku - 1.378,79 zł,

-

za miesiąc listopad 2014 roku - 1.612,29 zł,

-

za miesiąc grudzień 2014 roku - 1.545,68 zł,

-

za miesiąc styczeń 2015 roku - 1.496,80 zł,

-

za miesiąc luty 2015 roku - 1.244,55 zł,

-

za miesiąc marzec 2015 roku - 971,30 zł,

-

za miesiąc kwiecień 2015 roku - 1.400,58 zł,

-

za miesiąc maj 2015 roku - 1.192,50 zł,

-

za miesiąc czerwiec 2015 roku - 1.252,07 zł,

-

za miesiąc lipiec 2015 roku - 943,12 zł,

Zgodnie z rocznymi kartami wynagrodzeń za rok 2014 i 2015 pozwana ad 1 wypłaciła powodowi za okres objęty rozliczeniem w okresie od dnia 1 sierpnia 2014roku do dnia 31 lipca 2015roku ryczałty za godziny nadliczbowe w
kwocie 1.602,43 zł brutto, w tym:

-

za miesiąc sierpień 2014 roku - 112,50 zł,

-

za miesiąc wrzesień 2014 roku - 115,91 zł,

-

za miesiąc październik 2014 roku - 150,00 zł.

-

za miesiąc listopad 2014 roku - 141,67 zł,

-

za miesiąc grudzień 2014 roku - 135,71 zł.

-

za miesiąc styczeń 2015 roku - 150,00 zł.

-

za miesiąc luty 2015 roku - 150.00 zł.

-

za miesiąc marzec 2015 roku - 122.73 zł.

-

za miesiąc kwiecień 2015 roku - 150,00 zł,

-

za miesiąc maj 2015 roku - 150.00 zł.

-

za miesiąc czerwiec 2015 roku - 100,00 zł,

-

za miesiąc lipiec 2015 roku - 123,91 zł.

Uwzględniając wypłacone powodowi przez pozwaną ad 1 ryczały za godziny nadliczbowe za okres objęty rozliczeniem należności W. S. (1) z tytułu wynagrodzenia za pracę w godzinach nadliczbowych zamykają się kwotą 13.640,75 zł brutto, w tym:

-

za miesiąc sierpień 2014 roku - 1.031,93 zł.

-

za miesiąc wrzesień 2014 roku - 945.16 zł,

-

za miesiąc październik 2014 roku - 1.228,79 zł,

-

za miesiąc listopad 2014 roku - 1.470,62 zł,

-

za miesiąc grudzień 2014 roku - 1.409,97 zł,

-

za miesiąc styczeń 2015 roku - 1.346,80 zł,

-

za miesiąc luty 2015 roku - 1.094,55 zł,

-

za miesiąc marzec 2015 roku - 848,57 zł,

-

za miesiąc kwiecień 2015 roku - 1.250,58 zł,

-

za miesiąc maj 2015 roku - 1.042,50 zł,

-

za miesiąc czerwiec 2015 roku - 1.152,07 zł,

-

za miesiąc lipiec 2015 roku - 819,21 zł.

Powód otrzymał z tytułu umowy zlecenia od (...) sp. z o.o. w W. za okres od dnia 1 sierpnia 2014 roku do dnia 31 lipca 2015 roku wynagrodzenie w kwocie 27.325,64 zł brutto (k. 70 - 71), w tym:

-

za miesiąc sierpień 2014 roku - 2.549,81 zł,

-

za miesiąc wrzesień 2014 roku - 2.284,36 zł,

-

za miesiąc październik 2014 roku - 2.734,47 zł,

-

za miesiąc listopad 2014 roku - 2.546,87 zł,

-

za miesiąc grudzień 2014 roku - 2.124,31 zł,

-

za miesiąc styczeń 2015 roku - 2.781,67 zł,

-

za miesiąc luty 2015 roku - 2.193,81 zł,

-

za miesiąc marzec 2015 roku - 2.166,43 zł,

-

za miesiąc kwiecień 2015 roku - 2.442,77 zł,

-

za miesiąc maj 2015 roku - 1.871,00 zł,

-

za miesiąc czerwiec 2015 roku - 1.903,02 zł,

-

za miesiąc lipiec 2015 roku - 1.727,12 zł.

Globalne rozliczenie wynagrodzenia S. S. za pracę w godzinach nadliczbowych za okres od dnia 1 sierpnia 2014 roku do dnia 31 lipca 2017 roku nie wykazuje zobowiązań pozwanej wobec powoda. Rozliczenie przedmiotowego wynagrodzenia za okres objęty analizą wykazuje nadpłatę w kwocie 13.684,89 zł brutto, w tym:

- za miesiąc sierpień 2014 roku - (-) 1.517,88 zł (nadpłata),

- za miesiąc wrzesień 2014 roku - (-) 1.339,20 zł (nadpłata),

-

za miesiąc październik 2014 roku - (-) 1.505,68 zł (nadpłata).

-

za miesiąc listopad 2014 roku - (-) 1.076,25 zł (nadpłata),

-

za miesiąc grudzień 2014 roku - (-) 714,34 zł (nadpłata),

-

za miesiąc styczeń 2015 roku - (-) 1.434,87 zł (nadpłata),

-

za miesiąc luty 2015 roku - (-) 1.099,26 zł (nadpłata),

-

za miesiąc marzec 2015 roku - (-) 1.317,86 zł (nadpłata),

-

za miesiąc kwiecień 2015 roku - (-) 1.192.19 zł (nadpłata).

-

za miesiąc maj 2015 roku - (-) 828,50 zł (nadpłata).

-

za miesiąc czerwiec 2015 roku - (-) 75,95 zł (nadpłata).

-

za miesiąc lipiec 2015 roku - (-) 907,91 zł (nadpłata).

Zgodnie z opiniami biegłego, w okresie objętym pozwem należność W. S. (1) z tytułu wykonywania pracy w godzinach nadliczbowych w okresie objętym pozwem (pomniejszona o ryczałt) wyniosła 39.884.91zł (25.444,16zł + 13.640,75zł) złotych z uwagi na fakt wykonania godzin nadliczbowych, natomiast wynagrodzenie otrzymane w tym okresie od zleceniodawcy wyniosło 86.406,93 (59.081,29zł +27.325,64zł).

We wnioskach biegły wskazał, iż nadpłata za wykonaną pracę w godzinach nadliczbowych wobec otrzymania wynagrodzenia z tytułu umowy o pracę u pracodawcy (...) Sp. z o.o. w W. i z tytułu zlecenia w (...) Sp. z o.o. w W. wyniosła globalnie 47.322,02zł (33.637,13zł +13.684,89zł). (dowód: opinie biegłego –k.746-770, 821-845)

Sąd zważył, co następuje:

W świetle materiału dowodowego potwierdziło się stanowisko powoda dotyczące wykonywania pracy w godzinach nadliczbowych i zawarcia umowy zlecenia, celem obejścia prawa.

Powództwo podlega oddaleniu z uwagi na wysokość świadczeń już otrzymanych przez powoda.

Poza sporem pozostaje fakty, że powód był zatrudniony w pozwanych spółkach (...) Sp. z o.o. w W. na postawie umowy o pracę z najniższym miesięcznym wynagrodzeniem i w (...) Sp. z o.o. w W. - umowy zlecenia, o której istnieniu i warunkach wiedział, Miał świadomość, że co do jej warunków w momencie podpisania umowy. Trudności jednak wynikały z oceny czasu, kiedy dokładnie jest wykonywana.

W. S. (1), w sposób przekonujący, że w okresie objętym pozwem wykonywał czynności zaliczane, , zarówno do jego obowiązków pracowniczych, jak i do czynności wykonywanych w ramach umowy zlecenia. Powód słusznie przy tym wskazywał, że jedynym obiektywnym dowodem na wykazaniu czasu, w którym pozostawał do dyspozycji pracodawcy są książki broni, które na bieżąco były uzupełniane przez pracowników obu pozwanych spółek i które nie były przez stronę pozwaną kwestionowane.

Sąd podzielił twierdzenia powoda, jakoby przez cały dzień pracy (kwalifikowanej przez pozwane spółki zarówno jako wykonywanie obowiązków wynikających z umowy o pracę, jak i z umowy zlecenia), poruszał się jednym pojazdem służbowym, z jedną ekipą współpracowników i miał na sobie jeden mundur i wykonywał czynności konwojenta, inkasenta i kierowcy, a także miał nad sobą tych samych przełożonych. Okoliczności te zostały potwierdzone zarówno przekonującymi zeznaniami współpracowników – S. T. (2), jak również częściowo zeznaniami bezpośredniego przełożonego J. S. (2) a częściowo zeznaniami świadka M. N. (2). Powód wiarygodnie wskazał, że w praktyce nie sposób rozdzielić było czynności wykonywanych w ramach umowy o pracę i w ramach umowy zlecenia, a o tym, z jakiego podmagazynu była pobierana broń- decydował danego dnia dyspozytor. W tym zakresie twierdzenia powoda są spójne z zeznaniami świadków.

Jako wiarygodne i logiczne należy także, potraktować zeznania dyrektora regionalnego pozwanych- Z. K. (1) oraz świadka M. N. (2), zgodnie z którymi w ramach umowy o pracę powód miał obowiązek transportowania wartości i pieniędzy, natomiast zgodnie z umowami zlecenia była mowa o transporcie wartości niewymagającym posiadania broni i licencji pracownika ochrony.

Porównanie czasu, w jakim pracownik dysponował bronią oraz faktu, iż w tym czasie mógł wykonywać zarówno zadania wynikające z umowy o pracę, jak i z umowy zlecenia, wskazuje że pełną wiedzę miał świadek J. S. (2), który stwierdził, że w obu spółkach „charakter pracy był ten sam- przewóz wartości pieniężnych” oraz świadka Z. K. (1), który stwierdził, że od początku 2013roku panowały w obu pozwanych spółkach jednolite zasady- jeżeli pracownik pobierał broń z jednego z podmagazynów, to tego dnia wykonywał jedynie obowiązki na rzecz tej spółki.

Sąd uznał także za nieprzekonujące w pozostałej części zeznania świadka J. S. (2), który próbował uzasadnić podział zadań realizowanych w ramach umowy o pracę oraz w ramach umowy zlecenia faktem, że spółki miały różnych klientów, a ci - różne wymagania.

W konsekwencji uznać należy, iż wytworzony podział obowiązków pracowników jednego zespołu był sztuczny stworzony na potrzeby fikcji prawnej związanej z zwartą umową zlecenia. Pracownicy mieli w praktyce problem ze zweryfikowaniem toku wykonywania zadań do tego stopnia, iż sami pracownicy pozwanych (J. S. (2), M. N. (2) i Z. K. (1)) opisywali zasady podziału zadań w sposób odmienny. W świetle zeznań świadków i przedstawionych dokumentów, obowiązki wykonywane zarówno przez pracowników, jaki i zleceniobiorców były niemal identyczne, a podział został wprowadzony jedynie w tym celu, by uniknąć zakwalifikowania części godzin przepracowanych przez powoda jako godzin nadliczbowych i wynikających z tego obciążeń dla pracodawcy.

Wniosek z analizy materiału dowodowego potwierdza także fakt, pobierania broni z podmagazynu (...). Skoro bowiem broń jest potrzebna jedynie do ochrony wartości (czynności rzekomo wykonywanej tylko w ramach umowy o pracę), to brak jest jakichkolwiek powodów pobierania broni z podmagazynu pozwanej A.. 2 celem wykonywania czynności niewymagających jej posiadania. Fakt pobierania przez powoda broni z podmagazynu pozwanej A.. 2 świadczy zatem o tym, że w ramach umowy zlecenia także świadczone były usługi związane z ochroną wartości, a zatem tożsame z obowiązkami wynikającymi z umowy o pracę. Wyżej opisany wniosek jest tym bardziej uprawniony w świetle twierdzeń Z. K. (1), jakoby od 2013 roku klienci obu spółek zmienili umowy- zlecając zarówno jednej, jak i drugiej pozwanej spółce zarówno czynności w zakresie ochrony wartości, jak i obsługi urządzeń.

Z analizy powyższej wynika, że zawieranie umów zlecenia, następowało w zasadzie w korelacji z zawieraniem umów o pracę. Natomiast rozliczanie czasu pracy powoda odbywało się w ten sposób, iż sumowano wszystkie przepracowane godziny, a następnie godziny przepracowane ponad normatywny czas pracy były zaliczane na poczet godzin pracy wykonywanej w ramach umowy zlecenia nawiązanej z pozwaną ad 2. Role przełożonych pracowników obu spółek były nieczytelne i niejednoznaczne. To samo dotyczyło także osób zajmujących się sprawami kadrowymi. W trakcie pracy w danym miesiącu powód nie mógł wiedzieć, czy w danym czasie wykonuje pracę na podstawie umowy o pracę, czy umowy zlecenia. Fakt pobrania broni odnotowywano co prawda w dwóch książkach broni, jednak czynili to ci sami dyspozytorzy, a broń była wydawana w celu realizacji tych samych zadań. Dopiero na koniec okresu rozliczeniowego konkretne okresy czasu, w których pracownicy pracowali, były zaliczane do czasu pracy obciążającego pozwaną ad. 1 na podstawie zawartej z nią umowy o pracę albo były zarachowywane na rzecz innej spółki z grupy i zawartej z tą spółką umowy zlecenia. Obciążenie zleceniodawcy pracą powoda, jak wynika z ustaleń, następowało dopiero wówczas, gdy normy czasu pracy obowiązujące pracowników zostały przekroczone w okresie rozliczeniowym.

Powód nie podejmował pertraktacji i nie miał wpływu na konfigurację podmiotową w zakresie zawartych umowy o pracę i zlecenia. Umowy te były przedstawiane do podpisu przez jednego przełożonego i podpisywane w jednym miejscu, a pracownikom wyjaśniano, że umowa zlecenie zawiera dużo korzystniejsze „rozwiązania finansowe”. Pracownicy akceptowali proponowane im warunki zatrudnienia, gdyż świadczenia na ich rzecz były wyższe, nie przewidując ich dalszych konsekwencji. Zasadniczo podpisanie umowy zlecenia nie było obligatoryjne, jednak zarówno powód W. S. (1), jak i świadkowie, stwierdzili, że zawarcie umów zlecenia było skorelowane z e stosunkiem wynikającym z umowy o pracę.

Zakres obowiązków określonych w umowie zlecenia (i aneksach) podpisanych przez powoda i sposób ich wykonywania odpowiadały definicji stosunku pracy (art. 22 kp), a przykładowy zapis § 3 ust. 4 umowy zlecenia zgodnie z którym powód mógł powierzyć wykonywanie zadań osobie trzeciej, był w okolicznościach przedmiotowej sprawy niewykonalny.

Mając na względzie ustalenia faktyczne i rozważania poczynione powyżej, przyjąć należy, iż umowa zlecenia faktycznie nie była wykonywana, kwalifikowanie godzin przepracowanych ponad wymiar czasu pracy obowiązujący powoda jako zlecenia i wypłatę z tego tytułu wynagrodzenia przez inny, lecz powiązany kapitałowo podmiot, należy potraktować jako działanie mające na celu obejście przepisów o czasie pracy przez pozwaną (...) Sp. z o.o. w W.. Umowa która ma na celu obejście prawa jest nieważna(art. 58 kc w zw. z art.300kp)

Jednocześnie zgodnie z wyrokiem Sądu Najwyższego (w sprawie o bardzo zbliżonym stanie faktycznym) z dnia 05 listopada 2013 roku w sprawie o sygn. akt II PK 50/13 (OSNP 2014/9/129) „zawarta umowa zlecenia nie rodzi trwałego stosunku obligacyjnego przez sam fakt jej spisania w sytuacji, gdy nie jest realizowana, a więc nie są wykonywane ani obowiązki zleceniodawcy, ani na rzecz owego zleceniodawcy, obowiązki zleceniobiorcy, a praca o której mowa w umowie zlecenia (jej przedmiot) jest realizowana w ramach stosunku pracy nawiązanego z innym podmiotem. W takim przypadku nie ma potrzeby weryfikowania umowy zlecenia zawartej z odrębnym podmiotem z punktu widzenia jej skuteczności (ważności). Zdaniem Sądu Najwyższego, przyjęty stan faktyczny sprawy daje prawo zaprezentowania poglądu, że umowy zlecenia de facto nie były w ogóle wykonywane, przeto nie ma ani potrzeby ani możliwości weryfikowania ich z punktu widzenia ich skuteczności. Nie chodzi tu o przypisanie spółkom zależnym od pozwanej chęci obejścia prawa, czy zawierania pozornych kontraktów, bowiem to nie te podmioty miały cel ekonomiczny w takim obejściu prawa czy fikcyjnym kształtowaniu wzajemnych relacji między pracownikami i pozwanym, lecz o ocenę stanu faktycznego, w którym de facto praca była wykonywana pod kierunkiem i na zlecenie pozwanego, przez niego była oceniana co do ilości i sumowana. Pełnił on stale funkcje kierownicze i nadzorcze wobec pracujących. Kwestią natomiast techniczno-organizacyjną było "papierowe" przypisywanie tej pracy spółkom zależnym wówczas, gdy jej ilość przekraczała normalny czas pracy. Wtedy właśnie - ex post - dochodziło do obciążania ową pracą spółki zależnej, w czym pracownicy nie uczestniczyli czynnie i o czym nie wiedzieli, w momencie zawierania obok umowy o pracę, umów zlecenia ze spółkami zależnymi od pozwanego. Nigdy jednak nie zostały one wypełnione konkretnymi zleceniami (poleceniami). Następcze rozliczanie pracy nie wskazuje na fakt pierwotnego uruchomienia stosunku zlecenia w sytuacji, gdy ta sama praca jest już organizowana i wykonywana na rzecz innego podmiotu. De facto wszystkie czynności kierownicze, zależność co do czasu, miejsca i sposobu wykonania pracy następowały w ramach więzi między pozwaną Spółką i pracownikami. Taka zaś więź musi być oceniona jako stosunek pracy, skoro pracownik stale wykonuje tę samą pracę (…)i jest ona mu zlecana przy jednakowej organizacji pracy przez kierownika zmiany, który prace nadzoruje. Faktyczny zatem układ stosunków zatrudnienia powstały na kanwie niniejszego sporu wskazuje, że praca stale była wykonywana na rzecz jednego pracodawcy, tj. pozwanego, a zawarte umowy zlecenia nie zostały wypełnione konkretną treścią. Ich charakter pozostał ramowy. Nie jest bowiem tak, że zawarta umowa zlecenia rodzi trwały stosunek obligacyjny przez sam fakt jej spisania, w sytuacji gdy nie jest realizowana; nie są realizowane ani obowiązki zleceniodawcy, ani na rzecz owego zleceniodawcy obowiązki zleceniobiorcy, a praca, o której mowa w umowie zlecenia, przedmiot tej pracy, jest realizowana w ramach stosunku pracy nawiązanego z innym podmiotem. Rozłożenie w takim stanie faktycznym kwestii zapłaty wynagrodzenia na dwa podmioty nie zmienia faktu, że zawsze chodzi o jeden stosunek pracy” (tak również Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 01 kwietnia 2014 roku, I PK 241/13, LEX nr 1455193, M.P.Pr. 2014/6/315-317, M.P.Pr. 2014/6/315 oraz w wyroku z dnia 13 marca 2014 roku, I PK 157/13, LEX nr 14962). Powyższe rozważania pozostają w całej rozciągłości aktualne na gruncie przedmiotowej sprawy.

Nadto, Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 3 czerwca 2008 roku (I PK 311/07 OSNP 2009 nr 19-20, poz. 258) podniósł, że „czynności formalnie wykonywane na rzecz innego niż pracodawca podmiotu są wykonywaniem pracy na rzecz tego pracodawcy bowiem art. 22 k.p. w § 1 i § 1 ¹ obejmuje także sytuację, w której praca odpowiadająca cechom stosunku pracy została objęta formalnie umową wiążącą jej wykonawcę z innym podmiotem niż pracodawca, na którego rzecz praca ta faktycznie była wykonywana. Z punktu widzenia art. 22 § 1 i § 1 ¹ k.p. istotne jest bowiem jedynie to, czy faktycznie była ona świadczona w warunkach określonych w art. 22 § 1 k.p.” (tak również Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 08 lipca 2015 roku, II PK 282/14, LEX nr 1771522, M.P.Pr. 2015/11/599-603).

W konsekwencji przyjąć należy, iż czas pracy przepracowany przez powoda w ramach zakwestionowanej umowy zlecenia w istocie stanowi nadal realizację łączącego go z pozwaną spółką (...), Sp. z o.o. w W. stosunku pracy i przekroczenie nominalnego czasu pracy w każdym okresie rozliczeniowym stanowi o pracy w godzinach nadliczbowych. Powód bowiem będąc jednocześnie związany umową o pracę z pozwaną spółką i umową zlecenia z innym podmiotem powiązanym- na podstawie tych umów wykonywał jednakowy rodzaj czynności w tym samym miejscu z formalnym tylko (i następczym) rozdzieleniem czasu pracy i czasu świadczenia usług. Dodatkowo, codzienne czynności wykonywane były pod jednym kierownictwem, w tym samym umundurowaniu, z tymi samymi współpracownikami. Za Sądem Najwyższym należy przyjąć, iż zatrudnianie pracowników poza normalnym czasem pracy na podstawie umów cywilnoprawnych przy pracach tego samego rodzaju - co objęte stosunkami pracy - stanowi obejście przepisów o czasie pracy w godzinach nadliczbowych, nawet gdyby pracownicy byli doraźnie zainteresowani wykonywaniem tego zatrudnienia w ramach umów cywilnoprawnych (por. uchwała Sądu Najwyższego z dnia 12 kwietnia 1994 r., I PZP 13/94, OSNAPiUS 1994 Nr 3, poz. 39 oraz wyrok z dnia 30 czerwca 2000 r., II UKN 523/99, OSNAPiUS 2002 Nr 4, poz. 179). „Świadczenie tej samej rodzajowo pracy, co określona w umowie o pracę poza normalnym czasem pracy pracowników, na podstawie kolejnej umowy o pracę lub umów cywilnoprawnych (zlecenia, o dzieło), jest bowiem kontynuowaniem stosunku pracy w godzinach nadliczbowych. Zawieranie takich umów stanowi obejście przepisów o czasie pracy, przy czym nie ma tu znaczenia wola pracownika i pracodawcy. Praca nadliczbowa jest możliwa jedynie wówczas, gdy wprost dopuszczają ją przepisy ustawy, i to w granicach ustalonych tymi przepisami” (wyrok SA w Lublinie z dnia 17 sierpnia 2006 roku, III APa 24/06, OSA 2007/7/12, por. też. Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 08 lipca 2015 roku, II PK 282/14, LEX 1771522).

Zupełnie nieuzasadnionym wydaje się zatem twierdzenie z odpowiedzi na pozew(k.19), zgodnie z którym, pozwana ad 1, będąca pracodawcą powoda nie miała żadnego wpływu na decyzje powoda w zakresie dysponowania czasem wolnym i fakt, że poza godzinami pracy wykonywał umowę zlecenie na rzecz innego podmiotu, jak również że pozwana nie ma pełnej wiedzy, jakie zadania powód wykonywał w ramach umowy zlecenia. Powyższe twierdzenia pozostają w sprzeczności nie tylko z przesłuchaniem W. S. (1) (96v-97) i zeznaniami świadka S. T. (2)(k. 98), ale także z zeznaniami świadka J. S. (2) (k. 99-100v) zgodnie z którymi przede wszystkim zadania w ramach obu spółek przeplatały się i trudno w praktyce wyobrazić sobie sytuację, że powód dysponował w środku dnia pracy czasem wolnym i spędzał go dowolnie, posiadając przy tym służbową broń należącą do pozwanej. Trudno również przyjąć za prawdziwą tezę pozwanej, jakoby nie dysponowała wiedzą na temat wykonywanych zadań, skoro w obu podmiotach był jeden przełożony (J. S. (2)), jedna elektroniczna karta zadań i jeden terminal pracownika (zob. k. 99-100).

Podkreślić należy, że książka broni nie jest dokumentem z zakresu prawa pracy i wskazuje jedynie czas, w którym broń znajdowała się poza magazynem i osobę, która ją pobrała, to jednak trudno wyobrazić sobie, iż pozwana ad. 1 zezwoliłaby na używanie broni do celów pozasłużbowych, tak więc należy domniemywać z prawdopodobieństwem graniczącym z pewnością, iż w czasie, kiedy pracownik posiadał broń formalnie należącą do pozwanych, wykonywał obowiązki służbowe, jak wyżej wskazano- niemal identyczne w ramach umowy o pracę i w ramach umowy zlecenia. Biorąc pod uwagę systematyczność i szczegółowość wymienionych dokumentów są one najbardziej wiarygodną podstawą do ustalenia ilości godzin pracy powoda. Za takie nie mogą posłużyć notatki powoda, które nie były weryfikowane przez przełożonego powoda i którąkolwiek z pozwanych. Należy podkreślić, że powód nie wytaczał powództwa o wynagrodzenie za pracę w godzinach nadliczbowych w okresie zatrudnienia.

Umundurowanie w obu spółkach było identyczne(zob. k.43-54, przesłuchanie W. S. (1) –k.96v-97), pracownicy mieli przygotowane różne identyfikatory, ale nikt nie sprawdzał czy używali właściwych dla konkretnej spółki w momencie wykonywania zadań tylko dla niej (k. W. S. (1) –k.96v-97).

Sam J. S. (2) wskazał jednakże, że definicja konwojenta to pracownik ochrony wyposażony w broń, natomiast pozwana spółka zleceniodawca przyznała, że powód wykonywał czynności związane z konwojowaniem wartości pieniężnych, w tym ich ochronie, obsłudze i serwisowaniu bankomatów i innych urządzeń bankowych, obsłudze korespondencji, dokonywaniu czynności zdawczo-odbiorczych oraz innych obowiązków wynikających z umów z klientami Spółki, skoro powodowi powierzono do realizacji wykonywanie usług polegających na czynnościach związanych z transportem wartości pieniężnych, w tym również konwojowanym transportem wartości pieniężnych, obsłudze i serwisowaniu bankomatów i innych urządzeń bankowych, obsłudze korespondencji, dokonywaniu czynności zdawczo-odbiorczych oraz innych obowiązków wynikających z umów z klientami Spółki, to wykonywał w ramach czynności wykonywanych na rzecz obu spółek te same zadania, do których wykonywania była potrzebna broń.

Z uwagi na powyższe, Sąd przyjął, iż czynności realizowane przez powoda, kwalifikowane przez pozwane spółki, jako wykonywanie umowy zlecenia, były w istocie niczym innym, jak wykonywaniem pracy w ramach łączącej powoda z pozwaną K. (...) umowy o pracę.

Sąd uznał w niniejszej sprawie, że doszło do niewspółmiernego nadużycia przewagi ekonomicznej strony pozwanej. Świadczenie przez powoda tej samej rodzajowo pracy, jaką określono w umowie o pracę, w ramach umów zlecenia stanowiło obejście przepisów o czasie pracy. Ukształtowanie przez pozwanego więzi prawnych stanowi nadużycie ekonomicznej przewagi nad pracownikami, a wykonywanie przez nich tej samej pracy po godzinach pracy w ramach umów cywilnoprawnych stanowi kontynuowanie stosunku pracy w godzinach nadliczbowych na rzecz pozwanej. Przy zawieraniu umów zlecenia chodziło tylko o przedmiotowe wykorzystanie przepisów o zleceniu i stworzenie formalnej podstawy do wypłaty wynagrodzenia, zatem doszło obejścia przepisówart. 151 § 1 kp (zob. tezy z wyroku Sądu Najwyższego z dnia 08.07.2015r. w prawie II PK 282/14)

Konieczne było zatem ustalenie ilości godzin nadliczbowych przepracowanych przez powoda, mając na względzie treść art. 151 § 1 kp, zgodnie z którym praca wykonywana ponad obowiązujące pracownika normy czasu pracy, a także praca wykonywana ponad przedłużony dobowy wymiar czasu pracy, wynikający z obowiązującego pracownika systemu i rozkładu czasu pracy, a następnie porównanie wynagrodzenia jakie otrzymał za pracę wykonaną w godzinach nadliczbowych.

Faktyczny czas pracy powoda odzwierciedlały książki broni, jako jedyne obiektywne dowody dokumentujące rzeczywisty czas pracy powoda.

Nie sposób przy tym przyjąć, iż czas pracy można ustalić jedynie na podstawie sporządzonych przez pracodawcę kart ewidencji czasu pracy powoda. Jak wynika z ustalonego w przedmiotowej sprawie stanu faktycznego oraz częściowo zeznań przesłuchanych w sprawie świadków, do zakresu czynności wykonywanych w ramach stosunku pracy zaliczano godziny zgodne z normami czasu pracy natomiast wszystkie pozostałe przepracowane godziny zaliczano do czynności wykonywanych w ramach umowy zlecenia.

Sąd miał przy tym na względzie treść wyroku Sądu Najwyższego z dnia 05 kwietnia 2016 roku (II PK 68/15, LEX 2023156), według którego „z mocy art. 80 k.p. wynagrodzenie przysługuje za pracę wykonaną, co dotyczy także wynagrodzenia za pracę w godzinach nadliczbowych. Ewidencjonowanie czasu pracy służy udokumentowaniu przepracowanych godzin i obliczeniu należnego z tego tytułu wynagrodzenia, nie jest natomiast ustawowym warunkiem jego wypłaty. Mimo zatem braku ewidencji czasu pracy lub jej nierzetelności, pracownikowi przysługuje wynagrodzenie, jeśli przy pomocy innych dowodów wykaże fakt przepracowania określonej liczby godzin, w tym godzin nadliczbowych. Odnosi się to również do osoby prowadzącej na polecenie pracodawcy dokumentację pracowniczą. Jeśli osoba ta prowadzi nieprawidłowo ową dokumentację i czyni to samowolnie, może narazić się na odpowiednie konsekwencje pracownicze, ale i wtedy nie traci ona prawa do wynagrodzenia za rzeczywiście przepracowany i udowodniony przy pomocy innych środków prawnych czas pracy. Tym bardziej nie można odmówić jej prawa do wynagrodzenia za przepracowane, a nieujęte w ewidencji godziny pracy, jeżeli nierzetelne prowadzenie tejże dokumentacji pracowniczej następuje za wiedzą i zgodą lub wręcz na polecenie pracodawcy”.

Podkreślić przy tym należy, iż „w postępowaniu odrębnym w sprawach z zakresu prawa pracy z powództwa pracownika o wynagrodzenie za godziny nadliczbowe obowiązuje ogólna reguła procesu, że powód powinien udowadniać słuszność swych twierdzeń w zakresie zgłoszonego żądania, z tą jedynie modyfikacją, iż nie wywiązywanie się przez pracodawcę z obowiązku rzetelnego prowadzenia ewidencji czasu pracy, powoduje dla niego niekorzystne skutki procesowe wówczas, gdy pracownik udowodni swoje twierdzenia przy pomocy innych środków dowodowych niż dokumentacja dotycząca czasu pracy. Pracownik (powód) może powoływać wszelkie dowody na wykazanie zasadności swego roszczenia, w tym posiadające mniejszą moc dowodową niż dokumenty dotyczące czasu pracy, a więc na przykład dowody osobowe, z których prima facie (z wykorzystaniem domniemań faktycznych - art. 231 k.p.c.) może wynikać liczbę przepracowanych godzin nadliczbowych. Jeżeli sąd (po swobodnej ocenie dowodów - art. 233 § 1 k.p.c.) dojdzie do wniosku, że powód przy pomocy takich dowodów wykazał swoje twierdzenia to na pracodawcy, który nie prowadził prawidłowej ewidencji czasu pracy, spoczywa ciężar udowodnienia, że pracownik rzeczywiście nie pracował w tym czasie” (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 09 lipca 2009 roku, II PK 34/09, LEX 527067). Przenosząc powyższe na grunt przedmiotowej sprawy przyjąć należy, że najbardziej istotne znaczenia mają zeszyty pobrania broni. Notatki przedstawione przez powoda nie odzwierciedlają równie dobrze rzeczywistości jak zeszyty pobrania broni. Powód nie przedstawiał tych notatek żadnej z pozwanych. Przed niniejszym postępowaniem nie żądał rozliczenia pracy w tych godzinach, ani wypłacenia wynagrodzenia. Z uwagi na upływ czasu od momentu, gdy wykonywał pracę w poszczególnych dniach, nie można ich zweryfikować w oparciu o obiektywne kryteria i dowody. Sąd zatem nie podzielił zastrzeżeń pełnomocnika powoda podniesionych w pismach z dnia 14.12.2016r. i 12.04.2017r. Pełnomocnik pozwanych podkreślał, że w okresie pracy powód nie przedstawiał swoich wyliczeń pozwanym i nie były one weryfikowane. Wskazane w załącznikach –k. 728 -738 i 807-811 jako przepracowane godziny zaznaczone kolorem czerwonym, a nie uwzględnione przez biegłego nie mogą być podstawą do wyliczenia wynagrodzenia za pracę w godzinach ponadwymiarowych, gdyż brak jest pewnych dowodów, na potwierdzenie, że powód pracował w tych godzinach. Przypomnieć ponownie należy, że wynagrodzenie przysługuje tylko za pracę wykonaną (zob. art. 80 k.p.)

Istotnym jest także fakt, iż zgodnie z informacją, którą powód otrzymał podejmując zatrudnienie w pozwanej spółce (...) początkowo W. S. (1) obowiązywały normy pracy ustalone w Regulaminie pracy, a następnie wskazano, iż jest to maksymalnie 12-godzinna dobowa i przeciętnie 40-godzinna tygodniowa norma czasu pracy. „Dopuszczalność stosowania dobowego wymiaru czasu pracy, przekraczającego 8 godzin uznać można za podstawową cechę różniącą system równoważny od systemu podstawowego, opartego na konstrukcji sztywnej normy dobowej, której przekroczenie jest równoznaczne z wykonywaniem pracy w godzinach nadliczbowych. Zwrócić przy tym należy uwagę na fakt, iż przedłużenie czasu pracy nie musi mieć charakteru wyjątkowego. Zawarte w powyższej dyspozycji określenie, że dłuższy czas pracy może być wprowadzony "w poszczególnych dniach i tygodniach", wskazuje, że taki system pracy może być stosowany stale w przedsiębiorstwie” (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 06 listopada 1980 roku I PRN 110/80, OSNC 1981/6/08).

Analizując żądanie powoda co do wysokości, Sąd miał przy tym na względzie, iż „w zakresie, w jakim przedłużony czas pracy nie zostanie wyrównany skróceniem czasu pracy lub wolnymi dniami pracy w innych dniach lub tygodniach w okresie 1 miesiąca, pracę w tej części należy traktować jako pracę wykonywaną w godzinach nadliczbowych i za pracę taką przysługuje pracownikowi dodatkowe wynagrodzenie” (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 06 listopada 1980 roku I PRN 110/80, OSNC 1981/6/08).W. S. (1) był zatrudniony w równoważnych systemie czasu pracy.

Z uwagi na fakt, iż wyliczenie wynagrodzenia należnego powodowi za pracę w godzinach nadliczbowych wymagało szczegółowego wyliczenia, Sąd dopuścił dowód z opinii biegłego z zakresu kadr i płac, którego zobowiązał dodatkowo do zaliczenia na poczet ewentualnych należności od (...) Sp. z o.o. w W. otrzymanego wynagrodzenia od zleceniodawcy - (...) sp. z o.o. w W..

Pełnomocnik powoda zgłosił zastrzeżenia nie tyle do wyliczenia matematycznego opinii biegłego księgowego, co do wskazanych wyżej założeń. Podnosił między innymi, że powinna być zastosowane stawka z umowy zlecenia. k. 805, zestawienia –k. 807- 811. W ocenie powoda z pozwu , umowę zlecenie zawarto z nim z zamiarem obejścia prawa. Sporna okoliczność została przesądzona na korzyść powoda bowiem w obu spółkach powód był kierowcą- konwojentem, odbierał pieniądze od wymienionych podmiotów, kierownikiem powoda była jedna i ta sama osoba w zakresie realizacji obowiązków z obu umów. Nadto, powód kończył i zaczynał zarówno pracę w ramach stosunku pracy, jak i zlecenia w tym samym miejscu, pobierając broń z tego samego magazynu, używając tego samego pojazdu służbowego, munduru i narzędzi. Skoro umowa zlecenia jest nieważna to jej postanowienia nie obowiązywały stron (art. 58 § 1 i 3 kc w zw. z art. 300kp). Nie można uznać, że umowa ta jest ważna w odniesieniu do stron stosunku pracy. Powód zatem nie może zasadnie podnosić, że strony umowy o pracę ustaliły zasady dotyczące stosunku pracy w sposób wynikający z umowy zlecenia Nie słuszne jest żądnie powoda wyliczenia wynagrodzenia za pracę i dodatków za pracę w godzinach nadliczbowych na podstawie stawek obowiązujących w umowie zlecenia.

Biegły ustosunkował się do ww. zarzutów wskazanych w treści pism procesowych powoda z dnia 12 kwietnia 2017 roku oraz pozwanej z dnia 21 kwietnia 2017 roku w opinii uzupełniającej.

Jak wskazano wyżej powód nie jest uprawniony do uzyskania stawki z umowy zlecenie do wyliczenia wynagrodzenia z ujmo o pracę. Przyjęcie hipotetyczne do rozliczenia za okres od października 2012 roku do 30 lipca 2014 roku stawki osobistego zaszeregowania w okresie od dnia 1 lutego 2013 roku na poziomie 15,70 zł brutto oraz od dnia 1 maja 2013 roku na poziomie 14,23 zł brutto również nie wykazuje żadnych zobowiązań pozwanej wobec powoda. Globalne rozliczenie powoda z tytułu pracy w godzinach nadliczbowych w tym wariancie zamyka się również nadpłatą w kwocie 20.283,98 zł brutto, w tym:

-

za miesiąc październik 2012 roku - (-) 1.685.19 zł (nadpłata).

-

za miesiąc listopad 2012 roku - (-) 1.528,85 zł (nadpłata).

-

za miesiąc grudzień 2012 roku - (-) 870,47 zł.

-

za miesiąc styczeń 2013 roku - (-) 1.406,95 zł (nadpłata).

-

za miesiąc luty 2013 roku - (-) 1.244,67 zł (nadpłata),

-

za miesiąc marzec 2013 roku - (-) 934,83 zł (nadpłata).

-

za miesiąc kwiecień 2013 roku - (-) 1.096,48 zł.

-

za miesiąc maj 2013 roku - (-) 1.146,89 zł (nadpłata),

-

za miesiąc czerwiec 2013 roku - (-) 1.415,50 zł (nadpłata),

-

za miesiąc lipiec 2013 roku - 119.32 zł (należność).

-

za miesiąc sierpień 2013 roku - (-) 601,98 zł (nadpłata).

-

za miesiąc wrzesień 2013 roku - (-) 625,61 zł (nadpłata).

-

za miesiąc październik 2013 roku - (-) 921,56 zł (nadpłata),

-

za miesiąc listopad 2013 roku - (-) 1.178,44 zł (nadpłata),

-

za miesiąc grudzień 2013 roku - (-) 289,44 zł (nadpłata),

-

za miesiąc styczeń 2014 roku - (-) 937,76 zł (nadpłata),

-

za miesiąc luty 2014 roku - (-) 1.048,15 zł (nadpłata),

-

za miesiąc marzec 2014 roku - (-) 1.179,15 zł (nadpłata),

-

za miesiąc kwiecień 2014 roku - (-) 1.073,28 zł (nadpłata),

-

za miesiąc maj 2014 roku - (-) 311,20 zł (nadpłata),

-

za miesiąc czerwiec 2014 roku - (-) 370,58 zł (nadpłata),

-

za miesiąc lipiec 2014 roku - (-) 536,32 zł (nadpłata).

Wymienione hipotetyczne wyliczenie nie wskazuje, aby istniały należności na rzecz powoda.

Należy wskazać dodatkowo, że w zestawieniach wskazanych wyżej godzin nie policzonych przez biegłego a znajdujących się na zestawieniu (...) (k. 728-738) (godziny zaznaczone kolorem żółtym), zdaniem powoda nie zostały wpisane godziny uwidocznione w wyłącznie folderach na CD, przedstawionej przez (...). Pełnomocnik powoda przedstawił ilość kwestionowanych godziny w każdym miesiącu, łącznie: 2681 godzin 30 minut (k. 728-738) w tym 776 godzin 50 minut (k. 807-810). Godziny ostatnie z wymienionych, nie znajdują odzwierciedlenia na płycie CD przedstawionej na k. 744. Płyta, nie zawiera folderu oznaczonego „grudzień 2014r.”, a w folderze „styczeń 2015r.” są zapisy dotyczące grudnia 2014r., ale nie dotyczące powoda. Natomiast w folderze „styczeń 2015r.” nie ma zapisów wskazanych jako zaznaczone na płycie CD a nie zaznaczone w kopiach będących podstawą wyliczenia biegłego księgowego, jednak na płycie CD godzin brak jest godzin zaznaczonych kolorem żółtym za ten miesiąc na k. np.: 808. Na CD, brak jest zaś folderów za okresy od lutego do lipca 2015r., których dotyczy wiele z dat wskazanych na k. 808-810.

Natomiast na płycie CD przedstawionej na k. 267, godziny w części nie zostały odzwierciedlone w dokumentach wydrukowanych. W zestawieniu pełnomocnika powoda (k. 728-729) znajdują się godziny pracy powoda za miesiące październik, listopad i grudzień 2012r., a CD nie zawiera folderu oznaczonego nazwami tych miesięcy z wyjątkiem „grudzień 2012r.”, do ilości wskazanych przez pozwanego godzin pracy w tym miesiącu nie ma zastrzeżeń. Nie ma też zastrzeżeń do godzin pracy w styczniu 2013r., którego plik jest dostępny na CD. W lutym zaś została pominięta praca w 3 dni, ale zostały skompensowane przez biegłego (k.753). W marcu 2013 potwierdzonych jest 6 dni pracy (zarzut dotyczy 54 h 25 min). W kwietniu 2013r. potwierdzonych jest 11dni (zarzut dotyczy 104 h 30 minut) pracy, przy czym co do 5 dni, biegły rozliczył wynagrodzenie według średniej ilości godzin pracy, podobnie w maju 2013r. biegły rozliczył wynagrodzenie według średniej ilości godzin pracy (k. 754). W czerwcu 2013r. (zarzut dotyczy 66h) jeden dzień nie został potwierdzony jako ten w którym powód wykonywał zadania, 7 natomiast nie było uwidocznionych w ewidencji. Za lipiec 20132r. nie ma zastrzeżeń. W sierpniu (104 h 20 min), 2 dni sienie potwierdziły, a w jednym były inne godziny i wrześniu 2013r. (110 h 25min), nie zostały uwidocznione godziny, jednak biegły w tych miesiącach wyliczył wynagrodzenie ze średniej ilości godzin w danym miesiącu (k. 756). Biegły podobnie wyliczył ilość godzin ze średniej w miesiącach październik (zarzut dotyczy 171h25 min) i listopad 2013r.( zarzut dotyczy 121h 55 min), chociaż nie wszystkie dni zostały uwidocznione na CD, 1 dzień się nie potwierdził na CD. W grudniu 2013r. (zarzut dotyczy 99h) i styczniu 2014r. (zarzut dotyczy 106h 20 minut) (k. 732) zostały wpisane zarzucane dni, a biegły wyliczył dla tych dni ilość godzin ze średniej ilości godzin w danych miesiącach (k. 758). Podobna sytuacja była w lutym (zarzut dotyczy 73 h 40 min) i marcu 2014r. (zarzut dotyczy 172 h) (k. 759), w kwietniu (zarzut dotyczy 118 h 35 min)i maju 2014r. (zarzut dotyczy 150 h 10min) (k. 760) oraz czerwcu (zarzut dotyczy 95 h 25 min)i lipcu 2014r. (zarzut dotyczy 76h) (k. 761).

W sierpniu i wrześniu 2014r., październiku i listopadzie 2014r. powód nie zgłaszał zarzutów dotyczących nie uwzględnienia godzin w dokumentach papierowych, które były podstawą do wyliczeń biegłego.

Podobna sytuacja co wyżej opisana w zakresie oparcia się przez biegłego na dokumentacji papierowej, w której nie były uwzględnione zapisy znajdujące się na CD była w lutym 2015r. (zarzut dotyczy 116 h 5 min) i marcu 2015r. (zarzut dotyczy 117 h 5 min) (k. 736v tożsama z 808v por. z k. 829), w kwietniu 2015r. (zarzut dotyczy 120 h45 min) i maju 2015r. (zarzut dotyczy 88h) (k. 737 - 737v tożsama z 809 -809v por. z k. 830) oraz czerwcu 2015r.(zarzut dotyczy 105 h5 min) i lipcu 2015r. (zarzut dotyczy 95h 25min) (k. 737v - 738 tożsama z 809v-810 por. z k. 831). Potwierdzona została cześć godzin uwzględniona w zeszytach na CD, ale nie wydrukowana, jednak z uwagi na przyjętą tezę do biegłego zarzuty powoda nie wpływają na korzystniejsze dla niego rozstrzygnięcie.

Ilość godzin była wyliczana ze średniej w wyższej ilości niż to wynika z zestawień na CD: np.: w sierpniu 2013r. - 13 h 31 min, ilość zarzucanych jako nieuwzględnione godzin od 6 h 05 min do 15h 25 min, we wrześniu - 14h 53min, a ilość zarzucanych godzin od7 h 25min do 15 h 50 min, w październiku – 13 h 20 min, zaś liczba zarzucanych godzin nieuwzględnionych wahała się między 8h 40 min a 14 h 45 min, w listopadzie 2013r. -12h 20 min, zaś liczba godzin zarzucanych 7h 55 min a 17 h 25 min (k. 730-732 i 754-761). Niektóre dni pracy nie zostały ujęte przez biegłego. Najczęściej są to soboty i niedziele jako dni pracujące. Nie zostały uwzględnione przez biegłego do wyliczenia ilości godzin ze średniej ilości godzin przepracowanych (np.: 22 i 23, 29 i 30.03.2014r., 5 i 6.04. 2014r., 14 i 15. 06. 2014r., 7 i 8, 14 i 15.02.2015r., 25 i 26.04.2015r., 6 i 7.06.2015r., 25 i 26.07.2015r.). Ilość godzin objętych zarzutem mogłaby wpłynąć na zmianę orzeczenia jedynie w przypadku gdyby była udowodniona jako przepracowana za należnym wynagrodzeniem na kwoty przewyższające te wypłacone przez (...). Mniejsze niż wskazane, ilości godzin nie rozliczonych przez biegłego, równoważone ilością godzin wyliczanych jako średnie z ilości godzin przepracowanych w danym miesiącu, nie mogą wpłynąć na zmianę orzeczenie, a jedynie ewentualnie na zmniejszenie nadpłaty ze strony pozwanej ad 2.

Mając na względzie powyższe rozważania, nie można z jednej strony zgodzić się ze stanowiskiem pozwanych spółek, które próbowały wykazać, iż powód pracował w liczbie godzin odpowiadającej ewidencji czasu pracy, prowadzonej przez pracodawcę, a dodatkowo wykonywał obowiązki z tytułu zawartej z innym podmiotem umowy zlecenia, uzyskując z tego tytułu stosowne należności, bowiem przyjąć należy, iż powód w istocie realizował obowiązki pracownicze wynikające z umowy o pracę w wymiarze przekraczającym obowiązujące go normy czasu pracy, to jednak rację miały pozwane utrzymując, że powód otrzymał wszelkie należne mu kwoty (choć częściowo w formie spełnienia świadczenia przez osobę trzecią). Z drugiej strony stanowisko powoda w zakresie przyznania mu wynagrodzenia wraz z dodatkiem za pracę w godzinach nadliczbowych za wszystkie godzinnych w (...), których dotyczą zgłoszone zarzuty również nie zasługuje na uwzględnienie.

Sąd podzielił obie opinie biegłego księgowego sporządzone w przedmiotowej sprawie na okoliczność precyzyjnego wyliczenia zarówno ilości, jak i wartości przepracowanych przez powoda godzin nadliczbowych. Należności z tytułu pracy wykonanej w godzinach nadliczbowych wraz z dodatkiem wyniosły 39.884.91zł (25.444,16zł + 13.640,75zł) złotych, natomiast wynagrodzenie otrzymane w tym okresie od zleceniodawcy wyniosło 86.406,93 (59.081,29zł +27.325,64zł).

Biegły również wskazał, że za dni, w których brak było godzin rozpoczęcia i zakończenia pracy, zgodnie z założeniami, przyjęto za podstawę rozliczenia roczną kartę ewidencji czasu pracy pozwanej z uśrednionym wymiarem czasu pracy, wyliczonym na podstawie danych z miesiąca, za które nie zostały dołączone fragmenty książek pobrania broni dostępnych w wersji papierowej. Biegły wskazał na sposób wyliczenia uśrednionej ilości godzin pracy (opisanej w kartach przedstawionych wyżej przez Sąd do porównania). Szczegółowe obliczenia zawierają się w dolnej części załączników dotyczących rozliczenia czasu pracy powoda w poszczególnych miesiącach. Biegły podkreślił, że zarzuty pełnomocnika powoda w piśmie procesowym z dnia 12 kwietnia 2017 roku, że w opinii nie uwzględniono czasu pracy za dni, co do których brak jest zapisów w książce pobrania broni na CD. Analiza zapisów przedstawionych przez pełnomocnika powoda wskazuje, że w dniach roboczych dane te różnią się zarówno na plus jak i na minus w stosunku do zestawień powoda. Różnice te nie są znaczące i najprawdopodobniej nie mają wpływu na końcowe ustalenia opinii. Wskazać należy ponadto, że pełnomocnik powoda prezentuje również pracę powoda w soboty i niedziele, co nie jest objęte rozliczeniami opinii i nie wynika ani z ewidencji czasu pracy pozwanej, ani z zapisów książki pobrania broni. Biegły podkreślił, że pismo procesowe pozwanej z dnia 21 kwietnia 2017 roku jest polemiką z tezami zawartymi w piśmie procesowym powoda z dnia 12 kwietnia 2017 roku.

W konsekwencji, Sąd na podstawie art. 151 § 1 kp w zw. z art. 80 kp a contrario oddalił powództwo, uznając, iż powód otrzymał wynagrodzenie za pracę wykonaną w godzinach nadliczbowych.

O kosztach postępowania w odniesieniu do pozwanej (...) Sp. z o.o. w W., orzeczono po myśli art. 98 kpc w związku z § par. 11 ust. 1 pkt 2 w zw. z § 6 pkt 5) Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu - zasądzając od powoda na rzecz pozwanej woda kwotę 1800 złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego (pkt II wyroku).

Sąd w oparciu o treść art. 102 kpc w zw. z art. 194 § 1 kpc nie obciążył powoda kosztami procesu, w tym kosztami zastępstwa procesowego na rzecz pozwanej (...) Sp. z o.o. w W., albowiem pozwana (...) Sp. z o.o. w W. została wezwana do udziału w sprawie na wniosek pozwanej (...) Sp. z o.o. w W., a jak wynika z treści pozwu, intencją powoda nie było pozywanie (...) Sp. z o.o. w W..

Obciążenie strony, zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu, całością lub tylko częścią kosztów procesu może w okolicznościach konkretnej sprawy pozostawać trudne do pogodzenia z poczuciem sprawiedliwości oraz zasadami współżycia społecznego. Z tego względu art. 102 kpc przewiduje unormowanie, pozwalające nie obciążać strony przegrywającej obowiązkiem zwrócenia przeciwnikowi całości lub części kosztów.

Na gruncie niniejszej sprawy, po pierwsze wskazać należy, że powód był subiektywnie przekonany o zasadności swoich roszczeń, tym bardziej, że z analizy dokumentów widniała kwota naliczonej tylko z tytułu umowy o pracę. Podkreślić należy, że przyjmuje się stosowanie art. 102 k.p.c., że gdy: sprawa ma wątpliwy i dyskusyjny charakter, dochodzone roszczenie powoda wynika z niejasno sformułowanych przepisów, strona przegrywająca znajduje się w trudnej sytuacji majątkowej, a wytaczając powództwo była subiektywnie przeświadczona o słuszności dochodzonego roszczenia (por. orzeczenie Sądu Apelacyjnego Wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 15 maja 2015 r. I A Ca 51/15)

SSR Barbara Kokoryn