Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

UZASADNIENIE

Powód A. P. domagał się zasądzenia od pozwanego (...) S.A. z siedzibą w W. na jego rzecz kwoty 1.933,73 złotych wraz
z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 10 stycznia 2024 roku do dnia zapłaty. Nadto wniósł o zasądzenie od pozwanego na jego rzecz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych.

W uzasadnieniu wskazał, że w dniu 15 października 2023 roku doszło do kolizji drogowej, w wyniku której uszkodzeniu uległ pojazd marki K. o numerze rejestracyjnym (...) należący do H. S.. Wskazał, że poszkodowany zawarł
z powodem umowę najmu pojazdu zastępczego na czas określony od dnia 10 listopada
2023 roku do dnia 17 listopada 2023 roku, a z tytułu przedmiotowego najmu powód wystawił fakturę VAT opiewającą na kwotę 3.228,75 złotych brutto. Podniósł, że sprawca kolizji ubezpieczony był w zakresie odpowiedzialności cywilnej w (...) S.A. z siedzibą w W., który to podmiot uznał swoją odpowiedzialność co do zasady, wypłacając na rachunek bankowy powoda kwotę 1.295 złotych tytułem odszkodowania za najem pojazdu zastępczego. Motywując zasadność kwoty dochodzonej pozwem wskazał, że stanowi ona różnicę pomiędzy kwotą wynikającą z wystawionej przez powoda faktury VAT, a dotychczas wypłaconym przez pozwanego odszkodowaniem z tytułu najmu pojazdu. W zakresie legitymacji czynnej w sprawie powód powołał się na umowę cesji z dnia 10 listopada 2023 roku. Podkreślił, że poszkodowany dochował należytej staranności
w wyborze podmiotu dokonującego naprawy i zwrócił się do pracownika zakładu ubezpieczeń o określenie przewidywanego czasu naprawy uszkodzonego samochodu, by móc wynajmować pojazd zastępczy jedynie przez okres rzeczywistego braku możliwości korzystania z własnego samochodu.

W odpowiedzi na pozew pozwany (...) S.A. z siedzibą
w W. uznał dochodzone przez powoda roszczenie co do kwoty 297,85 złotych oraz wniósł o oddalenie powództwa w pozostałej części. Nadto domagał się zasądzenia od powoda na jego rzecz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych.

Uzasadniając swoje stanowisko potwierdził fakt przeprowadzenia postępowania likwidacyjnego szkody z dnia 15 października 2023 roku, jak i ustalenia oraz wypłaty
na rzecz powoda odszkodowania z tytułu zwrotu kosztów najmu pojazdu zastępczego
w kwocie 1.295 złotych (7 dni x 185 złotych). Wyjaśnił, że uznanie powództwa co do kwoty 297,85 złotych wiąże się z przedstawionym do akt szkody oświadczeniem poszkodowanego
o braku możliwości odliczenia podatku VAT. Odnosząc się do żądania pozwu w pozostałej części zakwestionował zastosowaną przez powoda dobową stawkę najmu pojazdu zastępczego. Wskazał, że przedstawił poszkodowanemu realną ofertę najmu pojazdu zastępczego, z której ten nie skorzystał, decydując się na wynajęcie pojazdu zastępczego w stawce dwukrotnie wyższej od tej proponowanej przez pozwanego, naruszając obowiązek minimalizacji rozmiarów szkody wywodzony z art. 354 § 2 kc, art. 362 kc i art. 826 § 1 kc.

Sąd ustalił, co następuje:

W dniu 15 października 2023 roku miała miejsce kolizja drogowa, w wyniku której uszkodzeniu uległ pojazd marki K. o numerze rejestracyjnym (...) stanowiący własność H. S.. Odpowiedzialność w zakresie odpowiedzialności cywilnej
za powstałą szkodę przyjął (...) S.A. z siedzibą w W.. Szkoda została zakwalifikowana jako częściowa.

(bezsporne, a nadto dowód: akta szkody – k. 43, zeznania świadka H. S. –
k. 82)

(...) S.A. z siedzibą w W. w ramach prowadzonej działalności oferuje najem samochodu zastępczego z OC sprawcy. W ofercie wskazane jest,
że w przypadku wyboru samochodu zastępczego z innej firmy ubezpieczyciel pokryje koszty pojazdu następczego zgodne z cennikiem, gdy poszkodowany: nie może korzystać uszkodzonego pojazdu, nie ma możliwości zastąpić go innym pojazdem oraz posiada dokumenty potwierdzające, że pojazd zastępczy został wynajęty, a nadto skorzysta
z pojazdu podobnej klasy co uszkodzony.

(dowód: akta szkody – k. 43)

W dniu 9 listopada 2023 roku H. S. pozostawił pojazd marki K.
o numerze rejestracyjnym (...) w warsztacie celem dokonania jego naprawy. Nie posiadał on innego pojazdu, z którego mógłby korzystać w czasie naprawy w/w pojazdu, dlatego w dniu 10 listopada 2023 roku zawarł z A. P. prowadzącym działalność gospodarczą pod firmą (...) umowę najmu pojazdu na czas określony od dnia 11 listopada 2023 roku do dnia 17 listopada 2023 roku (7 dni). Przedmiot najmu stanowił pojazd marki S. (...) o numerze rejestracyjnym (...). H. S. zdecydował się na najem pojazdu zastępczego od tej firmy, kierując się dobrą opinią swojej znajomej.

(bezsporne, a nadto dowód: umowa najmu pojazdu wraz z regulaminem – k. 9-10, cennik –
k. 11, akta szkody – k. 43, zeznania świadka H. S. – k. 82)

W dniu zawarcia w/w umowy H. S. złożył pisemne oświadczenie,
że jest właścicielem pojazdu marki pojazd marki K. o numerze rejestracyjnym (...) oraz poszkodowanym w wyniku kolizji z dnia 15 października 2023 roku. Wskazał,
że w żaden sposób nie przyczynił się do kolizji, nie prowadzi działalności gospodarczej oraz nie jest płatnikiem podatku VAT. Poza tym oświadczył, że nie ma możliwości zastąpienia uszkodzonego pojazdu żadnym innym. Wypełnił ankietę dotyczącą jego preferencji
w zakresie warunków najmu pojazdu zastępczego, w której wskazał, że wynajęty pojazd winien odpowiadać klasie pojazdu uszkodzonego, posiadać hak holowniczy oraz być bezkosztowy,
tj. nie mieć udziału własnego, kaucji i kar umownych, udostępniony bez limitów kilometrów na cały okres naprawy pojazdu.

(dowód: oświadczenie – k. 17, ankieta – k. 14, zeznania świadka H. S. –
k. 82)

Wówczas też H. S. upoważnił A. P. do zlecenia organizacji pojazdu zastępczego od ubezpieczyciela sprawcy szkody, zawarcia najmu pojazdu zastępczego z wypożyczalnią wskazaną przez zakład ubezpieczeń, analizy warunków najmu stosowanych przez wypożyczalnie współpracujące z towarzystwami ubezpieczeniowymi oraz wglądu
w dokumenty dotyczące najmu pojazdu zastępczego. Jednocześnie ustanowił A. P. swoim pełnomocnikiem w zakresie kontaktu z towarzystwem ubezpieczeniowym celem załatwienia wszelkich formalności, pozyskiwania akt szkody oraz wszelkich informacji dotyczących przebiegu likwidacji szkody oraz wskazał A. P. jako adresata wszelkiej korespondencji szkodowej, w tym przesyłanej drogą elektroniczną.

(dowód: pełnomocnictwo – k. 15, pełnomocnictwo materialne – k. 16, zeznania świadka H. S. – k. 82)

W dniu 10 listopada 2023 roku H. S. zawarł z A. P. umowę cesji wierzytelności, której przedmiot stanowiła wierzytelność przysługująca
mu w stosunku do (...) S.A. z siedzibą w W.
w kwocie 3.228,75 złotych z tytułu odpowiedzialności ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych w zakresie szkody z dnia 15 października 2023 roku, a obejmująca zwrot kosztów najmu pojazdu zastępczego przez okres potrzebny do przywrócenia pojazdu cedenta do stanu sprzed zaistnienia szkody lub do jej likwidacji w ramach szkody całkowitej.

(dowód: umowa cesji – k. 13, zeznania świadka H. S. – k. 82)

W dniu 9 listopada 2023 roku A. P. zwrócił się drogą e-mailową
do (...) S.A. z siedzibą w W. z prośbą
o zorganizowanie pojazdu zastępczego w związku ze szkodą z dnia 15 października
2023 roku wskazując, że poszkodowany w tym dniu pozostawi uszkodzony pojazd
w warsztacie celem dokonania jego naprawy. Jednocześnie zaznaczył, że poszkodowany przedstawił swoje preferencje dotyczące najmu, tj. oczekuje on pojazdu porównywalnej klasy do pojazdu uszkodzonego, bez kaucji, kar umownych oraz limitów kilometrów, jak i tego,
by pojazd został mu udostępniony na rzeczywisty okres naprawy pojazdu.

(dowód: wiadomość e-mail z dnia 9 listopada 2023r. – k. 20)

W dniu 10 listopada 2023 roku pracownik (...) S.A.
z siedzibą w W. podjął bezskuteczną próbę kontaktu telefonicznego z A. P.. A. P. odnotował próbę kontaktu i oddzwonił pod numer telefonu, z którego wychodziło połączenie. Połączenie to nie mogło zostać jednak zrealizowane. W związku
z tym jeszcze tego samego dnia A. P. ponownie zwrócił się drogą e-mailową
do (...) S.A. z siedzibą w W. z prośbą
o zorganizowanie pojazdu zastępczego w związku ze szkodą z dnia 15 października
2023 roku wskazując, że poszkodowany w tym dniu pozostawi uszkodzony pojazd
w warsztacie. Jednocześnie zaznaczył, że poszkodowany przedstawił swoje preferencje dotyczące najmu, tj. oczekuje on pojazdu porównywalnej klasy do pojazdu uszkodzonego, bez kaucji, kar umownych oraz limitów kilometrów, jak i tego, by pojazd został
mu udostępniony na rzeczywisty okres naprawy pojazdu.

(dowód: wiadomość e-mail z dnia 13 listopada 2023r. – k. 24, wiadomość e-mail z dnia
13 listopada 2023r. – k. 25, wiadomość e-mail 10 listopada 2023r. – k. 21)

W dniu 10 listopada 2023 roku w godzinach nocnych A. P. drogą e-mailową poinformował (...) S.A. z siedzibą w W., że w związku
z brakiem reakcji ubezpieczyciela na wiadomości e-mail z dnia 9 listopada 2023 roku oraz
10 listopada 2023 roku poszkodowany podjął decyzję o wynajęciu pojazdu zastępczego
we własnym zakresie i rozpoczął korzystanie z pojazdu zastępczego na podstawie umowy najmu zawartej z (...) A. P. z siedzibą w O.. Wyjaśnił, że przedmiot umowy najmu stanowi pojazd marki S. (...), a stawka dobowa pojazdu opiewa
na kwotę 375 złotych netto.

(dowód: wiadomość e-mail z dnia 10 listopada 2023r. – k. 23)

W dniu 13 listopada 2023 roku (...) S.A. z siedzibą
w W. poinformował drogą e-mailową A. P., że ubezpieczyciel kontaktował się z poszkodowanym w sprawie wynajęcia pojazdu zastępczego w dniu 23 października
2023 roku i wówczas poszkodowany nie znał warunków naprawy. Jednocześnie w dniu
11 listopada 2023 roku ubezpieczyciel próbował skontaktować się z pełnomocnikiem poszkodowanego zgodnie z jego poleceniem, jednak ten nie odebrał połączenia.

(dowód: wiadomość e-mail z dnia 13 listopada 2023r. – k. 24)

Tego samego dnia A. P. poinformował drogą e-mailową (...) S.A. z siedzibą w W., że odnotował kontakt ubezpieczyciela. Wyjaśnił, że próbował bezskutecznie skontaktować się z zakładem ubezpieczeń w sprawie organizacji pojazdu zastępczego pod numerem, z którego wychodziło połączenie, dlatego też finalnie ponowił prośbę o organizację pojazdu za pośrednictwem wiadomości e-mail.

(dowód: wiadomość e-mail z dnia 13 listopada 2023r. – k. 25)

W dniu 14 listopada 2023 roku (...) S.A. z siedzibą
w W. poinformował drogą e-mailową A. P., że ubezpieczyciel posiada dedykowaną infolinię, za pośrednictwem której klient ma prawo dokonać zgłoszenia organizacji pojazdu zastępczego.

(dowód: wiadomość e-mail z dnia 14 listopada 2023r. – k. 26)

W odpowiedzi A. P. poinformował drogą e-mailową (...) S.A. z siedzibą w W., że zwracał się do ubezpieczyciela z prośbą
o podstawienie pojazdu dzień przed potrzebą najmu, a tym samym dział zajmujący się wypożyczaniem pojazdów zastępczych miał wystarczająco dużo czasu, aby zapewnić pojazd zastępczego dla poszkodowanego zgodnie z jego oczekiwaniami. Forma kontaktu
z ubezpieczycielem powinna być zaś dopuszczalna zarówno e-mailowo, jak i telefonicznie.

(dowód: wiadomość e-mail z dnia 14 listopada 2023r. – k. 27)

W dniu 1 stycznia 2024 roku A. P. wystawił fakturę VAT nr (...), obciążając H. S. obowiązkiem zapłaty kwoty 3.228,75 złotych brutto tytułem najmu samochodu marki S. (...) o numerze rejestracyjnym (...)
za okres od dnia 10 listopada 2023 roku do dnia 17 listopada 2023 roku (7 dni).

(dowód: faktura VAT nr (...) – k. 12)

W dniu 1 stycznia 2024 roku A. P. wezwał (...) S.A. z siedzibą w W. do uregulowania należności wnikającej z faktury VAT
nr 5/1/2024 w kwocie 3.228,75 złotych brutto.

(dowód: wiadomość e-mail z dnia 1 stycznia 2024r. – k. 30)

Decyzją z dnia 9 stycznia 2024 roku (...) S.A. z siedzibą w W. ustalił i wypłacił – zgodnie z dyspozycją poszkodowanego – na rzecz A. P. kwotę 1.295 złotych tytułem zwrotu kosztów najmu pojazdu zastępczego.
W uzasadnieniu wskazano, że na podstawie przedłożonych dokumentów zaakceptowany został siedmiodniowy okres najmu pojazdu, jednak dobowa stawka za wynajem pojazdu została zweryfikowana do kwoty 185 złotych netto, bowiem taką stawkę ubezpieczyciel proponował w swojej ofercie organizacji najmu pojazdu.

(bezsporne, a nadto dowód: decyzja – k. 19)

Szacunkowy zakres stawek rynkowych za najem pojazdu zastępczego odpowiadającego klasie pojazdu uszkodzonego na rynku lokalnym wynosi od 153,66 złotych netto (189 złotych brutto) do 407 złotych netto (500,61 złotych brutto). Stawka najmu pojazdu zastępczego zastosowana przez A. P. mieści się w granicach stawek stosowanych na rynku lokalnym przy uwzględnieniu klasy pojazdu uszkodzonego.

(dowód: opinia biegłego sądowego z zakresu rzeczoznawstwa motoryzacyjnego M. P. – k. 54-73)

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo jest zasadne i zasługiwało na uwzględnienie w całości.

Na wstępie wskazać należy, że pozwany uznał swoją odpowiedzialność za skutki zdarzenia komunikacyjnego z dnia 15 października 2023 roku, stąd też nie wymagają szczegółowego odniesienia kwestie związane z podstawami tej odpowiedzialności. Okoliczność bezsporną w realiach niniejszej sprawy stanowi bowiem fakt częściowej wypłaty przez pozwanego odszkodowania z tytułu kosztów najmu pojazdu zastępczego w kwocie
1.295 złotych. Jednocześnie strona powodowa wykazała – stosownie do treści art. 509 § 1 i 2 kc – nabycie od poszkodowanego wierzytelności obejmującej zwrot kosztów najmu pojazdu zastępczego z tytułu szkody z dnia 15 października 2023 roku, a tym samym swoje prawo
do dochodzenia należności objętej pozwem.

Spór stron skupiał się natomiast na granicach odpowiedzialności pozwanego, sprowadzając się jedynie do odmiennej oceny zasadności przyjętej stawki za wynajem
i uzupełnienia dotychczas przyznanego odszkodowania. Pozwany uznał stwierdzony wystawioną przez powoda fakturą VAT siedmiodniowy czas najmu pojazdu. Niemniej jednak w toku postępowania konsekwentnie stał na stanowisku, że poszkodowany wynajął pojazd według stawki znacznie zawyżonej, działając wbrew zasadzie minimalizacji szkody. Wyjaśnił przy tym, że poszkodowany nie skorzystał z propozycji najmu pojazdu zastępczego wysuniętej przez ubezpieczyciela.

Granice odpowiedzialności za skutki zdarzenia wywołującego szkodę wyznacza
art. 361 kc, który w § 1 stanowi, iż zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła. W braku odmiennego przepisu ustawy lub postanowienia umowy, naprawienie szkody obejmuje straty, które poszkodowany poniósł oraz korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono (§ 2).

Poddając analizie tę kwestię wskazać należy, że za normalne następstwo zniszczenia pojazdu należy uznać konieczność czasowego wynajęcia pojazdu zastępczego w okresie, gdy szkoda nie została jeszcze naprawiona ( vide: wyrok Sądu Najwyższego z 8 września
2004 roku sygn. akt IV CK 672/03, publ. LEX nr 146324). Zgodnie z utrwalonym poglądem judykatury, możliwość domagania się zwrotu kosztów najmu pojazdu zastępczego przez osoby nie prowadzące działalności gospodarczej obejmuje celowe i ekonomicznie uzasadnione wydatki na najem pojazdu zastępczego, tj. wszystkie wydatki pozostające
w związku przyczynowym ze szkodą w granicach obowiązku wierzyciela zapobiegania szkodzie i zmniejszania jej rozmiarów określonych w art. 354 § 2 kc, art. 362 § 2 kc oraz
art. 826 § 1 kc. Jednocześnie na dłużniku ciąży obowiązek zwrotu wydatków celowych
i ekonomicznie uzasadnionych, pozwalających na wyeliminowanie negatywnych dla poszkodowanego następstw, niedających się wyeliminować w inny sposób, z zachowaniem rozsądnej proporcji między korzyścią wierzyciela a obciążeniem dłużnika ( vide: uchwała Sądu Najwyższego z dnia 17 listopada 2011 roku sygn. akt III CZP 5/11, publ. OSNC 2018/6/56). Postulat pełnego odszkodowania przemawia za przyjęciem stanowiska o konieczności zwrotu przez ubezpieczyciela tzw. wydatków koniecznych, potrzebnych na czasowe używanie zastępczego środka transportu w związku z niemożliwością korzystania z niego wskutek zniszczenia. Termin "wydatków koniecznych" oznacza przy tym wydatek niezbędny dla korzystania z innego pojazdu w takim samym zakresie, w jakim poszkodowany korzystałby ze swego środka lokomocji, gdyby mu szkody nie wyrządzono ( vide: uchwała Sądu Najwyższego z dnia 17 listopada 2011 roku sygn. akt III CZP 5/11, publ. OSNC 2012/3/28).

Odnosząc się do zarzutu pozwanego, jakoby poszkodowany nie spełnił ciążącego
na nim obowiązku minimalizacji szkody, wskazać należy, że żaden przepis prawa nie nakłada na poszkodowanego obowiązku zawarcia umowy najmu pojazdu za pośrednictwem ubezpieczyciela likwidującego szkodę. W uchwale z dnia 24 sierpnia 2017 roku sygn. akt
III CZP 20/17 Sąd Najwyższy wyraził pogląd, że wydatki na najem pojazdu zastępczego poniesione przez poszkodowanego, które przekraczają koszty zaproponowanego przez ubezpieczyciela skorzystania z takiego pojazdu również są objęte odpowiedzialnością z tytułu umowy obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych wówczas, gdy ich poniesienie było celowe i ekonomicznie uzasadnione. Poszkodowany zachowuje przy tym prawo wyboru podmiotu, z którym zawrze umowę najmu pojazdu zastępczego, a czynsz zastrzeżony przez wynajmującego jest ekonomicznie uzasadnionym wydatkiem poszkodowanego, podlegającym pokryciu w ramach ubezpieczenia OC, jeżeli nie wykracza poza stawki występujące na rynku lokalnym ( vide: uchwała Sądu Najwyższego z dnia 24 sierpnia 2017 roku sygn. akt III CZP 20/17, publ. OSNC 2018/6/56). Przy tym okoliczność ta nie ma nic wspólnego z koniecznością poszukiwania przez poszkodowanego najtańszej oferty rynkowej najmu ( vide: wyrok Sądu Najwyższego z dnia
25 kwietnia 2002 roku sygn. akt I CKN 1466/99, publ. OSNC 2003/5/64).

Przeprowadzone w sprawie postępowanie dowodowe wykazało, że poszkodowany
w dniu 10 listopada 2023 roku pozostawił uszkodzony na skutek zdarzenia z dnia
15 października 2023 roku pojazd w warsztacie celem dokonania jego naprawy. Dzień później zawarł zaś z powodem umowę najmu zastępczego. Nie posiadał on bowiem innego pojazdu,
z którego mógłby korzystać, by móc wykonywać obowiązki życia codziennego. Zgromadzony w niniejszej sprawie materiał dowodowy wykazał także, że poszkodowany rozważał wynajęcie pojazdu za pośrednictwem pozwanego ubezpieczyciela. Bezpośrednio po zgłoszeniu szkody poszkodowany nie znał jednak warunków naprawy pojazdu, przez co pomiędzy nim
a ubezpieczycielem nie doszło do zawarcia umowy najmu. Następnie zaś poszkodowany, nie chcąc bezpośrednio samemu zajmować się procedurą organizacji najmu pojazdu zastępczego udzielił powodowi A. P. pełnomocnictwa do wykonania wszelkich działań zmierzających do wynajęcia pojazdu zastępczego za pośrednictwem pozwanego ubezpieczyciela, w tym zawarcia i odmowy zawarcia umowy najmu pojazdu
z wypożyczalnią wskazaną przez ubezpieczyciela i dokonania analizy warunków najmu. Zebrane dowody wykazały przy tym, że pełnomocnik poszkodowanego dzień przed oddaniem przez poszkodowanego uszkodzonego w wyniku zdarzenia z dnia 15 października 2023 roku pojazdu do naprawy skontaktował się drogą e-mailową z pozwanym zakładem ubezpieczeń, wnosząc o organizację pojazdu zastępczego. Ubezpieczyciel w odpowiedzi w dniu
10 listopada 2023 roku podjął zaś bezskuteczną próbę skontaktowania się z pełnomocnikiem poszkodowanego. Tego samego dnia pełnomocnik poszkodowanego bez rezultatu próbował skontaktować się z zakładem ubezpieczeń pod numerem telefonu, z którego posiadał nieodebrane połączenie, dlatego też ponownie skontaktował się z ubezpieczycielem drogą
e-mailową, wnosząc o podstawienie pojazdu zastępczego dla poszkodowanego. W aktach sprawy brak jest przy tym dowodu na okoliczność ewentualnego ustosunkowania się przez ubezpieczyciela do ostatniej wiadomości pełnomocnika poszkodowanego zawierającej ponowną prośbę o organizację najmu pojazdu zastępczego zgodnie z preferencjami poszkodowanego. Pozwany nie przedstawił na tę okoliczność żadnych środków dowodowych. W związku powyższym poszkodowany zdecydował się na zawarcie umowy pojazdu zastępczego z powodem, który zapewnił mu niezwłoczne podstawienie pojazdu zastępczego zgodnego preferencjami poszkodowanego. Zauważyć również należy, że A. P.
w dniu 10 listopada 2023 roku poinformował ubezpieczyciela o fakcie zawarcia przez poszkodowanego umowy najmu pojazdu zastępczego na podstawie umowy zawartej z (...) A. P. z siedzibą w O., w tym warunkach tej umowy. Pozwany w związku
z tą informacją nie zaproponował natomiast pełnomocnikowi poszkodowanego, czy też samemu poszkodowanemu dokonania ewentualnej zamiany pojazdów zastępczych. W tych też okolicznościach nie można było przyjąć, że ubezpieczyciel przedstawił poszkodowanemu realną ofertę najmu pojazdu zastępczego.

Poza tym wskazać należy, że w ocenie Sądu rozpoznającego niniejszą sprawę brak jest podstaw by przyjąć, że poszkodowany był obowiązany do wyboru oferty wystosowanej przez pozwanego z uwagi jedynie na fakt, iż była „tańsza” pod względem dobowej stawki najmu pojazdu zastępczego. Pozwany nie zdołał bowiem wykazać, by warunki najmu pojazdów zastępczych w ramach współpracujących z nim wypożyczalni były bardziej korzystne, czy ekwiwalentne wobec warunków powódki, przy uwzględnieniu także innych – poza samą ceną – czynników. Z treści art. 362 kc wynika, że ciężar dowodu wykazania, że poszkodowany przyczynił się do powstania szkody spoczywa na stronie pozwanej. To bowiem strona pozwana z faktu przyczynienia się przez poszkodowanego do zwiększenia szkody wyciąga korzystne skutki prawne w postaci zmniejszenia obowiązku naprawienia szkody (por. M. K.
(w:) red. A. O. System Prawa Prywatnego, tom 6, Prawo zobowiązań - część ogólna, W. 2014, str. 199 oraz P. S. (w:) K. O., Kodeks cywilny ).

Powyższe względy w ocenie Sądu świadczą o braku podstaw do przyjęcia,
że poszkodowany swoim zachowaniem naruszył obowiązek minimalizacji szkody. Podkreślić bowiem należy, że obowiązująca w zakresie likwidacji szkody zasada współdziałania wierzyciela z dłużnikiem dotyczy obu stron stosunku zobowiązaniowego, a nie wyłącznie wierzyciela.

W odpowiedzi na pozew ubezpieczyciel zarzucił pozwanemu, że podjęte przez pełnomocnika poszkodowanego czynności zmierzające do wynajęcia pojazdu zastępczego
za pośrednictwem ubezpieczyciela miały charakter pozornych. W ocenie Sądu zarzut ten jest jednak zbyt daleko idący. Oczywistym jest, że A. P. reprezentował także swoje interesy, jednak brak jest podstaw by uznać, iż jego celem nie było również zabezpieczenie interesów samego poszkodowanego. Skontaktował się on z ubezpieczycielem drogą e-mailową, która również stanowi aprobowaną formę kontaktu z zakładem ubezpieczeń i z jednodniowym wyprzedzeniem zgłosił potrzebę organizacji najmu pojazdu zastępczego. Kolejno strony bezskutecznie próbowały skontaktować się telefonicznie i dalej prowadziły korespondencję
e-mailową, przy czym to pozwany finalnie pozostał bierny wobec dokonanego przez powoda zgłoszenia organizacji najmu. W tych okolicznościach nie można a priori zakładać istnienia
po stronie pełnomocnika poszkodowanego złej wiary i tego, by podjął czynności zupełnie bez zamiaru zawarcia umowy z pozwanym. Przyjmując natomiast powyższy tok myślenia ubezpieczyciela można byłoby uznać, że również czynności podjęte przez pozwanego
w zakresie prowadzonej przez strony korespondencji miały charakter jedynie pozorny, a nie zmierzający do faktycznej organizacji pojazdu zastępczego dla poszkodowanego.

Sporna pozostawała w dalszym ciągu kwestia stawki najmu zastępczego. Z uwagi
na zasadnicze rozbieżności stron w tym zakresie na uwzględnienie zasługiwał wniosek powoda o przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego z zakresu rzeczoznawstwa motoryzacyjnego
na okoliczność ustalenia tego, czy stawka najmu pojazdu zastępczego zastosowana przez powoda mieści się w granicach stawek stosowanych na rynku lokalnym przy uwzględnieniu klasy pojazdu uszkodzonego.

Powołany w sprawie biegły sądowy M. P. wskazał, że szacunkowy zakres stawek rynkowych za najem pojazdu zastępczego odpowiadającego klasie pojazdu uszkodzonego na rynku lokalnym wynosi od 153,66 złotych netto (189 złotych brutto)
do 407 złotych netto (500,61 złotych brutto). Tym samym stawka najmu pojazdu zastępczego zastosowana przez powoda mieści się w granicach stawek stosowanych na rynku lokalnym przy uwzględnieniu klasy pojazdu uszkodzonego.

W ocenie Sądu opinia biegłego sądowego M. P. była przygotowana
w sposób fachowy i poparty rzeczową argumentacją, a nadto nie budziła też wątpliwości Sądu pod względem formalnym oraz merytorycznym. Nie zawierała sprzeczności ani nieścisłości. Zawarte w opinii tezy wyrażone zostały jasno i zrozumiale, a wnioski w sposób logiczny wyciągnięte z poczynionych ustaleń. Strony nie kwestionowały przedmiotowej opinii.

W świetle powyższych ustaleń oraz zapatrywań prawnych, Sąd stanął na stanowisku,
że ubezpieczyciel obowiązany był wypłacić odszkodowanie z tytułu najmu pojazdu zastępczego za okres przewidziany umową najmu w stawce rzeczywiście poniesionej,
co zostało udokumentowane w sposób nie budzący wątpliwości wystawioną przez powoda fakturą VAT nr (...). Biorąc pod uwagę dotychczas wypłaconą na rzecz poszkodowanego kwotę odszkodowania (1.295 zł), pozostała część odszkodowania winna wynosić
1.933,73 złotych (3.228,75 zł – 1.295 zł).

Mając powyższe na uwadze – na podstawie art. 805 § 1 i § 2 pkt 1 kc w zw.
z art. 361 § 1 i 2 kc oraz w zw. z art. 509 kc – orzeczono jak w punkcie I wyroku

O odsetkach orzeczono na podstawie art. 481 § 1 i 2 kc – w ślad za żądaniem pozwu – przyjmując jako datę początkową ich naliczania dzień 10 stycznia 2024 roku.

O kosztach procesu orzeczono w punkcie II wyroku – stosownie do jego wyniku –
na podstawie art. 98 § 1, § 1 ¹ i § 3 kpc w zw. z § 2 pkt 3 i § 15 ust. 1 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych ( tekst jednolity: Dz. U. z 2023r. poz. 1964), zasądzając od pozwanego na rzecz powoda kwotę 2.596,69 złotych tytułem zwrotu kosztów procesu, w tym kwotę 900 złotych tytułem kosztów zastępstwa procesowego. Wśród udokumentowanych kosztów procesu znalazła się także opłata sądowa od pozwu w kwocie 200 złotych, opłata skarbowa
od pełnomocnictwa w 17 złotych oraz wydatki związane z wynagrodzeniem biegłego sądowego w łącznej kwocie 1.479,69 złotych.

W dalszej kolejności podkreślić należy okoliczność, że pozwany w odpowiedzi
na pozew uznał powództwo co do kwoty 297,85 złotych. Wyjaśnił, że w świetle przedstawionego do akt szkody oświadczenia poszkodowanego o braku możliwości odliczenia podatku VAT zasadnym jest powiększenie kwoty przyznanego w toku likwidacji szkody z dnia 15 października 2023 roku odszkodowania o wartość podatku VAT.

Zgodnie z treścią art. 213 § 2 kpc Sąd jest związany uznaniem powództwa, chyba
że uznanie jest sprzeczne z prawem lub zasadami współżycia społecznego albo zmierza
do obejścia prawa. Natomiast według. art. 333 § 1 pkt 2 Sąd z urzędu nada wyrokowi przy jego wydaniu rygor natychmiastowej wykonalności, jeżeli zasądza roszczenie uznane przez pozwanego.

Instytucja uznania powództwa stanowi czynność materialno-dyspozycyjną pozwanego, której dopuszczenie przez ustawodawcę jest przejawem realizacji w postępowaniu cywilnym zasady dyspozycyjności. W utrwalonym orzecznictwie i doktrynie przyjmuje się, że uznanie powództwa musi być wyraźne. Nie można uznać powództwa w sposób dorozumiany ( vide: wyroki Sądów Apelacyjnych w Gdańsku z 28 kwietnia 2015 roku sygn. akt I ACa 715/14, publ. LEX 1793804, w W. z dnia 12 grudnia 2014 roku sygn. akt I ACa 892/14, publ. LEX 1651980, Komentarze do art. 213 kpc: T. Ż., Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz. pod red. H. D., T. W. T., Tom I. LEX, 2013;
A. Z. (red.), Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz. Wyd. 9, W. 2017)
i jako akt dyspozycyjny podlega kontroli Sądu ( vide: wyroki Sądu Najwyższego z dnia
14 września 1983 roku sygn. akt III CRN 188/83, publ. OSNCP 1984/4, poz. 60; z dnia
28 października 1976 roku sygn. akt III CRN 232/76, publ. OSNCP 1977/5–6, poz. 101)

W realiach niniejszej sprawy uznanie powództwa zostało wyrażone przez pozwanego w sposób wyraźny i oczywisty. Jednocześnie okoliczności leżące u podstaw uznania nie wskazywały, by czynność ta była sprzeczna z prawem lub zasadami współżycia społecznego albo zmierzała do obejścia prawa. Z tych też względów Sąd – stosownie do treści
art. 333 § 1 pkt 2 kpc – wyrokowi w punkcie I w zakresie żądania zapłaty do kwoty
297,85 złotych nadał rygor natychmiastowej wykonalności.

/-/ sędzia Krzysztof Połomski