Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 30 kwietnia 2021r.

Sąd Rejonowy w Kętrzynie I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący:	Sędzia Małgorzata Kłek
Protokolant:	St. sekr. sąd. Sandra Kozak

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 23 kwietnia 2021 r. w K.

sprawy z powództwa H. G. (1)

przeciwko K. G.

o zapłatę

powództwo oddala

Sygn. akt I C 964/20

UZASADNIENIE

Pozwem wniesionym w dniu 25.09.2020 r. powód H. G. (1) wniósł o zasądzenie od pozwanego K. G. kwoty 3 500 zł. W uzasadnieniu żądania powód wskazał, iż w dniu 4 maja 2020 r. zakupił od pozwanego prasę (...) Fach – Z 562, za którą zapłacił w sumie 16 500 zł. Prasa w takim stanie i z wadami ukrytymi nie miała takiej wartości. Powód po uruchomieniu prasy stwierdził, że miała wady ukryte, które trzeba usunąć. W związku z tym poniósł koszty 1478,52 zł na części zamienne , zaś suma 1521,48 zł stanowiła robocizna i stal do naprawy prasy. Koszt wynajęcia rzeczoznawcy wyniósł 500 zł. Pozwany był poinformowany o kosztach naprawy i o rzeczoznawcy , nie wyraził zgody na zapłatę . Pozwany zapewniał powoda przed dokonaniem przez niego zakupu, że prasa jest sprawna. Do pozwu powód załączył kopie faktur na części zamienne oraz prywatną opinię techniczną rzeczoznawcy pojazdów samochodowych.

Pozwany K. G. wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów procesu według norm przepisanych. Pozwany podniósł, iż powództwo jest bezzasadne. Powołał się na art. 557 §1 kc wskazując, iż sprzedawca jest zwolniony z odpowiedzialności z tytułu rękojmi , jeżeli kupujący wiedział o wadzie w chwili zawarcia umowy. Pozwany wskazał, iż przedmiotem sprzedaży w niniejszej sprawie była używana 16 letnia prasa do słomy, wartość nowej prasy tego typu w idealnym stanie technicznym wynosi około 60 000 zł. Powód przed zakupem oglądał u pozwanego 4 różne urządzenia tej samej marki i tego samego modelu. Dokonał wyboru tej konkretnej prasy na podstawie dokładnych oględzin. Powód został poinformowany o stanie technicznym przedmiotowej prasy do słomy , w szczególności o tym, że jest to urządzenie wyprodukowane 16 lat temu, wymaga remontu w zakresie elementów podlegających zużyciu w toku normalnej eksploatacji , tj. wymaga wymiany łańcuchów, zębatek, łożysk i pierścieni. Z tego tytułu powód otrzymał obniżkę ceny o kwotę 1000 zł , a strony uzgodniły wówczas , że wyłączą z roszczeń objętych rękojmią ewentualne wady elementów eksploatacyjnych. Pozwany podniósł, iż kwestionuje prywatną opinię rzeczoznawcy przedłożoną przez powoda, wskazując iż opinia ta nie jest miarodajna dla oceny stanu technicznego prasy słomy, została sporządzona dopiero po ingerencji w urządzenie powoda, który we własnym zakresie w warunkach domowych próbował wymienić elementy eksploatacyjne urządzenia i dokonał tego w sposób nieprofesjonalny. Pozwany podniósł, iż dochodzona pozwem kwota nie znajduje uzasadnienia w materiale dowodowym sprawy . Łączna wartość wszystkich rachunków przedłożonych przez powoda , łącznie z rachunkiem rzeczoznawcy , zamyka się kwotę 1978, 72 zł , powód nie wykazał zasadności kwoty dochodzonej pozwem w szczególności nie udowodnił kosztów robocizny wskazywanych na 1 521,48 zł.

Sąd ustalił co następuje :

K. G. prowadzi działalność gospodarczą pod nazwą K. G. (...) w D., w ramach której zajmuje się m.in. sprzedażą używanych maszyn rolniczych .

( bezsporne)

H. G. (1) znalazł w Internecie ogłoszenie K. G. dotyczące sprzedaży prasy rolującej do słomy za kwotę 17 500 zł . W dniu 3 maja 2020 r. H. G. (1) wraz z synem dokonali oględzin prasy rolującej do słomy (...) Fach Z 562 w miejscu prowadzenia działalności gospodarczej przez K. G. , zgłaszali zastrzeżenia do stanu łańcuchów i zębatki, które trzeba było wymienić . Z uwagi na te zastrzeżenia strony ustaliły cenę prasy rolującej na kwotę 16 500 zł . H. G. (2) dokonał wyboru prasy rolującej do słomy (...) Fach Z 562 i uiścił na poczet ceny zaliczkę w kwocie 500 zł .

( dowód : zeznania pozwanego K. G. k. 53-54, zeznania powoda H. G. (1), w części w jakiej Sąd dał im wiarę k. 52-53)

Prasa rolująca do słomy (...) Fach Z 562 została dostarczona powodowi w dniu 04.05.2020 r. przez pracownika pozwanego . Powód uiścił wówczas pozostałą cześć ceny w kwocie 16 000 zł. Jednocześnie została powodowi przekazana faktura nr – Marża (...) z dnia 04.05.2020 r. wystawiona przez pozwanego potwierdzająca sprzedaż prasy do słomy (...) Fach Z 562 za kwotę 10 500 zł .

( dowód : zeznania pozwanego K. G. k. 53-54, zeznania powoda H. G. (1) k. 52-53, faktura k. 22)

W dniu 04.06.2020 r. na żądanie powoda pozwany wystawił fakturę korygującą potwierdzającą sprzedaż prasy do słomy (...) Fach Z 562 powodowi za kwotę 16 500 zł.

( dowód : zeznania pozwanego K. G. k. 53-54, zeznania powoda H. G. (1) k. 52-53, faktura k. 23)

Na obu fakturach znajdował się zapis „ Towar używany , sprzedany bez gwarancji i rękojmi w stanie znanym i akceptowanym przez kupującego bez możliwości zwrotu”

( dowód : faktury k.22, 23)

Kilka dni po zakupie prasy powód zaczął telefonicznie zgłaszać do pozwanego zastrzeżenia co do stanu prasy ,wskazując na wady ukryte i żądając zapłaty przez pozwanego kwoty 2000 zł na poczet dokonania napraw.

( dowód : zeznania pozwanego K. G. k. 53-54, zeznania powoda H. G. (1) k. 52-53)

Powód w czerwcu 2020 r. dokonał zakupu części do prasy do słomy na łączną kwotę 1 478,72 zł .

( dowód : faktury k. 16-21)

Pozwany proponował powodowi dokonanie zwrotu zakupionej u niego prasy , na co powód się nie zdecydował.

( dowód : zeznania pozwanego K. G. k. 53-54, zeznania powoda H. G. (1) k. 52-53)

Sąd zważył co następuje :

Powództwo nie zasługiwało na uwzględnienie .

Sąd ustalił powyższy stan faktyczny na podstawie przedłożonych przez powoda faktur potwierdzających zakup prasy do słomy ( k. 22-23) oraz dowodów zakupu części zamiennych do prasy do słomy na kwotę 1 478,72 zł ( k. 16-21) , albowiem nie były one kwestionowane przez pozwanego , pozwany potwierdził wystawienia dwóch faktur potwierdzających zakup przez powoda prasy do słomy , jak też nie kwestionował, iż zakupione przez pozwanego części na łączną kwotę 1 478,72 stanowiły części do tej prasy rolującej. Sąd dokonując ustaleń w zakresie stanu faktycznego uwzględnił także zeznania stron.

Sąd dał wiarę zeznaniom powoda w znacznej części , a w szczególności co do okoliczności zakupu prasy do słomy u pozwanego , dokonywania oględzin prasy przed zakupem wraz z innymi osobami, zapłaty za prasę kwoty 16 500 zł , wystawienia przez pozwanego dwóch faktur jak też zastrzeżeń powoda co stanu prasy już po jej dostarczeniu powodowi , zakupu części do prasy , jak też zgłoszenia zastrzeżeń pozwanemu telefonicznie , albowiem w tym zakresie zeznania te znajduję potwierdzenie w przedłożonych przez powoda dokumentach jak też w zeznaniach pozwanego. Sąd dał także wiarę zeznaniom powoda co do dokonanych przez niego napraw zakupionej prasy wraz z synem , chociaż w ocenie Sądu nie przesądza to o istnieniu wad zakupionej u pozwanego maszyny. Sąd nie dał wiary powodowi co do tego, iż nie mógł zwrócić prasy pozwanemu przed dokonaniem napraw z uwagi na obawę , że ten zwróci mu jedynie część pieniędzy zgodnie z pierwotną fakturą. Jak wynika bowiem z porównania dat wystawionych faktur pozwany wystawił prawidłową fakturę na kwotę 16 500 zł w dniu 04.06.2020 r. , natomiast części do naprawy prasy powód zakupił dopiero w połowie czerwca 2020 r. , tak więc miał możliwość zwrotu prasy przed jej naprawieniem. Sąd nie dał także wiary powodowi, co do tego , iż nabył prasę od pozwanego całą brudną i w błocie , co uniemożliwiało dokonanie dokładnych oględzin i co miały obrazować zdjęcia przedstawione przez powoda na rozprawie , albowiem w tym zakresie twierdzenia te są sprzeczne z wiarygodnymi twierdzeniami pozwanego. Brak jest przy tym daty wykonania zdjęć przedłożonych przez powoda na rozprawie , z pieczęci na zdjęciach można wnioskować , iż wykonał je rzeczoznawca wykonujący opinię techniczną na zlecenie powoda , natomiast data wykonania opinii jest wskazana na dzień 16.06.2020 r. , a więc prawie półtora miesiąca po zakupie prasy przez powoda. Ponadto Sąd nie dał wiary twierdzeniom powoda, iż pozwany dokonał obniżenia ceny maszyny o 1 tysiąc złotych bez uwzględnienia tej kwoty na konto wymiany łańcuchów, w tym zakresie zeznania te są sprzeczne z wiarygodnymi zeznaniami pozwanego.

Sąd dał w pełni wiarę zeznaniom pozwanego, w tym w szczególności co do dokonania szczegółowych oględzin przez powoda wraz z towarzyszącym mu synem prasy rolującej przed zakupem, zgłaszania przez nich zastrzeżeń co do łańcuchów i zębatek, które trzeba było wymienić i obniżenia w związku z tym ceny sprzedaży prasy o 1 000 zł , okoliczności wystawienia dwóch faktur , zgłaszanych następnie przez powoda zastrzeżeń co do stanu prasy i związanych z tych żądań finansowych zwrotu 2 tysięcy złotych , jak też co do złożonej powodowi propozycji zwrotu zakupionej u powoda prasy , albowiem zeznania te są spójne , logiczne, konsekwentne, zgodne z zasadami logiki i doświadczenia życiowego. Sąd dał w szczególności wiarę co do zeznań pozwanego , iż w momencie oględzin prasy przez powoda i jego syna prasa do słomy była czysta i nie zawierała zabrudzeń zobrazowanych na zdjęciach przedłożonych przez powoda , albowiem zeznania są zgodne z zasadami doświadczenia życiowego , pozwany trudni się zawodowo sprzedażą maszyn rolniczych , posiada w tym celu specjalne pomieszczenia , jest zainteresowany, aby sprzedawane rzeczy prezentowały się jak najlepiej.

Zgodnie z przepisami kodeksu cywilnego sprzedawca jest odpowiedzialny względem kupującego, jeżeli rzecz sprzedana ma wadę fizyczną lub prawną (rękojmia) - art. 556 kc. Wada fizyczna polega na niezgodności rzeczy sprzedanej z umową. W szczególności rzecz sprzedana jest niezgodna z umową, jeżeli nie ma właściwości, które rzecz tego rodzaju powinna mieć ze względu na cel w umowie oznaczony albo wynikający z okoliczności lub przeznaczenia (art. 556 ¹ § 1pkt 1kc). Jeżeli kupującym jest konsument, a wada fizyczna została stwierdzona przed upływem roku od dnia wydania rzeczy sprzedanej, domniemywa się, że wada lub jej przyczyna istniała w chwili przejścia niebezpieczeństwa na kupującego (art. 556 ² kc). Sprzedawca jest odpowiedzialny z tytułu rękojmi za wady fizyczne, które istniały w chwili przejścia niebezpieczeństwa na kupującego lub wynikły z przyczyny tkwiącej w rzeczy sprzedanej w tej samej chwili (art. 559 kc). Sprzedawca odpowiada z tytułu rękojmi, jeżeli wada fizyczna zostanie stwierdzona przed upływem dwóch lat (art. 568 §1kc).Jeżeli rzecz sprzedana ma wadę, kupujący może złożyć oświadczenie o obniżeniu ceny albo odstąpieniu od umowy, chyba że sprzedawca niezwłocznie i bez nadmiernych niedogodności dla kupującego wymieni rzecz wadliwą na wolną od wad albo wadę usunie. Ograniczenie to nie ma zastosowania, jeżeli rzecz była już wymieniona lub naprawiana przez sprzedawcę albo sprzedawca nie uczynił zadość obowiązkowi wymiany rzeczy na wolną od wad lub usunięcia wady (art. 560§ 1kc). Kupujący nie może odstąpić od umowy, jeżeli wada jest nieistotna ( art.560§ 4 kc). Jeżeli rzecz sprzedana ma wadę, kupujący może żądać wymiany rzeczy na wolną od wad albo usunięcia wady (art. 561§ 1kc). Sprzedawca jest obowiązany wymienić rzecz wadliwą na wolną od wad lub usunąć wadę w rozsądnym czasie bez nadmiernych niedogodności dla kupującego (art. 561§ 2 kc).

W pierwszej kolejności w niniejszej sprawie wskazać należy , iż zastrzeżenie dokonane na fakturze dotyczącej sprzedaży przedmiotowej prasy do słomy ( k. 22, 23) o treści „ Towar używany , sprzedany bez gwarancji i rękojmi w stanie znanym i akceptowanym przez kupującego bez możliwości zwrotu” jest nieważne w zakresie wyłączenia odpowiedzialności sprzedawcy z tytułu rękojmi , albowiem sprzedającym w niniejszej sprawie jest przedsiębiorca a kupującym konsument. Zgodnie z treścią art. 558§ 1 kc strony mogą odpowiedzialność z tytułu rękojmi rozszerzyć, ograniczyć lub wyłączyć. Jeżeli kupującym jest konsument, ograniczenie lub wyłączenie odpowiedzialności z tytułu rękojmi jest dopuszczalne tylko w przypadkach określonych w przepisach szczególnych. Jak wskazuje się w piśmiennictwie zgodnie z art. 558 § 1 zd. 1 KC strony umowy sprzedaży mogą ukształtować zakres odpowiedzialności sprzedawcy z tytułu rękojmi, a nawet ją zupełnie wyłączyć, w granicach wyznaczonych przez przepisy szczególne. Jednak zgodnie z art. 558 § 1 zd. 2 KC swoboda stron umowy sprzedaży w zakresie kształtowania odpowiedzialności z tytułu rękojmi jest istotnie ograniczona, gdy kupującym jest konsument.

Z powyższego wynika, iż wyłączenie odpowiedzialności pozwanego – przedsiębiorcy jako sprzedawcy z tytułu rękojmi wobec powoda – konsumenta w niniejszej sprawie dokonane na fakturze z dnia 04.05.2020 r. i na fakturze korygującej z dnia 04.06.2020 r. jest nieważne.

Dalej wskazać należy , iż wyłączną przesłanką odpowiedzialności sprzedawcy z tytułu rękojmi jest stwierdzenie wadliwości przedmiotu sprzedaży.

Jak wskazuje się w piśmiennictwie o wadliwości rzeczy decyduje kryterium funkcjonalne, obejmujące przeznaczenie rzeczy i jej użyteczność. Właściwości rzeczy to ogół cech rzeczy, które decydują o jej praktycznym wykorzystaniu, funkcjonalności i możliwościach , cel jest skonkretyzowaniem tych możliwości w kontekście umowy między stronami. Cel ten może być bezpośrednio oznaczony w umowie lub może wynikać z okoliczności lub przeznaczenia rzeczy. Ocenia się , że niezgodność towaru z umową jest istotna, jeśli towar ten nie odpowiada powszechnym, rozsądnym i uzasadnionym oczekiwaniom konsumenta budowanym na podstawie umowy, obejmującej ewentualnie indywidualnie uzgodnione, szczególne przeznaczenie towaru lub na podstawie zwykłego przeznaczenia i właściwości tego rodzaju towaru (…) lub też zapewnień producenta, importera lub sprzedawcy, co do cech i właściwości towaru. Przy ocenie istotności niezgodności należy także brać pod uwagę tak funkcjonalność i użyteczność towaru, jak i jego walory estetyczne, jeśli wynikają ze szczególnego lub zwykłego przeznaczenia towaru. (…) .

Z procesowego punktu widzenia obowiązkiem kupującego jest przede wszystkim udowodnienie istnienia wady. Obowiązek przedstawienia dowodów spoczywa na stronach (art. 3 kpc), a ciężar udowodnienia faktów mających dla rozstrzygnięcia sprawy istotne znaczenie spoczywa na stronie, która z faktów tych wywodzi skutki prawne (art. 6 kc).

Tak więc to na powodzie w niniejszej sprawie ciążył ciężar udowodnienia faktu , że rzecz sprzedana przez pozwanego w dniu 04.05.2020 r. – prasa do słomy (...) Fach Z 562 – ma wady tj. nie ma właściwości, które rzecz tego rodzaju powinna mieć ze względu na cel w umowie oznaczony albo wynikający z okoliczności lub przeznaczenia.

W ocenie Sądu powód obowiązkowi temu nie podołał. Powód w swoich zeznaniach wskazywał, iż po zakupie prasy okazało się , że ma ona wady ukryte – jest pogięta komora , są pęknięcia na napinaczach i to wszystko jest do remontu. Wymienić należało także łańcuchy i podajnik.

W ocenie Sądu stwierdzenie czy wskazywane przez powoda usterki stanowią wady rzeczy sprzedanej - prasy do słomy (...) Fach Z 562 wymaga wiadomości specjalnych , do oceny charakteru tych usterek niezbędne jest dokonanie oględzin przez odpowiedniego biegłego i ich ocena pod kątem ich znaczenia dla użytkowania maszyny. Powód natomiast dowodu takiego nie zaoferował. Nie może zastąpić dowodu z opinii biegłego przedłożona przez powoda prywatna opinia techniczna sporządzona przez rzeczoznawcę pojazdów samochodowych inż. A. C.. Treść opinii prywatnej stanowi jedynie element przytoczeń faktycznych i prawnych strony, która się na nią powołuje. Przedstawione przez stronę pisemne stanowisko osoby będącej ekspertem w konkretnej dziedzinie wiedzy, podpisane przez tę osobę, stanowi dokument prywatny i korzysta z domniemania autentyczności określonego w art. 245 k.p.c. Dokument taki nie stanowi natomiast dowodu w zakresie wiadomości specjalnych, których stwierdzeniu służy dowód z opinii biegłego (art. 278 k.p.c.).Opinia przedkładana przez stronę nie może zastąpić opinii biegłego sądowego.

Wskazać przy tym należy, iż pozwany zakwestionował prywatną opinię biegłego rzeczoznawcy przedłożoną przez powoda jako niemiarodajną dla oceny stanu technicznego prasy do słomy z chwili jej zakupu , albowiem opinia ta została sporządzona po ingerencji powoda w urządzenie. Zarzuty te zasługują na uwzględnienie . Z treści opinii prywatnej przedłożonej przez powoda – jako sporządzonej w dniu 16.06.2020 r. wynika, iż biegły dokonywał oględzin już po dokonaniu przez powoda napraw komory walcowej , wobec czego nie wynika stąd czy biegły samodzielnie stwierdził opisane w tym zakresie usterki czy też zostały mu one jedynie wskazane przez powoda.

Jeżeli natomiast chodzi o stan elementów podlegających zużyciu w toku normalnej eksploatacji – łańcuchów, zębatek , łożysk i pierścieni to fakt zużycia tych elementów był powodowi znany w chwili zakupu prasy i z tego powodu uzyskał on obniżenie ceny maszyny o jeden tysiąc złotych.

Wskazać należy , iż zgodnie z treścią art. 557 § 1 kc sprzedawca jest zwolniony od odpowiedzialności z tytułu rękojmi, jeżeli kupujący wiedział o wadzie w chwili zawarcia umowy. Sprzedawca powinien zatem wykazać, że kupujący miał świadomość istnienia wady i pomimo tego zdecydował się na zawarcie umowy sprzedaży. W niniejszej sprawie pozwany wykazał powyższą okoliczność w zakresie elementów eksploatacyjnych sprzedawanej prasy do słomy – jak wynika z jego wiarygodnych zeznań powód wspólnie z synem dokonywali szczegółowych oględzin prasy, pootwierali osłonę, odsłonili całą prasę , wskazali na łańcuchy i zębatki , które trzeba było wymienić , i z uwagi na te zastrzeżenia pozwany udzielił powodowi obniżki o 1 tysiąc złotych . Powód miał przy tym świadomość , iż będąca przedmiotem sprzedaży prasa do słomy jest maszyną używaną i ma16 lat.

W przypadku kiedy rzecz sprzedana ma wadę fizyczną kodeks cywilny określa przysługujące kupującemu uprawnienia z tytułu rękojmi. Mianowicie jeżeli rzecz sprzedana ma wadę fizyczną:

- kupujący może złożyć oświadczenie o obniżeniu ceny albo odstąpieniu od umowy (art. 560 § 1 kc );

- kupujący może żądać wymiany rzeczy na wolną od wad albo usunięcia wady ( art. 561 § 1).

Wybór konkretnego uprawnienia należy co do zasady do kupującego. Obniżenie ceny czy odstąpienie od umowy nie jest jednak dopuszczalne, jeżeli sprzedawca niezwłocznie i bez nadmiernych niedogodności dla kupującego wymieni rzecz wadliwą na wolną od wad albo wadę usunie. Odstąpienie od umowy nie jest ponadto dopuszczalne, jeżeli wada rzeczy jest nieistotna (art. 560 § 4).

W niniejszej sprawie powód nie skorzystał z żadnego z przysługujących mu uprawnień, natomiast dokonał napraw czy też wymiany elementów zakupionej u pozwanego prasy we własnym zakresie , zgłaszając w niniejszym procesie żądanie zwrotu poniesionych według powoda kosztów .

Żądanie to nie zasługiwało na uwzględnienie , albowiem powód roszczenia tego nie udowodnił w szczególności nie wykazał istnienia wad nabytej rzeczy w szczególności co do zgłaszanych przez powoda usterek komory walcowej. Co do konieczności wymiany elementów eksploatacyjnych jak łańcuchy czy zębatki , pozwany wykazał, iż powód w chwili zakupu prasy znał stan elementów eksploatacyjnych prasy ( łańcuchy, zębatki) i w związku z koniecznością wymiany tych elementów uzyskał obniżenie ceny o 1 tysiąc złotych. Dodatkowo brak jest podstaw prawnych do zgłaszanego przez powoda roszczenia , powód jako kupujący nie skorzystał z określonych w kodeksie cywilnym uprawnień z tytułu rękojmi ( odstąpienia od umowy, żądania obniżenia ceny, żądania usunięcia wad lub wymiany rzeczy na wolną od wad).

Mając powyższe okoliczności na względzie stosownie do powołanych przepisów powództwo podlegało oddaleniu w całości.