Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 6 marca 2024r.

Sąd Rejonowy w Kętrzynie I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący:	sędzia Beata Bihuń
Protokolant:	starszy sekretarz sądowy Żaneta Kowalska

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 6 marca 2024 r. w K.

sprawy z powództwa (...) S.A. z siedzibą w W.

przeciwko A. S.

o zapłatę

I.  Powództwo oddala;

II.  Kuratorowi radcy prawnemu K. A. przyznaje wynagrodzenie w wysokości 1.107,00 zł (jeden tysiąc sto siedem złotych) za reprezentowanie pozwanego, które wypłacić
z zaliczki wpłaconej przez powoda.

sygn. akt I C 960/22

UZASADNIENIE

Powód (...) sp. k. z siedziba w W. wniósł o zasądzenie od pozwanego A. S. kwoty 6.853,03 zł wraz z odsetkami umownymi oraz kosztami procesu.

W uzasadnieniu powód wskazał, że pozwany w dniu 20.03.2019 r. zawarł z wierzycielem pierwotnym tj. (...) Sp. z o.o. umowę pożyczki na okres 10 dni, na mocy której udostępniono mu kwotę 4.487,69 zł. Pośrednikiem w zakresie udzielenia pożyczki był (...) sp. z o.o., który odpowiadał za funkcjonowanie platformy pożyczkowej oraz prawidłowość weryfikacji pożyczkobiorcy. Umowa pożyczki została zawarta za pośrednictwem środków porozumiewania się na odległość, a pozwany posiadał na platformie aktywne konto klienta, za pośrednictwem którego złożył wniosek o udzielnie pożyczki. Pozwany nie zwrócił pożyczki w wymaganym terminie, a na konto pożyczkodawcy przelał jedynie kwotę 577,49 zł, która została rozliczona przy obliczaniu skapitalizowanych odsetek. Na podstawie umowy sprzedaży wierzytelności z dnia 22.12.2021 r. powód nabył od wierzyciela pierwotnego wierzytelności przysługująca mu do pozwanego.

Na żądaną w pozwie kwotę składają się kwota 4.487,69 zł tytułem sumy niespłaconego kapitału pożyczki oraz prowizji oraz kwota 2.365,34 zł tytułem skapitalizowanych odsetek za opóźnienie.

Kurator pozwanego A. S. wniósł o oddalenie powództwa, wskazując, że roszczenie powoda jest nieuzasadnione oraz nieudowodnione, wobec czego kwestionuje je zarówno co do zasady jak i co do wysokości. W szczególności kurator zakwestionował, aby pozwany zawarł jakąkolwiek umowę pożyczki z wierzycielem pierwotnym, a tym bardziej, aby zaakceptował treść umowy pożyczki oraz, że została mu ona przekazana. Kurator zakwestionował również żądana przez powoda prowizję, wskazując, że jej celem było jedynie obejście przepisów o odsetkach maksymalnych i zapis jej dotyczący stanowi klauzule abuzywną w świetle art. 385 § 1 kc. Z ostrożności kurator podniósł również zarzut przedawnienia roszczenia.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo nie zasługiwało na uwzględnienie, albowiem powód nie udowodnił, że przysługuje mu jakiekolwiek roszczenie względem pozwanego.

Zgodnie z ogólną zasadą wyrażoną w art. 6 kc ciężar udowodnienia faktu spoczywa na tym, kto z faktu tego wywodzi skutki prawne. Strony zobowiązane są w myśl przepisu art. 232 kpc wskazywać dowody dla stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne. Ciężar udowodnienia faktów uzasadniających objęte pozwem roszczenie spoczywał na powodzie, który winien wykazać wszystkie okoliczności stanowiące podstawę żądania pozwu.

W niniejszej sprawie powód nie udowodnił, iż przysługuje mu jakiekolwiek roszczenie względem pozwanego, albowiem nie wykazał przede wszystkim faktu istnienia przedmiotowej wierzytelności.

Jak wynika z treści pozwu pozwany miał zawrzeć w dniu 20.03.2019 r. z wierzycielem pierwotnym tj. (...) Sp. z o.o. umowę pożyczki za pomocą środków porozumiewania się na odległość, wobec czego w niniejszej sprawie zastosowanie do przedłożonej przez powoda umowy pożyczki mają przepisy ustawy z dnia 12.05.2011 r. o kredycie konsumenckim, która dopuszcza zawieranie umowy o kredyt konsumencki (w tym umowy pożyczki) za pomocą środków porozumiewania się na odległość.

Umowa o kredyt konsumencki zawierana na odległość to taka umowa, która spełnia warunki przewidziane w art. 2 pkt 1 ustawy z dnia 30 maja 2014 r. o prawach konsumenta . Jest to zatem umowa, którą kredytodawca zawiera z konsumentem w ramach zorganizowanego systemu zawierania umów na odległość, bez jednoczesnej fizycznej obecności stron, z wyłącznym wykorzystaniem jednego lub większej liczby środków porozumiewania się na odległość do chwili zawarcia umowy włącznie.

Przepis art. 29 ust. 1 ustawy o kredycie konsumenckim określa wymogi formalne umowy o kredyt konsumencki. Umowa taka powinna być zawarta w formie pisemnej, chyba że odrębne przepisy przewidują inną szczególną formę. Umowę o kredyt konsumencki można zawrzeć zarówno w formie pisemnej (z własnoręcznymi podpisami), jak i na innym trwałym nośniku. Nie jest konieczne opatrzenie dokumentu umowy przez strony własnoręcznym podpisem albo podpisem elektronicznym. Forma, jakiej wymaga art. 29 ust. 1 ustawy o kredycie konsumenckim (z uwzględnieniem wykładni prounijnej oraz celowościowej), jest zachowana również wtedy, gdy treść oświadczeń woli spisano na dokumencie papierowym, ale nie zamieszczono pod nim własnoręcznych podpisów albo umieszczono faksymile lub innego rodzaju podpis powielony mechanicznie. Stosownie do prounijnego oraz celowościowego kierunku interpretacji komentowanego przepisu dopuszczalne są różnorodne sposoby dochowania wymaganej formy przy zawieraniu umowy o kredyt konsumencki. Sposobem takim może być m.in. złożenie oświadczeń woli przez strony za pomocą środków porozumiewania się na odległość (np. telefonu, poczty elektronicznej), a następnie spisanie postanowień umowy na papierowym dokumencie (np. w postaci wydruku komputerowego), bez własnoręcznych podpisów.

W świetle powyższego oraz w oparciu o treść art. 6 kc, w ocenie Sądu powód był obowiązany w toku tego postępowania wykazać, że pozwany złożył oświadczenie woli wyrażające zgodę na zawarcie umowy pożyczki z wierzycielem pierwotnym. Powód ciężarowi temu nie podołał, albowiem nie przedłożył żadnych dowodów pozwalających uznać, iż pozwany takie oświadczenie złożyła. Powód nie przedłożył również żadnych dowodów na okoliczność, że pozwany złożył wniosek o przyznanie mu pożyczki oraz, że doszło do jakiejkolwiek weryfikacji jego danych, czy, że pozwany posiadał już konto na platformie pożyczkodawcy.

Wraz z pozwem powód przedłożył wydruk umowy pożyczki wraz z załącznikami
(k. 28 - 35), ale nie przedłożył żadnego dowodu, który potwierdzałby, iż pozwany zapoznał się z treścią załączonej do pozwu umowy pożyczki i zaakceptował jej treść. Powód nie wykazał także, iż wierzyciel pierwotny wykonał umowę pożyczki wskazaną w pozwie, w szczególności, aby dokonał wypłaty środków pieniężnych wskazanych w umowie pożyczki. Zgodnie z treścią umowy pożyczki (pkt 3 umowy) wypłata ta miała nastąpić w terminie do 1 dnia roboczego od zawarcia umowy.

Pożyczka jest umową, na podstawie której dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego przedmiot pożyczki (w szczególności określoną ilość pieniędzy), a biorący zobowiązuje się zwrócić przedmiot pożyczki w pieniądzach o tej samej wielkości lub w rzeczach tego samego gatunku i takiej samej jakości (art. 720 k.c.). W kodeksie cywilnym zostały wskazane essentialia negotii umowy pożyczki, które stanowią nie tylko oznaczenie stron i określenie ilości pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, ale obejmują również zobowiązanie się do ich przeniesienia oraz obowiązek zwrotu przedmiotu pożyczki. W procesie związanym z wykonaniem umowy pożyczki powód jest zatem zobowiązany udowodnić, że strony zawarły umowę pożyczki, a także, że przeniósł na własność biorącego pożyczkę określoną w umowie ilości pieniędzy albo rzeczy oznaczonych co do gatunku ( wyrok S. Apel. W Łodzi z 18.06.2015r., I ACa 33/15, LEX nr 1789954). Przy zawarciu umowy pożyczki, podobnie jak przy umowie sprzedaży, dochodzi do zmian w obrębie prawa własności przedmiotu umowy. Obowiązkowi pożyczkodawcy do przeniesienia własności przedmiotu umowy na pożyczkobiorcę odpowiada obowiązek zwrotu, czyli przeniesienia przez pożyczkobiorcę na pożyczkodawcę przedmiotu umowy, powiększonego o ewentualne wynagrodzenie ustalone w umowie. Dopóki przedmiot pożyczki nie zostanie wydany pożyczkobiorcy, nie może powstać obciążający pożyczkobiorcę obowiązek jego zwrotu.

Wobec powyższego należało uznać, że powód nie wykazał istnieją dochodzonej pozwem wierzytelności.

Za niewystarczające do uwzględnienia powództwa sąd uznał również przedłożone przez powoda dokumenty mające wykazać nabycie przez niego przedmiotowej wierzytelności (k. 20 – 27). Skoro nie wykazano istnienia wierzytelności pozwanej wobec wierzyciela pierwotnego wynikającej z umowy pożyczki z dnia 20.03.2019 r., to wierzyciel pierwotny nie mógł skutecznie przenieść tej wierzytelności na poprzednika prawnego powoda zgodnie z zasadą, iż nikt nie może przenieść więcej praw, niż sam posiada.

Potwierdzeniem istnienia dochodzonej wierzytelności nie są również dołączone do pozwu wezwania do zapłaty (k. 36, 37) oraz zawiadomienie o przelewie wierzytelności (k. 38), ponieważ do żądnego z tych dokumentów nie dołączono nie tylko dowodu ich doręczenia pozwanemu, ale nawet dowodu ich wysłania. Wobec tego dokumenty te są dowodem jedynie na to, że zostały sporządzone, ale w żaden sposób nie wykazano, aby podjęto chociaż próbę ich doręczenia pozwanemu.

W konsekwencji stwierdzić należy, iż powód nie przedłożył wystarczających dowodów wskazujących na istnienie wierzytelności wierzyciela pierwotnego wobec pzowanego.

Obowiązek przedstawienia dowodów spoczywa na stronach (art. 3 kpc), a ciężar udowodnienia faktów mających dla rozstrzygnięcia sprawy istotne znaczenie spoczywa na stronie, która z faktów tych wywodzi skutki prawne (art. 6 kc). W myśl wskazanych przepisów to strony obowiązane są przedstawiać dowody, a Sąd nie jest władny tego obowiązku nawet wymuszać, ani – poza zupełnie wyjątkowymi sytuacjami – zastępować stron w jego wypełnieniu. Ciężar udowodnienia spoczywa na stronie, a ów ciężar rozumieć należy z jednej strony jako obarczenie strony procesu obowiązkiem przekonania sądu dowodami o słuszności swoich twierdzeń, a z drugiej konsekwencjami zaniechania realizacji tego obowiązku, lub jego nieskuteczności. Tą konsekwencją jest zazwyczaj niekorzystny dla strony wynik procesu.

Mając na względzie powyższe okoliczności, powództwo należało oddalić.

O wynagrodzeniu kuratora sąd orzekł na podstawie § 1 ust. 1 i 3 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 9 marca 2018 r. w sprawie określenia wysokości wynagrodzenia i zwrotu wydatków poniesionych przez kuratorów ustanowionych dla strony w sprawie cywilnej, obciążając nim
w całości pozwanego.

ZARZĄDZENIE

1.  Odnotować

2.  odpis wyroku z uzas. dor. pełn. powoda;

3.  za 14 dni lub z apelacją.

K., 02.04.2024 r.

Sędzia Beata Bihuń