Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK ZAOCZNY

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 7 stycznia 2025 r.

Sąd Rejonowy w Kętrzynie I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący:

Sędzia Małgorzata Kłek

po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 7 stycznia 2025 r. w K.

sprawy z powództwa Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo-Kredytowej im. F. S. z siedzibą w G.

przeciwko H. Ż.

o zapłatę

I.  zasądza od pozwanej H. Ż. na rzecz powoda Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo-Kredytowej im. F. S. z siedzibą w G. kwotę 22 655,81 zł (dwadzieścia dwa tysiące sześćset pięćdziesiąt pięć złotych i osiemdziesiąt jeden groszy) z odsetkami umownymi w wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie za okres od dnia 10.07.2024 r. do dnia zapłaty,

II.  w pozostałej części powództwo oddala,

III.  zasądza od pozwanej H. Ż. na rzecz powoda Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo-Kredytowej im. F. S. z siedzibą w G. kwotę 3 488,40 zł (trzy tysiące czterysta osiemdziesiąt osiem złotych i czterdzieści groszy) z odsetkami, w wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego, za czas od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty, tytułem zwrotu kosztów procesu,

IV.  wyrokowi w pkt I i III nadaje rygor natychmiastowej wykonalności.

Sygn. akt I C 786/24

UZASADNIENIE

Powód Spółdzielcza Kasa Oszczędnościowo-Kredytowa im. F. S. z siedzibą w G. pozwem wniesionym w dniu 21.11.2024 r. wniósł o zasądzenie od pozwanej H. Ż. na rzecz powoda kwoty 52 105,15 zł tytułem należności głównej wraz z odsetkami umownymi w wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie liczonymi od kwoty:

- 44 640,66 zł od dnia wniesienia pozwu w elektronicznym postępowaniu upominawczym tj. od dnia 10.07.2024 r. do dnia zapłaty,

- od kwoty 6 667,46 zł od dnia wniesienia pozwu w elektronicznym postępowaniu upominawczym tj. od dnia 10.07.2024 r. do dnia zapłaty,

- od kwoty 797,03 zł od dnia wniesienia pozwu w elektronicznym postępowaniu upominawczym tj. od dnia 10.07.2024 r. do dnia zapłaty.

Powód wniósł ponadto o zasądzenie od pozwanej kosztów procesu to jest koszt opłaty sądowej, zastępstwa procesowego według norm przepisanych oraz opłaty skarbowej od pełnomocnictwa w wysokości 17 zł wraz z odsetkami w wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie za czas od uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty a także uwzględnienie kosztów poniesionych przez powoda w elektronicznym postępowaniu upominawczym tj. uznanie wniesionej przez powoda opłaty oraz zasądzenie od pozwanej na rzecz powoda kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych wraz z odsetkami w wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie za czas od uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty. W uzasadnieniu żądania powód podniósł, iż udzielił pozwanej na podstawie umowy pożyczki nr (...) z dnia 05.11.2021 r. pożyczki w kwocie 48 500 zł. Przed zawarciem umowy pożyczki pozwana została przyjęta w poczet członków kasy. Cała kwota pożyczki 48 500 zł wskazana w umowie została wypłacona na rachunek IKS pozwanej, następnie pozwana na podstawie dyspozycji polecenia przelewu wewnętrznego przelała na rachunek powoda ze środków dostępnych na rachunku IKS kwotę prowizji w wysokości wskazanej w umowie pożyczki . Zgodnie z postanowieniami umowy pozwana zobowiązała się do spłacania pożyczki w miesięcznych ratach kapitałowo- odsetkowych, regulowania opłat i prowizji za dodatkowe czynności pożyczkodawcy oraz w wypadku opóźnienia w terminowej spłacie pożyczki lub jej raty, regulowania odsetek karnych w wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie. Dnia 03.11.2024 r. (prawidłowo 03.11.2023 r.) na wniosek pozwanej strony dokonały restrukturyzacji zadłużenia. Pozwana nie dochowała warunków udzielenia pożyczki doprowadzając do zaległości w spłacie. Z uwagi na niedokonywanie spłat rat pożyczkowych powód wypowiedział pozwanej umowę pożyczki , wskutek czego niespłacona jej część wraz z należnymi odsetkami i kosztami została postawiona w stan natychmiastowej wykonalności po upływie okresu wypowiedzenia tj. z dniem 11.06.2024 r. Powód wskazał, iż na kwotę dochodzonego roszczenia składa się niespłacony kapitał pożyczki w kwocie 44 640,66 zł, niezapłacone odsetki zwykłe umowne w wysokości 6 667,46 zł naliczone do dnia postawienia pożyczki w stan wymagalności , skapitalizowane odsetki naliczone do dnia wniesienia pozwu w wysokości 797,03 zł tytułem niezapłaconych odsetek za opóźnienie naliczanych w przypadku nieterminowej spłaty pożyczki lub jej raty.

Pozwana H. Ż. nie złożyła odpowiedzi na pozew i nie zajęła stanowiska w sprawie.

Sąd ustalił co następuje:

W dniu 05.11.2021 r. została zawarta umowa pożyczki o nr (...) między Spółdzielczą Kasą Oszczędnościowo-Kredytową im. F. S. z siedzibą w G. jako pożyczkodawcą a członkiem kasy H. Ż. jako pożyczkobiorcą, na mocy której powód udzielił pozwanej pożyczki w kwocie 48 500 zł wypłaconej pozwanej na jej konto IKS uwzględniającej kredytowane koszty w tym prowizję z tytułu udzielenia pożyczki. Kwota kapitału wynosiła 35 842,57 zł , kwota ta stanowiła całkowitą kwotę pożyczki (kredytu) i nie obejmowała kredytowanych przez powoda kosztów pożyczki. Umowa pożyczki została zawarta na okres od 05.11.2021do 25.10.2031 r. Pożyczka przeznaczona. była m.in. na spłatę dwóch zobowiązań finansowych pozwanej w (...) im. (...) w kwotach 12 223,39 zł i 7 259,38zł. Zgodnie z umową prowizja od udzielonej pożyczki wynosiła 3011,85 zł . Ponadto pozwana jako pożyczkobiorca zobowiązana była ponieść inne koszty związane z udzieleniem pożyczki w tym : opłata za przelew składki ubezpieczeniowej 38,43 zł, koszt prowadzenia rachunku 1 963,50 zł, koszt zabezpieczenia poprzez zawarcie umowy ubezpieczenia indywidulanego w (...) SA w kwocie 9 607,15 zł. Szacunkowy całkowity koszt pożyczki wynosił 41 573,50 zł , zaś całkowita kwota do spłaty przez pożyczkobiorcę 75 452,57 zł . Pozwana zobowiązana była do spłaty pożyczki w miesięcznych ratach po 634,06 zł , przy czym ostatnia rata wynosiła 633,49 zł . Kwota pożyczki w wysokości 48 500 zł została przelana na rachunek płatniczy IKS pozwanej w dniu 05.11.2021 r. W tym samym dniu pozwana dokonała przelewu kwoty 3 011,85 zł tytułem udzielonej prowizji od umowy , kwoty 9 607,15 na rzecz (...) tytułem zabezpieczenia, 38,43 zł opłaty za przelew oraz kwot 12 223,39 zł i 7 259,38 zł na poczet spłaty wcześniejszych zobowiązań w (...) im. (...)

(dowód: deklaracja członkowska k. 14,umowa pożyczki –k. 15- 18, harmonogram spłaty k. 19-20, zestawienie operacji z rachunku płatniczego IKS k. 22-24 )

Pozwana na poczet spłaty umowy pożyczki o nr (...) zawartej z powodem dokonała wpłat w okresie od 25.12.2021 r. do 08.07.2024 r. w łącznej wysokości 13 186,76 zł, przy czym większość wpłat dokonała do 16.06.2023 r. , po tej dacie wpłaciła jedynie 37 zł w dniu 16.04.2024r. i 1 zł w dniu 08.07.2024 r. W listopadzie 2023 r. w związku ze złożonym przez pozwaną wnioskiem o restrukturyzację zostały wprowadzone zmiany warunków spłaty umowy. Pomimo tego pozwana nie spłacała pożyczki, wobec czego powód dwukrotnie wzywał pozwaną do zapłaty a następnie wypowiedział jej umowę pożyczki pismem z dnia 08.05.2024 r. doręczonym pozwanej w dniu 10.05.2024 r.

(dowód : zestawienie operacji z rachunku płatniczego IKS k. 22-24 , zestawienie operacji k. 33-37, tabela z rozliczeniem spłat k. 38-40, pismo powoda z dnia 03.11.2023 r. wraz z harmonogramem spłaty k. 25-27, wezwania do zapłaty z dnia 12.12.2023 r. i 04.01.2024 r. wraz z dowodem nadania k. 30-31,32 , wypowiedzenie umowy pożyczki k. 28 wraz z potwierdzeniem odbioru k. 29).

W dniu 10.07.2024 r. powód wniósł pozew przeciwko pozwanej o tożsame roszczenie w elektronicznym postępowaniu upominawczym. Postępowanie zostało umorzone postanowieniem z dnia 01.08.2024 r. wobec braku podstaw do wydania nakazu zapłaty w elektronicznym postępowaniu upominawczym. Po wniesieniu przez powoda zażalenia na powyższe postanowienie Sąd Okręgowy w Lublinie postanowieniem z dnia 04.11. (...). oddalił zażalenie.

(dowód : wydruk z (...) sygn. akt (...) k. 41-53).

Sąd zważył, co następuje :

Roszczenie powoda zasługiwało na uwzględnienie w części .

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie przedłożonych przez powoda dowodów w tym w szczególności umowy pożyczki nr (...) zawartej w dniu 05.11.2021 r., harmonogramu spłaty, zestawienia operacji z rachunku płatniczego IKS, wypowiedzenia umowy pożyczki wraz z potwierdzeniem odbioru. Wskazać należy, iż wydruki komputerowe i kserokopie dokumentów mogą być uznane za dowód innego rodzaju niż dowód z dokumentu na mocy art. 308 kpc . Pozwana nie kwestionowała przedłożonych przez powodów dowodów, nie budziły one też wątpliwości Sądu.

Bezspornym w sprawie było , iż strony zawarły umowę pożyczki wskazaną w pozwie . Bezsporne pozostawało także wykonanie umowy przez powoda jak też wysokość spłat dokonanych przez pozwaną na poczet pożyczki zaciągniętej na podstawie w/w umowy.

Pożyczka jest umową, na podstawie której dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego przedmiot pożyczki (w szczególności określoną ilość pieniędzy), a biorący zobowiązuje się zwrócić przedmiot pożyczki w pieniądzach o tej samej wielkości lub w rzeczach tego samego gatunku i takiej samej jakości (art. 720 k.c.).

W kodeksie cywilnym zostały wskazane essentialia negotii umowy pożyczki, które stanowią nie tylko oznaczenie stron i określenie ilości pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, ale obejmują również zobowiązanie się do ich przeniesienia oraz obowiązek zwrotu przedmiotu pożyczki. W procesie związanym z wykonaniem umowy pożyczki powód jest zatem zobowiązany udowodnić, że strony zawarły umowę pożyczki, a także, że przeniósł na własność biorącego pożyczkę określoną w umowie ilości pieniędzy albo rzeczy oznaczonych co do gatunku ( wyrok S. Apel. W Łodzi z 18.06.2015r., I ACa 33/15, LEX nr 1789954).

Stosownie do art. 720 k.c., obowiązek zwrotu, czyli przeniesienia przez pożyczkobiorcę na pożyczkodawcę przedmiotu umowy, powiększonego o ewentualne wynagrodzenie ustalone w umowie jest odpowiednikiem zobowiązania dającego pożyczkę do przeniesienia na własność biorącego przedmiot pożyczki.

W niniejszej sprawie powód wykazał, iż strony zawarły umowę pożyczki wskazaną w pozwie, a także , że przeniósł na własność biorącego pożyczkę określoną w umowie kwotę pieniędzy. W konsekwencji pozwana była – co do zasady - zobowiązana do zwrotu kwoty udzielonej pożyczki na warunkach określonych w umowie.

Istotne w niniejszej sprawie jest istnienie – w ocenie Sądu - w umowie pożyczki zawartej przez powoda z pozwaną klauzul abuzywnych , jak też obowiązek Sądu meriti do zbadania z urzędu , czy postanowienia stosowane w umowach zawieranych z konsumentami nie stanowią nieuczciwych warunków umownych tak, by nie mogły one wywołać wiążącego skutku wobec konsumenta.

Wskazać należy , iż sąd krajowy jest zobowiązany do zbadania z urzędu , czy dane warunki umowy wchodzące w zakres stosowania dyrektywy (...) z dnia 5 kwietnia 1993 r. w sprawie nieuczciwych warunków w umowach konsumenckich mają nieuczciwy charakter , a także do tego, aby dokonawszy takiego badania, zniwelować brak równowagi między konsumentem a przedsiębiorcą , o ile sąd ów posiada niezbędne ku temu informacje dotyczące stanu prawnego i faktycznego ( podobnie wyroki : z dnia 21 kwietnia 2016 r. , R. i R., C-377/14, EU:C:2016:283, pkt 52 i przytoczone tam orzecznictwo, z dnia 21 grudnia 2016 r. 2016 r. ., G.N. i in. , C-154/15, C- 307/15 i C – 308/15, EU : C:2016:980, pkt 58)

Ma to istotne znaczenie w kontekście wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 13 września 2018 r. w sprawie C (...)(…) S.A. w B przeciwko M.W.

W niniejszej sprawie pożyczka wskazana w pozwie została udzielona pozwanej w dniu 05.11.2021 r. na okres od 05.11.2021 r. do 25.10.2031 r. Kwota kapitału pożyczki wypłacona pozwanej wynosiła 35 842,57 zł, kwota pożyczki obejmująca także kredytowane koszty pożyczki wyniosła 48 500 zł (w tym kwota 3 011,85 zł przeznaczona na zapłatę prowizji, kwota 9 607,15 zł przeznaczona na koszty zabezpieczenia, kwota 38,43 zł za przelew składki ubezpieczeniowej), całkowita kwota do zapłaty przez pozwaną wynosiła 75 452,57 zł. Na podstawie umowy pozwana była zobowiązana do poniesienia pozaodsetkowych kosztów pożyczki w kwocie co najmniej 12 657,43 zł ( w tym prowizji , kosztów zabezpieczenia , opłaty za przelew składki ubezpieczeniowej) stanowiących opłatę dodatkową. Wskazuje to, iż suma pozaodsetkowych kosztów kredytu mieściła się w limicie określonym w art. 36a ustawy o kredycie konsumenckim.

W ocenie Sądu w umowie pożyczki wskazanej w pozwie zostały zawarte przez pożyczkodawcę klauzule abuzywne.

Zgodnie z treścią art. 385 ¹ § 1 kc postanowienia umowy zawieranej z konsumentem nieuzgodnione indywidualnie nie wiążą go, jeżeli kształtują jego prawa i obowiązki w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco naruszając jego interesy (niedozwolone postanowienia umowne). Nie dotyczy to postanowień określających główne świadczenia stron, w tym cenę lub wynagrodzenie, jeżeli zostały sformułowane w sposób jednoznaczny.

Stosownie do treści art. 385 ¹ § 2 kc jeżeli postanowienie umowy zgodnie z § 1 nie wiąże konsumenta, strony są związane umową w pozostałym zakresie. § 3 cytowanego przepisu stanowi natomiast, iż nieuzgodnione indywidualnie są te postanowienia umowy, na których treść konsument nie miał rzeczywistego wpływu. W szczególności odnosi się to do postanowień umowy przejętych z wzorca umowy zaproponowanego konsumentowi przez kontrahenta.

W niniejszej sprawie bezspornym jest , iż pozwana miała przymiot konsumenta. Odnosząc się do pojęcia „główne świadczenia stron” wskazać należy , iż pojęcie to należy rozumieć wąsko i odnieść do essentialia negotii umowy , a więc takich jej elementów konstrukcyjnych , bez których uzgodnienia nie doszłoby do zawarcia umowy pożyczki . Chodzi więc o klauzule regulujące świadczenia typowe dla danego stosunku prawnego , stanowiące te jego elementy , które konstytuują istotę danego porozumienia. Mając na względzie treść art. 720§1 kc stwierdzić należy , iż prowizja od pożyczki nie jest świadczeniem głównym stron umowy pożyczki.

W ocenie Sądu nie ulega wątpliwości, że zapisy umowy nakładające na pozwaną obowiązek zapłaty opłat dodatkowych w łącznej kwocie 12 657,43 zł ( prowizji, kosztów zabezpieczenia) nie zostały z pozwaną uzgodnione indywidulanie. Zgodnie z treścią art. 385 ¹ § 3 kc nieuzgodnione indywidualnie są te postanowienia umowy, na których treść konsument nie miał rzeczywistego wpływu. W piśmiennictwie wskazuje się , że postanowieniami indywidulanie uzgodnionymi będą tylko takie, które były w sposób rzeczywisty negocjowane lub włączone do umowy wskutek propozycji zgłoszonej przez konsumenta. Dla oceny umowy stron w kontekście nieważności postanowień umowy istotne jest również porównanie wartości świadczenia , które ze względu na wysokość ustalonej prowizji pożyczkodawca zamierzał uzyskać ze świadczeniem , jakie pozwana otrzymała w wyniku jej zawarcia .

Na gruncie niniejszej sprawy stwierdzić należy , iż zapisy umowne przewidujące obowiązek zapłaty dodatkowych opłat przez pozwaną w kwocie 12 657,43 zł - w wysokości 35,31 % udzielonej kwoty pożyczki nie były indywidualnie uzgodnione z pozwaną. Przedmiotowe opłaty zostały określone we wzorcu umowy , przedłożonym stronie pozwanej do akceptacji. Żaden punkt umowy łączącej strony nie wyjaśnia, w jaki sposób zostały obliczone opłaty dodatkowe ( prowizja, koszty zabezpieczenia). Wskazać przy tym należy , iż stosownie do treści art. 385 ¹ § 4 kc ciężar dowodu, że postanowienie zostało uzgodnione indywidulanie, spoczywa na tym , kto się na to powołuje. Zatem to na stronie powodowej spoczywał ciężar wykazania, że postanowienia nakładające na pozwaną obowiązek zapłaty prowizji i kosztów zabezpieczenia zostały uzgodnione indywidualnie . Powód w niniejszej sprawie okoliczności tej nie udowodnił.

Kolejnym warunkiem uznania za abuzywne danego postanowienia umownego w rozumieniu art. 385 ¹ § 1 kc jest kształtowanie przez sporne postanowienie umowne praw i obowiązków konsumenta w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, przy czym na skutek tej sprzeczności musi dojść do rażącego naruszenia jego interesów. W doktrynie i orzecznictwie przyjmuje się, iż istotą dobrego obyczaju jest szeroko rozumiany szacunek do drugiego człowieka, sprzeczne z obyczajami będą więc takie działania , które zmierzają do niedoinformowania, dezinformacji, wykorzystania naiwności lub niewiedzy klienta. Natomiast termin „interesy konsumenta” należy rozumieć szeroko , nie tylko jako interes ekonomiczny , ale również przy uwzględnieniu aspektu zdrowia konsumenta i jego bliskich oraz dyskomfortu konsumenta, spowodowanego takimi czynnikami jak strata czasu, dezorganizacja życia, niewygoda, nierzetelne traktowanie, przykrości , naruszenie prywatności , doznanie zawodu , itd.

W ocenie Sądu nałożenie na pozwaną dodatkowych opłat w łącznej kwocie co najmniej 12 657,43 zł ( prowizji, kosztów zabezpieczenia) , które wynoszą 35,31 % kwoty udzielonej pożyczki jest rażącym naruszeniem dobrych obyczajów, rzetelności kupieckiej i uczciwości , przy czym godzi w interes finansowy pozwanej jako konsumenta.

W tym zakresie należy podkreślić , iż skutkiem uznania klauzuli za abuzywną nie może być jej częściowa bezskuteczność ani „ miarkowanie” abuzywności . Brak mocy wiążącej dotyczy całości klauzuli niedozwolonej , nie jest więc dopuszczalne uznanie , że jest ona skuteczna w zakresie w jakim nie naruszałaby kryterium określonego w art. 385 ¹ § 1 kc . W szczególności wniosek o częściowej bezskuteczności postanowień uznanych za abuzywne nie wypływa z art. 385 ¹ § 2 kc. Przepis ten przewiduje jedynie, że jeżeli postanowienia umowy zgodnie z §1 nie wiążą konsumenta , strony są związane umową w pozostałym zakresie . Prawidłowa wykładnia powołanego przepisu prowadzi do wyeliminowania całej klauzuli , a nie ograniczeniu zakresu jej obowiązywania ( por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 13 lipca 2-18 r. VACa 542/17 , wyrok Sądu Okręgowego w Olsztynie z dnia 1 marca 2019 r., IX Ca 259/19 ) .

W konsekwencji stwierdzić należy, iż umowa pożyczki wskazana w pozwie wiążąca powoda i pozwaną jest ważna, natomiast te postanowienia umowy w zakresie wysokich opłat dodatkowych ( prowizji, kosztów zabezpieczenia, opłaty za przelew składki ubezpieczeniowej) w łącznej kwocie 12 657,43 zł jako nieważne nie są dla strony pozwanej wiążące, a strony związane są umową w pozostałym zakresie.

Wskazać przy tym należy , iż kasy oszczędnościowo – pożyczkowe nie są bankami, choć mogą dokonywać czynności bankowych na mocy ustawowego upoważnienia. Ich celem nie jest osiąganie zysków, lecz działanie na rzecz ich członków poprzez gromadzenie środków pieniężnych wyłącznie swoich członków, udzielanie im pożyczek i kredytów, przeprowadzanie na ich zlecenie rozliczeń finansowych oraz wykonywanie innych czynności wyszczególnionych w art. 3 ustawy z dnia 5 listopada 2009 r. o spółdzielczych kasach oszczędnościowo – kredytowych. Z uwagi na cel działalności powoda, jako sprzeczne nie tylko z zasadami współżycia społecznego, ale i wskazanym wyżej art. 3 ustawy o skok, jawi się zastrzeganie nadmiernych, choćby i mieszczących się w ramach ustawowych, pozaodsetkowych kosztów kredytu.

Pozwana nie była zatem zobowiązana do spłaty na rzecz powoda jako pożyczkodawcy kwoty 12 657,43 zł opłat dodatkowych ( prowizji, kosztów zabezpieczenia). W konsekwencji pozwana była zobowiązany do zwrotu kwoty kapitału pożyczki (określonej w umowie jako całkowita kwota pożyczki) w wysokości 35 842,57 zł oraz określonych w umowie odsetek. Pozwana nie kwestionowała dokonania spłaty pożyczki w wysokości wskazanej przez powoda w łącznej kwocie 13 186,76 zł do dnia wniesienia pozwu ( rozliczenie wpłat k. 38-40).

Jak już wyżej wskazano powodowi nie należy się zwrot kwoty 12 657,43 zł opłat dodatkowych (kredytowanych kosztów pożyczki), które w ocenie Sądu – jako wynikające z niedozwolonych postanowień umownych i w konsekwencji niewiążące pozwanej - powodowi się nie należą. Jednocześnie z uwagi na brak odpowiednich danych nie jest możliwe ustalenie przez Sąd wysokości odsetek należnych powodowi od kwoty udzielonej pozwanej pożyczki (kapitału w kwocie 35 842,57 zł ). W tej sytuacji całą uiszczoną przez pozwaną dotychczas kwotę 13 186,76 zł należało zaliczyć na poczet spłaty kapitału pożyczki wynoszącego 35 842,57 zł. W tej sytuacji należało uznać , iż pozwana jest zobowiązana do zapłaty na rzecz powoda kwoty 22 655,81 zł jako kwoty niespłaconej należności głównej wynikającej z umowy zawartej z powodem. W konsekwencji Sąd uwzględnił powództwo w części zasądzając od pozwanej na rzecz powoda kwotę 22 655,81 zł z odsetkami umownymi w wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie za okres od dnia 10.07.2024 r. (tj. od dnia wniesienia pozwu w elektronicznym postępowaniu upominawczym) do dnia zapłaty, zaś w pozostałej części powództwo jako nieuzasadnione Sąd oddalił .

Wskazać przy tym należy , iż nie można było w przedmiotowej sprawie uznać, że pozwana nie przedstawiając swojego stanowiska w rzeczywistości uznała powództwo. Powód reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika procesowego, winien przejawiać staranność w wykazaniu zasadności powództwa. Brak merytorycznego zaprzeczenia jego twierdzeń przez pozwaną nie zwalniał go od wykazania podstawowych okoliczności wskazujących na zasadność żądania. Sąd jest zobligowany do uznania twierdzeń powoda przy bezczynności pozwanej jedynie w przypadku braku wątpliwości co do zasadności pozwu.

Sąd uwzględnił żądanie pozwu co do przyznania odsetek umownych w wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie od zasądzonej od pozwanej należności.

Zgodnie z treścią art. 481 § 1 kc jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Jeżeli stopa odsetek za opóźnienie nie była oznaczona, należą się odsetki ustawowe za opóźnienie w wysokości równej sumie stopy referencyjnej Narodowego Banku Polskiego i 5,5 punktów procentowych. Zgodnie z treścią art. 481§ 2 ¹ kc maksymalna wysokość odsetek za opóźnienie nie może w stosunku rocznym przekraczać dwukrotności wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie (odsetki maksymalne za opóźnienie).

Powód żądał zasądzenia od kwoty dochodzonej pozwem odsetek umownych w wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie od dnia 10.07.2024 r. do dnia zapłaty. Zgodnie z treścią umowy łączącej pozwaną z powodem , w przypadku nieterminowej spłaty pożyczki pożyczkodawca był uprawniony do naliczania odsetek za opóźnienie w wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie.

Sąd uznał za uzasadnioną w niniejszej sprawie datę początkową naliczania odsetek od zasądzonego na rzecz powoda świadczenia wskazaną przez powoda jako dzień 10.07.2024 r. tj. dzień wniesienia pozwu o tożsame roszczenie w elektronicznym postępowaniu upominawczym.

Jak wynika z wydruku akt z (...) o sygn. akt I (...)(k. 41-53) w dniu 10.07.2024 r. powód wniósł pozew przeciwko pozwanej o tożsame roszczenie w elektronicznym postępowaniu upominawczym. Postępowanie zostało umorzone postanowieniem z dnia 01.08.2024 r. wobec braku podstaw do wydania nakazu zapłaty w elektronicznym postępowaniu upominawczym. Po wniesieniu przez powoda zażalenia na powyższe postanowienie Sąd Okręgowy w Lublinie postanowieniem z dnia 04.11.2024 r. oddalił zażalenie.

Zgodnie z treścią art. 505 ³⁷ § 2 kpc jeżeli w terminie trzech miesięcy od dnia wydania postanowienia o umorzeniu elektronicznego postępowania upominawczego powód wniesie pozew przeciwko pozwanemu o to samo roszczenie w postępowaniu innym niż elektroniczne postępowanie upominawcze, skutki prawne, które ustawa wiąże z wytoczeniem powództwa, następują z dniem wniesienia pozwu w elektronicznym postępowaniu upominawczym. Na żądanie stron sąd, rozpoznając sprawę, uwzględni koszty poniesione przez strony w elektronicznym postępowaniu upominawczym.

Pozew w niniejszej sprawie został wniesiony w dniu 21.11.2024 r. ( data nadania w urzędzie pocztowym) , a więc po upływie 3 miesięcy od dnia wydania w dniu 01.08.2024 r. w elektronicznym postępowaniu upominawczym nieprawomocnego postanowienia o umorzeniu tego postępowania wobec braku podstaw do wydania nakazu zapłaty w elektronicznym postępowaniu upominawczym. W niniejszej sprawie postanowienie o umorzeniu postępowania w (...) stało się prawomocne – na skutek rozpoznania zażalenia powoda – w dniu 04.11.2024 r. , a więc już po upływie 3 miesięcy od dnia wydania postanowienia o umorzeniu postępowania. Powód nie mógł zatem skutecznie wnieść pozwu w innym postępowaniu w terminie 3 miesięcy od dnia wydania postanowienia o umorzeniu postępowania w elektronicznym postępowaniu upominawczym nie narażając się na odrzucenie pozwu z uwagi na zawisłość sprawy. W tej sytuacji należy uznać, iż dyrektywy wykładni celowościowej , systemowej i funkcjonalnej przemawiają za uznaniem , iż termin 3 miesięcy do wytoczenia powództwa o to samo roszczenie , powinien być liczony od dnia uprawomocnienia się postanowienia o umorzeniu (...).

O kosztach procesu Sąd orzekł stosownie do treści art. 100 kpc. Koszty procesu poniesione przez powoda wynoszą 8023 zł (opłata od pozwu 2 606 zł, koszty zastępstwa procesowego 5400 zł , opłata skarbowa od pełnomocnictwa 17 zł). Jednocześnie brak było podstaw do uwzględnienia wniosku powoda o zasądzenie dodatkowo kosztów zastępstwa procesowego w elektronicznym postępowaniu upominawczym. Jak wskazał Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 13 czerwca 2024 r. w sprawie III CZP 48/23 w sprawie wszczętej powództwem wytoczonym zgodnie z art. 505 ³⁷ § 2 zdanie pierwsze KPC sąd orzeka o kosztach zastępstwa procesowego z uwzględnieniem jednej opłaty, którą określa według stawek za czynności radcy prawnego lub adwokata, właściwych ze względu na wartość i przedmiot sprawy oraz rodzaj postępowania. Pozwana nie poniosła żadnych kosztów procesu. Powód wygrał proces w 43,48 % , wobec czego pozwana jest zobowiązana do zwrotu powodowi kwoty 3 488,40 zł tytułem zwrotu kosztów procesu. Stosownie do treści art. 98 § 1 ¹ kpc od kwoty zasądzonej tytułem zwrotu kosztów procesu należą się odsetki, w wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego, za czas od dnia uprawomocnienia się orzeczenia, którym je zasądzono, do dnia zapłaty.

ZARZĄDZENIE

1.  (...);

2.  (...) ,

3.  (...).

K., 20.01.2025 r.