Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 14 maja 2025r.

Sąd Rejonowy w Kętrzynie I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący:	Sędzia Małgorzata Kłek
Protokolant:	Starszy sekretarz sądowy Beata Bukiejko

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 14 maja 2025 r. w K.

sprawy z powództwa (...) sp. z o.o. z siedzibą w W.

przeciwko A. G.

o zapłatę

I.  powództwo oddala,

II.  zasądza od powoda (...) sp. z o.o. z siedzibą w W. na rzecz pozwanej A. G. kwotę 1.817 (jeden tysiąc osiemset siedemnaście) złotych z odsetkami, w wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego, za czas od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty, tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sygn. akt I C 466/23 upr

UZASADNIENIE

Pozwem wniesionym w dniu 11.05.2023 r. powód (...) sp. z o.o. z siedzibą w W. wniósł o zasądzenie od pozwanej A. G. kwoty 7319,10 zł wraz z odsetkami umownymi w wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie od dnia 28.02.2023 r. do dnia zapłaty, na którą składają się :

- kwota 6489,72 zł tytułem sumy niespłaconego kapitału pożyczki oraz prowizji,

- kwota 829,38 zł z tytułu sumy skapitalizowanych odsetek za opóźnienie .

Powód wniósł także o zasądzenie na jego rzecz od pozwanej kosztów procesu w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych oraz zwrotu 17 zł uiszczonych tytułem opłaty skarbowej od pełnomocnictwa a także kosztów zastępstwa procesowego w elektronicznym postępowaniu upominawczym. W uzasadnieniu żądania powód wskazał , iż pozwana będąc konsumentem zawarła z pożyczkodawcą (...) sp. z o.o. umowę pożyczki, na mocy której w dniu 04.05.2022 r. udostępniona została jej kwota 5000,00 zł na okres 6 miesięcy. Spłata pożyczki miała nastąpić w 6 ratach równych płatnych miesięcznie, z zastrzeżeniem, że ostatnia rata była rata wyrównawczą. Pożyczkodawca wykonał swoje zobowiązanie wynikające z zawartej przez strony umowy pożyczki poprzez przekazanie zawnioskowanej kwoty zgodnie z jej warunkami. Pozwana nie wypełniła ciążącego na niej obowiązku zwrotu pożyczki w kwocie i wysokości wskazanej bezpośrednio w zapisach umowy. Z uwagi na opóźnienie w spłacie pożyczkodawca dokonał skutecznego wypowiedzenie umowy pożyczki, wskutek którego cała niespłacona część zobowiązania stała się wymagalna w dniu 13.07.2022 r. W dniu 10.11.2022 r. została zawarta umowa sprzedaży wierzytelności przysługującej wierzycielowi pierwotnemu (...) Sp. z o.o. będącego pożyczkodawcą względem strony pozwanej na rzecz powoda.

W odpowiedzi na pozew pozwana A. G. wniosła o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie od powoda kosztów postępowania wraz kosztami zastępstwa procesowego według norm przepisanych oraz kwotę 17 zł tytułem zwrotu opłaty skarbowej od pełnomocnictwa. Pozwana podniosła zarzut:

- nieudowodnienia istnienia, wysokości oraz wymagalności wierzytelności dochodzonej pozwem, brak udowodnienia roszczenia co do wysokości jak i co do zasady;

- brak przekazania przez powoda pozwanemu środków pieniężnych;

- przedwczesność powództwa;

- brak legitymacji czynnej powoda;

- stosowanie w umowie pożyczki niedozwolonych klauzul umownych, niewiążących pozwanej ze skutkiem ex tunc;

- nieważności umowy na podstawie art. 58 kodeksu cywilnego, względnie jej nieistnienie;

- niewystąpienie wymagalności roszczenie ze względu na brak skutecznego wypowiedzenia umowy.

Pozwana zaprzeczyła twierdzeniom pozwu:

- złożeniu oświadczenia woli o zawarciu umowy pożyczki gotówkowej;

- otrzymaniu kwoty pieniężnej, która mogłaby wynikać z umowy pożyczki;

- zaleganiu z zapłatą rat pożyczki;

- otrzymaniu od powoda lub wierzyciela pierwotnego jakiegokolwiek wezwania do zapłaty;

- otrzymania od wierzyciela pierwotnego wypowiedzenia rzekomej umowy pożyczki.

Sąd ustalił, co następuje:

W dniu 10 listopada 2022 r. (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. na podstawie umowy sprzedaży wierzytelności zbyła na rzecz powoda (...) sp. z o.o. z siedzibą w W. pakiet wierzytelności. Z załącznika nr (...) do umowy przelewu wierzytelności, zawierającego wykaz wierzytelności wynika, iż objęta nią była pod pozycją (...) wierzytelność w kwocie 6 771,02 zł z tytułu umowy pożyczki o numerze (...), udzielonej w dniu 04.05.2022 r.

(dowód: wydruk umowy przelewu wierzytelności - k. 13-15, fragment wykazu wierzytelności – k. 16-17)

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo, jako nie udowodnione, podlegało oddaleniu w całości.

Zgodnie z treścią przepisu art. 6 k.c., ciężar udowodnienia twierdzenia faktycznego spoczywa na tej stronie, która z tego twierdzenia wywodzi skutki prawne. W konsekwencji w przedmiotowej sprawie to powód winien udowodnić, że pozwana powinna zapłacić mu należność w dochodzonej pozwem wysokości w związku z umową pożyczki. Stosownie bowiem do treści art. 232 k.p.c., strony są obowiązane wskazywać dowody dla stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne. Sąd rozpoznający przedmiotową sprawę w pełni podziela stanowisko Sądu Najwyższego, wyrażone w wyroku z dnia 17 grudnia 1996 r. (I CKU 45/96, OSNC 1997/6-7/76), że rzeczą sądu nie jest zarządzenie dochodzeń w celu uzupełnienia lub wyjaśnienia twierdzeń stron i wykrycia środków dowodowych pozwalających na ich udowodnienie ani też sąd nie jest zobowiązany do przeprowadzenia z urzędu dowodów zmierzających do wyjaśnienia okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy, w szczególności jeżeli strona jest reprezentowana przez profesjonalnego pełnomocnika (art. 232 k.p.c.). Obowiązek przedstawienia dowodów spoczywa na stronach (art. 3 k.p.c.), a ciężar udowodnienia faktów mających dla rozstrzygnięcia sprawy istotne znaczenie (art. 227 k.p.c.) spoczywa na stronie, która z faktów tych wywodzi skutki prawne (art. 6 k.c.).

Powyższy stan faktyczny ustalono w oparciu o dowody z dokumentów znajdujących się w aktach sprawy i wskazanych powyżej, które Sąd uznał za wiarygodne. Pozostałe przedłożone przez powoda dokumenty nie pozwalały na przyjęcie, że do zawarcia umowy pożyczki ostatecznie doszło, co miało istotne znaczenie dla potwierdzenia istnienia roszczenia w rzeczywistym zakresie. Powód, pomimo zakwestionowania zaciągnięcia przez pozwaną pożyczki, nie wykazał inicjatywy dowodowej w tym przedmiocie. Powód na potwierdzenie faktu zawarcia umowy pożyczki wskazanej w pozwie przedłożył wydruki komputerowe : umowy pożyczki z dnia 05.05.2022 r. (k. 18-21), pełnomocnictwa szczególnego do zawarcia umowy pożyczki (k. 22), formularza informacyjnego (k. 23-24) , harmonogramu spłaty (k. 25). Natomiast powód nie przedłożył żadnego dowodu potwierdzającego fakt , iż pozwana złożyła oświadczenie woli wyrażające jej zgodę na zawarcie wskazanej w pozwie umowy pożyczki, zas pozwana fakt ten zakwestionowała.

Podkreślić należy, że wydruki komputerowe mogą stanowić dowód w postępowaniu cywilnym. Powszechnie przyjmuje się, ze wydruki komputerowe stanowią, bowiem "inny środek dowodowy", o którym mowa w art. 308 k.p.c. i art. 309 k.p.c., gdyż wymieniony tam katalog ma charakter otwarty. Jakkolwiek nie można przyjąć, że oświadczenie zawarte w wydruku komputerowym jest zgodne z rzeczywistym stanem rzeczy, to należy przyjąć, że przedmiotowy środek dowodowy świadczy o istnieniu zapisu komputerowego określonej treści w chwili dokonywania wydruku (por. wyrok SA w Krakowie z dnia 8 lutego 2013r., I ACa 1399/12, LEX nr (...), postanowienie SA we Wrocławiu z dnia 12 października 2012 r., I ACz 1810/12, LEX nr (...) ).

W niniejszej sprawie powód nie udowodnił, iż przysługuje mu jakiekolwiek roszczenie względem pozwanej, nie wykazał bowiem istnienia przedmiotowej wierzytelności.

Wskazać należy, że umowa pożyczki podlega ogólnym przepisom prawa cywilnego ( uregulowanym w art. 720 i następnych. Mają one zastosowanie zarówno w stosunkach między osobami fizycznymi, a także w relacjach przedsiębiorca - konsument. W tym ostatnim przypadku zastosowanie mają również przepisy ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim.

Zgodnie z art. 720 k.c. przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

Jak wskazano powyżej, przepisy ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim (art. 5 ust. 13 cyt. ustawy) przewidują możliwość zawarcia umowy pożyczki bez jednoczesnej obecności obu stron, przy wykorzystaniu środków porozumiewania na odległość. W przypadku umowy kredytu konsumenckiego zawartej na odległość, ustawodawca na kanwie art. 2 ust. 1 ustawy o prawach konsumenta przewidział, że może być ona zawarta z wyłącznym wykorzystaniem jednego lub większej liczby środków porozumiewania się na odległość. Zatem brak podpisu pozwanego pod umową pożyczki co do zasady nie świadczy o tym, że do zawarcia umowy pożyczki nie doszło.

Powód przedłożył wydruk umowy pożyczki (k.23-24) , w której jako strony umowy wskazani są (...) Sp. z o.o. i pozwana, jednak nie przedłożył żadnego dowodu, który potwierdzałby, iż pozwana zapoznała się z teścia załączonej do pozwu umowy pożyczki i zaakceptowała jej treść, zaś pozwana faktom tym zaprzecza.

Powód nie wykazał także, iż wierzyciel pierwotny wykonał umowę pożyczki wskazaną w pozwie, w szczególności, aby wierzyciel pierwotny dokonał wypłaty środków pieniężnych wskazanych w umowie pożyczki.

Pożyczka jest umową, na podstawie której dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego przedmiot pożyczki (w szczególności określoną ilość pieniędzy), a biorący zobowiązuje się zwrócić przedmiot pożyczki w pieniądzach o tej samej wielkości lub w rzeczach tego samego gatunku i takiej samej jakości (art. 720 k.c.).

W kodeksie cywilnym zostały wskazane essentialia negotii umowy pożyczki, które stanowią nie tylko oznaczenie stron i określenie ilości pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, ale obejmują również zobowiązanie się do ich przeniesienia oraz obowiązek zwrotu przedmiotu pożyczki. W procesie związanym z wykonaniem umowy pożyczki powód jest zatem zobowiązany udowodnić, że strony zawarły umowę pożyczki, a także, że przeniósł na własność biorącego pożyczkę określoną w umowie ilości pieniędzy albo rzeczy oznaczonych co do gatunku ( wyrok S. Apel. W Łodzi z 18.06.2015r., I ACa 33/15, LEX nr (...) ).

Przy zawarciu umowy pożyczki, podobnie jak przy umowie sprzedaży, dochodzi do zmian w obrębie prawa własności przedmiotu umowy. Obowiązkowi pożyczkodawcy do przeniesienia własności przedmiotu umowy na pożyczkobiorcę odpowiada obowiązek zwrotu, czyli przeniesienia przez pożyczkobiorcę na pożyczkodawcę przedmiotu umowy, powiększonego o ewentualne wynagrodzenie ustalone w umowie. Dopóki przedmiot pożyczki nie zostanie wydany pożyczkobiorcy, nie może powstać obciążający pożyczkobiorcę obowiązek jego zwrotu.

Z wydruku umowy pożyczki z dnia 06.05.2022 r. wynika, iż kwota pożyczki miała być wypłacona na rachunek bankowy klienta o numerze (...), to jednak powód nie przedłożył dowodu wypłaty tej pożyczki zgodnie z umową.

Jak już wyżej wskazano, stosownie do art. 720 k.c., obowiązek zwrotu, czyli przeniesienia przez pożyczkobiorcę na pożyczkodawcę przedmiotu umowy, powiększonego o ewentualne wynagrodzenie ustalone w umowie jest odpowiednikiem zobowiązania dającego pożyczkę do przeniesienia na własność biorącego przedmiot pożyczki. Obowiązek zwrotu przedmiotu pożyczki, obciążający pożyczkobiorcę, nie może powstać, dopóki przedmiot pożyczki nie zostanie pożyczkobiorcy wydany. W niniejszej sprawie powód nie przedstawił dowodu przeniesienia na biorącego pożyczkę własności przedmiotu umowy tj. określonej w umowie pożyczki kwoty pieniędzy.

Wobec tego należy stwierdzić, że w przedmiotowej sprawie powód nie wykazał, że przysługuje mu wierzytelność w stosunku do pozwanej wynikająca z umowy pożyczki wskazanej w pozwie .

Przedłożenie przez powoda dokumentów wykazujących nabycie przedmiotowej wierzytelności (k. 13-17) nie jest wystarczające do uwzględnienia powództwa.

W myśl art. 509 §1 k.c. wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania. Natomiast stosownie do § 2 przywołanego przepisu wraz z wierzytelnością przechodzą na nabywcę wszelkie związane z nią prawa, w szczególności roszczenie o zaległe odsetki. Przelew wierzytelności – cesja – jest umową, na podstawie której dotychczasowy wierzyciel – cedent – przenosi na rzecz osoby trzeciej – cesjonariusza – ogół uprawnień przysługujących mu ze stosunku prawnego łączącego go z dłużnikiem (por. H. Ciepła, Komentarz do art. 509 k.c., w: J. Gudowski (red.), Kodeks cywilny. Komentarz. Tom III. Zobowiązania. Część ogólna, wyd. II, WKP 2018).

Na skutek przelewu wierzytelność cedenta (dotychczasowego wierzyciela) przechodzi na cesjonariusza (nabywcę wierzytelności) w takim stanie, w jakim dotychczas istniała. Cesja nie wpływa na kształt wierzytelności, zmienia się jedynie podmiot uprawniony do żądania świadczenia. Podkreślić należy, że warunkiem skutecznej cesji wierzytelności jest istnienie tego prawa.

Przeniesienie wierzytelności odbywa się więc zgodnie z zasadą, że nikt nie może przenieść więcej praw niż sam posiada (nemo in alium plus iuris transferre potest quam ipse habet).

Powód nie stał się wierzycielem pozwanej z tytułu umowy pożyczki, gdyż nie udowodnił, że doszło do skutecznego zawarcia umowy pożyczki, która była przedmiotem przelewu wierzytelności. Poprzednik prawny powoda nie mógł więc dokonać skutecznego przelewu na rzecz powoda wierzytelności dochodzonej w niniejszym postępowaniu, bowiem nie wykazał by istniała po jego stronie wierzytelność mogąca stać się przedmiotem skutecznej umowy cesji.

Skoro zatem nie wykazano istnienia wierzytelności wobec pozwanej powództwo podlegało oddaleniu.

Obowiązek przedstawienia dowodów spoczywa na stronach (art. 3 kpc), a ciężar udowodnienia faktów mających dla rozstrzygnięcia sprawy istotne znaczenie spoczywa na stronie, która z faktów tych wywodzi skutki prawne (art. 6 kc). W myśl wskazanych przepisów to strony obowiązane są przedstawiać dowody, a Sąd nie jest władny tego obowiązku nawet wymuszać, ani – poza zupełnie wyjątkowymi sytuacjami – zastępować stron w jego wypełnieniu. Ciężar udowodnienia spoczywa na stronie, a ów ciężar rozumieć należy z jednej strony jako obarczenie strony procesu obowiązkiem przekonania sądu dowodami o słuszności swoich twierdzeń, a z drugiej konsekwencjami zaniechania realizacji tego obowiązku, lub jego nieskuteczności. Tą konsekwencją jest zazwyczaj niekorzystny dla strony wynik procesu.

Jak wskazał Sąd Najwyższy w wyroku z 07.11.2007 r. (II CSK 293/07), ciężar udowodnienia faktu należy rozumieć nie tylko jako obarczenie jednej ze stron procesu obowiązkiem przekonania sądu dowodami o prawdziwości swoich twierdzeń, ale również konsekwencjami zaniechania realizacji tego obowiązku lub jego nieskuteczności.

Mając na uwadze powyższe powództwo podlegało oddaleniu jako nieudowodnione.

O kosztach procesu Sąd orzekł w punkcie II wyroku na podstawie art. 98 § 1, 1 ¹ i 3 kpc zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu. Powód przegrał proces w całości, wobec czego zobowiązany był do zwrotu poniesionych przez pozwaną kosztów procesu w kwocie 1.817,00 zł.

ZARZĄDZENIE

1.  (...);

2.  (...)

3.  (...).

K., 04 czerwca 2025 r.