I C 122/22 - zarządzenie, wyrok, uzasadnienie Sąd Rejonowy w Kętrzynie z 2023-10-18

Sygn. akt: I C 122/22 upr

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 18 października 2023r.

Sąd Rejonowy w Kętrzynie I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący:

Sędzia Małgorzata Kłek

Protokolant:

Sekretarz sądowy Żaneta Kowalska

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 18 października 2023 r. w K.

sprawy z powództwa G. (...) M. Sp. j. z siedzibą w O.

przeciwko Towarzystwu (...) S.A. z siedzibą w W.

o zapłatę

I.  zasądza od pozwanego Towarzystwa (...) S.A. z siedzibą w W. na rzecz powoda G. (...) M. Sp. j. z siedzibą w O. kwotę 2 613,75 zł (dwa tysiące sześćset trzynaście złotych i siedemdziesiąt pięć groszy) z odsetkami ustawowym za opóźnienie od dnia 8 stycznia 2021 r. do dnia zapłaty ,

II.  w pozostałej części powództwo oddala,

III.  koszty procesu pomiędzy stronami wzajemnie znosi,

IV.  orzeka zwrot tytułem niewykorzystanej zaliczki kwoty :

- 226,30 zł (dwieście dwadzieścia sześć złotych i trzydzieści groszy) powodowi G. (...) M. Sp. j. z siedzibą w O. ,

- 226,30 zł (dwieście dwadzieścia sześć złotych i trzydzieści groszy) Towarzystwu (...) S.A. z siedzibą w W.

V.  nakazuje pobrać na rzecz Skarbu Państwa tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych kwotę :

- 75,22 zł (siedemdziesiąt pięć złotych i dwadzieścia dwa grosze) od powoda G. (...) M. Sp. j. z siedzibą w O.,

- 75,22 zł (siedemdziesiąt pięć złotych i dwadzieścia dwa grosze) od pozwanego Towarzystwa (...) S.A. z siedzibą w W..

Sygn. akt I C 122/22

UZASADNIENIE

Powód G. (...) M. Sp .j. z siedzibą w O. pozwem wniesionym w dniu 21.01.2022 r. przeciwko pozwanemu Towarzystwu (...) S.A. z siedzibą w W. wniósł o zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kwoty 4 600,20 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 8 stycznia 2021 r. do dnia zapłaty. Ponadto powód wniósł o zasądzenie na jego rzecz od pozwanego kosztów procesu w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w spełnieniu świadczenia za czas od uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty. W uzasadnieniu żądania powód wskazał, iż w dniu 3 listopada 2020 r. doszło do kolizji, w wyniku której został uszkodzony należący do D. R. pojazd marki A. (...) o nr rej. (...). Sprawca kolizji był ubezpieczony w Towarzystwie (...) pozwanego. W dniu 8 listopada 2020 r. D. R. zawarł z powodem umowę najmu, która trwała do dnia 28 listopada 2020 r. Powód dochodzi od pozwanego należności za czas trwania najmu pojazdu zastępczego od dnia 8 listopada 2020 r. do dnia 28 listopada 2020 r. Legitymację czynną powoda stanowi umowa cesji wierzytelności z dnia 30 listopada 2020 r. przenosząca uprawnienia do dochodzenia roszczeń przez powoda w zakresie zwrotu kosztów najmu pojazdu zastępczego. Powód wystawił fakturę VAT w dniu 30 listopada 2020 r. za najem pojazdu zastępczego na kwotę 4 600,20 zł . Pozwany odmówił wypłaty należnego odszkodowania. Poszkodowany zwrócił pojazd zastępczy niezwłocznie po otrzymaniu odszkodowania z tytułu szkody całkowitej. Powód wskazał, że poszkodowany upoważnił A. P. do czynności związanych z najmem pojazdu zastępczego od pozwanego oraz wskazał swoje preferencje dotyczące akceptowanych przez niego warunków najmu pojazdu zastępczego za pośrednictwem ubezpieczyciela. Pełnomocnik poszkodowanego w dniu 13 listopada 2020 r. skontaktował się z infolinią pozwanego i założył zlecenie najmu pojazdu zastępczego . Otrzymał informacje, aby czekać na kontakt z wypożyczalni. Następnie z pełnomocnikiem skontaktowała się wypożyczalnia (...). Konsultantka poinformowała, że ze względu na wewnętrzne procedury pojazd zastępczy nie może być podstawiony dla pełnomocnika. Pełnomocnik poinformował konsultantkę , że zgodnie z treścią pełnomocnictwa jest uprawniony do odbioru pojazdu , jednak konsultantka odmówiła podstawienia pojazdu dla pełnomocnika. Pełnomocnik poprosił o przekazanie tej informacji dla pozwanego. Następnie brak jakiegokolwiek kontaktu ze strony pozwanego. W tej sytuacji nie można uznać , aby propozycja złożona osobie poszkodowanej była realna. Pełnomocnik poinformował poszkodowanego o swoich czynnościach.

Pozwany Towarzystwo (...) S.A. z siedzibą w W. wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów procesu w tym kosztów opłaty skarbowej od pełnomocnictwa w wysokości 17 zł oraz kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych . Pozwany wskazał na brak podstaw do wypłaty odszkodowania za najem pojazdu zastępczego. Pojazd A. nr rej. (...) posiadał uszkodzenia, które już przed zdarzeniem powinny skutkować niedopuszczeniem go do ruchu drogowego. Uszkodzenie klosza lampy jest usterka istotną , uszkodzenie to wynikało z innego zdarzenia, za które pozwany nie odpowiada, pojazd poszkodowanego nie mógł być używany na drogach publicznych przez poszkodowanego. Tym samym użytkownik nie stracił możliwości korzystania z auta na skutek przedmiotowego zdarzenia. Pozwany z ostrożności procesowej zakwestionował roszczenie powoda co do wysokości. Wskazał, iż maksymalna wysokość stawki dobowej za najem pojazdu zastępczego jaka powinna zostać uwzględniona w przedmiotowej sprawie to 85 zł netto/dobę ( 104,55 zł brutto/dobę). Zasadność weryfikacji stawki do tej kwoty wynika z faktu, iż pismem skierowanym na adres mailowy poszkodowanego została wysłana wiadomość zawierająca propozycję najmu pojazdu zastępczego przy współpracy z pozwanym w przypadku, gdyby poszkodowany chciał skorzystać z pojazdu zastępczego w czasie likwidacji szkody. Do w/w pisma pozwany dołączył wykaz obowiązujących u niego stawek za najem pojazdów zastępczych. Pozwany wskazał, że kontakt mailowy współpracownika powoda z pozwanym dotyczący ewentualnego zorganizowania najmu pojazdu zastępczego nastąpił dopiero 12.11.2020 r. , tj. wówczas , gdy poszkodowany korzystał już z najmu pojazdu zastępczego u powoda przez 4 dni. Tym samym kontakt w/w pracownika należy uznać jedynie za czynność pozorną . Dodatkowo pozwany podniósł, iż powód nie wykazał celowości stosowania stawki 187 netto/dobę ( 230,01 brutto/dobę) za najem pojazdu zastępczego. Pozwany zakwestionował także roszczenie pozwu o zapłatę odsetek ustawowych za opóźnienie, wskazując, iż nie był zobowiązany do zapłaty kwoty wskazanej przez powoda.

Sąd ustalił co następuje :

W dniu 3 listopada 2020 r. doszło do kolizji, w wyniku której uszkodzeniu uległ samochód marki A. (...) o nr rej (...) , będący własnością D. R.. Sprawca szkody posiadał ubezpieczenie OC u pozwanego.

(dowód : akta szkody płyta CD dołączona do odpowiedzi na pozew k. 35, bezsporne)

W dniu 8 listopada 2020 r. D. R. zawarł z powodem G. (...) M. Sp .j. z siedzibą w O. umowę najmu samochodu S. (...) nr rej. (...) na okres od dnia 8 listopada 2020 r. do dnia 28 listopada 2020 r. Stawka za 1 dzień najmu wynosiła 187 zł netto, 230,01 zł brutto.

(dowód: zeznania świadka D. R. k.84 , umowa najmu samochodu z dnia 08.11.2020 r. k. 12 , cennik najmu – k. 14)

W dniu 8 listopada 2020 r. D. R. udzielił pełnomocnictwa A. P. do wykonywania wszelkich działań zmierzających do wynajęcia pojazdu zastępczego za pośrednictwem Towarzystwa (...). A. P. był jednocześnie pracownikiem powoda .

(dowód: pełnomocnictwo materialne z dnia 08.11.2020 r. k. 20, pełnomocnictwo k. 15, zeznania świadka A. P. k. 83)

D. R. od 8 listopada 2020 r. do 28 listopada 2020 r. potrzebował samochodu na co dzień. Mieszkał w K., a pracował w M.. (...) poszkodowanemu było potrzebne celem dojazdu do pracy. Poszkodowany nie miał możliwości skorzystania z innego pojazdu.

( dowód : zeznania świadka D. R. k.84)

W dniu 9 listopada 2020 r. poszkodowany D. R. zgłosił szkodę pozwanemu. Podał adres mailowy do kontaktu : (...). pl. (...) adres mailowy podany przez poszkodowanego pozwany w dniu 10 listopada 2020 r. wysłał wiadomość zawierającą propozycję najmu pojazdu zastępczego przy współpracy z pozwanym wraz z informacją o stosowanych przez pozwanego stawkach najmu pojazdu zastępczego. Wiadomość została odebrana przez poszkodowanego w dniu 17.11.2020 r.

( dowód: pismo pozwanego k. 59-62 wraz z potwierdzeniem nadania i odbioru wiadomości e-mail k. 63-64 – akta szkody – płyta CD dołączona do odpowiedzi na pozew k. 35, zeznania świadka D. R. k.84)

W dniu 13 listopada 2020 r. pełnomocnik poszkodowanego i jednocześnie pracownik powoda A. P. skontaktował się telefonicznie na infolinię pozwanego, w rozmowie z pracownikiem pozwanego poinformował, iż jest pełnomocnikiem w szkodzie i przesłał pełnomocnictwo . Zwrócił się o zorganizowanie poszkodowanemu pojazdu zastępczego

( dowód : nagranie rozmowy z dnia 13 listopada 2020 r. – płyta CD załączona do pozwu k. 26, zeznania A. P. k. 83)

W dniu 13 listopada 2020 r. pracownik wypożyczalni A. współpracującej z pozwanym skontaktował się z A. P. celem zorganizowania poszkodowanemu pojazdu zastępczego. Warunkiem podstawienia pojazdu zastępczego przez firmę (...) był osobisty odbiór samochodu przez poszkodowanego oraz podpisanie przez niego związanych z tym dokumentów. A. P. żądał przekazania pojazdu jemu jako pełnomocnikowi poszkodowanego, wobec czego nie doszło do organizacji najmu pojazdu zastępczego za pośrednictwem pozwanego. A. P. w wiadomości mailowej wysłanej do poszkodowanego w dniu 13 listopada 2020 r. poinformował go , iż ubezpieczyciel/ wypożyczalnia współpracująca nie podjęła próby zorganizowania pojazdu zastępczego.

( dowód : nagranie rozmowy z dnia 13.11.2020 r. – płyta CD załączona do pozwu k. 26, zeznania świadka A. P. k. 83, wiadomość e-mail z dnia 13.11.2020 r. k. 25)

W dniu 28 listopada 2020 r. – po otrzymaniu odszkodowania od pozwanego - D. R. oddał samochód zastępczy wynajmowany u powoda.

( dowód : zeznania świadka D. R. k. 84 , umowa najmu pojazdu zastępczego k.12, bezsporne)

W dniu 30 listopada 2020 r. powód wystawił fakturę za najem pojazdu zastępczego przez poszkodowanego na kwotę 4 600,20 zł brutto. W dniu 30 listopada 2020 r. powód zawarł z D. R. umowę cesji wierzytelności przysługujących mu w stosunku do Towarzystwa (...) S.A. z tytułu odpowiedzialności na podstawie obowiązkowego ubezpieczenie OC posiadaczy pojazdów mechanicznych w związku ze szkodą powstałą w dniu 3 listopada 2020 r. dotyczącą zwrotu kosztów wynajmu pojazdu zastępczego.

(dowód: faktura – k. 13, cesja wierzytelności – k. 15)

Po zgłoszeniu przez powoda szkody w zakresie zwrotu kosztów najmu pojazdu zastępczego pozwany odmówił wypłaty odszkodowania .

(dowód: pismo pozwanego z dnia 16.12.2020 r. k. 56-57, akta szkody – płyta CD dołączona do odpowiedzi na pozew k. 35, bezsporne)

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie w części .

S. faktyczny sprawy był pomiędzy stronami bezsporny w zakresie zaistnienia szkody i jej okoliczności oraz podstaw odpowiedzialności pozwanego. Sąd ustalił stan faktyczny w niniejszej sprawie na podstawie przedłożonych przez powoda i pozwanego dokumentów, w tym akt szkody oraz zeznań świadków D. R. i A. P. . Prawdziwość dokumentów nie była kwestionowana przez strony, nie budziła też wątpliwości Sądu. Sąd uwzględnił także treść rozmów prowadzonych przez A. P. jako pełnomocnika poszkodowanego z pracownikiem pozwanego oraz konsultantem wypożyczalni (...) współpracującej z pozwanym odnośnie organizacji samochodu zastępczego.

Sąd w przeważającej części dał wiarę zeznaniom świadka D. R. , w tym w szczególności co do zaistnienia szkody , zakresu uszkodzeń pojazdu , braku możliwości korzystania z innego pojazdu , jak też konieczności korzystania z pojazdu zastępczego w celu dojazdów do pracy , w tym zakresie zeznania poszkodowanego były spójne, konsekwentne, brak podstaw do kwestionowania ich wiarygodności . Świadek zeznawał zmiennie co do okoliczności poinformowania go przez pozwanego o zasadach otrzymania pojazdu zastępczego, początkowo świadek twierdził , że nie otrzymał takich informacji po czym po okazaniu mu wydruku wiadomości przesłanej mu przez pozwanego 10 listopada 2020 r. ( k. 59-62) potwierdził, iż taką wiadomość otrzymał , co zasługuje na wiarę . Na wiarę zasługują też w ocenie Sądu zeznania świadka D. R., iż przed szkodą z dnia 3 listopada 2020 r. jego samochód nie miał uszkodzeń, w szczególności , iż w wyniku zdarzenia z dnia 3 listopada 2020 r. została rozbita lampa ( prawa tylna zewnętrzna) , zeznania te są zbieżne z informacjami podanymi przez poszkodowanego w zgłoszeniu szkody , a jak wynika z opinii powołanego w sprawie biegłego z zakresu techniki samochodowej pęknięcie lampy tylnej prawej zewnętrznej leżało w strefie uszkodzeń pojazdu (k. 133). Istotne jest w zeznaniach świadka D. R. , iż nie uzgadniał stawki wynajmu pojazdu zstępczego w firmie powoda , został poinformowany , iż koszty pokryje ubezpieczyciel sprawcy szkody, wobec czego nie miało dla niego znaczenia za jaka stawkę samochód jest wynajęty. Świadek co do tej okoliczności zeznawał konsekwentnie, spójnie, a jego zeznania brzmią wiarygodnie w świetle okoliczności niniejszej sprawy.

Sąd dał generalnie wiarę zeznaniom świadka A. P. , w tym co do udzielenia mu przez poszkodowanego pełnomocnictwa do kontaktu z ubezpieczycielem sprawcy szkody, co do kontaktu z pozwanym w sprawie zorganizowania pojazdu zastępczego , jak też co do wysłania wiadomości w dniu 13 listopada 2020 r. do poszkodowanego , jego zeznania znajdują potwierdzenie w załączonych do pozwu dowodach w tym nagraniu rozmowy telefonicznej z pracownikiem pozwanego oraz konsultantem wypożyczalni A.. Wątpliwości Sądu natomiast budzą zeznania świadka , w których wskazuje, iż pouczył poszkodowanego o obowiązku minimalizacji szkody ( w tym współdziałania z ubezpieczycielem sprawcy szkody) , z relacji poszkodowanego nie wynika, aby był świadomy takiego obowiązku, a wręcz przeciwnie. Wskazać przy tym należy, iż A. P. był jednocześnie pracownikiem powoda, a zamiana pojazdu zastępczego wynajmowanego od powoda przez poszkodowanego na samochód oferowany przez pozwanego pozostawała w konflikcie z interesami powoda.

W niniejszej sprawie pozwany kwestionował uprawnienie poszkodowanego do otrzymania pojazdu zastępczego od ubezpieczyciela sprawcy szkody wskazując , iż pojazd przed zdarzeniem z dnia 3 listopada 2020 r. posiadał uszkodzenia klosza lampy , wobec czego pojazd poszkodowanego nie mógł być używany na drogach publicznych przez poszkodowanego. Tym samym użytkownik nie stracił możliwości korzystania z pojazdu na skutek szkody z dnia 3 listopada 2020 r. Ponadto pozwany zakwestionował roszczenie powoda co do wysokości kwestionując wysokość stawki dobowej najmu pojazdu stosowanej przez powoda jak też uzasadniony okres najmu pojazdu zastępczego.

W tej sytuacji niezbędne było powołanie biegłego z zakresu techniki samochodowej celem rozstrzygnięcia spornych okoliczności wymagających wiedzy specjalnej.

Biegły z zakresu techniki samochodowej S. T. w opinii z dnia 11 lipca 2022 r. (k. 96 -102) wskazał, iż zastosowana przez powoda stawka dzienna najmu samochodu segmentu C , pojazdu klasy średniej niższej, do której należy samochód S. (...) na okres 20 dni na poziomie 187 zł netto mieści się w zakresie stawek stosowanych za najem pojazdów tej klasy na rynku. Średnia stawka dzienna najmu samochodów klasy średniej niższej segmentu C, pojazdu do której należy samochód S. (...), na okres 20 dni na rynku wynosi 171,36 zł. Zastosowana przez powoda stawka najmu pojazdu zastępczego S. (...) na poziomie 187 zł netto jest wyższa od średniej stawki najmu a jednocześnie mieści się w zakresie stawek stosowanych za najem pojazdu tej klasy na rynku. Biegły wskazał przy tym , iż samochód S. (...) jest pojazdem o znacznie niższym standardzie należącym do samochodów klasy C niż uszkodzony samochód matki A. (...) . Biegły wskazał też , iż uszkodzenia samochodu A. (...) sprzed szkody dnia 03.11.2020 r. opisane w ocenie stanu pojazdu oraz przedstawione w dokumentacji fotograficznej dotyczą estetyki zewnętrznej pojazdu i nie mają wpływu na bezpieczeństwo eksploatacji tego pojazdu , wobec czego należy uznać , iż samochód z tymi usterkami mógł poruszać się po drogach publicznych. Biegły wskazał w szczególności na znajdującą się w aktach szkody ocenę S. Pojazdu wykonaną przez rzeczoznawcę A. mgr inż. J. A. sporządzoną w dniu 18.11.2020 r. , w której znajduje się informacja o uszkodzeniach nie związanych ze szkodą /wcześniejszych naprawach/wadach naprawy. Uszkodzenia te dotyczą porysowania zderzaka tylnego w jego części narożnej prawej, zarysowania błotnika tylnego prawego, odprysków lakieru zderzaka przedniego oraz ognisk korozji nadkola błotnika przedniego prawego w miejscu wcześniejszej naprawy ze śladami pęknięć masy szpachlowej . Biegły wskazał, iż opisane usterki dotyczą estetyki pojazdu i nie mają wpływu na bezpieczeństwo jego eksploatacji.

W opinii uzupełniającej z dnia 16.09.2022 r.. biegły z zakresu techniki samochodowej S. T. (k. 131- 134) wskazał, iż zgodnie z wytycznymi Ministra Transportu , Budownictwa i Gospodarki Morskiej z dnia 26 czerwca 2012 r. w sprawie zakresu i sposobu przeprowadzania badań technicznych pojazdów oraz wzorów dokumentów stosowanych przy tych badaniach uszkodzenia klosza lampy tylnej świateł pozycyjnych , kierunkowskazów , stop, przeciwmgłowych , cofania jest usterką istotną . Biegły wskazał też , iż znajdująca się w aktach sprawy ocena techniczna (k. 58) sporządzona przez I. W. z (...) S.A. w dniu 20.11.2020 r. , w której w opisie dotyczącym pojazdu „LAMPA P. ZEW. – pęknięta” nie zaznaczono, iż jest to uszkodzenie nie związane ze zdarzeniem z dnia 03.11.2020 r. a widoczne w dokumentacji fotograficznej pęknięcie lampy tylnej prawej zewnętrznej leżało w strefie uszkodzeń pojazdu , wobec czego w opinii podstawowej udzielił odpowiedzi , iż uszkodzenia sprzed szkody z dnia 03.11.2020 r. dotyczą estetyki zewnętrznej pojazdu i nie mają wpływu na bezpieczeństwo jego eksploatacji. Przyjmując, iż przedstawione w dokumentacji fotograficznej pęknięcie klosza lampy tylnej prawej zewnętrznej powstało przed zaistnieniem szkody z dnia 03.11.2020 r. należy stwierdzić , iż zgodnie z wytycznymi Ministra Transportu , Budownictwa i Gospodarki Morskiej z dnia 26 czerwca 2012 r. w sprawie zakresu i sposobu przeprowadzania badań technicznych pojazdów oraz wzorów dokumentów stosowanych przy tych badaniach uszkodzenia klosza lampy tylnej jest usterką istotną i za eksploatację tego pojazdu na drogach publicznych może być nałożony mandat karny a podczas okresowego badania technicznego uprawniony diagnosta wynik badania stanu technicznego w zaświadczeniu o przeprowadzonym badaniu technicznym pojazdu dałby wynik negatywny z tego badania.

W opinii uzupełniającej z dnia 8 maja 2023 r. biegły z zakresu techniki samochodowej S. T. ( k. 156-157) wskazał, iż uwzględniając , iż do uszkodzenia pojazdu doszło w dniu 3 listopada 2020 r. a zgłoszenie szkody nastąpiło w dniu 10 listopada 2020 r. za zasadny okres najmu należy uznać od dnia 10.11.2020. r. do dnia 28.11.2020 r. to jest 18 dni roboczych. Biegły uwzględnił przy tym , iż po zgłoszeniu szkody oględzin uszkodzeń samochodu A. ze strony pozwanego dokonano w dniu 18.1 .2020 r. , w dniu 20.11.2020 r. sporządzono kalkulację naprawy, wycenę wartości pojazdu oraz ustalenie wysokości szkody. Pismem z dnia 25.11.2020 r. skierowanym do poszkodowanego poinformowano o wartości samochodu A. określonej na 4 900 zł oraz o wysokości przyznanego odszkodowania w kwocie 4 000 zł , przy czym nie można ustalić kiedy pismo to zostało przekazane do poszkodowanego.

W ocenie Sądu sporządzone przez biegłego z zakresu techniki samochodowej opinie co do zasady zasługują na podzielenie jako jasne, pełne, rzeczowe, logiczne i wyczerpujące , uwzględniają zgromadzony w sprawie materiał dowodowy jak też znajdują oparcie w przywołanych przepisach. Sąd jedynie przyjął odmiennie niż wskazywał biegły w opinii uzupełniającej z dnia 18.05.2023 r. , iż zgłoszenie szkody przez poszkodowanego pozwanemu nastąpiło w dniu 9 listopada 2020 r. , a nie jak wskazał biegły w dniu 10 listopada 2020 r. . Data 9 listopada 2020 r. jako data zgłoszenia szkody wynika jednoznacznie z akt szkody ( płyta CD załączona do odpowiedzi na pozew k. 35)

Wskazać należy, iż w świetle aktualnych poglądów doktryny i orzecznictwa, nie ulega wątpliwości, iż odpowiedzialnością ubezpieczyciela z tytułu umowy obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych za uszkodzenie albo zniszczenie pojazdu mechanicznego są objęte celowe i ekonomicznie uzasadnione wydatki na najem pojazdu zastępczego. Mając na uwadze zasadę pełnego odszkodowania, wynikającą z art. 361§2 k.c. oraz treść art. 363§1 k.c., miernikiem odszkodowania są ceny występujące na lokalnym rynku - od najniższej do najwyższej (por. m.in. uchwałę SN z dnia 13 czerwca 2003r., III CZP 32/03, uchwalę SN z dnia 17 listopada 2011 r., III CZP 5/11). Na poszkodowanym nie ciąży przy tym obowiązek poszukiwania sprzedawców oferujących swoje usługi najtaniej. Tylko w przypadku wykazania przez zakład ubezpieczeń nielojalnego postępowania, naruszającego obowiązujące wierzyciela - na podstawie art. 354 k.c. - wymogi współpracy z dłużnikiem przy wykonywaniu zobowiązania, można wierzycielowi postawić zarzut powiększenia rozmiarów szkody poprzez wybranie oferty z cenami wyższymi niż obowiązujące na danym rynku lokalnym i zlecić stosowną weryfikację wysokości odszkodowania (vide - wyrok SN z 25.04.2002r., I CKN 1466/99).

Jednocześnie, jeżeli ubezpieczyciel proponuje poszkodowanemu – we współpracy z przedsiębiorcą trudniącym się wynajmem pojazdów – skorzystanie z pojazdu zastępczego równorzędnego pod istotnymi względami pojazdowi uszkodzonemu albo zniszczonemu (zwłaszcza co do klasy i stanu pojazdu) , zapewniając pełne pokrycie kosztów jego udostępnienia , a mimo to poszkodowany decyduje się na poniesienie wyższych kosztów najmu innego pojazdu , koszty te – w zakresie nadwyżki – będą podlegały indemnizacji tylko wtedy , gdy wykaże szczególne racje , przemawiające za uznaniem , ich za „celowe i ekonomicznie uzasadnione” (vide - uchwała Sądu Najwyższego z dnia 24 sierpnia 2017r., III CZP 20/17, OSNC 2018 nr 6, poz. 56).

W procesie naprawienia szkody , który jest relacją pomiędzy wierzycielem (poszkodowanym) i dłużnikiem ( sprawca szkody albo osoba za niego odpowiadającą ) , obowiązuje , jak w każdej relacji obligacyjnej , zasada, zgodnie z którą wierzyciel powinien współdziałać przy wykonaniu zobowiązania w sposób zgodny z jego treścią i odpowiadający jego celowi społeczno – gospodarczemu oraz zasadom współżycia społecznego , a jeżeli istnieją w tym zakresie ustalone zwyczaje – także w sposób odpowiadający tym zwyczajom ( art. 354§2 kc). Należy podkreślić, że współdziałanie wierzyciela z dłużnikiem przy wykonywaniu zobowiązania jest jego ustawowym obowiązkiem. Obowiązek ten ma przede wszystkim charakter „negatywny” ( nieczynienie tego , co utrudniałoby dłużnikowi wykonanie zobowiązania). Można jednak oczekiwać od wierzyciela również działania pozytywnego , w szczególności wtedy, gdy wynika to z właściwości zobowiązania albo z umowy. W orzecznictwie wyrażono pogląd , że elementem obowiązku określonego w art. 354§2 kc jest powinność wierzyciela współdziałania z dłużnikiem w celu uniknięcia lub zmniejszenia rozmiarów szkody. Obowiązek współdziałania obejmuje także obowiązek lojalności wobec dłużnika, a wiec powstrzymania się od wszystkiego , co byłoby przejawem naruszenia zasad uczciwości i słuszności w relacjach ukształtowanych w łączącym strony stosunku prawnym. Zasada lojalności oznacza przede wszystkim poszanowanie znanego wierzycielowi interesu dłużnika i takie jego (wierzyciela) postępowanie, aby nie narażać dłużnika na szkodę lub zbędne wydatki , które nie musiały być przez niego ponoszone dla właściwego wykonania zobowiązania („nakaz zaoszczędzenia dłużnikowi zbędnych wydatków”- por. wyrok SO w Olsztynie z dnia 14.03.2022 r. sygn. akt IX Ca 59/22).

W niniejszej sprawie nie zasługiwało na uwzględnienie stanowisko pozwanego, jakoby z powodu uszkodzenia w pojeździe klosza prawej tylnej lampy istniejącego przez szkodą poszkodowanemu nie przysługiwało prawo do korzystania z auta zastępczego. Pozwany, w ocenie Sądu, nie wykazał, iż pęknięcie klosza lampy tylnej zewnętrznej istniało przed zdarzeniem z dnia 3 listopada 2020 r. Wskazać należy , iż poszkodowany D. R. w zgłoszeniu szkody , jak też w zeznaniach złożonych w niniejszej sprawie wskazywał, iż w wyniku zdarzenia z dnia 3 listopada 2020 r. uszkodzeniu uległa tylna lampa. Prawdziwości twierdzenia tego nie można wykluczyć w świetle opinii biegłego z zakresu techniki samochodowej , który w opinii z uzupełniającej z dnia 16.09.2022 r. wskazał, ż pęknięcie tej lampy leżało w strefie uszkodzeń pojazdu (k.133). Odpowiedź biegłego wskazująca na istnienie w uszkodzonym pojeździe usterki istotnej przed zdarzeniem jest hipotetyczna – uzależniona od przyjęcia, że do pęknięcia klosza lampy tylnej prawej zewnętrznej doszło przed zaistnieniem szkody z dnia 3 listopada 2020 r. W tej sytuacji w ocenie Sądu nie można wykluczyć , iż to wskazane pęknięcie klosza lampy tylnej prawej powstało w czasie zdarzenia z dnia 3 listopada 2020 r. , wobec czego pojazd poszkodowanego przed zaistnieniem tego zdarzenia nie posiadał usterek istotnych mających wpływ na bezpieczeństwo jego eksploatacji. Niezależnie od powyższego pozwany nie wykazał, aby pomiędzy ewentualnym istnieniem tego uszkodzenia lampy a szkodą zachodził związek przyczynowy. W efekcie ewentualne uszkodzenie klosza lampy tylnej zewnętrznej prawej nie mogło wyłączyć co do zasady prawa poszkodowanego do korzystania z samochodu zastępczego, skoro pozwany uznał swoją odpowiedzialność jako ubezpieczyciel sprawcy szkody.

W konsekwencji stwierdzić należy , iż poszkodowanemu przysługiwało uprawnienie do korzystania z samochodu zastępczego , a koszty związanego z tym odszkodowania obciążają pozwanego. Nie oznacza to jednak , iż roszczenie powoda zasługuje na uwzględnienie w całości. Jak już wyżej wskazano poszkodowany jako wierzyciel zobowiązany był do współdziałania z pozwanym jako dłużnikiem przy wykonywaniu jego zobowiązania . W ocenie Sądu takiej współpracy po stronie poszkodowanego w niniejszej sprawie zabrakło .

Wskazać należy, iż poszkodowanemu – działającemu w jego imieniu pełnomocnikowi A. P. - została w dniu 13 listopada 2020 r. przedstawiona realna propozycja wynajmu pojazdu zastępczego przez konsultanta (...) wypożyczalni samochodów współpracującej z pozwanym . W ocenie Sądu warunek wypożyczalni osobistego odbioru pojazdu zastępczego przez poszkodowanego – w świetle zasad logiki i doświadczenia życiowego – należy uznać za racjonalny i słuszny. Nieprzyjęcie tego warunku przez pełnomocnika poszkodowanego A. P. w ocenie Sądu było faktycznie przejawem jego działania w interesie powoda nie zaś poszkodowanego . A. P. nie poinformował poszkodowanego ani o obowiązku współdziałania z pozwanym , ani o obowiązku minimalizacji szkody ani też o złożonej przez wypożyczalnię współpracującą z pozwanym ofercie najmu pojazdu zastępczego, co stanowiło naruszenie obowiązku współdziałania z dłużnikiem w celu minimalizacji szkody. Poszkodowany – jak zeznał na rozprawie w dniu 11 maja 2022 r. - w ogóle nie kojarzył osoby A. P.. W ocenie Sądu powyższe okoliczności wskazują , iż zobowiązanie się przez A. P. do dokonania czynności określonych w pełnomocnictwie udzielonym mu przez poszkodowanego w dniu 8 listopada 2020 r. ( k. 20) było czynnością pozorną , A. P. przy podejmowaniu działań zmierzających do organizacji pojazdu zastępczego od pozwanego w rzeczywistości działał w interesie powoda nie zaś na korzyść poszkodowanego.

W konsekwencji należy przyjąć , iż co do najmu przez poszkodowanego pojazdu zastępczego od powoda w okresie od dnia 14 listopada 2020 r. ( dzień po rozmowie z konsultantem wypożyczalni (...)) należy się powodowi zwrot kosztów najmu pojazdu zastępczego według stawki akceptowanej przez pozwanego.

Odnośnie ustalenia uzasadnionego czasu najmu pojazdu zastępczego Sąd oparł się na opinii uzupełniającej biegłego z zakresu techniki samochodowej uwzględniając przy tym materiały zgromadzone w aktach szkody. W ocenie Sądu za początkowy dzień uzasadnionego okresu najmu pojazdu zastępczego , za który odszkodowanie obciąża pozwanego, należy przyjąć 9 listopada 2020 r. Tego dnia poszkodowany zgłosił szkodę pozwanemu . Wprawdzie poszkodowany wynajął samochód zastępczy u powoda już w dniu 8 listopada 2020 r. , jednak zważywszy , iż szkoda nastąpiła w dniu 3 listopada 2020 r. , zwłoka w zgłoszeniu szkody pozwanemu do dnia 9 listopada 2020 r. była nieuzasadniona. Dalszy uzasadniony okres najmu pojazdu zastępczego przez poszkodowanego należy ustalić przy uwzględnieniu działań pozwanego w procesie likwidacji szkody. Po zgłoszeniu szkody oględzin uszkodzeń samochodu A. ze strony pozwanego dokonano w dniu 18.11.2020 r. W dniu 20.11.2020 r. sporządzono kalkulację naprawy, wycenę wartości pojazdu oraz ustalenie wysokości szkody. Pismem z dnia 25.11.2020 r. skierowanym do poszkodowanego poinformowano o wartości samochodu A. określonej na 4 900 zł oraz o wysokości przyznanego odszkodowania w kwocie 4 000 zł , przy czym nie można ustalić kiedy pismo to zostało przekazane do poszkodowanego (akta szkody- płyta CD dołączona do odpowiedzi na pozew k. 35) Poszkodowany zwrócił pojazd zastępczy powodowi w dniu 28 listopada 2020 r. – jak zeznał - po otrzymaniu odszkodowania. W tej sytuacji za uzasadniony okres najmu pojazdu zastępczego należy uznać okres 19 dni od dnia zgłoszenia szkody pozwanemu przez poszkodowanego tj. od 9 listopada 2020 r. , do dnia otrzymania odszkodowania przez poszkodowanego i zwrotu pojazdu zastępczego tj. do dnia 28 listopada 2020 r. Jednak różna powinna być stawka dobowa należna powodowi za wynajem pojazdu w tym okresie . W ocenie Sądu w okresie od dnia 9 listopada 2020 r. - zgłoszenie szkody - do dnia 13 listopada 2020 r. - złożenie przez wypożyczalnię współpracującą z pozwanym realnej oferty najmu pojazdu zastępczego pełnomocnikowi poszkodowanego – powodowi należy się zwrot kosztów najmu pojazdu zastępczego według stosowanej przez niego stawki tj. 187 zł netto , 230,01 zł brutto za dobę (5 dni x 230,01 tj. 1150,05 zł ). Z opinii biegłego S. T. wynika, że stawka po jakiej poszkodowany wynajął pojazd u powoda mieści się w granicach średnich stawek stosowanych na rynku lokalnym. Mając to na uwadze należy stwierdzić, iż koszty wynajmu stosowane przez powoda nie są rażąco wygórowane wobec stawek stosowanych na rynku lokalnym . Natomiast od dnia 14 listopada 2020 r. – od dnia kiedy poszkodowany mógł skorzystać z realnej oferty najmu pojazdu zastępczego od wypożyczalni współpracującej z pozwanym – wysokość odszkodowania należnego powodowi należy ustalić według stawki stosowanej przez pozwanego tj.85 zł netto , 104,55 zł brutto za dobę ( 14 dni x 104,55 zł tj. 1463,70 zł). W konsekwencji Sąd uwzględnił powództwo w części zasądzając od pozwanego na rzecz powoda łączna kwotę 2 613,75 zł . W pozostałej części Sąd powództwo oddalił jako nieuzasadnione.

O odsetkach od zasądzonego roszczenia Sąd orzekł stosownie do żądania pozwu od dnia 8 stycznia 2021 r. Żądanie to znajduje oparcie w art. 481§1 i 2 k.c. w zw. z art. 476 k.c. i art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych, mając na uwadze , iż pismem z dnia 30 listopada 2020 r. doręczonym pozwanemu w dniu 7 grudnia 2020 r. powód wezwał pozwanego do zapłaty kwoty wynikającej z wystawionej faktury za najem przez poszkodowanego pojazdu zastępczego.

O kosztach procesu Sąd orzekł stosownie do treści art. 100 kpc znosząc je wzajemnie , Sąd uwzględnił bowiem stanowiska stron blisko w równych częściach .

Sąd stosownie do treści art. 113 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych obciążył strony w równych częściach nieuiszczonymi kosztami sądowymi związanymi z kosztem stawiennictwa świadka na rozprawie (150 ,44 zł)

Jednocześnie na podstawie art. 84 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych Sąd orzekł o zwrocie stronom niewykorzystanej zaliczki na poczet wynagrodzenia biegłego w kwotach po 226,30 zł.

ZARZĄDZENIE

1.  Odnotować;

2.  Odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi powoda i pełnomocnikowi pozwanego ,

3.  Za 14 dni lub z apelacją.

K., 06.11.2023 r.

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Kinga Polak
Podmiot udostępniający informację: Sąd Rejonowy w Kętrzynie
Osoba, która wytworzyła informację:  Sędzia Małgorzata Kłek
Data wytworzenia informacji: