Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 29 maja 2018r.

Sąd Rejonowy w Giżycku V Zamiejscowy Wydział Karny z siedzibą w Węgorzewie

w składzie:

Przewodniczący SSR Dorota Scott- Sienkiel

Protokolant Marta Kornacka

w obecności oskarżyciela publicznego Inspektora Pracy PIP w O. Oddział w E. R. Z.

po rozpoznaniu w dniach 11.04.2018r., 21.05.2018r. na rozprawie

sprawy przeciwko P. J.

synowi Z. i T. z d. D.

ur. (...) w W.

obwinionego o to, że: I. Będąc pełnomocnikiem w zakładzie (...) w C. w okresie od 01.01.2015 r. do 31.12.2015 r. zatrudniał pracowników powyżej przeciętnie 5 dni w tygodniu w przyjętym – jednomiesięcznym okresie rozliczeniowym

tj. o czyn z art. 281 pkt 5 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (Dz. U. z 2014 r. poz. 1502 ze zmianami oraz z 2015 r. Dz. U. poz. 1268) w zw. z art. 128 §3 w zw. z art. 130 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (Dz. U. z 2014 r. poz. 1502 ze zmianami oraz z 2015 r. Dz. U. poz. 1268), art. 151 ³ ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (Dz. U. z 2014 r. poz. 1502 ze zmianami oraz z 2015 r. Dz. U. poz. 1268)

II. Będąc pełnomocnikiem w zakładzie (...) w C. w okresie od 01.01.2015r. do 31.12.2015r. zatrudniał pracownika R. R. w godzinach nadliczbowych i nie wypłacił należnego wynagrodzenia wraz z dodatkiem za pracę w godzinach nadliczbowych

tj. o czyn z art. 282 §1 pkt 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (Dz. U. z 2014r. poz. 1502 ze zmianami oraz z 2015 r. Dz. U. poz. 1268) w zw. z art. 151 ¹ §1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (Dz. U. z 2014 r. poz. 1502 ze zmianami oraz z 2015r. Dz. U. poz. 1268)

III. Będąc pełnomocnikiem w zakładzie (...) w C. w okresie od 01.01.2015r. do 31.07.2015r. nie wypłacał pracownikom, w ustalonym terminie, tj. do 10 dnia następnego miesiąca kalendarzowego, wynagrodzenia za pracę

tj. o czyn z art. 282 §1 pkt 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (Dz. U. z 2014r. poz. 1502 ze zmianami oraz z 2015 r. Dz. U. poz. 1268) w zw. z art. 85 §2 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (Dz. U. z 2014 r. poz. 1502 ze zmianami oraz z 2015r. Dz. U. poz. 1268)

IV. Będąc pełnomocnikiem w zakładzie (...) w C. w okresie od 01.01.2015r. do 31.12.2015r. dokonywał bezpodstawnych potrąceń z wynagrodzeń pracownika R. R. bez zachowania kwoty wolnej od potrąceń, tj. minimalnego wynagrodzenia za pracę

tj. o czyn z art. 282 §1 pkt 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (Dz. U. z 2014r. poz. 1502 ze zmianami oraz z 2015 r. Dz. U. poz. 1268) w zw. z art. 87 §1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (Dz. U. z 2014 r. poz. 1502 ze zmianami oraz z 2015r. Dz. U. poz. 1268), art. 91 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (Dz. U. z 2014r. poz. 1502 ze zmianami oraz z 2015 r. Dz. U. poz. 1268)

V. Będąc pełnomocnikiem w zakładzie (...) w C. w okresie od 01.01.2015r. do 11.05.2016r. nie wypłacił pracownikowi R. R. ekwiwalentu pieniężnego za używanie odzieży własnej do celów roboczych

tj. o czyn z art. 282 §1 pkt 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (Dz. U. z 2014r. poz. 1502 ze zmianami oraz z 2015 r. Dz. U. poz. 1268) w zw. z art. 237 ⁷ §1 i §4 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (Dz. U. z 2014 r. poz. 1502 ze zmianami oraz z 2015 r. Dz. U. poz. 1268)

VI. Będąc pełnomocnikiem w zakładzie (...) w C. w okresie od 25.02.2016r. do 11.05.2016r. utrudniał czynności kontrolne Inspektorom Pracy Państwowej Inspekcji Pracy, w szczególności nie udzielił informacji i nie okazał niezbędnych dokumentów pomimo przedłożonego żądania na piśmie

tj. o czyn z art. 283 §2 pkt 8 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (Dz. U. z 2014r. poz. 1502 ze zmianami oraz z 2015 r. Dz. U. poz. 1268) w zw. z art. 23 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 13 kwietnia 2007 r. o Państwowej Inspekcji Pracy (Dz. U. z 2015 r. poz. 640 ze zmianami oraz z 2016 r. poz. 691)

VII. Będąc pełnomocnikiem w zakładzie (...) w C. w dniu 22.03.2016r. dopuścił do eksploatacji suszarkę bębnową typ (...) z podajnikiem ślimakowym rok prod. 03.04.2014 nr (...) bez zapewnienia osłony górnej wsypu trocin uniemożliwiającej dostanie się rąk operatora do mieszalnika oraz ślimaka podającego trociny, właściwego zamocowania osłony podajnika ślimakowego, zapewnienia pełnej osłony napędu łańcuchowego podajnika ślimakowego od strony wsypu, zamocowania osłony napędu bębna obrotowego suszarki, wygrodzenia strefy niebezpiecznej przy bębnie obrotowym

tj. o czyn z art. 283 §2 pkt 3 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (Dz. U. z 2014r. poz. 1502 ze zmianami oraz z 2015 r. Dz. U. poz. 1268) w zw. z art. 216 §1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (Dz. U. z 2014 r. poz. 1502 ze zmianami oraz z 2015r. Dz. U. poz. 1268), §56 ust. 1 pkt 4 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz. U. z 2003 r. Nr 169, poz. 1650 ze zmianami oraz z 2011 r. Nr 173, poz. 1034), §15 ust.3 i 4 rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 30 października 2002 r. w sprawie minimalnych wymagań dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy w zakresie użytkowania maszyn przez pracowników podczas pracy (Dz. U. Nr 191, poz. 1596 ze zmianami z 2003 r. Nr 178, poz. 1745)

VIII. Będąc pełnomocnikiem w zakładzie (...) w C. w dniu 22.03.2016r. dopuścił do eksploatacji mielarkę do trocin firmy (...) (bez nr, bez tabliczki znamionowej) do czasu zapewnienia osłony uniemożliwiającej dostanie się rąk operatora w strefę niebezpieczną noży tnących, zapewnienia pełnej osłony napędu przekładni pasowej od strony obudowy maszyny, zapewnienia właściwego usytuowania włączników włączania maszyny oraz zapewnienia włącznika zatrzymania awaryjnego

tj. o czyn z art. 283 §1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (Dz. U. z 2014r. poz. 1502 ze zmianami oraz z 2015 r. Dz. U. poz. 1268) w zw. z art. 216 §1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (Dz. U. z 2014 r. poz. 1502 ze zmianami oraz z 2015 r. Dz. U. poz. 1268), art. 56 ust. 1 pkt 4 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz. U. z 2003 r. Nr 169, poz. 1650 ze zmianami oraz z 2011 r. Nr 173, poz. 1034), §13 ust. 1, §14 ust. 1, §15 ust. 3 i 4 rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 30 października 2002 r. w sprawie minimalnych wymagań dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy w zakresie użytkowania maszyn przez pracowników podczas pracy (Dz. U. Nr 191, poz. 1596 ze zmianami z 2003 r. Nr 178, poz. 1745)

IX. Będąc pełnomocnikiem w zakładzie (...) w C. w dniu 22.03.2016r. dopuścił do pracy pracowników J. B., M. Z. (1), G. B., którzy obsługiwali piec suszarni bębnowej TYP (...) o mocy 100kW bez uprawnień kwalifikacyjnych do obsługi tego typu urządzeń

tj. o czyn z art. 283 §1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (Dz. U. z 2014r. poz. 1502 ze zmianami oraz z 2015 r. Dz. U. poz. 1268) w zw. z art. 237 ³ §1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (Dz. U. z 2014 r. poz. 1502 ze zmianami oraz z 2015 r. Dz. U. poz. 1268), §5 ust. 1 pkt 1 w zw. z załącznikiem nr 1 grupa 2 pkt 9 rozporządzenia Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 28 kwietnia 2003 r. w sprawie szczegółowych zasad stwierdzania posiadania kwalifikacji przez osoby zajmujące się eksploatacją urządzeń, instalacji i sieci (Dz. U. Nr 89, poz. 828 ze zmianami oraz z 2005r. Nr 141, poz. 1189)

X. Będąc pełnomocnikiem w zakładzie (...) w C. w dniu 22.03.2016r. dopuścił do pracy pracownika G. B. obsługującego piec marki (...) nr (...) o mocy 100kW bez uprawnień kwalifikacyjnych do obsługi tego typu urządzeń

tj. o czyn z art. 283 §1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (Dz. U. z 2014 r. poz. 1502 ze zmianami oraz z 2015 r. Dz. U. poz. 1268) w zw. z art. 237 ³ §1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (Dz. U. z 2014 r. poz. 1502 ze zmianami oraz z 2015 r. Dz. U. poz. 1268), §5 ust. 1 pkt 1 w zw. z załącznikiem nr 1 grupa 2 pkt 1 rozporządzenia Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 28 kwietnia 2003 r. w sprawie szczegółowych zasad stwierdzania posiadania kwalifikacji przez osoby zajmujące się eksploatacją urządzeń, instalacji i sieci (Dz. U. Nr 89, poz. 828 ze zmianami oraz z 2005 r. Nr 141, poz. 1189)

1.  Obwinionego P. J. uznaje za winnego popełnienia czynów zarzucanych mu w pkt III, IV, V, VIII i X wniosku o ukaranie z tym, że przyjmuje, iż obwiniony działał jako pełnomocnik pracodawcy (...) M. J. (1) w C. a nadto, że:

- czynu opisanego w pkt IV wniosku o ukaranie dopuścił się w okresie od sierpnia 2015r. do 27 listopada 2015r.,

- czynu opisanego w pkt V wniosku o ukaranie dopuścił się w okresie od 1 stycznia 2015r. do 27 listopada 2015r.,

- czynu opisanego w pkt VIII wniosku o ukaranie dopuścił się poprzez wyposażenie wbrew obowiązkowi stanowiska pracy w mielarkę do trocin firmy (...), która nie spełniała wymagań dotyczących oceny zgodności, gdyż nie posiadała osłony uniemożliwiającej dostanie się rąk operatora w strefę niebezpieczną noży tnących oraz pełnej osłony napędu przekładni pasowej od strony obudowy maszyny i przyjmuje, że czyn ten stanowi wykroczenie w z art. 283§2 pkt 3 kodeksu pracy

i za to na podstawie art. 282§1 pkt 1 kp, art. 283§2 pkt 3 kp, art. 283§1 kp skazuje go, zaś na podstawie art. 282§1 pkt 1 kp w zw. z art. 9§2 kw wymierza mu karę grzywny w wysokości 3.000,00 (trzy tysiące) złotych.

2.  Obwinionego uniewinnia od popełnienia czynów opisanych w punktach I, VI, VII i IX wniosku o ukaranie o ukaranie.

3.  Uznając, iż czynu opisanego w pkt II wniosku o ukaranie obwiniony dopuścił się w okresie od 1 do 10 lutego 2015r., na podstawie art. 45§1 kw, art. 5§1 pkt 4 kpw postępowanie w sprawie o wykroczenie umarza.

4.  Na podstawie art. 118§1 kpw zasądza od obwinionego na rzecz Skarbu Państwa kwotę 420,00 (czterysta dwadzieścia) złotych tytułem opłaty sądowej i zryczałtowanych kosztów postępowania.

5.  Kosztami postępowania w części uniewinniającej i umarzającej obciąża Skarb Państwa.

Sygn. akt VW 30/18

UZASADNIENIE

Na potrzeby niniejszego wyroku i uzasadnienia numeracja zarzutów postawionych obwinionemu we wniosku o ukaranie uległa zmianie począwszy od zarzutu III (przesunięciu w górę o 1) z uwagi na uprawomocnienie się wyroku uniewinniającego z dnia 10 października 2017r. sygn. akt VW 148/16 w zakresie zarzutu z pkt II wniosku.

Po przeprowadzeniu postępowania dowodowego Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Pracodawca (...) M. J. (1) rozpoczął działalność w C. w dniu 2 listopada 2012r. Księgowość pracodawcy znajdowała się w W., zaś sprawy kadrowe w Ł.. Jak wynika z wpisu do (...) pełnomocnikiem pracodawcy był od samego początku P. J. (dalej P. J.), który był upoważniony do zastępowania pracodawcy i reprezentowania, a także działania w jego imieniu i na jego rzecz wobec wszystkich władz, urzędów administracji państwowej, sądów, osób prawnych i fizycznych, składanie w jego imieniu oświadczeń i wniosków. Obwiniony wyjaśnił, że w zasadzie od początku funkcjonowania firmy całkowicie poświęcił się jej kierownictwu, gdyż jego syn mający problemy ze zdrowiem psychicznym uznał, że nie nadaje się do tego, jest mu za ciężko. Założenie firmy na nazwisko syna miało być dla niego terapią oraz kontynuacją działalności firm rodzinnych od 1991r. Ostatecznie M. J. (2) zgodził się jedynie częściowo prowadzić interesy zakładu przebywając w W.. P. J. zdecydował się natomiast przeprowadzić do K., blisko miejsca siedziby zakładu produkcyjnego i wykorzystując swoje duże doświadczenie w prowadzeniu firmy zastąpić syna (wyjaśnienia obwinionego, k. 109, pismo wyjaśniające do PIP, k. 182). Od tego momentu zastępował pracodawcę we wszystkim, w nadzorze, w produkcji, w sprawach pracowniczych (podpisywał np. świadectwa pracy, k. 99, ustalał ekwiwalenty pieniężne za pranie odzieży roboczej, k. 63v), bieżących (zajmował się np. naprawą maszyn), reprezentował firmę przed urzędami. P. J. przeprowadzał także szkolenia wstępne pracowników w zakresie bhp, instruktarze ogólne i stanowiskowe (informacje z akt osobowych pracowników okazanych podczas kontroli, k. 4v-6v).

Z dniem 1 kwietnia 2017r. przedsiębiorca zawiesił działalność (zeznania A. N. (k. 219).

W dniu 25 lutego 2016r. inspektorzy pracy: L. C. i T. K., działający w ramach terytorialnej właściwości Okręgowego Inspektoratu Pracy w O. rozpoczęli kontrolę u pracodawcy (...) M. J. (1) w C.. Celem przeprowadzonej kontroli była ocena przestrzegania przepisów prawa pracy oraz przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy. Przez cały okres kontroli pracodawcę reprezentował jego pełnomocnik P. J.. Inspektorzy pracy wizytowali zakład pracy jeszcze trzykrotnie, w dniu 14 marca 2016r., w dniu 22 marca 2016r. kiedy to nie była prowadzona produkcja w zakładzie, a jedynie prace porządkowe oraz w dniu 4 maja 2016r.

W wyniku kontroli ustalono, że pracodawca nie prowadził ewidencji czasu pracy indywidualnie dla każdego z pracowników. Sporządzany był harmonogram dla wszystkich pracowników łącznie, który zawierał informacje, w jakich dniach wykonywali pracę, ilość godzin pracy na dobę oraz nieobecności, np. urlop wypoczynkowy, choroba. Taki sposób ewidencjonowania czasu pracy był sprzeczny z przepisem § 8 pkt.1 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 28 maja 1996r. w sprawie zakresu prowadzenia przez pracodawców dokumentacji w sprawach związanych ze stosunkiem pracy oraz sposobu prowadzenia akt osobowych pracownika (tj. Dz..U. z 2017r., poz. 894), który wprowadza obowiązek założenia przez pracodawcę karty ewidencji czasu pracy odrębnie dla każdego pracownika oraz prowadzenie jej w zakresie obejmującym: pracę w poszczególnych dobach, w tym pracę w niedziele i święta, w porze nocnej, w godzinach nadliczbowych oraz w dni wolne od pracy wynikające z rozkładu czasu pracy w przeciętnie pięciodniowym tygodniu pracy, a także dyżury, urlopy, zwolnienia od pracy oraz inne usprawiedliwione i nieusprawiedliwione nieobecności w pracy.

Ewidencję czasu pracy prowadziła J. K. (protokół kontroli, k. 4-12, ewidencja czasu pracy, k. 20-35, zeznania L. C., k. 333v-333, 334v, 236-237, J. K., k. 335v-336, 137-138). Z zeznań J. K.. A. N. oraz informacji o warunkach zatrudnienia znajdujących się w aktach osobowych pracowników wynika, że u pracodawcy obowiązywał jednomiesięczny okres rozliczeniowy. J. K. zeznała, że co miesiąc robiła sobie tabele, rysowała, wpisywała nazwiska pracowników oraz ich godziny pracy. Grafik był planowany co najmniej na 2 tygodnie na przód. Wpisywała też faktyczne godziny pracy, jakie pracownicy przepracowali, zmieniała grafik, jeśli np. ktoś zachorował albo potrzebował wolnego, pilnowała urlopów, ewidencjonowała godziny nadliczbowe. Grafik był dostępny do wglądu dla każdego z pracowników. Na koniec miesiąca świadek podawała dla A. N. dane o czasie pracy pracowników i on w oparciu o te dane naliczał wynagrodzenia (zeznania A. N., k. 219). Mając na uwadze jej zeznania oraz sporządzoną przez nią ewidencję czasu pracy, Sąd uznał, że w oparciu o nią można odtworzyć rzeczywisty wymiar czasu pracy pracowników w roku 2015r.

Jak wynika z analizy ewidencji czasu pracy pracowników co do zasady był przestrzegany wymiar czasu pracy przeciętnie nie więcej niż 5 dni w tygodniu. Zdarzyły się jednak wyjątki.

Wymiar czasu pracy w styczniu 2015r. wynosił 20 dni, w lutym- 20 dni pracy, w grudniu 21 dni. Jak wynika z protokołu kontroli i ewidencji czasu pracy R. R. przepracował w styczniu 2015r. o jeden dzień więcej niż wynikałoby to z obowiązującej normy- przeciętnie 5 dni w tygodniu w przyjętym jednomiesięcznym okresie rozliczeniowym. Taka sama sytuacja dotyczyła G. B. w lutym 2015r. oraz G. B. i J. B. w grudniu 2015r. Przekroczenie normy dotyczyło jednego dnia.

Wprawdzie obwiniony stwierdził (k. 107v), że zdarzało się, by pracownicy pracowali przez 6 dni w tygodniu, ale za to otrzymywali dni wolne. Przyjmując cykl rozliczeniowy miesięczny i kwartalny nie zdarzało się, żeby pracownik pracował więcej niż 5 dni w tygodniu. Wyjaśnienia obwinionego pozostają jednak w jawnej opozycji do ewidencji czasu pracy, z której jasno wynika, w jakie dni pracownicy wykonywali prace.

W związku z ustaleniami oskarżyciel publiczny sformułował zarzut opisany w pkt I wniosku o ukaranie. Zarzucił obwinionemu, że będąc pełnomocnikiem w zakładzie (...) w C. w okresie od 01.01.2015r. do 31.12.2015r. zatrudniał pracowników powyżej przeciętnie 5 dni w tygodniu w przyjętym – jednomiesięcznym okresie rozliczeniowym, tj. wykroczenia z art. 281 pkt 5 kp.

Przepis art. 281 pkt 5 kp penalizuje zachowanie polegające na naruszeniu przez pracodawcę przepisów o czasie pracy. Sprawcą tego wykroczenia może być np. pracodawca lub osoba działająca w jego imieniu niewypłacająca dodatków za pracę w godzinach nadliczbowych, pracę w porze nocnej lub niedzielę i święta oraz osoba wypłacająca je w nienależytej wysokości, osoba naruszająca przepisy o maksymalnej liczbie godzin nadliczbowych, naruszająca przepisy o odpoczynku dobowym i tygodniowym czy wreszcie osoba zatrudniająca w godzinach nadliczbowych kobietę w ciąży lub młodocianego w wieku powyżej 16 lat. Jest to wyliczenie jedynie przykładowe (art. 281 KP red. Sobczyk 2018, wyd. 4/Gładoch). Czas pracy nie może przekraczać 8 godzin na dobę i przeciętnie 40 godzin w przeciętnie pięciodniowym tygodniu pracy w przyjętym okresie rozliczeniowym, z zastrzeżeniem art. 135-138, 143 i 144 kp. Przepisy te wskazują na możliwość stosowania wydłużeń czasu pracy w zakresie doby, a niekiedy także tygodnia. Nie pozwalają jednak stosować organizacji pracy pozwalającej na wykonywanie pracy przez przeciętnie więcej niż 5 dni w tygodniu.

Sąd analizując ewidencję czasu pracy popełnił błąd rachunkowy i przeoczył, że zarzut z pkt I zasadny jest w stosunku do R. R. w styczniu 2015r., G. B.- w lutym 2015r. oraz G. B. i J. B. w grudniu 2015r. i z tego powodu uniewinnił obwinionego od popełnienia tego czynu. Choć rozstrzygnięcie to nie jest prawidłowe w powyższym zakresie, to należy stwierdzić, iż czyny ze stycznia i lutego 2015r. uległy przedawnieniu. Zgodnie z art. 45§1 kw karalność wykroczenia ustaje, jeżeli od czasu jego popełnienia (czyli od czasu, w którym sprawca działał lub zaniechał działania, do którego był zobowiązany (art. 4 § 2 kw) upłynął rok. Ujęta w art. 45 § 1 zd. 2 kw przesłanka przewidująca przedłużenie przedawnienia karalności wykroczenia związana z wszczęciem postępowania zostanie zrealizowana wówczas, gdy postępowanie o wykroczenie zostanie wszczęte przez prezesa sądu w myśl art. 59 § 2 kpw na podstawie złożonego wniosku o ukaranie. W przedmiotowej sprawie postępowanie zostało wszczęte zarządzeniem z dnia 11 lipca 2016r. (k. 84), a więc już wtedy doszło do przedawnienia wykroczenia zarzucanego obwinionemu w pkt I wniosku o ukaranie w zakresie czynów popełnionych przed 11 lipca 2015r. Konsekwencją przedawnienia jest niedopuszczalność prowadzenia postępowania o wykroczenie. Zaistnienie przedawnienia sprawia bowiem, że w myśl art. 5 § 1 pkt 4 kpw postępowania nie wszczyna się, a wszczęte umarza.

Zarzut opisany w pkt II dotyczył tego, że w okresie od 01.01.2015r. do 31.12.2015r. obwiniony jako pełnomocnik pracodawcy zatrudniał pracownika R. R. w godzinach nadliczbowych i nie wypłacił należnego wynagrodzenia wraz z dodatkiem za pracę w godzinach nadliczbowych, tj. wykroczenia z art. 282§1 pkt 1 kp.

Jak wynika ze świadectwa pracy R. R. w roku 2015 pracował on w zakładzie (...) do 27 listopada 2015r. (świadectwo pracy, k. 99, 100). Zgodnie z ewidencją czasu pracy, pracownik wykonywał pracę w godzinach nadliczbowych tylko w styczniu 2015r. w ilości 6 godzin (protokół kontroli, k. 4-12, ewidencja czasu pracy, k. 20-35, lista płac, k.37, zeznania L. C., k. 333v-333, 334v, 236-237 ). Zapisy odnośnie czerwca 2015r. nie są jasne, nie wynika z nich, by R. R. pracował w tym miesiącu w godzinach nadliczbowych. Zeznania R. R. też nie są pomocne w ustaleniu, czy, kiedy i w jakim zakresie pracował w godzinach nadliczbowych, bo nie dysponując notatkami nie był w stanie odtworzyć tych danych (zeznania, k. 333v-335, 109v-110). Dlatego decydującym dla ustaleń Sądu były zapisy w ewidencji czasu pracy prowadzone przez J. K..

Obwiniony nie przyznał się do popełnienia tego czynu i wyjaśnił, że mogło się zdarzyć, iż R. R. pracował dłużej niż 8 godzin, ale miał z tego tytułu wypłacone dodatkowe wynagrodzenie albo udzielony czas wolny od pracy. Podał, że czas pracy pracowników był kontrolowany przez dwie osoby, J. K.- brygadzistkę, która zapisywała godziny pracy oraz A. N., który pracując w Ł. sprawdzał zapisy i w razie potrzeby je korygował (k. 107v-108). W związku z niebudzącymi wątpliwości zapisami w ewidencji czasu pracy i listach płac, Sąd nie dał wiary przytoczonym wyjaśnieniom obwinionego.

W związku z tym, że normalne wynagrodzenie za godziny nadliczbowe pracownik musi otrzymywać wraz z pensją za miesiąc, w którym zostały one wypracowane, zaś dodatki za nadgodziny powstałe wskutek przekroczenia normy średniotygodniowej wypłaca się w ostatnim miesiącu przyjętego w firmie okresu rozliczeniowego wraz z wynagrodzeniem za ten miesiąc (art. 151 ¹§1 kp), R. R. wynagrodzenie wraz z dodatkiem za pracę w godzinach nadliczbowych za miesiąc styczeń 2015r, powinien otrzymać najpóźniej do 10 lutego 2015r. Zatem od dnia 11 lutego 2015r. pracodawca popadł w zwłokę w wypłacie powyższych należności i dzień ten powinien stanowić datę popełnienia czynu (a nie jak przyjął błędnie Sąd w wyroku okres od 1 do 10 lutego 2015r.). Od tego dnia rozpoczął bieg termin przedawnienia wykroczenia uregulowanego w art. 282§1 pkt 1 kp. Wykroczenie z art. 282 § 1 pkt 1 kp popełnia osoba zobowiązana przepisem prawa pracy do wykonania określonego obowiązku, w tym wypłaty wynagrodzenia lub innego świadczenia ze stosunku pracy. Zgodnie z art. 45§1 kw karalność wykroczenia ustaje, jeżeli od czasu jego popełnienia (czyli od czasu, w którym sprawca działał lub zaniechał działania, do którego był zobowiązany (art. 4 § 2 kw) upłynął rok. Ujęta w art. 45 § 1 zd. 2 kw przesłanka przewidująca przedłużenie przedawnienia karalności wykroczenia związana z wszczęciem postępowania zostanie zrealizowana wówczas, gdy postępowanie o wykroczenie zostanie wszczęte przez prezesa sądu w myśl art. 59 § 2 kpw na podstawie złożonego wniosku o ukaranie. W przedmiotowej sprawie postępowanie zostało wszczęte zarządzeniem z dnia 11 lipca 2016r. (k. 84), a więc już wtedy doszło do przedawnienia wykroczenia zarzucanego obwinionemu w pkt II wniosku o ukaranie. Konsekwencją przedawnienia jest niedopuszczalność prowadzenia postępowania o wykroczenie. Zaistnienie przedawnienia sprawia bowiem, że w myśl art. 5 § 1 pkt 4 kpw postępowania nie wszczyna się, a wszczęte umarza. Mając powyższe na uwadze Sąd orzekł, jak w pkt 3 wyroku.

Po analizie list płac za okres od stycznia 2015r. do czerwca 2015r. Inspektor pracy L. C. stwierdziła, że pracodawca nieterminowo wypłacał wynagrodzenia za pracę, tj. później niż do 10 dnia następnego miesiąca kalendarzowego, za który wynagrodzenie przysługuje i w ratach (protokół kontroli, k. 4-12, listy płac, k. 37-47, zeznania L. C., k. 333v-333, 334v, 236-237, zeznania R. R., k. 333v-334, 109v-110, G. B., k. 138v-139). Ustalenie to stało się podstawą do sformułowania zarzutu z pkt III wniosku o ukaranie, przy czym oskarżyciel określił czas popełnienia wykroczenia na okres od 1 stycznia 2015r. do 31 lipca 2015r.

Obwiniony przyznał się do popełnienia zarzucanego mu czynu (k. 107v) i podał, że powodem nieterminowego wypłacania wynagrodzeń był brak płynności finansowej firmy. Firma miała podpisane kontrakty z kilkoma firmami na dostawę różnego rodzaju pelletu drzewnego, ale zdarzały się opóźnienia z realizacją zamówień z powodu złej pracy pracowników (nieobecności, zwolnienia). Obwiniony zaznaczył, że mimo opóźnienia, wynagrodzenia były wypłacane do końca miesiąca (polecenia przelewów, k. 101-106), a wcześniej pracownicy otrzymywali zaliczki (lista wypłat zaliczek, k. 132-136).

Zgodnie z art. 85§ 2 kp wynagrodzenie za pracę płatne raz w miesiącu wypłaca się z dołu, niezwłocznie po ustaleniu jego pełnej wysokości, nie później jednak niż w ciągu pierwszych 10 dni następnego miesiąca kalendarzowego. Zatem wynagrodzenie za czerwiec 2015r. powinno być wypłacone najpóźniej do 10 lipca 2015r. a nie, jak przyjął oskarżyciel- do 31 lipca 2015r. W związku z tym, że P. J. przyznał się do popełnienia zarzucanego mu czynu i jego wyjaśnienia w świetle zebranej dokumentacji nie budzą wątpliwości, Sąd uznał go za winnego popełnienia zarzucanego mu czynu i skazał z art. 282 § 1 pkt 1 kp. Jednak rozstrzygnięcie to powiela błąd, jaki popełnił oskarżyciel wskazując datę popełnienia wykroczenia. Prawidłowe określenie czasu, w jakim miało miejsce bezprawne zachowanie obwinionego to okres od 11 lutego 2015r. do 11 lipca 2015r. kiedy to pracodawca popadał kolejno w zwłokę z zapłatą wynagrodzeń za miesiące od stycznia do czerwca 2015r. Wykroczenie to nie jest czynem zabronionym, którego popełnienie zakłada wielość zachowań, więc należy uznać, że pracodawca popełnia tyle wykroczeń, ile razy opóźnił się z zapłatą wynagrodzenia. Mając na uwadze wcześniejsze rozważania na temat terminu przedawnienia wykroczeń, należy uznać, że doszło do przedawnienia czynu zarzucanego obwinionemu w pkt III wniosku o ukaranie- w zakresie dat od 11 lutego 2015r. do 11 czerwca 2015r. jeszcze przed wszczęciem postępowania, tj. w dniu 11 lipca 2016r. ( zarządzenie o wszczęciu postępowania zostało wydane w dniu 11 lipca 2016r. (k. 84)). Zatem jedynie słuszną decyzją winno być umorzenie w tym zakresie postępowania na zasadzie art. 5 § 1 pkt 4 kpw. Niemniej wszczęcie postępowania przedłużyło bieg przedawnienia dla czynu popełnionego w dniu 11 lipca 2015r. na kolejne dwa lata (art. 45§1 kw), tj. do dnia 11 lipca 2018r. i skazanie obwinionego w tym zakresie jest jak najbardziej zasadne. Należy zwrócić uwagę, że brak terminowego wypłacania wynagrodzeń przez (...) M. J. (1) był już przedmiotem wystąpienia PIP po kontroli przeprowadzonej w listopadzie 2014r. (wystąpienie, k. 189).

Przeprowadzona w zakładzie pracy kontrola wykazała także, iż pracownikom z wynagrodzenia były dokonywane potracenia. Ustalenie to stało się przyczynkiem do postawienia P. J. zarzutu sformułowanego w pkt IV wniosku o ukaranie. Oskarżyciel zarzucił obwinionemu, że będąc pełnomocnikiem w zakładzie (...) w C. w okresie od 01.01.2015r. do 31.12.2015r. dokonywał bezpodstawnych potrąceń z wynagrodzeń pracownika R. R. bez zachowania kwoty wolnej od potrąceń, tj. minimalnego wynagrodzenia za pracę, tj. wykroczenia z art. 282§1 pkt 1 kp. Okoliczność, czy R. R. wyraził zgodę na potrącenia, czy też nie, z punktu widzenia znamion czynu nie ma żadnego znaczenia. Choć pracownik twierdził, że takiej zgody nie podpisał, to jego twierdzenie pozostaje w opozycji do dokumentu, na którym widnieje jego podpis oraz zeznań G. B., który poświadczył, iż to w jego obecności R. R. złożył podpis pod zgodą (k. 60, zeznania R. R., k. 333v-335, 109v-110, G. B., k. 138v).

Obwiniony nie poczuwał się do odpowiedzialności za zarzucany mu czyn (k. 108). Wyjaśnił, że podczas jego 10 tygodniowej nieobecności w pracy, kiedy w grudniu 2014r. złamał nogę i wyjechał do W., w zakładzie zepsuła się maszyna- peleciarka. W związku z tym, że maszyna była na gwarancji, została wysłana do producenta, który stwierdził, że jej uszkodzenie nastąpiło z winy pracowników. P. J. postanowił powołać biegłego rzeczoznawcę celem przeprowadzenia badań i wydania opinii. Rzeczoznawca potwierdził ustalenia producenta i jednoznacznie wskazał na winę pracowników. Obwiniony zapoznał z opinią pracowników i poinformował ich, że będzie dokonywał potraceń z ich wynagrodzeń kwoty po 194 zł miesięcznie przez okres 6 miesięcy na poczet kosztów naprawy maszyny. Czterech pracowników podpisało zgodę na potrącenia, w tym R. R.. Obwiniony przedstawił na tę okoliczność dokumenty w postaci: oceny technicznej granulatora wykonanej przez rzeczoznawcę maszynowego B. A. (k. 60v-62) oraz pismo do pracowników wraz z ich oświadczeniami o wyrażeniu/nie wyrażeniu zgody na potrącenia (k. 60). Z wymienionych dokumentów wynika, że oględziny maszyny biegły przeprowadził w dniu 3 sierpnia 2015r., a opinię sporządził w dniu 12 sierpnia 2015r. Orzekł, że przyczyn awarii było kilka, ale wśród nich wymienił nieprawidłową eksploatację maszyny (brak dostatecznego smarowania). W dniu 19 sierpnia 2015r. P. J. zwrócił się do pracowników z pismem informującym o ustaleniach biegłego i wezwał ich do wyrażenia zgody na dokonywania potrąceń z wynagrodzenia kwoty 194 zł przez okres 6 miesięcy. R. R. podpisał zgodę, podobnie jak 3 inni pracownicy. Mając zatem na uwadze okoliczność, że opisane zdarzenia miały miejsce w sierpniu 2015r. a stosunek pracy R. R. ustał w dniu 27 listopada 2015r., Sąd zmienił opis czynu poprzez doprecyzowanie daty jego popełnienia.

Przepis art. 91 kp zawiera regulację prawną ograniczającą dopuszczalność dokonywania potrąceń z wynagrodzenia za pracę. Celem jest określenie kwoty wynagrodzenia, która powinna być przeznaczona na utrzymanie pracownika i członków jego rodziny w sytuacji występowania zadłużenia. Regulacja ta ogranicza dopuszczalność dokonywania tzw. dobrowolnych potrąceń z wynagrodzenia za pracę. Chodzi tutaj o potrącenia, które dokonywane są za zgodą pracownika wyrażoną na piśmie. Ograniczenie swobody dokonywania tzw. dobrowolnych potrąceń z wynagrodzenia za pracę polega na określeniu kwoty wolnej od takich potrąceń. Kwota ta została zróżnicowana w zależności od tego, czy wierzycielem jest pracodawca, czy osoba trzecia. W przypadku potrącania należności na rzecz pracodawcy wolna od potrąceń jest kwota minimalnego wynagrodzenia netto (po odliczeniu należności publicznoprawnych – zaliczki na podatek dochodowy oraz składki na ubezpieczenia społeczne obciążającej pracownika), art. 91 KP red. Sobczyk 2018, wyd. 4/Sobczyk). W związku z tym, że R. R. otrzymywał minimalne wynagrodzenie za pracę, nawet jego zgodą na potrącenia nie mogła ekskulpować obwinionego od zarzutu popełnienia wykroczenia z art. 282§1 pkt 1 kp, który penalizuje zachowanie polegające m.in. na dokonywaniu bezpodstawnych potrąceń. W konsekwencji, Sąd uznał obwinionego za winnego popełnienia zarzucanego mu w pkt IV wniosku o ukaranie czynu i skazał go z art. 282§1 pkt 1 kp.

Ustalenia kontroli, że obwiniony nie wypłacił ekwiwalentu pieniężnego za używanie własnej odzieży i obuwia, stały się podstawą sformułowania zarzutu opisanego w pkt V wniosku o ukaranie. Oskarżyciel publiczny zarzucił obwinionemu, że będąc pełnomocnikiem w zakładzie (...) w C. w okresie od 01.01.2015r. do 11.05.2016r. nie wypłacił pracownikowi R. R. ekwiwalentu pieniężnego za używanie odzieży własnej do celów roboczych, tj. wykroczenia z art. 282§1 pkt 1 kp. Obwiniony przyznał się do popełnienia zarzucanego mu czynu. Podał, że R. R. pytany przy przyjmowaniu do pracy, czy posiada odzież roboczą, potwierdził, że posiada takową jeszcze z poprzedniego miejsca pracy. P. J. poinformował go wtedy, że na terenie zakładu jest dostępna pralka automatyczna wraz z proszkiem do prania, z której pracownicy mogą korzystać (k. 107v). Z akt sprawy wynika, że obwiniony taką informację pisemnie przekazał pracownikom już po wszczęciu kontroli, bo w dniu 14 marca 2016r. (informacja dotycząca możliwości prania i konserwacji odzieży roboczej, k. 63). Listę osób uprawionych do otrzymania ekwiwalentu pieniężnego za pranie odzieży roboczej za 2015r. sporządził P. J. w dniu 8 stycznia 2016r. i umieścił na niej m.in. R. R. (k. 63v).

Zgodnie z art. 237 ⁷§4 kp pracownikom używającym w czasie pracy swojej odzieży i obuwia należy wypłacić ekwiwalent pieniężny. Zasadniczo pranie, konserwację naprawę i odpylanie odzieży powinien zapewnić pracodawca, np. organizując pralnię. Jeżeli jednak nie ma takiej możliwości, czynności te mogą być wykonywane przez pracownika, pod warunkiem jednak otrzymywania przez niego ekwiwalentu pieniężnego. Ekwiwalent ten przysługuje również pracownikom, którzy używają własnej odzieży zamiast przydzielonej przez pracodawcę (otrzymują wówczas dwa ekwiwalenty za używanie własnej odzieży oraz za pranie (art. 2377 kp red. Walczak 2018, wyd. 25/B. Naróg)).

Mając powyższe na uwadze należy stwierdzić, że obwiniony swoim zachowaniem wyczerpał ustawowe znamiona wykroczenia z art. 282§1 pkt 1 kp, gdyż nie wypłacił R. R. ekwiwalentu za używanie odzieży własnej. Czynu dopuścił w okresie od 11 lutego 2015r. do 27 listopada 2015r. kiedy to stosunek pracy R. R. ustał. Sąd przypisując obwinionemu sprawstwo czynu z pkt V wniosku o ukaranie prawidłowo skorygował datę końcową czynu, jednak powielił błąd oskarżyciela co do daty początkowej. W związku z tym, że ekwiwalent pieniężny za styczeń 2015r. powinien być wypłacony najpóźniej do 10 lutego 2015r., data 11 lutego 2015r. jest datą początkową czynu. Mając jednak na uwadze wcześniejsze rozważania na temat terminu przedawnienia wykroczeń, należy uznać, że doszło do przedawnienia czynu zarzucanego obwinionemu w pkt V wniosku o ukaranie -w zakresie dat od 11 lutego 2015r. do 11 czerwca 2015r. jeszcze przed wszczęciem postępowania,( zarządzenie o wszczęciu postępowania zostało wydane w dniu 11 lipca 2016r., k. 84). Niemniej wszczęcie postępowania przedłużyło bieg przedawnienia dla czynów popełnionych w okresie od 11 lipca 2015r. do 27 listopada 2015r. na kolejne dwa lata (art. 45§1 kw), tj. odpowiednio od dnia 11 lipca 2018r. do 27 listopada 2015r. i skazanie obwinionego w tym zakresie jest jak najbardziej zasadne.

W zarzucie VI wniosku o ukaranie oskarżyciel publiczny zarzucił obwinionemu, że będąc pełnomocnikiem w zakładzie (...) w C. w okresie od 25.02.2016r. do 11.05.2016r. utrudniał czynności kontrolne inspektorom pracy Państwowej Inspekcji Pracy, w szczególności nie udzielił informacji i nie okazał niezbędnych dokumentów pomimo przedłożonego żądania na piśmie, tj. wykroczenia z art. 283§2 pkt 8 kp. Wykroczenie z art. 283 § 2 pkt 8 KP popełnia osoba, która utrudnia działalność organu Państwowej Inspekcji Pracy, w szczególności uniemożliwia prowadzenie wizytacji zakładu pracy lub nie udziela informacji niezbędnych do wykonywania jej zadań. Wykroczenie to można popełnić zarówno umyślnie, jak i nieumyślnie. Utrudnienie to każde zachowanie, które godzi w sprawny, normalny tok czynności kontrolnych. Szczegółowe zasady postępowania kontrolnego dokonywanego przez organy Państwowej Inspekcji Pracy uregulowane są w art. 21–37a ustawy z dnia 13 kwietnia 2007r. o Państwowej Inspekcji Pracy (tj. Dz. U. z 2018r., poz. 623) (dalej PIPU). Stosownie do art. 23 ust. 1 pkt 3 PIPU, w toku postępowania kontrolnego inspektor pracy ma prawo żądania od podmiotu kontrolowanego oraz od wszystkich pracowników lub osób, które są lub były zatrudnione, albo które wykonują lub wykonywały pracę na jego rzecz na innej podstawie niż stosunek pracy, w tym osób wykonujących na własny rachunek działalność gospodarczą, a także osób korzystających z usług agencji zatrudnienia, pisemnych i ustnych informacji w sprawach objętych kontrolą oraz wzywania i przesłuchiwania tych osób w związku z przeprowadzaną kontrolą.

Jak wynika z dokumentacji kontrolnej (k. 4-12, 161- 186, zeznania L. C., k. 333v-333, 334v, 236-237), kontrola rozpoczęła się w dniu 25 lutego 2015r. i nie była zapowiedziana. W tym dniu obwiniony okazał dokumentację, jaką posiadał w siedzibie zakładu pracy. W związku z tym, że księgowość firmy była prowadzona z W., natomiast sprawy kadrowe w Ł., inspektor pracy skierował do pracodawcy żądanie z dnia 26 lutego 2016r. (k. 79), które zostało odebrane przez brygadzistkę J. K. w dniu 3 marca 2016r. Obwiniony miał dostarczyć:

1. imienny wykaz pracowników zatrudnionych w 2015r. oraz ich akta osobowe,

2. obwieszczenie o czasie pracy lub regulamin pracy,

3. listę płac pracowników za 2015r.

4. ewidencję czasu pracy pracowników za 2015r.

5. naliczenia pracownikom zatrudnionym w 2015r. ekwiwalentu pieniężnego za używanie odzieży i obuwia własnego do celów roboczych za 3 lata wstecz lub od dnia zatrudnienia poczynając.

Termin kolejnej wizyty kontrolnej w zakładzie pracy został ustalony z obwinionym na dzień 14 marca 2016r. Pismem z dnia 11 marca 2016r. skierowanym do PIP obwiniony wniósł o udzielenie mu dodatkowego terminu do dostarczenia żądanych dokumentów, prośbę uzasadnił złym stanem zdrowia. W dniu 14 marca 2016r. inspektorzy pracy ponownie przybyli do zakładu pracy z wizytą kontrolną. P. J. okazał im skierowanie do szpitala oraz dokumenty zgodnie z żądaniem z dnia 26 lutego 2016r., z wyjątkiem obwieszczenia o czasie pracy, regulaminu pracy, naliczenia pracownikom zatrudnionym w 2015r. ekwiwalentu pieniężnego za używanie odzieży i obuwia własnego do celów roboczych. W związku z tym, że księgowość pracodawcy była prowadzona w W., skany zapisów księgowych i listy płac z (...) M. J. (1) zostały wysłane mailem przez księgowego bezpośrednio do PIP (k. 36-57). W sumie w dniu 16 marca 2016r. zostały wysłane 3 maile, o godz. 17.18, 17.25, 17.29. Księgowy dwukrotnie wysłał listy płac za okres od stycznia do czerwca 2015r. Nie nadesłał list płac za miesiące lipiec- grudzień 2015r. W aktach kontroli brak jest jakiegokolwiek pisma próbującego wyjaśnić tę okoliczność.

Jak wynika z protokołu kontroli (k. 10) inspektor pracy skontaktowała się telefonicznie z obwinionym w dniu 27 kwietnia 2016r. celem ustalenia terminu podsumowania kontroli. Nie doszło do jego uzgodnienia, bo P. J. poprosił o dodatkowe 2 dni celem dobrania dogodnego dla siebie terminu podpisania protokołu z kontroli. Kiedy inspektor pracy w dniu 29 kwietnia 2016r. próbował nawiązać telefoniczne połączenie z obwinionym, próba okazała się bezskuteczna. W dniu 2 maja 2016r. P. J. przesłał do PIP maila twierdząc, że w dniu 26 kwietnia 2016r. czekał na inspektorów pracy w zakładzie. Jednak zdaniem L. C. nie uzgadniał z nią tego terminu ani nie informował, że przebywa na terenie zakładu (zeznania L. C., k. 333v-333, 334v, 236-237). W dniu 4 maja 2016r. obwiniony dosłał drogą elektroniczną kolejne dokumenty (k. 58-63).

W dniu 4 maja 2016r. został sporządzony protokół z kontroli, który został P. J. doręczony w dniu 11 maja 2016r. (k. 11v).

Obwiniony nie zgodził się z powyższym zarzutem (k. 108). Wyjaśnił, że kontrola odbyła się bez uprzedzenia, na donos pracownika R. R.. Kontrola zaczęła się w dniu 25 lutego 2016r. W tym dniu obwiniony był chory na grypę, a mimo to przyjechał do zakładu pracy. Stwierdził, że przedstawił wszystkie żądane dokumenty i informacje, częściowo drogą elektroniczną.

Wyjaśnienia obwinionego w sposób oczywisty nie polegają na prawdzie w tym zakresie, w jakim twierdził, że dostarczył wszystkie dokumenty. Nie przedłożył bowiem obwieszczenia o czasie pracy lub regulaminu pracy, naliczenia pracownikom zatrudnionym w 2015r. ekwiwalentu pieniężnego za używanie odzieży i obuwia własnego do celów roboczych oraz listy płac pracowników za okres od lipca do grudnia 2015r. Jednak powód, dla którego obwiniony nie zrobił tego w stosunku do dwóch pierwszych grup dokumentów jest oczywisty- takie dokumenty nie istniały w zakładzie pracy. Zresztą brak wypłaty ekwiwalentu pieniężnego za używanie odzieży własnej do celów roboczych dla R. R. stał się przedmiotem zarzutu z pkt V wniosku o ukaranie. Skoro pracodawca nie wypłacał pracownikom ekwiwalentu pieniężnego to i nie prowadził ewidencji w tym zakresie. W tej sytuacji nieprzedstawienie dokumentów, które fizycznie nie istniały nie może być uznane za utrudnianie kontroli. Jeżeli chodzi o listy płac to zostały one przesłane pocztą elektroniczną przez księgowego z W., stąd można wnosić, że zostały wysłane na polecenie obwinionego, bo w aktach kontroli brak jest informacji, by inspektor pracy zwracał się bezpośrednio do księgowości. Księgowy trzykrotnie przesyłał dokumenty, w tym dwukrotnie listy płac za okres od stycznia do czerwca 2015r. Nie można wykluczyć, że nastąpiła pomyłka, której jednak nikt nie próbował wyjaśnić. Obwiniony miał prawo być przeświadczony, że wszystkie dokumenty zostały przesłane do PIP zgodnie z jego poleceniem, bo nikt go z tego błędu nie wyprowadził.

Brak kontaktu telefonicznego z obwinionym w dniu 29 kwietnia 2016r. celem ustalenia terminu podsumowania kontroli również nie może być uznany za utrudnianie kontroli. Tym bardziej, że w dniu 2 maja 2016r. P. J. skontaktował się z inspektorem pracy wysyłając wiadomość pocztą elektroniczną informując, że może być w zakładzie w środę po południu 4 maja (k. 176).

Zgodnie z art. 31 ust. 8 PIPU odmowa podpisania protokołu przez osobę lub organ reprezentujący podmiot kontrolowany nie stanowi przeszkody do zastosowania przez inspektora pracy stosownych środków prawnych przewidzianych ustawą. Zatem jednodniowy brak kontaktu z obwinionym nie stanowił żadnej przeszkody w kontynuowaniu i zakończeniu czynności kontrolnych.

Mając powyższe na uwadze, uznając, że obwiniony swoim zachowaniem nie wyczerpał ustawowych znamion wykroczenia z art. 283§2 pkt 8 kp, Sąd uniewinnił go od popełnienia czynu zarzucanego mu w pkt VI wniosku o ukaranie.

Zgodnie z art. 283 § 1 kp sprawcą wykroczenia może być osoba odpowiedzialna za stan BHP (a zatem pracodawca będący osobą fizyczną lub osoba wykonująca czynności w jego imieniu) albo osoba kierująca pracownikami lub innymi osobami fizycznymi (np. kierownik, majster, brygadzista). Do objęcia kierownika, majstra, brygadzisty czy innej osoby kierującej pracownikami obowiązkami w sferze BHP nie jest konieczna żadna wyjątkowa forma. W szczególności obowiązki te nie muszą stanowić treści umowy o pracę lub innego źródła stosunku pracy, na podstawie którego osoba kierująca pracownikami jest zatrudniona, a także nie muszą być włączone do zakresu czynności. Sam fakt pełnienia wobec pracowników funkcji kierowniczych czyni te osoby, jako kierujące pracownikami, podmiotami obowiązków wymienionych w art. 212 kp. Stąd też pracownik, któremu powierzono kierowanie pracą innych, z samej istoty sprawowanej funkcji jest zobowiązany do stałego czuwania nad tym, aby praca podległych mu pracowników przebiegała zgodnie z przepisami lub zasadami BHP (zob. wyr. SN z 19.2.2013 r., IV KK 216/12, Prok. i Pr. 2013, Nr 5, s. 6, art. 283 KP red. Sobczyk 2018, wyd. 4/Gładoch).

Podmiotem wykroczenia nie może być pracownik służby bhp czy też specjalista wykonujący obowiązki służby bhp spoza zakładu pracy, żaden przepis KP czy też rozp. RM z 2.9.1997 r. w sprawie służby bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz.U. Nr 109, poz. 704 ze zm.) nie nakazuje bowiem tym osobom przestrzegania przepisów bhp (podobnie W. Radecki, Przestępstwa i wykroczenia przeciwko prawom pracownika, Warszawa 2001, s. 138, 210; odmiennie M. Nałęcz, w: Muszalski, Komentarz 2003, s. 1078). Ich zakres obowiązków sprowadza się do doradztwa wobec pracodawcy oraz kontroli stanu przestrzegania przepisów bhp, a nie do przestrzegania przepisów z zakresu bhp (art. 283 KP red. Walczak 2018, wyd. 25/A. Rycak). Taką rolę- specjalisty z zakresu kontroli stanu przestrzegania przepisów bhp pełnił w zakładzie (...) (umowa zlecenia, k. 242). Świadek zeznał, że przeprowadzał szkolenia wstępne, ogólne i okresowe. (k. 336, 248-249). Oglądał też wszystkie maszyny, zapoznał się z ich dokumentacją eksploatacyjno- techniczną i instrukcjami. Nie miał żadnych zastrzeżeń do maszyn.

Wykroczenia stypizowane w art. 283 § 2 KP mają charakter wykroczeń "szczególnych" w stosunku do wykroczenia blankietowego wynikającego z § 1 tego przepisu. Oznacza to, że naruszenia obowiązków z dziedziny BHP niestypizowane w art. 283 § 2 KP mieszczą się w postaci wykroczenia z § 1 tego przepisu [zob. T. Wyka, w: K.W. Baran (red.), Kodeks pracy. Komentarz, s. 1364 i n.].

Przenosząc powyższe rozważania na grunt przedmiotowej sprawy należy uznać, że P. J. z racji zastępowania pracodawcy, jego kierowniczych funkcji, jakie pełnił w zakładzie pracy jest podmiotem, który ponosi odpowiedzialność za wykroczenia stypizowane w art. 283 kp.

W dniu 22 marca 2016r. inspektor pracy T. K. dokonał kontroli suszarni bębnowej do trocin typ (...), wyprodukowanej w dniu 3 kwietnia 2014r., którą pracodawca zakupił w dniu 1 czerwca 2014r. W tym dniu suszarnia nie była eksploatowana. Inspektor pracy stwierdził, że:

- podajnik ślimakowy, który był podłączony do suszarni nie posiadał górnej osłony wsypu trocin zabezpieczającej przed dostaniem się górnych kończyn w strefę pracy mieszalnika i ślimaka podającego,

- brak było pełnej osłony przekładni łańcuchowej napędu podajnika ślimakowego od strony wsypu,

- osłony rewizyjne podajnika ślimakowego zamocowane były na zawiasach i zamykane bez użycia narzędzi za pomocą zaczepu „burtowego”, co powodowało łatwość otworzenia osłon w trakcie pracy podajnika,

- brak było barierki ochronnej przy bębnie obrotowym uniemożliwiającej wejście w strefę niebezpieczną pracy bębna suszarni,

- brak było pełnej osłony przekładni pasowej napędu wentylatora transportowego od strony obudowy wentylatora,

- była niezamocowana osłona napędu bębna obrotowego suszarni- osłona była założona na przekładni napędowej, lecz nie przykręcono jej do korpusu i można ją było zdjąć bez użycia narzędzi (protokół kontroli, k. 10v, dokumentacja fotograficzna, k. 15-17, zeznania T. K., k. 335, 154-156).

Suszarnia posiadała tabliczkę znamionową zawierającą nazwę identyfikującą producenta ( (...) M. P.), model urządzenia, nr seryjny, moc, datę produkcji, oznakowanie CE umieszczone na tabliczce znamionowej (protokół kontroli wyrobu, k. 13-14).

W związku ze stwierdzonymi zagrożeniami inspektor pracy wydał w dniu 22 marca 2016r. nakaz wstrzymania eksploatacji suszarni bębnowej do czasu usunięcia stwierdzonych uchybień (k. 172). Jednocześnie wystąpił do PIP Okręgowego Inspektoratu Pracy w G., właściwego ze względu na siedzibę producenta, o przeprowadzenie postępowania w sprawie ustalenia czy wprowadzony do obrotu wyrób spełniał wymagania zasadnicze lub inne, w trybie określonym przepisami ustawy z dnia 20 sierpnia 2002r. o systemie zgodności (Dz. U. z 2016r., poz. 655 z późn. zm.). W wyniku przeprowadzonej kontroli inspektor pracy ustalił, że suszarnia bębnowa została wyprodukowana na jednostkowe zlecenie użytkownika. Producent usunął niezgodności, które dotyczyły budowy maszyny jeszcze w kwietniu 2016r., niezwłocznie po otrzymaniu od użytkownika informacji o stwierdzonych przez inspektora pracy nieprawidłowościach (k. 234-235).

Powyższe ustalenia stały się podstawą sformułowania zarzutu z pkt VII wniosku o ukaranie. Oskarżyciel publiczny zarzucił obwinionemu, że jako pełnomocnik w zakładzie (...) w C. w dniu 22.03.2016r. dopuścił do eksploatacji suszarkę bębnową typ (...) z podajnikiem ślimakowym rok prod. 03.04.2014 nr (...) bez zapewnienia osłony górnej wsypu trocin uniemożliwiającej dostanie się rąk operatora do mieszalnika oraz ślimaka podającego trociny, właściwego zamocowania osłony podajnika ślimakowego, zapewnienia pełnej osłony napędu łańcuchowego podajnika ślimakowego od strony wsypu, zamocowania osłony napędu bębna obrotowego suszarki, wygrodzenia strefy niebezpiecznej przy bębnie obrotowym, tj. wykroczenia z art. 283§2 pkt 3 kp. Oskarżyciel powołał się przy tym na §56 ust.1 pkt 4 Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (dalej BezpHigR) (tj. z 2003r., Nr 169, poz. 1650 z późn. zm.), który stanowi, że urządzenia ochronne stosowane przy maszynach nie mogą być łatwo usuwane lub odłączane bez pomocy narzędzi oraz na §15 ust.3 i 4 Rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 30 października 2002r. w sprawie minimalnych wymagań dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy w zakresie użytkowania maszyn przez pracowników podczas pracy (Dz. U. z 2002r., Nr 191, poz. 1596), zgodnie z którym w przypadku wystąpienia ryzyka bezpośredniego kontaktu z ruchomymi częściami maszyn, mogącego powodować wypadki, stosuje się osłony lub inne urządzenia ochronne, które zapobiegałyby dostępowi do strefy zagrożenia lub zatrzymywałyby ruch części niebezpiecznych. Osłony i urządzenia ochronne:

1) powinny mieć mocną (trwałą) konstrukcję;

2) nie mogą stwarzać zagrożenia;

3) nie mogą być łatwo usuwane lub wyłączane ze stosowania;

4) powinny być usytuowane w odpowiedniej odległości od strefy zagrożenia;

5) nie powinny ograniczać pola widzenia cyklu pracy urządzenia;

6) powinny umożliwiać wykonywanie czynności mających na celu zamocowanie lub wymianę części oraz umożliwiać wykonywanie czynności konserwacyjnych, pozostawiając jedynie ograniczony dostęp do obszaru, gdzie praca ma być wykonywana, w miarę możliwości bez zdejmowania osłon i urządzeń zabezpieczających;

7) powinny ograniczać dostęp tylko do niebezpiecznej strefy pracy maszyny.

Obwiniony nie przyznał się do popełnienia zarzucanego mu czynu (k. 108v). Wyjaśnił, że podczas kontroli w 2014r. ten sam inspektor pracy nie miał zastrzeżeń do maszyny. Suszarnia została zakupiona jako nowa od firmy (...) i posiadała oznakowanie CE. Osłona górna wsypu trocin była zamontowana podczas pracy maszyny, została zdjęta przed kontrolą do czyszczenia, ale w tym dniu maszyna nie pracowała. Osłona podajnika ślimakowego została zamocowana zgodnie z zaleceniem producenta i normą CE, na tak zwane szybkozłączki. Zdarza się, że pracownik poda za dużo surowca, wtedy trzeba wyłączyć maszynę, szybko zdjąć osłonę i wyczyścić ślimak. P. J. dodał, że to producent zastosował niepełne osłony, on niczego nie przerabiał, niczego nie montował. Producent z suszarnią dostarczył łańcuch i 2 stojaki, które na czas pracy maszyny były montowane, ale w dniu kontroli maszyna nie pracowała.

Mając na uwadze dokumentację fotograficzną oraz protokół kontroli wyrobu (k. 13-14, 16v) należy stwierdzić, że elementem maszyny, który został zdjęty była osłona napędu bębna obrotowego suszarni a nie osłona górna wsypu trocin, ale zarzut inspektora dotyczył nie zdjęcia tej osłony lecz okoliczności, że była ona mocowana do korpusu w taki sposób, że można ją było zdjąć bez użycia narzędzi. Jak wynika z protokołu kontroli, która miała miejsce w listopadzie 2014r. (k. 143-145) inspektor pracy T. K. nie wnosił zastrzeżeń do suszarni.

Zgodnie z art. 283§ 2 pkt 3 kp karze grzywny podlega wyposażanie stanowiska pracy w maszyny i inne urządzenia techniczne, które nie spełniają wymagań dotyczących oceny zgodności. Obowiązek wyposażenia stanowiska pracy w maszyny i urządzenia techniczne spełniające wymagania dotyczące oceny zgodności wynika bezpośrednio z art. 217 kp. Jednym z podstawowych obowiązków pracodawcy jest zapewnienie pracownikom odpowiednich maszyn i urządzeń, spełniających wymagania bhp. Doprecyzowanie wymagań, jakie powinny spełniać maszyny i urządzenia pod kątem bhp w trakcie ich użytkowania oraz zasady ich odpowiedniego zabezpieczania zawarte zostały w BezpHigR w Rozdziale 3, zatytułowanym Obsługa i stosowanie maszyn, narzędzi i innych urządzeń technicznych. Zgodnie z § 51 ust. 1 BezpHigR, maszyny i inne urządzenia techniczne powinny spełniać wymagania bhp, określone w odrębnych przepisach, przez cały okres ich użytkowania. Kwestie bezpieczeństwa pracy przy użytkowaniu maszyn i urządzeń reguluje również rozp. MG z 30.10.2002 r. w sprawie minimalnych wymagań dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy w zakresie użytkowania maszyn przez pracowników podczas pracy.

Producent lub jego upoważniony przedstawiciel, który poddał wyrób lub proces jego wytwarzania ocenie zgodności z zasadniczymi wymaganiami i potwierdził ich zgodność, wystawia deklarację zgodności (art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. o systemie zgodności, Dz. U. z 2017r., poz. 1226). Taką deklarację zgodności dla suszarni wystawił jej producent- firma (...). W tych okolicznościach, a nadto wobec braku zastrzeżeń do maszyny ze strony inspektora pracy w roku 2014r., nie można postawić obwinionemu zarzutu, że w sposób umyślny lub nawet nieumyślny wyposażył stanowisko pracy w maszynę nie spełniającą wymagań dotyczących oceny zgodności. P. J. działał bowiem w zaufaniu do profesjonalnych podmiotów, które swoim autorytetem zapewniły o spełnianiu przez maszynę wymagań bhp. Z tego powodu Sąd uniewinnił obwinionego od popełnienia zarzucanego mu w pkt VII wniosku o ukaranie czynu.

Kontrola przeprowadzona w dniu 22 marca 2016r. doprowadziła również do ustalenia, że mielarka do trocin firmy (...), ustawiona przy suszarni bębnowej nie posiada:

- sprawnej osłony zabezpieczającej przed dostępem kończyn górnych w strefę niebezpieczną noży tnących,

- pełnej osłony napędu przekładni pasowej od strony obudowy maszyny,

- wyłącznika zatrzymania awaryjnego przy urządzeniu. Włączniki zasilania usytuowane były w sposób uniemożliwiający łatwe odłączenie maszyny przez operatora (skrzynka rozdzielcza była ustawiona na posadzce, kilka metrów od stanowiska obsługi). Powodowało to brak możliwości natychmiastowego wyłączenia urządzenia przez operatora.

W związku ze stwierdzonymi zagrożeniami inspektor pracy wydał w dniu 22 marca 2016r. nakaz wstrzymania eksploatacji mielarki do trocin do czasu usunięcia stwierdzonych uchybień (k. 172, protokół kontroli, k. 10v, zeznania T. K., k. 335, 154-156).

Powyższe ustalenia stały się podstawą sformułowania zarzutu z pkt VIII wniosku o ukaranie. Oskarżyciel publiczny zarzucił obwinionemu, że jako pełnomocnik w zakładzie (...) w C. w dniu 22.03.2016r. dopuścił do eksploatacji mielarkę do trocin firmy (...) (bez nr, bez tabliczki znamionowej) do czasu zapewnienia osłony uniemożliwiającej dostanie się rąk operatora w strefę niebezpieczną noży tnących, zapewnienia pełnej osłony napędu przekładni pasowej od strony obudowy maszyny, zapewnienia właściwego usytuowania włączników włączania maszyny oraz zapewnienia włącznika zatrzymania awaryjnego, tj. wykroczenia z art. 283§1 kp. Oskarżyciel powołał się przy tym na §56 ust.1 pkt 4 BezpHigR oraz na §13 ust. 1, §14 ust. 1 i 15 ust.3 i 4 Rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 30 października 2002r. w sprawie minimalnych wymagań dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy w zakresie użytkowania maszyn przez pracowników podczas pracy (Dz. U. z 2002r., Nr 191, poz. 1596). §13 ust. 1 Rozporządzenia stanowi, że maszyny wyposaża się w układ sterowania przeznaczony do całkowitego i bezpiecznego ich zatrzymywania. Ze względu na zagrożenia, jakie stwarzają maszyny, w zależności od czasu ich zatrzymywania, wyposaża się je w urządzenie zatrzymania awaryjnego ( §14 ust. 1).

Obwiniony nie przyznał się do popełnienia zarzucanego mu czynu. Wyjaśnił (k. 108v-109), że urządzenie było zakupione z firmy (...) jako nowe, posiadające oznakowanie CE i przeprowadzający kontrolę w roku 2014r. inspektor pracy nie wnosił do mielarki żadnych zastrzeżeń. Osłony noży tnących oraz napędu były w tej maszynie fabryczne, ale krótsze niż wymagał inspektor. Obwiniony zaznaczył, że do maszyny surowiec podaje się łopatą, a nie rękoma. Maszyna została dostarczona z włącznikami i z podestem zespawanym z kształtowników, na którym została postawiona skrzynka elektryczna z włącznikami do włączania maszyny i włącznikami zatrzymania awaryjnego. Została zamontowana zgodnie z zaleceniami producenta. Obwiniony nie mógł zamontować jej wyżej na ścianie, jak chciał inspektor pracy, bo wymagałoby to przerobienia całej instalacji elektrycznej, bo inaczej kable ze skrzynki elektrycznej byłyby za krótkie.

Sąd nie dał wiary wyjaśnieniom obwinionego, że inspektor pracy nie zgłaszał zastrzeżeń do stanu bhp mielarki w 2014r. Jak wynika z protokołu kontroli z tego roku (k. 144v), stwierdzono nieprawidłowości w postaci braku pełnej osłony przekładni pasowej od strony ramy w rozdrabniaczu trocin oraz brak osłony przekładni łańcuchowej podajnika. Z tego powodu został w dniu 17 listopada 2014r. wydany nakaz zapewnienia prawidłowych osłon (k. 187). Obwiniony od tego zatem momentu nabył wiedzę, że stanowisko wyposażone jest w urządzenie nie spełniające zasad zgodności w wymienionym w nakazie zakresie. Jednak do dnia kontroli w dniu 22 marca 2016r. P. J. nie usunął stwierdzonych nieprawidłowości Z tego powodu swoim zachowaniem wypełnił ustawowe znamiona wykroczenia z art. 283§ 2 pkt 3 kp. W związku z tym, że znamionami strony przedmiotowej tego wykroczenia jest wyposażenie stanowiska pracy w maszyny i inne urządzenia techniczne, które nie spełniają wymagań dotyczących oceny zgodności, nie ma znaczenia, że w dniu 22 marca 2016r. mielarka była wyłączona z eksploatacji. Nie można natomiast czynić obwinionemu zarzutu z powodu niezapewnienia właściwego usytuowania włączników włączania maszyny oraz niezapewnienia włącznika zatrzymania awaryjnego, gdyż inspektor pracy w 2014r. nie zgłosił do tego zastrzeżeń. Z tego powodu obwiniony mógł pozostawać w błędnym, aczkolwiek usprawiedliwionym przekonaniu, że zastosowane rozwiązania techniczne są prawidłowe i bezpieczne pod względem wymagań bhp, z tego też względu Sąd wyeliminował z opisu czynu zarzucanego obwinionemu w pkt VIII powyższy fragment.

W wyniku kontroli w dniu 22 marca 2016r. stwierdzono również, że moc pieca suszarni wynosi 100 kW. W wyniku rozpytania brygadzistów G. B. i J. K. inspektor pracy ustalił, że piec był obsługiwany przez: J. B., M. Z. (2) i G. B.. Wymienione osoby nie posiadały uprawnień do obsługi pieca przemysłowego o takiej mocy (protokół kontroli, k. 10v). Powyższe ustalenia stały się podstawą sformułowania zarzutu z pkt IX wniosku o ukaranie. Oskarżyciel publiczny zarzucił obwinionemu, że jako pełnomocnik w zakładzie (...) w C. w dniu 22.03.2016r. dopuścił do pracy pracowników J. B., M. Z. (1), G. B., którzy obsługiwali piec suszarni bębnowej TYP (...) o mocy 100kW bez uprawnień kwalifikacyjnych do obsługi tego typu urządzeń, tj. wykroczenia z art. 283§1 kp. Przepis ten penalizuje zachowanie osoby odpowiedzialnej za stan bezpieczeństwa i higieny pracy albo kierującej pracownikami lub innymi osobami fizycznymi polegające na nie przestrzeganiu przepisów lub zasad bezpieczeństwa i higieny pracy. W art. 237 ³§1 kp wprowadzony został zakaz dopuszczenia pracownika do pracy nie tylko z powodu niedostatecznej znajomości przepisów oraz zasad BHP, ale także nieposiadania kwalifikacji lub potrzebnych umiejętności wymaganych do wykonywania pracy.

Zgodnie z §5 ust. 1 pkt 1 Rozporządzenia Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 28 kwietnia 2003r. w sprawie szczegółowych zasad stwierdzania posiadania kwalifikacji przez osoby zajmujące się eksploatacją urządzeń, instalacji i sieci (dz. U. Nr 89, poz. 828 z późn. zm.) eksploatacją urządzeń, instalacji i sieci mogą zajmować się osoby, które spełniają wymagania kwalifikacyjne dla następujących rodzajów prac i stanowisk pracy:

eksploatacji - do których zalicza się stanowiska osób wykonujących prace w zakresie obsługi, konserwacji, remontów, montażu i kontrolno-pomiarowy. Załącznik nr 1 do rozporządzenia wymienia rodzaj urządzeń, instalacji i sieci, przy których eksploatacji jest wymagane posiadanie kwalifikacji a wśród nich (grupa 2 pkt 9) piece przemysłowe o mocy powyżej 50 kW.

Obwiniony nie przyznał się do popełnienia zarzucanego mu czynu. Podał, że według producenta ten typ pieca może być obsługiwany przez każdą osobę po przeszkoleniu bhp. Jest to najprostszy piec na drewno, bez żadnego obiegu wodnego, po prostu otwiera się drzwiczki i wrzuca drewno a po końcu pracy, po ostygnięciu, przed następną zmianą, czyści się z popiołu (k. 109).

Sąd dał wiarę wyjaśnieniom obwinionego, że pozostawał w błędnym, acz nieusprawiedliwionym przekonaniu, iż do obsługi pieca pracownik nie wymaga posiadania żadnych kwalifikacji. Jak wynika z protokołu kontroli wyrobu, w instrukcji użytkowania brak było zapisu, iż obsługa powinna posiadać kwalifikacje do obsługi pieca (k. 14). Dopiero przeprowadzenie postępowania przez PIP Okręgowy Inspektorat Pracy w G. w sprawie ustalenia czy wprowadzony do obrotu wyrób spełniał wymagania zasadnicze lub inne, w trybie określonym przepisami ustawy z dnia 20 sierpnia 2002r. o systemie zgodności (Dz. U. z 2016r., poz. 655 z późn. zm.) doprowadziło do poprawienia przez producenta instrukcji obsługi maszyny (k. 234-235). Należy uznać, że brak zapisu w instrukcji nie oznacza jednak, że nie obowiązują normy ogólne regulujące zasady obsługi pieca o mocy powyżej 50 kW, a obwiniony z racji pełnionych obowiązków był obowiązany je znać.

Mając jednak na uwadze ścisłe zakreślenie przez oskarżyciela daty czynu, tj. 22 marca 2016r., zarzut nie mógł się ostać dlatego, że w tym dniu żaden z wymienionych w zarzucie pracowników nie został przez obwinionego dopuszczony do pracy przy obsłudze pieca zwyczajnie dlatego, że tego dnia suszarnia i piec do niej były wyłączone z eksploatacji. Z tego powodu Sąd uniewinnił obwinionego od popełnienia zarzucanego mu w pkt IX wniosku czynu.

Podczas wizyty inspektorów pracy w zakładzie pracy w dniu 22 marca 2016r. stwierdzono, że w kotłowni zakładu ustawiony jest piec CO o mocy 100 kW marki (...), który był w tym dniu obsługiwany przez G. B., który nie posiadał uprawnień kwalifikacyjnych do obsługi pieca. Powyższe ustalenia stały się podstawą sformułowania zarzutu z pkt X wniosku o ukaranie. Oskarżyciel publiczny zarzucił obwinionemu, że jako pełnomocnik w zakładzie (...) w C. w dniu 22.03.2016r. dopuścił do pracy pracownika G. B. obsługującego piec marki(...) nr (...) o mocy 100kW bez uprawnień kwalifikacyjnych do obsługi tego typu urządzeń. Jak wynika z analizy akt osobowych pracownika (k. 344) G. B. był zatrudniony w (...) Sp. z o.o. Oddział C. w okresie od 26 lutego 1998r. do 31 stycznia 2013r. jako stolarz. Akta nie zawierają żadnych informacji na temat jego uprawnień kwalifikacyjnych do obsługi pieca. Następnie G. B. był zatrudniony od 1 lutego 2013r. jako operator wózka widłowego, ale również nie nabył takich uprawnień (akta osobowe,k. 355). Zresztą zgodnie z art. 54 ust. 1c pkt 2 ustawy z dnia 10 kwietnia 1997r. Prawo energetyczne (tj. z 2018r., poz. 755) w stosunku do osób zajmujących się eksploatacją urządzeń, instalacji lub sieci, świadczących usługi na rzecz mikroprzedsiębiorców, małych lub średnich przedsiębiorców, w rozumieniu SwobDziałGospU, przepis nakazuje sprawdzenie spełnienia wymagań kwalifikacyjnych co 5 lat, co w istocie powoduje, iż świadectwo kwalifikacyjne jest świadectwem terminowym w przypadku takich osób.

Obwiniony nie przyznał się do popełnienia zarzucanego mu czynu (k. 109). Podał, że jest to kocioł do ogrzewania hali produkcyjnej i magazynowej i znajduje się w hali stanowiącej jego własność, która była wynajmowana firmie syna. Od 15 lat ten kocioł był obsługiwany przez G. B. i nikt nigdy nie miał do tego zastrzeżeń, nigdy nie zdarzył się wypadek. W instrukcji obsługi kotła nie ma żadnej informacji, że osoba go obsługująca musi posiadać jakieś szczególne szkolenie. G. B. potwierdził, że nie miał uprawnień do obsługi pieca (zeznania, k. 139).

Brak wiedzy obwinionego w zakresie obowiązującego prawa nie może go ekskulpować od odpowiedzialności za wykroczenie. Z tego powodu Sąd uznał go winnym popełnienia czynu zarzucanego mu w pkt X wniosku o ukaranie i skazał z art. 283§1 kp.

Przy wymiarze kary za popełnione przez obwinionego wykroczenia Sąd miał na uwadze, że czynu z pkt III P. J. dopuścił się umyślnie. Nawet kontrola i mandat karny zapłacony w roku 2014r. (k. 190) za takie samo wykroczenie nie zmieniło bezprawnej praktyki nieterminowego wypłacania wynagrodzeń. Ta okoliczność wpływa na wyższy stopień winy obwinionego w zakresie tego czynu. Obwiniony umyślnie dopuścił się także wykroczeń z pkt IV i V wniosku o ukaranie, bo z pogwałcaniem jasnych i czytelnych reguł prawa pracy. Wysoki stopień winy obwinionego cechuje również czyn z pkt VIII wniosku o ukaranie, gdyż P. J. zignorował zalecenia inspektora pracy wydane w 2014r. w przedmiocie usunięcia stwierdzonych nieprawidłowości w elementach ochronnych mielarki do trocin. Jako pracodawca winien także podjąć starania, by zyskać wiedzę, jakie uprawnienia powinien posiadać pracownik obsługujący piec o mocy 100 kW. Ponieważ tego nie uczynił, popełnił wykroczenie z pkt X wniosku o ukaranie nieumyślnie, bo nie wykazał się starannością wymaganą w danych okolicznościach.

Przy wymiarze kary Sąd miał na uwadze treść art. 9§2 kw, który stanowi, że jeżeli jednocześnie orzeka się o ukaraniu za dwa lub więcej wykroczeń, wymierza się łącznie karę w granicach zagrożenia określonych w przepisie przewidującym najsurowszą karę. Wszystkie wykroczenia, za które obwiniony został skazany zagrożone są karą grzywny od 1.000 zł do 30.000 zł.

Sąd uznał, że karą adekwatną do okoliczności przedmiotowo- podmiotowych czynów obwinionego będzie kara grzywny w wymiarze 3.000 zł. Sąd uwzględnił niewielką skalę, w jakiej doszło do naruszenia prawa pracy oraz skutki, jakie nastąpiły po kontroli PIP. Nakaz wstrzymania eksploatacji maszyn używanych w procesie produkcyjnym spowodował ustanie produkcji i załamanie się płynności finansowej firmy, która już wcześniej borykała się z problemami finansowymi, a w konsekwencji- zaprzestanie działalności firmy. Z tego powodu obwiniony poniósł już poważne konsekwencje finansowe i orzeczenie grzywny ponad wymierzoną kwotę byłoby już represją nadmierną.

Na zasadzie art. 119§1 kpw w zw. z art. 118§1 kpw w zw. z §2, 3 pkt 1 i 4 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 grudnia 2017r. w sprawie wysokości zryczałtowanych wydatków postępowania oraz wysokości opłaty sądowej od wniosku o wznowienie postępowania w sprawach o wykroczenia (Dz. U. z 2017r., poz. 2467) Sąd zasądził od obwinionego na rzecz Skarbu Państwa koszty postępowania w 5/11 części, na które złożyły się: ryczałt za czynności wyjaśniające (20 zł), ryczałt za postępowanie przed sądem pierwszej instancji (2x100 zł) oraz ryczałt za postępowanie przed sądem drugiej instancji (50 zł). Opłatę w kwocie 300 zł orzeczono stosownie do art. 3 ust. 1 w zw. z art. 21 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 r. o opłatach w sprawach karnych (tj. Dz. U. z 1983r. Nr 49, poz. 223).

Zgodnie z art. 119§2 pkt 1 kpw w zw. z art. 630 kpk w zw. z art. 121§1 kpw koszty sądowe w części uniewinniającej i umarzającej ponosi Skarb Państwa.