Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

POSTANOWIENIE

Dnia 21 października 2025 roku

Sąd Rejonowy I Wydział Cywilny w G. w składzie :

Przewodniczący: SSR Janusz Supiński

Protokolant: Katarzyna Kucharska

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 07.10.2025r. sprawy

z wniosku M. B.

z udziałem H. B.

o podział majątku

postanawia:

I.  Dokonać podziału majątku zgromadzonego w trakcie trwania ustawowej wspólności majątkowej małżeńskiej, wynikającej z zawarcia w dniu 08.08.2009r. związku małżeńskiego wnioskodawcy M. B. z uczestniczką postępowania H. B., a zniesionej wyrokiem rozwodowym zainteresowanych wydanym przez Sąd Okręgowy w Olsztynie w dniu 17.11.2022r. sygn.. akt VI RC 418/22, w skład którego to majątku wchodzi:

1.  lokal mieszkalny stanowiący odrębną nieruchomość położony w G. ul. (...) o powierzchni użytkowej (...) m ² wraz z przynależną piwnicą i udziałem w elementach wspólnych budynku oraz działką gruntu pod budynkiem do (...) części, zapisany w księdze wieczystej (...);

2.  samochód osobowy m-ki C. (...);

3.  meble (rogówka, łóżko);

4.  sprzęt RTV i AGD (telewizor, pralka, lodówka, mikrofalówka, robot kuchenny);

5.  rower

6.  środki zgromadzone na rachunku bankowym w (...) Bank (...) SA w W. nr (...) w wysokości 827,21 zł;

w ten sposób, że opisane wyżej przedmioty i środki pieniężne przyznać na wyłączną rzecz uczestniczki postępowania H. B..

II.  Zasądzić od uczestniczki postępowania H. B. na rzecz wnioskodawcy M. B. kwotę 103.876,00 (sto trzy tysiące osiemset siedemdziesiąt sześć) złotych tytułem spłaty oraz rozliczenia nakładów, płatną w trzech ratach: I rata w wysokości 30.000,00 zł płatna w terminie 30 dni od dnia uprawomocnienia się orzeczenia, II rata w kwocie 36.938,00 zł płatna w terminie 1 roku od dnia uprawomocnienia się orzeczenia, III rata w kwocie 36.938,00 zł płatna w terminie 2 lat od dnia uprawomocnienia się orzeczenia.

III.  Oddalić pozostałe wnioski zainteresowanych.

IV.  Ustalić wartość przedmiotu podziału majątku na kwotę 232.390,21 złotych.

V.  Ustalić, że stroną ponoszą koszty postępowania we własnym zakresie.

Sygn. akt I Ns 294/24

UZASADNIENIE

Wnioskodawca – M. B. – wniósł o dokonanie podziału majątku dorobkowego, zgromadzonego w trakcie trwania ustawowej wspólności majątkowej małżeńskiej wnioskodawcy z uczestniczką postępowania H. B.. W uzasadnieniu wnioskodawca wskazał, że w skład majątku dorobkowego wchodzi lokal mieszkalny, co do którego wnioskodawca domagał się jego sprzedaży w trybie egzekucji sądowej. Nadto wnioskodawca podniósł, iż majątek wspólny obejmuje ruchomości, które – w ocenie wnioskodawcy – winne przypaść uczestniczce postępowania za stosowaną dopłatą na rzecz wnioskodawcy. Wreszcie wnioskodawca domagał się zasądzenia na jego rzecz kwot poniesionych przez niego w związku z utrzymaniem lokalu (13.400 zł) i tytułem odszkodowania, rozumianego jako zwrot utraconych korzyści wynikających z niemożności korzystania przez wnioskodawcę ze spornego lokum (21.000 zł).

Uczestniczka postępowania – H. B. – przychyliła się do wniosku co do zasady domagając się wszakże przyznania elementów majątku dorobkowego na jej rzecz z obowiązkiem spłaty oraz rozliczenia nakładów, poniesionych z jej majątku odrębnego na majątek wspólny w wysokości 11.260,69 zł.

Sąd ustalił co następuje:

Wnioskodawca M. B. i uczestniczka postępowania H. B. zawarli związek małżeński w dniu 08.08.2009r. Wyrokiem z dnia 17.11.2022r. sygn. akt VI RC 418/22 Sąd Okręgowy w Olsztynie rozwiązał przez rozwód związek (...) zainteresowanych. Orzeczenie uprawomocniło się w dniu 25.11.2022r.

dowód: wyrok k 33 akt VI RC 418/22 SO Olsztyn

W trakcie trwania związku małżeńskiego zainteresowani zgromadzili niżej wymienione prawa i przedmioty, wchodzące w skład majątku małżeńskiego:

7.  lokal mieszkalny stanowiący odrębną nieruchomość położony w G. ul. (...) o powierzchni użytkowej (...) m ² wraz z przynależną piwnicą i udziałem w elementach wspólnych budynku oraz działką gruntu pod budynkiem do (...) części, zapisany w księdze wieczystej (...);

8.  samochód osobowy m-ki C. (...);

9.  meble (rogówka, łóżko);

10.  sprzęt RTV i AGD (telewizor, pralka, lodówka, mikrofalówka, robot kuchenny);

11.  rower

12.  środki zgromadzone na rachunku bankowym w (...) Bank (...) SA w W. nr (...) w wysokości 827,21 zł;

Na zakup lokalu mieszkalnego, objętego przedmiotem sprawy zainteresowani zaciągnęli kredyt mieszkaniowy w (...) Banku Spółdzielczym w G.. Na dzień 12.10.2025r. zadłużenie zainteresowanych z tego tytułu wynosiło 164.737 zł.

Wnioskodawca wyprowadził się ze wspólnego mieszkania zainteresowanych w dniu 01.06.2022r. To była samodzielna decyzja wnioskodawcy. Po opuszczeniu mieszkania wnioskodawca przekazywał uczestniczce kwoty 3.000 zl miesięcznie, w tym 1.500 zł tytułem alimentów na dzieci oraz 1.500 zł tytułem spłaty kredytu mieszkaniowego. W okresie od grudnia 2022 do listopada 2023 wnioskodawca przekazał uczestniczce łącznie 18.000 zł jako spłatę kredytu. Od grudnia 2023r. wnioskodawca nie przekazuje już uczestniczce kwot na spłatę kredytu. W okresie od listopada 2022r. do września 2025r. uczestniczka dokonała spłaty kredytu mieszkaniowego w łącznej kwocie 59.456,20 zł, w tym kwotę 18.000 zł otrzymaną od wnioskodawcy. Nadto w w/w okresie uczestniczka uiszczała wszystkie należne opłaty związane z posiadaniem lokalu mieszkalnego, w tym 110 zł podatku od nieruchomości za 2024r., 110 zł podatku od nieruchomości za 2025r., 447 zł składki ubezpieczeniowej lokalu za 2024r., 515 zł składki ubezpieczeniowej lokalu za 2025r.

Wnioskodawca M. B. obecnie pracuje jako kierowca, zarabia 6.000- (...) netto miesięcznie, mieszka z żoną w G.. Uczestniczka postępowania H. B. mieszka wraz z dziećmi w spornym lokalu, pracuje i zarabia w zależności od sezonu od najniższej krajowej do ok. 5.500 zł netto. Posiada oszczędności rzędu 10.0000 zł.

dowód: zeznania wnioskodawcy k 212

zeznania uczestniczki k 212v-213

zeznania świadka M. J. k 281

zeznania świadka M. F. k 281v-282

odpis k 18-56, 73-115, 220-233, 239-252

informacja k 133

opinia k 149-182, 204-205

Sąd zważył co następuje:

Bezspornym w sprawie jest ustalony wyżej skład majątku dorobkowego zainteresowanych, wartość owego majątku oraz sytuacja materialna stron. Powyższe ustalenia wynikają zarówno z treści bezsprzecznych dokumentów, opinii biegłej J. K.-N., jak i zeznań zainteresowanych.

Na uwagę zasługuje przede wszystkim brak zastrzeżeń stron do opinii biegłej J. K.-N., która dokonała wyceny wartości prawa do lokalu mieszkalnego objętego postępowaniem. Wprawdzie bowiem pierwotna opinia w/w biegłej spotkała się z opozycją i zarzutami uczestniczki, to jednak już opracowanie uzupełniające, w którym nota bene biegła podtrzymała swoje wcześniejsze stanowisko, z żadną krytyką się nie spotkało. Świadczyć to może o akceptacji pracy biegłej. Uwzględniając dodatkowo fakt, że Sąd również nie dopatrzył się w owych opiniach żadnych braków i błędów, które podważałyby przedmiotowe opracowania biegłej, należało przyznać pracom J.K.-N. przymiot fachowości i rzetelności. Tym samym opinia ta może w ocenie Sądu stanowić solidną podstawę orzeczenia.

Bezspornym w sprawie jest również sposób dokonania podziału majątku wspólnego, co wynika z twierdzeń samych stron. Wprawdzie bowiem wnioskodawca do końca postępowania podtrzymywał swoje stanowisko co do sprzedaży wspólnego mieszkania, ale jednocześnie nie oponował twierdzeniom uczestniczki, w których domagała się przyznania lokalu na jej rzecz. Sąd zresztą stanął na stanowisku, iż pierwszoplanowym sposobem podziału majątku dorobkowego jest przyznanie lokalu jednej ze stron, która deklaruje chęć takiego przejęcia za odpowiednią spłatę, zaś ewentualna decyzja o sprzedaży mogłaby zapaść li tylko w sytuacji, w której żadna ze stron nie chciałaby przejąć spornego lokum.

Kwestiami, które pozostawały w toku postępowania spornymi i którymi w związku z tym musiał zająć się Sąd orzekający były roszczenia zainteresowanych, związane z ponoszeniem kosztów utrzymania wspólnego mieszkania po zniesieniu ustawowej wspólności majątkowej małżeńskiej, spłatą kredytu mieszkaniowego obciążającego zainteresowanych oraz odszkodowaniem z tytułu niemożności korzystania przez wnioskodawcę z lokum objętego przedmiotem postępowania. Wszystkie te kwestie prowadziły bowiem do określenia ostatecznej wysokości ewentualnej spłaty bądź dopłaty.

I tak w pierwszej kolejności Sąd dostrzegł, że w aktach znajduje się informacja z (...) Banku Spółdzielczego w G., z której wynika, że strony dokonały spłaty kredytu mieszkaniowego w okresie od listopada 2022 do września 2025 w łącznej wysokości 59.456,20 zł. Poza sporem tymczasem pozostaje fakt, że w tym okresie wnioskodawca przekazał uczestniczce łącznie kwotę 18.000 zł na spłatę kredytu. Prowadzi to do wniosku, iż z tytułu rozliczenia dokonanych spłat kredytu wnioskodawca winien zwrócić uczestniczce jeszcze kwotę 11.728,10 zł.

Druga kwestia sporna dotyczyła ponoszenia przez zainteresowanych kosztów utrzymania wspólnego mieszkania. W tym miejscu wskazać trzeba, że wszelkie kwoty poniesione z tego tytułu przed zniesieniem wspólności ustawowej małżeńskiej stron pochodziły z majątku wspólnego, a co za tym idzie – nie podlegają rozliczeniu w tej sprawie. Z kolei co do poniesionych kosztów utrzymania mieszkania po dacie 25.11.2022r. to podkreślić należy, że roszczenia z tego tytułu podlegają reżimowi dowodowemu określonemu w art. 6 kc, a to oznacza, że to strona dochodząca rozliczenia winna wykazać zasadność i wysokość dochodzonych kwot. Na uwagę przy tym zasługuje fakt, że rozliczeniu podlegają (w przypadku zajmowania lokalu mieszkalnego tylko przez jedną ze stron) wyłącznie kwoty wydatkowane na pokrycie stałych kosztów utrzymania lokalu tj. bez kosztów eksploatacyjnych, wynikających z zużycia mediów przez osobę zamieszkującą. Dokonując analizy dowodów zgromadzonych a aktach sprawy nie sposób oprzeć się wrażeniu, że o ile zainteresowani przedstawili dowody uiszczenia poszczególnych kwot, wynikających z posiadania mieszkania, o tyle z przedstawionych dokumentów nie wynika wysokość opłat stałych (niezależnych od liczby mieszkańców i sposobu korzystania przez nich z lokalu), które mogłyby zostać rozliczone w tym postępowaniu. Stąd też Sąd uwzględnił w rozliczeniach wyłącznie kwoty podatku od nieruchomości (2 x 110 zł) i składek ubezpieczeniowych (447 zł i 515 zł) jako opłat niezwiązanych z czystą eksploatacją. Łączna wysokość uwzględnionych kwot to 1182 zł, z czego wnioskodawca winien zwrócić uczestniczce 591 zł.

Trzecia kwestia, nad którą należało pochylić się z należytą starannością to roszczenie wnioskodawcy o zasądzenie kwoty 21.000 zł tytułem odszkodowania za utraconą możliwość korzystania przez wnioskodawcę ze spornego lokalu. Analizując tę kwestię nie sposób nie zauważyć, że wnioskodawca wyprowadził się ze wspólnego lokalu dobrowolnie jako efekt swojej własnej decyzji. Co więcej – wnioskodawca sam przyznał, że już po rozwodzie zamieszkiwał krótko (bo raptem 3 dni) we wspólnym mieszkaniu, a uczestniczka nawet dodała, że strony na ten czas „wróciły do siebie”. Trudno zatem w takiej sytuacji zaakceptować i twierdzenia wnioskodawcy o niemożności korzystania ze spornego mieszkania i tym bardziej roszczenia wnioskodawcy z tego tytułu. Jedynie na marginesie wskazać też wypada, że we wspólnym mieszkaniu stron pozostała uczestniczka wraz z dziećmi, zatem zupełnie nieakceptowalnym byłoby domaganie się by uczestniczka wraz z dziećmi miała się wyprowadzić tylko po to, by wnioskodawca mógł osiągać jakieś dochody z wynajmu wspólnego lokalu.

Przechodząc do podsumowania stwierdzić należy, że Sąd dokonał podziału majątku w zasadzie zgodnie z wolą stron (a na pewno zgodnie z wolą stron orzeczono co do ruchomości i środków pieniężnych). Jednocześnie Sąd dokonał obliczenia wysokości spłaty, należnej wnioskodawcy, uwzględniając wartość przedmiotów i środków przyznanych na rzecz uczestniczki oraz wysokość kwot, które zainteresowani powinni sobie zwrócić z tytułu nakładów, szczegółowo opisanych wyżej. I tak Sąd przyjął, że od wskazanej przez biegłą J. K.-N. wartości lokalu mieszkalnego (391.000 zł) należy odjąć wysokość obecnego zadłużenia stron w (...) Banku Spółdzielczym (164.737 zł) i przyjąć do rozliczenia kwotę 226.263 zł. Po dodaniu wartości ruchomości (3.000 zł samochód, 300 zł rower, 1000 zł meble, 1000 zł sprzęt RTV i AGD) oraz środków zgromadzonych na rachunku bankowym – 827,21 zł, łączna kwota do rozliczenia uzyskała poziom 232.390,21 zł. Uwzględniając kwoty 11.728,10 zł tytułem rozliczenia dokonanych spłat kredytu i 591 zł tytułem rozliczenia nakładów poczynionych przez uczestniczkę, po dokonaniu dość skomplikowanych obliczeń matematycznych Sąd uzyskał wysokość spłaty należnej wnioskodawcy – 103.876,00 zł i taką też kwotę zasądził w pkt II postanowienia. Nadto Sąd orzekł o terminie wymagalności owej kwoty, w szczególności w kontekście wniosku uczestniczki o rozłożenie spłaty na raty na okres dziesięć lat. Pochylając się nad tym wnioskiem Sąd dostrzegł oczywiście, że uczestniczka nie posiada dużych oszczędności, z których mogłaby dokonać jednorazowej spłaty wnioskodawcy, ale jednocześnie należało zauważyć, że proponowany przez uczestniczkę okres dziesięcioletni, przy obecnym poziomie inflacyjnym, doprowadziłby do całkowitej deprecjacji orzeczonej spłaty. Tymczasem spłata musi stanowić ekwiwalent utraconego prawa własności. Dlatego też Sąd stanął na stanowisku, że zasadnym będzie rozłożenie owej spłaty na trzy roczne raty w mniej więcej podobnych wysokościach. Taki sposób dokonania spłaty winien z jednej strony umożliwić uczestniczce wywiązanie się z obowiązku rozliczenia z byłym małżonkiem, a z drugiej – zapewnić wnioskodawcy ową ekwiwalentność, wskazaną wyżej. Stąd też ostatecznie Sąd sformułował orzeczenie w pkt II w sposób tam wskazany.

Po sformułowaniu pkt I i II postanowienia koniecznym stało się też sformalizowanie stanowiska Sądu co do nieuwzględnionych roszczeń stron, co zostało uczynione w pkt III orzeczenia.

O kosztach postępowania należało orzec po myśli art. 520 § 1 kpc, a to wobec stanowisk zajmowanych przez zainteresowanych w toku postępowania oraz istoty zasady ogólnej, wyrażonej we wspomnianym przepisie.