Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

POSTANOWIENIE

Dnia 31 lipca 2025 roku

Sąd Rejonowy I Wydział Cywilny w G. w składzie :

Przewodniczący: SSR Janusz Supiński

Protokolant: Katarzyna Kucharska

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 30.07.2025r.

sprawy z wniosku E. G.

z udziałem M. S., P. S., M. G., K. G.

o zniesienie współwłasności

postanawia:

I.  Znieść współwłasność lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość położonego w G. ul. (...) o powierzchni użytkowej (...) m ^{( 2)} wraz z przynależnym udziałem we współwłasności elementów wspólnych budynku i działki gruntu oznaczonej numerem geodezyjnym, (...) do 1/2 części, zapisanego w księdze wieczystej nr (...)

w ten sposób, że opisany wyżej lokal mieszkalny zapisany w księdze wieczystej (...) wraz z przynależnym udziałem we współwłasności działki nr (...) zapisanej w księdze wieczystej (...) przyznać na wyłączną rzecz wnioskodawczyni E. G..

II.  Znieść współwłasność nieruchomości położonej w G. ul. (...) o powierzchni (...) ha oznaczonej numerem geodezyjnym (...), zapisanej w księdze wieczystej nr (...) w ten sposób, że:

1.  Przyznać na rzecz wnioskodawczyni E. G. udział do ½ części we współwłasności opisanej wyżej nieruchomości zapisanej w księdze wieczystej nr (...)

2.  Przyznać na rzecz K. G. i M. G. na prawach wspólności ustawowej małżeńskiej udział do ½ części we współwłasności opisanej wyżej nieruchomości zapisanej w księdze wieczystej nr (...).

III.  Zasądzić od wnioskodawczyni E. G. na rzecz uczestnika postepowania M. S. kwotę 116.000,00 (sto szesnaście tysięcy) złotych tytułem spłaty, płatną w terminie 2 (dwa) miesięcy od dnia uprawomocnienia się niniejszego postanowienia.

IV.  Zasądzić od wnioskodawczyni E. G. na rzecz uczestnika postepowania P. S. kwotę 116.000,00 (sto szesnaście tysięcy) złotych tytułem spłaty, płatną w terminie 2 (dwa) miesięcy od dnia uprawomocnienia się niniejszego postanowienia.

V.  Ustalić, że zainteresowani ponoszą koszty postępowania we własnym zakresie.

Sygn. akt I Ns 285/24

UZASADNIENIE

Wnioskodawczyni E. G. wniosła o zniesienie współwłasności lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość, położonego w G. przy ul. (...), o powierzchni użytkowej (...) m ^{( 2)} wraz z przynależnym udziałem we współwłasności elementów wspólnych budynku i działki gruntu oznaczonej numerem geodezyjnym, (...) do 1/2 części, zapisanego w księdze wieczystej nr (...) poprzez przyznanie w/w lokalu na rzecz wnioskodawczyni z obowiązkiem spłaty uczestników M. S. i P. S..

Uczestnicy postępowania M. S. i P. S. przychylili się do wniosku E. G. i jednocześnie wnieśli o rozszerzenie zakresu przedmiotowego niniejszego postępowania o dokonanie zniesienia współwłasności nieruchomości położonej w G. ul. (...) o powierzchni (...) ha oznaczonej numerem geodezyjnym (...), zapisanej w księdze wieczystej nr (...) poprzez przyznanie w/w nieruchomości na rzecz wnioskodawczyni z obowiązkiem spłaty pozostałych współwłaścicieli. Nadto uczestnicy postępowania M. S. i P. S. wnieśli o wezwanie do udziału w sprawie M. G. i K. G. – współwłaścicieli nieruchomości oznaczonej numerem geodezyjnym (...).

W odpowiedzi na wniosek uczestników postępowania M. S. i P. S. co do rozszerzenia przedmiotu postępowania wnioskodawczyni przychyliła się do objęcia przedmiotem postępowania zniesienia współwłasności nieruchomości oznaczonej numerem geodezyjnym (...).

Postanowieniem z dnia 07.11.2024r. Sąd wezwał do udziału w sprawie w charakterze uczestników postępowania M. G. i K. G..

Uczestnicy postępowania M. G. i K. G. wnieśli o oddalenie wniosku o zniesienie współwłasności nieruchomości oznaczonych numerami geodezyjnym (...) położonych w G. przy ul. (...), choć jednocześnie wniosek o dokonanie zniesienia współwłasności lokalu mieszkalnego położonego w G. przy ul. (...) pozostawili do decyzji Sądu.

Sąd ustalił, co następuje:

W budynku mieszkalnym położonym w G. przy ul. (...) znajdują się dwa lokale stanowiące odrębne nieruchomości:

1.  lokal mieszkalny nr (...) o powierzchni użytkowej 108,80 m ² wraz z przynależnym udziałem we współwłasności elementów wspólnych budynku i działki gruntu oznaczonej numerem geodezyjnym, (...) do 1/2 części, zapisanego w księdze wieczystej nr (...); współwłaścicielami tego lokalu są wnioskodawczyni E. G. do 1/2 części, uczestnik postępowania M. S. do 1/4 części i uczestnik postępowania P. S. do 1/4 części;

2.  lokal mieszkalny nr (...) o powierzchni użytkowej 97,08 m ² wraz z przynależnym udziałem we współwłasności elementów wspólnych budynku i działki gruntu oznaczonej numerem geodezyjnym, (...) do 1/2 części, zapisanego w księdze wieczystej nr (...); właścicielem tego lokalu jest uczestniczka postępowania K. G..

Nieruchomość położona w G. przy ul. (...) o powierzchni (...) ha, oznaczona numerem geodezyjnym (...), zapisana w księdze wieczystej nr (...), pozostaje we współwłasności wnioskodawczyni E. G. do 1/4 części, uczestników postępowania K. G. i M. G. na prawach wspólności ustawowej małżeńskiej do 1/2 części, uczestnika postępowania M. S. do 1/8 części i uczestnika postępowania P. S. do 1/8 części.

dowód: odpis k 8-17, 35-60, 161-165

opinia k 102-147, 150-154, 186-187

Sąd zważył, co następuje:

Bezspornym jest ustalony w sprawie stan faktyczny – wynika to zarówno z twierdzeń samych stron, jak i zgromadzonych w sprawie dowodów bezosobowych. Mając na uwadze owo korelację twierdzeń stron z bezosobowym materiałem dowodowym sprawy Sąd stanął na stanowisku, iż mogą one stanowić podstawę orzeczenia w niniejszej sprawie. Co więcej – zainteresowani w toku postępowania praktycznie uzgodnili sposób wyjścia ze współwłasności lokalu mieszkalnego nr (...) przy ul. (...) w G. oraz częściowego zniesienia współwłasności działki gruntu nr (...). Zainteresowani bowiem ustalili, że wspomniany lokal nr (...) o powierzchni użytkowej (...) m ^{( 2)} wraz z przynależnym udziałem we współwłasności elementów wspólnych budynku i działki gruntu oznaczonej numerem geodezyjnym, (...) do 1/2 części, zapisanego w księdze wieczystej nr (...) przypadnie w całości wnioskodawczyni E. G. z obowiązkiem spłaty uczestników M. S. i P. S.. Nadto zainteresowani ustalili, że w ramach częściowego zniesienia współwłasności nieruchomości położonej w G. przy ul. (...) o powierzchni (...) ha, oznaczonej numerem geodezyjnym (...), zapisanej w księdze wieczystej nr (...) wnioskodawczyni E. G. obejmie udział we współwłasności do 1/2 części, a pozostała 1/2 część owej współwłasności pozostanie przy uczestnikach postępowania K. G. i M. G. na prawach wspólności ustawowej małżeńskiej; wnioskodawczyni E. G. zobowiązała się też do dokonania spłaty uczestników M. S. i P. S.. W ramach wskazanej powyżej spłaty uczestników M. S. i P. S. wnioskodawczyni E. G. zobowiązała się do uiszczenia na rzecz w/w uczestników kwot po 116.000 zł. I wprawdzie do zawarcia ugody pomiędzy zainteresowanymi ostatecznie nie doszło, to jednak stanowiska stron były jednoznaczne i zgodne.

W takiej sytuacji Sąd orzekł jak w pkt I, II, III i IV postanowienia.

W tym miejscu należy jeszcze wskazać na kilka kwestii. Po pierwsze zgodnie z art. 210 § 1 kc każdy ze współwłaścicieli może żądać zniesienia współwłasności. Dodać też trzeba, że wnosząc o zniesienie współwłasności każdy ze współwłaścicieli może przedstawić swój proponowany sposób dokonania owego zniesienia, co nie oznacza, że zostanie on uwzględniony. Po drugie – w niniejszej sprawie rzeczywiście wnioskodawczyni E. G. w swoim pierwotnym wniosku domagała się jedynie zniesienia współwłasności lokalu mieszkalnego, a inicjatywa dokonania też zniesienia współwłasności wyszła od uczestników postępowania M. S. i P. S.. Nie zmienia to jednak postaci rzeczy, że wnioskodawczyni E. G. poparła inicjatywę uczestników postępowania M. S. i P. S., a to oznacza, że rozszerzenie przedmiotu sprawy nastąpiło de facto wskutek działań wnioskodawczyni. Po trzecie – rozszerzenie przedmiotu postępowania o zniesienie współwłasności działki nr (...)nakazywało wezwać do udziału w sprawie w charakterze uczestników postępowania K. G. i M. G., co też Sąd, na podstawie art. 510 § 2 kpc uczynił. Po czwarte – Sąd w ramach zniesienia współwłasności nie ma kompetencji do przeprowadzania sprzedaży udziałów we współwłasności pomiędzy współwłaścicielami. Zakres kompetencji Sądu regulują przepisy art. 211 – 213 kc. Stąd też jedynym możliwym rozwiązaniem, uwzględniającym uzgodnienia zainteresowanych było sformułowanie orzeczenia w sposób, w jaki zostało to uczynione. Po piąte wreszcie – żaden z zainteresowanych nie kwestionował ostatecznie uzgodnień co do sposobu zniesienia przedmiotowej współwłasności.

Powyższe marginalne zresztą rozważania są niezbędne w kontekście rozstrzygnięcia o kosztach postępowania. Otóż bowiem Sąd, uwzględniając fakt, że zainteresowani uzgodnili ostatecznie sposób zniesienia współwłasności nieruchomości objętych niniejszą sprawą doszedł do wniosku, iż w zakresie kosztów postępowania winien znaleźć zastosowanie przepis art. 520 § 1 kpc. W sprawie bowiem nie zachodzi sprzeczność interesów w rozumieniu art. 520 § 2 kpc. „ Różny stopień zainteresowania wynikiem postępowania lub sprzeczność interesów uzasadniają - w myśl art. 520 § 2 KPC - odstąpienie od zasady orzekania o kosztach postępowania wyrażonej w § 1 tego przepisu. Wówczas możliwe jest stosunkowe rozdzielenie kosztów pomiędzy wnioskodawcę i uczestników postępowania lub obciążenie jednego z uczestników w całości kosztami, co zbliża ten sposób orzekania o kosztach do zasad typowych dla procesu (art. 100, 102 KPC). Różny stopień zainteresowania wynikiem postępowania będzie miał miejsce w sprawie o stwierdzenie nabycia spadku wszczętej na wniosek wierzyciela spadkodawcy zainteresowanego dochodzeniem roszczeń od jego spadkobierców, którzy, np. ze względu na brak aktywów, mogą nie być w ogóle zainteresowani przeprowadzeniem postępowania spadkowego. Z kolei sprzeczność interesów zachodzi wtedy, gdy końcowe orzeczenie może wywrzeć wpływ dla jednych zainteresowanych na zwiększenie, a dla innych na zmniejszenie sfery ich uprawnień, np. w sprawie o zasiedzenie nieruchomości sprzeczność interesów występuje pomiędzy wnioskodawcą a uczestnikami wpisanymi w księdze wieczystej jako właściciele nieruchomości (por. post. SN: z 26.7.2012 r., II CZ 86/12, L. i z 8.5.2019 r., III CSK 232/18, L.). Nie chodzi tutaj o sprzeczność stanowisk w sprawie, a więc to, że wnioskodawca popiera wniosek o zasiedzenie, a uczestnicy postępowania wnoszą o jego oddalenie. W sprawach działowych sam fakt zgłoszenia przez uczestników odmiennych wniosków co do sposobu zniesienia współwłasności nie powoduje sprzeczności interesów, gdyż na gruncie art. 520 § 2 KPC przesłanka sprzeczności interesów nie jest związana ze stanowiskiem zajętym przez zainteresowanych w sprawie (por. J. Górowski, Orzekanie o kosztach, s. 173-174; post. SN z 16.1.2013 r., II CZ 149/12, Legalis) … Sprzeczność interesów w rozumieniu komentowanego przepisu nie zachodzi także w sprawach o podział majątku wspólnego, niezależnie od stanowiska wnioskodawcy i uczestnika, zgłaszanych przez nich twierdzeń i wniosków w przedmiocie składu, wartości i sposobu podziału majątku wspólnego. W tym postępowaniu wnioskodawca i uczestnik są także w równym stopniu zainteresowani rozstrzygnięciem i ich interesy są wspólne o tyle, że celem postępowania jest wyjście ze wspólności majątkowej i uregulowanie wzajemnych stosunków majątkowych (por. post. SN z: 20.6.2018 r., V CSK 38/18, L. i 23.8.2018 r., II CSK 169/18, L.). W konsekwencji, wniesienie apelacji od postanowienia sądu I instancji o podziale majątku wspólnego przez uczestnika, który kwestionuje sposób podziału, w tym wysokość spłaty, nie stwarza stanu sprzeczności jego interesów z interesem innego uczestnika, akceptującego ten podział oraz niewnoszącego apelacji. Nie uzasadnia więc obciążenia skarżącego kosztami postępowania apelacyjnego (post. SN z 23.10.2013 r., IV CZ 74/13, L.). Sprzeczność interesów może wyjątkowo wystąpić w sprawie o podział majątku wspólnego, w której został zgłoszony wniosek o ustalenie nierównych udziałów w tym majątku (por. J. Górowski, Orzekanie o kosztach, s. 174; post. SN z 19.11.2010 r., III CZ 47/10, Legalis). Sprzeczność interesów nie zachodzi w postępowaniu o wpis hipoteki przymusowej do księgi wieczystej, dlatego brak jest podstaw do obciążenia właściciela nieruchomości kosztami sądowymi, których wnioskodawca nie miał obowiązku uiścić (por. uchw. SN z 15.1.1973 r., III CZP 96/72, OSNCP 1973, Nr 9, poz. 146)” [tak T. S. (red.), Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz. Art. 506–1217. Tom II, wyd. 2, 2023, L.].

Mając powyższe na uwadze należało orzec jak w pkt V postanowienia.

Na zupełnym marginesie wskazać jeszcze trzeba, że w sprawie została sporządzona opinia biegłego z zakresu szacowania nieruchomości. Opinia ta, po jej uzupełnieniu nie spotkała się już z żadną krytyką, a i Sąd z urzędu nie dopatrzył się podstaw do jej kwestionowania. W takiej sytuacji Sąd uwzględnił pracę J.K.-N. jako opracowanie fachowe, rzetelne i bezstronne. Stało się ono zresztą podstawą uzgodnień zainteresowanych, a zatem i orzeczenia końcowego.