Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 19 maja 2017 r.

Sąd Rejonowy w Giżycku I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący:	SSR Bogusława Olszewska - Wojgienica
Protokolant:	st. sekr. sądowy Urszula Młynarczyk

po rozpoznaniu w dniu 12 maja 2017 r. w Giżycku na rozprawie

sprawy z powództwa (...) S.A w O.

przeciwko M. C., B. C.

o ochronę naruszonego posiadania

1.  Oddala powództwo.

2.  Zasądza od powoda (...) SA w O. na rzecz pozwanych M. C. i B. C. solidarnie kwotę 320 zł ( trzysta dwadzieścia złotych ) tytułem kosztów zastępstwa procesowego.

SSR Bogusława Olszewska - Wojgienica

Sygn.akt I C 1298/16

UZASADNIENIE

Powódka (...) S.A. w O. wniosła o przywrócenie jej utraconego wskutek naruszenia przez pozwanych M. C. i B. C. posiadania nieruchomości rolnej, składającej się z działek gruntu o nr (...) i (...), położonej w miejscowości B., obręb T., gmina R. , opisanej w księdze wieczystej Kw (...), poprzez nakazanie pozwanym usunięcia obiektów wzniesionych przez nich na działce o nr (...) wraz z ich rzeczami, a także kostki brukowej i drewnianego ogrodzenia z opisanej działki, opuszczenie budynku gospodarczego dzierżawionego przez powódkę i usunięcie z niego rzeczy pozwanych oraz zakazanie pozwanym dalszych naruszeń posiadania powódki.

W uzasadnieniu pozwu powódka podała, że w dniu 1 listopada 1997 roku zawarła z Agencją Nieruchomości Rolnych Oddziałem Terenowym w O. Filią w S. umowę dzierżawy nr (...) nieruchomości rolnej, zmienioną aneksem nr (...) z dnia 30 października 2007 roku, nadającym umowie nowe brzmienie , przy czym umowę dzierżawy zawarto na czas oznaczony do dnia 30 września 2017 roku. Powódka przedstawiła, iż przedmiotem dzierżawy jest nieruchomość rolna składająca się z działek o nr (...) o łącznej powierzchni 6,3276 ha, położona w miejscowości B., obręb T., gmina R., województwie (...) , dla której Sąd Rejonowy w Giżycku prowadzi księgę wieczystą o nr (...) i mocą tej umowy powódka (...) S.A. w O. jest uprawniona do posiadania tej nieruchomości i pobierania pożytków naturalnych przez okres trwania umowy. Powódka podkreśliła, że dzierżawiona nieruchomość służy pomocniczo powódce ( jako bezpieczny obszar buforowy) w prowadzeniu działalności gospodarczej w rolnictwie, gdyż jest położona w bezpośrednim sąsiedztwie fermy indyków reprodukcyjnych należącej do powódki- położonej na nieruchomości stanowiącej własność powódki, opisanej w Kw (...). Powódka wskazała, że jako światowy producent piskląt indyczych jest zobowiązana utrzymywać bezpieczeństwo sanitarne hodowli indyka reprodukcyjnego, a wiosną 2016 roku stwierdzono istnienie dwóch przyzagrodowych hodowli drobiu w sąsiedztwie fermy indyków, w związku z czym zlecono geodecie przeprowadzenie szczegółowej inwentaryzacji geodezyjnej obiektów zlokalizowanych ma dzierżawionej nieruchomości. Na podstawie przeprowadzonych przez geodetę C. S. pomiarów i dokumentacji przez niego przygotowanej powódka ustaliła, że pozwani M. C. i B. C. na działce gruntu o nr (...) dokonali utwardzenia gruntu przez ułożenie kostki brukowej oraz wznieśli obiekty budowlane: cieplarnię i drewnianą wiatę przylegające do dzierżawionego przez powódkę budynku gospodarczego posadowionego na działce o nr (...) i dodatkowo zajęli ten budynek. Powódka ustaliła nadto, iż pozwani wygrodzili część dzierżawionej przez powódkę nieruchomości drewnianym ogrodzeniem i zajęli jej część pod działkę uprawną. Powódka podkreśliła, że pozwani są świadomi przebiegu granic i naruszenia posiadania powódki , która od wiosny 2016 roku wielokrotnie żądała od pozwanych przywrócenia naruszonego posiadania oraz podejmowała działania mające na celu polubowne rozwiązanie sporu pozwanymi i innymi ich sąsiadami także naruszającymi posiadanie powódki. Powódka wskazała, że samowolnym naruszeniem posiadania jest każde działanie, które prowadzi do utrudnienia posiadaczowi jego władztwa nad rzeczą i odbywa się bez zgody posiadacza. W związku z faktem, że zwłoka w przywróceniu naruszonego posiadania zagraża istotnym interesom powódki wniosła ona o nadanie wyrokowi na podstawie art.333 par.2 kpc rygoru natychmiastowej wykonalności.

Pozwani M. C. i B. C. wnieśli o oddalenie powództwa. Wskazali, że na podstawie art.478 kpc w sprawach o naruszenie posiadania sąd bada jedynie ostatni stan posiadania i fakt jego naruszenia, nie rozpoznając samego prawa ani dobrej wiary pozwanego. Pozwani przedstawili, że w miejscowości B. zamieszkują od 1994 roku, kiedy to kupili od Agencji Nieruchomości Rolnych udział w nieruchomości wraz z posadowionym na niej budynkiem i wtedy też objęli w posiadanie grunty wokół swojego domu. Pozwani podkreślili, iż powódka domaga się zwrotu posiadania całych działek o nr (...) położonych w B., a ani z pozwu ani z przedłożonych dokumentów nie wynika czy pozwani władają całą nieruchomością czy też ich częścią, a powództwo powinno być jasno i precyzyjnie sformułowane. Pozwani nadto wskazali, że z żadnego z przedstawionych przez powódkę dokumentów nie wynika ostatni stan spokojnego posiadania, który pozwani mieliby naruszyć. Podali, że na podstawie art.6 kodeksu cywilnego onus probandi obciąża powoda, a pozwani zaprzeczają jakoby powódce przysługiwała legitymacja procesowa czynna do występowania z przedmiotowym pozwem.

Sąd ustalił, co następuje:

Dnia 1 listopada 1997 roku poprzednik prawny powoda – (...) S.A. w G. zawarła z Agencją Własności Rolnej Skarbu Państwa Oddziałem Terenowym w S. umowę dzierżawy nr (...) nieruchomości rolnej, zmienioną aneksem nr (...) z dnia 30 października 2007 roku , przy czym umowę dzierżawy zawarto na czas oznaczony do dnia 30 września 2017 roku. Przedmiotem dzierżawy jest nieruchomość rolna składająca się z działek o nr (...) o łącznej powierzchni 6,3276 ha, położona w miejscowości B., obręb T., gmina R., województwie (...) , dla której Sąd Rejonowy w Giżycku prowadzi księgę wieczystą o nr (...). Na podstawie tej umowy powódka (...) S.A. w O. jest uprawniona do posiadania tej nieruchomości i pobierania pożytków naturalnych przez okres trwania umowy. Dzierżawiona nieruchomość służy pomocniczo powódce( jako bezpieczny obszar buforowy) w prowadzeniu działalności gospodarczej w rolnictwie, gdyż jest położona w bezpośrednim sąsiedztwie fermy indyków reprodukcyjnych należącej do powódki- położonej na nieruchomości stanowiącej własność powódki, opisanej w Kw (...). Powódka jako producent piskląt indyczych jest zobowiązana utrzymywać bezpieczeństwo sanitarne hodowli indyka reprodukcyjnego. Wiosną 2016 roku powódka zleciła geodecie szczegółową inwentaryzację geodezyjną obiektów zlokalizowanych na dzierżawionej nieruchomości. Na podstawie przeprowadzonych przez geodetę C. S. pomiarów i dokumentacji przez niego przygotowanej powódka ustaliła, że posiadanie dzierżawionej przez nich nieruchomości jest naruszone przez osoby trzecie, w tym pozwanych. Powódka stwierdziła, że pozwani M. C. i B. C. na działce gruntu o nr (...) dokonali utwardzenia gruntu przez ułożenie kostki brukowej oraz wznieśli obiekty budowlane: cieplarnię i drewnianą wiatę przylegające do dzierżawionego przez powódkę budynku gospodarczego posadowionego na działce o nr (...) i dodatkowo zajęli ten budynek. Powódka ustaliła nadto, iż pozwani wygrodzili część dzierżawionej przez powódkę nieruchomości drewnianym ogrodzeniem i zajęli jej część pod działkę uprawną. Powódka od wiosny 2016 roku wielokrotnie żądała od pozwanych przywrócenia naruszonego posiadania oraz podejmowała działania mające na celu polubowne rozwiązanie sporu z pozwanymi i innymi ich sąsiadami także naruszającymi posiadanie powódki, które nie doprowadziły do ugody między stronami.

Pozwani B. i M. C. nabyli w dniu 14.10.1994 roku od Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa lokal nr (...) w budynku mieszkalnym nr (...) położonym w miejscowości B. gm.R., wraz z udziałem w budynku gospodarczym i w działce o nr. (...) do (...) części. Z chwilą nabycia odrębnej własności lokalu pozwani zajęli także teren wokół budynku i budynek gospodarczy. Podwórko przy budynku mieszkalnym , przylegające do działki o nr (...) było już wówczas od strony stawu w części ogrodzone drewnianym płotem. Pozwani zajęli teren, który przed nimi użytkował poprzedni mieszkaniec lokalu nr (...)- nabytego przez nich. Przez lata remontowali płot i budynek z którego korzystali, wybudowali drewnianą wiatę. W 2015 roku pozwani wyłożyli kostkę brukową, częściowo na działce o nr (...).

Zarówno powodowi jak i pozwanym nie okazywano granic nieruchomości.

W toku toczącego się procesu pozwani opuścili budynek gospodarczy i wiatę, posadowione na działce o nr (...), dzierżawionej przez powoda.

W tej części powód cofnął żądanie pozwu.

Zawiadomiona na wniosek powoda o toczącym się procesie Agencja Nieruchomości Rolnych Skarbu Państwa nie przystąpiła do sprawy.

( dowód: bezsporne, umowa dzierżawy- k.101-102 akt, aneks do umowy dzierżawy- k. 14-16 akt, wydruki z Kw (...) i Kw (...)- k.17-27 akt, szkic graniczny-k.28, protokół wznowienia granic- k.29, zeznania świadków: A. B., S. K., M. B., L. P., K. P., J. P. i J. L.- k.95 verte-97 akt, wyjaśnienia pozwanych- k.98 akt).

Sąd zważył, co następuje:

Zgodnie z art.344 kodeksu cywilnego przeciwko temu, kto samowolnie naruszył posiadanie, jak również przeciwko temu, na czyją korzyść naruszenie nastąpiło, przysługuje posiadaczowi roszczenie o przywrócenie stanu poprzedniego i o zaniechanie naruszeń. Roszczenie to nie jest zależne od dobrej wiary posiadacza ani od zgodności posiadania ze stanem prawnym, chyba że prawomocne orzeczenie sądu lub innego powołanego do rozpoznawania spraw tego rodzaju organu państwowego stwierdziło, że stan posiadania powstały na skutek naruszenia jest zgodny z prawem.

Ogólny zakaz naruszania wynika z art. 342 kodeksu cywilnego i chroni zarówno posiadanie samoistne, jak i zależne. Ochrona ta przysługuje posiadaczowi ze względu na sam fakt posiadania. Tak więc, wbrew twierdzeniom pozwanych powodowi przysługiwała legitymacja procesowa czynna w przedmiotowej sprawie. Przez samowolne naruszenie należy rozumieć każde naruszenie, tj. wkroczenie w sferę władztwa posiadacza, obiektywnie bezprawne, niezależne od dobrej czy złej woli naruszającego.

W przedmiotowym postępowaniu sąd badał jedynie zgodnie z art.478 kodeksu postępowania cywilnego , czy posiadanie należy lub należało do powoda oraz czy pozwani samowolnie naruszyli to posiadanie, a więc stan posiadania i fakt jego naruszenia, nie rozpoznając samego prawa ani dobrej wiary pozwanego

Stan faktyczny w przedmiotowej sprawie był w zasadzie bezsporny. Powódka (...) S.A. w O. jest posiadaczem zależnym nieruchomości składającej się m.in. z działki o nr ew. (...) od 23 października 1997 roku. Fakt naruszenia posiadania tej nieruchomości, w tym też przez pozwanych M. i B. C., powódka stwierdziła wiosną 2016 roku, z powództwem o ochronę naruszonego posiadania powódka wystąpiła w dniu 23 grudnia 2016 roku.

Z zebranego w sprawie materiału dowodowego wynika, że pozwani zajęli bez tytułu prawnego część nieruchomości będącej własnością Agencji Nieruchomości Rolnych, wydzierżawionej przez Skarb Państwa powodowi t.j. działki o nr (...) już w 1994 roku. Nieprzerwanie od tego czasu korzystali z tej samej części tej nieruchomości sąsiadującej z nieruchomością, której są współwłaścicielami , zajmując jej część pod ogródek przydomowy o pow.ok.2 arów, korzystając z budynku gospodarczego i wiaty. Wiosną 2015 roku utwardzili część gruntu na tej nieruchomości poprzez wyłożenie kostki brukowej szerokości ok.20 cm.. Remontowali także drewniane ogrodzenie posadowione na dzierżawionej przez powódkę nieruchomości przed 1994 rokiem przez innych mieszkańców budynku położonego w (...). Budynek gospodarczy i wiatę pozwani opróżnili w toku postępowania przedmiotowej sprawie. Ustalenia Sądu zostały poczynione w oparciu o wyjaśnienia pozwanych i zeznania przesłuchanych w sprawie świadków: L. P., K. P., J. P. i J. L., które są spójne i nienasuwaną wątpliwości co do ich wiarygodności. Nie pozostają one w sprzeczności z dowodami przedstawionymi przez powódkę, w tym zeznaniami świadków: : A. B., S. K., M. B..

W ocenie Sądu powództwo wniesione przez powódkę podlegało oddaleniu w oparciu o art.344 § 2 kpc. Artykuł 344 § 2 kc wprowadza termin prekluzyjny, stanowiąc, że roszczenie wygasa, jeżeli nie będzie dochodzone w ciągu roku od chwili naruszenia. W świetle powyższych ustaleń należało uznać, że żądanie powódki jest spóźnione. Z uwagi na to, że w drodze roszczeń posesoryjnych chroniony jest stan faktyczny, a nie prawo, ustawodawca ogranicza dochodzenie tych roszczeń rygorystycznym terminem rocznym, liczonym od daty naruszenia posiadania Okoliczność, kiedy posiadacz dowiedział się o naruszeniu posiadania, nie ma prawnego znaczenia. Termin ten, jako termin prawa materialnego, nie podlega przywróceniu.

Nie bez znaczenia w przedmiotowej sprawie jest okoliczność, że na dzień orzekania żądanie powódki ograniczone zostało ograniczone do żądania usunięcia ogrodzenia wzniesionego nie przez pozwanych na dzierżawionej nieruchomości i usunięcia kostki brukowej. Pozwani wyjaśnili, że ogrodzenie to zabezpiecza życie i zdrowie ich małoletnich dzieci, przebywających na przydomowym podwórku, nieopodal którego przejeżdżają ciężarowe samochody na fermę powódki. W świetle wszystkich okoliczności opisanych wyżej żądanie powódki podlegałoby oddaleniu zdaniem sądu w oparciu o art.5 kc, jako stanowiące nadużycie prawa podmiotowego powódki.

O kosztach postępowania orzeczono na podstawie art. 98 kpc i § 5 pkt 4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 22.10.2015 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych.