Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 14 listopada 2018 roku

Sąd Okręgowy w Olsztynie VI Wydział Cywilny Rodzinny w składzie:

Przewodniczący: SSO Hanna Niewiadomska

Sędziowie: SO Jolanta Piórkowska

SR del do SO Ada Wacław (spr.)

Protokolant: st. sekr. sądowy Sylwia Łastowska

po rozpoznaniu w dniu 14 listopada 2018 roku w Olsztynie

na rozprawie

sprawy z powództwa małoletnich M. K. (1) i E. K. reprezentowanych przez przedstawicielkę ustawową P. K.

przeciwko M. K. (2)

o podwyższenie alimentów

na skutek apelacji pozwanego

od wyroku Sądu Rejonowego w Biskupcu

z dnia 13 lipca 2018 roku

sygn. akt III RC 28/18

1.  zmienia zaskarżone orzeczenie w punkcie I. w ten sposób, że alimenty na rzecz małoletniego E. K. obniża do kwoty po 450 (czterysta pięćdziesiąt) złotych;

2.  oddala apelację w pozostałej części;

3.  koszty procesu za instancję odwoławczą między stronami wzajemnie znosi.

Sygn.akt VIRCa 302/18

UZASADNIENIE

P. K. reprezentująca małoletnich powodów M. i E. K. wniosła o podwyższenie alimentów od pozwanego M. K. (2) z kwoty po 350 zł do kwoty 700 zł miesięcznie na każde z dzieci, łącznie po 1400zł miesięcznie oraz o zasądzenie od pozwanego na rzecz powódki kosztów procesu w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Roszczenie uzasadniła tym, że od poprzedniej sprawy upłynęły trzy lata, obecnie powodowie mają 9 i 12 lat a koszty ich utrzymania zwiększyły się. Miesięczny koszt utrzymania E. wynosi według ich matki 1040 zł, M. 890 zł. Do tych wydatków dochodzą jeszcze wydatki na mieszkanie w kwocie po 160 zł miesięcznie na każdego z powodów.

Pozwany nie kontaktuje się z synami zgodnie z ustaleniami Sądu. Nie organizuje synom wypoczynku letniego.

Matka małoletnich zatrudniona jest w (...). Zarabia 2000 zł miesięcznie netto.

Pozwany M. K. (2) wniósł o oddalenie powództwa oraz o zasądzenie od powódki na jego rzecz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. Podniósł, że jego możliwości zarobkowe i majątkowe nie umożliwiają mu płacenia alimentów w większej wysokości.

Pozwany poddał w wątpliwość, że synowie regularnie uczęszczają na basen. Podniósł, że powódka podaje nieprawdę twierdząc, że nie partycypuje on w żadnych kosztach związanych z leczeniem i utrzymaniem małoletnich. Podał, że od kilku miesięcy opłaca wizyty synów u fryzjera, poniósł koszty wizyt syna w poradni dermatologicznej i koszty leczenia oraz w poradni laryngologicznej. Poniósł też koszty naprawy okularów syna. Podał, że podczas ostatniej wizyty zakupił młodszemu synowi spodnie i bluzę za 120 zł a starszemu spodnie za 100zł. Ponieważ matka powodów nie zwracała mu uwagi, że syn M. jest na diecie, poddał w wątpliwość wydatki z tym związane.

Pozwany przyznał, że w wakacje zabiera synów na dwa tygodnie a nie na cztery, ale wynika to z tego, że nie może wziąć dłuższego urlopu. Podniósł, że matka dzieci w ubiegłym roku przebywała na 3 – miesięcznym urlopie bezpłatnym a gdyby brakowało jej pieniędzy na utrzymanie siebie i dzieci, nie brałaby urlopu bezpłatnego.

Wyrokiem z dnia 13 lipca 2018 r. Sąd Rejonowy w Biskupcu podwyższył alimenty na rzecz małoletniego E. K. do kwoty po 550 zł miesięcznie oraz na rzecz małoletniego M. K. (1) do kwoty 450 zł miesięcznie, poczynając od 14 lutego 2018 r. i oddalił powództwo w pozostałej części. Ponadto Sąd orzekł o kosztach postępowania i rygorze natychmiastowej wykonalności.

Swoje rozstrzygnięcie Sąd Rejonowy oparł na następujących ustaleniach faktycznych i prawnych:

Wyrokiem z dnia 2 czerwca 2015 r. Sąd Okręgowy w Olsztynie zasądził od pozwanego M. K. (2) na rzecz małoletnich E. K. oraz M. K. (1) alimenty po 350 zł. na każdego z nich, łącznie po 700 zł miesięcznie.

Matka powodów pracowała wówczas jako (...)w J.. Zarabiała 1967,32 zł. Starszy syn był pod kontrolą alergologa i dermatologa, przyjmował stałe leki, młodszy w marcu 2015r. chorował na infekcje dróg oddechowych.

Pozwany M. K. (2) zatrudniony był również w(...)w J.. Zarabiał 1819,12 zł.

Rodzice małoletnich mieszkali wówczas razem.

Obecnie rodzice małoletnich mieszkają osobno. Małoletni mieszkają ze swoją matką w 40 – hektarowym gospodarstwie rolnym swojej babki macierzystej. W gospodarstwie hodowane są gęsi.

Matka małoletnich przekazuje jej co miesiąc 500 zł z tytułu opłat za zużycie prądu, wody i wywozu nieczystości.

Matka małoletnich jest (...), ma wyższe wykształcenie Jest zatrudniona w (...)w J.. Zarabia 3062,10 zł brutto – netto 2131,63 zł. Spłaca dwie pożyczki z zakładu pracy, łącznie po 550 zł miesięcznie. Matka powodów była na urlopie bezpłatnym od lipca do listopada 2017 r. i pomagała swojej matce w pracach w gospodarstwie. Pomoc była niezbędna, ponieważ w listopadzie 2016 r. zmarł dziadek powodów. Za pracę w gospodarstwie otrzymuje ona od swojej matki pieniądze.

Małoletni E. od urodzenia choruje na atopowe zapalenie skóry. Chłopiec potrzebuje maści i kremów za ok. 100zł miesięcznie. Drugi syn ma płaskostopie, skoliozę i jest otyły. Zalecono mu dietę – owoce i warzywa. Matka zorganizowała mu siłownię i kupiła rower. Rower posiada również drugi z chłopców. Jeden z synów nosi okulary.

P. K. woziła synów na basen dopóki miała środki finansowe ze sprzedaży mieszkania. Poza tym w 2016 r. zorganizowała powodom wyjazd nad morze. Za wyjazd za trzy osoby zapłaciła 3 000 zł. Otrzymuje świadczenie rodzinne na jedno dziecko. Kupiła dwa lokale mieszkalne w J. za 50 000 zł, które teraz stanowią jedno mieszkanie o powierzchni 100 m ². Obecnie remontuje to mieszkanie.

Pozwany M. K. (2) jest nadal zatrudniony jako k.w (...)w J.. Obsługuje również sezonowo k.. Zarabia 3024,81 zł brutto – netto 2088,67 zł. Spłaca pożyczkę z zakładu pracy w kwocie po 200 zł miesięcznie oraz kredyt z miesięczną ratą 217,79 zł.

Kupił samochód by odbierać dzieci i zapewnić im atrakcje związane z wyjazdami. Pracuje dorywczo np. kosząc trawę. Z prac dorywczych uzyskuje średnio 600 zł na pół roku. Otrzymuje zwrot ulgi podatkowej na dzieci w kwocie 1 000 zł. Mieszka sam, utrzymuje kontakt z synami. Kupuje im odzież. Z kupionych przez ojca rzeczy chłopcy korzystają tylko u ojca. Z powodu braku pieniędzy matka powodów nie zapisała ich na roczny kurs j. angielskiego. Kurs miał kosztować łącznie 2 000 zł. Z tego samego powodu małoletni nie wyjechali na wyjazd wakacyjny.

W ocenie Sądu Rejonowego nastąpiło istotne zwiększenie zakresu usprawiedliwionych potrzeb powodów, a tym samym uzasadnione jest żądanie podwyższenia alimentów.

Sąd I instancji uznał, że potrzeby powodów wzrosły. Są starsi o ponad trzy lata, obaj uczęszczają do szkoły. Jeden z nich – E. nosi okulary. Koszt tych okularów w sierpniu 2016 r. wyniósł 900 zł. M. jest otyły, musi przestrzegać diety. Matka zorganizowała mu siłownię. Poniosła koszty zakupu roweru by chłopiec miał więcej ruchu. Nie wszystkie potrzeby małoletnich zostały zaspokojone. Małoletni nie wyjechali na wakacje oraz nie rozpoczęli kursu językowego. Małoletni mogą liczyć na wszechstronny rozwój. Na co dzień to matka zajmuje się z dziećmi. Pozwany mimo, że utrzymuje kontakt z dziećmi, to nie musi poświęcać tyle czasu i uwagi dzieciom jak czyni to matka. Spędza bowiem z dziećmi co drugi weekend, część świąt i wakacji.

Matka nie jest w stanie uzyskiwać wyższych dochodów, natomiast pozwany osiąga obecnie wyższe dochody. Zarabia o 269 zł miesięcznie więcej niż poprzednio. Otrzymuje z Urzędu Skarbowego zwrot ulgi na dzieci tj. kwotę ok. 83 zł miesięcznie. Ponadto przyznał, że od stycznia do czerwca 2018 r. zarobił przy pracach dorywczych 600 zł., Sąd Rejonowy przyjął zatem, że jego miesięczny dochód z prac dorywczych wynosi średnio 100 zł miesięcznie.

Okoliczności te świadczą, w ocenie Sądu Rejonowego, o poprawie sytuacji finansowej pozwanego, zatem jego udział w kosztach utrzymania dzieci powinien być wyższy, dlatego też Sąd ten podwyższył alimenty do kwoty po 550 zł na rzecz starszego z powodów 12 – letniego E. oraz do 450 zł na rzecz 9 – letniego M. K. (1). Jak uzasadnił, zróżnicowanie alimentów wynika z większych potrzeb starszego z powodów, który wchodzi w okres intensywnego rozwoju fizycznego ale też dokuczają mu dolegliwości skóry a koszt leków wynosi 158 zł miesięcznie.

W pozostałej części powództwo jako przekraczające możliwości zarobkowe pozwanego oddalił.

Nieformalną apelację od tego orzeczenia wniósł pozwany. Wynika z niej, że domaga się uchylenia lub zmiany zaskarżonego wyroku poprzez oddalenie powództwa w całości. Obszerne uzasadnienie apelacji zawiera przytoczenie okoliczności opisanych przez pozwanego podczas postępowania i powtórzenie argumentów mających na celu inną, niż przyjęta przez Sąd Rejonowy ocenę jego możliwości materialnych.

W odpowiedzi na apelację powódka wniosła o oddalenie apelacji i zasądzenie od niego na jej rzecz kosztów postępowania apelacyjnego.

W uzasadnieniu podtrzymała stanowisko zaprezentowane podczas postępowania. Wynika z niej, że zaakceptowała wyrok Sądu Rejonowego i jego uzasadnienie.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja jest częściowo uzasadniona.

Poprzednia wysokość alimentów została ustalona w wyroku Sądu Okręgowego w Olsztynie z dnia 02 czerwca 2015 r. Sąd I instancji prawidłowo ustalił, że alimenty dla małoletnich powinny zostać podwyższone w związku ze zmianą sytuacji stron.

Rację miał jednak skarżący, że ustalenie przez Sąd Rejonowy wysokości należnych powódce alimentów jest nieadekwatne do sytuacji majątkowej i możliwości zarobkowych pozwanego.

Określenie wysokości alimentów musi być bowiem wypadkową usprawiedliwionych potrzeb uprawnionych, jak i możliwości zarobkowych i majątkowych zobowiązanego ( art. 135 § 1 k.r.i o.). Ustalając zakres potrzeb dziecka uprawnionego do alimentacji należy zatem wziąć pod uwagę, w jakiej mierze sytuacja majątkowa rodziców pozwala na zapewnienie realizacji jego potrzeb wykraczających poza podstawowe warunki egzystencji.

Okoliczności te nie były jednak w sposób wystarczający przedmiotem rozważań Sądu I instancji. W szczególności, w świetle zebranego w sprawie materiału dowodowego, nie znajduje podstaw uznanie, że wynagrodzenie pozwanego i jego dodatkowe dochody z prac dorywczych pozwalają na obciążenie go obowiązkiem alimentacyjnym w łącznej kwocie 1 000 zł miesięcznie. Przede wszystkim nie ustalono, że dochody te są na tyle regularne, aby pozwalały na przyjęcie, że wynoszą 100 zł miesięcznie przez cały rok. Podwyższenie wynagrodzenia pozwanego w stosunku do poprzedniego okresu wyniosło 269 zł miesięcznie. Pozwany nie zmienił miejsca pracy. Matka małoletnich nie wykazała, aby standard życia pozwanego był ponadprzeciętny, czy w sposób istotny wzrósł w ciągu ostatnich trzech lat.

Porównując usprawiedliwione potrzeby małoletnich powodów oraz możliwości majątkowe i zarobkowe pozwanego Sąd Okręgowy uznał, że alimenty na rzecz małoletniego E. K. zostały podwyższone nieadekwatnie do możliwości zarobkowych pozwanego, czym naruszony został przepis art.135 § 1 kro i dlatego na podstawie art.386 §1 kpc w zw. z art. 138 kro zmienił zaskarżony wyrok i obniżył alimenty należne małoletniemu E. K. od pozwanego z kwoty 550zł do kwoty 450zł. miesięcznie.

Z przedstawionych wyżej względów Sąd Okręgowy na podstawie

art.385 kpc oddalił apelację w pozostałej części uznając ją w tej części za bezzasadną.

Wobec uwzględnienia apelacji jedynie w części, o kosztach orzeczono w myśl art. 100 i 391 kpc.