Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 06 listopada 2013 roku

Sąd Okręgowy w Olsztynie VI Wydział Cywilny Rodzinny w składzie:

Przewodniczący: SSO Lech Dłuski

Sędziowie: SO Jolanta Biernat-Kalinowska (spr.)

SR del do SO Ada Wacław

Protokolant: st. sekr. sąd. Anna Greifenberg-Krupa

po rozpoznaniu w dniu 06 listopada 2013 roku w Olsztynie

na rozprawie

sprawy z powództwa małoletniego D. K. reprezentowanego przez matkę E. K.

przeciwko M. D.

o ustalenie ojcostwa i roszczenia z tym związane

na skutek apelacji pozwanego

od wyroku Sądu Rejonowego w Giżycku

z dnia 3 czerwca 2013 roku

sygn. akt III RC 531/12

I.  zmienia zaskarżony wyrok w punkcie 3 w ten sposób, że obniża zasądzone tam alimenty do kwoty po 300 zł (trzysta złotych miesięcznie);

II.  w pozostałej części apelację oddala;

III.  koszty procesu za instancję odwoławczą między stronami wzajemnie znosi.

Sygn. akt VI RCa 237/13

UZASADNIENIE

Przedstawicielka ustawowa małoletniego D. K. urodzonego (...) w G., E. K. w pozwie przeciwko M. D. wniosła o ustalenie, że pozwany jest ojcem powoda. Nadto o orzeczenie, że pozwanemu nie będzie przysługiwała władza rodzicielska. Domagała się zasądzenia na rzecz małoletniego alimentów w kwocie 500 zł miesięcznie, płatnych do dnia 10 każdego miesiąca, z ustawowymi odsetkami na wypadek uchybienia terminowi płatności, poczynając od dnia 21 sierpnia 2012 r.

W uzasadnieniu wywodziła że z pozwanym znali się dwa miesiące. W tym czasie współżyli fizycznie, a powódka nie utrzymywała stosunków cielesnych z innymi mężczyznami. Gdy zaszła w ciążę pozwany nie odzywał się. W wyniku pożycia z pozwanym w dniu (...) urodziła syna D.. M. D. nie interesował się dzieckiem, nie odwiedził go ani razu, natomiast jako ojciec winien wywiązywać się z obowiązku alimentacyjnego zwłaszcza, że nie ma nikogo innego na utrzymaniu. Kwota 500 zł miesięcznie odpowiada udziałowi jaki powinien ponieść pozwany w kosztach utrzymania D..

Pozwany M. D. w odpowiedzi na pozew przyznał, że z E. K. znał się 2 miesiące i w tym czasie kilkakrotnie współżyli ze sobą. Dziecko urodziło się przed czasem i ma wątpliwości co do swojego ojcostwa. Wniósł o wgląd w dokumentację medyczną z przebiegu ciąży i przeprowadzenie testów DNA.

Na ostatniej rozprawie pozwany zmienił stanowisko w sprawie i uznał powództwo. Wniósł w związku z tym o nie pozbawianie go władzy rodzicielskiej.

Sąd Rejonowy w Giżycku wyrokiem z dnia 3 czerwca 2013 r. ustalił, że M. D. nazwisko rodowe D. urodzony dnia (...) w O., syn J. i J. z domu K. zamieszkały w O. ul. (...) jest ojcem D. K. ur. (...) w G., syna E. K., zamieszkałej (...)-(...) G. ul. (...), którego akt urodzenia sporządzony został w Urzędzie Stanu Cywilnego w G. za nr (...); nadał małoletniemu D. nazwisko (...); zasądził od pozwanego M. D. tytułem alimentów na rzecz małoletniego D. K. ur. (...) w G. kwotę 400 złotych miesięcznie, płatne z góry do 10 dnia każdego miesiąca, z ustawowymi odsetkami na wypadek zwłoki w płatności każdej z rat, do rąk matki małoletniego – E. K., poczynając od dnia 21 sierpnia 2012 r.; wyrokowi w punkcie zasądzającym alimenty nadał rygor natychmiastowej wykonalności; oddalił powództwo w pozostałej części; zwolnił pozwanego od kosztów sądowych.

Sąd ten ustalił, że od 27 października 2011 r. do 23 lutego 2012 r. E. K. i M. D. obcowali ze sobą fizycznie. Poznali się na imprezie w akademiku, po której znaleźli się na stancji, którą wynajmowała E. K. i tam doszło do stosunku seksualnego. Było to w grudniu 2011 r. Po tym strony utrzymywały stosunki seksualne do połowy stycznia 2012 r. nie zawsze stosując środki antykoncepcyjne. Miały one miejsce w mieszkaniu wynajmowanym przez E. K. lub mieszkaniu pozwanego. W marcu 2012r. E. K. po wizycie u ginekologa dowiedziała się o ciąży. Ostatnią miesiączkę miała 20 grudnia 2011 r. Termin porodu wyznaczono na dzień 27 września 2012r. Dziecko urodziło się miesiąc przed ustalonym terminem.

W oparciu o powyższe ustalenia faktyczne Sąd Rejonowy uznał, że pozwany M. D. nie obalił domniemania z art. 85 § 1 k.r.o.

Odnośnie wysokości alimentów Sąd wskazał, że małoletni D. K. majątku nie posiada, więc nie jest w stanie samodzielnie się utrzymać. Rodzice są zobowiązani do alimentacji w częściach określonych przepisem art. 129 kr i o.

E. K., matka D. wykonuje częściowo swój obowiązek alimentacyjny przez osobiste starania o jego rozwój fizyczny i umysłowy. Dodatkowo też pokrywa koszty utrzymania, choć sama nie posiada dochodów, jest bowiem osobą bezrobotną i nie otrzymuje zasiłku. Aktualnie samotnie wychowuje syna. Zamieszkuje wspólnie ze swoimi rodzicami i faktycznie, to z synem pozostaje na ich utrzymaniu.

M. D. dotychczas nie uczestniczył w kosztach wychowania powoda. Nie ma stałych dochodów, ani majątku. Pozostaje na utrzymaniu rodziców, posiadających niewielkie dochody i inne dzieci na utrzymaniu. Jest uczniem drugiej klasy liceum ogólnokształcącego, kontynuuje naukę po szkole zawodowej. Wyznacznikiem możliwości zarobkowych pozwanego jest nie tylko wysokość otrzymywanych przez niego dochodów dorywczych stanowiących kwotę 500 zł miesięcznie. W zmienionej sytuacji M. D. będzie musiał podjąć zatrudnienie, aby zdobyć środki na utrzymanie syna zwłaszcza, że nie musi sprawować nad nim opieki, a jest młodym i zdrowym mężczyzną. W związku z powyższym alimenty ustalone przez Sąd na rzecz małoletniego D. w wysokości po 400 zł miesięcznie są adekwatne do jego możliwości zarobkowych, zaspokoją część usprawiedliwionych potrzeb dziecka.

Od powyższego orzeczenia apelację wywiódł pozwany, zaskarżając go w części tj. co do alimentów ponad kwotę 200 złotych miesięcznie.

Orzeczeniu zarzucił błąd w ustaleniach faktycznych prawy poprzez błędne przyjęcie, że jest on w stenie sprostać finansowo opłacaniu alimentów w kwocie po 400 złotych miesięcznie – podczas, gdy jego sytuacja finansowa jest na tyle trudna, że alimenty w tej wysokości przekraczają jego zdolności zarobkowe.

W oparciu o powyższe wniósł o zmianę zaskarżonego orzeczenia przez ustalenie alimentów w kwocie 200 złotych miesięcznie.

W uzasadnieniu podał, że w chwili obecnej nie jest w stanie wypłacać alimentów w kwocie po 400 złotych miesięcznie na jego syna, gdyż nie ma żadnych stałych źródeł dochodu. Mieszka z matką, która utrzymuje 4 osoby. Ponadto uczęszcza do LO w O., planuje podjąć studia wyższe, aby zapewnić sobie i dziecku lepsze warunki bytowe. Od dłuższego czasu bezskutecznie szuka stałej pracy. Podejmowane przez niego zajęcie są tylko dorywcze.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja pozwanego zasługuje na częściowe uwzględnienie.

W myśl art. 135 § 1 k.r.o. zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego. Przesłanką obowiązku alimentacyjnego rodziców wobec dziecka jest niezdolność dziecka do samodzielnego utrzymania się. Obowiązek ten ciąży na obojgu rodzicach. Zgodnie z poglądem Sądu Najwyższego wyrażonym w tezie IV wytycznych w zakresie wykładni prawa i praktyki sądowej w sprawach o alimenty dzieci mają prawo do równej stopy życiowej z rodzicami (uchwała pełnego składu Izby Cywilnej i Administracyjnej z dnia 16 grudnia 1987 r. III CZP 91/86)

Nową okolicznością w sprawie jest fakt, iż pozwany obecnie nie pracuje, od dnia 11 października 2013 r. jest zarejestrowany jako osoba bezrobotna bez prawa do zasiłku.

Sąd Okręgowy uznał, że wysokość alimentów zasądzonych na małoletniego powoda przez Sąd I instancji jest zbyt wysoka.

Małoletni D. K. ma obecnie rok i dwa miesiące, jest jeszcze dzieckiem małym. Głównymi kosztami utrzymania dziecka w tym wieku są przede wszystkim wydatki związane z wyżywieniem, ubraniem, środkami higieny oraz zakupem zabawek odpowiednich do rozwoju dziecka. Matka dziecka nie wykazała, aby z utrzymaniem małoletniego związane były dodatkowe wydatki np. na leczenie. D. K. jest dzieckiem zdrowym, nie cierpi na żadne choroby przewlekłe. Ponadto E. K. samodzielne sprawuje opiekę nad synem, zatem nie ponosi również żadnych dodatkowych kosztów z tym związanych.

W tej sytuacji zdaniem Sądu alimenty w kwocie po 400 złotych miesięcznie są nieadekwatne do usprawiedliwionych potrzeb małoletniego.

Upływ czasu i jego rozwój fizyczny i psychiczny będzie powodował zwiększenie się jego potrzeb i konieczność zaspokojenia tych zwiększonych potrzeb przez rodziców, ale jak wskazuje art. 135 kro, w zależności od ich możliwości zarobkowych, a te nie są przecież nieograniczone.

Wprawdzie, rodzice zgodnie z orzecznictwem Sądu Najwyższego są zobowiązani wykorzystać wszystkie siły, kwalifikacje i uzdolnienia w celu uzyskania dochodów pozwalających zaspokoić potrzeby małoletnich dzieci i powinni choćby najmniejszymi dochodami podzielić się dziećmi, ale przy ocenie ich starań trzeba wziąć pod uwagę wszystkie okoliczności w tym i subiektywne leżące po stronie rodziców jak i obiektywne związane z miejscem zamieszkania, dostępnością do rynku pracy, możliwością przekwalifikowania się czy też podjęcia stosownego kształcenia.

Mając to na uwadze wszystkie wyżej wymienione okoliczności Sąd Okręgowy uznał, że pozwany M. D. jest w stanie płacić alimenty w wysokości po 300 złotych miesięcznie. Podkreślić należy, iż przy ustalaniu wysokości alimentów Sąd bierze pod uwagę możliwości zarobkowe zobowiązanego, a nie aktualnie uzyskiwane dochody. Obecnie pozwany nie ma stałego źródła dochodu jednak w ocenie Sądu jego możliwości zarobkowe i majątkowe są na tyle wysokie, że jest on w stanie przekazywać na pokrycie usprawiedliwionych potrzeb małoletniego syna po 300 złotych miesięcznie. M. D. jest osobą młodą i zdrową, ma wyuczony zawód, zamieszkuje w dosyć dużym mieście i może zatem podjąć pracę, która pozwoli mu na płacenie alimentów w ustalonej wysokości.

Z uwagi na powyższe Sąd, na mocy powołanych wyżej przepisów oraz na podstawie art. 386 § 1 k.p.c., orzekł jak w punkcie I wyroku zmieniając zaskarżony wyrok w punkcie 3 w ten sposób, ze zasądzone tam alimenty w wysokości 400 złotych miesięcznie obniżył do kwoty po 300 złotych miesięcznie.

W pozostałym zakresie, na podstawie art. 385 k.p.c. apelację pozwanego oddalono.

O kosztach postępowania za II instancję orzeczono na podstawie art. 100 k.p.c., znosząc je wzajemnie między stronami.