Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 11 czerwca 2024 r.

Sąd Okręgowy w Olsztynie I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący:	sędzia Rafał Kubicki
Protokolant:	sekretarz sądowy (...)

po rozpoznaniu w dniu 28 maja 2024 r. w Olsztynie na rozprawie

sprawy z powództwa

C. (...) P. A. S. z siedzibą we Francji, działającej przez (...) Spółkę Akcyjną (...) Oddział w Polsce

przeciwko J. F., reprezentowanej przez przedstawiciela ustawowego Ż. B. (1)

o zapłatę

I.  oddala powództwo,

II.  zasądza od powódki na rzecz pozwanej kwotę 10.817 zł tytułem zwrotu kosztów procesu z ustawowymi odsetkami za opóźnienie za okres od dnia uprawomocnienia się tego orzeczenia do dnia zapłaty.

sędzia Rafał Kubicki

Sygn. akt I C 1494/23

UZASADNIENIE

Powódka C. (...) P. A. S.
z siedzibą we Francji, działająca przez (...) Spółka Akcyjna (...) Oddział w Polsce z siedzibą w W. zażądała w dniu 31 sierpnia 2023 r. wobec pozwanej J. F. reprezentowanej przez przedstawiciela ustawowego – matkę Ż. B. (1) wydania nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym zobowiązującego pozwaną do zapłaty na rzecz powódki kwoty 202.587,73 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty. W uzasadnieniu strona powodowa wskazała, co następuje:

W dniu 06 lutego 2019 roku powódka (jako pożyczkodawca) zawarła z G. F. (jako pożyczkobiorcą) umowę pożyczki nr (...). Przedmiotem umowy pożyczki były ciągnik rolniczy N. H. (...), rok produkcji 2016, nr fabryczne: (...) (dalej jako „Przedmiot umowy"). Zasady zapłaty rat pożyczki zostały określone w umowie pożyczki oraz jej ogólnych warunkach. Zgodnie z § 8.1.a ogólnych warunków umowy (dalej jako „OWU") pożyczkodawca mógł wypowiedzieć umowę pożyczki ze skutkiem natychmiastowym, jeżeli pożyczkobiorca nie zapłaci jakiejkolwiek kwoty lub też nienależycie lub nieterminowo wykona jakiekolwiek zobowiązanie wynikające z dokumentów pożyczki i pomimo wyznaczenia mu terminu zapłaty nie uiścił on zadłużenia. Jako zabezpieczenie, pożyczkobiorca wystawił weksel własny in blanco, zawarł z powodem umowę przewłaszczenia na zabezpieczenie (warunkową) oraz umowę zastawu rejestrowego. Umowa przewłaszczenia na zabezpieczenie została zawarta pod warunkiem zawieszającym niewykonania lub nienależytego wykonania umowy przez pozwanego. Warunkiem wygaśnięcia umowy przewłaszczenia na zabezpieczenie był prawomocny wpis do rejestru zastawów, zgodnie z art. 8 pkt a) umowy przewłaszczenia na zabezpieczenie. Sąd Rejonowy
w B. X Wydział Gospodarczy - Rejestru Zastawów postanowieniem z dnia 23 maja 2019 roku wpisał do rejestru zastawów ciągnik będący przedmiotem umowy. Wobec uprawomocnienia się ww. postanowienia, umowa przewłaszczenia na zabezpieczenie uległa wygaśnięciu. Pożyczkobiorca zmarł 20 października 2020 roku. Postanowieniem z 29 października 2021 roku Sąd Rejonowy w (...)
I Wydział Cywilny w sprawie (...) stwierdził, że spadek po zmarłym nabyła
w całości z dobrodziejstwem inwentarza jego córka J. F.. Natomiast Sąd Rejonowy w (...) III Wydział Rodzinny i Nieletnich zezwolił Ż. B. (1) na prowadzenie gospodarstwa rolnego odziedziczonego przez pozwaną w tym upoważnił ją do podejmowania decyzji w zakresie umów pożyczek, leasingów i umów kredytowych jakie zawarł G. F. oraz do zawierania ugód
z wierzycielami. Pozwana zaprzestała spłat rat pożyczki w kwietniu 2022 roku.
W związku z niezapłaceniem rat pożyczki powódce należne były opłaty za wezwania do zapłaty oraz koszty windykacyjne. Wszystkie niezapłacone raty oraz dodatkowe koszty związane z umową pożyczki wskazane zostały w załączonej do pozwu liście rozrachunków z dnia 10 lipca 2023 roku. Do pozwu dołączono także wszelkie dokumenty finansowe (faktury i noty) wymienione w liście rozrachunków, tj. nieopłacone przez pozwanego. Dnia 24 listopada 2022 roku powódka skierowała do pozwanego ostateczne wezwanie do zapłaty, które pozostało bez odzewu. Dnia
2 grudnia 2022 roku powódka, działając zgodnie z § 8.1a OWU złożyła oświadczenie
o wypowiedzeniu umowy pożyczki. W oświadczeniu o wypowiedzeniu umowy powódka wezwała pozwanego do zwrotu Przedmiotu umowy oraz poinformowała, że w związku z zamiarem zaspokojenia przez powódkę części swoich roszczeń wobec pozwanego, Przedmiot pożyczki zostanie sprzedany za najwyższą cenę z otrzymanych ofert kupna. W dniu 14 grudnia 2022 roku powódka złożyła pozwanemu oświadczenie o przejęciu przedmiotu zastawu na własność. Przedmiot został powódce wydany. Po wypowiedzeniu umowy pożyczki powódka przejęła Przedmiot umowy i sprzedała go. Kwota uzyskana ze sprzedaży Przedmiotu umowy, tj. kwota 446.000 zł netto pomniejszyła dług pozwanego. Ponadto, powódka poniosła dodatkowe koszty związane z zakończeniem umowy. Wyżej wymienione koszty dodatkowe stanowiły łączną kwotę 3 170,00 zł. Zgodnie z § 9.2 OWU koszty te obciążają pozwanego. Wydatki z pozycji koszty są przez powódkę rozliczane w kwocie netto.
Na zadłużenie pozwanego składają się następujące kwoty:

1.  kwota 369.821,40 zł stanowiąca niespłacony kapitał należny powódce zgodnie
z umową - nota obciążeniowa nr (...) (...),

2.  kwota 90.119,79 zł stanowiąca odsetki od udzielonej pożyczki należne powódce zgodnie z umową - nota obciążeniowa nr (...) (...),

3.  kwota 142.080,80 zł stanowiąca zaległości z nieuregulowanych wymagalnych faktur wskazanych w liście rozrachunków,

4.  kwota 3.170,00 zł stanowiąca koszty należne powódce w związku z rozliczeniem
i zakończeniem umowy pożyczki,

5.  kwota 43.395,73 zł stanowiąca skapitalizowane maksymalne odsetki za opóźnienie liczone na 10 sierpnia 2023 r. od pozycji ujętych na liście rozrachunków.

Powyższa kwota została pomniejszona o cenę uzyskaną ze sprzedaży Przedmiotu umowy w wysokości 446.000 zł, która została w całości na należność główną wskazaną w pkt 1, a pozostała część na należność wskazaną w pkt 2 powyżej. Pozostała do zapłaty kwota wynosi 202.587,73 zł.

Strona pozwana wniosła o oddalenie powództwa w całości. Zarzuciła powódce, co następuje:



naruszenie art. 5 k.c., która jedynie swoim zachowaniem lub świadomym działaniem, doprowadziła do powiększenia zaległości w spłacie zobowiązania
i pogorszenia stanu technicznego przedmiotu umowy, nie dokonując jej odebrania do końca 2020 r., pomimo zaległości, jakie ciążyły na zmarłym i wiedzy, gdzie ciągnik jest przetrzymywany – poprzez sprzeczność żądania powódki z zasadami współżycia społecznego;



naruszenie umowy pożyczki i jej OWU, w szczególności poprzez niezasadne zastosowanie kary umownej oraz odsetek w okresie od 20.10.2020 r. do dnia wniesienia pozwu, w związku z wiedzą przedstawiciela powódki o miejscy przechowywania maszyny, w okresie od daty śmierci G. F.
i pozostawienia jej do użytkowania rodzicom zmarłego, pomimo nie płacenia przez nich rat pożyczki;



nieprawidłowe naliczenia kosztów windykacji i transportu poprzez ich niezasadne zawyżenie i obciążenie pozwanej kosztami windykacji i transportu nie dotyczącymi niniejszej umowy i niezasadne obciążenie nimi pozwanej;



żądanie przewyższa kapitał pozostały do spłaty, gdzie wg noty nr (...) do spłaty pozostało 369.821,40 zł, oraz wartość masy spadkowej po zmarłym G. F.;



brak przedłożenia wyceny ciągnika (...) o numerze rejestracyjnym (...);



zaniżenie wyceny ciągnika, czym narażono pozwaną na zwiększenie zadłużenia (gdyby ciągnik został sprzedany po cenie rynkowej, nie powstałaby niedopłata);



różnica między wartością kapitału z pożyczki pozostałego do spłaty na dzień przejęcia ciągnika to 369.821,40 zł, a cena sprzedaży to 446.000 zł,



pozwana postawiła przedmiot zabezpieczenia do dyspozycji na 30.06.2022 r. stąd kwota pozostałego do spłaty kapitału powinna być niższa,



mimo postawienia przedmiotu zabezpieczenia do dyspozycji powódka nie reagowała, nie chciała odebrać rzeczy, nie przedstawiała rozliczenia;



nieprawidłowe naliczenie kosztów ubezpieczenia, po złożeniu oświadczenia
o niekontynuowaniu umów przez pozwaną;



celowe działania, prowadzące do zwiększenia kosztów obsługi pożyczki
i nieinformowanie pozwanej, pomimo wiedzy o śmierci pożyczkobiorcy oraz o tym, gdzie znajdują się maszyny i jakie maszyny należą do zmarłego i że są użytkowane przez osoby, u których garażują,



niewykazanie, w jaki sposób powódka rozliczyła kwotę uzyskaną ze sprzedaży ciągnika – czy podatek VAT został zwrócony do urzędu skarbowego czy też został zaliczony na poczet przyszłych rat,



chybione zastosowanie § 8 OWU, skoro brak było podstaw do wypowiedzenia przez powódkę umowy – uprzednio rozwiązanej przez pozwaną pismem z dnia 30.06.2022 r.

Ustalenie faktów istotnych dla rozstrzygnięcia

Strona powodowa (pożyczkodawca) i G. F. (pożyczkobiorca prowadzący gospodarstwo rolne) zawarli w dniu 19.12.2018 r. umowę pożyczki nr (...) na kwotę 566.400 zł, którą pożyczkobiorca zobowiązał się spłacić
w 84 ratach miesięcznych oprocentowanych zmiennie wg wskaźnika 1-miesięczny WIBOR. Celem gospodarczym pożyczki było dla obu stron sfinansowanie zakupu przez pożyczkobiorcę wspomnianego w umowie ciągnika rolniczego N. H. (...) (rok produkcji 2016, numery fabryczne: (...)). Rzecz ta była na tyle ściśle związana z umową pożyczki, że strony nazwały ją Przedmiotem umowy oraz postanowiły, że wypłata pożyczki nastąpi na rachunek Dostawcy. Jako zabezpieczenie pożyczkobiorca wystawił weksel własny in blanco, zawarł z powodem umowę przewłaszczenia na zabezpieczenie (warunkową) oraz umowę zastawu rejestrowego (Sąd Rejonowy w (...) X Wydział Gospodarczy – Rejestru Zastawów postanowieniem z dnia 23 maja 2019 r. wpisał do rejestru zastawów ciągnik będący celem umowy). Jednym z załączników były Ogólne warunki umowy, które w § 8 ust. 1 lit. a) oraz lit. t) przewidywały uprawnienie pożyczkodawcy do wypowiedzenia umowy na wypadek gdy pożyczkobiorca nie zapłaci jakiejkolwiek kwoty lub też nienależycie lub nieterminowo wykona jakiekolwiek zobowiązanie wynikające z dokumentów pożyczki (lit. a) lub gdy pożyczkobiorca jest osobą fizyczną i nastąpi śmierć pożyczkobiorcy lub zostanie on w całości lub w części pozbawiony zdolności do czynności prawnych (lit. t) – wówczas, w każdym z tych przypadków, pożyczkodawca będzie uprawniony do wypowiedzenia umowy ze skutkiem natychmiastowym lub
w późniejszym terminie ustalonym przez pożyczkodawcę, w drodze oświadczenia złożonego pożyczkobiorcy w formie pisemnej. Z chwilą wypowiedzenia pożyczkobiorca będzie zobowiązany do dotychczas niezapłaconych spłat pożyczkodawcy wszelkich kwot z tytułu umowy wraz z należnymi odsetkami. Ustęp 2 § 8 przewidywał, że z dniem wypowiedzenia umowy pożyczkobiorca pokryje straty pożyczkodawcy, które ten poniósł w związku z pozyskaniem środków w celu sfinansowania pożyczki i powstałej na skutek wypowiedzenia luki stopy procentowej i zmiany terminu spłaty pożyczki
w stosunku do- terminu spłaty środków pozyskanych przez pożyczkodawcę. § 9 Ogólnych warunków umowy wprowadził na wypadek opóźnień pożyczkobiorcy maksymalną wysokość odsetek za opóźnienie, a ponadto poniesienie przez pożyczkobiorcę podwyższonych o podatek VAT wszelkich dodatkowych kosztów wynikających z niedotrzymania przez pożyczkobiorcę warunków umowy.

dowód: umowa pożyczki z załącznikami k. od 18-32, umowa przewłaszczenia na zabezpieczenie k. 33, umowa zastawu rejestrowego k. 34, postanowienie k. 35

G. F. zmarł 20 października 2020 r. Spadek po nim nabyła w całości z dobrodziejstwem inwentarza córka J. F.. Postanowieniem Sądu Rejonowego w (...) Sąd udzielił zezwolenia Ż. B. (2), przedstawiciela ustawowego spadkobierczyni, na prowadzenie gospodarstwa rolnego, w tym upoważnił ją do podejmowania decyzji w zakresie umów, pożyczek, leasingów i umów kredytowych jakie zawarł zmarły oraz do zawierania ugód z wierzycielami.

dowód: postanowienie SR w (...)z 29.10.2021 r. (...) k. 143, postanowienie SR w (...) z 8.02.2022 r. I. N. (...) k. 142

Powódka wystosowała do pozwanej następujące pisma:

- z 24.11.2022 r. (dowód: k. 36) – w którym wezwała pozwaną do zapłaty kwoty 134.885,30 zł – stan na 10.07.2023 r., w tym 3 raty wymagalne 13.04.2022 r.,

- z 2.12.2022 r. (dowód k. 39) – w którym wypowiedziała pozwanej umowę pożyczki
w związku z niedokonaniem pełnej spłaty zadłużenia i wezwała do przeniesienia na powódkę posiadania przedmiotu zabezpieczenia (ciągnika) w terminie 3 dni
w związku z zamiarem przejęcia przedmiotu zabezpieczenia na własność,

- z 14.12.2022 r. (dowód: k. 38) – w którym oświadczyła o przejęciu przedmiotu zastawu (ciągnika) na własność,

- noty obciążeniowe nr (...) (...) oraz (...) (...) wraz z zestawieniem odsetek kapitałowych, lista rozrachunków z dnia 10 lipca 2023 roku, (...) nr (...), (...), (...), (...) (...) (...) (...), (...) (...), (...) (...), (...) (...) (...) (...), (...) (...) (dowód: k. 41-54).

Ponadto powódka następującymi dokumentami prywatnymi (własnymi) stwierdziła poniesienie następujących wydatków i wpływów związanych ze sprzedażą ciągnika:

- faktura nr (...) (dowód: k. 55) – na 184,50 zł – publikacja ogłoszenia (poz. 5),

- faktura nr (...) (dowód: k. 56) – na 3.690 zł – prowizja za sprzedaż,

- faktura nr (...) (dowód: k. 61) – na 548.580 zł – cena sprzedaży,

- faktura nr (...) (dowód: k. 190) – na 7.195,50 zł – koszty transportu, załadunku, rozładunku i przejęcia.

Niezależnie od tego powódka sporządziła zestawienie stanu należności na dzień 2023.08.10 – 185.476,54 zł - należności do zapłacenia (dowód k. 62).

Pismem z 2023.08.10 wezwała do zapłaty kwoty 202.587,73 zł (dowód k. 63).

Pismo powódki o wypowiedzeniu umowy pożyczki zostało poprzedzone pismem pozwanej z 30.06.2022 r. o rozwiązaniu umowy pożyczki (dowód: k. 145-146), cofniętym następnie pismem pozwanej z 28.09.2022 r. (dowód k. 150-151).

Rozważania

Stan faktyczny ustalono na podstawie dokumentów przedstawionych przez strony, w tym na podstawie kompletu dokumentów prywatnych złożonych przez stronę powodową – która tylko na ich podstawie dowodziła słuszności swego żądania. (...) dowodowa strony pozwanej była znacznie szersza i poza dokumentami objęła zeznania świadka H. B. i zeznania przedstawiciela ustawowego pozwanej (Ż. B. (1)) – które jednak w ocenie Sądu nie wniosły nic istotnego do sprawy ponad ustaloną treść dokumentów, a także opinie biegłych (z odpowiedzi na pozew - dla ustalenia wartości ciągnika i z pisma procesowego z 26.02.2024 r. - dla ustalenia kwoty pozostałej pozwanej do zapłaty), które również nie były dla sprawy istotne z uwagi na to, że ciężar dowodu spoczywał na powódce, a tok rozumowania Sądu doprowadził do wniosku, że powódka i tak nie udowodniła wysokości swego roszczenia. Biegła z zakresu rachunkowości nie może zastąpić Sądu w ustaleniu wykazanej przez stronę powodową wysokości zobowiązania pozwanej.

Przedmiotem pozwu są roszczenia z umowy pożyczki. Oczywiście błędnie powód wskazuje ciągnik jako przedmiot pożyczki. Przedmiotem umowy była kwota pieniężna, a ciągnik jedynie drugoplanowym celem umowy i przedmiotem zabezpieczenia. Dla porządku trzeba też wspomnieć o tym, że w odpowiedzi na pozew strona pozwana dokonała analizy przepisów Kodeksu cywilnego dotyczących umowy leasingu, co w ocenie Sądu nie było uprawnione w odniesieniu do spornej umowy pożyczki. Ciągnik z istoty spornej umowy nie miał pozostać własnością finansującego, lecz stał się własnością pożyczkobiorcy, a zupełnie inną sprawą było przewłaszczenie go na zabezpieczenie. Nie ma więc zastosowania dla tej sprawy odesłanie zawarte
w art. 709 ¹⁸ k.c. Sporna umowa bywa nazywana w obrocie pożyczą leasingową, którą odróżnia od typowej pożyczki (jednak nie w stopniu uzasadniającym stosowanie odmiennych przepisów) ściśle określony przedmiot.

Strony różniło podejście do długotrwałego okresu pomiędzy śmiercią G. F. (20.10.2020 r.) a sprzedażą przez powódkę przedmiotu zabezpieczenia – ciągnika (14.06.2023 r.). Strony były też w sporze co do tego, kiedy doszło do ustania stosunku prawnego. W ocenie Sądu, pozwana nieskutecznie powoływała się na dokonane przez siebie rozwiązanie umowy pożyczki, ponieważ ani w piśmie z dnia 30.06.2022 r., ani w odpowiedzi na pozew, nie wskazała w wystarczającym stopniu podstawy prawnej tego rozwiązania, ale nade wszystko nie odparła zarzutu strony powodowej (w replice od odpowiedzi na pozew), że pismo z 30.06.2022 r. zostało podpisane przez radcę prawnego bez materialnego umocowania. Poza tym, co wynika z załączonego do odpowiedzi na pozew pisma pozwanej z 28.09.2022 r. (dowód
k. 150-151) pozwana zastępowana przez tego samego radcę prawnego oświadczyła powódce, że cofa oświadczenie o rozwiązaniu umowy. Wobec tego nie pozostaje nic innego jak ustalenie, że stosunek pożyczki ustał wskutek wypowiedzenia dokonanego przez powódkę.

Nie prowadzi to jednak do wniosku, że powództwo jest zasadne. Mimo że roszczenie powódki było wieloskładnikowe i skomplikowane, inicjatywa dowodowa powódki (reprezentowanej przez zawodowego pełnomocnika) ograniczyła się do ogólnego (nie wchodzącego w treść) powołania się na dokumenty prywatne wytworzone głównie przez powódkę, tak jakby samo wystawienie faktury czy noty obciążeniowej miało być wystarczające dla wykazania poszczególnych składników zadłużenia powódki. Tymczasem art. 245 k.p.c. wskazuje na to, że dokument prywatny stanowi jedynie dowód tego, że powódka złożyła oświadczenie w nim zawarte, a nie że treść dokumentu odpowiada prawdzie. W niniejszej sprawie pełnia ciężaru dowodu co do istnienia i wysokości składników długu wymienionego w pozwie spoczywała na powódce. Z repliki do odpowiedzi na pozew wynika, że powódka nie żąda zapłaty kar umownych (a tego obawiała się pozwana) ani odsetek skapitalizowanych za okres po 10.08.2023 r. Przypomnieć trzeba, że w skład długu pozwanej wchodzić ma wg pozwu:

1.  kwota 369.821,40 zł stanowiąca niespłacony kapitał należny powódce zgodnie
z umową - nota obciążeniowa nr (...) (...),

2.  kwota 90.119,79 zł stanowiąca odsetki od udzielonej pożyczki należne powódce zgodnie z umową - nota obciążeniowa nr (...) (...),

3.  kwota 142.080,80 zł stanowiąca zaległości z nieuregulowanych wymagalnych faktur wskazanych w liście rozrachunków,

4.  kwota 3.170,00 zł stanowiąca koszty należne powódce w związku z rozliczeniem
i zakończeniem umowy pożyczki,

5.  kwota 43.395,73 zł stanowiąca skapitalizowane maksymalne odsetki za opóźnienie liczone na 10 sierpnia 2023 r. od pozycji ujętych na liście rozrachunków.

Powyższa kwota została w pozwie pomniejszona o cenę uzyskaną ze sprzedaży przedmiotu umowy w wysokości 446.000 zł, która została w całości na należność główną wskazaną w pkt 1, a pozostała część na należność wskazaną w pkt 2 powyżej. Pozostała do zapłaty kwota wynosić ma 202.587,73 zł.

Spośród ww. pozycji pozwana ostatecznie przyznała (w piśmie procesowym
z 26.02.2024 r. (k. 214) pierwszą i ostatnią, które stanowią sumę 413.516,15 zł. Suma ta stanowi bezsporną wysokość wierzytelności powódki wobec pozwanej w tej sprawie. Została ona zaspokojona w całości uzyskaną ceną sprzedaży ciągnika (566.400 zł) – nawet jeśli brać pod uwagę tylko cenę netto (446.000 zł).

Ponad sumę 413.516,15 zł Sąd uznaje roszczenia powódki za nieudowodnione. I tak kolejno:

Kwota 90.119,79 zł ma stanowić odsetki od udzielonej pożyczki należne powódce zgodnie z umową - nota obciążeniowa nr (...) (...), jednak powódka nie wyjaśnia, z jakiego dokładnie tytułu, od jakich kwot i za jakie okresy odsetki te mają być wymagalne. Sąd nie jest ani uprawniony, ani tym bardziej zobowiązany do tego, by doszukiwać się twierdzeń faktycznych strony powodowej w treści dokumentów – czyli dowodów, które powinny stanowić potwierdzenie faktów przytaczanych przez stronę,
a nie źródło tych faktów.

Kwota 142.080,80 zł stanowiąca zaległości z nieuregulowanych wymagalnych faktur wskazanych w liście rozrachunków, jednak powódka nie wymienia tych faktur ani
w pozwie, ani w replice do odpowiedzi na pozew. Jeśli przyjrzeć się bliżej liście rozrachunków – k. 43, wynika z niej, że w skład tej sumy wchodzą 3 raty pożyczki, ale nie wiadomo, dlaczego miałyby być one potraktowane osobno od kapitału pożyczki wskazanego w pozycji 1. na sumę 369.821,40 zł. Pozostałe kwoty wymienione na liście rozrachunków są dla Sądu zupełni niejasne, niewyjaśnione i nieudowodnione.

Kwota 3.170 zł, stanowiąca koszty należne powódce w związku z rozliczeniem
i zakończeniem umowy pożyczki, również nie została przez powódkę wyjaśniona ani
w pozwie, ani w replice do odpowiedzi na pozew.

W ocenie Sądu, powódka nie wykazała, dlaczego miałaby pomniejszyć dług pozwanej jedynie o cenę netto sprzedaży ciągnika. Postawiony w odpowiedzi na pozew zarzut pozwanej w tej kwestii pominęła zupełnie milczeniem – nie odniosła się do niego w replice, ani w dalszej fazie procesu. To oznacza, że nie ma żadnych podstaw, by przyjąć inne rozwiązanie niż to, że dług pozwanej powinna pomniejszać cena brutto, wynosząca 548.580 zł, która pokryła nie tylko bezsporny pkt 1 i bezsporny pkt 3 zestawienia pozwu (łącznie 413.516,15 zł), ale nawet pkt 3 zestawienia pozwu (do pułapu 555.596,95 zł).

Krytyczną ocenę tego zestawienia potwierdza to, że – jak słusznie zarzuca pozwana – powódka jest niekonsekwentna w podawaniu wysokości dłużnych sum. Pismem z dnia z 24.11.2022 r. (k. 36) wezwała pozwaną do zapłaty kwoty 134.885,30 zł – stan na 10.07.2023 r., w tym 3 raty wymagalne 13.04.2022 r. Następnie powódka sporządziła zestawienie stanu należności na dzień 2023.08.10 – 185.476,54 zł - należności do zapłacenia (k. 62), a pismem z 2023.08.10 wezwała do zapłaty kwoty 202.587,73 zł (dowód k. 63).

Trzeba podkreślić, że mankamentów dowodowych po stronie powodowej nie byłaby w stanie uzupełnić opinia biegłego z zakresu rachunkowości (wnioskowana przez pozwaną), ponieważ rolą takiej opinii nie może być zastąpienie strony powodowej w obowiązku przytaczania okoliczności faktycznych, z których strona ta wywodzi skutki prawne (w tym przypadku podawania tytułów składników wierzytelności). Do repliki do odpowiedzi na pozew powódka dołączyła dodatkowe dokumenty (chodzi tu szczególnie o faktury, listy rozrachunków i polisy), są one jednak nieistotne dla rozstrzygnięcia, ponieważ powódka nie wyjaśniła, do których pozycji zadłużenia wskazanych w pozwie należałoby te dokumenty podporządkować.

Wobec powyższego nie było potrzeby odnoszenia się do pozostałych zarzutów strony pozwanej, w tym zarzutu dotyczącego naruszenia zasad współżycia społecznego (art. 5 k.c.).

Z tych przyczyn powództwo podległo oddaleniu jako nieudowodnione na podstawie art. 6 k.c. w zw. z art. 720 § 1 k.c. i art. 481 § 1, 2 i 2 ¹ k.c. Na koszty procesu pozwanej (10.817 zł), przyznanych na podstawie art. 98 k.p.c., składa się wynagrodzenie radcy prawnego wg norm przepisanych dla wartości przedmiotu sporu (10.800 zł) oraz opłata od pełnomocnictwa procesowego (17 zł).

sędzia Rafał Kubicki