Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 29 maja 2025 r.

Sąd Okręgowy w Olsztynie I Wydział Cywilny
w składzie: Przewodniczący: sędzia Juliusz Ciejek

Protokolant: starszy sekretarz sądowy Anna Kosowska

po rozpoznaniu w dniu 23 maja 2025 r. w Olsztynie na rozprawie

sprawy z powództwa G. K.

przeciwko R. P. (1), D. S. (1), M. K. (1), K. T. (1) i M. G. (1)

o nakazanie i zapłatę

I.  umarza postępowanie w zakresie żądania nakazania pozwanym usunięcia wszelkich nieprawdziwych treści na temat powoda i zaniechania dalszych działań, zawartego w pkt 1) żądania pozwu,

II.  nakazuje pozwanym dokonanie czynności niezbędnych do usunięcia skutków naruszeń dóbr osobistych powoda poprzez zamieszczenie w terminie 14 dni od daty uprawomocnienia się wyroku na łamach czasopisma (...), sporządzonych czcionką Times N. R. rozmiar 12, przeprosin następującej treści:

„W nawiązaniu do podnoszonych przez nas twierdzeń i komentarzy względem kolegi G. K. w trakcie obrad Zarządu Koła Łowieckiego (...) R. z siedzibą w P. w dniu 5 sierpnia 2022 r. oraz Walnego Zgromadzenia K. w dniu 18 września 2022 r. przepraszamy za jego pomówienie, naruszenie jego dobrego imienia, czci i sławy, a nadto narażenie na utratę wizerunku. W imieniu własnym formułowaliśmy w kierunku naszego kolegi nieprawdziwe informacje, jakoby G. K. dopuścił się bezprawnego rozpowszechniania nagrania z posiedzenia Zarządu Koła w dniu 15 grudnia 2021 r. oraz jakoby miał zaprzestać wykonywania prac na rzecz K. odmawiając ich świadczenia, co było niezgodne z prawdą i w efekcie doprowadziło do jego zniesławienia. Nasze postępowanie było naganne i doprowadziło do wprowadzenia w błąd”

podpisanego pełnymi imionami i nazwiskami pozwanych,

III.  nakazuje pozwanym w terminie 14 dni od dnia uprawomocnienia się wyroku rozesłanie przesyłką poleconą za potwierdzeniem odbioru do wszystkich członków Koła (...) z siedzibą w P., przeprosin o treści jak i formacie wskazanym w pkt II wyroku, podpisanych pełnymi imionami i nazwiskami pozwanych,

IV.  nakazuje pozwanym w terminie 14 dni od dnia uprawomocnienia się wyroku rozesłanie przesyłką poleconą za potwierdzeniem odbioru do członków Zarządu Okręgowego Polskiego Związku Łowieckiego w O., przeprosin o treści jak i formacie wskazanym w pkt II wyroku, podpisanych pełnymi imionami i nazwiskami pozwanych,

V.  zasądza od pozwanych na rzecz powoda tytułem zadośćuczynienia solidarnie kwotę 10.000 (dziesięć tysięcy) zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 2 czerwca 2023 r. do dnia zapłaty,

VI.  w pozostałym zakresie powództwo oddala,

VII.  zasądza od pozwanych na rzecz powoda tytułem zwrotu kosztów procesu kwotę 1.310 (jeden tysiąc trzysta dziesięć) zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty.

Sygn. akt I C 851/23

UZASADNIENIE

Pozwem wniesionym w dniu 2 czerwca 2023 r., skierowanym przeciwko pozwanym R. P. (1), D. S. (1), M. K. (1), K. T. (1), M. G. (1), powód G. K. wniósł o:

1) nakazanie pozwanym usunięcia wszelkich nieprawdziwych treści na temat powoda G. K., poczynionych w okresie od dnia 5 sierpnia 2022 r. do chwili obecnej, w których w sposób bezprawny i zawiniony naruszają dobra osobiste powoda, w szczególności cześć, godność, dobre imię oraz wizerunek oraz nakazanie pozwanym zaniechania dalszych działań naruszających dobra osobiste powoda poprzez zaprzestanie rozpowszechniania nieprawdziwych informacji na temat powoda,

2) nakazanie pozwanym dokonania czynności niezbędnych do usunięcia skutków naruszenia dóbr osobistych powoda poprzez zamieszczenie w terminie 14 dni od daty uprawomocnienia się wyroku na łamach czasopisma (...) w kolejnych dwóch numerach czasopisma, sporządzonych czcionką rozmiar 12, Times new roman, przeprosin następującej treści: „W nawiązaniu do podnoszonych przez nas twierdzeń i komentarzy względem kolegi G. K. w trakcie obrad Zarządu Koła Łowieckiego (...) R. z siedzibą w P. w dniu 5 sierpnia 2022 r. oraz Walnego Zgromadzenia K. w dniu 18 września 2022 r. przepraszamy za jego pomówienie, naruszenie jego dobrego imienia, czci i sławy, a ponadto narażenie na utratę wizerunku. W imieniu własnym formułowaliśmy w kierunku naszego kolegi nieprawdziwe, a w konsekwencji obraźliwe informacje, które doprowadziły do jego zniesławienia. Oświadczenia te są pomówieniami oraz oszczerstwami godzącymi w jego dobre imię. Nasze postępowanie było naganne oraz niczym nieuprawnione i doprowadziło do wprowadzenia w błąd”, podpisanych pełnymi imionami i nazwiskami pozwanych,

3) nakazanie pozwanym w terminie 14 dni od dnia uprawomocnienia się wyroku rozesłania przesyłką poleconą za potwierdzeniem odbioru, względem członków Koła (...) z siedzibą w P., przeprosin o treści i formacie wskazanym w pkt 2 niniejszego pozwu podpisanych pełnymi imionami i nazwiskami pozwanych,

4) zasądzenie od pozwanych na rzecz powoda solidarnie kwoty 20.000 zł tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty,

5) zasądzenie od pozwanych na rzecz powoda solidarnie zwrotu kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych.

W uzasadnieniu powód wskazał, że wraz z pozwanymi był członkiem Koła (...) R. z siedzibą w P.. W dniu 05.08.2022 r. podjęto uchwałę nr(...) i wykluczono go z Koła (...). W uzasadnieniu uchwały podano, iż taka decyzja wynika z faktu, że powód zaprzestał wykonywania swoich zobowiązań względem K., a wynikających ze złożonego w dniu 12.03.2013 r. oświadczenia. Jako kolejną podstawę wykluczenia wskazano, że powód obrażał uczestników zebrania zarzucając im kradzież oraz używając wulgaryzmów. Ponadto, dokonał nagrania z posiedzenia Zarządu Koła i rozpowszechnił je bez zgody uczestników, naruszając tym samym dobre imię uczestników spotkania, w związku z czym uznano takie zachowanie za rażące naruszenie zasad etyki łowieckiej lub dobrych obyczajów. Powód wniósł odwołanie od powyższej uchwały, jednak Walne Zgromadzenie Koła (...) R. postanowiło nie uwzględnić odwołania i tym samym utrzymać w mocy uchwałę o wykluczeniu powoda z K. na podstawie przesłanek stanowiących pomówienie. Zachowanie pozwanych stanowiło niedozwoloną ingerencję w sferę chronionych dóbr osobistych powoda. Nie sposób stwierdzić, że powód uchylał się od pracy zleconej mu przez organy koła bądź też, aby poprzez swoje zachowanie rażąco naruszył zasady współżycia koleżeńskiego, dobre obyczaje bądź zasady etyki i tradycji łowieckiej (pozew k. 4-7v).

Pozwani R. P. (1), D. S. (1), M. K. (1), K. T. (1), M. G. (1), wnieśli o oddalenie powództwa i zasądzenie od powoda na rzecz każdego z pozwanych kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych lub spisu kosztów który przedłożą na rozprawie wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego za okres od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty.

W odpowiedzi na pozew pozwani przyznali, że:

- powód był członkiem KŁ (...) R. z siedzibą w P.,

- uchwałą Zarządu (...) (...) z dnia 05.08.2023 r. utrzymaną w mocy uchwałą Walnego Zgromadzenia K. z dnia 18.09.2022 r. został wykluczony z członków K.,

- przyczyny wykluczenia są wskazane w treści w/w uchwał.

Jednocześnie pozwani zaprzeczyli, że:

- naruszyli dobra osobiste powoda w trakcie obrad Zarządu czy Walnego Zgromadzenia,

- formułowali wobec powoda nieprawdziwe i obraźliwe informacje, które go zniesławiły,

- wykluczenie powoda z KŁ (...) było bezprawne.

Wskazali, że nie mogli naruszyć dóbr osobistych powoda łącznie z racji samego pełnienia funkcji KŁ (...), a taką zbiorową odpowiedzialność próbuje przypisać wszystkim pozwanym w pozwie powód. Pozwani podejmowali decyzje w sprawie wykluczenia powoda na posiedzeniu Zarządu oraz brali udział w Walnym Zgromadzeniu K. w związku z pełnioną funkcją w KŁ (...) oraz członkostwem w tym zrzeszeniu na podstawie statutu (...) oraz ustawy prawo łowieckie. Zdaniem pozwanych ich działanie nie było bezprawne. Powód nie został wykluczony bez żadnej przyczyny w sposób złośliwy oraz na podstawie fałszywych oskarżeń kierowanych przez pozwanych w celu jego zniesławienia. Pozwani działali w ramach przyznanych im uprawnień i ocenili zachowanie powoda (rzeczywiste), jako nadające się do podjęcia decyzji o jego wykluczeniu z K., to nie sposób uznać ich zachowania za bezprawne w rozumieniu art. 24 § 1 k.c. Powód zaniechał postępowania odwoławczego, a służyło mu odwołanie do Zarządu Okręgowego (...) w O., a następnie do Sądu Okręgowego na podstawie art. 33 ust. 6 Prawa Łowieckiego (odpowiedź na pozew k. 51-52).

Powód pismem z dnia 06.12.2023 r. zmodyfikował żądanie pozwu w ten sposób, że wniósł o:

1) nakazanie pozwanym dokonania czynności niezbędnych do usunięcia skutków naruszenia dóbr osobistych powoda poprzez zamieszczenie w terminie 14 dni od daty uprawomocnienia się wyroku na łamach czasopisma (...) w kolejnych dwóch numerach czasopisma, sporządzonych czcionką rozmiar 12, Times new roman, przeprosin następującej treści: „W nawiązaniu do podnoszonych przez nas twierdzeń i komentarzy względem kolegi G. K. w trakcie obrad Zarządu Koła Łowieckiego (...) R. z siedzibą w P. w dniu 5 sierpnia 2022 r. oraz Walnego Zgromadzenia K. w dniu 18 września 2022 r. przepraszamy za jego pomówienie, naruszenie jego dobrego imienia, czci i sławy, a ponadto narażenie na utratę wizerunku. W imieniu własnym formułowaliśmy w kierunku naszego kolegi nieprawdziwe, a w konsekwencji obraźliwe informacje, jakoby kolega G. K. dopuścił się bezprawnego rozpowszechnienia nagrania z posiedzenia Zarządu Koła w dniu 15.12.2021 r., miał być w stosunku do członków koła niekoleżeński oraz jakoby miał zaprzestać wykonywania prac na rzecz koła odmawiając ich świadczenia, co było niezgodne z prawdą i w efekcie doprowadziło do jego zniesławienia. Oświadczenia te są pomówieniami oraz oszczerstwami godzącymi w jego dobre imię. Nasze postępowanie było naganne oraz niczym nieuprawnione i doprowadziło do wprowadzenia w błąd”, podpisanych pełnymi imionami i nazwiskami pozwanych,

2) nakazanie pozwanym w terminie 14 dni od dnia uprawomocnienia się wyroku rozesłania przesyłką poleconą za potwierdzeniem odbioru, względem członków Koła (...) z siedzibą w P., przeprosin o treści i formacie wskazanym w pkt. 1 niniejszego pisma podpisanych pełnymi imionami i nazwiskami pozwanych,

3) nakazanie pozwanym w terminie 14 dni od dnia uprawomocnienia się wyroku rozesłania przesyłką poleconą za potwierdzeniem odbioru, względem członków Zarządu Okręgowego Polskiego Związku Łowieckiego w O., przeprosin o treści i formacie wskazanym w pkt. 1 niniejszego pisma podpisanych pełnymi imionami i nazwiskami pozwanych,

4) zasądzenie od pozwanych na rzecz powoda solidarnie kwoty 20.000 zł tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty,

5) zasądzenie od pozwanych na rzecz powoda solidarnie zwrotu kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych.

Powód cofnął wniosek zawarty w punkcie 1 pierwotnego żądania pozwu (pismo powoda – k. 110-11, 122-127).

Pozwani wnieśli o oddalenie powództwa i podtrzymali wnioski zawarte w odpowiedzi na pozew z dnia 14.07.2022 r. (pismo pozwanych – k. 131-133).

Na posiedzeniu w dniu 05.01.2024 r. powód oświadczył, że cofnięcie żądania w pkt I pozwu jest ze zrzeczeniem się roszczenia w tym zakresie (protokół posiedzenia - k. 146)

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W 2013 r. jelenie uszkodziły powodowi pryzmę z kiszonką kukurydzy na podwórku, w pobliżu obory. Powód zgłosił szkodę do oszacowania. Kwota do zapłaty wynosiła ok. 2.000 zł. Wówczas do powoda przyjechał ówczesny Prezes Koła (...) R. z siedzibą w P. (dalej: K.). Zaproponowano powodowi, że zostanie przyjęty do koła, w zamian będzie pomagał przy pracach przy użyciu własnego sprzętu i nie będzie miał roszczeń odszkodowawczych lub dostanie odstrzał na cały sezon nie będąc członkiem koła w zamian za odszkodowanie.

(dowód: zeznania powoda – k. 196-200)

Powód w dniu 12.03.2013 r. złożył do K. wniosek o przyjęcie go w poczet członków. W oświadczeniu tym powód zobowiązał się do pomocy w pracach niezbędnych do prowadzenia K. przy użyciu jego sprzętu bez wynagrodzenia oraz zrezygnował z odszkodowania za szkody łowieckie. Wskazał, że zobowiązanie ma obowiązywać na czas przynależności do K..

(dowód: pismo powoda z dnia 12.03.2013 r. – k. 55, zeznania świadka K. W. – k. 191-192, zeznania powoda – k. 196-200, zeznania pozwanego R. P. – k. 200-202v, zeznania pozwanego M. K. k. 221-223v)

Powód nie został przyjęty w poczet członków K.. Natomiast otrzymał pełen odstrzał z wyłączeniem zwierzyny trofealnej w zamian za powstałe już szkody i te, które mogą pojawić się w przyszłości.

W między czasie powód zaczął pomagać w K. – orał poletka, nęciska – mając na uwadze, że może to zwiększyć liczbę zwierzyny.

(dowód: zeznania świadka J. O. – k. 189v-191, zeznania świadka K. W. – k. 191-192, zeznania powoda – k. 196-200, zeznania pozwanego M. K. k. 221-223v)

Rok później powód złożył ponownie wniosek o przyjęcie do K.. Powód został przyjęty. Do 2021 r. członkostwo powoda w K. przebiegało bezkonfliktowo. Powód wykonywał prace na rzecz K. w wyższym wymiarze, niż to wynikało z statutu.

( dowód: zeznania świadka J. O. – k. 189v-191, zeznania świadka K. W. – k. 191-192, zeznania pozwanego R. P. – k. 200-202v)

W 2019 r. powód aplikował na stanowisko podłowczego jednak nie otrzymał poparcia. Zainicjował on wówczas procesy zmierzające do usunięcia z tej funkcji D. S. (1), na podstawie przepisów statutu, twierdząc, że zaprzestał jej pełnienia. Pozwany D. S. (1) – żołnierz zawodowy wyjechał wówczas na misje. Pozwany R. P. wystąpił wówczas do Zarządu Okręgowego czy w zaistniałej sytuacji uzasadnione jest odwołanie z funkcji. Zarząd Okręgowy wskazał, że nie jest to zasadne.

(dowód: zeznania pozwanego R. P. – k. 200-202v)

W skład Zarządu Koła w 2021 r. i 2022 r. wchodził prezes M. K. (1), łowczy M. G. (1), sekretarz R. P. (1), skarbnik K. T. (1), podłowczy P. G. i podłowczy D. S. (1).

(okoliczność bezsporna)

Powód nie zgłaszał szkód gdy zwierzyna wyrządziła szkody w jego płodach.

(dowód: zeznania świadka K. W. – k. 191-192)

Powód wielokrotnie pracował na rzecz K. używając własnego traktora orając buchtowiska, ziemię pod uprawę, rozwożąc słomę oraz udostępniał nieodpłatnie sianokiszonkę. Używał własnego sprzętu przy budowie ambon. Powodowi nie zwracano środków za paliwo. Nie domagał się zwrotu za poniesione szkody związane z uszkodzeniem sprzętu w trakcie wykonywania prac na rzecz K..

Prace wykonywane przez powoda swoim sprzętem były szacowane wyżej, aby odzwierciedlić fakt użycia sprzętu. Jedna godzina pracy ciągnika była równa dziesięciu godzinom zwykłej pracy myśliwego.

(dowód: zeznania świadka K. W. – k. 191-192, zeznania świadka M. S. – k. k. 192, zeznania pozwanego D. S. – k. 202v-204)

Pod koniec lutego 2021 r. pozwany podłowczy D. S. (1) skontaktował się z powodem, informując że wieziona jest do niego karma dla dzikich zwierząt i zostanie ona rozładowana na jego podwórku, zaś powód ma ją rozwieść po lesie. Powód wskazał, że jego syn rozładuje karmę, zaś on jutro ją rozwiezie. W tym dniu powód miał zaplanowany wyjazd z ojcem do szpitala. Powód w późniejszym czasie dowiedział się, że ta sytuacja spotkała się z nierozumieniem podłowczego, który oczekiwał wykonania prac w wskazanym przez siebie czasie.

(dowód: zeznania świadka K. W. – k. 191-192, zeznania powoda – k. 196v-200)

Pozwany łowczy M. G. (1) sporządził na podstawie sprawozdań podłowczych zestawienie godzin przepracowanych przez członków K. w sezonie 2020/2021 oraz 2021/2022 r. Wynikało z nich, że powód w sezonie 2020/2021 przepracował łącznie 140 godzin, zaś w okresie 2021/2022 łącznie 215 godzin.

(dowód: zestawienie – k. 141-142, 144-145)

W dniu 02.04.2021 r. powód poorał poletka – co robił każdego roku według zaleceń Zarządu Koła. Pozwany D. S. (1) był niezadowolony, że zostało powyższe wykonane bez uzgodnień z jego osobą.

W tym czasie powód dowiedział się, że w sporządzonym bilansie przepracowanych godzin na rzecz K. brakuje 155 godzin na jego niekorzyść. Powód zgłosił tę sytuację Zarządowi. W celu wyjaśnienia 27 kwietnia 2021 r. odbyło się spotkanie. Prezes Zarządu był zdziwiony zaistniałą sytuacją, podobnie jak pozostali członkowie, bowiem w ich ocenie powód wykonał prace w wskazanym przez siebie wymiarze.

(dowód: zeznania powoda – k. 196v-200, zeznania pozwanego K. T. – k. 223 )

Powód w maju 2021 r. zgłosił Prezesowi K. oraz członkom Zarządu R. P. i M. G., że otrzymał informację, że pozwany D. S. (1) mówił, że go załatwi.

(dowód: zeznania powoda – k. 196v-200)

W dniu 05.09.2021 r. odbyło się Walne Zgromadzenie K., na którym powód wskazał, że przepracował na rzecz K. 295 godzin, zaś w dokumentacji widniało ich zaledwie 140. Nie zostały uwzględnione prace na 3 ha łąk. Wobec braku uwzględnienia tych prac powód oświadczył, że obowiązuje go taki sam plan pracy jak innych myśliwych, a nakładanie dodatkowych obowiązków jest niezgodne z statutem. Ponadto, zwrócił uwagę na to, że wszyscy w K. mają wypracować 20 godzin podczas gdy w punkcie 4 planu pracy „Uprawa poletek” ppkt. 2,3,4 odnoszą się wyłącznie do jego osoby, a prace te wymagają 300 godzin. Wzburzony powód zarzucił publicznie Zarządowi, że ten „zwinął” mu 150 godzin/. Podał, że ze względu na podpisaną umowę podczas przyjęcia go do Koła (...) uczciwie wywiązywał się z zadań do kwietnia tego roku, to jest do momentu kiedy K.. D. S. (1) go „osrało” czym Zarząd wiedział. Pozwany R. P. (1) przyznał, że powód dotychczas wykonywał większą pracę. Powód złożył wniosek o zmianę planu prac i wskazanie innego wykonawcy co do części dotyczącej „uprawy poletek” w pkt 2, 3, 4. W wyniku głosowania wniosek powoda został przyjęty.

Powód z pozwanym D. S. (1) pozostawał w konflikcie. Powód podczas Zgromadzenia zarzucał pozwanemu, że ten go pomówił o to, że nie chce pracować, przestał pracować i składa donosy. W celu wyjaśnienia powyższych kwestii została zarządzona przerwa w obradach. Podczas przerwy odbyło się spotkanie powoda, członków zarządu oraz drugiego podłowczego. Zarząd oczekiwał, że powód będzie w dalszym ciągu wykonywał wszystkie prace, zaś powód nie chciał tych prac wykonywać pod kierownictwem pozwanego D. S. (1). Wobec tego zaproponował, aby ten podał się do dymisji, na co pozwany się nie zgodził.

(dowód: zeznania powoda – k. 196v-200, zeznania pozwanego K. T. – k. 223 , protokół z dnia 05.09.2021 r. – k. 56-52)

Pozwany w dalszym ciągu wykonywał prace na rzecz K. w zakresie ustalonym z Zarządem Koła. Uchwałą Walnego Zgromadzenia K. z 5 września 2021 r. zwiększono kwotę godzin prac na rzecz K. z 20 do 30 rocznie.

(dowód: zeznania powoda – k. 196v-200, zeznania pozwanego K. T. – k. 223, protokół Walnego k. 60)

Podczas polowania zbiorowego w listopadzie powód odstrzelił łanię. Oświadczył ustnie, że nie będzie jej brał na użytek własny. Wówczas M. S. (2) zgłosił chęć zabrania łani pozwanemu łowczemu M. G. (1) i uzyskał na to zgodę.

W dniu 30.11.2021 r. Koło wystawiło fakturę VAT nr (...) na dane powoda na kwotę 552,50 zł tytułem tuszy jelenia łani na użytek własny. Pozwani K. T. (1) i M. G. (1) podpisali powyższą fakturę VAT.

W dniu 01.12.2021 r. powód skontaktował się z pozwanym M. G. kiedy ma przyjechać po odstrzał dla siebie. Został poinformowany, że nie otrzyma odstrzału ponieważ zalega z opłatami na rzecz K..

M. S. (2) pojechał do skarbnika K. aby uregulować należność. Został poinformowany, że nie może zapłacić należności, ponieważ może uczynić to osoba, które odstrzeliła zwierzę. Ostatecznie faktura została opłacona przez M. S. (2) w dniu 02.12.2021 r.

W dniu 03.12.2021 r. powód odebrał odstrzał, jednak nie uwzględniał on odstrzału jelenia-byka, a dodatkowo została wpisana mniejsza ilość zwierzyny niż inny myśliwym.

(dowód: faktura VAT nr (...)- k. 17, oświadczenie z dnia 20.04.2022 r. k. 15 w aktach dochodzenia (...) (...), (...)-O.Ds.844.2022 stanowiących załącznik do niniejszej sprawy, zeznania świadka M. S. – k. 192, zeznania świadka M. J. – k. 195v-196, zeznania powoda – k. 196-200, zeznania pozwanego R. P. – k. 200-202v, zeznania pozwamego K. T. – k. 222v-223v, zeznania pozwanego M. G. – k. 223v-225v)

W dniu 15.12.2021 r. odbyło się posiedzenie Zarządu Koła w którym uczestniczył powód. Jego celem było załagodzenie sporu. Za zgodą stron było ono nagrywane. Nagranie było dokonane przez członków Zarządu K. pozwanych R P. i M. G. oraz powoda.

Pozwany D. S. (1) potwierdził, że prace zostały wykonane przez powoda, ale z uwagi na nieprzedstawienie protokołów do rozliczenia godziny nie zostały uwzględnione. W trakcie spotkania ze strony niektórych członków Zarządu K. niejednokrotnie padały słowa powszechnie uznawane za wulgarne. Prezes Zarządu wskazał na konieczność rozliczenia godzina powoda, gdyż nie podlega wątpliwości, że praca została wykonana i powinna być rozliczona. Ostatecznie zostało uznanych 180 dodatkowych godzin przepracowanych przez powoda.

Powód uzyskał wówczas informację, że nie otrzymał odstrzału jelenia-byka z uwagi na zaległość za zapłatę za tuszę łani.

Ostatecznie Prezes Zarządu przeprosił powoda, zaś powód przeprosił zgromadzone osoby, doszło do uścisków dłoni. Ustalono, że powodowi zostanie dopisany odstrzał jelenia-byka. Sporządzone przez powoda pismo – przygotowaną skargę do Zarządu Okręgowego (...) wrzucono do ognia i spalono, zgodnie stwierdzając, że konflikt został zażegnany.

(dowód: protokół z dnia 15.12.2021 r. – k. 63, zeznania powoda – k. 196-200, zeznania pozwanego R. P. – k. 200-202v, zeznania pozwanego D. S. – k. 202v-204, zeznania pozwanego M. K. – k. 204, zeznania pozwanego K. T. – k. 222v-223v, zeznania pozwanego M. G. – k. 223v-225v)

Powód w roku 2021 r. zgodnie z protokołami wykonał na rzecz K. prace w ilości:

- 155 godzin protokół oznaczony datą sezon 2021-2022,

- 35 godzin protokół z dnia 01.04.2021 r.

- 10 godzin protokół z dnia 15.10.2021 r.,

- 10 godzin protokół z dnia 29.11.2021 r.

(dowód: protokoły z czynności gospodarczych – k. 107-109, k. 116-117, k. 128-129, k. 220, zeznania pozwanego M. G. – k. 223v-225v)

Powód po Świętach Bożego Narodzenia zadzwonił do pozwanego M. G. w sprawie dopisania mu jelenia-byka, ponieważ zostały jeszcze dwa, a sezon się kończy. Podczas rozmowy został poinformowany, że nie zostanie dopisany mu żądany odstrzał z uwagi na decyzję Zarządu Koła. Powód również skontaktował się w tej sprawie z Prezesem Zarządu ale również spotkał się z odmową. Przyczyną braku odstrzału miało być brak płatności za tuszę łani.

(dowód: zeznania powoda – k. 196-200, zeznania pozwanego D. S. – k. 202v-204)

Powód złożył pismo do Komisji Rewizyjnej K. wskazując w nim na nieprawidłowości w działaniu K. poprzez nierówne traktowanie członków K.. Wskazał, że Zarząd pozbawił go odstrzału jelenia-byka oraz pomniejszył odstrzał na pozostałą zwierzynę, jak również, że nieprawdziwe są informacje dotyczące zaległości powoda w zapłacie na rzecz K. kwoty tytułem tuszy łani.

(dowód: pismo powoda – k. 65-67)

Powód w dniu 04.01.2022 r. skierował do Zarządu Okręgowego w O. pismo, w którym wskazał, że Zarząd Koła w grudniu 2021 r. odebrał mu odstrzał jelenia-byka oraz został zmniejszony odstrzał na pozostałą zwierzynę. Podkreślił, że nie zalegał z płatnościami na rzecz K. oraz miał wypracowane godziny.

(dowód: pismo powoda z dnia 04.01.2022 r. – k. 216-217v)

Powód składając pismo do Zarządu Okręgowego w dniu 04.01.2022 r. załączył nagranie z posiedzenia Zarządu Koła z dnia 15.12.2021 r. Jednak Zarząd Okręgowy przyjął pismo bez załącznika w postaci nagrania. Nagranie nie było odsłuchiwane przez Zarząd Okręgowy.

(dowód: e-mail z dnia 19.07.2022 r. – k. 104, e-mail z dnia 31.10.2024 r. – k. 194, zeznania świadka R. A. – k. 187v-188, zeznania świadka C. H. – k. 188v., zeznania świadka H. Z. – k. 189, zeznania świadka M. J. – k. 195v-196, zeznania powoda – k. 196-200, nagranie zebrania – nośnik danych k. 117,129)

Polski Związek Łowiecki Zarząd Okręgowy w O., w związku z pismem powoda z dnia 04.01.2022 r. zwrócił się w dniu 13.01.2022 r. do Zarządu Koła o pisemne wyjaśnienie spraw wskazanych przez powoda. W szczególności zasad jakimi kierował się Łowczy K. wydając powodowo upoważnienie do wykonywania polowania nr (...) oraz rozliczenie należności za tuszę łani jelenia szlachetnego pozyskanej przez powoda na polowaniu zbiorowym, jak również zasad przydzielania prac do wykonania przez poszczególnych członków K..

(dowód: pismo Zarządu Okręgowego z dnia 13.01.2022 r. – k. 213)

W dniu 20.01.2022 r. członkowie Zarządu K. oświadczyli, że nie wyrazili zgody na rozpowszechnianie nagrania zebranka Zarządu Koła z dnia 15.12.2021 r.

(dowód: oświadczenie z dnia 20.01.2022 r. – k. 64)

Zarząd Koła w piśmie z dnia 28.02.2022 r. w odpowiedzi na pismo Zarządu Okręgowego z dnia 13.01.2022 r. nie podzielił zastrzeżeń powoda. Wskazał, że wielokrotnie próbowano uspokoić zbędne emocje i rozwiązać spory.

(dowód: pismo Zarządu Koła z dnia 28.02.2022 r. – k. 214-215)

W 2022 r. powód używał swojego sprzętu do budowy ambony, ciągnika z turem, ciągnika z przyczepą i ciągnika do ściągania drewna z lasu. Ustalenia co do budowy ambony zostały poczynione rok wcześniej. Ambona została postawiona na polu powoda. Powód nie otrzymał zwiększonych odstrzałów w związku z pracami na rzecz K..

(dowód: zeznania powoda – k. 196-200)

Zarząd Koła Łowieckiego wezwał powoda pismem z dnia 14.05.2022 r. na posiedzenie Zarządu Koła w dniu 05.08.2022 r., w celu złożenia wyjaśnień. Poinformowano, że na posiedzeniu Zarządu zostanie rozpatrzona sprawa wykluczenia powoda z Koła (...).

(dowód: wezwanie – k. 143)

Polski Związek Łowiecki Zarząd Okręgowy w O. pismem z dnia 27.05.2022 r rozpatrzył pismo powoda wskazując, m.in. że:

- zobowiązanie powoda do rezygnacji z odszkodowań za szkody łowiecki nadal obowiązuje, natomiast do wymiaru prac społecznych to obowiązują one powoda w takim wymiarze, w jakim obowiązują każdego członka K.,

- nie było przeciwskazań do umieszczenia w upoważnieniu do wykonywania polowania wydanym powodowi w dniu 01.12.2021 r. zapisu umożliwiającego pozyskanie byka jelenia szlachetnego.

Jednocześnie Zarządu Okręgowy zobowiązał Zarząd Koła do opracowania i przedstawienia na najbliższym Walnym Zgromadzeniu projektów uchwał dotyczących zasad wydawania upoważnień do wykonywania polowań indywidualnych oraz zasad zagospodarowania pozyskanej zwierzyny.

(dowód: pismo Zarządu Okręgowego z dnia 27.05.2022 r. – k. 18-21)

W dniu 10.06.2022 r. Zarząd Koła podjął uchwałę nr (...), którą na podstawie § 32 ust. 1 pkt 3 Statutu (...) wykluczył powoda z K..

(dowód: uchwała (...) – k. 218-219)

Powód w dniu 22.06.2022 r. złożył zawiadomienie o tym, że:

- w listopadzie 2021 r. w miejscowości P. poprzez użycie nieprawdziwej dokumentacji w postaci protokołu przekazania tuszy łani na użytek własny został doprowadzony do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w postaci pieniędzy w kwocie 550 zł przez członków Zarządu Koła (...), które zostały pobrane z jego indywidualnego konta,

- w listopadzie 2021 r. członkowie zarządu Koła (...) tworzyli fałszywe dowody w postaci protokołu przekazania tuszy na użytek własny i stworzenie fikcyjnej zaległości w wyniku czego został ukarany dyscyplinarnie poprzez odebranie upoważnienia na odstrzał jelenia-byka na 90 dni od 1 grudnia 2021 r.

Komenda Powiatowa (...) w M. w dniu 22.08.2022 r. wydała postanowienie o odmowie wszczęcia dochodzenia o czyn z art. 286 § 1 k.k. wobec braku znamion czynu zabronionego.

Powód złożył do akt sprawy nagranie z posiedzenia Zarządu Koła z dnia 15.12.2021 r.

(dowód: akta dochodzenia (...) stanowiące załącznik do niniejszej sprawy i w nich: notatka urzędowa – k. 1, protokół przyjęcia ustnego zawiadomienia – k. 4-5, postanowienie o odmowie wszczęcia dochodzenia – k. 33).

W dniu 06.07.2022 r. Zarząd Okręgowy na podstawie § 98 ust. 1 pkt 1 oraz § 118 ust. 2 w związku z § 28 pkt 4 Statuty Polskiego Związku Łowieckiego uchylił uchwałę nr(...)Zarządu Koła Łowieckiego (...) z siedzibą w P. z dnia 10.06.2022 r. w sprawie wykluczenia powoda, ze względu na jej niezgodność ze Statutem Polskiego Związku Łowieckiego. Powód nie został wezwany na posiedzenie Zarządu i nie mógł złożyć wyjaśnień, co stanowiło uchybienie proceduralne.

(dowód: uchwała nr 8 Zarządu Okręgowego (...) w O. z dnia 06.07.2022 r. – k. 105-106, zeznania świadka M. J. – k. 195v-196)

Zarząd Koła w dniu 05.08.2022 r. podjął uchwałę nr (...) na podstawie, której wykluczył powoda z K.. W uchwale jako przyczyny powyższej decyzji wskazano, że:

- począwszy od 2021 r. powód zaprzestał udzielać pomocy w pracach niezbędnych do prowadzenia koła przy użyciu własnego sprzętu,

- powód obrażał uczestników zebrania w dniu 05.09.2021 r. zarzucając im kradzież oraz używając wulgaryzmów oraz dokonał nagrania z posiedzenia Zarządu Koła i rozpowszechnił je bez zgody jego uczestników, naruszając tym samym dobre imię uczestników spotkania.

(dowód: uchwała nr(...) – k. 22-23 oraz k.71-73, protokół z posiedzenia Zarządu – k. 68-70v)

Powód odwołał się od powyższej uchwały do Walnego Zgromadzenia K.. Podczas Zgromadzenia w dniu 18.09.2022 r. przedstawiono powodowi zarzuty wskazane w zaskarżonej uchwale Zarządu, które wcześniej zostały na piśmie przekazane członkom K.. Podkreślano w szczególności to, że powód nie wykonuje prac na rzecz K., jest niekoleżeński oraz rozpowszechnił nagranie. Zostało odczytane oświadczenie Zarządu Okręgowego, że mimo woli przekazania przez powoda nagrania, nie zostało ono przyjęte. Walne Zgromadzenie K. podjęło uchwałę nr(...), w której postanowiło nie uwzględnić odwołania i tym samym utrzymać w mocy uchwałę Zarządu K. nr (...).

(dowód: uchwała nr (...) – k. 24-25v, protokół Zwyczajnego Walnego Zgromadzenia Członków K. – k. 26-31v, zeznania świadka J. O. – k. 189v-191, zeznania świadka K. W. – k. 191-192, zeznania świadka M. S. – k. k. 192, zeznania świadka P. S. – k. 192v-193, zeznania pozwanego M. K. k. 221-223v)

Powód został wykluczony z K. z powodu tego, że nie chciał wykonywać prac ponad wymiar. Ponadto, powód w ocenie członków Zarządu K. był niekoleżeński, ponieważ złożył skargę.

(dowód: zeznania pozwanego R. P. – k. 200-202v)

Na dzień wykluczenia z K. powód miał wykonanych 30 godzi pracy na rzecz K. w roku 2022.

(dowód: zeznania powoda – k. 196-200)

Pismem z dnia 09.03.2023 r. powód skierował do pozwanych wezwanie do zaniechanie naruszenia dóbr osobistych poprzez usunięcie w terminie 7 dni od otrzymania pisma wszelkich nieprawdziwych treści na temat powoda poczynionych w okresie od 05.08.2022 r. do chwili obecnej. W wezwaniu został wskazany wyraźnie sposób, w jaki ma nastąpić usunięcie skutków naruszenia dóbr osobistych powoda, które miało miejsce na posiedzeniu Zarządu Koła w dniu 05.08.2022 r. Jednocześnie powód wezwał pozwanych do zapłaty na swoją rzecz kwoty 20.000 zł tytułem zadośćuczynienia.

(dowód: pismo powoda z dnia 09.03.2023 r. wraz z zwrotnym potwierdzeniem odbioru – k. 12-16)

Pismem z dnia 30.03.2023 r. Polski Związek Łowiecki Zarząd Okręgowy w O. wyraził swoje stanowisko co do pism składanych przez powoda w dniu 21.02.2023 r., 22.03.2023 r. oraz 24.03.2023 r. Zarząd Okręgowy wskazał, że wniosek powoda o uchylenie uchwały nr (...) Walnego Zgromadzenia jest bezpodstawny.

Pismem z dnia 31.03.2023 r. Polski Związek Łowiecki Zarząd Okręgowy w O. wskazał, że nie znalazł podstaw do uchylenia uchwały nr (...) w sprawie wykluczenia powoda z członkostwa w K..

( dowód: pismo Zarządu Okręgowego z dnia 30.03.2023 r. – k. 72-73, pismo Zarządu Okręgowego z dnia 31.03.2023 r. – k. 74-75, k. 101-103)

Powód 8 dni przed upływem terminu do złożenia odwołania skierował je za pośrednictwem Zarządu Koła do Sądu Okręgowego w Olsztynie. Zarząd Koła przetrzymał je 1,5 miesiąca – nie informując o nieprawidłowym wniesieniu jak również nie przesłał do Sądu.

(dowód: zeznania świadka M. J. – k. 195v-196, zeznania powoda – k. 196-200)

Wykluczenie z K. samo w sobie nie wyklucza możliwości polowania.

(dowód: zeznania świadka R. A. – k. 187v-188)

Na skutek wykluczenia powód zaprzestał polowania. Próbował polować z kolegą w K. O. M.. Jednak przekazał powodowi ten kolega, członkowi zarządu K. – pozwani M. K., R. P. i M. G. interweniowali u Prezesa K. O. M. w tej sprawie. Dopiero po dwóch latach powód zaczął polować gościnnie w innych K.. Obecnie powód nie jest członkiem żadnego koła. Myśliwi wierzą, że zarzuty kierowane przeciwko powodowi są prawdziwe.

(dowód: zeznania powoda – k. 196-200)

Gdy powód wstępował do K., posiadało ono 1,5 ha ziemi, zaś gdy został z niego wykluczony było to już 9 ha.

(dowód: zeznania powoda – k. 196-200)

Sąd zważył, co następuje:

Proces wykazał, że doszło do naruszenia dóbr osobistych powoda, co wpłynęło na opinię powoda w grupie myśliwych przez niezgodne z prawdą zarzucenie powodowi zaprzestania prac na rzecz K. oraz dokonania nagrania i rozpowszechnienia bez zgody uczestników posiedzenia Zarządu Koła. W świetle ustalonych okoliczności faktycznych sprawy powództwo zasługiwało na uwzględnienie w części dotyczącej:

- nakazania pozwanym zamieszczenia w na łamach czasopisma (...) przeprosin o wskazanej przez Sąd treści,

- nakazania pozwanym rozesłania do wszystkich członków Koła (...), przeprosin o treści jak i formacie wskazanym wyżej,

- nakazania pozwanym rozesłania do członków Zarządu Okręgowego Polskiego Związku Łowieckiego w O., przeprosin o treści jak i formacie wskazanym wyżej.

Uwzględnieniu podlegało również roszczenie o zapłatę zadośćuczynienia w kwocie 10.000 zł.

Natomiast oddaleniu podlegało roszczenie o zapłatę zadośćuczynienia w pozostałym zakresie oraz o dokonanie publikacji przeprosin dwukrotnie (w ocenie Sądu jednokrotna publikacja jest adekwatna do dokonanych naruszeń), zaś w zakresie treści przeprosin co do słów „a w konsekwencji obraźliwe informacje”, „miał być w stosunku do członków koła niekoleżeński”, „Oświadczenia te są pomówieniami oraz oszczerstwami godzącymi w jego dobre imię. ”.

Wobec cofnięcie przez powoda żądania o nakazanie pozwanym usunięcia wszelkich nieprawdziwych treści na temat powoda G. K., poczynionych w okresie od dnia 5 sierpnia 2022 r. do chwili obecnej, w których w sposób bezprawny i zawiniony naruszają dobra osobiste powoda, w szczególności cześć, godność, dobre imię oraz wizerunek oraz nakazanie pozwanym zaniechania dalszych działań naruszających dobra osobiste powoda poprzez zaprzestanie rozpowszechniania nieprawdziwych informacji na temat powoda, postępowanie w tym zakresie zostało umorzone.

Powód domagał się nakazania pozwanym usunięcia wszelkich nieprawdziwych treści na temat powoda G. K., poczynionych w okresie od dnia 5 sierpnia 2022 r. do chwili obecnej, w których w sposób bezprawny i zawiniony naruszają dobra osobiste powoda, w szczególności cześć, godność, dobre imię oraz wizerunek oraz nakazanie pozwanym zaniechania dalszych działań naruszających dobra osobiste powoda poprzez zaprzestanie rozpowszechniania nieprawdziwych informacji na temat powoda. Pismem z dnia 06.12.2023 r. powód cofnął powyżej opisane żądanie. W ocenie Sądu czynność powoda nie jest sprzeczna z zasadami współżycia społecznego, z prawem ani nie zmierza do obejścia prawa, a więc dopuszczalna. Wobec skutecznego cofnięcia pozwu w części przez powoda, Sąd na podstawie art. 355 w zw. z art. 203 § 1 k.p.c. umorzył postępowania co do nakazania pozwanym usunięcia wszelkich nieprawdziwych treści na temat powoda G. K., poczynionych w okresie od dnia 5 sierpnia 2022 r. do chwili obecnej, w których w sposób bezprawny i zawiniony naruszają dobra osobiste powoda, w szczególności cześć, godność, dobre imię oraz wizerunek oraz nakazanie pozwanym zaniechania dalszych działań naruszających dobra osobiste powoda poprzez zaprzestanie rozpowszechniania nieprawdziwych informacji na temat powoda, o czym orzekł jak w punkcie I sentencji wyroku.

W pierwszej kolejności należy się odnieść do zarzutu pozwanych, że mogli naruszyć dobra osobiste powoda łącznie z racji samego pełnienia funkcji w Kole (...). W ich ocenie powód próbuje przypisać wszystkim pozwanym odpowiedzialność zbiorową. Powyższa kwestia podlegała już ocenie Sądów, które uznały, że członkowie organów mogą naruszyć dobra osobiste i ponoszą za to odpowiedzialność. W tym miejscu należy wskazać na fragmenty uzasadnień Sądu Najwyższego:

- wyrok z dnia 04.04.2014 r. w sprawie (...) „ W konsekwencji przyjąć należy, że sędzia może ponosić odpowiedzialność cywilną na podstawie art. 24 KC za bezprawne naruszenie dóbr osobistych strony w toku czynności jurysdykcyjnych. Konieczną przesłanką odpowiedzialności sędziego na podstawie art. 24 KC jest bezprawność działania lub zaniechania naruszającego dobro osobiste, przy wykonywaniu władzy sądowniczej.” ,

- wyrok z dnia 20.05.2015 r. w sprawie I CSK 534/14 „Kwestia odpowiedzialności osoby fizycznej za naruszenie dóbr osobistych w sytuacji, w której nie działa ona w imieniu własnym, ale w charakterze organu osoby prawnej lub w charakterze funkcjonariusza publicznego, była wielokrotnie przedmiotem rozważań w orzecznictwie Sądu Najwyższego. W świetle tych wypowiedzi, za utrwalony należy uznać pogląd, zgodnie z którym wskazane okoliczności nie eliminują automatycznie odpowiedzialności osoby piastującej funkcję organu lub funkcjonariusza publicznego, która dopuściła się naruszenia dóbr osobistych. (…) Osoba fizyczna występująca jako funkcjonariusz publiczny, która swoim działaniem, podjętym w ramach wykonywanej funkcji publicznej, naruszyła dobra osobiste innej osoby, może zatem ponieść odpowiedzialność z tego tytułu niezależnie od odpowiedzialności Skarbu Państwa, jeżeli spełnione zostały przesłanki określone w art. 24 § 1 KC. (…) W świetle przytoczonego stanowiska Sądu Najwyższego - aprobowanego przez skład orzekający - nie budzi wszakże wątpliwości, że osoba działająca jako funkcjonariusz publiczny nie może usprawiedliwiać naruszenia dóbr osobistych innej osoby wykonywaniem czynności związanych z pełnioną funkcją.”,

- wyrok z dnia 20.04.2016 r. w sprawie V CSK 479/15 „ W świetle jednolitego orzecznictwa Sądu Najwyższego za naruszenie dóbr osobistych przez członków komisji dyscyplinarnych w toku prowadzonego postępowania dyscyplinarnego odpowiadają oni osobiście a nie jednostka (osoba prawna), przy której działa komisja dyscyplinarna”,

- postanowienie z dnia 30.06.2022 r. w sprawie I CSK 1347/22 „ W orzecznictwie Sądu Najwyższego utrwalił się pogląd, że osoba fizyczna występująca jako funkcjonariusz publiczny, która swoim działaniem podjętym w ramach wykonywanej funkcji publicznej, naruszyła dobra osobiste innej osoby, może ponieść odpowiedzialność z tego tytułu niezależnie od odpowiedzialności Skarbu Państwa, jeżeli spełnione zostały przesłanki z art. 24 § 1 KC (…) W ramach obowiązującego porządku prawnego dopuszczalne są działania, które ze swej istoty dotykają dóbr osobistych człowieka, takich jak jego cześć (dobre imię). Jeżeli są one podejmowane w zakresie kompetencji i nie wykraczają poza granice działania w ramach porządku prawnego, to nie są bezprawne i nie prowadzą do powstania roszczeń zmierzających do ochrony dóbr osobistych, chyba że dochodzi do wyraźnego i poważnego naruszenia przepisów dotyczących określonego postępowania wykraczających poza jego niezbędność i cel”,

oraz uchwałę Sądu Najwyższego z dnia 27.09.2012 r. o sygn. akt III CZP 48/12, w której Sąd stwierdził, że „ Członek komisji dyscyplinarnej wyższej uczelni może ponosić odpowiedzialność na podstawie art. 415 KC za szkodę wyrządzoną przez naruszenie przepisów o postępowaniu dyscyplinarnym.”.

Mimo, że przetoczone orzeczenia dotyczą organów innych instytucji to pozostają aktualne również w niniejszej sprawie. Członkowie Zarządu Koła (...) mogą ponosić indywidualną odpowiedzialność za naruszenie dóbr osobistych. Wobec tego, bezsprzecznie pozwani posiadają legitymację bierną w niniejszym postępowaniu. Tym samym możliwe było dalsze rozpoznawanie sprawy i dokonanie oceny czy pozwani rzeczywiście dopuścili się naruszenia dóbr osobistych powoda w sposób przez niego wskazany.

Przed przystąpieniem do merytorycznej oceny zgłoszonego powództwa należy wskazać, iż zgodnie z art. 23 k.c. dobra osobiste człowieka, jak w szczególności zdrowie, wolność, cześć, swoboda sumienia, nazwisko lub pseudonim, wizerunek, tajemnica korespondencji, nietykalność mieszkania, twórczość naukowa, artystyczna, wynalazcza i racjonalizatorska, pozostają pod ochroną prawa cywilnego niezależnie od ochrony przewidzianej w innych przepisach. Z faktu naruszenia dobra osobistego mogą wynikać dla poszkodowanego zarówno roszczenia majątkowe, jak i niemajątkowe. Spośród środków ochrony, jakie przysługują poszkodowanemu w razie naruszenia dóbr osobistych, art. 24 k.c. przewiduje możliwość żądania zaniechania tego działania naruszającego dobra, dopełnienia przez osobę naruszającą dobra czynności potrzebnych do usunięcia skutków naruszenia, w szczególności ażeby złożyła oświadczenie odpowiedniej treści i w odpowiedniej formie. Dodatkowo art. 448 k.c. umożliwia dochodzenie poszkodowanemu zadośćuczynienia, stanowiącą podstawową sankcję majątkową za doznaną krzywdę, albo zasądzenie odpowiedniej sumy pieniężnej na wskazany przez niego cel społeczny.

Rozpoznanie roszczenia o ochronę dóbr osobistych wymaga przede wszystkim ustalenia i dokonania oceny, czy i jakie dobro osobiste żądającego ochrony zostało naruszone, w dalszej zaś kolejności stwierdzenia bezprawności działania sprawcy, bądź też wystąpienia okoliczności bezprawność tę wyłączających.

Przepis art. 24 § 1 k.c. rozkłada ciężar dowodu w ten sposób, że na powoda nakłada obowiązek udowodnienia, iż pozwany naruszył jego dobra osobiste. Przepis formułuje również domniemanie bezprawności naruszenia dóbr osobistych. Oznacza to, że na pozwanym zatem spoczywa obowiązek udowodnienia, że jego działanie naruszające dobra osobiste powoda nie było bezprawne (wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 19 października 2005 roku, sygn. akt I ACa 353/05, Lex nr 175202).

Trzeba tu podkreślić, że granice ochrony stanowionej przez art. 23 k.c. są bardzo szerokie. Chroni on nie tylko przed naruszeniem czci, dobrego imienia ale i przed naruszeniem prawdy o osobie, która wpływa na jej ocenę w odczuciu własnym i innych.

W pierwszej kolejności wskazać, należy że Sąd dokonując oceny zeznań świadków miał na uwadze ich korelację, zgodność z zasadami logiki i doświadczenia życiowego oraz zgromadzonym pozostałym materiałem dowodowym, w szczególności złożonymi do akt sprawy dokumentami. Przesłuchani w sprawie świadkowie jak i strony postępowania przedstawiały w znacznym stopniu spójny przebieg wydarzeń związanych z członkostwem powoda w Kole (...) i jego wykluczeniem. Niemniej jednak w kwestiach dotyczących wykonywania prac przez powoda w wymiarze większym niż wynikający z statutu oraz nieotrzymania odstrzału jelenia szlachetnego byka stanowiska stron się różniły. Dokonana ocena całego materiału dowodowego pozwoliła dać wiarę stanowisku powoda w tym zakresie i zeznaniom tych osób, które te twierdzenia potwierdziły. Żadna ze stron nie kwestionowała wiarygodności złożonych do akt sprawy dokumentów jak również autentyczności dołączonego nagrania zebrania zarządu z dnia 15.12.2021 r.

Zarząd Koła w dniu 05.08.2022 r. podjął uchwałę nr (...) na podstawie, której wykluczył powoda z K.. W uchwale jako przyczyny powyższej decyzji wskazano, że:

- począwszy od 2021 r. powód zaprzestał udzielać pomocy w pracach niezbędnych do prowadzenia koła przy użyciu własnego sprzętu,

- powód obrażał uczestników zebrania w dniu 05.09.2021 r. zarzucając im kradzież oraz używając wulgaryzmów ,

- dokonał nagrania z posiedzenia Zarządu Koła i rozpowszechnił je bez zgody jego uczestników, naruszając tym samym dobre imię uczestników spotkania.

Powyższa uchwała została doręczona również wszystkim członkom Koła (...). Była ona również szeroko omawiana na Walnym Zgromadzeniu K., podczas którego było rozpatrywane odwołanie powoda od uchwały nr (...). Podczas dyskusji podniesiono również to, że powód jest niekoleżeński.

Jak wskazano wcześniej to na powodzie spoczywał obowiązek udowodnienia, że powyższe naruszyło jego dobra osobiste.

W pierwszej kolejności należy odnieść do zarzutu powoda, a za który oczekiwał przeprosin tj. za to, że został przedstawiony jako osoba niekoleżeńska. W tym wypadku należy rozważyć czy określenie niekoleżeński stanowi opinię czy też może podlegać ocenie na gruncie dóbr osobistych.

Sąd Najwyższy w uzasadnieniu wyroku z dnia 21 kwietnia 2023 r. w sprawie o sygn. akt II CSKP 1425/22 wskazał, że „ Po pierwsze, wolność słowa obejmuje nie tylko prawo do przedstawiania zweryfikowanych procesowo „bezpiecznych i pewnych informacji”, czy wygłaszania opinii, które są odbierane przychylnie, uważane za przekonujące czy neutralne, ale także wypowiedzi, które obrażają, oburzają lub wprowadzają niepokój (…) Wolność słowa obejmuje więc prawo do wypowiedzi, które mogą być odbierane zarówno według miar subiektywnych, jak i obiektywnych w społeczeństwie, jako bardzo dotkliwe. (…) Po drugie, ochrona wolności słowa uzależniona jest od tego, czy wypowiedź ma charakter informacji dającej się ocenić w kategoriach prawdy albo fałszu, czy charakter opinii (poglądu), która z natury nie poddaje się takiej weryfikacji. Wymaganie wykazania prawdziwości opinii (poglądu) jest niedopuszczalne. (…) Dopuszczalne jest jedynie w ściśle ograniczonym zakresie żądanie wykazania, że opinia posiada podstawy faktyczne (…) Sąd rozpoznający sprawę o ochronę dóbr osobistych ma obowiązek ustalić, czy wypowiedź ma charakter opinii i czy opinia ma podstawy faktyczne, czy też wypowiedź dotyczy faktów i czy służy społecznie uzasadnionemu interesowi.”

W ocenie Sądu określenie kogoś jako osobę niekoleżeńską czy koleżeńską, stanowi subiektywną opinię o danej osobie wynikającą z osobistych doświadczeń, przyjętych standardów i oczekiwań względem drugiego człowieka. Nie jest to ocena możliwa do dokonania jednoznacznie na podstawie ogólnie przyjętych norm mieszcząca się w kategoriach prawda-fałsz. Ponadto, każda osoba ma prawo do własnego poglądu i oceny danej sytuacji. W ocenie Sądu użycie słów „niekoleżeński” mieści się w kategorii opinii i nie można z tego tytułu czynić zarzutu. Jeżeli pozwani uznali powoda z jakiegokolwiek powodu za osobę niekoleżeńską, to mieli prawo do takiego indywidualnego poglądu nawet jeżeli w oczach powoda jest to krzywdząca opinia. Nie można odbierać innym osobom prawa do opinii wyłącznie dlatego, że się z daną tezą nie zgadzamy. Z tego względu powód nie może domagać się przeprosin za to, że w ocenie pozwanych jest niekoleżeński bo powyższe nie podlega ochronie w trybie art. 23 k.c.

Ponadto, publiczne użycie przez powoda pod adresem Zarządu słów, że ten „zwinął” mu 150 godzin i do jednego z jego członków, że go „osrał”, żądanie dymisji podłowczego trudno jest uznać za przejaw koleżeńskości.

Odnosząc się do kolejnego z zarzutów dotyczących tego, że powód od 2021 r. zaprzestał wykonywania prac na rzecz K., wskazać należy, że okazał się on nieprawdziwy. Zresztą jak przyznał pozwany R. P. przyczyną wykluczenia powoda było to, że nie chciał wykonywać prac ponad wymiar (protokół rozprawy k. 200-202). Co oznacza, że powód wykonywał pracę, ale w nie takim wymiarze, jakby oczekiwali tego członkowie Zarządu K.. Spór dotyczący wykonywania przez powoda pracy ogniskował się wokół złożonego przez powoda oświadczenia w 2013 r. Powód wówczas zobowiązał się do wykonywania na rzecz K. prac bez wynagrodzenia. Miała być o forma „wdzięczności” za przyjęcie w poczet koła. Jednak obie strony sporu interpretują złożenie oświadczenia w odmienny sposób. Powód wskazuje, że rzeczywiście składając wniosek o przyjęcie w poczet członków K. w 2013 r. złożył oświadczenie, które zostało dołączone do akt. Koło wówczas nie przyjęło powoda. Wobec tego powód w kolejnym roku skierował wniosek do członków K. o jego przyjęcia i wówczas jego aplikacja została pozytywnie rozpatrzona. Jednak wówczas nie składał żadnego zobowiązania dotyczącego wykonywania prac na rzecz K.. Pozwani zaś stali na stanowisku, że złożone przez powoda oświadczenia jest obowiązujące, że warunkiem przyjęcia powoda do K. było wykonywanie prac bez wynagrodzenia ponad wymiar. W ocenie Sądu złożone przez powoda oświadczenie w 2013 r. nie może wywierać skutków skoro wówczas powód nie został przyjęty do K.. Dopiero rok później na podstawie innego wniosku powód zasilił grono członków K.. Na marginesie wskazać należy, że oświadczenie nie zawierało informacji jakie prace, w jakim okresie, w jakiej ilości godzin miałby powód wykonywać, a więc jest ono nieegzekwowalne i pozwala na dowolną interpretację. Podkreślić należy, że każdy z członków K. zgodnie z statutem był zobowiązany do wykonywania 20 godzin pracy na rzecz K. w roku gospodarczym (od roku 2021 podniesiono to do 30 godzin), a jeżeli tego nie czynił wówczas zobowiązany był zapłacić ekwiwalent pieniężny za nieprzepracowany czas. Jednak członkowie K. jak i jego Zarząd oczekiwali, że to powód wyłącznie będzie wykonywał prace ponad wymiar. Nie można nazwać tego inaczej jak nierównym traktowaniem członków K.. Co więcej, powód mimo tego, że był jedną z osób, która wykonywała prace ponad wymiar to napotykał trudności w zaliczeniu wypracowanych godzin. Powodowi w podjętej uchwale o jego wykluczeniu zarzucono, że od 2021 r. zaprzestał wykonywania prac na rzecz K., jednak przeczą temu zarówno dokumenty złożone do akt sprawy jak i zeznania świadków, powoda, a nawet pozwanych. Z przedłożonych do akt sprawy protokołów wynika, że powód wykonał : 155 godzin niezaliczonych mu bezzasadnie w poprzednim sezonie 2020-2021, 35 godzin 01.04.2021 r., 10 godzin 15.10.2021 r., 10 godzin 29.11.2021 r. Co więcej, na dzień wykluczenia powoda z K. miał on wypracowane 30 godzin w kolejnym sezonie. Pozwani czyli osoby, które podjęły zaskarżoną uchwałę potwierdziły przed Sądem, że powód wykonywał pracę na rzecz K. zarówno w 2021 r. jak i 2022 r. Jedynie wskazywali, że w 2022 r. powód nie wykonywał prac ponad wymiar – jednak takie sformułowanie nie znalazło się w uchwale. W świetle tak zgromadzonego materiału dowodowego, nie ulega żadnym wątpliwością, że powód pracował na rzecz K. zarówno w roku 2021 i 2022. Wobec powyższego informacje zawarte w uchwale o wykluczeniu powoda z K. są obiektywnie nieprawdziwe. Powód w 2021 r. wykonywał pracę prawie trzykrotnie przekraczając minimalny 20 godzinny wymiar (55 godzin), zaś w 2022 r. w liczbie wynikającej z statutu K. (a więc w wymiarze obowiązującym każdego członka K.).

Podanie nieprawdziwej informacji dotyczącej zaprzestania wykonywania prac na rzecz K. skutkowało wykreowaniem wizerunku powoda jako osoby, która nie wywiązuje się z podstawowych obowiązków statutowych względem K., osoby leniwej, która wyłącznie chciałaby czerpać korzyści z przynależności do koła łowieckiego – czyli otrzymać odstrzał. Oczywistym jest więc, że podanie nieprawdziwych informacji godziło w dobre imię, cześć i sławę powoda, a nadto naraziło go na utratę wizerunku.

Ostatnim z zarzutów, które w ocenie powoda naruszało jego dobra osobiste był sformułowany zarzut, że miał on rozpowszechnić nagranie z zebrania zarządu z dnia 15.12.2021 r. Przede wszystkim wskazać należy, że wszystkie osoby uczestniczące w zebraniu miały świadomość, że jego przebieg jest nagrywany przez uczestników, w tym powoda. Powód podjął próbę przekazania nagrania do Zarządu Okręgowego przy złożeniu skargi w dniu 04.01.2022 r. oraz dołączył je do postępowania prowadzonego przez Komendę Powiatową Policji w M.. Pozwani nie wskazali, aby powód udostępnił nagranie innym osobom czy też upublicznił je w mediach społecznościowych. Wobec powyższego uznać należy, że zarzut sformułowany w uchwale odnosi się wyłącznie do tych dwóch sytuacji opisanych powyżej. Po pierwsze nagranie nie zostało przyjęte przez Zarząd Okręgowy, a tym bardziej nie było odsłuchiwane przez jego członków. Powyższego wynika z dołączonych do akt spraw wiadomości e-mail z Zarządu Okręgowego oraz zeznań świadka M. J. (2) – pracownika Zarządu Okręgowego. Fakt, że nagranie nie zostało ostateczne udostępnione Zarządowi Okręgowemu był znany Zarządowi Koła na zebraniu w dniu 05.08.2022 r. kiedy została podjęta uchwała o wykluczeniu powoda z K., jak również na Walnym Zgromadzeniu K. w dniu 18.09.2022 r. Mimo takich informacji Zarząd nie odstąpił od formułowanie takiej tezy.

Drugą sytuacją wymagającą omówienie jest to, że powód złożył do akt sprawy prowadzonej przez Komendę Powiatową Policji w M. nagranie z przebiegu zebrania Zarządu. Powód dostarczył państwowemu organowi uprawnionemu do wszczynania i prowadzenia postępowań w sprawach o wykroczenie czy sprawach karnych. Każda osoba posiadające dowody jest zobowiązana je dostarczyć organowi prowadzącemu. U. nagrania organowi państwowemu w ramach prowadzonych czynności jest właściwe, a wręcz pożądane. Absolutnie nie można uznać, że przekazanie przez powoda nagrania policji, o którym wiedzę mieli wszyscy uczestniczy zebrania stanowiło jakikolwiek delikt.

W ocenie Sądu orzekającego w niniejszej sprawie przekazanie nagrania policji ale też innemu organowi państwowemu, Sądowi czy nawet Zarządu Okręgowemu Polskiego Związku Łowieckiego nie stanowi jego rozpowszechnienia. Organy te są zobowiązane do prowadzenie różnego rodzaju postępowań, w których istotnym dowodem może być nagranie dźwięku czy obrazu. Wobec tego nie można uznać, że udostępnienie nagrania takiemu podmiotowi/organowi stanowi naruszenie obowiązujących przepisów. Oczywiście dokonywanie nagrania wizerunku czy dźwięku bez zgody osoby nagrywanej już może być rozpatrywane pod względem bezprawności takiego działania. Niemniej jednak w niniejszej sprawie z taką sytuacją nie mamy do czynienia.

Abstrahując od powyższego, należy stwierdzić, że rozpowszechnić oznacza sprawić, aby coś stało się znane i dostępne dla wielu osób. Zachowanie powoda nie mieści się w powyższej definicji.

Podsumowując, również informacje zawarte w uchwale dotyczące tego, że powód dokonał rozpowszechnienia nagrania z zebrania Zarządu Koła w dniu 15.12.2022 r. okazały się nieprawdziwe. Tak sformułowany zarzut skutkować mógł odbiorem powoda prze członków K. jako osoby nielojalnej, postępującej wbrew zasadom i normom przyjętym, działającej przeciwko całej społeczności K.. Powyższe godziło w dobre imię, cześć i sławę powoda, a nadto naraziło go na utratę wizerunku.

Nie bez znaczenia jest też zawarty w uchwale intencjonalny zabieg redakcyjny. Powodowi zarzucono bowiem, że „nagrał” i „rozpowszechnił” bez zgody uczestników przebieg spotkania z nimi. U odbiorcy zarzut ten ma wywołać wrażenie, że powód jest osobą, która bez zgody nagrywa i bez zgody rozpowszechnia przeprowadzoną rozmowę, co jest z oczywistych względów odbierane negatywnie, jako przejaw nadużycia zaufania. Tym czasem powód podobnie jak i pozwani nagrał wszystko za zgodą dla celów dokumentacyjnych, co jednoznacznie zmienia kontekst całego wydarzenia.

Po odsłuchaniu nagrania w toku procesu nie sposób jednak uciec od konstatacji, że powoda usunięto z K. bo w trakcie Walnego użył słów wulgarnych, które to słownictwo okazała się jednak nieobce i niektórym członkom Zarządu w trakcie równie oficjalnego przecież spotkania. Nie wywołał to jednak równie radykalnej reakcji i oburzenia.

Pozwani wyżej wskazane nieprawdziwe informacje o powodzie zawarli w uchwale nr (...) z dnia 05.08.2022 r., która to została doręczona wszystkim członkom K., a następnie była omawiana na Walnym Zgromadzeniu K.. Powyższe nieprawdziwe informacje dotarły do członków K. i wpłynęły na ich opinię o powodzie, czego wyraz dali utrzymując w mocy uchwałę o wykluczeniu powoda z K.. Z relacji powoda wynika, że przyczyny jego wykluczenia były przedmiotem rozmów miedzy członkami różnych kół łowieckich, co z oczywistych względów będzie stanowiło trudność w wstąpieniu powoda do innego koła łowieckiego.

W tym miejscu należy wskazać, że w zakresie czci jako dobra osobistego wypowiedział się Sąd Apelacyjny w W. w wyroku z dnia 4 marca 2015 r., sygn. akt (...) w następujący sposób: „Jeżeli chodzi o cześć jako dobro osobiste to wyodrębnić należy dwa jej aspekty: wewnętrzny, utożsamiany z godnością osobistą, czyli wyobrażeniem człowieka o własnej wartości i oczekiwaniem szacunku ze strony innych ludzi, oraz zewnętrzny, utożsamiany z dobrym imieniem, dobrą sławą, dobrą opinią innych ludzi, szacunkiem, którym otoczenie obdarza daną osobę w odniesieniu do różnych sfer życia ludzkiego - osobistej, rodzinnej, społecznej, czy zawodowej. Ochronie przewidzianej w Kodeksie cywilnym podlegają oczywiście oba ww. aspekty czci człowieka.” Jako godność osobistą należy rozumieć własne wewnętrzne przekonanie danego człowieka o jego etycznym i moralnym nieposzlakowaniu oraz oczekiwanie czci wobec siebie rozumianej jako pozytywne nastawienie innych osób wobec niego ze względu na społeczne i osobiste wartości, które reprezentuje (Wyrok SA w Krakowie z 15.11.2018 r., I ACa 1003/17, LEX nr 2698092). Sąd najwyższy wskazał, że jeśli naruszenie dóbr osobistych w postaci dobrego imienia ma być wynikiem użycia w stosunku do osoby dochodzącej ochrony określonych słów lub sformułowań, to warunkiem ustalenia, że do takiego naruszenia doszło, jest wyczerpujące rozważenie znaczenia tych słów lub sformułowań, z uwzględnieniem możliwych ich konotacji i odniesień. W zależności od tego, o jakie słowa lub sformułowania chodzi, w grę wchodzi potrzeba uwzględnienia ich rozumienia oraz odbioru społecznego. Trzeba brać ponadto pod uwagę kontekst sytuacyjny lub rodzaj wypowiedzi, w której słowa te lub sformułowania zostały użyte, i zastosowany środek komunikacji. (Wyrok SN z 15.03.2018 r., III CSK 387/16, LEX nr 2510660). Sąd Apelacyjny w Poznaniu w wyroku z dnia 20.03.2007 r., sygn. akt I ACa 63/07 wskazał że, każdą wypowiedź, co do której podnoszony jest zarzut naruszenia dóbr osobistych, należy badać w kontekście sytuacyjnym, a definicja słownikowa poszczególnych sformułowań, ma jedynie znaczenie posiłkowe.

W związku z powyższym, użycie wśród członków K. nieprawdziwych informacji o powodzie, że ten zaprzestał od 2021 r. pracy na rzecz K. oraz rozpowszechnił nagranie zebrania Zarządu z dnia 15.12.2021 r. stanowiło naruszenie jego dóbr osobistych powoda w rozumieniu art. 23 k.c. i 24 k.c. w postaci dobrego imienia, czci i sławy powoda, a nadto naraziło go na utratę wizerunku.

W doktrynie wskazuje, się na okoliczności wyłączające bezprawność działania osoby naruszającej dobra osobiste i są to:

- wyrażenie zgody przez osobę, której dobra osobiste mogą zostać naruszone,

- działanie na podstawie przepisów prawa bądź w wykonaniu prawa podmiotowego,

- nadużycie prawa podmiotowego (art. 5 k.c.),

- działanie w obronie uzasadnionego interesu społecznego lub prywatnego ( K. Pietrzykowski Kodeks cywilny. Tom I. Komentarz. Art. 1–449 ¹⁰, rok. 2020 Legalis).

Zgromadzony w niniejszej sprawie materiał dowodowy oraz okoliczności niniejszej sprawy nie wykazały, aby zachodziły okoliczności wyłączające bezprawność działania pozwanych. Nie została spełniona żadna przesłanka wyłączająca bezprawność działania i nie wymaga to szerszego omówienia. Zaznaczyć jedynie należy, że nie było zgody powoda na naruszenie jego dóbr osobistych, pozwani nie działali na podstawie przepisów prawa, nie doszło do nadużycia prawa podmiotowego jak również brak jest przesłanek do uznania, ze pozwani działali w obronie interesu społecznego lub prywatnego. Ponadto, pozwani mogliby uwolnić się od odpowiedzialności gdyby wykazali za pośrednictwem wniosków dowodowych, że powód faktycznie zaprzestał pracy na rzecz K. i rozpowszechnił nagranie jednak tego nie uczynili. Z tego względu uznać należy, że nie zachodzą okoliczności wyłączające bezprawność działania pozwanych.

Nie ulega wątpliwości, że środowisko myśliwych jest szczególne, posiada wieloletnią tradycję, nie jest dostępne dla każdej osoby, można być członkiem K. po spełnieniu określonych wymagań, a członkowie kół wymieniają między sobą poglądy, opinie oraz informacje. Jest to grupa również przywiązana do pewnych norm społecznych i prawnych, szacunku do myślistwa oraz jego tradycji. Powód po wykluczeniu z K. próbował polować gościnnie w Kole (...) w M. jednak z uwagi na złą sławę wytworzoną wokół niego stało się to problematyczne. Powód w związku z wykluczeniem go z K. miał dwuletnią przerwę w polowaniu. Formalnie wykluczenie powoda z K. nie stanowiło przeszkody w dołączeniu do innego koła łowieckiego. Jednak w rzeczywistości było to utrudnione ponieważ wykluczenie myśliwego z koła nie jest standardową sytuacją i świadczy o tym, że z tą osobą były pewne problemy. Wobec tego, informacje dotyczące tego, że powód nie pracował na rzecz koła oraz nagryał i rozpowszechnił nagranie z zebrania Zarządu w sposób negatywny wpłynęło na jego wizerunek i możliwość ubiegania się o przyjęcie do wybranego przez powoda koła łowieckiego. Wskazać bowiem należy, że przyjęcie osoby do Koła (...) nie opiera się wyłącznie na spełnieniu wymagań wskazanych w prawie łowickiem i statucie danego koła, ale przede wszystkim na przychylności członków tego koła. Oczywistym jest przecież, że pomiędzy kołami istnieje przepływ informacji co do ich członków i nie dziwić powinna okoliczność, że żadne koło nie chciałoby w swoich szeregach osoby, które nie wywiązuje się z przyjętych obowiązków oraz jest nielojalna. Z tego względu nie ulega żadnym wątpliwością, że bezprawne zachowanie pozwanych przyniosło powodowi wiele negatywnych skutków.

Podsumowując powyższe rozważania, Sąd uznał, że doszło do naruszenia dóbr osobistych powoda w postaci godności, czci, dobrego imienia, a nadto narażono powoda na utratę wizerunku wśród członków Koła (...) jak również w społeczności myśliwych. Wobec powyższego, w ocenie Sądu do usunięcia skutków dokonanego naruszenia dóbr osobistych powoda zasadnym będzie zobowiązanie pozwanych do:

- zamieszczenia w terminie 14 dni od daty uprawomocnienia się wyroku na łamach czasopisma (...), sporządzonych czcionką Times N. R. rozmiar 12, przeprosin następującej treści: „W nawiązaniu do podnoszonych przez nas twierdzeń i komentarzy względem kolegi G. K. w trakcie obrad Zarządu Koła Łowieckiego (...) R. z siedzibą w P. w dniu 5 sierpnia 2022 r. oraz Walnego Zgromadzenia K. w dniu 18 września 2022 r. przepraszamy za jego pomówienie, naruszenie jego dobrego imienia, czci i sławy, a nadto narażenie na utratę wizerunku. W imieniu własnym formułowaliśmy w kierunku naszego kolegi nieprawdziwe informacje, jakoby G. K. dopuścił się bezprawnego rozpowszechniania nagrania z posiedzenia Zarządu Koła w dniu 15 grudnia 2021 r. oraz jakoby miał zaprzestać wykonywania prac na rzecz K. odmawiając ich świadczenia, co było niezgodne z prawdą i w efekcie doprowadziło do jego zniesławienia. Nasze postępowanie było naganne i doprowadziło do wprowadzenia w błąd” podpisanego pełnymi imionami i nazwiskami pozwanych,

- rozesłania w terminie 14 dni od dnia uprawomocnienia się wyroku przesyłką poleconą za potwierdzeniem odbioru do wszystkich członków Koła (...) z siedzibą w P., przeprosin o treści jak i formacie wskazanym wyżej, podpisanych pełnymi imionami i nazwiskami pozwanych,

- rozesłania w terminie 14 dni od dnia uprawomocnienia się wyroku przesyłką poleconą za potwierdzeniem odbioru do członków Zarządu Okręgowego Polskiego Związku Łowieckiego w O., przeprosin o treści jak i formacie wskazanym wyżej, podpisanych pełnymi imionami i nazwiskami pozwanych.

Wyjaśnić należy, że mimo, iż do naruszenia dóbr osobistych nie doszło za pośrednictwem środków przekazania tj. mediów czy czasopisma, to Sąd uwzględniając przepływ informacji między członkami kół łowieckich uznał, że adekwatne będzie umieszczenie przeprosin również na łamach czasopisma (...). Będzie to miało istotne znaczenie dla powoda w przypadku ubiegania się o członkostwo w innym kole i taka publikacja rozwieje wszelkie wątpliwości co do rzeczywistych przyczyn wykluczenia powoda z Koła (...).

Sąd orzekł o powyższym na podstawie art. 23 i 24 k.c. w punkcie II, III, IV wyroku.

Natomiast oddaleniu podlegało roszczenie dokonania publikacji przeprosin dwukrotnie oraz w zakresie treści przeprosin co do słów „a w konsekwencji obraźliwe informacje”, „miał być w stosunku do członków koła niekoleżeński”, „Oświadczenia te są pomówieniami oraz oszczerstwami godzącymi w jego dobre imię. ”. W ocenie Sądu jednokrotna publikacja jest adekwatna do dokonanych naruszeń i pozwoli na usuniecie ich skutków. Natomiast w pozostałym zakresie treść żądanych przez powoda przeprosin nie mogła zostać uwzględniona – ponieważ sformułowania te miały charakter opinii, a nie opierały się na faktach. Odbiór treści przeprosin powinien podlegać ocenie osoby czytającej i umożliwiający samodzielne wyciągniecie wniosków z ich płynących.

Wobec braku spełnienia przesłanek zawartych w przepisie art. 23 i 24 k.c. Sąd w punkcie VI wyroku oddalił żądanie nakazania w pozostałym zakresie.

W związku z tym, że Sąd uznał, że doszło do naruszenia dóbr osobistych powoda, należało rozważyć, czy zasadne jest ich żądanie na podstawie art. 448 k.c. zasądzenia odpowiedniej sumy na rzecz powoda.

Stosownie do art. 448 k.c. w razie naruszenia dobra osobistego sąd może przyznać temu, czyje dobro osobiste zostało naruszone, odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę albo na jego żądanie zasądzić odpowiednią sumę pieniężną na wskazany przez niego cel społeczny, niezależnie od innych środków potrzebnych do usunięcia skutków naruszenia.

W przeciwieństwie do odszkodowania za szkodę majątkową, wysokość zadośćuczynienia nie może być określona za pomocą obiektywnych kryteriów. (…) W piśmiennictwie zwraca się uwagę, że zadośćuczynienie realizować ma trzy podstawowe funkcje: kompensacyjną, represyjną i prewencyjno-wychowawczą. Kompensacja krzywdy ma odmienny charakter niż kompensacja szkody majątkowej - polega na wynagrodzeniu cierpień, jakich pokrzywdzony doznał w wyniku czynu niedozwolonego, dlatego wysokość zadośćuczynienia jest w pierwszym rzędzie uwarunkowana intensywnością cierpień i czasem ich trwania (por. wyr. SN z 29.9.2004 r., II CK 531/03, L.). Funkcja represyjna zadośćuczynienia oznacza, że jego wysokość powinna być dla sprawcy szkody adekwatną sankcją do popełnionego czynu i spowodowanej krzywdy. Funkcja prewencyjno-wychowawcza realizowana jest, jeśli wysokość zadośćuczynienia jest proporcjonalna do stopnia potępienia zachowania sprawcy krzywdy w odbiorze społecznym. Trzy wskazane funkcje zadośćuczynienia stanowią wyraz trzech podstawowych czynników, jakie powinien uwzględnić sąd, ustalając wysokość zadośćuczynienia. (Kodeks cywilny. Komentarz red. serii prof. dr hab. K. O., red. tomu dr W. B., 2024, L.).

Przepis art. 448 k.c. ma charakter samodzielny i przysługuje obok zastosowania innych środków koniecznych do usunięcia skutków naruszenia dóbr osobistych, o ile inne środki nie wyczerpują uprawnień osoby, której dobro naruszono. Zasądzenie zadośćuczynienia ma zatem zawsze charakter fakultatywny i od oceny sądu opartej na analizie okoliczności konkretnej sprawy zależy przyznanie pokrzywdzonemu ochrony w tej formie, nawet jeśli spełniona została przesłanka w postaci bezprawności naruszenia dobra osobistego (Wyrok SA w Warszawie z 13.12.2019 r., I ACa 704/18, LEX nr 2784475).

Przenosząc powyżej przedstawione uwagi na grunt niniejszej sprawy, Sąd uznał, że w stosunku do krzywdy jakiej doznał powód adekwatną kwotą będzie 10.000 zł. Dobra osobiste powoda zostały naruszone – jego dobre imię, cześć, sława a nadto został narażony na utratę wizerunku. Do tego naruszenia doszło nie tylko wśród członków Zarządu K. do którego powód należał, ale również wśród wszystkich członków tego koła jak i Zarządu Okręgowego Polskiego Związku Łowieckiego w O.. Powód odczuł konsekwencję powyższego naruszenia bowiem nie był mile widziany nawet jako gość podczas polowań w innych kołach łowieckich. Nie ulega wątpliwości, że powód od 2014 r. do czasu wykluczenia go z koła pracował na swoją opinię, która została narażona poprzez podanie nieprawdziwych informacji przez pozwanych – członków Zarządu K.. Ponadto, osoby pełniące funkcję zarządcze w danej organizacji, zrzeszeniu powinny zdawać sobie sprawę z konsekwencji publicznego podawania nieprawdziwych informacji. W ocenie Sądu kwota 10.000 zł zrekompensuje powodowi doznaną krzywdę, jak również będzie stanowiło adekwatną reperkusję zachowania pozwanych i spełni funkcję prewencyjną.

Wobec spełnienia przesłanek wymienionych w przepisie art. 448 k.c., Sąd przyjął, że adekwatną kwotą do rozmiaru doznanej przez powoda krzywdy jest kwota 10.000 zł i o tym, orzekł w punkcie V wyroku. W pozostałym zaś zakresie żądanie powoda o zapłatę podlegało oddaleniu jako nieudowodnione, o czym orzeczono w punkcie VI wyroku.

Powód wezwał pozwanych do zapłaty kwoty 20.000 zł pismem z dnia 09.03.2023 r. (k. 11) w związku z naruszeniem jego dóbr osobistych. Pozwani odebrali wezwania w marcu 2023 r. Powód zaś żądał zasądzenia odsetek za opóźnienie od dnia wniesienia pozwu tj. 02.06.2023 r. Każdy z pozwanych pozostawał w opóźnieniu w spełnieniu świadczenia od upływu terminu wynikających z odebranego wezwania do zapłaty i od tej daty powód mógł dochodzić zapłaty odsetek. Sąd będąc związanym żądaniem powoda zasądził odsetki ustawowe za opóźnienie od daty późniejszej tj. 02.06.2023 r. – daty wniesienia pozwu.

W związku z tym, Sąd na podstawie art. 481 § 1 k.c. zasądził odsetki za opóźnienie od kwot 10.000 zł od dnia 02.06.2023 r. do dnia zapłaty, o czym orzekł w punkcie V sentencji wyroku.

O kosztach procesu orzeczono na podstawie art. 100 zd. 1 k.p.c. Sąd dokonał ich stosunkowego rozdzielenia. Powództwo powoda zostało uwzględnione jedynie w części. Roszczenie niemajątkowe zostało uwzględnione w 75% , zaś roszczenie majątkowe w 50%.

Powód poniósł następujące koszty:

- opłata od pozwu roszczenie majątkowego 1000 zł,

- opłata od pozwu roszczenie niemajątkowe 600 zł,

- koszty zastępstwa prawnego w sprawie o naruszenie dóbr osobistych 720 zł,

- koszty zastępstwa prawnego w sprawie o zapłatę 900 zł,

- opłata skarbowa od pomocnictwa 17 zł,

Pozwani ponieśli następujące koszty:

- koszty zastępstwa prawnego w sprawie o naruszenie dóbr osobistych 720 zł,

- koszty zastępstwa prawnego w sprawie o zapłatę 900 zł,

- opłata skarbowa od pomocnictwa 17 zł.

Wysokość kosztów zastępstwa prawnego została ustalona podstawie § 2 pkt. 3 oraz §8 ust. 1 pkt. 2 Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz § 2 pkt. 3 oraz § 8 ust. 1 pkt. 2 Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych.

Powodowi przeto należy się od pozwanych kwota 1.807 zł, a pozwanym od powoda kwota 497 zł. Po wzajemnym zbilansowaniu i dokonaniu stosunkowego rozdzielenia powodowi należy się ostatecznie 1.310 zł tytułem zwrotu kosztów procesu. W związku z powyższym Sąd na podstawie art. 100 k.p.c. orzekł jak w punkcie VII wyroku.