Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

POSTANOWIENIE

Dnia 27 czerwca 2018 r.

Sąd Rejonowy w Zambrowie I Wydział Cywilny w składzie:

Przewodniczący – SSR Karolina Malinowska - Krutul

Protokolant – Kinga Klemarczyk

po rozpoznaniu na posiedzeniu jawnym w dniu 27 czerwca 2018 r. w Zambrowie

sprawy z wniosku H. Ł.

z udziałem I. K., K. M., J. C., R. M., A. M., I. M., E. L., B. S., E. M., P. T.

o stwierdzenie nabycia spadku po Z. M. i W. M.

I.  stwierdza, że spadek po Z. M. (s. L. i H.), zmarłym dnia (...) r. w Ł., którego ostatnim miejscem zwykłego pobytu był O., na podstawie ustawy – wprost - nabyli:

- siostra I. K. (c. L. i H.)

- siostra H. Ł. (c. L. i H.)

- brat C. M. (s. L. i Z.)

- brat W. M. (s. L. i H.)

- siostrzeniec P. T. ( s. C. i H.)

w częściach równych po 1/5 (jednej piątej) części każde z nich; w tym w takich samych udziałach gospodarstwo rolne wchodzące w skład spadku,

II.  stwierdza, że spadek po W. M. (s. L. i H.), zmarłym dnia (...) r. w Z., którego ostatnim miejscem zwykłego pobytu był Z., na podstawie ustawy – z dobrodziejstwem inwentarza - nabyli:

- żona K. M. (c. Z. i J.)

- córka J. C. (c. W. i K.)

- córka A. M. (c. W. i K.)

- syn R. M. (s. W. i K.)

w częściach równych po 1/4 (jednej czwartej) części każde z nich; w tym w takich samych udziałach gospodarstwo rolne wchodzące w skład spadku,

III.  koszty postępowania między wnioskodawczynią i uczestnikami wzajemnie znosi.

Sygn. akt I Ns 164/18

UZASADNIENIE

Wnioskodawczyni H. Ł. wystąpiła z wnioskiem o stwierdzenie nabycia spadku po Z. M., zmarłym dnia (...) roku w Ł., ostatnio stale zamieszkałym w O. oraz po W. M. , zmarłym dnia (...) r. w Z., ostatnio stale zamieszkałym w Z..

Uczestnicy postepowania K. M., J. C. , R. M., A. M. poparli wniosek. Pozostali nie zajęli stanowiska w sprawie.

Sąd Rejonowy w Zambrowie ustalił następujący stan faktyczny:

Spadkodawca Z. M. zmarł w dniu (...) r w Ł. , ostatnio przed śmiercią zamieszkiwał w O., tam też miał miejsce ostatniego zwykłego pobytu. W chwili śmierci był kawalerem. Dzieci nie miał. Rodzice jego zmarli przed nim. Zmarły nie pozostawił po sobie testamentu. Pozostawił po sobie rodzeństwo: siostrę H. Ł., siostrę I. K., brata W. M., brata C. M.. Siostra H. T. zmarła przed spadkodawcą, bowiem w 1984 r. Miała jednego syna P. T.. W skład spadku po zmarłym wchodzi gospodarstwo rolne położone w O. .

Spadkodawca W. M. zmarł w dniu (...) r w Z., ostatnio przed śmiercią zamieszkiwał w Z., tam też miał miejsce ostatniego zwykłego pobytu. W chwili śmierci był żonaty. Pozostawił po sobie żonę K. M. i troje dzieci: J. C., R. M., A. M.. Spadkodawca nie pozostawił po sobie testamentu. W skład spadku wchodzi gospodarstwo rolne położone w O..

Powyższy stan faktyczny Sąd Rejonowy ustalił na podstawie: odpisów skróconych aktów stanu cywilnego (z akt I Ns 294/17 k.3, 18-22,31,32,39) oraz zapewnień spadkowych (k.10 odwr.).

Sąd Rejonowy zważył, co następuje :

W myśl art. 1025 § 1 kc Sąd stwierdza nabycie spadku przez spadkobiercę na wniosek osoby mającej w tym interes. W realiach sprawy wnioskodawczyni jest osobą mającą interes. Stąd Sąd prowadził na jej wniosek przedmiotowe postepowanie.

W sprawie zastosowanie znajdują przepisy obowiązujące w dacie otwarcia spadku, zgodnie bowiem z podstawową zasadą prawa spadkowego o zastosowaniu określonych przepisów decyduje data śmierci spadkodawcy.

Prawa i obowiązki majątkowe zmarłego przechodzą z chwilą jego śmierci na jedną lub kilka osób (art. 922 § 1 kc).

Z treści art. 924 k.c. wynika, że spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy. Spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku (art. 925 k.c.), natomiast powołanie do spadku może wynikać z ustawy albo z testamentu (art. 926 § 1 k.c.). Dziedziczenie ustawowe co do całości spadku następuje wtedy, gdy spadkodawca nie powołał spadkobiercy albo gdy żadna z osób, które powołał, nie chce lub nie może być spadkobiercą (art. 926 § 2 k.c.).

W pierwszej kolejności powołane są do spadku dzieci spadkodawcy oraz jego małżonek; dziedziczą oni w częściach równych. Jednakże część przypadająca małżonkowi nie może być mniejsza niż jedna czwarta całości spadku (art. 931 § 1 k.c.).

Jeżeli dziecko spadkodawcy nie dożyło otwarcia spadku, udział spadkowy, który by mu przypadał, przypada jego dzieciom w częściach równych. Przepis ten stosuje się odpowiednio do dalszych zstępnych (art. 931 § 2 k.c.).

W braku zstępnych spadkodawcy powołani są do spadku z ustawy jego małżonek i rodzice (art. 932 § 1 k.c.). W braku zstępnych i małżonka spadkodawcy cały spadek przypada jego rodzicom w częściach równych (art. 932 § 3 k.c.). Jeżeli jedno z rodziców spadkodawcy nie dożyło otwarcia spadku, udział spadkowy, który by mu przypadał, przypada rodzeństwu spadkodawcy w częściach równych. (art. 932 § 4 k.c.). Jeżeli którekolwiek z rodzeństwa spadkodawcy nie dożyło otwarcia spadku pozostawiając zstępnych, udział spadkowy, który by mu przypadał, przypada jego zstępnym. Podział tego udziału następuje według zasad, które dotyczą podziału między dalszych zstępnych spadkodawcy (art. 932 § 5 kc).

W postępowaniu sądowym sąd spadku bada z urzędu, kto jest spadkobiercą, a w szczególności bada, czy spadkobierca pozostawił testament .

Jak wynika z ustaleń poczynionych w niniejszej sprawie spadkodawca Z. M. nie pozostawił testamentu zatem zastosowanie miało dziedziczenie ustawowe oraz przepis art. 932 kc. Ustalając krąg spadkobierców ustawowych po Z. M. Sąd oparł się na treści złożonego przez H. Ł. zapewnienia - nie kwestionowanego przez uczestników postepowania obecnych na rozprawie oraz na załączonych odpisach skróconych aktów stanu cywilnego. Przy uwzględnieniu powyższych dowodów uznać należało, że ponieważ zmarły był kawalerem, dzieci nie miał, a rodzice spadkodawcy zmarli przed nim, całość spadku przypada rodzeństwu spadkodawcy, które żyło w dacie śmierci spadkodawcy . dziedziczyć zatem będą: siostra I. K., siostra H. Ł., brat C. M., brat W. M. oraz siostrzeniec P. T.. Ten ostatni nabywa udział spadkowy w związku z faktem, iż siostra spadkodawcy H. T. nie dożyła otwarcia spadku, pozostawiając po sobie syna P. T.. Zatem udział spadkowy, który by jej przypadał, przypada jej synowi, a siostrzeńcowi spadkodawcy. Wszyscy dziedziczą w częściach równych po 1/5 .

Jak wynika z ustaleń poczynionych w niniejszej sprawie spadkodawca W. M. nie pozostawił testamentu zatem zastosowanie miało dziedziczenie ustawowe oraz przepis art. 931 § 1 kc. Ustalając krąg spadkobierców ustawowych po W. M. Sąd oparł się na treści złożonego przez K. M. zapewnienia - nie kwestionowanego przez uczestników postepowania obecnych na rozprawie oraz na załączonych odpisach skróconych aktów stanu cywilnego. Przy uwzględnieniu powyższych dowodów uznać należało, że do spadku powołana jest żona spadkodawcy K. M. i dzieci spadkodawcy: J. C., R. M. i A. M.. Udziały przypadające w spadku są równe i wynoszą po ¼ na rzecz każdego z nich.

Ustawą z dnia 20 marca 2015 r. o zmianie ustawy - Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 539) , obowiązującą od 18 października 2015, wprowadzono nowe brzmienie art. 1015 § 2 kc, które wyeliminowało z prawa spadkowego fikcję prawną prostego przejęcia spadku stosowaną, gdy spadkobierca nie złożył w wyznaczonym terminie – 6 miesięcy od daty otwarcia spadku - oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku. Po noweli zasadą jest przyjęcie spadku z dobrodziejstwem inwentarza. Na kanwie starych przepisów obowiązujących do dnia 18 października 2015 r. brak oświadczenia spadkobiercy, o którym stanowi w art. 1015 k.c. wiązał się automatycznie z prostym przyjęciem spadku. Stąd w związku z tym, iż na datę śmierci Z. M. obowiązywało poprzednie brzmienie (sprzed noweli) art. 1015 § 2 kc spadkobiercy jego nabywają spadek wprost. Natomiast na datę śmierci W. M. obowiązywało nowe brzmienie w/w przepisu, więc jego spadkobiercy nabywają spadek z dobrodziejstwem inwentarza.

W oparciu o w/w przepisy Sąd orzekł, jak w punkcie I i II sentencji postanowienia.

O kosztach postępowania orzeczono w pkt III sentencji postanowienia na podstawie art. 520 § 1 k.p.c..