Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

POSTANOWIENIE

Dnia 28 października 2019r.

Sąd Okręgowy w Łomży Wydział I Cywilny

w składzie :

Przewodniczący : Andrzej Kordowski / spr./

SĘDZIOWIE : Anna Kacprzyk, Włodzimierz Wójcicki

Protokolant : Ewa Miciura

po rozpoznaniu w dniu 14 października 2019r. w Łomży

na rozprawie

sprawy z wniosku S. K. (1)

z udziałem A. K.

o dział spadku

na skutek apelacji uczestnika A. K.

na postanowienie Sądu Rejonowego w Zambrowie

z dnia 5 lipca 2019r. sygn. akt I Ns 404/16

postanawia :

I.  apelację oddalić;

II.  zasądzić od uczestnika A. K. na rzecz wnioskodawcy S. K. (1) kwotę 1.800 / jeden tysiąc osiemset/ złotych tytułem kosztów instancji odwoławczej.

Anna Kacprzyk A. W. W.

Sygn. akt I Ca 313/19

UZASADNIENIE

Wnioskodawca S. K. (1) wniósł o dział spadku po J. K. i S. K. (2), w którego skład wchodzą: - lokal mieszkalny położony w Z., przy ul. (...), - oraz środki pieniężne zgromadzone na rachunku bankowym prowadzonym w Banku (...) SA I Oddział w Z. i w Ł.. Wnosił o dokonanie działu spadku poprzez przyznanie mu składników na wyłączną własność, ze spłatą. Podniósł kwotę zwrotu kosztów pogrzebu w USA i w Polsce S. K. (2). Ostatecznie nie wnosił o zwrot nakładu w postaci remontu mieszkania.

Uczestnik postępowania A. K. poparł wniosek o dział spadku. Ponadto wskazał, że oprócz mieszkania wymienionego przez wnioskodawcę w skład spadku wchodzą środki pieniężne na koncie w USA. Podniósł nakład w postaci opłat czynszowych na mieszkanie spadkowe, które ponosił oraz nakład na remont mieszkania w postaci wymiany okien. Zgłosił też do rozliczenia darowiznę poczynioną przez S. K. (2) na rzecz wnioskodawcy.

Sąd Rejonowy w Łomży postanowieniem z dnia 5 lipca 2019 r., sygn. akt I Ns 404/16 I.

w punkcie I ustalił, że w skład spadku po J. K. zmarłej dnia 20 lutego 2013 roku w Z. oraz po S. K. (2) zmarłym dnia 14 kutego 2016 roku w miejscowości R. (USA) wchodzi:

a)  Prawo własności lokalu mieszkalnego położonego w Z. przy ulicy (...), dla którego Sąd Rejonowy w Zambrowie prowadzi księgę wieczysta (...),

b)  oraz kwota 20 949,06 (dwadzieścia tysięcy dziewięćset czterdzieści dziewięć) dolarów USA zgromadzona na rachunku bankowym S. K. (2) syna S. i K. P. (...) - w Banku (...) S.A. O.. w Ł.,

c)  oraz kwota 17 956 (siedemnaście tysięcy dziewięćset pięćdziesiąt sześć ) dolarów USA zgromadzona na rachunku bankowym S. K. (2) nr (...) w (...) F. (...) U. (adres w N. Y.),

d)  pierścionek złoty z niebieskim oczkiem , kolczyki, jedna obrączka,

e)  złoty pierścionek, złoty łańcuszek, jedna obrączka,

w punkcie II dokonał działu spadku w ten sposób, że całość majątku szczegółowo opisanego w punkcie I. a) i I. e) przyznał na wyłączną własność uczestnikowi A. K., zaś całość majątku szczegółowo opisanego w punkcie I. d) przyznał na wyłączną własność wnioskodawcy S. K. (1).

w punkcie III zasądził tytułem spłaty od uczestnika A. K. na rzecz wnioskodawcy S. K. (1) kwotę 94.115 (dziewięćdziesiąt cztery tysiące i sto piętnaście) złotych płatną w terminie 30 dni od daty uprawomocnienia się orzeczenia, wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w przypadku uchybienia w terminie płatności,

w punkcie IV połowę środków zgromadzonych na rachunku S. K. (2) (syna S. i K. P. (...)) w Banku (...) S.A. O.. w Ł. przyznał na rzecz wnioskodawcy S. K. (1) co odpowiada kwocie 10.474,53 (dziesięć tysięcy czterysta siedemdziesiąt cztery i 53/100 ) dolarów USA na dzień 20.12.2016r. i nie więcej niż połowę środków znajdujących się na tym koncie na dzień 5 lipca 2019 roku. W punkcie V połowę środków zgromadzonych na rachunku S. K. (2) (syna S. i K. P. (...)) w Banku (...) S.A. O.. w Ł. przyznał na rzecz uczestnika A. K. co odpowiada kwocie 10.474,53 (dziesięć tysięcy czterysta siedemdziesiąt cztery i 53/100 ) dolarów USA na dzień 20.12.2016r. i nie więcej niż połowę środków znajdujących się na tym koncie na dzień 5 lipca 2019 roku.

W punkcie VI połowę środków zgromadzonych na rachunku nr (...) w (...) F. (...) U. (adres w N. Y.) przyznał na rzecz uczestnika A. K. co odpowiada kwocie 8.978 (osiem tysięcy dziewięćset siedemdziesiąt osiem) dolarów USA na dzień 29.02.2016r. i nie więcej niż połowę środków znajdujących się na tym koncie na dzień 5 lipca 2019 roku.

w punkcie VII połowę środków zgromadzonych na rachunku nr (...) w (...) F. (...) U. (adres w N. Y.) przyznał na rzecz wnioskodawcy S. K. (1) co odpowiada kwocie 8.978 (osiem tysięcy dziewięćset siedemdziesiąt osiem) dolarów USA na dzień 29.02.2016r. i nie więcej niż połowę środków znajdujących się na tym koncie na dzień 5 lipca 2019 roku.

W punkcie VIII Zasądził od wnioskodawcy S. K. (1) na rzecz uczestnika A. K. kwotę 5.033,51 (pięć tysięcy trzydzieści trzy i 51/100 ) złotych tytułem zwrotu połowy nakładów w postaci czynszu opłaconego przez uczestnika postępowania na lokal spadkowy, płatną w terminie 30 dni od daty uprawomocnienia się orzeczenia, wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w przypadku uchybienia w terminie płatności.

W punkcie IX zasądził od uczestnika A. K. na rzecz wnioskodawcy S. K. (1) kwotę 17.205,02 (siedemnaście tysięcy dwieście pięć i 02/100 ) złotych tytułem zwrotu połowy nakładów w postaci kosztów pogrzebu S. K. (2) w USA, płatną w terminie 30 dni od daty uprawomocnienia się orzeczenia, wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w przypadku uchybienia w terminie płatności.

w punkcie X wartość przedmiotu postępowania określić na kwotę 334 859,27 (trzysta trzydzieści cztery tysiące osiemset pięćdziesiąt dziewięć i 27/100) złotych.

W punkcie XI nieopłaconymi kosztami sądowymi należnymi Skarbowi Państwa obciążył wnioskodawcę i uczestnika w częściach równych (po 1/2 części) a ich szczegółowe obliczenie pozostawić referendarzowi sądowemu.

W punkcie XII ustalił, że zainteresowani sami ponoszą koszty związane ze swoim udziałem w sprawie we własnym zakresie.

Powyższe rozstrzygnięcie zapadło w tak ustalonym stanie faktycznym:

Postanowieniem z dnia 11 grudnia 2013 roku Sąd Rejonowy w Zambrowie stwierdził, że spadek po J. K. zmarłej dnia 20 lutego 2013 roku w Z. na podstawie ustawy nabyli mąż S. K. (2), syn A. K., syn S. K. (1) po 1/3 części każde z nich. Zaś postanowieniem z dnia 4 października 2016 roku Sąd Rejonowy w Zambrowie stwierdził, że spadek po S. K. (2) zmarłym dnia 14 lutego 2016 roku w USA na podstawie ustawy nabyli syn A. K. i syn S. K. (1) po 1/2 części.

W skład spadku po J. K. i S. K. (2), na chwilę wydania orzeczenia, wchodziły: prawo do lokalu mieszkalnego położonego w Z. pod adresem ul. (...), oraz kwota 20949,06 złotych zgromadzona na rachunku S. K. (2) w Banku (...) S.A. w W. (k. 39), kwota 17956 dolarów USD zgromadzona na rachunku bankowym należącym do S. K. (2) w banku w USA (...) F. (...) U. w N. Y. (k. 244), a także ruchomości w postaci pierścionka złotego z niebieskim oczkiem, kolczyki, obrączka, złoty pierścionek, złoty łańcuszek, obrączka.

Wobec tego, że stanowiska stron były zgodne co do wyceny nieruchomości spadkowej (3500zł za 1m2 k. 268) oraz ruchomości (strony uznały ich brak wartości), a także komu te składniki majątku mają przypaść, Sąd Rejonowy przyznał składniki w postaci mieszkania i wymienionych ruchomości uczestnikowi, zaś pozostałe ruchomości wnioskodawcy.

Przy tym Sąd Rejonowy wskazał, że jednocześnie należało orzec spłatę połowy wartości mieszkania na rzecz wnioskodawcy tj. 94115zł. Kwoty pozostające na dzień orzekania na kontach w Polsce i w USA należało podzielić na rzecz spadkobierców po połowie, zgodnie z wysokością udziałów w spadku.

Sąd Rejonowy wyjaśnił, że w sprawie były wskazane nakłady przez wnioskodawcę i uczestnika i w tym zakresie strony pozostawały w sporze. Tym samym ustalenie istnienia i wysokości nakładów czy uzyskanych pożytków miało charakter sporny, a zatem to na stronie spoczywał ciężar dowodowy. Do postępowania działowego nie należy dochodzenie między współspadkobiercami innych roszczeń, niż przewidziane w art. 686 k.p.c. zgodnie z którym w postępowaniu o dział spadku rozliczeniu między współspadkobiercami podlegają wyłącznie roszczenia z tytułu posiadania poszczególnych przedmiotów spadkowych, pobranych pożytków i innych przychodów, czynionych na spadek nakładów i spłaconych długów spadkowych. Roszczenia te mają charakter procesowy, lecz na zasadzie wyjątku są rozpoznawane w postępowaniu nieprocesowym o dział spadku.

Sąd Rejonowy wskazał, że w sprawie A. K. podniósł poniesienie nakładów na majątek spadkowy w postaci pokrycia opłat eksploatacyjnych związanych z utrzymaniem mieszkania należącego do spadkodawców. Uczestnik wykazał dokumentami w postaci wpłat, że dokonywał wpłat na rzecz (...) w Z. na poczet kosztów eksploatacyjnych spadkowego lokalu w okresie od marca 2016 r. do wpłat aktualnych poniesionych w 2019 r. Wpłaty uczestnika pokryły zobowiązania czynszowe ciążące na właścicielu mieszkania. Tym samym Sąd Rejonowy dokonane opłaty uznał za nakłady na majątek spadkowy za okres od otwarcia spadku po S. K. (2). Kwota zaś wynikająca z tych dokonanych opłat obejmuje miesiące od marca 2016r. do maja 2019r. i dają sumę 10067,02 złotych, a wpłaty zostały potwierdzone niekwestionowanymi dokumentami wpłaty (k. 267), nikt nie kwestionował, że owe wpłaty były dokonywane przez uczestnika. Wpłaty potwierdza tez informacja (...) w Z. (k. 69-72, 261-266).

Sąd Rejonowy wskazał, że wnioskodawca S. K. (1) poniósł koszt związany z pogrzebem S. K. (2) w USA oraz koszt transportu urny z prochami do Polski. Wydatek ten wyniósł kwotę 9130 dolarów, która wynika z rachunku wystawionego przez usługodawcę (k. 11), a w związku z poniesieniem tych nakładów uczestnikowi i wnioskodawcy należały się wzajemnie zwroty połowy poniesionych kwot (odpowiednio : kosztów pogrzebu w USA i kosztu opłat czynszowych za lokal) tj. w części odpowiadającej udziałom w spadku.

Sąd I instancji kwotę wyrażoną w dolarach wynikającą z rachunku wystawionego przez usługodawcę w USA, przeliczył na złotówki wg. kursu NBP z dnia wyrokowania. Natomiast kwota pobrana z ZUS (zasiłek pogrzebowy) została w całości spożytkowana przez usługodawcę pogrzebu S. K. (2) w Polsce (k. 209 informacja ZUS).

Zdaniem Sądu Rejonowego uczestnik nie udowodnił, że z majątku własnego poniósł koszty związane z wymianą okien. Nie wykazał dowodami kiedy, z jakiego majątku i w jakiej wysokości pokrył koszty wymiany okien w mieszkaniu spadkowym. Brak było także obiektywnych dowodów na poczynienie darowizny na rzecz S. K. (1) przez S. K. (2). Uczestnik, poza własnymi twierdzeniami, nie przedstawił dowodów potwierdzających, że w ogóle doszło do takiego faktu, a tym bardziej w jakiej wysokości ta darowizna miała być przekazana. Przy tym Sąd Rejonowy zauważył, że wyciąg z konta potwierdzający wypłaty nie stanowi o tym kto ich dokonywał w danym dniu, ani na czyje potrzeby pobrane środki były przeznaczane (k. 97). Wnioskodawca zaś potwierdził, że pobierał pieniądze z konta spadkodawcy jednak przeznaczał je na potrzeby S. K. (2) (k. 99). Podobnie Sąd Rejonowy odniósł się do podnoszonej przez uczestnika wypłaconej kwoty (...),05 dol. USA. Uczestnik nie udowodnił, że owa kwota była przeznaczona na potrzeby wnioskodawcy, zresztą sam miał co do tego wątpliwości (k. 273v).

Wyżej wymienione spłaty związane ze zwrotem części nakładów i części korzyści zasądzone wzajemnie na rzecz spadkobierców, Sąd Rejonowy ustalił jako płatne w terminie 30 dniowym liczonym od uprawomocnienia się orzeczenia, który to termin jest wystarczający do zgromadzenia potrzebnej ilości pieniędzy, a jednocześnie nie narusza prawa uprawnionych do otrzymania należnej kwoty.

Podstawą orzeczenia o nieuiszczonych kosztach sądowych był art. 520 § 2 k.p.c. Sąd I instancji obciążył nimi w częściach odpowiadających ich udziałom w spadku (równych po 1/2 cz.) wnioskodawcę i uczestnika, zaś ich szczegółowe obliczenie pozostawił referendarzowi.

Sąd Rejonowy o pozostałych kosztach poniesionych przez strony orzekł na mocy art. 520 § 1 kpc, gdyż brak było podstaw odstępowania od ogólnej zasady ponoszenia przez uczestników kosztów we własnym zakresie.

Apelację od powyższego rozstrzygnięcia wywiódł uczestnik A. K..

Skarżonemu rozstrzygnięciu zarzucił:

1.  naruszenie prawa procesowego, a mianowicie art. 684 k.p.c. poprzez niewłaściwe ustalenie składu masy spadkowej po zmarłej J. K. polegające na pominięciu części masy spadkowej w postaci środków finansowych zgromadzonych na rachunku bankowym S. K. (2) i S. K. (1) w (...) F. (...) U. (adres w N. Y.) o nr rachunku (...) w wysokości 5.058,30 USD opisane jako lokata (karta akt 244 tłumaczenia rachunków finansowych) i uznaniu, iż wskazana kwota w 1/2 wysokości nie stanowi składu masy spadkowej po J. K. w sytuacji, gdy środki zgromadzone na tym rachunku były objęte wspólnością majątkową małżeńską ze S. K. (2) i w 1/2 wysokości stanowią one majątek spadkowy tj. w kwocie 2.529,15 USD

2.  naruszenie prawa procesowego, a mianowicie art. 684 k.p.c. poprzez niewłaściwe ustalenie składu masy spadkowej po zmarłej J. K. polegające na pominięciu części masy spadkowej w postaci środków finansowych zgromadzonych na rachunku bankowym S. K. (2) i S. K. (1) w (...) F. (...) U. (adres w N. Y.) o nr rachunku (...) w wysokości 18.586,13 USD opisane jako rachunek depozytowy (karta akt 244 tłumaczenia rachunków finansowych) i uznaniu, iż wskazana kwota w 1/2 wysokości nie stanowi składu masy spadkowej po J. K. w sytuacji, gdy środki zgromadzone na tym rachunku były objęte wspólnością majątkową małżeńską ze S. K. (2) i w 1/2 wysokości stanowią one majątek spadkowy tj. w kwocie 9.293,06 USD.

Zaliczenie powyższej kwoty na schedę spadkową jest możliwe pomimo określenia stanu środków w oryginalnych dokumentach z USA na dzień 01.07.2019 r. (w oryginałach dokumentów z USA 07.01.2019 r., gdyż w USA miesiąc jest określany jako pierwszy w dacie), gdyż analiza historii rachunku depozytowego w późniejszym okresie i brak jakichkolwiek większych operacji finansowych potwierdza istnienie tej kwoty we wcześniejszym okresie tj. daty śmierci J. K..

3.  naruszenie przepisów prawa procesowego, a mianowicie art. 233 k.p.c. ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. Nr 43, poz. 296) [dalej: k.p.c.], które miało istotny wpływ na treść rozstrzygnięcia - poprzez przekroczenie granic swobodnej oceny dowodów mającej wpływ na wynik sprawy, polegające na pominięciu części materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie w postaci wyciągu z rachunku bankowym S. K. (2) i S. K. (1) w (...) F. (...) U. (adres w N. Y.) o nr rachunku (...) w zakresie lokaty oraz rachunku depozytowego.

Sąd Okręgowy w Łomży zważył, co następuje:

Apelacja uczestnika nie zasługiwała na uwzględnienie.

Sąd Okręgowy w całości podziela – przyjmując je za własne - ustalenia faktyczne poczynione przez Sąd I instancji, jak i oparte na nich rozważania natury prawnej, przez co szczegółowe ich tutaj powielanie uważa za zbędne (postanowienie SN z 26.04.2007 r., II CSK 18/07), ograniczając się jedynie do odniesienia się do zarzutów apelacji.

Odnosząc się do zarzutu naruszenia art. 233 § 1 k.p.c. wskazać należy, iż zarzut taki może zostać skutecznie przedstawiony przez wykazanie, że Sąd I instancji popełnił błędy w ocenie dowodów, naruszył zasady logicznego rozumowania czy doświadczenia życiowego; konieczne pozostaje przy tym jednocześnie wskazanie konkretnych dowodów, których zarzut taki dotyczy. Zgodnie bowiem z dyspozycją art. 233 § 1 k.p.c. sąd ocenia wiarygodność i moc dowodów według własnego przekonania po wszechstronnym rozważeniu zebranego materiału dowodowego. Taka ocena dokonywana jest na podstawie przekonań sądu, jego wiedzy i posiadanego doświadczenia życiowego, a ponadto powinna uwzględniać wymagania prawa procesowego oraz reguły logicznego myślenia, według których sąd w sposób bezstronny, racjonalny i wszechstronny rozważa materiał dowodowy jako całość, dokonuje wyboru określonych środków dowodowych i - ważąc ich moc oraz wiarygodność - odnosi je do pozostałego materiału dowodowego. Zarówno w literaturze jak i orzecznictwie zgodnie przyjmuje się także, że powyższa ocena musi być oparta na wszechstronnym rozważeniu zgromadzonego materiału dowodowego, przez co należy rozumieć uwzględnienie wszystkich dowodów przeprowadzonych w postępowaniu oraz wszystkich okoliczności towarzyszących przeprowadzeniu poszczególnych środków dowodowych, mających znaczenie dla ich mocy i wiarygodności.

Zgłoszony w apelacji zarzut naruszenia przepisu art. 233 § 1 k.p.c. może zostać uwzględniony jedynie w przypadku wykazania jakie kryteria oceny naruszył sąd przy ocenie konkretnych dowodów, uznając brak ich wiarygodności i mocy dowodowej lub niesłuszne im je przyznając, a także w przypadku, gdy brak jest logiki w wiązaniu wniosków z zebranymi dowodami lub gdy wnioskowanie sądu wykracza poza schematy logiki formalnej albo, wbrew zasadom doświadczenia życiowego, nie uwzględnia jednoznacznych praktycznych związków przyczynowo – skutkowych. Podkreślić także należy, że zarzut naruszenia przepisu art. 233 § 1 k.p.c. może odnosić się wyłącznie do dowodów przeprowadzonych przez sąd, nie zaś pominiętych.

Skarżący formułując zarzut naruszenia art. 233 § 1 k.p.c., wskazuje, że Sąd przekroczył granice swobodnej oceny dowodów mającej wpływ na wynik sprawy, polegające na pominięciu części materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie w postaci wyciągu z rachunku bankowego S. K. (2) i S. K. (1) w (...) F. (...) U. o nr rachunku (...) w zakresie lokaty oraz rachunku depozytowego.

Wbrew stanowisku skarżącego dowód ten nie został przez Sąd I Instancji pominięty. Sąd I instancji uwzględnił wszystkie przeprowadzone w sprawie dowody, wyciągnął z nich poprawne logicznie wnioski. Materiał zgromadzony w postępowaniu w pierwszej instancji stał się podstawą orzeczenia Sądu drugiej instancji.

Przywołany przez skarżącego dokumenty w postaci wyciągu z dokumentów bankowych (...) F. (...) U. służyły ustaleniu stanu faktycznego, a okoliczność, że Sąd wyciągnął z nich wnioski odmienne od obecnie oczekiwanych nie stanowi o naruszeniu art. 233 k.p.c.

Z treści uzasadnienia wniesionego środka odwoławczego wynika, że skarżący kwestionuje ocenę dowodu w postaci wyciągów bankowych, które ocenione zgodnie z jego obecną sugestią powinny prowadzić do ustalenia iż kwota 5.058,30 USD i kwota 18.586,13 USD stanowi skład masy spadkowej po J. K.. W toku całego postępowania przed Sądem I instancji pełnomocnik uczestnika nie podnosił okoliczności, iż kwestionowane obecnie kwoty stanowią majątek spadkowy po J. K..

W wyroku z dnia 28 marca 2014 roku (sygn. akt II CSK 150/13) Sąd Najwyższy wskazał, że przewidziana przepisem art. 381 k.p.c. zasada dopuszczalności zgłoszenia przez stronę nowych faktów i dowodów w postępowaniu apelacyjnym, nakazuje sądowi II instancji przeprowadzenie dowodów i uwzględnienie faktów, jeżeli opóźnienie w ich złożeniu zostało usprawiedliwione, nie zachodziła możliwość ich zgłoszenia już przed sądem pierwszej instancji, a potrzeba ich powołania wynikła później.

Według dominującego stanowiska orzecznictwa niemożność skorzystania w postępowaniu przed sądem I instancji z określonych okoliczności faktycznych lub środków dowodowych nie ma miejsca, gdy istniała obiektywna możliwość powołania ich w tym postępowaniu, a tylko na skutek opieszałości, zaniedbań, zapomnienia lub błędnej oceny potrzeby ich powołania strona tego nie uczyniła (por. post. SN: z 15.5.1968 r., I CO 1/68, OSNC 1969, Nr 2, poz. 36; z 10.2.1999 r., II CKN 807/98, L.).

Przepis art. 381 k.p.c. stwarza jedynie możliwość dowodzenia okoliczności wyłącznie faktycznych, wcześniej niemożliwych do wykazania z przyczyn obiektywnych. Występujący w art. 381 k.p.c. zwrot: "potrzeba powołania się na nowe fakty i dowody wynikła później" nie może być pojmowany w ten sposób, że "potrzeba" ich powołania może wynikać jedynie z tego, iż rozstrzygnięcie sądu pierwszej instancji jest dla strony niekorzystne, gdyż takie pojmowanie art. 381 k.p.c. przekreślałoby jego sens i rację istnienia. (...) ta ma być następstwem zmienionych okoliczności sprawy, które są niezależne od zapadłego rozstrzygnięcia pochodzącego od sądu pierwszej instancji.(Wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 29 września 2015 r. III AUa 256/15 LEX nr 1842200).

Należy zaznaczyć, że postępowanie w niniejszej sprawie zostało wszczęte 21 listopada 2016 r. W odpowiedzi na wniosek o dział spadku złożony przez S. K. (1) reprezentowanego przez profesjonalnego pełnomocnika, pełnomocnik uczestnika A. K. domagał się rozliczenia w niniejszym postępowaniu środków zgromadzonych na koncie bankowym w USA. Pismem z dnia poinformował Sąd Rejonowy, o konieczności wystąpienia do tych instytucji o nadesłanie wyciągów. W dniu 18 sierpnia 2017 r. przedłożył dokumenty tj. wyciąg z rachunku bankowego w S. U. F. (...) U. należący do S. K. (2), pismo do (...) Słowiańskiej Unii Kredytowej, jednocześnie wniósł o wystąpienie przez Sąd Rejonowy w trybie pomocy sądowej do Amerykańskiego Departamentu Sprawiedliwości, Biura Międzynarodowej Pomocy Amerykańskiego Departamentu Sprawiedliwości, Biura Międzynarodowej Pomocy Sądowej z zażądaniem od (...)Słowiańskiej Unii Kredytowej wyciągów z rachunku bankowego. Po uzyskaniu przez Sąd I instancji wskazanej dokumentacji, pełnomocnik skarżącego uczestnika na rozprawie w dniu 15 maja 2019 r. podawał, że z przetłumaczonych dokumentów (wyciągów bankowych (...) F. (...) U. k. 244) wynika kwota 25.173,05 USD. Wskazywał, że jest to majątek zmarłego i domagał się o rozliczenia tej kwoty w niniejszym postępowaniu, swoje stanowisko w tej kwestii precyzując ostatecznie pisemnie. W piśmie zatytułowanym Załącznik do protokołu rozprawy (k. 274) pełnomocnik uczestnika doprecyzowując stanowisko wyrażone na rozprawie w dniu 3 lipca 2019 r. wnosił o zaliczenie na poczet schedy spadkowej po S. K. (2) zgodnie z art. 1039 k.c. kwoty 25.173 USD przelanych z rachunku bankowego S. K. (1), podnosząc, że pobrana kwota stanowiła w istocie darowiznę poczynioną przez S. K. (2) na rzecz wnioskodawcy S. K. (1).

Tym samym nowe fakty jako spóźnione i nie zawierające cech nowości nie mogły być uwzględnione z braku podstaw z art. 381 k.p.c., skoro zarówno możliwość, jak i ewentualna potrzeba ich zgłoszenia zachodziła już w postępowaniu przed sądem pierwszej instancji.

Na marginesie należy zaznaczyć, ze analiza wyciągów bankowych (...) F. (...) U. wskazuje, iż kwota (...).38 $, której podziału obecnie domaga się skarżący uczestnik stanowiła lokatę na 7- miesięcy założoną w dniu 1 stycznia 2013 r. w kwocie 5.028,83 $. Łącznie z dywidendą od lokaty na dzień 1 lutego 2013 r. stanowiła kwotę 5.058,30 $. Na sporządzonym wyciągu z rachunku (...) za okres 1 października 2013 – 31 grudnia 2013, widnieje tytuł Pan S. K. (1), pan S. K. (2). We wskazanym okresie współwłaściciele ww. rachunku mieli założone określone produkty bankowe: rachunek depozytowy, ID 01 Książeczka oszczędnościowa, ID 05 Konto czekowe, ID 09 lokata na 7-m-cy.

Dalsza analiza historii operacji finansowych dotyczących lokaty w kwocie początkowej 5.028,83 $ wskazuje, iż środki finansowe na niej zgromadzone zostały w dniu 1 maja 2013 r. przeniesione na rachunek (...), którego współwłaścicielami byli S. K. (1) i S. K. (2), a następnie wypłacona. Przy tym należy zaznaczyć, że wyciąg z konta potwierdzający wypłaty nie stanowi o tym kto ich dokonywał w danym dniu ani też na czyje potrzeby. Całość środków zgromadzonych na rachunku ID 01 – Książeczce oszczędnościowej została w dniu 14 października 2015 r. przelana na konto należące do S. K. (1).

Odnosząc się zaś do kwestii istnienia kwoty 18.586,13 USD na rachunku depozytowym to wskazać należy, że istotnie na wyciągu z rachunku nr (...) F. (...) U. za okres od 1 lipca 2013 do 30 września 2013 r. należącym do S. K. (1) i S. K. (2) widnieje w pozycji książeczka oszczędnościowa kwota 18.586,13 USD. Kwota ta wyszczególniona jest w pozycji ID 01 książeczka oszczędnościowa. Dalsza analiza wyciągów prowadzi do wniosku, iż wskazana kwota stanowi część kwoty przelanej na konto S. K. (1) w dniu 14 października 2015 r.

W tym zaś miejscu podzielić należało ocenę Sądu Rejonowego, iż uczestnik w toku postępowania nie udowodnił, że kwota przelana na konto wnioskodawcy S. K. (1) stanowiła darowiznę. Poza twierdzeniami uczestnika brak było obiektywnych dowodów aby poczynić tego rodzaju ustalenia. Istotnie z samego wyciągu bankowego nie sposób wyprowadzić wniosku na czyje potrzeby zostały wypłacone wskazane środki finansowe. Rachunek nr (...) otwarty był na rzecz S. K. (1) i S. K. (2). Bezsprzecznie też wnioskodawca dysponował upoważnieniem od S. K. (2) do dokonywania operacji finansowych. Uczestnik zaś nie udowodnił, że wskazana kwota była przeznaczona na potrzeby wnioskodawcy.

Chybiony jest w tych okolicznościach zarzut naruszenia art. 684 k.p.c. W sprawie o dział spadku jego skład powinien być ustalony przez sąd na podstawie dowodów aktualnych w chwili dokonywania podziału (tak SN w postanowieniu z dn. 16.03.1994r., sygn. II CRN 31/94). W sytuacji sprzeczności pomiędzy różnymi środkami dowodowymi sąd jest zobowiązany do wyjaśnienia tych sprzeczności. Dopuszczalne jest jednak oparcie się na zgodnych oświadczeniach uczestników w zakresie składu i wartości majątku podlegającego działowi, jeżeli nie budzą one wątpliwości co do zgodności z rzeczywistym stanem rzeczy (zob. postanowienie SN z dnia 29 listopada 2001 r., V CKN 482/00, LEX nr 52640). Należy przy tym przyjąć, że jeżeli szacowanie nastąpiło na podstawie zgodnego oświadczenia uczestników, a wskazana przez nich wartość nie budzi zasadniczych wątpliwości, sąd nie jest zobowiązany z urzędu przeprowadzać dowodów z opinii biegłych w kwestii określenia wartości przedmiotu działu, którego wartość wskazali sami uczestnicy (postanowienie SN z dnia 29 listopada 2001 r., V CKN 482/00, LEX nr 52640).

W sprawie uczestnik w toku postępowania na podstawie wyciągów bankowych (k. 244) domagał się rozliczenia jedynie kwoty 25.173 USD, wskazując na źródła ich pochodzenia, a wnioskodawca tego nie kwestionował. Tym samym ustalenia Sądu Rejonowego w zakresie ustalenia składu spadku i podziału majątku są prawidłowe i znajdują oparcie w przepisach prawa.

Podsumowując, zarzuty apelacji nie są trafne, zaś rozstrzygnięcie Sądu I instancji jest prawidłowe, dlatego podlegała ona oddaleniu na podstawie art. 385 k.p.c.

Sąd zasądził od uczestnika A. K. na rzecz wnioskodawcy S. K. (1) kwotę 1800 zł na podstawie art. 520 § 2 k.p.c. w zw. z § 2 pkt. 5 w zw. z § 10 ust. 1 pkt. 1 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie. Strony były w różnym stopniu zainteresowane wynikiem postępowania odwoławczego.