Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 5 grudnia 2013 r.

Sąd Okręgowy w Łomży I Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący:	Andrzej Kordowski (spr.)
Protokolant:	Beata Jagielska

po rozpoznaniu w dniu 5 grudnia 2013 r. w Łomży

na rozprawie

sprawy z powództwa J. O.

przeciwko Gminie G.

o zapłatę

na skutek apelacji wniesionej pozwaną Gminę G.

od wyroku Sądu Rejonowego w Łomży VIII Zamiejscowego Wydziału Cywilnego w G.

z dnia 31 maja 2013 r., sygn. akt VIII 119/13 „upr’

apelację oddala.

Sygn. akt I Ca 252/13

UZASADNIENIE

Powód J. O. wystąpił z powództwem przeciwko Zakładowi Usług (...) w G. o zapłatę kwoty 291,14 złotych z ustawowymi odsetkami od dnia 28.08.2012r. do dnia zapłaty.

W uzasadnieniu podał, że w dniu 15.03.2010r. zawarł z pozwanym umowę o zaopatrzeniu w wodę i odprowadzanie ścieków. Wskazał, że pozwany w umowie w punkcie 4 ust. d) potwierdził gotowość usuwania awarii kanalizacyjnych wchodzących w skład jego sieci. Podniósł, że po wystąpieniu w dniu 03.08.2012r. awarii kanalizacji pozwany odmówił jej usunięcia, twierdząc że należy to do powoda. Podał, że zmuszony sytuacją zorganizował na swój koszt pomoc z Zakładu (...) w M.. Wezwanie do zapłaty kosztu udrożnienia kanalizacji przez powoda pozwany pozostawił bez odpowiedzi. Podniósł, że sporny odcinek kanalizacji leży poza budynkiem, ale częściowo w obrębie jego działki i jest przyłączem od kanalizacji domowej budynku do kanalizacji ogólnospławnej przebiegającej aż pod ulicą i wchodzi w skład przedsiębiorstwa pozwanego (k. 2-3).

W odpowiedzi na pozew pełnomocnik pozwanego wniosła o odrzucenie pozwu z uwagi na brak zdolności sądowej pozwanego, który jest jednostką organizacyjną Gminy G., nie posiadającą osobowości prawnej.

W piśmie procesowym z dnia 15.01.2013r. powód wskazał jako pozwanego Urząd Miasta i Gminy w G. (k. 18). W odpowiedzi pełnomocnik pozwanego wniosła o odrzucenie pozwu, ewentualnie o oddalenie powództwa w całości (k. 30). Podała, że powód niewłaściwie wskazał jako stronę pozwaną Urząd Miasta i Gminy w G.. Ponadto, do awarii doszło na odcinku przyłącza kanalizacyjnego należącego do powoda, dlatego to on powinien ponosić koszty sunięcia awarii.

W piśmie procesowym z dnia 14.02.2013r. powód ostatecznie wskazał, iż pozwanym jest Gmina G. - Zakład Usług (...) w G. jako jednostka budżetowa gminy (k. 34).

Wyrokiem z dnia 31 maja 2013r. Sąd Rejonowy w Łomży VIII Zamiejscowy Wydział Cywilny w G. zasądził od pozwanej Gminy G. na rzecz powoda J. O. kwotę 291,14 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 28.08.2012r. do dnia zapłaty. W punkcie II orzeczenia zasądził od pozwanej na rzecz powoda kwotę 30 zł tytułem zwrotu opłaty od pozwu (k.47).

Powyższy wyrok Sąd Rejonowy oparł na następujących ustaleniach faktycznych i rozważaniach prawnych.

Zakład Usług (...) w G. i J. O. zawarli w dniu 15.03.2010 r. umowę o zaopatrzenie w wodę i odprowadzanie ścieków.

W dniu 03.08.2012r. doszło do zapchania przyłącza kanalizacyjnego na odcinku pomiędzy budynkiem J. O. a kanalizacją ogólnospławną. Zakład Usług (...) w G. odmówił usunięcia awarii. J. O. zwrócił się do Zakładu (...) w M. o usunięcie powyższej awarii. Za wykonanie usługi udrożnienia kanalizacji sanitarnej i dojazd J. O. poniósł koszty w łącznej wysokości 291,14 zł. Pismem z dnia 13.08.2012 r. J. O. wezwał Zakład Usług (...) w G. do zapłaty kwoty 291,14 zł.

Sąd Rejonowy ocenił, że powództwo jest zasadne i zasługuje na uwzględnienie.

W sprawie bezspornym był fakt zawarcia w dniu 15.03.2013 r. pomiędzy stronami umowy, na podstawie której Zakład Usług (...) w G. m. in. był zobowiązany do usuwania awarii urządzeń będących w jego posiadaniu oraz że doszło do awarii, za usunięcie której powód zapłacił dochodzona pozwem kwotę.

Zadaniem sądu było rozstrzygnięcie, kto powinien ponieść koszty usunięcia awarii. Sąd powołała się na treść art. 6 k.c. wskazując, że ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne. Sąd z urzędu nie jest zobowiązany do przeprowadzania dowodów zmierzających do wyjaśnienia okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy.

Pozwana nie udowodniała, że do awarii doszło na odcinku przyłącza kanalizacyjnego, które stanowi własność powoda.

W świetle z art. 2 pkt 5 ustawy z dnia 07.06.2001r. (Dz. U. 2006 Nr 123, poz. 858 ze zm.) o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków, zgodnie z którym przyłączem kanalizacyjnym jest odcinek przewodu łączącego wewnętrzną instalację kanalizacyjną w nieruchomości odbiorcy usług z siecią kanalizacyjną, za pierwszą studzienką,

licząc od strony budynku, a w przypadku jej braku do granicy nieruchomości gruntowej. Sąd Rejonowy uznał, że z treści tego przepisu nie wynika, że przyłącze, gdzie nastąpiła awaria stanowi własność powoda - co starała się wykazać strona pozwana.

Strona pozwana także w żaden sposób nie wykazała, aby do awarii tegoż przyłącza doszło na skutek niestosowania się powoda do §7 pkt a umowy.

W ocenie Sądu I instancji pozwany na skutek zgłoszenia powinien przystąpić do usunięcia awarii, a gdyby w trakcie naprawy stwierdził, że do powstania awarii przyczynił się powód na skutek niewłaściwego utrzymania stanu technicznego urządzeń kanalizacyjnych bądź niewłaściwej ich eksploatacji, to wówczas po jej usunięciu pozwany mógłby wystąpić do powoda o zwrot poniesionych z tego powodu kosztów. Sąd Rejonowy w sprawie zastosował art. 49 § 1 k.c., według którego urządzenia służące do doprowadzania lub odprowadzania płynów, pary, gazu, energii elektrycznej oraz inne urządzenia podobne nie należą do części składowych nieruchomości, jeżeli wchodzą w skład przedsiębiorstwa. Powołał się na orzecznictwo, zgodnie z którym w każdym wypadku połączenia tego typu urządzeń, o jakich mowa jest w art. 49 k.c., z urządzeniami przedsiębiorstwa zajmującego się dostawą wody, energii itp., urządzenia związane z gruntem tracą charakter części składowej gruntu, przez który biegną, stając się częścią składową przedsiębiorstwa, z którym zostały połączone (TK 4.12.1991, OTK 1991/22, s. 236; SN 13.01.1995, OSN 4/1995/64).

Zgodnie zaś z §4 pkt b łączącej strony umowy do obowiązków dostawcy należy zapewnienie zdolności posiadanych urządzeń wodociągowych i urządzeń kanalizacyjnych do realizacji dostaw wody oraz dostaw wody i odprowadzania ścieków w sposób ciągły, zaś punkt d nakłada na pozwanego obowiązek usuwania awarii urządzeń będących w jego posiadaniu. Dlatego Sąd Rejonowy uznał, że na pozwanej ciążył obowiązek usunięcia awarii przyłącza kanalizacyjnego i uwzględnił powództwo.

O kosztach orzekł zgodnie z zasadą odpowiedzialności strony za wynik procesu wyrażoną w art. 98 k.p.c. zasądzając od pozwanego Gminy G. na rzecz powoda J. O. kwotę 30 złotych tytułem zwrotu opłaty od pozwu.

Apelację od powyższego wyroku wniosła pozwana zaskarżając go w całości i zarzucając mu:

1.  naruszenie prawa materialnego tj.

- art. 49 § 1 k.c. poprzez jego błędne zastosowanie i przyjęcie, że przyłącze kanalizacyjne leżące na nieruchomości powoda jest częścią składową przedsiębiorstwa, z którym jest podłączone i stąd to przedsiębiorstwo jest zobowiązane do usunięcia awarii przyłącza kanalizacyjnego;

- art. 5 ust. 2 i art. 2 pkt 5,7 i 14 ustawy z dnia 7 czerwca 2001 r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków poprzez ich niezastosowanie i przyjęcie wbrew regulacjom tej ustawy, że pozwany zobowiązany był do usunięcia awarii przyłącza kanalizacyjnego, mimo że nie było ono w jego posiadaniu i mimo, że z umowy o zaopatrzenie w wodę i odprowadzanie ścieków obowiązek utrzymania właściwego stanu technicznego przyłącza spoczywał na powodzie;

2.  naruszenie prawa procesowego tj.

- art.233 § 1 k.p.c. poprzez przekroczenie granic swobodnej oceny dowodów i przyjęcie, że skoro do obowiązków dostawcy należy zapewnienia zdolności posiadanych urządzeń wodociągowych i urządzeń kanalizacyjnych, do realizacji dostaw wody i odprowadzania ścieków w sposób ciągły oraz usuwanie awarii urządzeń będących w jego posiadaniu, to ciąży na nim również obowiązek usunięcia awarii przyłącza kanalizacyjnego mimo, że odmienne regulacje zakłada umowa o zaopatrzenie w wodę i odprowadzanie ścieków;

- art.328 § 2 k.p.c. poprzez brak w uzasadnieniu Sądu rozważenia dowodu w postaci projektu przebiegu przyłącza kanalizacyjnego znajdującego się na nieruchomości powoda, co miało istotny wpływ na rozpatrzenie sprawy

Skarżąca wniosła o zmianę zaskarżonego orzeczenia i zasądzenie kosztów postępowania za I instancję oraz kosztów postępowania apelacyjnego według norm przepisanych, bądź uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy sądowi I instancji do ponownego rozpoznania i rozstrzygnięcia o kosztach postępowania apelacyjnego (k.56-59).

Powód wniósł o oddalenie apelacji (k.68-69).

Sąd Okręgowy w Łomży zważył co następuje:

Apelacja pozwanej okazała się bezzasadna. Sąd I instancji dokonał prawidłowego ustalenia stanu faktycznego, który sąd odwoławczy przyjął za własny, bez konieczności uzupełniania postępowania dowodowego w tym zakresie. Również ocena prawna przedstawiona w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku nie budzi żadnych zastrzeżeń i znajduje pełną akceptację.

Zauważyć trzeba, że postępowanie przed Sądem I instancji toczyło się w trybie uproszczonym, zatem do postępowania apelacyjnego winny znaleźć zastosowanie przepisy art. 505 ⁹ i nast. k.p.c.

Jeżeli sąd drugiej instancji nie przeprowadził postępowania dowodowego, uzasadnienie wyroku powinno zawierać jedynie wyjaśnienie podstawy prawnej wyroku z przytoczeniem przepisów prawa (art. 505 ¹³ § 2 k.p.c.). Sytuacja taka miała miejsce w niniejszej sprawie, gdyż rozstrzygnięcie w sprawie przed Sądem Okręgowym zapadło na podstawie materiału dowodowego zgromadzonego w I instancji.

Zadaniem Sądu II instancji była weryfikacja wyroku Sądu I instancji pod względem prawidłowości zastosowanych w nim przepisów prawa materialnego i procesowego. Jednakże, treść przepisu art. 505 ¹³ k.p.c. zwalnia sąd z odnoszenia się w uzasadnieniu do zarzutów prawa procesowego, jeśli sąd nie przeprowadza postępowania dowodowego.

Odpowiadając zatem na zarzuty obrazy prawa materialnego stwierdzić trzeba, że Sąd I instancji nie dopuścił się w tym względzie uchybień – pomimo odmiennych twierdzeń pozwanej.

Zaskarżone orzeczenie Sąd Rejonowy oparł na art. 2 pkt 5 ustawy z dnia 07.06.2001 r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków (Dz. U. 2006 Nr 123, poz. 858 ze zm.), według którego przyłączem kanalizacyjnym jest odcinek przewodu łączącego wewnętrzną instalację kanalizacyjną w nieruchomości odbiorcy usług z siecią kanalizacyjną, za pierwszą studzienką, licząc od strony budynku, a w przypadku jej braku do granicy nieruchomości gruntowej. Następnie, powyższą definicję prawidłowo odniósł do treści art. 49 k.c. i zapisów łączącej strony umowy z dnia 15.03.2010 r., zgodnie z którą pozwana potwierdziła gotowość usuwania awarii kanalizacyjnych będących w jej posiadaniu sieci.

Stan faktyczny sprawy, na który składała się kwestia posiadania odcinka kanalizacji, gdzie w dniu 03.08.2012 r. doszło do awarii, został prawidłowo ustalony na podstawie ww. przepisu art. 2pkt 5 ustawy o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków, jak też z pomocą treści przepisu art. 46 k.c. Do tak prawidłowo ustalonego stanu faktycznego należało zastosowywać postanowienia łączącej strony umowy (§4, §7, k.4), co Sąd I instancji prawidłowo uczynił i doszedł do wniosku o zasadności wniesionego w sprawie powództwa.

Strona pozwana nie negowała miejsca wystąpienia awarii, której kosztów naprawy dotyczył pozew niniejszej sprawy, zaprzeczała jednakże, aby odcinek ten wchodził w skład jej przedsiębiorstwa, co miało w jej ocenie skutkować uznaniem, że w sprawie nie mają zastosowania postanowienia §4 łączącej strony umowy i koszty przedmiotowej awarii winien pokryć powód.

Sąd Okręgowy podziela ocenę Sądu Rejonowego, że miejsce usytuowania awarii w świetle ww. przepisów wskazuje na to, że nastąpiła ona na odcinku będącym w posiadaniu pozwanej i przez to pozwana zobowiązana była do jej naprawy na własny koszt. Pozwana nie wykazała odmiennego stanu rzeczy. Wręcz przeciwnie – na rozprawie w dniu 28 maja 2013 r. przyznała, że do awarii doszło na granicy nieruchomości powoda, co zgodnie ze ww. przepisem art. 2pkt 5 ustawy o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków wskazuje na fakt posiadania tego odcinka przez pozwaną, co łączy się z jej obowiązkiem ponoszenia kosztów jego awarii, o czym Sąd I instancji prawidłowo orzekł w punkcie I orzeczenia.

Wobec dyspozycji art. 505 ¹² § 3 i 505 ¹³ §2 k.p.c. odnoszenie się do podniesionego w apelacji zarzutu obrazy art. 233 i 328§2 k.p.c. należało uznać za zbędne.

Biorąc powyższe pod uwagę Sąd Okręgowy w Łomży na podstawie art. 385 k.p.c. orzekł, jak w sentencji.