I Ns 140/24 - postanowienie z uzasadnieniem Sąd Rejonowy w Sokółce z 2024-03-25
Sygn. akt I Ns 140/24
POSTANOWIENIE
Dnia 25 marca 2024 r.
Sąd Rejonowy w Sokółce I Wydział Cywilny
w osobie sędziego Sławomira Kuczyńskiego
po rozpoznaniu w dniu 25 marca 2024 r. w Sokółce
na posiedzeniu niejawnym
sprawy z wniosku K. K. (1)
z udziałem T. K., S. K. i M. K.
o przedłużenie okresu zarządu sukcesyjnego
postanawia:
I. przedłużyć okres zarządu sukcesyjnego przedsiębiorstwa (...) z siedzibą w S. w spadku (NIP: (...); REGON: (...)) do dnia 27 kwietnia 2027 r.;
I. orzec, że wnioskodawca i uczestniczki postępowania ponoszą koszty postępowania związane ze swym udziałem w sprawie.
UZASADNIENIE
Ustanowiony przez wnioskodawcę K. K. (1) pełnomocnik we wniosku opatrzonym datą 12 marca 2024 r. wniósł o przedłużenie o trzy lata zarządu sukcesyjnego związanego z kontynuacją po śmierci W. K. (1) działalności gospodarczej ujętej w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej ( (...)) pod firmą (...) w Spadku, numerem REGON: (...) oraz NIP: (...), która prowadzona jest głównie w S. przy ul. (...), wykonywanego przez zarządcę sukcesyjnego K. K. (1), zamieszkałego w S., przy ul. (...) – z ważnej przyczyny, jaką stanowi kontynuacja działalności na podstawie koncesji na obrót paliwami ciekłymi.
W uzasadnieniu tego pisma pełnomocnik K. K. (1) wskazał, iż spadkodawca W. K. (1) prowadził działalność gospodarczą pod firmą (...). Zmarł on 27 kwietnia 2022 r. w S.. W. K. (1) nie sporządził testamentu, jak również nie wyznaczył za swojego życia zarządcy sukcesyjnego.
W dalszej części uzasadnienia wniosku ustanowiony przez wnioskodawcę pełnomocnik podał, że zarządcą sukcesyjnym został wybrany – decyzją wszystkich spadkobierców W. K. (2) K., który z dnia na dzień musiał zrezygnować ze swojej dotychczasowej pracy i planów, by móc kontynuować przedsiębiorstwo zmarłego ojca. Swoje zadania wykonuje on wzorowo, odciążając w ogromnym stopniu spadkobierców w każdej możliwej czynności związanej z zarządzaniem przedsiębiorstwem.
I tak – jak wywodził następnie pełnomocnik K. K. (1) – zarządca sukcesyjny pospłacał część zadłużenia ciążącego na zmarłym ojcu, a dotyczącym prowadzonej działalności gospodarczej. Wyprostował część spraw, które były nieuregulowane lub niedokończone. Podejmuje też starania, by działalność ta po pierwszych dwóch latach przynosiła jakiekolwiek zyski, w związku z czym stara się współpracować z innymi przedsiębiorcami mającymi dominującą pozycję na rynku gazowym w tej części Polski. Kluczowym elementem jego działalność jest jednak posiadanie na czas pełnienia zarządu sukcesyjnego koncesji na obrót paliwami ciekłymi, które to uprawnienie zostało nadane decyzją Prezesa URE z dnia 23 sierpnia 2022 r. Wnioskodawca chciałby wykorzystać jednocześnie okazję, jaką daje koncesja na działalność, i spróbować dalej rozwinąć firmę zmarłego ojca, bowiem jej uzyskanie pochłonęło dużo czasu i pieniędzy K. K. (1). Zdaniem pełnomocnika wnioskodawca działalność na rynku gazu jest bardzo wymagająca, gdyż każdy jeden ruch na świecie potrafi szybko i znacząco wpłynąć na cenę gazu, co pokazały ostatnie dwa lata. Wnioskodawca liczy na to, że najbliższej perspektywie ogólna sytuacja na rynku ulegnie poprawie i umożliwi dalszy rozwój przedsiębiorstwa, w szczególnie poprzez budowanie jej renomy (tzw. good will), poszerzanie portfela klientów czy też zdobywanie doświadczenia w tym segmencie rynku. Wszystko to będzie możliwie, w ocenie inicjatora postępowania, jedynie w ramach wydanej koncesji, a brak przedłużenia zarządu może te plany i już podjęte przez zarządcę sukcesyjnego działania pokrzyżować. Przestój w działalności może spowodować również straty, bowiem wnioskodawca jest zobowiązany do regularnych i punktualnych dostaw gazu do podmiotów trzecich.
Niezależnie od powyższego – jak twierdził dalej ustanowiony przez K. K. (1) pełnomocnik – do tej pory nie zostało wszczęte postępowanie dotyczące działu spadku obejmującego przedsiębiorstwo w spadku. Wygaśnięcie zarządu sukcesyjnego z dniem 28 kwietnia 2024 r., czyli z upływem 2 lat od śmierci W. K. (1), powstrzyma działania sanacyjne podjęte przez zarządcę sukcesyjnego i będące w toku, a mające na celu poprawę rentowości prowadzonego przedsiębiorstwa.
Przedłużenie zarządu sukcesyjnego o dwa lata pozwoli, w ocenie wnioskodawcy, na dalszą sprawną realizację planów gospodarczy zarządcy sukcesyjnego, a jednocześnie umożliwi spadkobiercom ustalenie – wspólnie lub w drodze postępowania sądowego – sposób podziału przedsiębiorstwa w spadku i wzajemne rozliczenie się. W takich okolicznościach przedłużenie zarządu sukcesyjnego będzie niosło ze sobą całkowite zniwelowanie negatywnych skutków wygaśnięcia zarządu sukcesyjnego w terminie dwóch lat od śmierci przedsiębiorcy.
Jako podstawę prawną wniosku pełnomocnik wnioskodawcy wskazał art. 665 4 k.p.c. w związku z art. 60 ustawy z dnia 5 lipca 2018 r. o zarządzie sukcesyjnym przedsiębiorstwem osoby fizycznej.
Sąd ustalił, co następuje:
W Akcie Powołania Zarządcy Sukcesyjnego, sporządzonym w dniu 9 maja 2022 r. w formie aktu notarialnego – w Kancelarii Notarialnej A. N. w S., za numerem Repertorium A (...) – T. K., S. K. i M. K. oświadczyli, iż wyrażają zgodę na powołanie K. K. (1) na zarządcę sukcesyjnego przedsiębiorstwa w spadku zmarłego przedsiębiorcy W. K. (1), działającego pod firmą: W. K. (1) Przedsiębiorstwo Handlowo – Usługowe (...), zaś K. K. (1) oświadczył, iż wyraża zgodę na pełnienie funkcji zarządcy sukcesyjnego oraz złożył oświadczenie o braku prawomocnie orzeczonych wobec niego zakazów, o których mowa w art. 8 ust. 2 ustawy o zarządzie sukcesyjnym przedsiębiorstwem osoby fizycznej. Stawający do tego aktu oświadczyli ponadto, iż dotychczas nie został spisany protokół powołania zarządcy sukcesyjnego przedsiębiorstwa w spadku W. K. (1) oraz że zmarły przedsiębiorca także nie powołał żadnej osoby na zarządcę sukcesyjnego.
W tym samym Akcie Powołania Zarządcy Sukcesyjnego T. K., S. K. i M. K. oświadczyli, że powołują K. K. (1), syna W. i T., posiadającego nadany PESEL: (...), o adresie do doręczeń: (...)-(...) S., ulica (...), adres email: (...), numer (...), na zarządcę sukcesyjnego przedsiębiorstwa w spadku zmarłego przedsiębiorcy W. K. (1), działającego pod firmą: W. K. (1) Przedsiębiorstwo Handlowo – Usługowe (...), NIP: (...), Regon: (...), adres: (...)-(...) S., ulica (...).
Następnie w Akcie Poświadczenia Dziedziczenia, sporządzonym w dniu 30 maja 2022 r. w formie aktu notarialnego – w Kancelarii Notarialnej A. N. w S., za numerem Repertorium A (...) – notariusz poświadczył, iż spadek po W. K. (1), synu W. i I., posiadającym numer ewidencyjny PESEL (...), mającym miejsce zwykłego pobytu w chwili śmierci w Polsce, w S. przy ulicy (...), gmina S., powiat sokolski, województwo (...), który zmarł dnia 27 kwietnia 2022 0roku w S., na podstawie ustawy, z dobrodziejstwem inwentarza nabyli:
1) T. K., córka M. i L., urodzona (...) w S. – w udziale w wysokości 1/4 części,
2) S. K., córka W. i T., urodzona (...) w – w udziale w wysokości 1/4 części,
3) K. K. (1), syn W. i T., urodzony (...) w S. – w udziale w wysokości 1/4 części,
4) M. K., syn W. i T., urodzony (...) w S. – w udziale w wysokości 1/4 części.
Decyzją z dnia 23 sierpnia 2022 r., (...), podjętą na podstawie art. 38 ust. 1 i ust. 2 w związku z art. 36 ustawy z dnia 5 lipca 2018 r. o zarządzie sukcesyjnym przedsiębiorstwem osoby fizycznej i innych ułatwieniach związanych z sukcesją przedsiębiorstw (tekst jednolity: Dz. U. z 2021 r., poz. 170) oraz art. 104 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (tekst jednolity: Dz. U. z 2021 r., poz. 735 z późn. zm.) w związku z art. 30 ust. 1 ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. Prawo energetyczne (tekst jednolity: Dz. U. z 2022 r., poz. 1385), Prezes Urzędu Regulacji Energetyki postanowił – po rozpatrzeniu wniosku z dnia 13 czerwca 2022 r. złożonego przez Pana K. K. (1), zarządcę sukcesyjnego przedsiębiorstwa w spadku pod nazwą: W. K. (1) Przedsiębiorstwo Handlowo - Usługowe (...) w spadku ul. (...),(...)-(...) S. – potwierdzić możliwość wykonywania przez Pana K. K. (1) jako zarządcę sukcesyjnego decyzji Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki z dnia 13 grudnia 2013 r. nr (...) z późn. zm., w sprawie udzielenia koncesji na obrót paliwami ciekłymi na okres od 1 lipca 2014 r. do 31 grudnia 2030 r., wydanej na rzecz Pana W. K. (1), prowadzącego działalność gospodarczą pod nazwą W. K. (1) Przedsiębiorstwo Handlowo - Usługowe (...), ul. (...), (...)-(...) S. (NIP: (...)) – na okres jego zarządu sukcesyjnego, po czym ustalił warunki ogólne i szczególne prowadzenia koncesjonowanej działalności gospodarczej, do przestrzegania których zobowiązany jest zarządca sukcesyjny.
Przedmiot działalności objętej ową koncesją stanowiła działalność gospodarcza w zakresie obrotu następującymi paliwami ciekłymi: konfekcjonowanym gazem płynnym (...) o kodach CN: (...), (...) i (...), z wyłączeniem mieszanin propanu-butanu uzyskiwanych w procesach uzdatniania płynów złożowych przy wykorzystaniu środków transportu – pojazdów do przewozu konfekcjonowanego gazu płynnego (...).
Sąd zważył, co następuje:
W ocenie Sądu wniosek K. K. (1) zasługiwał na uwzględnienie.
Zgodnie z art. 60 ust. 1 ustawy z dnia 5 lipca 2018 r. o zarządzie sukcesyjnym przedsiębiorstwem osoby fizycznej i innych ułatwieniach związanych z sukcesją przedsiębiorstw (tekst jednolity: Dz. U. z 2021 r., poz. 170; dalej jako u.z.s.) sąd z ważnych przyczyn może przed dniem wygaśnięcia zarządu sukcesyjnego przedłużyć okres zarządu sukcesyjnego na czas nie dłuższy niż pięć lat od dnia śmierci przedsiębiorcy.
W doktrynie zgodnie wskazuje się, że ważnymi przyczynami mogą być trudności w ukończeniu procedur spadkowych (stwierdzenie nabycia spadku, dział spadku), ryzyko poważnej szkody dla przedsiębiorstwa w razie wygaśnięcia zarządu sukcesyjnego, wola kontynuowania działalności przedsiębiorstwa chociażby przez niektórych właścicieli, okoliczność, że ustawowy 2-letni termin zarządu sukcesyjnego był niewystarczający, interes interesariuszy, w tym pracowników (tak M. Jaśkiewicz, w: Babiarz, Komentarz do ustawy o zarządzie sukcesyjnym, LEX 2021, art. 60, nt. 2; K. Górniak, w: Osajda, Komentarz do ustawy o zarządzie sukcesyjnym, Legalis 2022, art. 60, nt. 7-10).
Przedkładając powyższe na grunt niniejszej sprawy, nie ulega wątpliwości, że oceniając sprawę obiektywnie, zarówno interes współwłaścicieli przedsiębiorstwa (wnioskodawcy i uczestników postępowania), jak i interes społeczny (ewentualnych wierzycieli przedsiębiorstwa, innych ewentualnych wierzycieli spadkowych czy pracowników przedsiębiorstwa) przemawia za przedłużeniem okresu zarządu sukcesyjnego.
W tym kontekście zaznaczenia wymaga ta oto okoliczność, że zarząd sukcesyjny został ustanowiony po śmierci przedsiębiorcy – na skutek działania osób, które były, co jest oczywiste, zainteresowane kontynuacją działalności przedsiębiorstwa (poprzez powołanie zarządcy sukcesyjnego przez osoby, które były do umocowane w punktach 1) i 2 ) ust. 1 art. 12 u.z.s.).
Ponieważ ustanowiony przez wnioskodawcę K. K. (1) pełnomocnik w sposób wystarczający zwerbalizował w uzasadnieniu wniosku istnienie po stronie mocodawcy woli kontynuowania działalności przedsiębiorstwa, przeto Sąd nie miał żadnych wątpliwości, iż w sprawie niniejszej zaszła ważna – w rozumieniu regulacji z art. 60 ust. 1 u.z.s. – przyczyna, uprawniająca Sąd do przedłużenia okres zarządu sukcesyjnego na czas nie dłuższy niż pięć lat od dnia śmierci przedsiębiorcy.
Jeśli zaś chodzi o czas, na który sąd przedłużył okres zarządu sukcesyjnego (maksymalny możliwy), to Sąd miał na uwadze, że zarówno będące w toku, jak i planowane przez zarządcę sukcesyjnego działania sanacyjne przedsiębiorstwa w spadku, zmierzające do poprawy rentowości prowadzonego przedsiębiorstwa, a także poczynienie przez spadkobierców W. K. (1) ustaleń co do sposób podziału przedsiębiorstwa w spadku i dokonania wzajemnych rozliczeń z tytułu działu spadku pozostałego po tymże spadkodawcy wymaga po prostu czasu. Sąd miał też przy tym na uwadze, że do dnia dzisiejszego spadkobiercy W. K. (1) nie zdołali doprowadzić do działu spadku (do którego przeprowadzenia zapewne konieczne będzie zainicjowanie postępowania w przedmiocie podziału majątku wspólnego zmarłego przedsiębiorcy). Sąd miał też na uwadze i to, że zgodnie z regulacją z art. 59 ust. 1 pkt 6 u.z.s. z chwilą dokonania działu spadku obejmującego przedsiębiorstwo w spadku zarząd sukcesyjny wygaśnie. Tym samym jeśli uczestnicy postępowania ewentualnie twierdziłby, że przedsiębiorstwo powinno być podzielone albo przyznane na wyłączną własność któregokolwiek z nich, to powinni podjąć działania zmierzające do doprowadzenia do działu spadku [alternatywnie – działania zmierzające do zmiany osoby zarządcy, jeśli twierdzą, że wnioskodawca rażąco narusza swoje obowiązki (zob. regulację z art. 56 ust. 1 i 2 u.z.s.).
Już reasumując przedstawione wyżej oceny do istnienia w niniejszej sprawie przesłanki do przedłużenia okresu zarządu sukcesyjnego, należy stwierdzić, iż w interesie tak wnioskodawcy i uczestników postępowania, jak i w interesie społecznym leży przedłużenie okresu zarządu sukcesyjnego, co pozwoli na zapobieżenie utraty przez przedsiębiorstwo wypracowanej przez zmarłego przedsiębiorcę pozycji gospodarczej i poprawę jego rentowności, a w konsekwencji tegoż zachowania spadkowego majątku w co najmniej niepogorszonym stanie – o czym Sad orzekł w punkcie I sentencji postanowienia. .
O kosztach postępowania Sąd orzekł w oparciu o art. 520 § 1 k.p.c. – w punkcie II sentencji postanowienia.
Podmiot udostępniający informację: Sąd Rejonowy w Sokółce
Osoba, która wytworzyła informację: Sędzia Sławomir Kuczyński
Data wytworzenia informacji: