Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 20 września 2013 r.

Sąd Okręgowy w Białymstoku II Wydział Cywilny Odwoławczy

w składzie:

Przewodniczący:	SSO Bogusław Suter (spr.)
Sędziowie:	SSO Grażyna Wołosowicz SSR del. Adam Czech
Protokolant:	st. sekr. sąd. Zofia Szczęsnowicz

po rozpoznaniu w dniu 20 września 2013 r. w Białymstoku

na rozprawie

sprawy z powództwa A. O. i R. O.

przeciwko Polskiemu Biuru Ubezpieczycieli Komunikacyjnych w W.

o zapłatę

na skutek apelacji pozwanego

od wyroku Sądu Rejonowego w Białymstoku

z dnia 11 kwietnia 2013 r. sygn. akt XI C 113/13

I.  zmienia zaskarżony wyrok:

1.  w punkcie 1 o tyle, że zasądzoną w nim kwotę obniża do 4.156,99 (cztery tysiące sto pięćdziesiąt sześć 99/100) złotych,

2.  w punkcie 3 i zasądza od pozwanego na rzecz powodów solidarnie kwotę 565,50 złotych tytułem zwrotu kosztów procesu;

II.  zasądza od powodów solidarnie na rzecz pozwanego kwotę 414 złotych tytułem zwrotu kosztów procesu za instancję odwoławczą.

Sygn. akt II Ca 606/13

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 18 stycznia 2013 roku powodowie A. O. i R. O. wnosili o zasądzenie od pozwanego Polskiego Biura Ubezpieczycieli Komunikacyjnych w W. kwoty 6.429 złotych z ustawowymi odsetkami od dnia 21 stycznia 2013 roku do dnia zapłaty tytułem skapitalizowanych odsetek od kwoty 10.969,50 złotych za okres od dnia 25 maja 2008 roku do dnia 19 grudnia 2012 roku, a także o zasądzenie od pozwanego kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. W toku postępowania sprecyzowali, że domagają się od pozwanego kwoty 6.425,72 złotych i zrzekli się roszczenia w pozostałej części.

Pozwany Polskie Biuro Ubezpieczycieli Komunikacyjnych w W. wnosił o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie od powodów kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Wyrokiem z dnia 11 kwietnia 2013 roku Sąd Rejonowy w Białymstoku zasądził od pozwanego solidarnie na rzecz powodów kwotę 6.425,72 złotych z ustawowymi odsetkami w wysokości 13% w stosunku rocznym od dnia 21 stycznia 2013 roku do dnia zapłaty (pkt 1), umorzył postępowanie w pozostałej części (pkt 2), zasądził od pozwanego solidarnie na rzecz powodów kwotę 321 złotych tytułem zwrotu opłaty sądowej oraz kwotę 1.217 złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego (pkt 3).

Sąd Rejonowy ustalił, że powodowie A. O. i R. O. prowadzą działalność gospodarczą w zakresie usług transportowych. W dniu 31 marca 2008 roku doszło do katastrofy w ruchu lądowym, w której uszkodzeniu uległy należące do powodów pojazd marki M. oraz naczepa. Katastrofę tę spowodował obywatel Litwy, ubezpieczony od odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych na mocy umowy zawartej z litewskim ubezpieczycielem. Pozwany Polskie Biuro Ubezpieczycieli Komunikacyjnych ponosi odpowiedzialność za szkodę powodów powstałą na skutek wypadku z dnia 31 marca 2008 roku w ramach systemu Zielonej Karty. Pozwany nie kwestionował swojej odpowiedzialności co do zasady i wypłacił powodom kwotę 59.233,87 złotych tytułem odszkodowania za uszkodzenia pojazdów. Wyrokiem z dnia 15 stycznia 2009 roku w sprawie I C 794/08 Sąd Rejonowy w Białymstoku zasądził od pozwanego na rzecz powodów z tego samego tytułu kolejne 11.500 złotych wraz z odsetkami i kosztami procesu.

Sąd I instancji ustalił także, że na skutek wypadku z dnia 31 marca 2008 roku pojazd powodów marki M. został wyłączony z użytkowania na okres około trzech miesięcy, natomiast przyczepa została zezłomowana. Sąd Rejonowy w Białymstoku w sprawie XI C 188/11 ustalił, że w związku z wyłączeniem pojazdów powodów z użytkowania na czas naprawy utracili ono dochody w wysokości 12.969,50 złotych i wyrokiem z dnia 27 września 2012 roku zasądził od pozwanego na rzecz powodów tytułem części utraconych dochodów kwotę 2.000 złotych z ustawowymi odsetkami od dnia 25 maja 2008 roku. W dniu 19 grudnia 2012 roku pozwany wypłacił powodom kwotę 10.969,50 złotych tytułem zwrotu utraconych dochodów. Pozwany nie wypłacił jednak powodom odsetek od kwoty 10.969,50 złotych od dnia 25 maja 2008 roku do dnia zapłaty, czyli do dnia 19 grudnia 2012 roku.

Sąd Rejonowy powołując się na art. 365 § 1 k.p.c. zaznaczył, że Sąd Rejonowy w Białymstoku w sprawie XI C 188/11 przesądził, że w związku z utraconymi dochodami powodom należy się odszkodowanie z odsetkami od dnia 25 maja 2008 roku. Sąd I instancji powołał się też na art. 817 § 1 k.c. i wskazał, że skoro powodowie domagali się odszkodowania w związku z utraconymi dochodami w dniu 24 kwietnia 2008 roku, to mogą domagać się odsetek od tego odszkodowania od dnia 25 maja 2008 roku. Powodowie mogą domagać się tych odsetek do dnia 19 grudnia 2012 roku, kiedy to pozwany wypłacił powodom odszkodowanie w pełnej wysokości. Skapitalizowane odsetki ustawowe od kwoty 10.969,50 złotych za okres od dnia 25 maja 2012 roku do dnia 19 grudnia 2012 roku wynoszą, także według wyliczeń pozwanego, 6.425,72 złotych. W konsekwencji Sąd I instancji zasądził od pozwanego solidarnie na rzecz powodów kwotę 6.425,72 złotych z odsetkami ustawowymi od dnia 21 stycznia 2013 roku, zgodnie z żądaniem pozwu.

O kosztach procesu Sąd Rejonowy orzekł na podstawie art. 98 § 1 k.p.c. oraz § 2, § 4, § 6 pkt 4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz. U. Nr 163, poz. 1348 ze zm.), a także części IV załącznika do ustawy z dnia 16 listopada 2006 roku o opłacie skarbowej (Dz. U. Nr 225, poz. 1635 ze zm.).

Powyższy wyrok w części, tj. w punkcie 1 co do kwoty 2.268,73 złotych i w punkcie 3 w całości zaskarżył apelacją pozwany zarzucając zaniechanie zbadania merytorycznych zarzutów pozwanego dotyczących przedawnienia części roszczenia, skutkujące nierozpoznaniem przez Sąd I instancji istoty sprawy, to jest naruszenie art. 316 § 1 k.p.c.

Domagał się zmiany zaskarżonego wyroku w punkcie 1 poprzez obniżenie zasądzonej przez Sąd I instancji kwoty do 4.156,99 złotych, w punkcie 3 poprzez stosunkowe rozdzielenie kosztów sądowych w myśl art. 100 k.p.c., a także zasądzenia kosztów postępowania apelacyjnego według norm przepisanych ewentualnie uchylenia wyroku w zaskarżonej części i przekazania sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja zasługuje na uwzględnienie.

Sąd I instancji w ogóle nie odniósł się do zgłoszonego już w odpowiedzi na pozew zarzutu, że w części żądanie powódki uległo przedawnieniu, a zarzut ten jest trafny.

Zgodnie z art. 117 § 1 k.c. z zastrzeżeniem wyjątków w ustawie przewidzianych, roszczenia majątkowe ulegają przedawnieniu. Z art. 117 § 2 k.c. wynika zaś, że po upływie terminu przedawnienia ten, przeciwko komu przysługuje roszczenie, może uchylić się od jego zaspokojenia, chyba że zrzeka się korzystania z zarzutu przedawnienia.

Stosownie do art. 118 k.c. jeżeli przepis szczególny nie stanowi inaczej, termin przedawnienia wynosi lat dziesięć, a dla roszczeń o świadczenia okresowe oraz roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej - trzy lata.

Roszczenie powodów o odsetki od kwoty odszkodowania w związku z utraconymi przez nich dochodami jest świadczeniem okresowym w rozumieniu art. 118 k.c., które przedawnia się z upływem trzyletniego terminu.

Roszczenie powodów za okres sprzed trzech lat przed wytoczeniem powództwa uległo przedawnieniu. Powodowie mogli zatem skutecznie dochodzić od pozwanego odsetek ustawowych od kwoty 10.969,50 złotych od dnia 20 stycznia 2010 roku do dnia 18 grudnia 2012 roku, bowiem w dniu 19 grudnia 2012 roku pozwany uiścił na rzecz powodów kwotę 10.969,50 złotych. Odsetki ustawowe od kwoty 10.969,50 złotych za okres od dnia 20 stycznia 2010 roku do dnia 19 grudnia 2012 roku wynoszą 4.156,99 złotych.

Dlatego obniżono zasądzoną przez Sąd I instancji od pozwanego na rzecz powodów kwotę skapitalizowanych odsetek od odszkodowania w związku z utraconymi dochodami do 4.156,99 złotych.

W konsekwencji zmiany wymagało także rozstrzygnięcie Sądu Rejonowego w zakresie kosztów procesu.

Ostatecznie powód wygrał proces w pierwszej instancji w około 65% (4.156,99 złotych / 6.429 złotych), a poniósł opłatę sądową w kwocie 321 złotych i koszty zastępstwa procesowego w kwocie 1.217 złotych, ustalone w oparciu w § 6 pkt 4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (j.t. Dz. U. z 2013 roku, poz. 461). Z kolei pozwany wygrał proces w pierwszej instancji w około 35%, a poniósł koszty zastępstwa procesowego w kwocie 1.217 złotych, ustalone w oparciu w § 6 pkt 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (j.t. Dz. U. z 2013 roku, poz. 490). Właściwą zasadą rozstrzygnięcia o kosztach procesu za pierwszą instancję jest zatem zasada stosunkowego rozdzielenia kosztów procesu z art. 100 zdanie pierwsze k.p.c. Uwzględniając koszty procesu poniesione w pierwszej instancji przez powodów i przez pozwanego, a także ich wygraną w pierwszej instancji ostatecznie zasądzono od pozwanego na rzecz powodów solidarnie kwotę 565,50 złotych tytułem kosztów procesu.

Dlatego na mocy art. 386 § 1 k.p.c. orzeczono reformatoryjnie jak w punkcie I sentencji.

O kosztach procesu za drugą instancję orzeczono na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c. w zw. z art. 99 k.p.c. w zw. z art. 391 § 1 k.p.c., art. 108 § 1 k.p.c. i art. 109 k.p.c. Powodowie przegrali sprawę w postępowaniu odwoławczym i dlatego zgodnie z zasadą wyrażoną w art. 98 § 1 k.p.c. powinni solidarnie zwrócić pozwanemu poniesione przez niego koszty postępowania odwoławczego, na które składa się opłata od apelacji w kwocie 114 złotych i wynagrodzenie pełnomocnika w postępowaniu odwoławczym, określone zgodnie ze stawkami wymienionymi w § 6 pkt 3 w zw. z § 12 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (j.t. Dz. U. z 2013 roku, poz. 490).