II Ca 569/13 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Okręgowy w Białymstoku z 2013-08-30
Sygn. akt II Ca 569/13
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 30 sierpnia 2013 r.
Sąd Okręgowy w Białymstoku II Wydział Cywilny Odwoławczy
w składzie:
Przewodniczący: |
SSO Bogusław Suter (spr.) |
Sędziowie: |
SSO Renata Tabor SSR del. Sławomir Kuczyński |
Protokolant: |
st. sekr. sąd. Zofia Szczęsnowicz |
po rozpoznaniu w dniu 30 sierpnia 2013 r. w Białymstoku
na rozprawie
sprawy z powództwa T. M. i K. M.
przeciwko (...) Spółce Akcyjnej w S.
o zapłatę
na skutek apelacji pozwanego
od wyroku Sądu Rejonowego w Białymstoku
z dnia 15 marca 2013 r. sygn. akt XI C 1602/12
I. oddala apelację;
II.
zasądza od pozwanego na rzecz powodów solidarnie kwotę 600 złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego
w postępowaniu odwoławczym.
UZASADNIENIE
Powodowie T. M. i K. M. wnosili o zasądzenie solidarnie od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej w S. kwoty 5.005 złotych z ustawowymi odsetkami od dnia 18 lipca 2012 roku do dnia zapłaty, tytułem części odszkodowania za szkody w ich pojeździe marki B. (...) o nr rej. (...) powstałe na skutek zdarzenia z dnia 16 czerwca 2012 roku. Wnosili też o zasądzenie solidarnie od pozwanego kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego.
Pozwany (...) Spółka Akcyjna w S. wnosił o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie od powodów kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych.
Wyrokiem z dnia 15 marca 2013 roku Sąd Rejonowy w Białymstoku zasądził solidarnie od pozwanego na rzecz powodów kwotę 5.005 złotych z ustawowymi odsetkami w wysokości 13% w stosunku w rocznym od dnia 18 lipca 2012 roku do dnia zapłaty, zasądził solidarnie od pozwanego na rzecz powodów kwotę 521,81 złotych tytułem zwrotu kosztów sądowych i kwotę 1.217 złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego, a także nakazał zwrócić ze Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Białymstoku solidarnie powodom i pozwanemu kwoty po 129,19 złotych tytułem nadpłaconych w sprawie wydatków.
Sąd Rejonowy ustalił, że w dniu 16 czerwca 2012 roku doszło do zdarzenia drogowego, w wyniku którego uszkodzeniu uległ pojazd powodów marki B. (...) o nr rej. (...). Sprawca kolizji był związany z pozwanym umową obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych. Pozwany, co do zasady uznał swoją odpowiedzialność i w ramach procesu likwidacji szkody wypłacił powodom odszkodowanie w kwocie 2.980,09 złotych. Koszt naprawy pojazdu powodów wynosi zaś 9.464,31 złotych brutto.
W rozważaniach prawnych Sąd Rejonowy wskazał, że sprawca wypadku odpowiada za szkodę wyrządzoną powodom na podstawie art. 436 § 1 k.c. w zw. z art. 415 k.c. Odpowiedzialność pozwanego za skutki wypadku wynika z zawarcia ze sprawcą wypadku umowy obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych i znajduje potwierdzenie w art. 822 k.c. Pozwany ponosi przy tym odpowiedzialność za szkodę powodów w takim zakresie, w jakim ponosi ją sprawca wypadku, co wynika z art. 36 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz. U. Nr 124, poz. 1152 ze zm.).
Ustalając wysokość odszkodowania należnego powodom Sąd I instancji oparł się na opinii biegłego sądowego z zakresu techniki i oceny pojazdów samochodowych oraz maszyn J. W.. Biegły na podstawie nr VIN ustalił model pojazdu powodów, który zawierał także tak zwany m-pakiet. Wyjaśnił, że ten model samochodu sporadycznie występuje na rynku i dlatego zakup części innych niż oryginalne jest mało prawdopodobny, biegły ani pozwany nie stwierdzili, aby części w pojeździe powodów były nieoryginalne. Koszty naprawy pojazdu przywracające jego stan sprzed szkody zgodnie z technologią i normami producenta według średnich stawek za roboczogodzinę obowiązujących na terenie zamieszkania powodów biegły określił na kwotę 9.464,31 złotych. Po dokonaniu oględzin pojazdu biegły stwierdził, iż jego naprawy dokonano poprzez prostowanie, szpachlowanie i lakierowanie błotnika lewego przedniego, wstawienie zamiennika (...) reflektora lewego, wstawienie i polakierowanie używanego zderzaka, wstawienie nowego zakupionego w (...) B. spojlera dolnego zderzaka oraz zamontowano alternatywny lewy kierunkowskaz przedni i poszycie przodu wlotu powietrza. Biegły ustalił, że wartość pojazdu na dzień szkody wynosiła 9.500 złotych brutto, zaś wartość pozostałości wycenił na kwotę 4.900 złotych.
W odpowiedzi na zarzuty strony powodowej biegły wskazał, że przy kalkulacji uwzględnił wyposażenie m-pakietu, a zastosowanie korekty za regionalną popularność samochodu powodów w wysokości +10% jest niezasadne, natomiast korekta -3% za brak serwisowania pojazdu jest zasadna z uwagi na brak serwisu nie tylko w autoryzowanych serwisach ale także w warsztatach nieautoryzowanych. Odnosząc się do zarzutu błędnego ustalenia części użytych do naprawy pojazdu i nieprawidłowego ustalenia wartości pozostałości pojazdu biegły wyjaśnił, że cena spojlera wynosi 245 złotych, a zderzak można już kupić tylko na rynku wtórnym i jego cena wynosi około 250 złotych. Biegły podał, że przeprowadzona naprawa nie przywróciła stanu sprzed szkody, a wysokość szkody wynosi 9.464,31 złotych. Ponadto wskazał, iż szkoda powinna być rozliczona jako szkoda częściowa.
Odpowiadając na zarzuty pozwanego biegły wskazał, że zastosowane stawki za roboczogodzinę w wysokości 110/120 złotych są stawkami średnimi, które biegły ustalił na podstawie informacji uzyskanych od zakładów blacharsko – lakierniczych, a stawki stosowane w (...) B. są stawkami wyższymi. Po raz kolejny podał, iż dokonana przez powodów naprawa nie przywróciła stanu samochodu sprzed szkody. Zaznaczył, że zderzak nie był wcześniej naprawiany i dlatego obecnie powinno się zastosować zderzak nowy i oryginalny, czyli taki jaki był przed szkodą. Biegły wskazał też, że regionalną sytuację rynkową dla przedmiotowego pojazdu ustalił poprzez porównanie ofert samochodów z różnych województw, w tym również (...) oraz poprzez wycenę wartości w kalkulatorze (...) E..
W odpowiedzi na kolejne zarzuty pozwanego biegły złożył wykaz cen stosowanych przez zakłady blacharsko – lakiernicze. Wskazał, że szkoda została rozliczona zgodnie z systemem A. i koszt naprawy pojazdu powodów wynosi 9.464,31 złotych brutto. Wskazał też, że zastosował średnie stawki za roboczogodzinę z danego rynku. Podał, iż w opinii podstawowej wyjaśnił w jaki sposób naprawiono samochód i z zastosowaniem jakiego rodzaju części, a z akt szkody nie wynika, że części pojazdu były wcześniej uszkodzone i brak jest w aktach szkody zapisów co do ewentualnego pochodzenia części jako nieoryginalnej np. reflektorów. Podał, że z opinii podstawowej wynika, że samochód miał wcześniejsze uszkodzenia pokrywy silnika oraz drzwi przednich prawych i zostało to uwzględnione przy wycenie samochodu. Co do zastosowanych części wskazał, że zderzak został zakupiony jako część używana, gdyż cały element zderzaka nie występuje jako zamiennik, w związku z tym należałoby przyjąć, że jest to element oryginalny, ale wymagał lakierowania. W ocenie biegłego można przyjąć, że jest to wystarczająca naprawa zderzaka. Ponadto zamontowana została lampa, która występuje jako część zamienna i zamontowanie takiej lampy nie przywraca pod względem jakościowym stanu pojazdu sprzed szkody. Odnośnie do zastosowania dodatniej korekty w związku z regionalną sytuacją rynkową biegły podał, że przeanalizował oferty rynkowe i średnią cenę jaka występuje w danym województwie. Z analizy tej wynika, że w województwie (...) cena B. dla tego konkretnie modelu i rocznika produkcji wyniosła 12.867 złotych brutto, a z województwa (...) cena ta wyniosła około 11.000 złotych. Biegły końcowo podał, że szkoda powinna być rozliczona jako częściowa.
Sąd Rejonowy uznał, że opinie biegłego sądowego J. W. zasługują w całości na uznanie. Zostały one bowiem sporządzone w sposób przejrzysty, dokładny i zgodnie z wytycznymi Sądu. Biegły omówił i uzasadnił swoje wyliczenia, opierając się na posiadanych wiadomościach specjalnych i zawodowym doświadczeniu. Ostatecznie żadna ze stron nie zgłaszała zastrzeżeń do powyższych opinii.
W konsekwencji Sąd I instancji wskazał, że skoro wysokość szkody w pojeździe powodów wynosiła 9.464,31 złotych brutto, a pozwany wypłacił powodom kwotę 2.980,09 złotych brutto, to powodom należy się kwota 5.005 złotych z ustawowymi odsetkami od dnia 18 lipca 2012 roku do dnia zapłaty.
O odsetkach Sąd Rejonowy orzekł zgodnie z żądaniem pozwu, uwzględniając regulację z art. 817 § 1 k.c.
O kosztach procesu Sąd I instancji orzekł na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c. oraz § 2, § 4, § 6 pkt 4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez adwokata ustanowionego z urzędu (Dz. U. Nr 163 poz. 1349 ze zm.), a także części IV załącznika do ustawy z dnia 16 listopada 2006 roku o opłacie skarbowej (Dz. U. Nr 225, poz. 1635 ze zm.), zaś o kosztach sądowych na mocy art. 84 § 2 ustawy z dnia 28 lipca 2005 roku o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz. U. Nr 90, poz. 594 ze zm.).
Powyższy wyrok w części uwzględniającej powództwo ponad kwotę 1.119,91 złotych z ustawowymi odsetkami od dnia 18 lipca 2012 roku do dnia zapłaty, a także w zakresie rozstrzygnięcia o kosztach procesu zaskarżył apelacją pozwany zarzucając:
1. naruszenie prawa materialnego przez niewłaściwe zastosowanie, w tym zwłaszcza:
- ⚫
-
art. 361 k.c. przez niewłaściwe zastosowanie i zasądzenie odszkodowania, które wraz z wypłaconym przez pozwanego świadczeniem przekracza wysokość szkody,
- ⚫
-
art. 824 1 § 1 k.c. przez jego nie zastosowanie i zasądzenie odszkodowania, które wraz z wypłaconym przez pozwanego świadczeniem przekracza wysokość szkody,
2. istotne naruszenie prawa procesowego, które miało wpływ na treść rozstrzygnięcia, w tym zwłaszcza:
- ⚫
-
art. 233 § 1 k.p.c. przez dowolną ocenę materiału dowodowego sprawy, w tym zwłaszcza opinii biegłego sądowego w zakresie, w jakim uwzględnia on przy wycenie wartości pojazdu z dnia szkody korektę dodatnią z tytułu regionalnej sytuacji rynkowej na poziomie 5%,
- ⚫
-
art. 233 § 1 k.p.c. przez dowolną ocenę materiału dowodowego sprawy poprzez uznanie, że przedłożone przez biegłego sądowego oferty sprzedaży pojazdów B. (...) rok produkcji 1997 w województwie (...) (średnia cena ofertowa 12.867 złotych) oraz w województwie (...) (średnia cena ofertowa 11.000 złotych) dają podstawy do ustalenia, że ceny sprzedaży tych pojazdów w województwie (...) są o minimum 5% wyższe niż w pozostałych częściach kraju,
3. błąd w ustaleniach faktycznych poprzez przyjęcie, że:
- ⚫
-
wartość pojazdu z dnia szkody wynosi 9.500 złotych brutto,
- ⚫
-
koszt naprawy pojazdu jest niższy niż wartość pojazdu z dnia szkody.
Domagał się zmiany zaskarżonego wyroku w punkcie I i zasądzenia od pozwanego na rzecz powodów kwoty 1.119,91 złotych z ustawowymi odsetkami od dnia 18 lipca 2012 roku do dnia zapłaty i oddalenie powództwa w pozostałym zakresie, a w konsekwencji zmiany zaskarżonego wyroku w punktach II i III i orzeczenia o kosztach procesu zgodnie z zasadą ich stosunkowego rozdzielenia, a także zasądzenia od powodów na rzecz pozwanego kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego (również za postępowanie apelacyjne), według norm przepisanych.
Sąd Okręgowy zważył, co następuje:
Apelacja nie zasługuje na uwzględnienie.
Ustalenia faktyczne istotne dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy poczynione przez Sąd Rejonowy są prawidłowe i Sąd Okręgowy przyjmuje je za własne. Sąd I instancji dokonał też trafnej oceny prawnej zgłoszonego żądania.
Przede wszystkim nie sposób zgodzić się ze skarżącym, że Sąd I instancji dopuścił się naruszenia art. 233 § 1 k.p.c. poprzez uznanie, że opinia biegłego sądowego z zakresu techniki i oceny pojazdów samochodowych oraz maszyn J. W. i przedłożone przez biegłego oferty stanowią wystarczającą podstawę do przyjęcia, że przy ustalaniu wartości pojazdu powodów na dzień szkody należy zastosować korektę dodatnią z tytułu regionalnej sytuacji rynkowej na poziomie 5%.
Z przedłożonych przez biegłego sądowego J. W. ofert sprzedaży pojazdów takiego modelu i rocznika jak model i rocznik samochodu powodów w województwie (...) wynika, że średnia cena sprzedaży wynosi 12.867 złotych, zaś w województwie (...) - 11.000 złotych Z ofert tych wynika zatem, że średnia cena przedmiotowego pojazdu w województwie (...) jest wyższa od średniej ceny tego pojazdu w województwie (...) o niemal 17%. W województwie (...) w ogóle nie było ofert sprzedaży pojazdów takiego samochodu.
W świetle tych ofert nie można przychylić się do stanowiska skarżącego, że przy ustalaniu wartości pojazdu powodów na dzień szkody nie ma podstaw do zastosowania korekty dodatniej z tytułu regionalnej sytuacji rynkowej na poziomie 5%. Nie można przy tym zgodzić się ze skarżącym, że zastosowanie korekty dodatniej z tytułu regionalnej sytuacji rynkowej na poziomie 5% jest nieuzasadnione z uwagi na to, że w innych województwach średnia cena sprzedaży pojazdów takiego modelu i rocznika jak model i rocznik samochodu powodów może być nawet niższa niż w województwie (...). Zaznaczyć należy, że powodowie chcąc sprzedać samochód nie szukaliby nabywcy na terenie całego kraju, ale właśnie w województwie (...) i to nie tylko z uwagi na to, że mieszkają na terenie tego województwa, ale przede wszystkim z uwagi na to, że w tym województwie są najbardziej atrakcyjne ceny sprzedaży takich pojazdów.
Tym samym zaakceptować należy ustaloną przez Sąd I instancji w oparciu o opinię biegłego sądowego J. W. wartość pojazdu powodów na dzień szkody na kwotę 9.500 złotych brutto.
Skoro wartość samochodu powodów na dzień szkody wynosiła 9.500 złotych brutto, zaś ustalony przez biegłego J. W. i ostatecznie nie kwestionowany przez skarżących koszt naprawy tego samochodu wynosi 9.464,31 złotych, to mamy do czynienia ze szkodą częściową i powodowie mogą domagać się zwrotu kosztów naprawy, a nie tylko różnicy wartości samochodu sprzed i po wypadku.
Mając na uwadze powyższe należy uznać, że Sąd I instancji zasądzając na rzecz powodów odszkodowanie w kwocie 5.005 złotych nie dopuścił się naruszenia art. 361 k.c., ani art. 824 1 § 1 k.c.
Z tych względów apelacja podlegała oddaleniu na podstawie art. 385 k.p.c.
O kosztach procesu za drugą instancję orzeczono mając na uwadze wynik tego postępowania oraz treść art. 98 § 1 i § 3 k.p.c. w zw. z art. 391 § 1 k.p.c., art. 108 § 1 k.p.c. i art. 109 k.p.c. Pozwany przegrał sprawę w postępowaniu odwoławczym i dlatego zgodnie z zasadą wyrażoną w art. 98 § 1 k.p.c. powinien zwrócić solidarnie powodom poniesione przez nich koszty postępowania odwoławczego, na które składa się wynagrodzenie pełnomocnika, którego wysokość ustalono w oparciu o § 6 pkt 4 w zw. z § 13 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (j.t. Dz. U. z 2013 roku, poz. 461).
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Białymstoku
Osoba, która wytworzyła informację: Bogusław Suter, Renata Tabor , Sławomir Kuczyński
Data wytworzenia informacji: