BIP
Rozmiar tekstu
Kontrast

I ACa 856/19 - wyrok Sąd Apelacyjny w Lublinie z 2021-05-19

Tytuł:
Sąd Apelacyjny w Lublinie z 2021-05-19
Data orzeczenia:
19 maja 2021
Data publikacji:
27 lipca 2021
Data uprawomocnienia:
19 maja 2021
Sygnatura:
I ACa 856/19
Sąd:
Sąd Apelacyjny w Lublinie
Wydział:
I Wydział Cywilny
Przewodniczący:
Mariusz Tchórzewski
Sędziowie:
Jolanta Terlecka
Piotr Czerski
Hasła tematyczne:
Odsetki ,  Przedawnienie roszczeń ,  Apelacja ,  Renta cywilna ,  Postępowanie pojednawcze
Podstawa prawna:
art. 123 51 pkt 1 k.c., art. 124 5 2 k.c., art. 4421 5 3 i 4 k.c., art.444 5 2 k.c., art. 907 5 1 k.c., art. 184 k.p.c., art. 185 k.p.c., art. 386 5 1 pkt 2 k.p.c.
Teza:
a. Naruszenie prawa materialnego może nastąpić poprzez jego błędną wykładnię - czyli poprzez mylne rozumienie treści określonej normy prawnej, albo poprzez jego niewłaściwe zastosowanie, czyli poprzez błędne uznanie, iż do danego ustalonego stanu faktycznego ma zastosowanie dany przepis prawa materialnego, albo też odwrotnie, tzn. przepis, który winien mieć zastosowanie w danym stanie faktycznym - nie został zastosowany, czyli jest to równoznaczne z „błędem subsumpcji". Nie jest możliwe równoczesne naruszenie prawa materialnego poprzez błędną wykładnię i niezastosowanie, są to bowiem dwie różne, niepokrywające się formy naruszenia prawa, wymagające odrębnego wykazania; b. Zarzut błędnej wykładni przepisu oznacza de facto wadliwości rozumowania sądu dotyczące sfery prawnej ujawniające się w postaciach: błędnego przyjęcia, że istnieje jakaś norma prawna faktycznie nieistniejąca albo błędnego zaprzeczenia istnienia normy prawnej faktycznie istniejącej, ewentualnie błędnego rozumienia treści lub znaczenia normy prawnej; c. . Przepis art. 907 5 1 k.c., rozciągający stosowanie przepisów o rencie umownej na rentę wynikającą ze źródeł pozaumownych (np. z art. 444 k.c.), może mieć zastosowanie wyłącznie do rent już ustanowionych, tj. do przypadku gdy istnieje już ustalony obowiązek świadczenia renty; d. Norma prawna z art. 4421 5 4 k.c. ustanawia kolejne (poza art. 122 k.c.) tzw. „wstrzymanie biegu przedawnienia". Przepis ten znajduje zastosowanie wtedy, gdy małoletni ma rodziców lub opiekunów, ale ci przedstawiciele wprost zaniedbują terminowe dochodzenie roszczenia za szkodę na osobie dziecka. W takim przypadku bieg przedawnienia wszystkich roszczeń na osobie nie może skończyć się przed upływem terminu wskazanego w przepisie; e. W przypadku odpowiedzialności za błędy medyczne o dowiedzeniu się o szkodzie i osobie zobowiązanej do jej naprawienia można mówić dopiero wtedy, gdy poszkodowany o nieprawidłowości leczenia dowiaduje się z miarodajnego źródła, co najmniej z wypowiedzi innego lekarza. Ocena ta mogłaby być odmienna tylko w sytuacji, gdy nieprawidłowość leczenia byłaby niewątpliwie oczywista i zauważalna nawet dla laika, niespecjalisty; f. Sąd powinien zawsze badać, czy pierwszy lub kolejny wniosek o zawezwanie do próby ugodowej stanowi czynność mogącą doprowadzić do realizacji roszczenia i jaki jest jego rzeczywisty cel, ale każdy wniosek o zawezwanie do próby ugodowej, który spowodował już wszczęcie i przeprowadzenie postępowania pojednawczego przerywa bieg przedawnienia roszczenia objętego wezwaniem niezależnie od tego, czy dojdzie do zawarcia ugody. g. Do przerwania biegu przedawnienia nie dojdzie tylko w przypadku zwrotu wniosku na podstawie art. 130 § 2 k.p.c. w zw. z art. 13 § 2 k.p.c., jego odrzucenia, lub umorzenia postępowania pojednawczego; h. Wszczęcie postępowania pojednawczego i jego przeprowadzenie przez sąd rejonowy zawsze musi skutkować przerwaniem biegu przedawnienia sprecyzowanych we wniosku roszczeń. 0 ile, bowiem sąd rejonowy przeprowadzając postępowanie pojednawcze potraktował wniosek o zawezwanie do próby ugodowej zgodnie z jego funkcją, t.j. jako czynność procesową zmierzającą do podjęcia próby ugodowej i uznał go za dopuszczalny podejmując nakazane ustawą czynności (skierował na posiedzenie jawne), to w późniejszym procesie o zasądzenie roszczeń objętych takim wnioskiem nie ma już podstaw do kolejnego, powtórnego badania intencji, celu jakimi kierował się wierzyciel występując ze stosownym wnioskiem i w zależności od kwalifikacji tego celu oceniać w procesie zarzut przedawnienia. Oczywistym jest przy tym, że zawezwanie do próby ugodowej wyłącznie w celu uzyskania skutku przerwy biegu przedawnienia stanowi przypadek niedopuszczalnego wykorzystania uprawnienia procesowego, czynność prawną sprzeczną z dobrymi obyczajami, ale stosowna ocena zachowania wierzyciela może mieć miejsce wyłącznie w ramach postępowania wywołanego takim wnioskiem (postępowania pojednawczego), natomiast jest niedopuszczalna post factum, w innym postępowaniu (procesie o zasądzenie) prowadzonym przed innym sądem; i. Wniosek o zawezwanie do próby ugodowej wniesiony do sądu rejonowego, przed nadaniem mu biegu przewidzianego przez przepisy procesowe winien być oceniony przez ten właśnie sąd (z urzędu lub na zarzut wzywanych uczestników), czy nie jest składany w ramach nadużycia uprawnień procesowych lub nie jest sprzeczny z zasadami współżycia społecznego. Dokonanie stosownych ustaleń przez sąd pojednawczy może doprowadzić go do stwierdzenia, że takie negatywne przesłanki in casu występują, co skutkować musi odrzuceniem wniosku sprzecznego z zasadami współżycia społecznego, przy czym normatywną podstawą decyzji sądu winien być analogia legis art. 199 § 1 k.p.c. w zw. z art. 13 § 2 k.p.c.; j. Roszczenie o zadośćuczynienie powstaje z chwilą pojawienia się krzywdy i staje się wymagalne niezwłocznie po wezwaniu osoby zobowiązanej do zapłaty (art. 455 k.c.). Odsetki za opóźnienie w zapłacie zadośćuczynienia należą się za okres rozpoczynający się po wezwaniu. Odstępstwem od tej reguły są sytuacje, w których samo istnienie krzywdy lub jej rozmiar są na tyle trudne do ustalenia, że nie można czynić osobie odpowiedzialnej zarzutu, iż nie płaciła zadośćuczynienia przed datą wyroku zasądzającego i wówczas data wyrokowania jest dniem wymagalności roszczenia o zadośćuczynienie; k. Renta z art. 44 § 2 k.c. ma charakter stricte odszkodowawczy, a nie alimentacyjny i świadczenie pieniężne jest tu tylko surogatem innego świadczenia niepieniężnego (naprawienia szkody na osobie), do jakiego zobowiązany jest dłużnik. Granice obowiązku zobowiązanego zakreśla więc zakres szkody, a nie okoliczności związane z sytuacją społeczną w kraju. Z tych względów roszczenie o rentę z tytułu zwiększonych potrzeb powstałych wyłącznie w wyniku zdarzenia szkodzącego jest niezależne od zdolności poszkodowanego do pracy i może on jej dochodzić także wówczas, gdy dysponuje wystarczającymi środkami z innych tytułów.
Istotność:
Dodano:  ,  Opublikował(a):  Magdalena Szymaniak
Podmiot udostępniający informację:  Sąd Apelacyjny w Lublinie
Osoba, która wytworzyła informację:  Mariusz Tchórzewski,  Jolanta Terlecka ,  Piotr Czerski
Data wytworzenia informacji: