Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

POSTANOWIENIE

Dnia 04 sierpnia 2016 r.

Sąd Rejonowy w Świnoujściu I Wydział Cywilny w składzie następującym:

Przewodniczący: SSR Mariusz Grobelny

Protokolant: starszy protokolant Jakub Markiewicz

po rozpoznaniu w dniu 04 sierpnia 2016 roku w Świnoujściu na rozprawie

sprawy z wniosku J. K.

z udziałem W. W. (1), M. W. (1), W. W. (2), U. H., M. W. (2), K. W., M. W. (3), E. S.

o stwierdzenie nabycia spadku

1.  stwierdza, że spadek po C. D., zmarłej w dniu (...) w F., ostatnio zamieszkałej w Ś. przy ulicy (...), nabyli wprost na podstawie ustawy:

a.  mąż M. D. (s. W. i A.) w udziale do 1/2 spadku;

b.  siostra U. H. (c. J. i G.) w udziale do 1/6 spadku;

c.  brat W. W. (1) (s. J. i G.) w udziale do 1/6 spadku;

d.  brat Z. W. (s. J. i G.) w udziale do 1/6 spadku;

2.  ustala, że wnioskodawczyni i uczestnicy postępowania ponoszą we własnym zakresie koszty związane ze swoim udziałem w sprawie.

Sygn. akt I Ns 631/16

UZASADNIENIE

Wnioskodawczyni J. K. wystąpiła z wnioskiem o stwierdzenie, że spadek po spadkodawczyni C. D., zmarłej w dniu (...) na podstawie ustawy nabyli: J. K. w udziale do 1/4 spadku, E. S. w udziale do 1/4 spadku, U. H. w udziale do 1/6 spadku, W. W. (1) w udziale do 1/6 spadku, M. W. (2) w udziale do 1/24 spadku, M. W. (1) w udziale do 1/24 spadku, W. W. (2) w udziale do 1/24 spadku, K. W. w udziale do 1/48 spadku, M. W. (3) w udziale do 1/48 spadku. Jednocześnie wniosła o ustalenie, że testament spadkodawczyni z dnia (...) jest bezskuteczny (nieważny).

Uczestnicy postępowania nie kwestionowali treści wniosku.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Spadkodawczyni C. D. zmarła w dniu (...) w F.. Przed śmiercią zamieszkiwała w Ś..

(dowód: odpis skrócony aktu zgonu C. D. - k. 41)

W chwili śmierci spadkodawczyni C. D. pozostawała w związku małżeńskim z M. D., nie mieli przy tym orzeczonej separacji. Spadkodawczyni nie miała dzieci. W chwili śmierci spadkodawczyni nie żyli jej rodzice. matka G. W. zmarła w dniu (...). C. D. miała troje rodzeństwa: siostrę U. H., brata W. W. (1) i brata Z. W.. Wszyscy oni żyli w chwili śmierci spadkodawczyni. Żaden ze spadkobierców ustawowych C. D. nie złożył w ustawowym terminie oświadczenia o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku po spadkodawcy. Żaden ze spadkobierców nie zrzekł się dziedziczenia, ani nie został uznany za niegodnego dziedziczenia. W skład spadku po C. D. nie wchodzi gospodarstwo rolne.

(dowód: odpis skrócony aktu zgonu C. D. - k. 41,

odpis skrócony aktu małżeństwa C. D. i M. D. - k.

41,

odpis skrócony aktu urodzenia W. W. (1) - k. 41,

odpis skrócony aktu urodzenia Z. W. - k. 41,

odpis skrócony aktu małżeństwa U. H. i M. H. - k. 41,

odpis skrócony aktu zgonu G. W. - k. 41,

zapewnienie spadkowe J. K. - k. 86verte,

zapewnienie spadkowe K. W. - k. 86verte,

zapewnienie spadkowe W. W. (1) - k. 86verte,

zapewnienie spadkowe M. W. (2) - k. 86verte - 87,

zapewnienie spadkowe M. W. (3) - k. 86verte)

Spadkodawczyni C. D. w dniu (...). sporządziła na piśmie testament, w którym do spadku powołała swoją matkę G. W..

(dowód: testament z dnia (...). - k. 2 akt sprawy (...))

C. D. nie sporządziła innych testamentów.

(dowód: zapewnienie spadkowe J. K. - k. 86verte,

zapewnienie spadkowe K. W. - k. 86verte,

zapewnienie spadkowe W. W. (1) - k. 86verte,

zapewnienie spadkowe M. W. (2) - k. 86verte - 87,

zapewnienie spadkowe M. W. (3) - k. 86verte)

Mąż spadkodawczyni M. D. zmarł w dniu (...). Prawomocnym postanowieniem z dnia (...). w sprawie o sygn. akt (...) Sąd Rejonowy w Ś. stwierdził, że spadek po M. D. nabyły wprost na podstawie ustawy: żona J. K. i córka E. S. - każda w udziale do 1/2 spadku.

(dowód: odpis postanowienia z dnia (...) - k. 36,

akta sprawy (...))

Brat spadkodawczyni Z. W. zmarł w dniu (...). Prawomocnym postanowieniem z dnia (...). w sprawie o sygn. akt (...) Sąd Rejonowy w Ś. stwierdził, że spadek po Z. W. nabyli wprost na podstawie ustawy: syn C. W., syn W. W. (2), córka M. W. (2), syn M. W. (1) - każdy w udziale do 1/4 spadku.

(dowód: odpis postanowienia z dnia (...). - k. 35,

akta sprawy (...))

Syn Z. W. C. W. zmarł (...). W dniu (...) przed notariuszem E. K. w Kancelarii Notarialnej w Ś. (Rep. A. (...)) został sporządzony aktu poświadczenia dziedziczenia po C. W., zgodnie z którym spadek po C. W. nabyły wprost na podstawie ustawy: żona K. W. i córka M. W. (3) - każda w udziale do 1/2 spadku.

(dowód: akt poświadczenia dziedziczenia z dnia (...). - k. 39-40,

odpis skrócony aktu zgonu C. W. - k. 65)

Sąd zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 1025 § 1 kc sąd na wniosek osoby mającej w tym interes stwierdza nabycie spadku przez spadkobiercę. Art. 926 § 1 kc stanowi, że powołanie do spadku wynika z ustawy albo z testamentu. Stosownie zaś do treści 926 § 2 kc dziedziczenie ustawowe co do całości spadku następuje wtedy, gdy spadkodawca nie powołał spadkobiercy albo gdy żadna z osób, które powołał, nie chce lub nie może być spadkobiercą. Stosownie do treści art. 670 § 1 kpc sąd spadku bada z urzędu, kto jest spadkobiercą. W szczególności bada, czy spadkodawca pozostawił testament, oraz wzywa do złożenia testamentu osobę, co do której będzie uprawdopodobnione, że testament u niej się znajduje. Jeżeli testament zostanie złożony, sąd dokona jego otwarcia i ogłoszenia.

W niniejszej sprawie Sąd ustalił, że spadkodawczyni w dniu (...) sporządziła w formie zwykłej pisemnej testament, w którym do spadku powołała swoją matkę G. W.. Ten testament nie mógł być jednak podstawą dziedziczenia po zmarłej C. D.. Matka spadkodawczyni C. D. nie dożyła bowiem otwarcia spadku, gdyż zmarła w dniu (...). Zgodnie zaś z art. 927 § 1 kc nie może być spadkobiercą osoba fizyczna, która nie żyje w chwili otwarcia spadku, ani osoba prawna, która w tym czasie nie istnieje. Powołanie na spadkobiercę G. W. było więc nieważne. To zaś sprawiało, że zbędnym w sprawie było dokonywanie wykładni treści testamentu z dnia (...). W związku z tym, że spadkodawczyni nie sporządziła innych testamentów miało miejsce dziedziczenie ustawowe po niej. Zgodnie z art. 931 § 1 kc w pierwszej kolejności powołane są z ustawy do spadku dzieci spadkodawcy oraz jego małżonek; dziedziczą oni w częściach równych. Spadkodawczyni nie miała dzieci, w związku z tym zastosowanie znajdował art.. 932 § 1 kc (w brzemieniu obowiązującym na dzień otwarcia spadku), który stanowi że w braku zstępnych spadkodawcy powołani są do spadku z ustawy jego małżonek, rodzice i rodzeństwo. W chwili śmierci spadkodawczyni pozostawała w związku małżeńskim z M. D.. Nie żyli już rodzice spadkodawczyni. C. D. miała troje rodzeństwa: siostrę U. H., brata W. W. (1) i brata Z. W.. W związku z tym spadkobiercami ustawowymi po zmarłej C. D. są: żona J. K. i rodzeństwo spadkodawczyni - siostra U. H., brat W. W. (1) i brat Z. W.. Zgodnie z art. 932 § 2 kc (w brzemieniu obowiązującym na dzień otwarcia spadku) udział spadkowy małżonka, który dziedziczy w zbiegu bądź z rodzicami, bądź z rodzeństwem, bądź z rodzicami i rodzeństwem spadkodawcy, wynosi połowę spadku. Art. 933 § 3 kc (w brzemieniu obowiązującym na dzień otwarcia spadku) stanowi natomiast, że jeżeli do spadku powołani są obok małżonka tylko rodzice albo tylko rodzeństwo, dziedziczą oni w częściach równych to, co przypada łącznie dla rodziców i rodzeństwa.

W związku z tym Sąd ustalił, że udział spadkowy C. D. wynosi 1/2 części spadku, zaś udziały U. H., W. W. (1) i Z. W. wynoszą po 1/6 części spadku. Spadkobiercy nabyli spadek wprost, gdyż nie złożyli w ustawowym terminie oświadczeń o odrzuceniu spadku lub o przyjęciu spadku z dobrodziejstwem inwentarza. Art. 1015 § 1 kc (w brzemieniu obowiązującym na dzień otwarcia spadku) stanowi, że oświadczenie o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku może być złożone w ciągu sześciu miesięcy od dnia, w którym spadkobierca dowiedział się o tytule swego powołania. Zgodnie z art. 1015 § 2 kc (w brzemieniu obowiązującym na dzień otwarcia spadku) brak oświadczenia spadkobiercy w powyższym terminie jest jednoznaczny z prostym przyjęciem spadku. Jednakże gdy spadkobiercą jest osoba nie mająca pełnej zdolności do czynności prawnych albo osoba, co do której istnieje podstawa do jej całkowitego ubezwłasnowolnienia, albo osoba prawna, brak oświadczenia spadkobiercy w terminie jest jednoznaczny z przyjęciem spadku z dobrodziejstwem inwentarza. Spadkobiercy o tytule swojego powołania do spadku niewątpliwie dowiedzieli się w chwili śmierci spadkodawczyni. Nie zasługiwał na uwzględnienie wniosek wnioskodawczyni o stwierdzenie, że spadek po C. D. nabyli: J. K. i E. S. (jako spadkobiercy M. D.), M. W. (2), M. W. (1) i W. W. (2) (jako spadkobiercy Z. W.), K. W. i M. W. (3) (jako spadkobiercy C. W., będącego spadkobiercą Z. W.). Podkreślić bowiem należy, że Sąd ustalał krąg spadkobierców na chwilę otwarcia spadku tj. na dzień śmierci spadkodawczyni. Zgodnie z art. 924 kc spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy. Art. 925 kc stanowi natomiast, że spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku. M. D. i Z. W. żyli w chwili otwarcia spadku, więc to na ich rzecz powinno nastąpić stwierdzenie nabycia spadku, a nie na rzecz ich spadkobierców.

Mając powyższe na uwadze Sąd orzekł jak w punkcie 1 postanowienia.

Ustalenia w niniejszej sprawie Sąd poczynił na podstawie niekwestionowanych dokumentów oraz zapewnień spadkowych wnioskodawczyni i uczestników postępowania.

O kosztach postępowania w punkcie 2 postanowienia Sąd orzekł na podstawie art. 520 § 1 kc, zgodnie z ogólną zasadą postępowania nieprocesowego, że każdy z uczestników postępowania ponosi we własnym zakresie koszty związane ze swoim udziałem w sprawie. W okolicznościach niniejszej sprawy brak było podstaw do odstąpienia od tej zasady. W szczególności nie można uznać, aby interesy wnioskodawczyni i uczestników postępowania były sprzeczne.

SSR Mariusz Grobelny