Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

S., dnia 11 marca 2016 roku

Sąd Rejonowy Szczecin-Prawobrzeże i Zachód w Szczecinie VIII Wydział Rodzinny i Nieletnich w składzie następującym:

Przewodnicząca:SSR Katarzyna Chmielewska

Protokolant:Mariola Przywarta

po rozpoznaniu w dniu 11 marca 2016 r. w Szczecinie

sprawy z powództwa E. G. (1)

przeciwko J. G.

o ustanowienie rozdzielności majątkowej z dniem 30 września 2015 roku

1.  ustanawia z dniem 30 września 2015 roku rozdzielność majątkową między małżonkami J. G. i E. G. (2), którzy zawarli związek małżeński w dniu 23 czerwca 2007 roku, w P., akt małżeństwa sporządzony w USC w P. z numerem (...),

2.  zasądza od pozwanej J. G. na rzecz powoda E. G. (2) kwotę 560 (pięćset sześćdziesiąt) złotych tytułem kosztów postępowania.

Sygn. akt VIII RC 929/15

UZASADNIENIE

E. G. (1), reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika, dnia 30 września 2015 roku wniósł o ustanowienie z dniem wniesienia pozwu rozdzielności majątkowej między powodem a pozwaną J. G. wynikającej z zawartego przez strony małżeństwa dnia 23 czerwca 2007 roku przed kierownikiem Urzędu Stanu Cywilnego w P., dla którego akt małżeństwa sporządzono pod nr (...). Nadto wniósł o zasądzenie od pozwanej na rzecz powoda kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa adwokackiego wg norm przepisanych.

W uzasadnieniu powództwa wskazał, że, mimo, iż małżonkowie zamieszkują wspólnie, prowadzą odrębne gospodarstwa domowe. Podniósł, że strony postępowania nie są w stanie dojść do porozumienia, co do zasad partycypacji w kosztach utrzymania domu i rodziny. Argumentował, że mimo pozostawania z żoną we wspólności majątkowej, nie ma żadnego wpływu na zaciąganie przez nią zobowiązań finansowych, pozwana nie konsultuje z powodem czynionych wydatków, a służą one w większości zaspokajaniu jej własnych potrzeb. E. G. (1) wskazał, że pozwana posiada debet w wysokości 2000 zł, spłaca pożyczkę w pracy, a nadto zaciągnęła kolejne zobowiązanie na kwotę 5000 zł, nie konsultując z powodem, na co pozyskane środki zostaną przeznaczone. Powód podał, że nieodpowiedzialność w kwestiach finansowych pozwanej wpływa na dochody powoda, które winny być w takiej sytuacji zabezpieczone przed ewentualną ingerencją pozwanej lub też jej wierzycieli.

W odpowiedzi na pozew pozwana J. G., działając przez zawodowego pełnomocnika, uznała w całości powództwo. Wskazując, iż uznanie to nastąpiło przy pierwszej czynności procesowej, wniosła o zasądzenie od powoda na rzecz pozwanej kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa adwokackiego według norm przepisanych. W piśmie podniosła, że powód nie zwracał się do pozwanej w żadnej formie ani ustnie, ani pisemnie z wnioskiem o umowne uregulowanie ustroju rozdzielności majątkowej małżeńskiej między nimi. Dalej pozwana argumentowała, że zaciągnięty kredy w kwocie 5000 zł przeznaczony został na zabezpieczenie kosztów utrzymania małoletnich dzieci i na naprawę samochodu pozwanej do dowożenia dzieci i dojazdów do pracy. Wskazała, że nie ma żadnych zaległości w spłacaniu rat kredytu.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

E. G. (1) i J. G. zawarli związek małżeński w dniu 23 czerwca 2007 r. w P.. Małżonkowie pozostają w ustroju ustawowej wspólności majątkowej.

niesporne a nadto dowód:



odpis skrócony aktu małżeństwa, k.8



zeznania powoda E. G. (1), k.39-40, 57-58



zeznania pozwanej J. G., k.58-59

Powód pracuje obecnie jako projektant za wynagrodzeniem 4400 zł. W okresie od stycznia 2014 roku do lutego 2015 roku pracował na terenie Norwegii, gromadząc przez ten okres oszczędności na kwotę 80.000 zł. W czasie pracy za granicą powód przekazywał pozwanej na utrzymanie rodziny kwoty 2000 zł, co miesiąc, dodatkowo, co 3 tygodnie dokonując zakupów. Pozwana pracuje jako inspektor w Ośrodku Pomocy (...) za wynagrodzeniem 1800 zł netto. Do listopada 2014 roku pozwana prowadziła działalność gospodarcza, którą zawiesiła, a w czerwcu 2015 ostatecznie zaprzestała dalszej działalności.

dowód:



zeznania powoda E. G. (1), k.39-40, 57-58



zeznania pozwanej J. G., k.58-59

Strony postępowania nie posiadały przez czas mieszkania ze sobą wspólnego konta bankowego. Pozwana posiadała upoważnienie do dokonywania operacji finansowych z konta powoda, w tym dysponowała kartą płatniczą.

dowód:



zeznania powoda E. G. (1), k.39-40, 57-58



zeznania pozwanej J. G., k.58-59

W 2014 roku pozwana, za zgodą męża, zaciągnęła pożyczkę w zakładzie pracy na kwotę 18000 zł. Obecnie spłat dokonuje samodzielnie.

dowód:



zeznania powoda E. G. (1), k.39-40, 57-58



zeznania pozwanej J. G., k.58-59

W sierpniu 2015 roku pozwana utworzyła debet na własnym rachunku bankowym na kwotę 2000 zł. 13 sierpnia 2015 roku pozwana bez wiedzy powoda zaciągnęła kredyt w wysokości 5000 zł na naprawę samochodu oraz bieżące utrzymanie. Miesięczna rata pożyczki wynosi 258,68, a spłata ostatniej raty kredytu przypada na wrzesień 2017 roku. Pozwana zwracała się do męża o środki na naprawę samochodu. Małżeństwo G. dysponuje dwoma samochodami. Każda ze stron użytkuje jeden z nich.

dowód:



umowa kredytu gotówkowego z załącznikami, k.9-26



zeznania powoda E. G. (1), k.39-40, 57-58



zeznania pozwanej J. G., k.58-59

W czerwcu 2015 roku J. G. wytoczyła powództwo o rozwód. Powód zobowiązany jest do zapłaty kwoty 1000 zł miesięcznie tytułem alimentów na rzecz dzieci. W maju 2015 roku powód przekazał na rzecz pozwanej kwotę 17.309 zł, stanowiącą połową zgromadzonych na koncie powoda oszczędności. Kwotę tą pozwana częściowo przeznaczyła na budowę ogrodzenie wokół części nieruchomości.

dowód:



zeznania powoda E. G. (1), k.39-40, 57-58



zeznania pozwanej J. G., k.58-59



przelew z rachunku bankowego, k.55

24 października 2015 roku powód wyprowadził się ze wspólnie zajmowanego domu. W lokalu tym pozostała pozwana wraz z dziećmi.

dowód:



zeznania powoda E. G. (1), k.39-40, 57-58



zeznania pozwanej J. G., k.58-59

Pismem z dnia 12 sierpnia 2015 roku pełnomocnik powoda zwrócił się do pozwanej z propozycją dotyczącą podziału majątku stron, a nadto wskazał na konieczność ustanowienia rozdzielności majątkowej. Pozwana nie odpowiedziała na przedmiotowe pismo.

Strony nie wypracowały wspólnego stanowiska w zakresie podziału majątku. Pozostają w konflikcie we wszystkich sprawach dotyczących rodziny.

dowód:



zeznania powoda E. G. (1), k.39-40, 57-58



pismo pełnomocnika powoda wraz z dowodem nadania, k.50-51



zeznania pozwanej J. G., k.58-59

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo o ustanowienie rozdzielności majątkowej między małżonkami E. G. (1) i J. G. należało uwzględnić w całości i ustanowić rozdzielność majątkową z datą wniesienia pozwu.

Kodeks rodzinny i opiekuńczy stanowi w art. 52, że z ważnych powodów każdy z małżonków może żądać ustanowienia przez Sąd rozdzielności majątkowej. Rozdzielność majątkowa powstaje z dniem oznaczonym w wyroku, który ją ustanawia. Jak przyjmuje się w doktrynie, że zasadą przy rozstrzyganiu spraw, o których mowa w 52 k.r.o. winno być ustanowienie rozdzielności majątkowej z datą wydania wyroku (T.Sokołowski [w:] Komentarz do art. 52 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego pod red. H.Doleckiego), ewentualnie z datą mieszczącą się w okresie pomiędzy dniem wytoczenia powództwa a dniem wyrokowania (M.Sychowicz [w:] „Kodeks…”, s.345 , uwagi 32 i 37). Tylko w wyjątkowych wypadkach Sąd może ustanowić rozdzielność majątkową z dniem wcześniejszym niż dzień wytoczenia powództwa, w szczególności, jeżeli małżonkowie żyli w rozłączeniu.

Ograniczając uprawnienie małżonka występującego z żądaniem ustanowienia rozdzielności do tzw. „ważnych powodów”, ustawodawca jednocześnie nie zdefiniował tego określenia. W związku z tym jego znaczenie kształtuje doktryna i judykatura. Według wyrażanych w tym zakresie poglądów, ważne powody to sytuacja pociągająca za sobą naruszenie lub poważne zagrożenie interesu majątkowego jednego z małżonków i z reguły także dobra rodziny oraz wynikająca z nieporozumień małżeńskich utrata zdolności do wykonywania zarządu majątkiem wspólnym (por. wyrok SN z dnia 31 stycznia 2003 r., IV CKN 1710/00, Lex nr 377918 oraz wyrok SN z dnia 7 grudnia 2000 r., II CKN 401/00, Lex nr 2440302). Ważnymi powodami mogą być w szczególności także: okoliczność, że małżonkowie żyją w rozłączeniu (separacja faktyczna), trwonienie majątku, uporczywy brak przyczyniania się do zaspokojenia potrzeb rodziny, uporczywe dokonywanie szczególnie ryzykownych operacji finansowych.

W niniejszej sprawie pozwana J. G. uznała żądanie pozwu, zgadzając się na ustanowienie rozdzielności z datą oznaczoną w pozwie, tj, z dniem wniesienia powództwa.

Należy w tym miejscu zwrócić uwagę, że zgodnie z art. 213 § 2 k.p.c. Sąd nie jest związany uznaniem powództwa, chyba że jest ono sprzeczne z prawem lub zasadami współżycia społecznego albo zmierza do obejścia prawa. Natomiast w postępowaniu procesowym w sprawach małżeńskich przepis art. 431 k.p.c stanowi, iż w nie jest możliwe oparcie rozstrzygnięcia w tych sprawach wyłącznie na uznaniu powództwa lub przyznaniu okoliczności faktycznych. Przepis ten ma zastosowanie również w niniejszym postępowaniu, tj. w sprawie o ustanowienie rozdzielności majątkowej między małżonkami (na podstawie art. 452 k.p.c.).

Stan faktyczny sprawy był bezsporny. Sąd określił go na podstawie zeznań stron oraz dowodów z dokumentów i oparł na wymienionych źródłach dowodowych całość poczynionych w sprawie ustaleń.

Odnosząc się do tak określonych przesłanek stwierdzić należy, że nie budzi wątpliwości na gruncie zebranego materiału dowodowego, że strony pozostają w separacji faktycznej i stan ten, co było w niniejszym postępowaniu bezsporne, ma miejsce, co najmniej od czerwca 2015 roku. Warto wskazać, że strony prowadzą odrębne gospodarstwa domowe, a nadto nie zawsze współdziałają w zarządzie majątkiem wspólnym. Stan ten nasilił się w październiku 2015, kiedy powód wyprowadził się ze wspólnego domu. Dodatkowo na uwagę zasługuje brak porozumienia między małżonkami na tle finansowym strony nie są w stanie się porozumieć. Stronom nie udało się dojść do porozumienia w zakresie podziału majątku, a obecnie toczy się postępowanie o rozwód. Nadto, pozwana bez wiedzy powoda zaciągnęła kredyt w banku, a pieniądze uzyskane z zawarcia umowy przekazała na naprawę samochodu, który użytkuje. Strony nie wypracowały również wspólnego porozumienia, co do partycypowania w kosztach utrzymania rodziny, a konflikt na tym tle rozwiązał dopiero sąd w postępowaniu rozwodowym. Utrzymywanie takiego stanu rzeczy w żaden sposób nie służy dobru rodziny. Przeciwnie, niesie zagrożenie dla interesów majątkowych stron, co słusznie podniosła strona powodowa. W świetle powyższego stwierdzić, zatem należy, że istniały ważne powody do ustanowienia rozdzielności majątkowej między stronami, wobec czego orzeczono jak w pkt 1 wyroku.

Stosownie do art. 98. § 1 k.p.c. strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony (koszty procesu). Za stronę przegrywającą sąd uznał pozwaną i tym samym zasądził na rzecz powoda kwotę 560 zł, na które złożyła się opłata sądowa od pozwu o ustanowienie rozdzielności majątkowej w kwocie 200 zł ustalona na podstawie art. 27 pkt 6 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych oraz wynagrodzenie pełnomocnika powoda w kwocie 360 zł ustalone na podstawie § 7 ust. 1 pkt 9 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu.

Strona pozwana w piśmie z dnia 22 grudnia 2015 roku wskazała, że uznaje w całości roszczenie powoda przy pierwszej czynności procesowej i wniosła o zasądzenia od powoda kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego. Wniosek pozwanej znalazł tym samym oparcie w art. 101 k.p.c., który stanowi, że zwrot kosztów należy się pozwanemu pomimo uwzględnienia powództwa, jeżeli nie dał powodu do wytoczenia sprawy i uznał przy pierwszej czynności procesowej żądanie pozwu. Powyższy statuuje zasadę zawinienia będącą wyjątkiem od reguły odpowiedzialności za wynik procesu (art. 98) i łączy jej realizację ze spełnieniem uprzednio i kumulatywnie przez stronę pozwaną wskazanych w omawianym przepisie obu przesłanek, tj. braku powodu do wytoczenia sprawy i uznania powództwa przy pierwszej czynności procesowej. Stronie pozwanej kumulatywnego spełnienia tych przesłanek przypisać nie można.

W świetle doktryny i orzecznictwa pozwany nie daje powodu do wytoczenia powództwa, jeżeli jego stosunek wobec roszczenia powoda, oceniony zgodnie z doświadczeniem życiowym, usprawiedliwia wniosek, że powód uzyskałby zaspokojenie swojego roszczenia bez wytoczenia powództwa. J. G. mimo wezwania (wysłanego w dniu 13 sierpnia 2015 roku) do pozasądowego uregulowania ustroju małżeńskiego na przedmiotowe pismo nie odpowiedziała i nie poczyniła żadnych kroków, w kierunku umownego zniesienia wspólności majątkowej małżeńskiej. Wbrew twierdzeniem pozwanej (podczas zeznań w dniu 11 marca 2016 roku) powód wyraźnie wystąpił z propozycją ustanowienia rozdzielności majątkowej małżeńskiej przed notariuszem, a wobec braku odzewu strony pozwanej, cel ten mógł uzyskać jedynie wytaczając niniejsze powództwo. Sąd nie znalazł więc przesłanek o jakich mowa w art. 101. Sąd analizowła również czy w przedmiotowej sprawie zachodzą okoliczności o których mowa w art. 102 kpc zgodnie z którym : „ w wypadkach szczególnie uzasadnionych sąd może zasądzić od strony przegrywającej tylko część kosztów albo M. obciążać jej w ogóle kosztami. Powód żądał zasądzenia od pozwanej na jego rzecz kosztów postępowania w tym kosztów zastępstwa adwokackiego według norm.

Wyrażona w art. 102 zasada, że w wypadkach szczególnie uzasadnionych sąd może zasądzić od strony przegrywającej tylko cześc kosztów albo nie obciążać jej w ogóle kosztami, odnosi się również do spraw dotyczących stosunku prawnego, który może być ukształtowany tylko wyrokiem, choćby zamiary stron były całkowicie zgodne. ( por. uchw. SN z 25 marca 1970r, II Cz 14/70, OSNCP 1970, nr 11 poz.211).

Jeżeli w procesie o zaprzeczenie ojcostwa strona pozwana godzi się ze stanowiskiem strony powodowej i uznaje powództwo przy pierwszej czynności procesowej, istnieją przesłanki do zastosowania art. 102 kpc i nieobciążania strony pozwanej kosztami procesu. ( post. SN z 20 maja 1965 r. II CZ 30/65).

Przedmiotem niniejszego postępowania było ustanowienie rozdzielności majątkowej, którą to czynność strony mogły uregulować umownie przed notariuszem o co zwracał się powód do małżonki – również na piśmie. Pozwana nie odpowiedziała na pisemną prośbę. Dodatkowo sąd wziął pod uwagę że pozwana pracuje, ma swoje dochody, otrzymuje od powoda kwotę 1000 zł miesięcznie na utrzymanie dzieci, powód ponadto przekazał pozwanej kwotę 17. 000 zl tytułem częściowych rozliczeń majątkowych. Sytuacja finansowa pozwanej nie jest więc tego rodzaju która mogłaby uzasadniać szczególne okoliczności do zastosowania art. 102 kpc.

Wobec powyższego o kosztach postępowania orzeczono jak w pkt 2 wyroku.

Sygn. akt VIII RC 929/15

31 marca 2016 roku

ZARZĄDZENIE

1.  Odnotować.

2.  Odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi pozwanej.

3.  Akta przedłożyć do kontynuowania postępowania międzyinstancyjnego.