Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 3 lipca 2023 r.

Sąd Rejonowy Szczecin - Centrum w Szczecinie, w Wydziale III Cywilnym,

w składzie:

Przewodniczący – Sędzia SR Grzegorz Szacoń

Protokolant: stażysta Łukasz Jezierski

po rozpoznaniu w dniu 19 czerwca 2023 r., w S.,

na rozprawie,

sprawy z powództwa W. K.,

przeciwko pozwanemu M. P.,

o zapłatę

I.  oddala powództwo;

II.  oddala wniosek powoda o zasądzenie od pozwanego kosztów procesu.

Sygnatura akt III C 1063/21

I.  U Z A S A D N I E N I E

Powód – W. K. pozwem z dnia 13 września 2019 roku, wniesionym do Sądu dnia 16 września 2019 roku wniósł o zasądzenie od pozwanego M. P. kwoty 64.004,31 złotych z odsetkami ustawowymi od dnia 14 grudnia 2017 r.

W uzasadnieniu powód wskazał, że jest w posiadaniu weksla z wystawienia własnego pozwanego. Zobowiązał się on do zapłaty kwoty 64.004,31 z terminem płatności do 13 grudnia 2017 roku. Wezwał pozwanego do zapłaty pismem z dnia z dnia 12 sierpnia 2019 r. Wyznaczył miejsce oraz czas przedstawienia weksla i jego zapłaty – co miało nastąpić w dniu 3 września 2019 r. Pozwany nie uregulował płatności.

Pozwany – M. P. działał w procesie zastąpiony przez kuratora dla osoby nieznanej z miejsca pobytu B. U.. Kurator wniósł o oddalenie powództwa podnosząc zarzut nie wykazania wskazanych w deklaracji wekslowej przesłanek wypełnienia weksla: zakupu pojazdu, który w niej opisano oraz zadłużenia podmiotu wskazanego w tej deklaracji, tj. Krajowego Rejestru (...) spółki cywilnej – podmiotu gospodarczego prowadzonego wspólnie przez powoda i pozwanego. Nadto kurator wskazał, że nie przedstawiono umowy określającej stosunek podstawowy wobec stosunku wekslowego, a nadto, że deklaracja wekslowa zawiera ręczny dopisek dotyczący wysokości kwoty, do jakiej można weksel wypełnić.

Sąd ustalił – na podstawie niżej przedstawionych dowodów – następujący stan faktyczny:

W. K. przedstawił weksel podpisany (...) z dnia 13 grudnia 2017 r. na kwotę 64.004,31 złotych. W nagłówku weksla widnieje wpis, że dotyczy on deklaracji wekslowej oznaczonej numerem NR(...).

Dowód:

⚫

weksel – k. 6;

⚫

zeznanie powoda W. K. – k. 116 – 117.

W. K. przedstawił deklarację wekslową oznaczoną datą 16 marca 2012 r. W jej treści wskazano, że M. P. jest wystawcą weksla. W. K. jest remitentem. W dalszej treści zapisów deklaracji widnieją następujące ustalenia i warunki:

- przedmiotem deklaracji jest sposób w jaki remitent wypełni weksel własny in blanco wystawiony na zabezpieczenie sumy wierzytelności,

- wierzytelność wynika z umowy kupna samochodu w kredycie (samochód marki B., model 3, wersja silnika 320, E91),

- umowa została zawarta 19 marca 2012 r.,

- remitent może wypełnić weksel tylko i wyłącznie w sytuacji zadłużenia firmy Krajowy Rejestr (...) S.C. wynikającego z braku wpłat rat określonych w umowie kupna samochodu w systemie ratalnym,

- remitent ma prawo wpisać sumę wekslową w wysokości dwukrotnego zobowiązania wynikającego z ww. umowy, pomniejszonego odpowiednio o wpłaty dokonane na poczet tego zobowiązania oraz powiększonego o odsetki umowne należne w dacie płatności weksla,

- remitent jako dzień płatności weksla wpisze dzień następujący po 14 dniach od daty wymagalności wierzytelności z tytułu ww. umowy,

- remitent jako miejsce płatności wpisze miejsce swojej siedziby (miejsca zamieszkania) właściwej w dniu płatności weksla,

- remitent w miejsce osoby, na której rzecz ma nastąpić zapłata wpisze siebie,

- remitent jako dzień wystawienia weksla wpisze dzień następujący po dniu wymagalności wierzytelności z tytułu ww. umowy,

- wystawca weksla oświadcza, że oddał do dyspozycji remitenta weksel własny in blanco,

- w przypadku gdy wystawca weksla spłaci remitentowi cała sumę wierzytelności z tytułu umowy, o której mowa w § 1 niniejszej deklaracji remitent zwróci wystawcy weksel, o którym mowa w § 1 niniejszej deklaracji.

Dowód:

⚫

weksel – k. 6;

⚫

deklaracja wekslowa – k. 7;

⚫

zeznanie powoda W. K. – k. 116 – 117.

W. K. pismem z dnia 12 sierpnia 2019 roku wysłał zawiadomienie o terminie przedstawienia weksla do zapłaty.

Dowód:

⚫

zeznanie powoda W. K. – k. 116 – 117;

⚫

zawiadomienie – k. 8.

W. K. i M. P. prowadzili wspólnie spółkę cywilną o nazwie Krajowy Rejestr (...). M. P. chciał kupić dla siebie samochód marki B., jednak nie mógł uzyskać na ten zakup kredytu. Według W. K. spółka zaciągnęła kredyt na ten samochód.

Udział W. K. w spółce cywilnej został spłacony. Wspólnicy mieli ostatni raz kontakt w 2017 roku.

Z rachunku W. K. dokonano przelewów opisanych jako „kredyt samochodowy (...). Od dnia 6 czerwca 2017 r. do dnia 12 grudnia 2017 r. przelano kwoty: 3.951,79 zł, 50 zł, 800 zł, 800 zł, 100 zł, 900 zł, 900, zł, 900 zł, 900 zł i 19.363,42 zł. Rachunek odbiorcy w (...) Bank S.A. został opisany jako „G. - kredyt M. P. (...).

Dowód:

⚫

zeznanie powoda W. K. – k. 116 – 117;

⚫

wydruki bankowości elektronicznej – k. 124 – 134.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo okazało się niezasadne.

W niniejszej sprawie roszczenie powoda opierało się na normie art. 101 i 102 Ustawy z dnia 28 kwietnia 1936 r. Prawo wekslowe (Dz. U. z dnia 11.05.1936 r., nr 37, poz. 282). Weksel własny to dokument, który zawiera nazwę „weksel” w samym tekście dokumentu, w języku, w jakim go wystawiono, przyrzeczenie bezwarunkowe zapłacenia oznaczonej sumy pieniężnej, oznaczenie terminu płatności, oznaczenie miejsca płatności, nazwisko osoby, na której rzecz lub na której zlecenie zapłata ma być dokonana, oznaczenie daty i miejsca wystawienia weksla, podpis wystawcy weksla.

Tezy przedstawione przez powoda odnośnie podstaw obciążenia pozwanego kwotą, którą przyjął jako uzupełnienie treści weksla, nie są zasadne. Oparte na przeprowadzonych w procesie dowodach przeciwne do nich konkluzje są następujące:

I.

Nie potwierdziły przesłanki wystawienia weksla odpowiadające zapisom w deklaracji wekslowej. Dość wskazać, że jej treść jest poprawiona ręcznym dopiskiem dwukrotnie zwiększającym sumę wekslową. Najistotniejszą jednak przeszkodą do uznania, iż powód miał uprawnienie do posłużenia się wekslem są warunki, które zostały wpisane do samej deklaracji. Po pierwsze – powód nie wykazał sposobu finansowania zakupu pojazdu. Nie wykazał także samej okoliczności, że jakiś pojazd został kupiony i on sfinansował ten zakup za wpisana do weksla kwotę. W aktach nie ma umowy kupna pojazdu, a więc odpada przesłanka wypełnienia weksla w odniesieniu do stosunku podstawowego - na co słusznie zwrócił uwagę kurator pozwanego.

II.

Druga okoliczność stanowiąca element deklaracji wekslowej jest równie istotna, bowiem stanowi w istocie efekt rozliczeń powoda i pozwanego na tle prowadzonej działalności gospodarczej. Jest nim ewentualna niewypłacalność firmy prowadzonej wspólnie przez strony o nazwie Krajowy Rejestr (...). W tym zakresie powód nie przedstawił żadnego wywodu, skupiając się jedynie na przedłożeniu weksla jako narzędzia zabezpieczającego swoje rzekome wierzytelności z kredytu samochodowego. Takie działanie nie może podlegać ochronie. Skoro strony łączyła działalność gospodarcza i jej ujemny wynik finansowy miał rzutować na uruchomienie ochrony wierzytelności powoda, to tylko klarowne przedstawienie wzajemnego rozliczenia (i ewentualnego zadłużenia firmy) może być podstawą zasądzenia jakiejkolwiek kwoty. Co więcej, wydaje się, że na tle tak sformułowanej deklaracji wekslowej strony powinny wręcz rozważyć rozliczenie spółki cywilnej w odrębnym postępowaniu – w tym rzekomo zaciągnięte zobowiązanie kredytowe.

III.

Powód nie wykazał sposobu rozliczenia z pozwanym zakupu pojazdu. Przedstawione zostały przez niego wybiórcze przelewy na różne kwoty, mające wykazać sposób finansowania pojazdu. Suma przelewów nie odpowiada sumie wekslowej – jest to około 28.600 złotych, a weksel został wypełniony na kwotę ponad dwa razy wyższą. Skoro zatem nie wykazano, jak powstawało saldo tej wierzytelności, gdzie była kierowana spłata i na podstawie jakiej umowy kredytowej, nie można potwierdzić założenia powoda, że wyniosła ona właśnie tyle, ile wpisał do treści weksla. Należy także zauważyć na marginesie, że sam rachunek odbiorcy w złożonych wydrukach bankowości elektronicznej opisany jest tak, że wątpliwość budzi, czy środki te nie były spłatą kierowaną w przeciwną stronę od deklarowanej przez powoda, a mianowicie: od powoda na rzecz pozwanego. Przy tej kwestii finansowania pojazdu istotne jest także to, kto i na jakich zasadach korzystał z pojazdu i czy stanowił on środek prowadzenia działalności gospodarczej.

Ustalone okoliczności nie prowadzą do uznania, że powód miał podstawy do stwierdzenia po swojej stronie wierzytelności, jaka ostatecznie została wpisana do weksla pozwanego.

O kosztach Sąd orzekł na zasadzie art. 98 par. 1 k.p.c. w zw. z art. 108 par. 1 k.p.c. Obydwie strony mogły zgłosić do rozliczenia koszty celowe – niezbędne do przeprowadzenia w procesie swoich roszczeń i zarzutów. Powód przegrał proces w całości stąd jego wniosek o zasądzenie kosztów procesu jest niezasadny – o czym orzeczono w punkcie II wyroku.

Wobec powyższego orzeczono, jak w formule sentencji przedmiotowego wyroku.