Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 27 czerwca 2013 r.

Sąd Rejonowy w Środzie Śląskiej VI Zamiejscowy Wydział Cywilny z siedzibą w W.

w składzie następującym:

Przewodniczący SSR Anna Garbera

Protokolant Joanna Remian

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 20 czerwca 2013 r. w W.

sprawy z powództwa Z. J.

przeciwko (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w S.

o zapłatę

I.  oddala powództwo;

II.  zasądza od powódki Z. J. na rzecz pozwanej (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w S. kwotę 2.417 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego.

Sygn. akt VI C 139/13

UZASADNIENIE

Powódka Z. J. (poprzednie nazwisko G.), pozwem z dnia 17 grudnia 2012 r. skierowanym przeciwko (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w S., wniosła o pozbawienie wykonalności w całości tytułu wykonawczego - nakazu zapłaty wydanego przez Sąd Rejonowy Lublin – Zachód w Lublinie z dnia 20 maja 2011 r. w sprawie o sygn. akt VI Nc-e 447469/11, zasądzającego od powódki Z. J. na rzecz pozwanej kwotę 38.913,72 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 08 listopada 2012 r. oraz kosztami procesu w kwocie 217,19 zł. Powódka domagała się również zasądzenia od pozwanej na jej rzecz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa prawnego według norm przepisanych. Wraz z pozwem powódka złożyła wniosek o zwolnienie jej z obowiązku ponoszenia kosztów postępowania w sprawie. Nadto opierając się na przepisie art. 730 § 1 k.p.c. powódka złożyła wniosek o udzielenie zabezpieczenia poprzez zawieszenie postępowania egzekucyjnego prowadzonego przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Wołowie pod sygn. akt Km 1467/12, do czasu prawomocnego zakończenia postępowania w niniejszej sprawie.

W uzasadnieniu pozwu powódka opierając roszczenie na przepisie art. 840 § 1 pkt 1 k.p.c. oświadczyła, że przeczy obowiązkowi spełnienia na rzecz wierzyciela - pozwanej świadczenia określonego w tytule egzekucyjnym – nakazie zapłaty Sądu Rejonowego Lublin-Zachód w Lublinie z dnia 20 maja 2011 r. w sprawie o sygn. akt N-ce 447469/11, zasądzającego od powódki kwotę 38.913,72 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 08 listopada 2012 r. i kosztami procesu, zarzucając, iż podpis widniejący na umowie kredytowej, nie należy do niej, bądź został on przez nią złożony, gdy świadomość przedsiębranego działania była przez powódkę ograniczona lub całkowicie wyłączona z powodu problemów ze zdrowiem i leczenia psychiatrycznego. Wskazała, że o wszczęciu egzekucji na podstawie powołanego wyżej tytułu wykonawczego została poinformowana przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Kłodzku, który następnie postanowieniem z dnia 29 czerwca 2012 r. przekazał sprawę do prowadzenia Komornikowi Sądowemu przy Sądzie Rejonowym w Wołowie, a ten w piśmie z dnia 08 listopada 2012 r. poinformował powódkę o przyłączeniu się kolejnego wierzyciela do prowadzonej egzekucji z nieruchomości. Powódka twierdziła, że w okresie, gdy zobowiązanie było zaciągane borykała się z poważnymi problemami zdrowotnymi, w związku z tym, choć na umowie kredytowej widnieje podpis powódki, to czynności tej nie mogła ona dokonać samodzielnie, lecz jedynie z pomocą osób trzecich, bowiem znajdowała się w tym okresie w stanie wyłączającym możliwość świadomego podejmowania decyzji. Uzasadniała, że przeżywszy załamanie nerwowe po rozpadzie związku małżeńskiego, regularnie trafiała pod opiekę szpitali psychiatrycznych, zażywała leki psychotropowe, po których jedynie jadła i spała, nie będąc świadomą, co się wokół niej dzieje. Z tego względu wszystkimi sprawami powódki zajmowała się jej siostra M. S., która była też w posiadaniu jej dowodu osobistego, podpisując się za powódkę używała jej nazwiska G.. Nadto dodała, że okoliczności, w jakich odbywało się zaciąganie zobowiązań oraz ich sposób, potwierdziła jej siostra M. S., która składając zeznania w dniu 24 września 2012 r. przez Sądem Rejonowym w Wołowie w sprawie o sygn. akt II K 337/12 przyznała, że podsuwała powódce do podpisu dokumentację niezbędną do zaciągnięcia zobowiązania, bądź sama składała podpisy za powódkę. Podniosła, że całą dokumentację dotyczącą kredytów, to jest umowy i potwierdzenia przelewów poszczególnych rat, powódka znalazła dopiero po aresztowaniu siostry - M. S.. Nadto okazało się, że M. S. dokonywała spłaty zobowiązań powódki również na etapie postępowania egzekucyjnego, w tym porozumiewając się z Komornikiem. Powódka podała dalej, że o prowadzonej egzekucji i zajęciu renty dowiedziała się w chwili, gdy jej siostra została aresztowana, ponieważ do tej pory to M. S. odbierała wszelką korespondencję kierowaną do powódki. W tym stanie rzeczy zdaniem powódki niniejszy pozew jest konieczny i uzasadniony.

Postanowieniem w dnia 20 grudnia 2012 r. w sprawie o sygn. akt I C 338/12 Sąd Rejonowy w Wołowie w Wydziale I Cywilnym, zwolnił powódkę od obowiązku uiszczania kosztów sądowych ( k.47).

Postanowieniem z dnia 18 stycznia 2013 r. w sprawie o sygn. akt VI C 139/13 Sąd Rejonowy w Środzie Śląskiej VI Zamiejscowy Wydział Cywilny z siedzibą w W. oddalił wniosek powódki z dnia 17 grudnia 2012 r. o udzielenie zabezpieczenia wskazując, że powódka nie uprawdopodobniła, aby wystąpiła którakolwiek z przesłanek pozbawienia wykonalności tytułu wykonawczego, bowiem okoliczności, na które się powołuje w uzasadnieniu pozwu nastąpiły przed powstaniem tytułu wykonawczego, jakim jest orzeczenie sądowe ( k. 53-54).

Pozwana w odpowiedzi na pozew wniosła o oddalenie powództwa w całości, a także o zasądzenie od powódki na jej rzecz kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych oraz opłaty od pełnomocnictwa w kwocie 17 zł.

W uzasadnieniu odpowiedzi na pozew pozwana zarzuciła, że powództwo winno zostać oddalone, gdyż nie zostało oparte na ustawowej podstawie. Twierdziła, że powództwo powódki oparte na art. 840 § 1 k.p.c., jako środek merytorycznej obrony dłużnika, pozwala na zakwestionowanie wykonalności tytułu wykonawczego w drodze badania zasadności i wymagalności obowiązku objętego tym tytułem i w konsekwencji musi być oparte na materialno prawnych – podstawach, wymienionych w punktach 1-3 tego przepisu. Zdaniem pozwanej, powódka oparła powództwo na podstawie z art. 840 § 1 pkt 1 k.p.c., która w tej sprawie nie występuje, gdyż jest dopuszczalna wówczas, gdy nie występują przeszkody w postaci niedopuszczalności drogi sądowej, powagi rzeczy osądzonej lub zawisłości sporu. Podniosła, że dłużnik w drodze powództwa opozycyjnego nie może zmierzać do wzruszenia prawomocnego rozstrzygnięcia sądu stanowiącego tytuł egzekucyjny. Według pozwanej przepis art. 840 k.p.c. nie uchyla w żadnym razie art. 365 k.p.c. o mocy wiążącej prawomocnego orzeczenia sądu i nie uprawnia sądu rozpoznającego powództwo opozycyjne do uchylenia prawomocnego nakazu zapłaty. Pozwana twierdziła, że nakaz zapłaty wiąże sąd rozpoznający powództwo opozycyjne, a tym samym badanie okoliczności na podstawie których wydano orzeczenie w procesie w sprawie przeciwko powódce o sygn. akt N-ce 447469/11 i ewentualnie wydanie orzeczenia przy ich uwzględnieniu, będzie naruszać powagę rzeczy osądzonej, w związku z czym postępowanie takie dotknięte będzie nieważnością na podstawie art. 379 pkt 3 k.p.c. W dalszej części pozwana podniosła, że w przypadku, gdy dłużnik zaprzecza zdarzeniom, na których oparto wydanie klauzuli wykonalności powinien wykazać, jakie zdarzenie kwestionuje i przedstawić dowody na poparcie swych twierdzeń. Tymczasem powódka nie wykazała w żaden sposób, aby którakolwiek z przesłanek powództwa o pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego w niniejszej sprawie zaistniała, wbrew ciążącemu na niej obowiązkowi dowodowemu.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny w sprawie:

Nakazem zapłaty wydanym w elektronicznym postępowaniu upominawczym w dniu 20 maja 2011 r. w sprawie z powództwa (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w S. przeciwko Z. G. (od zawarcia małżeństwa J.), o sygn. akt VI N-ce 447469/11, Sąd Rejonowy Lublin-Zachód w Lublinie VI Wydział Cywilny nakazał pozwanej, aby w ciągu dwóch tygodni od doręczenia nakazu zapłaty zapłaciła powódce kwotę 38.913,72 zł wraz z odsetkami umownymi w wysokości czterokrotności stopy lombardowej NBP od dnia 09 maja 2011 r. do dnia zapłaty oraz kwotę 2.895,77 zł tytułem kosztów procesu, albo w tym terminie wniosła sprzeciw do sądu.

Powódka nie wniosła sprzeciwu od w/w nakazu zapłaty, w związku z czym nakaz zapłaty uprawomocnił się i postanowieniem Sądu Rejonowego Lublin-Zachód w Lublinie Wydziału I Cywilnego z dnia 08 lipca 2011 r. została mu nadana klauzula wykonalności.

Postanowienie jest prawomocne.

(dowód:- okoliczność bezsporna,

- nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym z dnia 20.05.2011 r. – akta Sądu Rejonowego Lublin-Zachód w Lublinie, Wydziału VI Cywilnego w sprawie VI N-ce (...),

- postanowienie w sprawie nadania klauzuli wykonalności nakazowi zapłaty z dnia 08.07.2011 r. - akta Sądu Rejonowego Lublin-Zachód w Lublinie, Wydziału VI Cywilnego w sprawie VI N-ce (...),

- odpis skrócony aktu małżeństwa Z. G. i M. J., sporządzony w USC w B. pod numerem (...) k. 56).

W dniu 17 sierpnia 2012 r. pozwana złożyła do Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Kłodzku H. S. wniosek o wszczęcie przeciwko powódce egzekucji należności wynikających z nakazu zapłaty wydanego przez Sąd Rejonowy Lublin-Zachód VI Wydział Cywilny z dnia 20 maja 2011 r. w sprawie o sygn. akt VI N-ce 4474469/11, wraz z nadaną postanowieniem z dnia 08 lipca 2011 r. klauzulą wykonalności. Pozwana wnosiła o egzekucję należności głównej w wysokości 38.913,72 zł wraz z odsetkami umownymi i kosztami postępowania. Pozwana wskazała kilka sposobów wyegzekwowania należności, między innymi poprzez zajęcie: wynagrodzenia za pracę, wierzytelności i praw przysługujących dłużniczce z nadpłaty podatku, umowy zlecenia, dzieło, świadczeń emerytalno – rentowych, ruchomości, rachunków bankowych i po ustaleniu, także nieruchomości.

(dowód:- akta Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Środzie Śląskiej A. M. Kancelaria (...) w W. w sprawie o sygn. akt Km 1467/12).

O wszczęciu przeciwko powódce egzekucji na podstawie tytułu wykonawczego – nakazu zapłaty z dnia 20 maja 2011 r. w sprawie o sygn. akt VI N-ce 447469/11 powódka dowiedziała się z zawiadomienia Komornika z dnia 28 października 2011 r.

Zawiadomieniem z dnia 08 listopada 2012 r. Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym Henryk S. poinformował powódkę o przełączeniu się jako kolejnego wierzyciela do egzekucji prowadzonej z nieruchomości będącej współwłasnością powódki, położonej w B. przy ulicy (...) na działce gruntu numer (...) AM-1A o powierzchni 0, 0022 ha, dla której Sąd Rejonowy w Środzie Śląskiej IX Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą numer (...) i wezwał powódkę do zapłaty należności.

(dowód:- akta Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Środzie Śląskiej A. M. Kancelaria (...) w W. w sprawie o sygn. akt Km 1467/12,

- zawiadomienie dłużniczki Z. G. (J.) o przyłączeniu się kolejnego wierzyciela do prowadzonej egzekucji z nieruchomości i wezwanie do zapłaty z dnia 08.11.2012 r. k. 9,

- przesłuchanie powódki Z. J. k.78 – 79).

Postanowieniem z dnia 29 czerwca 2012 r. w sprawie Km 8549/11, Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym w Kłodzku H. S. uznał się niewłaściwym do prowadzenia sprawy i akta sprawy egzekucyjnej przeciwko powódce wraz z wnioskiem egzekucyjnym wierzyciela i tytułem wykonawczym – nakazem zapłaty z dnia 20 maja 2011 r. w sprawie o sygn. akt VI N-ce 447469/11, przekazał do dalszego prowadzenia Komornikowi Sądowemu przy Sądzie Rejonowym w Wołowie A. M. Kancelaria (...) w W..

(dowód:- akta Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Środzie Śląskiej A. M. Kancelaria (...) w W. w sprawie o sygn. akt Km 1467/12,

- postanowienie Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Kłodzku H. S. o przekazaniu sprawy z dnia 29.06.2012 r. k. 8).

Obecnie przeciwko powódce nadal toczy się egzekucja z wniosku pozwanej (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w S., mająca na celu wyegzekwowanie należności objętych tytułem wykonawczym - nakazem zapłaty wydanym w elektronicznym postępowaniu upominawczym w dniu 20 maja 2011 r. w sprawie o sygn. akt VI N-ce 447469/11 Sądu Rejonowego Lublin-Zachód w Lublinie VI Wydziału Cywilnego, z nadaną postanowieniem tegoż sądu dnia 08 lipca 2011 r. klauzulą wykonalności. Egzekucja prowadzona jest przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Środzie Śląskiej A. M. Kancelaria (...) w W., pod sygn. akt Km 1467/12. W trakcie egzekucji Komornik zastosował środki egzekucyjne w postaci zajęcia świadczeń rentowych powódki pobieranych z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddziału we W., a także nieruchomości stanowiącej współwłasność powódki położonej w B. przy ulicy (...) na działce gruntu nr (...) AM-1A o powierzchni 0,0022 ha, dla której Sąd Rejonowy w Środzie Śląskiej IX Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą numer (...).

(dowód:- okoliczność bezsporna,

- akta Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Środzie Śląskiej A. M. Kancelaria (...) w W. w sprawie o sygn. akt Km 1467/12).

Powódka od około 2002 roku do dnia zamknięcia rozprawy pozostaje pod stałą opieką Niepublicznego Zakładu Opieki Zdrowotnej, (...) w B.. Cierpi na ataki epilepsji, organiczne zaburzenia depresyjne, zaburzenia nastroju, osobowości. Zażywa leki psychotropowe. W okresie pomiędzy od 2002 r. do 2008 r. powódka była kilkakrotnie hospitalizowana w Wojewódzkim Szpitalu dla Nerwowo i Psychicznie Chorych w L.. W dacie zaciągania zobowiązania kredytowego objętego w/w nakazem zapłaty, powódka z uwagi na stan zdrowia pozostawała pod opieką siostry - M. S., która zajmowała się wszystkimi sprawami powódki - dysponowała jej dowodem osobistym, podpisywała się za powódkę na dokumentach, odbierała korespondencję kierowaną do powódki, dysponowała środkami finansowymi powódki, spłacała jej zobowiązania.

Orzeczeniem lekarza orzecznika ZUS z dnia 23 maja 2012 r. powódka została uznana za osobę częściowo niezdolną do pracy – do dnia 31 maja 2014 r. Obecnie powódka nie pracuje, otrzymuje rentę z ZUS.

(dowód: - okoliczność bezsporna,

- zaświadczenie o stanie zdrowia z dnia 20.05.2010 r. k. 10,

- karta informacyjna leczenia szpitalnego z dnia 02.08.2005 r. k. 11 – 12,

- opinia wydana przez biegłych sądowych Sądu Okręgowego Sądu Ubezpieczeń Społecznych we Wrocławiu z dnia 21.09.2004 r. k. 13 – 14,

- orzeczenie lekarza orzecznika ZUS z dnia 23.05.2012 r. k. 15,

- karty leczenia szpitalnego z: 06.02.2007 r., 18.08.2006 r., 20.03.2008 r., 22.12.2003 r., 28.03.2003 r., 08.03.2006 r. k. 16 – 21,

- historia choroby powódki z (...) ZOZ w B. k. 22 – 35,

- zeznania świadka D. G. k. 66 – 67,

- przesłuchanie powódki Z. J. k. 78 – 79).

Prawomocnym wyrokiem z dnia 04 lutego 2013 r. wydanym przez VII Zamiejscowy Wydział Karny Sądu Rejonowego w Środzie Śląskiej z siedzibą w Wołowie Z. J. została uniewinniona od zarzutów wyłudzenia w dniu 30.04.2009 r. i 31.03.2010 r. pożyczek od (...) z siedzibą we W. (nr (...) w kwocie 67.000 złotych oraz nr (...) w kwocie 41.000 złotych). Wyrokiem tym M. S. – siostra powódki - została prawomocnie skazana za podrobienie w dniu 29 kwietnia 2009 roku w B. oraz w dniu 31 marca 2012 r. zaświadczeń o zarobkach rzekomo wystawionych przez firmę (...) z/s w B. to jest za przestępstwa z art. 270 § 1 k.k. w zw. z art. 91 § 1 k.k. Ponadto M. S. została skazana za przedłożenie w/w podrobionych dokumentów w celu uzyskania pożyczek nr (...) w (...) z/s we W. w kwocie 50.000 i pożyczki nr (...) udzielonej przez (...) z/s we W. w kwocie 25.000 zł, to jest za przestępstwa z art. 297 § 1 k.k. i art. 270 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. i w zw. z art. 91 § 1 k.k.

(dowód:

- okoliczność bezsporna,

- zeznania świadka D. G. k. 66 – 67,

- przesłuchanie powódki Z. J. k. 78 – 79)

- wyrok z dnia 04 lutego 2013 r. wydany przez VII Zamiejscowy Wydział Karny Sądu Rejonowego w Środzie Śląskiej z siedzibą w Wołowie.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo Z. J. nie zasługiwało na uwzględnienie.

Powódka opierając roszczenie na przepisie art. 840 § 1 pkt 1 k.p.c. wniosła o pozbawienie w całości wykonalności – prawomocnego orzeczenia Sądu - nakazu zapłaty wydanego przez Sąd Rejonowy Lublin – Zachód w Lublinie z dnia 20 maja 2011 r. w sprawie o sygn. akt VI Nc-e 447469/11, zasądzającego od powódki Z. J. na rzecz pozwanej kwotę 38.913,72 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 08 listopada 2012 r. oraz kosztami procesu w kwocie 217,19 zł.

Pozwana wniosła o oddalenie powództwa, zarzucając, iż powództwo powódki nie zostało oparte na ustawowej podstawie z art. 840 k.p.c., twierdząc, że przedmiotowy nakaz zapłaty wiąże sąd rozpoznający powództwo opozycyjne, a tym samym badanie okoliczności na podstawie których wydano orzeczenie w procesie w sprawie przeciwko powódce o sygn. akt N-ce 447469/11 i ewentualnie wydanie orzeczenia przy ich uwzględnieniu, będzie naruszać powagę rzeczy osądzonej, w związku z czym postępowanie takie dotknięte będzie nieważnością na podstawie art. 379 pkt 3 k.p.c. Nadto zarzuciła, że powódka nie wykazała w żaden sposób, aby którakolwiek z przesłanek powództwa o pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego w niniejszej sprawie zaistniała, wbrew ciążącemu na niej obowiązkowi dowodowemu.

Dokonując oceny zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego istotnego dla rozstrzygnięcia, Sąd oparł się w pełni na wiarygodnych dowodach z dokumentów, a w szczególności na aktach Sądu Rejonowego Lublin - Zachód w Lublinie Wydziału VI Cywilnego o sygn. VI N-ce 447469/11 oraz aktach egzekucyjnych Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Środzie Śląskiej A. M. Kancelaria (...) w W. o sygn. akt. Km 1467/12 a także aktach SR w Środzie Śląskiej VII Zamiejscowego Wydziału Karnego z siedzibą w W. sygn. VII K 47/13 w szczególności w zakresie treści wyroku z dnia 04.02.2013 r. Ustalając stan faktyczny Sąd oparł się także na odpisie skróconym aktu małżeństwa Z. G. i M. J., sporządzonym w USC w B. pod numerem (...) na okoliczność faktu zmiany i aktualnego nazwiska powódki – z nazwiska G. na nazwisko J.- a także na dokumentacji lekarskiej i historii choroby powódki, zeznaniach świadka D. G. i przesłuchaniu powódki Z. J., co do stanu zdrowia powódki w dacie zaciągania zobowiązania kredytowego, opieki nad powódką w okresie zaciągania zobowiązania, możliwego sposobu zaciągnięcia zobowiązania. Pominięto dowód z przesłuchania strony pozwanej, wobec nie wskazania osoby celem przesłuchania ( k. 66). Sąd oddalił wnioski pełnomocnika powódki o przesłuchanie świadka M. S., przeprowadzenie dowodów z opinii biegłych: grafologa, psychiatry i psychologa, oraz o przedłożenie umowy kredytowej i dokumentacji dotyczącej kredytu, albowiem okoliczności dla których wnioskowano te dowody nie mogły być objęte przedmiotem badania przez sąd w niniejszej sprawie, nie są one istotne w sprawie z uwagi na charakter i przedmiot postępowania o pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego w postaci prawomocnego orzeczenia sądu, o czym w dalszej części uzasadnienia.

W niniejszej sprawie bezsporne było, iż w dniu 20 maja 2011 r. w sprawie z powództwa (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w S. Sąd Rejonowy Lublin-Zachód w Lublinie VI Wydział Cywilny wydał przeciwko powódce Z. G. (J.), w sprawie o sygn. akt VI N-ce 447469/11 nakaz zapłaty zasadzający od powódki kwotę 38.913,72 zł wraz z odsetkami umownymi w wysokości czterokrotności stopy lombardowej NBP od dnia 09 maja 2011 r. do dnia zapłaty oraz kwotę 2.895,77 zł tytułem kosztów procesu, któremu wobec braku sprzeciwu powódki postanowieniem z dnia 08 lipca 2011 r. Sąd ten nadał klauzulę wykonalności.

Nadto bezsporne było to, że w oparciu o w/w prawomocny nakaz zapłaty zostało przeciwko powódce wszczęte postępowanie egzekucyjne, prowadzone początkowo przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Kłodzku H. S., potem przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Wołowie A. M..

Bez sporu jest, że obecnie nadal toczy się postępowanie egzekucyjne przeciwko powódce, mające na celu wyegzekwowanie należności objętych w/w tytułem wykonawczym. W trakcie egzekucji dokonano zajęcia świadczeń rentowych powódki, a także nieruchomości stanowiącej współwłasność powódki położonej w B. przy ulicy (...) na działce gruntu nr (...) AM-1A o powierzchni 0,0022 ha, dla której Sąd Rejonowy w Środzie Śląskiej IX Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą numer (...).

W tym miejscu wskazać trzeba, że powódka w uzasadnieniu powództwa opozycyjnego z art. 840 k.p.c. wskazała, że podpis widniejący na umowie kredytowej, z którą wiąże się egzekwowane tytułem wykonawczym roszczenie, nie należy do niej, bądź został on przez nią złożony, gdy świadomość przedsiębranego działania była przez powódkę ograniczona lub całkowicie wyłączona. Nadto dodała, że wszystkimi sprawami powódki w okresie zaciągania tego zobowiązania, z powodu jej stanu zdrowia, zajmowała się jej siostra M. S., która również dysponowała jej dowodem osobistym, środkami finansowymi, całą dokumentacją kredytową i potwierdzeniami przelewów poszczególnych rat, a także rozliczała za powódkę Pit-y, odbierała wszelką korespondencję, kontaktowała się z Komornikiem. Podnosiła również, że całą dokumentację odnośnie kredytów i potwierdzenia przelewów poszczególnych rat, a także wiedzę, co do prowadzonej egzekucji i zajęciu renty powódka uzyskała dopiero po aresztowaniu jej siostry - M. S.. Okoliczności wskazywane przez powódkę pośrednio potwierdzać miał prawomocny wyrok wydany w postępowaniu karnym, uniewinniający powódkę od zarzutu wyłudzenia kredytów i skazujący jej siostrę M. S. za podrobienie dokumentów i ich przedłożenie w celu uzyskania kredytów. Podkreślić należy, że wbrew twierdzeniu powódki orzeczenie sądu w sprawie karnej dotyczy innych zobowiązań powódki (wobec (...) z siedzibą we W.).

Pozwana nie kwestionowała w/w okoliczności faktycznych przytoczonych przez powódkę, a potwierdzonych dokumentacją lekarską i zeznaniami świadka D. G., kwestionowała jej żądanie co do zasady, domagając się oddalenia powództwa.

Tytułem wstępu zaznaczyć należy, iż istotą powództwa opozycyjnego z art. 840 § 1 jest wykazanie, że sam tytuł wykonawczy nie odpowiada rzeczywistemu stanowi rzeczy. Podstawą powództwa przeciwegzekucyjnego z art. 840 § 1 k.p.c. są zdarzenia (okoliczności, fakty), z którymi przepisy prawa materialnego łączą wygaśniecie zobowiązań, albo, które powodują niemożność egzekwowania świadczeń wynikających z tytułu egzekucyjnego. Istnienie tych zdarzeń sprawia, że powód – dłużnik może skutecznie w drodze procesu żądać pozbawienia wykonalności w całości lub w części albo ograniczenia tytułu wykonawczego. Skuteczność żądania w tym trybie uzależniona jest od wykazania przez stronę powodową nieistnienia obowiązku objętego tytułem wykonawczym (vide: wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 31 marca 2010 r., sygn. akt I ACa 49/10, lex nr 1120373). W drodze powództwa z art. 840 k.p.c. dłużnik może żądać pozbawienia tytułu wykonawczego wykonalności w całości lub części albo ograniczenia, jeżeli:

1.  przeczy zdarzeniom, na których oparto wydanie klauzuli wykonalności, a w szczególności gdy kwestionuje istnienie obowiązku stwierdzonego tytułem egzekucyjnym niebędącym orzeczeniem sądu albo, gdy kwestionuje przejście obowiązku mimo istnienia formalnego dokumentu stwierdzającego to przejście;

2.  po powstaniu tytułu egzekucyjnego nastąpiło zdarzenie, wskutek którego zobowiązanie wygasło albo nie może być egzekwowane; gdy tytułem egzekucyjnym jest orzeczenie sądowe, dłużnik może powództwo oprzeć także na zdarzeniach, które nastąpiły po zamknięciu rozprawy, a także spełnienia świadczenia, jeżeli zarzut ten nie był przedmiotem rozpoznania w sprawie.

Należy wskazać, że powództwo o pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego wykonalności w oparciu o art. 840 k.p.c. nie może prowadzić do ponownego merytorycznego rozpoznania sprawy, zakończonej prawomocnym orzeczeniem sądu, ma ono bowiem na celu pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego, a nie podważenie treści orzeczenia sądowego zaopatrzonego w klauzulę wykonalności. Powództwo opozycyjne nie może prowadzić do ponownego merytorycznego rozpoznania sprawy zakończonej prawomocnym orzeczeniem (vide: wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 03 października 2003 r., sygn. akt I ACa135/03, OSA 2005/7/29).

W niniejszej sprawie powódka przeczyła obowiązkowi spełnienia na rzecz wierzyciela - pozwanej świadczenia pieniężnego określonego w tytule egzekucyjnym – prawomocnym orzeczeniu sądu - nakazie zapłaty z dnia 20 maja 2011 r., domagając się pozbawienia wykonalności tytułu wykonawczego w całości, wskazując przepis art. 840 § 1 pkt 1 k.p.c. W tym miejscu wspomnieć trzeba, że Sąd nie jest związany określoną przez powódkę podstawą prawną powództwa, wiąże go jednak podstawa faktyczna żądania pozwu, którą w niniejszym przypadku było żądanie powódki pozbawienia wykonalności tytułu wykonawczego. W odniesieniu do okoliczności wskazanych w uzasadnieniu pozwu, należało rozważyć ustawowe przesłanki powództwa wymienione w przepisie art. 840 § 1 pkt 1 i 2 k.p.c. Zdaniem powódki zdarzeniem przesądzającym o zasadności żądania pozbawienia wykonalności tytułu wykonawczego wykonalności, jest jej stan zdrowia, który w dacie zawierania umowy kredytowej ograniczał bądź wyłączał możliwość świadomego działania, a także fakt braku wiedzy i świadomości co do zaciąganych zobowiązań kredytowych, w tym zobowiązania objętego prawomocnym nakazem zapłaty. Powódka powołała się na zdarzenie, mające skutkować niemożnością egzekwowania roszczenia objętego przedmiotowym nakazem zapłaty z dnia 20 maja 2011 r. wskazując na postępowanie karne, w wyniku którego orzeczeniem Sądu została uniewinniona od zarzutu oszustwa kredytowego, a skazującym jej siostrę M. S. za przedkładanie podrobionych dokumentów w celu uzyskania kredytów.

W tym miejscu należy wskazać na słuszność zarzutów podnoszonych przez pozwaną, oraz w pełni trafną argumentację zawartą w odpowiedzi na pozew. Otóż okoliczności wskazane przez powódkę, nie stanowiły merytorycznej obrony dłużnika, pozwalającej na skuteczne zakwestionowanie wykonalności tytułu wykonawczego, a zatem stwierdzenia braku zasadności i wymagalności obowiązku objętego tytułem wykonawczym – prawomocnym nakazem zapłaty z dnia 20 maja 2011 r.

Powództwo przeciwegzekucyjne oparte na podstawie art. 840 § 1 pkt 1 k.p.c. jest dopuszczalne, jeżeli droga sądowa jest dopuszczalna, nie występuje powaga rzeczy osądzonej ani zawisłość sporu. Powoływanie się na art. 840 § 1 pkt 1 k.p.c. nie wchodzi w rachubę, kiedy tytułem egzekucyjnym jest orzeczenie sądu, gdyż rozpatrywaniu zdarzenia sprzed powstania tego tytułu stoi na przeszkodzie powaga rzeczy osądzonej ( vide: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 09 stycznia 2004 r. sygn. akt IV CK 316/02, lex nr 599557). Nadmienić zatem trzeba, że w drodze powództwa opozycyjnego powódka przywołując te zdarzenia o których twierdziła w pozwie i podczas przesłuchania, mogłaby zwalczać jedynie treść tytułu egzekucyjnego, który nie korzystałby z powagi rzeczy osądzonej lub zawisłości sporu, a nie jest nim wskazany w pozwie prawomocny nakaz zapłaty z dnia 20 maja 2011 r., który ma moc wiążącą (art. 365 § k.p.c.). Rozpoznanie przytaczanych w uzasadnieniu pozwu okoliczności przez Sąd w niniejszym postępowaniu, stanowiłoby podstawę zarzutu nieważności postępowania w oparciu o art. 379 pkt 3 k.p.c. ( jeżeli o to samo roszczenie między tymi samymi stronami toczy się sprawa wcześniej wszczęta albo, jeżeli sprawa taka została już prawomocnie osądzona). Nie można badać słuszności wyroku sądowego, na podstawie którego toczy się przeciwko stronie egzekucja ( vide: wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 02 listopada 2011 r. sygn. akt I ACa 843/11 lex nr 1133348).

Z kolei powództwo przeciegzekucyjne oparte na podstawie art. 840 pkt 2 k.p.c. pozwala na pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego tylko w sytuacjach, gdy po zamknięciu rozprawy czy po powstaniu tytułu egzekucyjnego nastąpiło zdarzenie, wskutek którego zobowiązanie wygasło albo nie może być egzekwowane. Zdarzeniami, wskutek których zobowiązanie wygasło albo nie może być egzekwowane, są zdarzenia o charakterze materialnoprawnym, które nastąpiły po powstaniu tytułu egzekucyjnego, bądź po zamknięciu rozprawy w wypadku orzeczenia sądowego i spowodowały, że przymusowe egzekwowanie obowiązku dłużnika utraciło sens i nie ma już podstaw do dalszego chronienie interesów wierzyciela. Zaistnienie takich okoliczności winien wykazać dłużnik. Oznacza to, że powódka mogła w niniejszej sprawie skutecznie żądać pozbawienia wykonalności tytułu wykonawczego, wykazując, że po powstaniu tytułu egzekucyjnego, to jest po wydaniu kwestionowanego nakazu zapłaty, nastąpiły zdarzenia na skutek których jej zobowiązanie wygasło lub nie może być egzekwowane. Takim zdarzeniem może być np. uregulowanie przez powódkę zobowiązania, czego nie wykazała. Powództwo opozycyjne przewidziane w art. 840 k.p.c., jak wcześniej była mowa, nie może prowadzić do ponownego merytorycznego rozpoznania sprawy, zakończonej prawomocnym orzeczeniem. W związku z tym, nie jest też dopuszczalna merytoryczna zmiana w orzeczeniu rozstrzygającym powództwo o pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego, uprzednio wydanego prawomocnego orzeczenia w oparciu o przepis art. 840 k.p.c. (vide: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 12 grudnia 1972 r. sygn. akt II PR 372/72, OSP 1973/11/222).

Reasumując należy podkreślić należy, że żądanie powódki, jej argumentacja oraz wnioski dowodowe ( które zostały oddalone) zmierzały do trwałego pozbawienia tytułu wykonawczego wykonalności, jakim jest prawomocne orzeczenie Sądu – nakaz zapłaty wydany przez Sąd Rejonowy Lublin – Zachód w Lublinie z dnia 20 maja 2011 r. w sprawie o sygn. akt VI Nc-e 447469/11 - na mocy którego toczy się egzekucja świadczeń pieniężnych w celu zaspokojenia wierzyciela – pozwanej (...) Sp.z o.o.z siedzibą S.. Okoliczności wskazane przez powódkę były równoznaczne z żądaniem ponownego merytorycznego i pełnego rozpoznania sprawy, co musiało zostać uznane za niedopuszczalne, jako naruszające powagę rzeczy osądzonej orzeczenia sądowego, stanowiącego tytuł egzekucyjny. Należy też wskazać, że skazanie M. S. i fakt uniewinnienia powódki (dotyczące nieprawidłowości przy zaciąganiu innych zobowiązań), jako podstawa faktyczna żądania pozwu o pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego, nie może być przedmiotem badania sądu w niniejszej sprawie, rozważania te również w kontekście zasad słuszności z art. 5 k.p.c. są bez znaczenia. Przepis artykułu 5 k.p.c. nie może bowiem stanowić skutecznej podstawy trwałego pozbawienia tytułu wykonawczego wykonalności ( vide: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 27 stycznia 1999 r., sygn.akt II CKN 151/98, OSNC 1999/7-8/134, Biul.SN 1999/5/8). Przepis art. 5 k.c. nie może stanowić samodzielnej podstawy powództwa, co oznacza, że bezpośrednio na jego podstawie nie można oprzeć żądania. Podstawę taka stanowią inne przepisy prawne, których przesłanki zostały spełnione w związku z zaistnieniem nadużycia prawa. W przypadku powództwa opozycyjnego podstawą tą jest art. 840 § 1 pkt 2 k.p.c. (vide: wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 02 listopada 2011 r. sygn. akt I ACa 843/11 lex nr 1133348).

W tym stanie faktycznym i prawnym, w oparciu o powołane przepisy powództwo należało oddalić, o czym orzeczono jak w punkcie I. sentencji wyroku.

Orzeczenie o kosztach procesu, zawarte w punkcie II. wyroku zostało oparte o treść art. 98 k.p.c. W myśl powołanego przepisu strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi, na jego żądanie, koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony (koszty procesu). Wobec powyższego Sąd zasądził od powódki na rzecz pozwanej kwotę 2.417 zł tytułem kosztów procesu, na którą składają się: koszty zastępstwa procesowego, ustalone zgodnie z § 6 pkt. 5 w zw. z § 2 i 3 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu ( Dz. U. Nr 163, poz. 1349 ze zm.) oraz opłata skarbowa w wysokości 17 zł poniesiona od udzielonego w sprawie pełnomocnictwa.