Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 13 sierpnia 2013 r.

Sąd Okręgowy we Wrocławiu Wydział IV Karny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący SSO Grzegorz Szepelak (spr.)

Sędziowie SSO Ewa Kilczewska

SSO Dorota Kropiewnicka

Protokolant Justyna Gdula

przy udziale Prokuratora Prokuratury Okręgowej Tomasza Fedyka

po rozpoznaniu w dniu 13 sierpnia 2013 r.

sprawy:

1.  A. M. oskarżonego o przestępstwa z art. 280 § 1 k.k. i art. 275 § 1 k.k. i art. 278 § 5 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k. w zw. z art. 91 § 1 k.k oraz z art. 280 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 1 kk ;

2.  I. S. oskarżonej o przestępstwa z art. 280 § 1 k.k. i art. 275 § 1 k.k. i art. 278 § 5 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. w zw. z art. 91 § 1 kk oraz z art. 280 § 1 k.k.

na skutek apelacji wniesionych przez obrońców oskarżonych oraz oskarżonego A. M.

od wyroku Sądu Rejonowego dla Wrocławia – Fabrycznej

z dnia 10 grudnia 2012 r. sygn. akt XII K 469/12

I.  utrzymuje w mocy zaskarżony wyrok, uznając wszystkie apelacje za oczywiście bezzasadne;

II.  zasądza od Skarbu Państwa (Kasa Sądu Rejonowego dla Wrocławia – Fabrycznej) na rzecz adwokata B. K. kwotę 619,92 złotych (sześciuset dziewiętnastu i ⁹²/100, w tym VAT), tytułem nieopłaconej obrony z urzędu w postępowaniu odwoławczym;

III.  zwalnia oskarżonych od ponoszenia kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze.

UZASADNIENIE

A. M. i I. S. oskarżeni zostali o to, że:

I.  w dniu 18 stycznia 2012 r. we W. przy ul. (...), działając wspólnie i w porozumieniu dokonali rozboju na I. L. w ten sposób, że po uprzednim załapaniu jej od tyłu za szyję i twarz, przewróceniu jej na ziemię i unieruchomieniu, a także grożeniu pozbawieniem życia, zażądali od niej wydania telefonu, a następnie zabrali w celu przywłaszczenia torebkę wraz z zawartością portfela z pieniędzmi w kwocie 200 zł, telefonu komórkowego marki N. (...) o wartości 50 zł., pendriva marki P. (...) R. 8GB o wartości 50 zł., dowodu osobistego, karty bankowej (...) Bank S.A., kluczy do mieszkania o łącznej wartości 470 zł., czym działali na szkodę I. L., przy czym A. M. zarzucanego mu czynu dopuścił się będąc uprzednio skazany wyrokiem Sądu Rejonowego dla Wrocławia Śródmieście Wydział II Karny z dnia 09 listopada 2005 r. sygn. akt II K 1212/05 za czyn z art. 279 § 1 k.k. i inne na karę łączną 1 roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności, którą odbył częściowo w okresie od 23.10.2008 r. do 23.10.2009 r.,

- tj. w stosunku do I. S. o czyn z art. 280 § 1 k.k. i art. 275 § 1 k.k. i art. 278 § 5 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k.

- tj. w stosunku do A. M. o czyn z art. 280 § 1 k.k. i art. 275 § 1 k.k. i art. 278 § 5 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k.

II.  w dniu 23 stycznia 2012r. we W. przy ul. (...), działając wspólnie i w porozumieniu dokonali rozboju na M. A. w ten sposób, że po uprzednim złapaniu jej od tyłu za ramiona i zakryciu ręką ust, przewróceniu jej na ziemię i unieruchomieniu, zabrali w celu przywłaszczenia torebkę wraz z zawartością portfela zamszowego, kluczy patentowych, dowodu osobistego, karty (...), identyfikatora firmowego, karty (...) oraz bilonu o łącznej wartości 139,00 zł, czym działali na szkodę M. A., przy czym A. M. zarzucanego mu czynu dopuścił się w warunkach powrotu do przestępstwa opisanych w pkt I,

- tj. w stosunku do I. S. o czyn z art. 280 § 1 k.k. i art. 275 § 1 k.k. i art. 278 § 5 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k.

- tj. w stosunku do A. M. o czyn z art. 280 § 1 k.k. i art. 275 § 1 k.k. i art. 278 § 5 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k.

III.  w dniu 23 stycznia 2012r. we W. przy ul. (...), działając wspólnie i w porozumieniu dokonali rozboju na E. K., gdzie sprawcy po uprzednim złapaniu jej rekami za twarz, przewróceniu jej na ziemię i unieruchomieniu zabrali w celu przywłaszczenia telefon komórkowy marki N. (...) wartości 550 zł oraz pieniądze w kwocie 90 zł, czym działali na szkodę E. K., przy czym A. M. zarzucanego mu czynu dopuścił się w warunkach powrotu do przestępstwa opisanych w pkt I,

- tj. w stosunku do I. S. o czyn z art. 280 § 1 k.k.

- tj. w stosunku do A. M. o czyn z art. 280 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k.

Wyrokiem z dnia 20 grudnia 2012 r., sygn. akt XII K 469/12, Sąd Rejonowy dla Wrocławia – Fabrycznej:

I.  uznał oskarżonego A. M. za winnego popełnienia zarzucanych mu czynów opisanych w pkt I i II; tj. przestępstw z art. 280 § 1 k.k. i art. 275 § 1 k.k. i art. 278 § 5 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k., przyjmując, iż oskarżony działał w warunkach ciągu przestępstw z art. 91 § 1 k.k. i za to na podstawie art. 280 § 1 k.k. w zw. z art. 91 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k. wymierzył mu karę 2 (dwa) lata i 6 (sześć) miesięcy pozbawienia wolności;

II.  uznał oskarżonego A. M. za winnego popełnienia zarzucanego mu czynu opisanego w pkt III; tj. przestępstwa z art. 280 § 1 k.k. i w zw. z art. 64 § 1 k.k. i za to na podstawie art. 280 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k. wymierzył mu karę 2 (dwa) lata i 6 (sześć) miesięcy pozbawienia wolności;

III.  uznał oskarżoną I. S. za winną popełnienia zarzucanych jej czynów opisanych w pkt I i II; tj. przestępstw z art. 280 § 1 k.k. i art. 275 § 1 k.k. i art. 278 § 5 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k., przyjmując, iż oskarżona działała w warunkach ciągu przestępstw z art. 91 § 1 k.k. i za to na podstawie art. 280 § 1 k.k. w zw. z art. 91 § 1 k.k. wymierzył jej karę 2 (dwóch) lat pozbawienia wolności;

IV.  uznał oskarżoną I. S. za winną popełnienia zarzucanego jej czynu opisanego w pkt III; tj. przestępstwa z art. 280 § 1 k.k. i za to na podstawie art. 280 § 1 k.k. wymierzył jej karę 2 (dwóch) lat pozbawienia wolności;

V.  na podstawie art. 85 k.k. i art. 86 § 1 k.k. połączył wymierzone oskarżonemu A. M. kary pozbawienia wolności i wymierzył mu karę łączną 3 (trzech) lat i 6 (sześć) miesięcy pozbawienia wolności;

VI.  na podstawie art. 85 k.k. i art. 86 § 1 k.k. połączył wymierzone oskarżonej I. S. kary pozbawienia wolności i wymierzył jej karę łączną 2 (dwa) lata pozbawienia wolności;

VII.  na podstawie art. 69 § 1 i 2 k.k. i art. 70 § 2 k.k. wykonanie wymierzonej oskarżonej I. S. w pkt. VI części dyspozytywnej zaskarżonego wyroku kary pozbawienia wolności warunkowo zawiesił na okres 5 (pięć) lat próby;

VIII.  na podstawie art. 73 § 2 k.k. oddał oskarżoną I. S. pod dozór kuratora sądowego w okresie próby;

IX.  na podstawie art. 72 § 2 k.k. zobowiązał oskarżoną I. S. do naprawienia w całości szkody wyrządzonej przestępstwami poprzez zapłatę na rzecz pokrzywdzonych:

I. L. - kwoty 470 (czterystu siedemdziesięciu) złotych, M. A. – kwoty 139 (stu trzydziestu dziewięciu) złotych, E. K. – kwoty 640 (sześciuset czterdziestu) złotych - w terminie 1 (jednego) roku od dnia uprawomocnienia się wyroku;

X.  na podstawie art. 63 § 1 k.k. na poczet wymierzonej oskarżonemu A. M. kary pozbawienia wolności zaliczył okres jego zatrzymania i tymczasowego aresztowania w dniach od 05 marca 2012 r. do dnia 8 maja 2012r., przyjmując, że jeden dzień rzeczywistego pozbawienia wolności odpowiada jednemu dniowi kary pozbawienia wolności;

XI.  na podstawie art. 63 § 1 k.k. na poczet wymierzonej oskarżonej I. S. kary pozbawienia wolności w razie jej wykonania zaliczył okres jej zatrzymania i tymczasowego aresztowania w dniach od 05 marca 2012 r. do dnia 02 maja 2012r., przyjmując, że jeden dzień rzeczywistego pozbawienia wolności odpowiada jednemu dniowi kary pozbawienia wolności;

XII.  na podstawie art. 230 § 2 k.p.k. dowód rzeczowy wymieniony w wykazie dowodów rzeczowych nr (...) pod poz. 1 na k. 539 akt sprawy zwrócił pokrzywdzonej M. A.;

XIII.  zasądził od Skarbu Państwa na rzecz adw. B. K. kwotę 1.298,88 zł (w tym podatek VAT) tytułem kosztów obrony udzielonej oskarżonemu z urzędu;

XIV.  na podstawie art. 624 § 1 k.p.k. zwolnił oskarżonych od ponoszenia kosztów postępowania, w tym od opłaty sądowej, obciążając nimi Skarb Państwa.

Apelację od powyższego wyroku wnieśli obrońcy oskarżonych oraz osobiście oskarżony A. M..

Obrońca oskarżonego A. M. zaskarżonemu orzeczeniu zarzucił obrazę przepisów postępowania mającą wpływ na treść orzeczenia, a to:

I. art.7 w zw. z art.2§2 i art.4 oraz art.410 i art.424§1pkt 1 kpk. przez naruszenie zasad obiektywizmu i swobodnej oceny dowodów, polegające na dokonaniu przez Sąd Rejonowy dowolnej oceny dowodów z naruszeniem wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego, poprzez:

- bezkrytyczne danie wiary zeznaniom świadka I. L., zmiennym, niekonsekwentnym, a w tej sytuacji mało przekonującym, a dotyczącym tak ważkiej okoliczności jak czas popełnienia czynu przestępnego. Dokonane wbrew regułom logiki uzasadnienie przez Sąd Rejonowy swojego stanowiska, niezgodnego przede wszystkim ze wszystkimi dowodami zebranymi w sprawie w zakresie uczestnictwa oskarżonego A. M. w rozboju na jej osobie, a w szczególności podanym przez świadka istotnym okolicznościom zdarzenia takim jak godzina, osoby sprawców, co do których świadek zmieniała zeznania podając w toku postępowania sprzeczne informacje (cytat dosłowny z apelacji);

- poprzez bezkrytyczne danie wiary zeznaniom świadków: A. P. i K. Ś., szczególnie po skonfrontowaniu ich zeznań z zeznaniami świadka A. G., co do przebiegu czynności okazania, w sytuacji gdy świadkowie ci byli osobiście odpowiedzialni za poprawne przeprowadzenie czynności okazania i w razie ujawnienia nieprawidłowości w tym zakresie narażeni mogli zostać na odpowiedzialność służbową. Mając tę okoliczność na względzie oraz zgromadzony w sprawie materiał dowodowy należało bardzo wnikliwie przeanalizować ich zeznania, ze szczególnym uwzględnieniem zeznań świadka A. G., E. K. oraz spójnym i konsekwentnym wyjaśnieniom złożonym przez oskarżonego A. M. i I. S. ( cytat dosłowny z apelacji).

- odmówienie waloru wiarygodności zeznaniom świadka I. T., bez podania przekonywującej przyczyny, a oparcie takiego twierdzenia na subiektywnej ocenie Sądu, oraz odmówienie waloru wiarygodności wyjaśnieniom złożonym przez oskarżonego, które w pełni korespondowały z zeznaniami świadka I. T., co nastąpiło wbrew zasadom logiki poprzez całkowicie dowolne przyjęcie przez Sąd poglądu, że kolejne (a nie spontaniczne, złożone zaraz po zdarzeniu) zeznania świadka I. L. są w pełni wiarygodne. Podczas gdy świadek ten zmieniając na rozprawie swoje zeznania co do godziny popełnienia na jej osobie rozboju, na tej samej rozprawie oświadcza, że zdarzenie pamiętała lepiej składając zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa, mając jednocześnie trudności z opisaniem osoby sprawcy (sprawcę rozpoznaję po posturze, twarzy nie widziałam); (cytat dosłowny z apelacji);

- odmówienie waloru wiarygodności zeznaniom świadka B. S., złożonym bezpośrednio przed Sądem, w których stwierdziła ona, że oskarżony wbrew jej wcześniejszym twierdzeniom formułowanym w postępowaniu przygotowawczym, nie był mężczyzną, który sprzedał jej telefon pochodzący z rozboju dokonanego na osobie I. L. (cytat dosłowny z apelacji);

Opisane powyżej okoliczności doprowadziły do wadliwej, całkowicie dowolnej i sprzecznej z zasadami logiki i doświadczenia życiowego oceny materiału dowodowego, a tym samym przekroczenia zasad swobodnej oceny dowodów, którą powinien kierować się Sąd orzekający oraz do przyjęcia, że oskarżony dopuścił się przypisanego mu czynu, mimo że zgromadzony w sprawie materiał dowodowy nie pozwalał na przyjęcie takiego stanowiska (cytat dosłowny z apelacji;

II. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia mających wpływ na jego treść, polegający na błędnym ustaleniu stanu faktycznego w sprawie, poprzez błędne przyjęcie, że to oskarżony A. M. wraz z oskarżoną I. S. dokonał zarzucanego mu czynu, podczas gdy z zebranego w sprawie materiału dowodowego, a w szczególności z zeznań świadków i zeznań pokrzywdzonych wyprowadzić można wnioski odmienne.

III. rażącą niewspółmierność kar jednostkowych orzeczonych wobec oskarżonego A. M..

W oparciu o tak sformułowane zarzuty apelujący wniósł o uniewinnienie oskarżonego A. M. od zarzucanych mu czynów opisanych w pkt I,II i III zaskarżonego wyroku ewentualnie o przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji.

W osobistej apelacji natomiast oskarżony – jak wnosić należy z jej treści – zarzucił błędną ocenę zebranego w sprawie materiału dowodowego i – jak należy się domyślać – wniósł o uniewinnieni go od wszystkich stawianych mu zarzutów.

Sąd Okręgowy - ograniczając pisemne uzasadnienie wyroku, z mocy art.457§2kpk w zw.z art.423§1a kpk, do tej jego części, która odnosi się do oskarżonego A. M. – zważył co następuje.

Obie apelacje zarówno oskarżonego, jak i jego obrońcy, jako oczywiście bezzasadne, nie zasługują na uwzględnienie. Wbrew ich zarzutom –ferując zaskarżony wyrok – Sąd Rejonowy prawidłowo ustalił stan faktyczny, dokonał wszechstronnej oceny całokształtu zebranego w sprawie materiału dowodowego, nie przekraczając granic swobodnej jego oceny, zakreślonych przepisem art.7kpk, wydając właściwe orzeczenie, tak w zakresie winy A. M., kwalifikacji prawnej przypisanych mu czynów, jak również rozstrzygnięcia o należnej oskarżonemu karze. Stanowisko swoje Sąd I Instancji przekonująco i wyczerpująco uzasadnił w pisemnych motywach zaskarżonego wyroku, respektując wymogi przepisów art.424§1pkt 1 kpk, a Sąd Odwoławczy w pełni je akceptuje, zauważając, iż w treści wniesionych apelacji skarżący nie zawarli tego rodzaju argumentów, które mogłyby trafność rozważań Sądu Rejonowego podważyć. Sąd Orzekający wskazał jednoznacznie powody, dla których odmówił wiarygodności wyjaśnieniom oskarżonego, szczegółowo przytaczając argumenty, oparte na dowodach, w świetle których, sprawstwo i wina oskarżonego nie budzą wątpliwości (k.835-843). Obie apelacje – stanowiąc subiektywną polemikę z prawidłowymi ustaleniami Sądu Rejonowego – zdają się tej argumentacji nie dostrzegać, prezentując odmienne i sprzeczne z zebranymi w toku przewodu sądowego dowodami, stanowisko.

I tak, w szczególności, powtórzyć należy za Sądem I Instancji, iż oskarżony – jako sprawca 3-ch rozbojów – rozpoznany został przez wszystkie pokrzywdzone (k.841). Świadek A. G. rozpoznała przy tym oskarżonego jako mężczyznę, który zagadnął ją i nagabywał w pobliżu miejsca i w czasie zbliżonym do tych, w których dokonano napadu rabunkowego na pokrzywdzoną E. K., a zeznania tego świadka czynią wysoce prawdopodobnym, iż mogła ona stać się kolejną ofiarą brutalnej napaści ze strony obojga sprawców (k.773- 774 oraz k.453-454).

Zarówno pokrzywdzona E. K. (k.76-78), pokrzywdzona M. A. (k.677-678, k.43,k.69-70) jak i pokrzywdzona I. L. (k.680-682, k.75-76) rozpoznały zatem oskarżonego a podkreślić należy, iż wszystkie napadnięte kobiety to osoby młode, wykształcone, niewątpliwie o dobrej zdolności do spostrzegania, świadome wagi i odpowiedzialności składanych przez siebie oświadczeń. Sposób działania oskarżonego (zasłanianie ofiarom ust, przewracanie, przyduszanie do ziemi, groźby) w oczywisty sposób zmierzał przy tym do uniemożliwienia pokrzywdzonym rozpoznania go jako przestępcy, a mimo to został on przez ofiary napadu zidentyfikowany. Trudno byłoby przy tym oczekiwać, by w zaistniałych okolicznościach napadów, pokrzywdzone w szczegółach opisywały sylwetkę sprawcy rozbojów, tak jak mogłyby opisać przygodnie spotkanego człowieka na ulicy, któremu mogłyby się dokładnie przyjrzeć. Decydujące dla identyfikacji przestępcy winno być jednak przekonanie napadniętych kobiet, poparte dodatkowymi okolicznościami, które szczegółowo opisał Sąd Rejonowy w pisemnym uzasadnieniu zaskarżonego wyroku. Wiarygodność rozpoznania sprawcy przez dwie pokrzywdzone I. L. i M. A. wzmacnia przy tym fakt, iż tuż przed dokonanymi napadami kobiety te miały możność krótkiej rozmowy z oskarżonym, zaś trzecia z napadniętych (E. K.) mogła słyszeć głośne komendy kierowane przez oskarżonego do współdziałającej z nim I. S., w chwili dokonywania napadu.

Odnosząc się z kolei do zarzutów apelującego obrońcy, dotyczącego jakoby błędnej oceny zeznań świadka B. S. (złożonych przed Sądem) nie sposób nie dostrzec, iż w złożonej apelacji skarżący lansuje uparcie swoją, subiektywną ocenę dowodu z zeznań tego świadka, bezpodstawnie wywodząc, iż Sąd Orzekający odmawia wiarygodności tym wypowiedziom i czyni to z „niewiadomych przyczyn”(k.876), choć przyczyny te Sąd Rejonowy jasno i przekonująco przedstawił w pisemnych motywach zaskarżonego wyroku (k.838). Analogicznie ocenić należy zarzut autora apelacji, odnoszący się do oceny zeznań świadka I. T., ignorując w istocie obszerny wywód Sądu I Instancji, wskazujący na powody, dla których, w znacznej części, Sąd Orzekający odmówił zeznaniom tego świadka wiarygodności (k.838-839). Tak formułowane i opisywane zarzuty apelującego nie dają żadnych podstaw do podważenia prawidłowych ustaleń Sądu Rejonowego i zmiany zaskarżonego wyroku w kierunku pożądanym przez obrońcę.

Co się zaś tyczy zarzutu rzekomej, rażącej niewspółmierności kar składowych oraz kary łącznej wymierzonej oskarżonemu, należy stanowczo stwierdzić, iż jest on całkowicie chybiony. Podkreślić należy, iż popełniając przestępstwa sprawca nie zawahał się brutalnie zaatakować trzech kobiet, z pewnością nie mając nadziei, na wysoki przestępczy zysk, działając w miejscu publicznym (na ulicy) a przy tym w warunkach recydywy ustawowej, zaledwie po upływie 2-ch lat od odbycia kar za podobne przestępstwa. Mimo młodego wieku (ma dopiero 30 lat) oskarżony był już uprzednio aż 5-krotnie karany (zawsze za przestępstwa przeciwko mieniu – k.95-96), obecnie odbywa karę pozbawienia wolności (k.529), a wymierzone mu w przeszłości kary z warunkowym zawieszeniem ich wykonania okazały się niewłaściwe (3- krotnie zarządzano mu wykonanie kar izolacyjnych uprzednio zawieszonych). Jest przy tym człowiekiem uzależnionym od heroiny(k.549). Fakty te dowodzą, iż -jak dotychczas – jest on przestępcą niepoprawnym, a stosowane wobec niego dotąd kary nie odniosły pozytywnego skutku. Orzeczonych zatem wobec oskarżonego zaskarżonym wyrokiem kar (2-ch lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności za ciąg dwóch przestępstw rozbojów oraz 2-ch lat pozbawienia wolności za trzeci rozbój) a więc kar w dolnych granicach ustawowego zagrożenia, nie tylko nie sposób ocenić jako rażąco surowych, lecz należy stwierdzić, iż są one stosunkowo łagodne, zważywszy na przestępczą działalność oraz sylwetkę sprawcy. Wymierzona zaś oskarżonemu kara łączna absorbuje 1 rok więziennej izolacji sprawcy i absolutnie nie może być postrzegana jako zbyt surowa.

Nie znajdując zatem żadnych podstaw do wzruszenia zaskarżonego wyroku, Sąd Okręgowy –uznając wniesione apelacje za oczywiście bezzasadne – utrzymał zaskarżony wyrok w mocy. Orzeczenie o kosztach sądowych za postępowanie odwoławcze wydano w oparciu o przepisy art.624§1kpk oraz §14 ust 1 pkt 2 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu.