Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK WSTĘPNY

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 14 stycznia 2014 r.

Sąd Okręgowy we Wrocławiu I Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący: SSO Krzysztof Rudnicki

Protokolant: Małgorzata Wąchała

po rozpoznaniu w dniu 14.01.2014 r.

we Wrocławiu

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) S.A. w S.

przeciwko Gminie K.

o zapłatę 842 550 zł

uznaje powództwo za usprawiedliwione co do zasady.

UZASADNIENIE

Powód – (...) SA w S. wniósł o zasądzenie na jego rzecz od pozwanego Gminy K. 842 550 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 23.06.2012 r. oraz kosztami procesu.

Powód podał, że strony w dniu 12.10.2010 r. zawarły umowę o roboty budowlane na realizację inwestycji „Budowa kanalizacji sanitarnej w miejscowościach: B., K., K., R., P., G. S. oraz G. wraz z przyłączeniem do oczyszczalni ścieków w K.”.

Inwestycja ta była nieprawidłowo przygotowana zarówno pod względem finansowym jak i projektowym. Skutkowało to opóźnieniem w realizacji robót z przyczyn leżących po stronie zamawiającego, takich jak błędy w projekcie, brak uzgodnień i zgód właścicieli nieruchomości na wbudowanie przydomowych przepompowni. Ponadto wobec braku środków na zapłatę za wykonane i potwierdzone przejściowymi świadectwami płatności roboty budowlane oraz brak pozwolenia na budowę na znaczną część zadania powód i pozwany zawierali na wniosek pozwanego aneksy, w których dostosowali terminy zapłaty za faktury częściowe do możliwości finansowych pozwanej, często antydatując aneksy po dokonanych już wpłatach.

W związku z brakiem zapewnienia zabezpieczenia płatności oraz opóźnienia w zapłacie niespornej należności przekraczającego 42 dni, a także brakiem projektu budowlanego zamiennego i pozwolenia na budowę umożliwiającego dalsze prowadzenie zawieszonych de facto od dnia 10.11.2011 r. robót powód w dniu 27.01.2012 r. odstąpił od umowy. Strony poruszają się w sferze prawa kontraktowego określonego przez Warunki Kontraktowe dla Budowy dla robót inżynieryjno-budowlanych projektowanych przez Zamawiającego (...). Oznacza to, iż odstąpienie od umowy przybrać musiało formę rozwiązania kontraktu przez wykonawcę w oparciu o klauzulę (...) (...). Oświadczenie takie jest tożsame w skutkach z odstąpieniem od umowy o roboty budowlane częściowo wykonanej ze skutkiem ex nunc, czyli na przyszłość, gdyż skutkuje koniecznością rozliczenia się przez strony za roboty wykonane do dnia złożenia skutecznego oświadczenia. Rozwiązanie kontraktu, chociaż początkowo kwestionowane przez pozwanego, zostało wskutek wymiany korespondencji przyjęte za skuteczne i wszczęło proces inwentaryzacji budowy i wzajemnych rozliczeń.

Umowa łącząca strony dotyczyła prac o charakterze liniowym, w wyniku których powód miał wybudować sieć kanalizacyjną. W skład sieci wchodziły przydomowe przepompownie ścieków wraz z szafkami sterującymi. Powód jest sam producentem przydomowych przepompowni ścieków, natomiast szafki sterujące zamówił i ich producenta, z którym współpracuje, czyli Zakładu (...) i R. P.. Zgodnie z wymogami łączącej strony umowy powód wystąpił do działającego w tym zakresie w imieniu pozwanego Inżyniera Kontraktu o zatwierdzenie tych urządzeń.

Pomimo prawidłowej realizacji prac powód nie był w stanie wmontować zakupionych i wyprodukowanych przez siebie elementów, które zgromadził na placu budowy, gdyż było to niemożliwe z powodu błędów projektowych. Przydomowe przepompownie ścieków wraz z szafkami sterującymi muszą być zamontowane w miejscu połączenia przyłącza z siecią. Miejsca te wobec braku w dokumentacji projektowej, braku uzgodnień nie zostały oznaczone. Na dzień rozwiązania kontraktu powód zgromadził na potrzeby realizacji inwestycji 190 zbiorników przepompowni oraz 100 szafek sterujących. Okoliczność ta nie była kwestionowana.

Wobec powyższego w oparciu o klauzulę (...) (...) powód wystawił pozwanemu fakturę VAT nr (...) obciążając go kosztem urządzeń i materiałów zamówionych dla Robót i dostarczonych. Wartości umowne tych elementów zawarte były w pozycjach zawierających także montaż, który się nie odbył do dnia rozwiązania umowy, a zatem wartości tych urządzeń zostały przyjęte jako ich ceny rynkowe.

na Powód przesłał fakturę VAT nr (...) pismem przewodnim z dnia 22.05.2012 r., w którym szczegółowo wskazał podstawę prawną swojego żądania. W odpowiedzi pozwanym pismem z dnia 18.06.2012 r. odmówił zapłaty. Powód pismem z dnia 29.06.2012 r. wezwał pozwanego do zapłaty wyznaczając termin.

Powód wskazał, iż objęcie umowy o roboty budowlane reżimem prawnym prawa kontraktowego (...) nie może niweczyć istoty stosunku prawnego. Obowiązkiem powoda było wykonanie robót zgodnie z projektem budowlanym i umową, a pozwanego dokonanie zapłaty. W przypadku, gdy strony dokonywały rozliczeń poszczególnych etapów robót przyjąć należy, iż świadczenie wykonawcy jest podzielne w tym rozumieniu, iż odstąpienie od umowy wywołuje skutki ex nunc, czyli od dnia odstąpienia, i co do fragmentów rozliczonych nie ma konieczności zwrotu świadczeń wzajemnych, gdyż w przypadku wykonania robót budowlanych w istocie nie ma takiej możliwości. Taki sposób prowadzenia rozliczenia przewiduje zresztą także (...). Zgodnie z klauzulą (...) wykonawca uprawniony jest do rozwiązania kontraktu w określonych przypadkach. Decyzja wykonawcy o rozwiązaniu kontraktu nie może pozbawić go żadnego uprawnienia posiadanego na mocy kontraktu. Zgodnie z klauzulą (...) (...), gdy rozwiązanie kontraktu wejdzie w życie, zamawiający ma obowiązek zapłacić wykonawcy zgodnie z klauzulą (...) Po wygaśnięciu kontraktu Inżynier winien ustalić wartość wykonanej roboty i wydać świadectwo płatności obejmujące koszty Urządzeń i Materiałów zamówionych dla Robót i dostarczonych wykonawcy. Przekładając to na realiza sprawy pozwany zobowiązany jest do dokonania zapłaty za wyprodukowane, zakupione i dostarczone przydomowe przepompownie ścieków wraz z szafkami sterującymi. Podstawą do tego są normy prawa kontraktowego (...), jak też przepisy kodeksu cywilnego. Sytuacji stron nie zmienia, jak to insynuowała pozwana w trakcie negocjacji, skreślenie na mocy szczególnych warunków umownych zapisu klauzuli (...) lit. c (...), gdyż domaganie się zapłaty za urządzenia wyprodukowane, zakupione i dostarczone nie stanowi odszkodowania za utracone korzyści. Okoliczność, iż Inżynier Kontraktu nie wystawił Świadectwa Płatności nie może skutkować pokrzywdzeniem powoda i wstrzymywać wymagalności jego roszczenia o zapłatę.

W odpowiedzi na pozew pozwana Gmina K. wniosła o oddalenie powództwa oraz o zasądzenie od powoda kosztów procesu.

Pozwana zarzuciła, iż nieprawdziwe i pozbawione podstaw jest twierdzenie powoda, iż inwestycja była źle przygotowana pod względem finansowym i projektowym. Powód został wybrany jako wykonawca do wykonania zamówienia publicznego i na etapie postępowania o udzielenie zamówienia nie zgłaszał żadnych wniosków i zastrzeżeń co do nieprawidłowości sporządzonej dokumentacji projektowej. Powołane przez powoda 5 aneksów do umowy dotyczy jedynie ustalenia terminów płatności za poszczególne faktury – rozłożenia na raty płatności za wskazane faktury, a nie istnienia jakichkolwiek trudności w terminowym realizowaniu zobowiązań wobec powoda. Dopiero aneks nr (...) dotyczył konieczności korekty umowy w zakresie zwiększenia jej wartości z uwagi na konieczność wykonanie robót dodatkowych związanych z przeprowadzeniem sieci przez linię kolejową nr (...).

Pozwana podniosła, iż wykonawca nie miał rzeczywistych i uzasadnionych podstaw do wypowiedzenia kontraktu. Powoływana jako główna przyczyn wypowiedzenia odstąpienia od umowy niezapłacenie należności za fakturę VAT rn (...) z dnia 04.10.2011 r. – w istocie została zrealizowana w 3 ratach:

- 26.10.2011 r. – 308 577, 70 zł,

- 30.12.2011 r. – 330 000 zł,

- 31.01.2012 r. – 328 101, 76 zł.

Pozwana zapłaciła także za fakturę nr (...):

- 26.10.2011 r. – 228 464, 30 zł,

- 31.01.2012 r. – 487 277, 62 zł,

oraz za fakturę nr (...):

- 29.12.2011 r. – 129 563, 48 zł,

- 31.01.2012 r. – 276 337, 14 zł.

Powyższe oznacza, iż w dacie sporządzenia pisma o rozwiązaniu kontraktu (27.01.2012 r.) wykonawca dysponował już kwotą 996 605, 48 zł, a już cztery dni później – w dniu 31.01.2012 r. pozwana przelała na jego konto dalszą kwotę 1 091 716, 52 zł – mimo to twierdził, że nie otrzymał należności.

Powód nie zarzuca pozwanej braku zapłaty za jakiekolwiek wykonane i zatwierdzone przez inżyniera kontraktu prace.

Pozwana podniosła, że powód przez prawie 15 miesięcy realizacji umowy dopiero pod koniec stycznia 2012 r. stwierdził, że projekt nie nadaje się do realizacji.

Według pozwanej powód nie dysponował „mocami przerobowymi” na inwestycji realizowanej dla Gminy K.. We wniosku o udzielenie zabezpieczenia podawał, że prowadzi trealizację 6 kontraktów. W protokole ze spotkania koordynacyjnego nr (...) przedstawiciel powoda – kierownik budowy A. P. poinformował, że nie będzie prowadził robót od 14 do 17.11.2011 r., a inżynier kontraktu wprost stwierdził, że mobilizacja wykonawcy jest nieodpowiednia.

Pozwana zarzuciła, że żądanie zapłaty za wykonane zbiorniki przepompowni oraz szafki sterujące stoi w sprzeczności z treścią umowy nr (...). Brak akceptacji dla działań powoda ze strony inżyniera kontraktu, tzn. niewystawienie przejściowego świadectwa płatności umożliwiającego dokonanie zapłaty za zbiorniki przepompowni i szafki sterujące wynikał tylko i wyłącznie z konieczności przestrzegania postanowień umowy. Płatności realizowane na skutek wykonania zamówienia publicznego realizowanego i rozliczanego według zasad określonych w zbiorze (...) polegają na zapłacie za wykonaną część zamówienia. Powód wbrew postanowieniom umowy nie dokonał montażu zbiorników przepompowni wraz z szafkami sterującymi. Tylko i wyłącznie z tego powodu na skutek niewystawienia przez inżyniera kontraktu przejściowego świadectwa płasności pozwana odmówiła zapłaty.

Żądanie zapłaty za niewykonane prace budowlane jest co najmniej przedwczesne, a dodatkowo całkowicie nieuzasadnione.

Pozwana podkreśliła, że łączącą strony umowa stwierdza, że w przypadku rozbieżności pomiędzy odpowiadającymi sobie klauzulami Warunków Ogólnych i Warunków Szczególnych wiążące pozostają postanowienia Warunków Szczególnych. Skreślenie klauzuli (...) (...) prowadzi do sytuacji, w której wykonawca żądając zapłaty za wyprodukowana i dostarczone urządzenia żąda w istocie odszkodowania za utracone korzyści w sytuacji, w której zamawiający nie ponosi żadnej winy za odstąpienie od kontraktu.

Sąd ustalił w sprawie następujący stan faktyczny .

W dniu 12.10.2010 r. Gmina K. jako zamawiający oraz (...) sp. z o.o. w S. zawarli umowę, której przedmiotem była „Budowa kanalizacji sanitarnej w miejscowościach: B., K., K., R., P., G. S. oraz G. wraz z przyłączeniem do oczyszczalni ścieków w K.”.

Składniki umowy stanowiły:

a) Akt Umowy nr (...),

b) Formularz Oferty z Załącznikami,

c) Warunki Szczególne Kontraktu,

d) Warunki Ogólne Kontraktu,

e) Specyfikacja Techniczna Wykonania i Odbioru Robót,

f) Dokumentacja projektowa,

g) wyceniona Tabela ceny ryczałtowej,

h) Karta Gwarancyjna (Gwarancja Jakości).

Zamawiający zobowiązał się zapłacić wykonawcy ryczałtową Zatwierdzoną Kwotę Kontraktową 9 780 000 zł, w tym podatek VAT w kwocie 1 763 606, 56 zł.

Roboty będące przedmiotem umowy miały być wykonywane zgodnie z Warunkami Kontraktowymi (...)Warunki kontraktowe dla budowy dla robót inżynieryjno – budowlanych projektowanych przez zamawiającego”.

Na warunki kontraktu składały się (...) oraz „Część druga – Warunki Szczególne”, które zmieniały lub uzupełniały postanowienia Warunków Ogólnych.

W przypadku rozbieżności pomiędzy odpowiadającymi sobie klauzulami Warunków Ogólnych i Warunków Szczególnych wiążące pozostają postanowienia Warunków Szczególnych.

/ dowód: akt umowy nr (...) – k. 13-14; specyfikacja istotnych warunków zamówienia – k. 15-

48; wyceniona tabela ceny – k. 49-50 /

Warunki Ogólne robót inżynieryjno-budowlanych przewidują, że:

- klauzula (...) Pieniądze i Płatności:

- Cena kontraktowa oznacza cenę określoną w klauzuli (...) (Cena Kontraktowa) i obejmuje wszelkie korekty dokonane w sposób przewidziany Kontraktem – (...),

- Koszt oznacza wszelkie uzasadnione wydatki poniesione przez Wykonawcę na Terenie Budowy lub poza nim, włącznie z narzutami i innymi obciążeniami, lecz z wyłączeniem zysku – (...),

- Świadectwo Płatności oznacza świadectwo płatności wystawione na mocy rozdziału (...) (Cena Kontraktowa i Zapłata) – (...),

- klauzula (...) Roboty i Dostawy:

- Dostawy oznaczają Sprzęt Wykonawcy, Materiały, Urządzenia i Roboty Tymczasowe lub każde z nich z osobna, dostarczane na potrzeby Robót – (...),

- Materiały oznaczają przedmioty wszelkiego rodzaju, które Wykonawca ma dostarczyć na mocy Kontraktu, z wyjątkiem Urządzeń, przeznaczone do utworzenia lub lub tworzące część Robót Stałych, włącznie z materiałami nie wymagającymi montażu – (...),

- Roboty Stałe oznaczają roboty stałe, które Wykonawca ma wykonać na mocy Kontraktu – (...),

- Urządzenia oznaczają aparaty, maszyny oraz środki transportu przenzaczone do utworzenia lub tworzące część Robót Stałych – (...),

- Roboty Tymczasowe oznaczają wszelkie roboty tymczasowe każdego rodzaju, poza Sprzętem Wykonawcy, potrzebne na terenie Budowy dla wykonania i ukończenia Robót oraz usunięcia wad – (...),

- Roboty oznaczają Roboty Stałe oraz Roboty Tymczasowe, lub którekolwiek z nich według potrzeb –(...),

- Wykonawca będzie upoważniony do wypowiedzenia kontraktu, jeśli – klauzula (...) Rozwiązanie Kontraktu przez Wykonawcę:

(c) - Wykonawca nie otrzyma kwoty należnej na podstawie Przejściowego Świadectwa Płatności w ciągu 42 dni od upływu terminu ustalonego na podstawie klauzuli (...), w którym zapłata powinna być dokonana,

(d) – Zamawiający w istotny sposób nie dopełnia swoich zobowiązań związanych z kontraktem,

w każdym z takich przypadków lub okoliczności Wykonawca może wypowiedzieć Zamawiającemu Kontrakt w terminie 14-dniowym,

- po wejściu w życie rozwiązania Kontraktu na mocy klauzuli (...), (...) lub (...) Wykonawca winien niezwłocznie – klauzula (...) Wstrzymanie Robót i usunięcie Sprzętu Wykonawcy:

(a) - wstrzymać wszelkie dalsze roboty, z wyjątkiem takich, jakie mogą być polecone przez Inżyniera dla zabepieczenia życia lub mienia lub bezpieczeństwa Robót,

(b) – przekazać Dokumenty Wykonawcy, Urządzenia, Materiały i inne roboty, za które Wykonawca otrzymał zapłatę, oraz

(c) – usunąć wszelkie inne Dostawy z Terenu Budowy, z wyjątkiem takich, jakie są niezbędne dla bezpieczeństwa, oraz opuścić Teren Budowy,

- gdy rozwiązanie Kontraktu na mocy klauzuli (...) wejdzie z życie, Zamawiający ma obowiązek niezwłocznie – klauzula (...) Zapłata po rozwiązaniu:

(a) – zwrócić Wykonawcy Zabezpieczenie Wykonania,

(b) – zapłacić Wykonawcy zgodnie z klauzulą (...), oraz

(c) – zapłacić Wykonawcy kwotę równą utracie zysku lub innej stracie albo szkodzie, jakiej Wykonawca doznał w wyniku tego rozwiązania – klauzula ta została skreślona na mocy Warunków Szczególnych,

- po wygaśnięciu kontraktu Inżynier winien ustalić wartość wykonanej roboty i wydać Świadectwo Płatności obejmujące – klauzula (...) Rozwiązania z wyboru, zapłata i zwolnienie od zobowiązań:

(a) – kwoty należne za wszelkie wykonane roboty, dla których ceny są ustalone w Kontrakcie,

(b) – Koszt Urządzeń i Materiałów zamówionych dla Robót i dostarczonych Wykonawcy, lub do przyjęcia których Wykonawca jest zobowiązany; te Urządzenia i Materiały staną się własnością i będą objęte ryzykiem Zamawiającego z chwilą zapłacenia za nie Wykonawcy, a Wykonawca postawi je do dyspozycji Zamawiającego,

(c) wszelkie inne Koszty lub prawne zobowiązania, które w tych okolicznościach racjonalnie poniósł Wykonawca dla spodziewanego ukończenia Robót,

(d) – Koszt Usunięcia Robót Tymczasowych oraz Sprzętu Wykonawcy z Terenu Budowy i powrót tych przedmiotów do bazy Wykonawcy lub do innego miejsca za nie większy koszt, oraz

(e) – Koszt powrotu do kraju kadry i personelu zatrudnionego przez Wykonawcę wyłącznie w związku z Robotami w dniu rozwiązania.

/ dowód: Warunki Ogólne Kontraktu – k. 74 /

Zgodnie z klauzulą (...)Warunków Szczególnych Kontraktu Wykonawca miał niezwłocznie powiadomić Inżyniera z kopią do Zamawiającego o każdym błędzie, pominięciu, wadzie lub innej usterce w projekcie budowlanym, który otrzymał zgodnie z klauzulą (...) czy w Specyfikacjach, jaką wykryje podczas analizowania dokumentów stanowiących Kontrakt lub podczas wykonywania robót.

Zgodnie z klauzulą (...) Warunków Szczególnych Kontraktu Zamawiający miał zapłacić Wykonawcy kwotę poświadczoną w Przejściowym/Końcowym Świadectwie Płatności w terminie 30 dni od daty otrzymania kompletu dokumentów uzasadniających żądanie zapłaty, w tym prawidłowo wystawionej faktury Wykonawcy.

/ dowód: SIWZ – Warunki Szczególne Kontraktu – k. 16-41 /

Zgodnie z wycenioną tabelą ceny przepompownie wraz z wyposażeniem objęte były ryczałtem w kwotach 242 736 zł + 457 056 zł + 188 670 zł + 382 320 zł + 350 544 zł + 325 660 zł + 369 104 zł + 28 000 zł = 2 344 090 zł.

/ dowód: wyceniona tabela ceny – k. 49-50 /

Aneksem nr (...) z dnia 05.03.2011 r. strony zmieniły umowę w ten sposób, że określiły wynagrodzenie wykonawcy na 9 860 163, 93 zł, w tym podatek VAT w kwocie 1 843 770, 49 zł.

Aneksem nr (...) z dnia 19.07.2011 r. strony zmieniły umowę w ten sposób, że oznaczyły Czas na Ukończenie na 31.10.2011 r.

Aneksem nr (...) z dnia 16.08.2011 r. oraz aneksem nr (...) z dnia 16.09.2011 r. strony zmieniły umowę w ten sposób, że wprowadziły zmiany w klauzuli (...) w zakresie terminów płatności za fakturę VAT nr (...) z dnia 22.07.2011 r. i fakturę VAT nr (...) z dnia 24.08.2011 r.

/ dowód: aneksy do umowy nr (...) – k. 51-57 /

W trakcie realizacji robót powód jako wykonawca robót zgłaszał Inżynierowi Kontraktu braki w dokumentacji projektowej w zakresie braku uzgodnień lokalizacji przepompowni, a także brak pozwolenia na budowę dla części inwestycji.

Przepompownie nie mogły być umieszczone w pasie drogowym, konieczne było uzyskanie zgód właścicieli poszczególnych posesji na ich umieszczenie na ich terenie.

Konieczne było także dokonanie zmiany w zakresie przejścia przez linię kolejową.

Część uzgodnień projektant wykonywał w trakcie realizowania robót.

/ dowód: zeznania świadka J. R. – k. 242-245; zeznania prezesa zarządu powoda

D. M. – e-protokół z dnia 11.10.2013 r. – k. 269-271 /

Aneksem nr (...) z dnia 24.10.2011 r. strony zmieniły umowę w ten sposób, że oznaczyły Czas na Ukończenie na dzień 30.06.2012 r., a także uzgodniły wynagrodzenie za roboty zamienne wynikające ze zmiany rodzaju prac w zakresie przejścia pod torem linii kolejowej nr (...) w K..

Przedłużenie terminu było spowodowane brakiem zmiany pozwolenia na budowę w związku z aktualizacją projektu dokonaną w kwietniu 2010 r. i brakiem wszystkich uzgodnień z właścicielami posesji dotyczących lokalizacji przydomowych przepompowni ścieków.

/ dowód: aneks nr (...) do umowy nr (...) – k. 58-59; protokół konieczności nr (...) – k. 60-61;

protokół z negocjacji – k. 62-63; wystąpienie inżyniera do zamawiającego nr (...) – k. 71-

72; zeznania prezesa zarządu powoda D. M. /

Przez okres zimowy 2011/2012 biuro projektowe miało przygotować zmieniony projekt. Ponadto inwestor miał uzyskać zmianę pozwolenia na budowę.

/ dowód: zeznania prezesa zarządu powoda D. M. /

Powód wystąpił do inżyniera kontraktu o zatwierdzenie materiałów:

- 300 sztuk przydomowych przepompowni ścieków (...), do których powód wskazał siebie jako producenta,

- 300 sztuk szafek sterujących produkowanych przez (...) (...)w T..

Wystąpieniem Inżyniera do Wykonawcy nr (...) z dnia 08.12.2010 r. oraz Wystąpieniem Inżyniera do Wykonawcy nr (...) z dnia 23.12.2010 r. inżynier kontraktu zatwierdził wnioskowane przez powoda materiały.

/ dowód: Wystąpienie Wykonawcy nr (...)– k. 92-93; Wystąpienie Wykonawcy nr (...) – k. 94-95;

Wystąpienie nr (...) – k. 96-97; Wystąpienie nr (...) – k. 102; zeznania za powoda prezesa

zarządu D. M. /

Wystąpieniem Wykonawcy do Inżyniera nr (...) z dnia 20.12.2010 r. powód zwrócił się do inżyniera o zatwierdzenie rysunku wykonawczego szafki sterowniczej przydomowej przepompowni ścieków.

Wystąpieniem Inżyniera do Wykonawcy nr (...) z dnia 23.12.2010 r. inżynier zatwierdził ten rysunek.

/ dowód: Wystąpienie nr (...) – k. 98-99; Wystąpienie nr (...) – k. 100-101 /

W dniu 07.01.2011 r. powód jako zamawiający zawarł z T. P. i R. P. prowadzącymi Zakład (...) w T. jako wykonawcą umowę o wykonanie robót elektrycznych.

Powód zlecił wykonanie szafek sterujących do przepompowni przydomowych zgodnie ze schematem wraz z montażem na przepompowniach w ilości 288 sztuk dla zadania „Budowa kanalizacji sanitarnej w miejscowościach: B., K., K., R., P., G. S. oraz G. wraz z przyłączeniem do oczyszczalni ścieków w K.”.

Zakończenie robót miało nastąpić do dnia 02.07.2011 r., przy zachowaniu terminów pośrednich:

- szafki sterownicze wraz z montażem 108 sztuk do dnia 06.05.2011 r.,

- szafki sterownicze wraz z montażem 180 sztuk do dnia 02.07.2011 r.

Za wykonanie przedmiotu umowy strony uzgodniły wynagrodzenie ryczałtowe w kwocie 1 150 zł za jedną szafkę sterowniczą, tj. łącznie 331 200 zł netto.

Rozliczenie miało być dokonane na podstawie faktur VAT wystawianych w trakcie relizacji przedmiotu umowy. Do faktury wykonawca miał dołączyć protokoły odbioru wykonanych robót podpisane przez przedstawiciela zamawiającego pod rygorem nieprzyjęcia faktury. Wynagrodzenie miało być płatne przelewem w ciągu 30 dni od dnia otrzymania faktury.

/ dowód: umowa – k. 105-114 /

Pozwana dokonywała na rzecz powoda płatności przelewem:

- w dniu 26.10.2011 r. – 308 557, 70 zł – faktura VAT nr (...),

- w dniu 30.12.2011 r. – 330 000, 00 zł – faktura VAT nr (...),

- w dniu 31.01.2012 r. – 328 101, 76 zł – faktura VAT nr (...),

- w dniu 26.10.2011 r. – 228 464, 30 zł – faktura VAT nr (...),

- w dniu 31.01.2012 r. – 487 277, 62 zł – faktura VAT nr (...),

- w dniu 29.12.2011 r. – 129 563, 48 zł – faktura VAT nr (...),

- w dniu 31.01.2012 r. – 276 337, 14 zł – faktura VAT nr (...).

/ dowód: potwierdzenia przelewu – k. 194-199 /

Wystąpieniem Inżyniera do Zamawiającego nr (...) z dnia 24.01.2012 r. inżynier kontraktu wskazał, że przekazany projekt budowlany zamienny nie usankcjonował dotychczasowych rozwiązań projektowych i zmiany lokalizacji przepompowni przydomowych, a także nie sakcjonuje lokalizacji przepompowni przydomowych zrealizowanych dotychczas zgodnie z przekazanymi uzgodnieniami mieszkańców. Wskazał, że pozostaje problem sposobu usankcjonowania przez projektanta dotychczas wykonanych robót. Wskazał też na braki w przekazanym projekcie budowlanym zamiennym. Wniósł o pilne zajęcie stanowiska.

/ dowód: Wystąpienie nr (...)– k. 68-69 /

Wystąpieniem Wykonawcy do Inżyniera nr (...) z dnia 27.01.2012 r. powód powołując się na klauzule nr (...) lit. c oraz d ogólnych warunków kontraktowych (...) oraz warunków szczególnych zawartych w akcie umowy wypowiedział kontrakt nr (...) z zachowaniem 14-dniowego okresu wypowiedzenia. Powód wskazał, iż uzasadnieniem wypowiedzenia kontraktu jest nieotrzymanie kwoty należnej na podstawie Przejściowego Świadectwa Płatności nr (...) w ciągu 42 dni od upływu terminu ustalonego na mocy klauzuli (...), w którym zapłata powinna być dokonana, gdyż termin zapłaty faktury nr (...) z dnia 04.10.2011 r. upłynął bezskutecznie w dniu 05.11.2011 r. Dodatkową i samodzielną podstawą wypowiedzenia kontraktu jest niedopełnienie przez zamawiającego zobowiązań umownych związanych z kontraktem przejawiające się w braku przekazania wykonawcy projektu budowlanego opatrzonego pozwoleniem na budowę, który nadawałby się do realizacji oraz nieprzekazanie obecnie projektu budowlanego zamiennego wraz z decyzją pozwolenia na budowę, które umożliwiałoby prowadzenie prac zgodnie z zawartą umową wobec wadliwości projektu przekazanego wykonawcy do realizacji. Wskutek opisanej sytuacji wykonawca nie posiada podstawy formalno-prawnej do wykonywania robót budowlanych objętych zakresem umowy. Stanowisko wykonawcy znajduje swoje potwierdzenie w wystąpieniu Inżyniera Kontraktu do Zamawiającego nr (...) (pismo z dnia 24.01.2012 r., nr (...)).

/ dowód: Wystąpienie nr (...)– k. 75-76 /

Wystąpieniem Wykonawcy do Inżyniera nr (...) z dnia 08.02.2012 r. odpowiadając na wystąpienie nr (...) powód wskazał, że wbrew treści wystąpienia (...) nie przewiduje obowiązku zachowania aktów staranności czy też zachowania proceduty przewidzianej w klauzuli (...) (uprawnienie wykonawcy do zawieszenia robót) przed zastosowaniem klauzuli (...) (rozwiązanie kontraktu przez wykonawcę). Przewidziane w klauzuli (...) przesłanki stanowią każda z nich samoistną podstawę do rozwiązania kontraktu, które nie muszą być spełnione łącznie. Podstawą wypowiedzenia kontraktu jest klauzula (...) lit (c) oraz (d) ogólnych warunków kontraktowych (...).

/ dowód: Wystąpienie nr (...) – k. 77-78 /

Wystąpieniem Inżyniera do Wykonawcy nr (...) z dnia 15.02.2012 r. Inżynier Kontraktu przekazał projekt budowlany zamienny wraz z decyzją nr (...) z dnia 28.12.2011 r. stanowiącą zmianę decyzji o pozwoleniu na budowę nr (...). Poinformował, iż lokalizacja przepompowni przydomowych będzie wskazywana jak dotychczas według ustaleń projektanta J. M. w ramach nadzoru autorskiego.

/ dowód: Wystąpienie nr (...) – k. 67 /

Wystąpieniem Inżyniera do Wykonawcy nr (...) z dnia 02.04.2012 r. Inżynier Kontraktu wezwał strony do rozliczenia Kontraktu przerwanego na mocy klauzuli (...). W tym celu zwołał spotkanie organizacyjne na dzień 12.04.2012 r. w celu rozpoczęcia inwentaryzacji, określenia wartości ostatecznej przerwanego Kontraktu i innych ustaleń zgodnie z klauzulą (...), (...) i (...).

/ dowód: Wystąpienie nr (...) – k. 180 /

Pismem z dnia 06.04.2012 r., doręczonym dnia 10.04.2012 r., powód poinformował pozwaną, że w związku z przyznaniem przez inżyniera kontraktu skuteczności wypowiedzenia przystępuje do realizacji swoich obowiązków związanych z klauzulami (...) wskazanymi przez inżyniera. Wskazał, że wszelkie roboty zostały wstrzymane z przyczyn znanych inżynierowi, które legły u podstaw rozwiązania kontraktu, wcześniej wykonane roboty zostały odebrane częściowo na podstawie przejściowych świadectw płatności, dokumentacja ich dotycząca znajduje się u inżyniera, prace, urządzenia i materiały wykonane przez wykonawcę na potrzeby kontraktu są postawione do dyspozycji zamawiającego, wykonawca zgodnie z klauzulą (...) oczekuje na ujęcie ich w świadectwie płatności, które wydane przez inżyniera winno kończyć rozliczenia obydwu stron.

Wskazał, że jego przedstawiciele nie mogą stawić się w dniu 12.04.2012 r.

/ dowód: pismo z dnia 06.04.2012 r. – k. 85-86 /

Na spotkaniu w dniu 20.04.2012 r. w sprawie rozpoczęcia procedury inwentaryzacji, oceny i wyceny robót wykonanych oraz rozpoczęcia procedury protokolarnego przekazania terenu budowy strony przystąpiły do omówienia procedury inwentaryzacji.

Powód miał przedłożyć geodezyjną dokumentację powykonawczą. Inżynier Kontraktu wskazał, że przed dokonaniem odbioru zrealizowane prace podlegają ostatecznej ocenie technicznej, tj. finalnej ocenie rzeczywistego wykonania robót w odniesieniu do ich ilości i jakości, wraz z ewentualnym przystąpieniem do odkrywek. Na podstawie przeprowadzonej oceny jakościowej zostanie dokonana ostateczna wycena końcowa robót zinwentaryzowanych wraz z określeniem ich rzeczywistej wartości. Ocena rzeczywistego wykonania robót zostanie przeprowadzona poprzez wizje lokalne w okresie 08.05.-20.05.2012 r.

Przedstawiciel powoda oświadczył, że na terenie budowy zgromadził wszystkie przepompownie przydomowe i 100 szafek zasilających.

/ dowód: protokół – k. 87-89, 115-117 /

W depozycie Zakładu (...) na rzecz powoda zostało złożone 100 szafek zasilająco-sterowniczych.

/ dowód: protokół depozytu – k. 119 /

Powód wytworzył 288 sztuk zbiorników przepompowni przydomowych.

/ protokół z wykonanie produkcji – k. 120; zeznania prezesa zarządu powoda D. M. /

Powód wykonał większą część sieci, w tym ok. 100 przyłączy. Zostało zamontowane 100 studzienek, które nie zostały wyposażone. Nie zostały zamontowane szafki sterujące i pompy.

/ dowód: zeznania prezesa zarządu powoda D. M.; zeznania wójta pozwanej

W. B. – e-protokół z dnia 11.10.2013 r. – k. 269-271 /

Powód otrzymał wynagrodzenie za roboty wykonane i zatwierdzone przez Inżyniera Kontraktu na podstawie przejściowych świadectw płatności oraz potwierdzenia robót przez inspektora nadzoru.

Nie otrzymał zapłaty za zamówione i dostarczone przepompownie.

/ dowód: zeznania prezesa zarządu powoda D. M. /

Pismem z dnia 22.05.2012 r. powód przesłał pozwanej fakturę VAT nr (...) na kwotę 685 000 zł netto, 842 550 zł brutto, obejmującą:

- 190 sztuk zbiorników przepompowni przydomowych – 570 000 zł netto, 701 100 zł brutto,

- 100 sztuk szafek sterujących – 115 000 zł netto, 141 450 zł brutto.

Powód wskazał, że w związku ze skutecznym wypowiedzeniem kontraktu powstała konieczność dokonania zapłaty za wyprodukowane na potrzeby kontraktu elementy. Przepompownie są składowane na terenie budowy oraz częściowo na terenie bazy przedsiębiorstwa w P., gdzie również są zmagazynowane szafki sterujące. Powód zwrócił się o wskazanie miejsca, w którym zbiorniki i szafki te może przekazać Gminie jako zamawiającemu, ewentualnie potwierdzenia, czy Gmina poniesie koszty przechowywania studzienek. Cena jednostkowa zbiornika przepompowni została przyjęta jako uśredniona wynikająca z zatwierdzonego programu robót.

/ dowód: faktura VAT nr (...) z dnia 22.05.2012 r. – k. 134; pismo z dnia 22.05.2012 r. – k.

135 /

Pismem z dnia 18.06.2012 r. pozwana poinformowała, iż brak jest podstaw do wystawienia faktury w powyższym zakresie. Wskazała, że zgodnie z kontraktem podstawą płatności za urządzenia jest jeden komplet lub jedna sztuka, natomiast zakres kompletu obejmuje „materiał, dowóz i montaż”, co oznacza, iż podstawą do wystawienia faktury jest wykonanie robót i wbudowanie zbiorników. Zgodnie z programem robót pozycje zostały zatwierdzone jako „montaż zbiornika przepompowni przydomowej” oraz „montaż wyposażenia technologicznego i szafki sterowniczej”. Inżynier kontraktu nie potwierdza wykonania robót w powyższym zakresie. Dostawy materiałów i urządzeń przeznaczonych do wbudowania nie stanowią podstawy do odrębnego fakturowania. Ponadto brak jest podstaw do wskazanej wyceny materiałów. W celu ustalenia rzeczywistej kwoty wykonawca winien udokumentować wykazaną kwotę poprzez przekazanie kalkulacji wraz z fakturą złożoną przez producenta zbiorników przepompowni przydomowych oraz szafek zasilająco-sterowniczych.

Pozwana odesłała powodowi fakturę VAT nr (...).

/ dowód: pismo z dnia 18.06.2012 r. – k. 137 /

Pismem z dnia 29.06.2012 r. powód skierował do pozwanej wezwanie do zapłaty 842 550 zł, przesyłając ponownie fakturę nr (...) za wyprodukowane i zgromadzone na potrzeby rozwiązanego kontraktu zbiorniki przepompowni przydomowych oraz szafki sterownicze.

Powód podniósł, że skutkiem rozwiązania przez niego kontraktu jest konieczność rozliczenia się przez strony z zakresu prac, które nie zostały w całości wykonane, nie zostały potwierdzone i odebrane poprzez wystawienie (...).

/ dowód: pismo z dnia 29.06.2012 r. – k. 140-141 /

Prezes zarządu powoda D. M. i wójt pozwanej Gminy W. B. prowadzili rozmowy na temat zapłaty za materiały zamówione przez powoda, które nie zostały zamontowane. Rozmowy te nie doprowadziły do porozumienia w sprawie rozliczenia za te materiały.

/ dowód: zeznania prezesa zarządu powoda D. M.; zeznania wójta pozwanej

W. B. /

Została przeprowadzona inwentaryzacja, w której powód nie uczestniczył. Inwentaryzja nie obejmowała elementów niedostarczonych na budowę.

W wyniku inwentaryzacji pozwana Gmina stwierdziła, że uiściła zapłatę za roboty faktycznie niewykonane i skierowała do powoda wezwanie do zapłaty 250 000 zł nadpłaty.

/ dowód: zeznania świadka J. R.; zeznania wójta pozwanej W. B. /

Ponieważ nie został przeprowadzony montaż wyposażenia studzienek, nie zostało

wystawione świadectwo płatności, gdyż Inżynier Kontraktu nie dysponował dokumentami wskazującymi na zakupienie i dostarczenie na budowę szafek sterujących.

Po wejściu nowego wykonawcy zostało stwierdzone, że powód zamontował studzienki o przekroju 600 zamiast wskazanego w dokumetacji projektowej 800.

/ zeznania świadka J. R.; zeznania wójta pozwanej W. B. /

Sąd zważył, co następuje.

Powództwo należy uznać za usprawiedliwione co do zasady.

Powód dochodzi wynagrodzenia należnego mu w związku z rozwiązaniem łączącej go z pozwaną Gminą umowy o wykonanie sieci kanalizacyjnej obejmującego należność za zamówione na potrzeby inwestycji materiały i urządzenia w postaci przepompowni przydomowych i szafek sterujących, które nie zostały zamontowane, ale zgromadzone i przygotowane.

Strony związane były umową o wykonanie sieci kanalizacyjnej (roboty budowlane), a zatem umową dwustronnie zobowiązującą, odpłatną i wzajemną.

Zgodnie z art. 647 kc przez umowę o roboty budowlane wykoanwca zobowiązuje się do oddania przewidzianego w umowie obiektu, a inwestor zobowiązuje się do dokonania wymaganych przez właściwe przepisy czynności związanych z przygotowaniem robót, w szczególności do przekazania terenu budowy i dostarczenia projektu, oraz do odebrania obiektu i zapłaty umówionego wynagrodzenia.

Powód zobowiązany był do wykonania sieci, w tym dostarczenia elementów konstrukcji tej sieci, a wśród nich przepompowni i szafek sterujących, zaś pozwana do zapłaty wynagrodzenia. Strony uzgodniły, że do łączącej je ich umowy znajdą zastosowanie ogólne warunki kontraktów (...), a zatem dla oceny roszczenia powoda należy wziąć pod uwagę postanowienia tychże warunków ogólnych z uwzględnieniem modyfikacji wprowadzonych przez strony w warunkach szczególnych.

Powód wypowiedział zawartą z pozwaną umowę i dochodzi rozliczenia robót wykonanych lub gotowych do wykonania.

Pozwana zakwestionowała podstawę do wypowiedzenia przez powoda umowy, jednakże jej zarzuty w tym zakresie nie mogły zostać przez sąd zaakceptowane.

Powód w piśmie z dnia 27.01.2012 r. (wystąpienie do inżyniera nr (...)) zawierającym oświadczenie o wypowiedzeniu kontraktu powołał jako podstawę faktyczną tej decyzji opóźnienie pozwanej w zapłacie wynagrodzenia za dotychczas wykonane roboty oraz braki w dokumentacji projektowej, zaś jako podstawę prawną dyspozycję klauzuli (...) lit c) i d) ogólnych warunków kontraktu (...). Zgodnie ze wskazaną klauzulą (...) Wykonawca umocowany był do złożenia takiego oświadczenia, jeżeli:

- (c) - wykonawca nie otrzyma kwoty należnej na podstawie Przejściowego Świadectwa Płatności w ciągu 42 dni od upływu terminu ustalonego na podstawie klauzuli (...), w którym zapłata powinna być dokonana,

(d) – zamawiający w istotny sposób nie dopełnia swoich zobowiązań związanych z kontraktem.

Powód wskazał w piśmie z dnia 27.01.2012 r., iż nie otrzymał zapłaty należności objętej fakturą nr (...) z dnia 04.10.2011 r., której termin płatności upływał z dniem 05.11.2011 r. (zgodnie z klauzulą (...) szczególnych warunków kontraktu termin płatności wynosił 30 dni). Pozwana nie zaprzeczyła tej okoliczności, a w odpowiedzi na pozew podała, że należność z tej faktury została zapłacona w transzach w dniach 26.10.2011 r., 30.12.2011 r. – 330 000, 00 zł – faktura VAT nr (...).01.2012 r. Oznacza to, iż rzeczywiście w dacie złożenia przez powoda oświadczenia o wypowiedzeniu kontraktu pozwana pozostawała w opóźnieniu z zapłatą wynagrodzenia. To zaś z kolei – zgodnie z klauzulą (...) c) ogólnych warunków kontraktu – upoważniało powoda do złożenia oświadczenia o rozwiązaniu umowy po 42 dniach. 42 dni liczone od dnia 05.11.2011 r. mijało z dniem 17.12.2011 r. Po tej dacie powód uzyskał uprawnienie do wypowiedzenia umowy.

Powód wskazał także, iż nie mógł wykonywać robót z uwagi na braki i wady w dostarczonej mu dokumentacji projektowej. Pozwana zaprzeczała istnieniu takich braków. Jednakże z zeznań świadka J. R. – inżyniera kontraktu oraz treści wystąpień kierowanych w toku procesu realizacji inwestycji wynika, iż istotnie w trakcie robót były dokonywane zmiany projektu, pozwolenia na budowę oraz uzupełnienia dokumentacji, dotyczące m.in. zmiany przejścia przez linię kolejową oraz umieszczenia przepompowni na terenie poszczególnych posesji, co wymagało zgód właścicieli działek.

Na dzień złożenia przez powoda oświadczenia o wypowiedzeniu kontraktu – jak wynika z treści wystąpienia Inżyniera nr (...) – nadal nie zostały zatwierdzone zmiany lokalizacji oraz istniały braki w dokumentacji projektowej.

Przygotowanie i dostarczenie dokumentacji projektowej, uzyskanie niezbędnych uzgodnień oraz pozwolenia na budowę stanowi zgodnie z art. 647 kc obowiązek zamawiającego (inwestora) i jest wyrazem jego współdziałania w wykonaniu zobowiązania wynikającego z umowy (art. 354 § 2 kc). Skoro pozwana jako zamawiający nie dopełniła tego obowiązku, powód uzyskał zgodnie z klauzulą (...) d) uprawnienie do rozwiązania kontraktu.

Ostateczne zmiany projektu zostały dostarczone powodowi dnia 15.02.2012 r. (wystąpienie nr (...)), a zatem już po złożeniu przez niego oświadczenia o wypowiedzeniu umowy.

Niezależnie od wskazanej oceny skuteczności wypowiedzenia przez powoda kontraktu należy wskazać, że fakt ten został w istocie wiążąco potwierdzony, skoro inżynier kontraktu z udziałem obu stron przystąpił do czynności zmierzających do rozliczenia i odbioru wykonanych robót, czego wyrazem było wystąpienie nr (...) oraz zwołanie zebrania na 20.04.2012 r. Celem zebrania było przygotowanie do przeprowadzenia inwentaryzacji zrealizowanych robót. Powód pismem z dnia 06.04.2012 r. w związku z wystąpieniem inżyniera poinformował, że przystępuje do czynności wskazanych przez inżyniera. Natomiast pozwana ani poprzez złożenie oświadczenia na piśmie ani w trakcie zebrania w dniu 20.04.2012 r. nie sprzeciwiła się prowadzeniu czynności zamknięcia kontraktu, a zatem należy przyjąć, iż nie zakwestionowała skuteczności rozwiązania umowy na podstawie faktycznej i prawnej powołanej przez powoda.

Zgodnie z art. 649 ⁴ § 3 kc inwestor nie może odmówić zapłaty wynagrodzenia mimo niewykonania robót budowlanych, jeżeli wykonawca był gotów je wykonać, lecz doznał przeszkody z przyczyn dotyczących inwestora; jednakże w wypadkiu takim inwestor może odliczyć to, co wykonawca oszczędził z powodu niewykonania robót budowlanych. Rozwiązanie umowy o roboty budowlane w trakcie ich realizacji, ale przed ich ostatecznym zakończeniem, oznacza konieczność dokonania rozliczenia robót faktycznie wykonanych, czyli ich odebranie przez inwestora i zapłatę stosownego wynagrodzenia ustalonego z uwzględnieniem zakresu zobowiązania realnie wykonanego.

Ogólne warunki kontraktu przewidywały następujące czynności po rozwiązaniu umowy:

1) zgodnie z klauzulą (...) po wejściu w życie rozwiązania Kontraktu na mocy klauzuli (...) wykonawca winien niezwłocznie:

(a) - wstrzymać wszelkie dalsze roboty, z wyjątkiem takich, jakie mogą być polecone przez Inżyniera dla zabepieczenia życia lub mienia lub bezpieczeństwa Robót,

(b) – przekazać Dokumenty Wykonawcy, Urządzenia, Materiały i inne roboty, za które Wykonawca otrzymał zapłatę, oraz

(c) – usunąć wszelkie inne Dostawy z Terenu Budowy, z wyjątkiem takich, jakie są niezbędne dla bezpieczeństwa, oraz opuścić Teren Budowy,

2) zgodnie z klauzulą (...), gdy rozwiązanie Kontraktu na mocy klauzuli (...) wejdzie z życie, zamawiający ma obowiązek niezwłocznie:

(b) – zapłacić wykonawcy zgodnie z klauzulą (...),

3) zgodnie z klauzulą (...) po wygaśnięciu kontraktu Inżynier winien ustalić wartość wykonanej roboty i wydać Świadectwo Płatności obejmujące:

(a) – kwoty należne za wszelkie wykonane roboty, dla których ceny są ustalone w Kontrakcie,

(b) – Koszt Urządzeń i Materiałów zamówionych dla Robót i dostarczonych wykonawcy, lub do przyjęcia których wykonawca jest zobowiązany; te Urządzenia i Materiały staną się własnością i będą objęte ryzykiem zamawiającego z chwilą zapłacenia za nie wykonawcy, a wykonawca postawi je do dyspozycji zamawiającego,

(c) wszelkie inne Koszty lub prawne zobowiązania, które w tych okolicznościach racjonalnie poniósł wykonawca dla spodziewanego ukończenia Robót.

Zatem na powodzie spoczywał obowiązek przekazania pozwanej całości materiałów i urządzeń zgromadzonych na potrzeby budowy, a na pozwanej jako zamawiającym obowiązek uiszczenia zapłaty za te urządzenia i materiały. Do inżyniera kontraktu należało zaś dokonanie rozliczenia, tj. ustalenie wartości wykonanych robót i wystawienie potwierdzającego to dokumentu w postaci świadectwa płatności.

Niesporną okolicznością było otrzymanie przez powoda wynagrodzenia za roboty wykonane zgodnie z dotychczas wystawionymi świadectwami płatności. Powód podniósł, iż nie otrzymał wynagrodzenia za zamówione i przygotowane przepompownie i szafki sterujące. Pozwana odmawia zaspokojenia tego roszczenia zarzucając, iż powód nie zamontował wskazanych elementów.

Powód, przedstawiając umowę zawartą z firmą (...) oraz protokół przyjęcia do depozytu, wykazał, iż na potrzeby inwestycji realizowanej na rzecz pozwanej, zamówił 100 szafek sterujących, a także, iż dostawca tych szafek zrealizował złożone mu zamówienie, przygotowując te elementy. Powód podniósł także, iż jako dostawca wytworzył przepompownie, które również miały zostać zamontowane na terenie robót.

Szafki sterujące, których dostawę miał zapewnić podmiot trzeci, oraz przepompownie, których dostawę miał zapewnić sam powód, stanowią Materiały w rozumieniu klauzul (...) i (...) w zw. z klauzulą (...)Ogólnych Warunków Kontraktu. Pod tym pojęciem należało rozumieć przedmioty wszelkiego rodzaju, które wykonawca ma dostarczyć na mocy Kontraktu, z wyjątkiem Urządzeń, przeznaczone do utworzenia lub lub tworzące część Robót Stałych.

Powód na mocy umowy zobowiązany był do dostarczenia pozwanej szafek sterujących i przepompowni. Materiały takie zamówił i przygotował. Ponadto w piśmie z dnia 22.05.2012 r. wskazał na gotowość przekazania tych materiałów pozwanej i wezwał do wskazania miejsca przekazania. Pozwana nie przejęła tych materiałów, bezpodstawnie odmawiając zapłaty. Nie wskazała przy tym, czy w ogóle przejmie te materiały.

Tymczasem według klauzuli (...) pozwana winna niezwłocznie zapłacić wykonawcy zgodnie z klauzulą(...), czyli również za urządzenia i materiały zamówione i dostarczone wykonawcy, lub do przyjęcia których wykonawca jest zobowiązany; te urządzenia i materiały stawały się własnością i były objęte ryzykiem zamawiającego z chwilą zapłacenia za nie wykonawcy, a wykonawca zobowiązany był postawić je do dyspozycji zamawiającego. Skoro powód zamówił u osoby trzeciej materiały podlegające zamontowaniu jako element sieci budowanej na rzecz pozwanej, pozwana winna w ramach rozliczenia kontraktu uiścić także na rzecz powoda wynagrodzenie za te materiały. Powód na mocy umowy łączącej go z firmą (...) był zobowiązany do przyjęcia dostawy materiałów dostarczanych przez ten podmiot. Z chwilą objęcia ich rozliczeniem i zapłaty za te materiały przez pozwaną powód zobowiązany był je przekazać pozwanej. Gotowość tego przekazania powód jednoznacznie potwierdził w piśmie z dnia 06.04.2012 r. To samo dotyczyło przedmiotów pochodzących od samego powoda jako wytwórcy.

Świadek J. R. zeznał, że szafki sterujące nie zostały objęte inwentaryzacją z uwagi na brak dokumentów potwierdzających ich zamówienie i dostarczenie przez powoda. Pozwana nie wykazała jednakże, aby powód został wezwany do przedłożenia takich dokumentów w trakcie czynności inwentaryzacyjnych i rozliczeniowych. Tymczasem obowiązek wyjaśnienia wskazanych okoliczności spoczywał na inżynierze kontraktu. Powód nie może jednak ponosić negatywnych konsekwencji działań oraz zaniechań inżyniera działającego na zlecenie pozwanej.

Dokumenty przedstawione przez powoda w pozwie potwiedzają zamówienie i przygotowanie szafek sterujących, czemu zresztą pozwana nie zaprzeczyła, oopierając odmowę zaspokojenia żądania pozwu brakiem montażu szafek. Nic nie wskazuje jednakże, aby szafki te nie mogły zostać wykorzystane na dalszym etapie robót.

Powód zatem co do zasady może domagać się wynagrodzenia za tego rodzaju sprzęt. Tym samym co najmniej w odniesieniu do szafek sterujących, które miały zostać dostarczone, powodowi może przysługiwać wynagrodzenie, a zatem zgłoszone przez niego wynagrodzenie jest usprawiedliwione co do zasady.

Sąd oddalił wnioski pozwanej o przesłuchanie świadków J. M. i J. P.. Pozwana w piśmie z dnia 10.10.2013 r. podniosła, że nowy wykonawca zgłosił niezgodność z projektem zamontowanych przez powoda studni. Kwestia ta nie ma jednakże znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy. Powód wystąpił do inżyniera kontraktu o zatwierdzenie elementów w postaci studni i szafek sterujących wraz z rysunkami i takie zatwierdzenie zostało udzielone jeszcze w grudniu 2010 r. Następnie w 2012 r. była prowadzona inwentaryzacja robót, w ramach której można było ocenić, jakie konkretnie elementy i o jakich parametrach zostały faktycznie przez powoda zamontowane. Pozwana powołując się na kwestię niezgodności wykonanych robót z projektem nie sprecyzowała jednakże, w jaki sposób miałoby to wpływać na rozliczenie z powodem. Nie zgłosiła wobec powoda żadnych roszczeń wynikających w rękojmi za wady robót. Co więcej, skoro roboty zostały odebrane i stanowiły podstawę do wystawiania na bieżąco przejściowych świadczeń płatności przez inżyniera kontraktu, to znaczy, że świadczenie niepieniężne powoda jako wykonawcy robót zostało przyjęte przez kontrahenta jako wykonane. Z kolei w piśmie z dnia 23.10.2013 r. pozwana podniosła, że dowód z zeznań projektanta ma związek z zarzutami powoda dotyczącymi nieprawidłowo przygotowanej inwestycji, do których pozwana odniosła się w odpowiedzi na pozew. Tym samym skoro powód od razu w pozwie zgłaszał kwestię braków w dokumentacji projektowej i związanej z tym niemożności realizacji robót oraz podstawy do wypowiedzenia umowy, to pozwana odnosząc się do tej kwestii w odpowiedzi na pozew mogą i powinna była zgłosić wniosek o przesłuchanie świadka J. M. będącego projektantem sieci. Natomiast kwestia udziału inspektora nadzoru w wystawianiu przejściowych świadczeń płatności może mieć znaczenie dla oceny relacji pomiędzy pozwaną a inżynierem kontraktu, a nie pozwaną i powodem.

Wreszcie kwestia zakresu wykonanych robót, a także użytych materiałów, była objęta zakresem inwentaryzacji wykonanych robót, a zatem zakres i przedmiot robót był pozwanej znany.

Z pewnością jednakże zastrzeżenia pozwanej nie mogą dotyczyć szafek sterujących. Z tego powodu brak jest podstaw do prowadzenia dowodu z opinii biegłego wnioskowanego przez pozwaną w piśmie z dnia 10.10.2013 r. na okoliczność, czy zostały one wykonane oraz czy spełniają wymagania określone w projekcie. Szafki zostały zatwierdzone przez inżyniera kontraktu, wystarczające jest po prostu porównanie z treścią projektu w celu ustalenia, czy przewidziane w nim zostały tego rodzaju szafki.

Także w zakresie studni przydomowych stwierdzenie, czy miały mieć przekrój 600 czy 800 nie wymaga dowodu z opinii biegłego, albowiem wystarczyłoby przedłożenie samego projektu. Niezależnie od powyższego należy powtórzyć, że zarówno szafki, jak i studnie, zostały zatwierdzone przez inżyniera kontraktu. Ponadto cechy i parametry tych elementów sieci powinny zostać sprawdzone w ramach inwentaryzacji. Tymczasem sądowi nie zostały przedłożone żadne dokumenty potwierdzające wynik czynności zmierzających do zakończenia i rozliczenia kontraktu.

Sąd oddalił zatem wniosek pozwanej o przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego w zakresie wskazanym w piśmie z dnia 10.01.2013 r.

Zgodnie z art. 318 § 1 kpc sąd uznając roszczenie za usprawiedliwione w zasadzie sąd może wydać wyrok wstępny tylko co do samej zasady, pozostawiając na później rozstrzygnięcie o wysokości roszczenia.

Sąd uznał, iż konieczne, a jednocześnie znajdujące podstawę w materiale dowodowym, jest przesądzenie w pierwszej kolejności, czy powód w związku z rozwiązaniem umowy może dochodzić od pozwanej wynagrodzenia także za te elementy robót, które nie zostały wykonane poprzez zamontowanie elementów sieci kanalizacyjnej, ale które zostały zamówione i przygotowane na potrzeby tejże sieci.

Mając na uwadze wyniki dotychczasowego postępowania należy stwierdzić, iż powodowi co do zasady przysługuje wynagrodzenie za szafki sterujące oraz przepompownie przygotowane na potrzeby inwestycji realizowanej na zamówienie pozwanej.

Kwestia samej wysokości roszczenia powoda wymagać będzie przeprowadzenia dalszego postępowania dowodowego, obejmującego ewentualnie także dowód z opinii biegłego.

Powód nie może bowiem uzyskać wynagrodzenia za montaż szafek sterujących w pełnej wysokości 141 500 zł. Powód uzgodnił z dostawcą tych elementów wynagrodzenie w kwocie 1 150 zł netto za jedną szafkę. Szafki zostały przygotowane w ilości 100 sztuk. Jednakże wynagrodzenie we wskazanej kwocie dotyczyło wyprodukowania i zamontowania szafki. Skoro nie zostały one zamontowane, powód nie może uzyskać od pozwanej należności w pełnej wysokości. Roszczenie w tym zakresie może mu przysługiwać wyłącznie w części odpowiadającej samej wartości szafki bez czynności montażu. To samo może dotyczyć przygotowanych do montażu przepompowni.

Mając powyższe okoliczności na uwadze sąd uznał żądanie pozwu za usprawiedliwione co do zasady.