Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 03 marca 2014 roku

Sąd Rejonowy w Dzierżoniowie Wydział III Rodzinny i Nieletnich

w składzie następującym:

Przewodniczący SSR Izabela Żylińska - Małecka

Protokolant Kasjana Kaszyńska

po rozpoznaniu w dniu 03 marca 2014 roku w Dzierżoniowie

na rozprawie sprawy z powództwa A. A. (1) i W. A. przeciwko D. A. (1)

o podwyższenie alimentów

I.  podwyższa od pozwanego D. A. (1) alimenty na rzecz powódki A. A. (1) z kwoty po 350 zł miesięcznie ustalonej ugodą zawartą przed Sądem Rejonowym w Dzierżoniowie w dniu 13 stycznia 2009 roku w sprawie sygnatura akt III RC 696/08 do kwoty po 420 zł (czterysta dwadzieścia złotych) miesięcznie począwszy od dnia 1 września 2013 roku, płatne z góry do dnia 20 – tego każdego miesiąca z ustawowymi odsetkami na wypadek opóźnienia płatności którejkolwiek z rat, do rąk A. P. (1) jako ustawowej przedstawicielki powódki;

II.  podwyższa od pozwanego D. A. (1) alimenty na rzecz powoda W. A. z kwoty po 300 zł miesięcznie ustalonej ugodą zawartą przed Sądem Rejonowym w Dzierżoniowie w dniu 13 stycznia 2009 roku w sprawie sygnatura akt III RC 696/08 do kwoty po 370 zł (trzysta siedemdziesiąt złotych) miesięcznie począwszy od dnia 1 września 2013 roku, płatne z góry do dnia 20 – tego każdego miesiąca z ustawowymi odsetkami na wypadek opóźnienia płatności którejkolwiek z rat, do rąk A. P. (1) jako ustawowej przedstawicielki powoda;

III.  oddala powództwo w pozostałym zakresie;

IV.  nie obciąża pozwanego D. A. (1) opłatą sądową od uiszczenia, której podowowie byli zwolnieni;

V.  zasądza od pozwanego D. A. (2) na rzecz A. P. (1) kwotę 300 złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego;

VI.  wyrokowi w punkcie I. i II. nadaje rygor natychmiastowej wykonalności.

Sygn. akt III RC 341/13

UZASADNIENIE

A. P. (1), przedstawicielka ustawowa powodów, wniosła w dniu 27 sierpnia 2013 roku pozew przeciwko pozwanemu D. A. (1) o podwyższenie alimentów na rzecz powódki A. A. (1) z kwoty po 335ł do kwoty po 500zł miesięcznie oraz na rzecz powoda W. A. z kwoty po 300 zł miesięcznie do kwoty po 500 zł miesięcznie.

W uzasadnieniu żądania A. P. (1) podała, że alimenty na rzecz powodów były zasądzone prawie pięć lat temu i potrzeby dzieci od tamtego czasu znacznie wzrosły. A. uczęszcza do II klasy gimnazjum zaś W. do III klasy szkoły podstawowej. Matka powodów ma jeszcze trzecie półtoraroczne dziecko. Z tego też powodu nie pracuje, sprawując opiekę nad najmłodszym dzieckiem. A. P. (1) podała, że według jej wiedzy pozwany pracuje, ściągając pożyczki zaciągane w firmie (...) oraz w warsztacie samochodowym jako mechanik.

Radca prawny H. W., pełnomocnik A. P. (1), na rozprawie w dniu 27 listopada 2013 roku podtrzymała żądanie określone w pozwie. Sąd nakłaniał do zawarcia ugody podwyższającej alimenty na rzecz A. do kwoty po 420 zł miesięcznie zaś na rzecz do kwoty po 370 zł miesięcznie. Matka powodów wyraziła zgodę na tę propozycję w przeciwieństwie do pozwanego.

Z treści odpowiedzi na pozew z dnia 12 listopada 2013 roku wynika, iż pozwany D. A. (1) wniósł o oddalenie powództwa. Zarzucił, że pozostaje w związku małżeńskim z K. A., z którą ma wspólnego syna P. (3,5 roku). Małoletni P. często choruje, powinien przejść badania specjalistycznie, ale. jego rodziców na to nie stać. Pozwany jest osobą bezrobotną zaś jego żonie zasiłek skończy się w październiku 2013 roku. Pozwany w miarę swoich możliwości dba i troszczy się o powodów, czego dowodem jest przekazywanie im kieszonkowego w łącznej kwocie po 40 zł oraz zakupienie komputera i laptopa. Pozwanego i jego nową rodzinę wspiera teściowa oraz siostra i szwagier. Warunki mieszkaniowe rodziny pozwanego są decydowanie gorsze niż powodów bowiem ci mieszkają w domu z ogrodem na wsi natomiast rodzina pozwanego w mieszkaniu o powierzchni 36,43 m ² .

SĄD USTALIŁ NASTĘPUJĄCY STAN FAKTYCZNY:

Ugodą zawartą przed Sądem Rejonowym w Dzierżoniowie w dniu 13 stycznia 2009 roku, pozwany D. A. (1) zobowiązał się łożyć na utrzymanie powódki podwyższone alimenty z kwoty 250 zł do kwoty po 350 zł miesięcznie zaś na rzecz powoda W. A. alimenty podwyższone z kwoty 250 zł do kwoty po 300 zł miesięcznie. Wówczas powódka A. A. (1) miała 9 lat zaś powód W. A. miał 4 lata. Ich matka, pracując na pół etatu jako sprzedawczyni zarabiała 460 zł netto miesięcznie, a koszty związane z eksploatacją domu wynosiły około 200 zł miesięcznie. Z kolei pozwany D. A. (1) pracował w hurtowni w Ś. i zarabiał netto 1352 zł miesięcznie. W październiku 2008 roku pozwany ponownie ożenił się. Jego żona zarabiała 840 zł netto miesięcznie. Koszty eksploatacji mieszkania wynosiły około 350 zł miesięcznie.

Dowód: akta SR w Dzierżoniowie III RC 696/08

Obecnie powódka A. P. (2) ma niemal 15 lat i jest uczennicą II klasy gimnazjum. Powód W. P. (1) ma 10 lat i uczęszcza do III klasy szkoły podstawowej. A. uczęszcza na korepetycje z matematyki i angielskiego, co kosztuje 200 zł miesięcznie. Szkoła, do której uczęszcza W. często organizuje wycieczki, a ich koszt wynosi od kilkunastu do trzydziestu złotych miesięcznie. W. ma stwierdzoną astmę, w związku z czym na stałe przyjmuje leki, które kosztują około 90 zł miesięcznie. Matka powodów pozostaje w związku małżeńskim z W. P. (2), który pracuje jako mechanik maszyn rolniczych i otrzymuje wynagrodzenie w kwocie netto po 1.987,00 zł miesięcznie. Z małżeństwa pochodzi syn O., który urodził się (...). U O. rozpoznano astmę. Dziecko na stałe przyjmuje leki, które kosztują 60-70 zł miesięcznie. A. P. (1) pobiera świadczenia rodzinne z Gminnego Ośrodka Pomocy (...) w kwocie po 369 zł miesięcznie. Koszty eksploatacji mieszkania (energia elektryczna, gaz, podatek od nieruchomości, wywóz śmieci, opał) wynoszą około 580 zł miesięcznie. Dodatkowe koszty to: opłaty za telefon, Internet, telewizja kablowa) i wynoszą około 270 zł miesięcznie.

Dowód:

- zeznania A. P. (1) k. 67-68

- zaświadczenie w wynagrodzeniu W. P. (1) – k. 10

- zaświadczenie z (...) w D. z dn. 21.11.2013r. – k. 11

- zaświadczenia lekarskie z dn. 29.08.2013r. - k. 12

- faktury VAT – k. 13-17, k.67,k. 91

- nakaz płatniczy – k. 90

- dokumenty elektroniczne – k. 93-97

Pozwany D. A. (1) ma 36 lat, posiada wykształcenie zawodowe i zawód monter-instalator urządzeń technicznych. Posiada prawo jazdy kategorii Bi C. Do 2012 roku pracował w hurtowni jako magazynier. Utracił pracę z powodu likwidacji firmy. Następnie przez okres roku do czerwca 2013 roku otrzymywał zasiłek dla bezrobotnych. Pozwany nie podnosił swoich kwalifikacji, nie podejmował działań w nabyciu innych. Jego żona taki zasiłek otrzymywała do października 2013 roku. Od grudnia 2013 roku podjęła pracę na pół etatu jako sprzedawca. Z aktualnego małżeństwa pochodzi syn P., który urodził się (...). Dziecko jest alergikiem, a ponadto otrzymało skierowanie do poradni otolaryngologicznej i kardiologicznej. Pozwany wspólnie z żoną wychowują jej córkę K., która ma 9 lat i która otrzymuje alimenty w kwocie po 450 zł miesięcznie. Koszty związane z eksploatacją mieszkania (czynsz, woda, wywóz śmieci, energia elektryczna, gaz) wynoszą około 470 zł miesięcznie. Teściowa pozwanego jako emerytka jest także przedstawicielem firmy (...), z kolei pozwany jest pełnomocnikiem swojej teściowej. Szwagier pozwanego prowadzi firmę „pomoc drogowa” i D. A. (1) czasami wykonuje na jej rzecz pracę. Urząd Pracy w D. od czerwca 2013 roku posiadał oferty pracy z wykształceniem monter instalacji technicznych za wynagrodzeniem brutto od 1.600 zł do 2.200 zł miesięcznie, dla kierowców posiadających kategorię B i C od 800 zł do 5.000 zł miesięcznie, dla magazynierów od 1.600 zł do 2.500 zł miesięcznie oraz dla osób bez kwalifikacji od 250 zł do 5.000 zł miesięcznie. Natomiast Powiatowy Urząd Pracy w Ś. posiadał oferty pracy dla osób z kwalifikacjami jak pozwany, w których pracodawcy proponowali wynagrodzenie brutto z reguły od 1.600 zł do 4.000 zł miesięcznie.

Dowód:

- zeznania D. A. (1) – k. 68

- decyzja Starosty (...) z dn. 3.06.2013r.i z dn. 31.10.2013 r. – k. 20 i k. 22

- zaświadczenie Starosty (...) z dn. 31.10. 2013 r.

- zaświadczenie z Centrum Medycznego w K. z dn. 15.08.2013 r. – k. 25

- karta informacyjna – k. 26

- skierowania do poradni specjalistycznych – k. 28 i 29

- pismo PUP w D. z dn. 3.12.2013r. – k. 48

- pismo PUP w Ś. z dn. 22.01.2014 r. – k. 68- 88

- lista płac – k. 50

- dowody wpłat , zawiadomienia o wysokości opłat, faktury VAT, – k.51, 52, 53,54,55,56,57

-

SĄD ZWAŻYŁ:

Zgodnie z treścią art. 138 krop w razie zmiany stosunków można żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego. Sąd Najwyższy w uchwale pełnego składu Izby Cywilnej i Administracyjnej w dniu 16 grudnia 1987 r. (M.P. z 1988 r. Nr 6, poz. 60) w pkt VII wskazał, że jeśli potrzeby uprawnionego oraz możliwości zobowiązanego ulegają zmianie, to tym samym może ulegać zmianie wysokość alimentów. Dlatego w razie zmiany stosunków zarówno uprawniony, jak i zobowiązany mogą żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego. Zmiana stosunków może prowadzić do uchylenia obowiązku alimentacyjnego bądź do podwyższenia lub obniżenia alimentów. Podwyższenie alimentów następuje wówczas, gdy zwiększeniu uległy potrzeby uprawnionego albo wzrosły możliwości zarobkowe i majątkowe zobowiązanego. Miarodajnym w ocenie czy nastąpiły zmiany, o których stanowi art. 138 krop jest porównanie sytuacji w jakiej znajdowały się strony w czasie ostatniego rozpoznawania sprawy o alimenty z ich sytuacją aktualną.

Z kolei w myśl art. 135 § 1 krop zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego. Pojęcia "usprawiedliwione potrzeby" nie można jednoznacznie zdefiniować, ponieważ nie ma jednego stałego kryterium odniesienia. Rodzaj i rozmiar tych potrzeb jest uzależniony od cech osoby uprawnionej oraz od splotu okoliczności natury społecznej i gospodarczej, w których osoba uprawniona się znajduje. Zakres obowiązku alimentacyjnego wyznaczają poszczególne sytuacje uprawnionego i zobowiązanego, konkretne warunki społeczno-ekonomiczne oraz cele i funkcje obowiązku alimentacyjnego.

Zakres potrzeb dziecka, które powinny być przez rodziców zaspokojone, wyznacza treść art. 96 krop, według którego rodzice obowiązani są troszczyć się o fizyczny i duchowy rozwój dziecka i przygotować je należycie - odpowiednio do jego uzdolnień - do pracy dla dobra społeczeństwa. Stosownie do tej dyrektywy rodzice w zależności od swych możliwości są obowiązani zapewnić dziecku środki do zaspokojenia zarówno jego potrzeb fizycznych (wyżywienia, mieszkania, odzieży, higieny osobistej, leczenia w razie choroby), jak i duchowych (kulturalnych), także środki wychowania (kształcenia ogólnego, zawodowego) według jego zdolności.

Przez ustawowe określenie "możliwości zarobkowe i majątkowe" rozumieć należy nie tylko zarobki i dochody rzeczywiście uzyskiwane ze swojego majątku, lecz te zarobki i te dochody, które osoba zobowiązana może i powinna uzyskiwać przy dołożeniu należytej staranności i przestrzeganiu zasad prawidłowej gospodarki oraz stosownie do swoich sił umysłowych i fizycznych.

Możliwości zarobkowe zobowiązanego nie mogą być zawsze utożsamiane z faktycznie osiąganymi zarobkami. W przypadkach uzasadnionych obejmują one także wysokość zarobków, które zobowiązany jest w stanie uzyskać, lecz nie osiąga ich z przyczyn, które nie zasługują na usprawiedliwienie.

Od ostatniego ustalenia alimentów w łącznej kwocie po 750 zł miesięcznie na rzecz powodów upłynęło pięć lat. Z pewnością od tamtego czasu koszty utrzymania powodów wzrosły, przy czym zważyć należy, że przez ten czas nastąpił ogólny wzrost kosztów utrzymania. Powódka A. w 2009 roku miała 9 lat i była uczennicą szkoły podstawowej zaś jej brat W. miał 4 lata. Obecnie A. jest nastolatką ma 15 lat, uczęszcza do II klasy gimnazjum. Z kolei W. ma 10 lat i jest uczniem III klasy szkoły podstawowej. Sąd nie miał wątpliwości, że obecnie niezbędne nakłady na utrzymanie i wychowanie powodów są zdecydowanie wyższe niż pięć lat temu i to zarówno w aspekcie materialnym, jak i poza tym aspektem. Matka powodów ponosi bowiem trud codziennego wychowania dzieci, który z reguły nie jest wymierny w sensie finansowym, aczkolwiek niezwykle ważny i doniosły z uwagi na kształtowanie osobowości i zdobywanie umiejętności, które w przyszłości umożliwią godną egzystencję powodów. Niewątpliwie na koszty utrzymania powodów składają się koszty ich wyżywienia, ubrania, edukacji, leczenia, a także koszty ewentualnego wypoczynku, a także opłat związanych z eksploatację mieszkania i nie są mniejsze niż 800-900 zł miesięcznie na jedno dziecko. Zważywszy jednak na sytuację pozwanego, a w szczególności na fakt, iż posiada on na utrzymaniu jeszcze jedno dziecko z obecnego małżeństwa, które podobnie jak powodowie jest alergikiem, a oprócz tego wymaga specjalistycznych badań, Sąd uznał, że uzasadnione jest podwyższenie alimentów o łączną kwotę 140 zł miesięcznie, nie zaś o 300 zł, jak w pozwie żądała A. P. (1). Nie wydaje się, aby kwota 140 zł leżała poza możliwościami zarobkowymi i majątkowymi pozwanego. Okoliczność, iż D. A. (1) od 2012 roku jest osobą bezrobotną, a od czerwca 2013 roku nie otrzymuje zasiłku w żaden sposób nie jest wystarczającym argumentem do uznania bezzasadności żądania matki powodów. Pozwany, zeznając w charakterze strony, w sposób mało przejrzysty mówił o swoich dochodach, co może sugerować, iż nie przedstawił rzetelnie swojej sytuacji. Nie jest to jednak okoliczność mająca zasadnicze znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy. Istotne są bowiem możliwości zarobkowe i majątkowe pozwanego, a te Sąd ustalił na kwotę nie mniejszą niż 2.000 zł miesięcznie. W tym miejscu należy zwrócić uwagę na oferty pracy zgłoszone do Urzędu Pracy w D. i Ś., w których pracodawcy proponowali wynagrodzenie nawet powyżej tej kwoty, zwłaszcza dla kierowców oraz monterów i instalatorów instalacji technicznych, a takie kwalifikacje posiada pozwany. Istotne jest także to, że pozwany, pracując pięć lat temu jako magazynier zarabiał netto niemal 1.600 zł miesięcznie. Poza tym D. A. (1) ma 36 lat, jest osobą zdrową i pozostawanie bez pracy powinno być sytuacją przejściową, wykorzystaną na efektywne poszukiwanie pracy, a w razie potrzeby na zmianę lub podniesienie własnych kwalifikacji zawodowych. Alimenty w kwocie 790 zł, zdaniem Sądu, leżą w obszarze możliwości zarobkowych pozwanego, a ich uiszczanie nie powinno spowodować niedostatku obecnej rodziny D. A. (1) jeśli należycie wykorzysta swoje już posiadane możliwości i umiejętności zawodowe. Matematyczne, w sensie kwotowym, porównywanie wydatków i potrzeb obu rodzin (matki powodów i pozwanego) mija się z celem, gdyż istotne w niniejszej sprawie było ustalenie, czy nastąpił usprawiedliwiony wzrost potrzeb powodów oraz ustalenie możliwości majątkowym i zarobkowych pozwanego, a obie te kwestie wykazano powyżej.

Mając powyższe na uwadze na podstawie powołanych przepisów orzeczono jak w punkcie I, II i III wyroku. Rygor natychmiastowej wykonalności Sąd nadał na podstawie art. 333 § 1 pkt 1 kpc (pkt VI). O kosztach w pkt IV Sąd orzekł na podstawie art. 113.1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych z dnia 28 lipca 2005 roku (Dz.U. Nr 167, poz. 1398 z późn. zm).