Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 29 lipca 2015 roku

Sąd Rejonowy w Złotoryi III Wydział Rodzinny i Nieletnich

w składzie następującym :

Przewodniczący: SSR Jolanta Krutin

Protokolant : Barbara Jasińska

po rozpoznaniu w dniu 15 lipca 2015 roku w Z ł o t o r y i na rozprawie

sprawy z powództwa B. F.

przeciwko D. F.

o alimenty

I. oddala powództwo;

II. zasądza od powódki B. F. na rzecz pozwanego D. F. kwotę 60 złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

UZASADNIENIE

Powódka B. F. w pozwie z dnia 18 czerwca 2014 r. domagała się zasądzenia od pozwanego D. F. na swoją rzecz alimentów w wysokości po 500 zł miesięcznie, płatnych do 10-go dnia każdego kolejnego miesiąca, poczynając od dnia 1 stycznia 2014 r.. Ponadto wniosła o zabezpieczenie powództwa przez zobowiązanie pozwanego do zapłaty na swoją rzecz przez czas trwania postępowania kwoty po 500 zł miesięcznie. Wniosła też o zasądzenie od pozwanego na swoją rzecz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu podała, że od 18 czerwca 1983 r. była żoną pozwanego. Małżeństwo zostało rozwiązane przez rozwód z wyłącznej winy pozwanego D. F. wyrokiem Sądu Okręgowego w Legnicy z dnia 26 stycznia 2011 r. w sprawie (...).

W trakcie trwania małżeństwa powódka była osobą czynna zawodową. W czasie procesu rozwodowego zachorowała na nadciśnienie tętnicze i od 22 kwietnia 2011 r. wymaga leczenia farmakologicznego. Ujawniła się też u niej choroba G.- B., wole guzowate, nadczynność tarczycy. Była leczona jodem w szpitalu we W.. Obecnie wymaga dalszej opieki endokrynologicznej. Jest na liście pacjentów oczekujących na dalszą diagnostykę na maj 2016 r. Od 1 grudnia 1994 r. pracuje jako magazynier w Domu Dziecka w W.. Pracuje na cały etat, umowę ma zawartą na czas nieokreślony. Zarabia 2 161, 21 zł netto miesięcznie. Z wynagrodzenia tego egzekwowana jest przez komornika kwota 926,50 zł z tytułu zadłużenia jakie ma powódka wobec pozwanego w wysokości 70 317,50 zł. W wyniku podziału majątku po rozwodzie postanowieniem Sądu Rejonowego w Złotoryi z dnia 10 czerwca 2013 r. w sprawie (...) powódka została zobowiązana do spłaty pozwanemu kwoty 70 317,50 zł. Dodatkowo powódka uzyskuje wynagrodzenie z tytułu umowy zlecenia z (...) SA w kwocie 61,76 zł miesięcznie, które jest zajęte na poczet spłaty należności pozwanemu. Po potrąceniu pozostaje powódce kwota około 1270 zł na utrzymanie. Wydatki powódki w związku z zajmowanym mieszkaniem wynoszą około 500 zł miesięcznie. Na ubranie, jedzenie, środki higieny wydaje kwotę około 700 zł miesięcznie. Nie wystarcza powódce pieniędzy na leki, konsultacje medyczne i wypoczynek letni. Zaleca się jej zmianę klimatu na nadmorski w okresach wiosennych i jesiennych w związku z ujawnioną chorobą tarczycy. Niezbędne wydatki na ten cel wynoszą około 6000 zł. Z tytułu zasądzonego świadczenia po podziale majątku powódka przekazała pozwanemu kwotę 2000 zł poza postępowaniem egzekucyjnym. Pozwany pracuje i osiąga dochody w wysokości około 4000 zł netto miesięcznie. Uzyskuje też dochód z potrąceń komorniczych z wynagrodzenia powódki w kwocie 926,50 zł miesięcznie. Nie jest obciążony żadnymi zobowiązaniami. Posiada dwa samochody i motor, o wartości około 15 600 zł , udział w nieruchomości spadkowej o wartości 200 000 zł , w której zamieszkuje oraz udział w nieruchomości spadkowej zlokalizowanej w miejscowości I. B. o wartości około 20 000 zł. Pozwany mieszka z siostrą i jej mężem , nie ponosi kosztów zamieszkania, a zarobione pieniądze przeznacza tylko na swoje potrzeby. Obecnie powódka nie posiada wystarczających środków na swoje utrzymanie. Pożycza pieniądze od syna. W czasie małżeństwa głównie z dochodów pozwanego pokrywane były wydatki na utrzymanie mieszkania i bieżące potrzeby rodziny. Orzeczenie rozwodu w istotny sposób pogorszyło sytuację materialną powódki.

Postanowieniem Sądu Rejonowego Z. z dnia 7 lipca 2014 r. w sprawie (...) oddalono wniosek o zabezpieczenie powództwa.

Pozwany wniósł o oddalenie powództwa i zasądzenie od powódki kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Wyrokiem Sądu Okręgowego w Legnicy z dnia 26 stycznia 2012 r. w sprawie (...) rozwiązano przez rozwód małżeństwo stron B. F. i D. F. z winy pozwanego D. F..

Strony były małżeństwem przez 28 lat. Ze związku tego mają dwóch dorosłych i samodzielnych już w czasie wydania orzeczenia rozwodowego synów : R. i Ł..

Po rozwodzie postanowieniem Sądu Rejonowego w Złotoryi z dnia 10 czerwca 2013 r. w sprawie (...) , które uprawomocniło się w dniu 18 lipca 2013 r. dokonano podziału majtku wspólnego stron. Na wyłączną własność powódki przyznano lokal mieszkalny położony w W., przy ul. (...) o powierzchni 66,32 m ² o wartości 133 500 zł i ruchomości stanowiące wyposażenie tego mieszkania o łącznej wartości 12 880 zł oraz garaż wolnostojący na działce gruntu numer (...) położonej w W., przy ul. (...) o wartości 10 000 zł Natomiast na wyłączną własność pozwanego D. F. przyznano samochód osobowy marki O. (...) o numerze rejestracyjnym (...) o wartości 13 400 zł, samochód osobowy marki D. (...) o numerze rejestracyjnym (...) o wartości 1 500 zł, motocykl Jawa CZ 175 o wartości 700 zł . Ponadto zasądzono od powódki B. F. na rzecz pozwanego D. F. kwotę 70 317,50 zł tytułem wyrównania udziałów w majątku dorobkowym stron, płatną w terminie 6 miesięcy od dnia uprawomocnienia się orzeczenia w sprawie z odsetkami ustawowymi w razie opóźnienia w spłacie. Podziału dokonano uwzględniając wnioski powódki, chciała ona uzyskać na wyłączną własność przedmioty będące dotąd wspólną własnością stron i twierdziła, że jest w stanie dokonać spłaty na rzecz pozwanego tytułem wyrównania udziałów.

W dniu 31 lipca 2013 r. powódka dokonała darowizny na rzecz syna R. F. wszystkich składników majątkowych uzyskanych na wyłączną własność w wyniku podziału majątku po rozwodzie, których łączna wartość wynosiła 156 380 zł oraz zobowiązała R. F. do zaliczenia otrzymanej darowizny na schedę spadkową. R. F. darowiznę przyjął i ustanowił na rzecz powódki na darowanym mu lokalu mieszkalnym bezpłatną i dożywotnią służebność mieszkania polegającą na prawie korzystania z całego lokalu. Ponadto powódka i R. F. postanowili, że przedmioty umowy darowizny będą znajdowały się w posiadaniu powódki, jednakże z dniem 31 lipca 2013 r. przechodzą na R. F. wszelkie korzyści i ciężary związane z przedmiotami umowy. Powódka podała, że dokonała darowizny, bo chciała żeby mieszkanie było własnością dzieci, nie myślała o sprzedaży tego mieszkania, bo musi gdzieś mieszkać i ma do niego sentyment.

Powódka do 18 stycznia 2014 r. zobowiązana była zapłacić pozwanemu kwotę 70 317,50 zł z tytułu wyrównania udziałów w majątku dorobkowym stron. Nie zrobiła tego. Prowadzone było wobec niej postępowanie egzekucyjne. Od kwietnia 2014 r. z wynagrodzenia za pracę powódki potrącana była kwota 926,55 zł. Zajęte było również wynagrodzenie otrzymywane przez powódkę z (...). Ostatecznie w sierpniu 2014 r. B. F. spłaciła swoje zadłużenie wobec pozwanego. Podała, że pieniądze na to w kwocie 89 000 zł pożyczyła od przebywającego i pracującego w Anglii syna Ł.. Do 1 sierpnia 2021 r. ma oddać synowi tą pożyczkę. Jeszcze nic nie oddała. Zgromadziła jednak na ten cel w domu 1000 zł.

Powódka mieszka sama w mieszkaniu będącym własnością syna R.. Sama ponosi opłaty za utrzymanie tego mieszkania. Podatek od nieruchomości wynosi 72 zł rocznie. Opłata za energię wynosi 80 zł miesięcznie, za gaz 60 zł miesięcznie, za wywóz nieczystości 11 zł miesięcznie, za wywóz ścieków 20 zł miesięcznie, opłata na fundusz remontowy 100 zł miesięcznie. Opłat za wodę nie ponosi. Na opał na zimę wydaje około 2000 zł rocznie. Za telefon stacjonarny powódka płaci 50 zł miesięcznie, za abonament za telewizor 20 zł miesięcznie, za Cyfrowy P. płaci 19,90 zł miesięcznie, za Internet 69 zł miesięcznie.

Pozwany mieszkał z powódką w tym mieszkaniu przez czas małżeństwa i po rozwodzie do października 2013 r. Od sierpnia 2011 r. do lipca 2013 r. mieszkał ze stronami syn R. F.. Do 2006 r. mieszkał ze stronami w tym mieszkaniu syn Ł. F.. Od 2010 r. strony prowadziły odrębne gospodarstwa domowe. Przed rozwodem pozwany uiszczał 1/3 opłat za energię, większość opłat za utrzymanie mieszkania ponosiła powódka. Pozwany przez 20 lat małżeństwa płacił na utrzymanie rodziny. Od 2011 r. nie dawał pieniędzy, kupował jedzenie tylko dla siebie, nic nie kupował dla powódki, ani do domu. Środki czystości do domu kupowała powódka. Pozwany od 2004 r. z dwuletnią przerwą nadużywał alkoholu. Wyrokiem Sądu Rejonowego w Złotoryi z dnia 28 lipca 2006 r. w sprawie (...) warunkowo umorzono postępowanie karne na okres próby 2 lat wobec pozwanego D. F. oskarżonego o fizyczne i psychiczne znęcanie się nad powódką i synami od stycznia 2004 r. do 21 marca 2006 r.

Powódka B. F. ma obecnie 55 lat. Posiada wykształcenie średnie. Od 20 lat pracuje jako magazynier w Domu Dziecka w W.. Zarabia 2 161,21 zł netto miesięcznie. Gdy toczyła się sprawa o rozwód zarabiała 1972,81 zł netto średnio miesięcznie. Powódka uzyskuje też dochód z tytułu prowadzenia grupowych ubezpieczeń w (...) w kwocie 48,80 zł netto miesięcznie. Od 2008 r. do 2010 r. uzyskiwała dochód z pieczenia ciast w wysokości około 200 zł miesięcznie. Zrezygnowała z tego z powodu braku zamówień.

W 2013 r. uzyskała dochód w wysokości 42 969,87 zł , co daje 3580,82 zł miesięcznie. Powódka nie posiada żadnych oszczędności. Ma trzy konta (...) Bank (...), nie posiada żadnych pieniędzy na tych kontach. B. F. od 2011 r. pomaga syn R. robiąc zakupy, na które miesięcznie wydaje 200-300 zł. R. F. mieszka w J.. Jest oficerem policji. Na wyjazdy do niego powódka wydaje 15 zł miesięcznie.

Od 2011 r. powódka choruje na nadciśnienie tętnicze i nadczynność tarczycy. Na leki wydaje 100 zł średnio miesięcznie. Leczy się prywatnie u endokrynologa. Na wizytę wydaje 100 zł co dwa miesiące, na USG 50 zł co dwa miesiące, na badania laboratoryjne 34 zł co dwa miesiące, na dojazd na nie 15 zł co dwa miesiące, na dojazdy do dwóch lekarzy, u których się leczy do J. wydaje średnio 20 zł miesięcznie. Powódka podała, że na jedzenie wydaje około 500 zł miesięcznie, na ubrania i buty około 200 zł miesięcznie, na środki higieny i czystości około 200 zł miesięcznie. Potrzebne jej są pieniądze na spłatę pożyczki synowi i na wyjazd do sanatorium. Stara się o wyjazd do sanatorium. W ubiegłym roku złożyła wniosek o leczenie w sanatorium. Czeka na skierowanie z NFZ. Planuje też prywatny wyjazd do sanatorium, którego koszt szacuje na około 3000 zł. Powódka podała, że domaga się alimentów od pozwanego , bo pogorszyła się jej sytuacja.

Pozwany D. F. ma obecnie 51 lat. Posiada wykształcenie zawodowe. Od października 2013 r. mieszka z siostrą i jej mężem w domu jednorodzinnym położonym w W., przy ul. (...) , który był własnością jego matki. Matka zmarła. Matka pozwanego była również właścicielką działki rolnej położonej w miejscowości K. B. o powierzchni 1,3997 ha. Użytkuje ją obecnie rodzina pozwanego. Nie przeprowadzono postępowania o stwierdzenie nabycia spadku po matce pozwanego.

Pozwany opłaty za utrzymanie ponosi wspólnie z siostrą i szwagrem . Daje siostrze 900 zł miesięcznie na opłaty za mieszkanie i wszystkie media , wyżywienie. Nie wie ile wynoszą opłaty za utrzymanie domu. Ma w domu wydzielony pokój, korzysta ze wspólnej kuchni i łazienki. Od 13 czerwca 2014 r. pracuje na cały etat jako spawacz- ślusarz. Zarabia średnio 2200 zł netto miesięcznie. W okresie od 13 czerwca 2014 r. do 28 lutego 2015 r. zarobił 27 851,77 zł brutto, na co składało się wynagrodzenie zasadnicze, wynagrodzenie za nadgodziny, premia uznaniowa, wynagrodzenie za pracę w godzinach nocnych. W okresie od czerwca 2014 r. do 31 stycznia 2015 r. zarobił 19 139,49 zł netto, tj. 2 392,44 zł netto średnio miesięcznie. Umowę ma zawartą na czas określony do 12 września 2015 r. Pracuje w K.. Dojazd do pracy kosztuje go 500 zł miesięcznie. Oprócz dochodów z pracy nie ma żadnych dochodów. Wcześniej pracował przez około 11 lat jako spawacz w firmie (...) w K.. Umowę rozwiązano z powodu likwidacji zakładu pracy. Zarabiał tam około 2800 zł netto miesięcznie. W okresie od grudnia 2013 r. do maja 2015 r. zarobił tam łącznie 11 335,37 zł netto, tj. 1 889,22 zł netto średnio miesięcznie. W 2012 r. pozwany uzyskał dochód w wysokości 52 203,38 zł , co daje 4 3550,28 zł średnio miesięcznie. W 2013 r. pozwany uzyskał dochód w wysokości 49 099,75 zł , co daje 4 091,64 zł średnio miesięcznie. Pozwany szuka lepiej płatnej pracy w swoim zawodzie. Korzysta z samochodów , których stał się wyłącznym właścicielem w wyniku poddziału majątku po rozwodzie. Opłaca ubezpieczenie za samochód O. (...) w wysokości około 700 zł rocznie i za samochód osobowy marki D. (...) ubezpieczenie OC w wysokości 270 zł rocznie. W 2015 r. kupił garaż w W. za kwotę 2300 zł . Posiada oszczędności. Składają się na nie pieniądze, które uzyskał od powódki z tytułu wyrównania udziałów w majątku dorobkowym stron. Zamierza za te pieniądze kupić mieszkanie w K.. Nie posiada żadnego zadłużenia. Od 2008 r. choruje na cukrzycę, nadciśnienie tętnicze, zwyrodnienie stawów i kręgosłupa. Na leczenie wydaje 400 zł miesięcznie. Nie posiada żadnych osób na utrzymaniu. Koszt swojego miesięcznego utrzymania pozwany określił na kwotę 2000 zł miesięcznie. Podał, że składają się na to opłaty za utrzymanie mieszkania, za media, za jedzenie, za ubranie w wysokości 100-150 zł miesięcznie, dojazd do pracy w wysokości 500 zł miesięcznie.

dowód: akta Sądu Okręgowego w Legnicy, sygn. akt (...)

akta Sądu Rejonowego w Złotoryi (...)

przesłuchanie powódki / k. 167-169

przesłuchanie pozwanego /k. 181 verte—183 verte

zeznania świadka R. F. /k. 220 verte-221

wydruki z ksiąg wieczystych /k. 200-210

regulamin wynagradzania dla pracowników w (...) Sp. z o.o. /k. 189-191

zaświadczenia o dochodach pozwanego /k. 178, 126

zestawienie operacji na koncie bankowym pozwanego /k. 179-180

faktury VAT /k. 164-166, 42-44, 54-55, 58, 125

wyniki badań powódki / k. 162, 27-29, 32, 34-36, 124

rachunek nr (...) z 12.01.2015 r. /k. 161

zaświadczenia lekarskie powódki /k. 160, 26, 30, 31, 39, 122

karta porady specjalistycznej /k. 37-38

informacja z OW NFZ we W. /k. 158-159

świadectwo pracy pozwanego /k. 148-150

zaświadczenia lekarskie pozwanego /k. 147, 127

rozliczenia podatkowe pozwanego za 2012 i 2013 r. /k. 140-146

zaświadczenie o posiadaniu rachunku / k. 136

zaświadczenie o dochodach powódki i potrąceniach /k. 45-48, 111

dowody wpłat /k. 50-52

wypis z aktu notarialnego A numer (...) /k. 63-66

informacja z (...) /k. 53

dowody wpłat /k. 56, 61

blankiety wpłat/k. 57

decyzja Burmistrza Miasta W. /k. 59-60

oświadczenie /k. 62

rozliczenie podatkowe powódki za 2013 r. /k. 112-114

umowa pożyczki /k. 115

deklaracja o podatku od czynności cywilnoprawnych /k. 116-119

postanowienie Komornika z 12.08.2014 r. /k. 120

dowód wpłaty /k. 121

rachunek nr (...) /k. 123

umowy o pracę pozwanego /k. 128-129

Sąd zważył co następuje:

Powództwo nie zasługuje na uwzględnienie.

Podstawę zasądzenia alimentów od małżonka wyłącznie winnego rozkładu pożycia stanowi art. 60 § 1 kro ( stan niedostatku po stronie małżonka ubiegającego się o alimenty) oraz art. 60 § 2 kro ( istotne pogorszenie sytuacji materialnej małżonka niewinnego).

W myśl art. 60 § 2 kro jeżeli jeden z małżonków został uznany za wyłącznie winnego rozkładu pożycia , a rozwód pociąga za sobą istotne pogorszenie sytuacji materialnej małżonka niewinnego, sąd na żądanie małżonka niewinnego może orzec, że małżonek wyłącznie winny obowiązany jest przyczyniać się w odpowiednim zakresie do zaspokajania usprawiedliwionych potrzeb małżonka niewinnego, chociażby ten nie znajdował się w niedostatku.

Zgodnie z orzecznictwem Sądu Najwyższego orzeczenie rozwodu z winy jednego tylko z małżonków jest jednoznaczne z uznaniem go za wyłącznie winnego rozkładu pożycia w rozumieniu art. 60 kro i to także wtedy, gdy do rozkładu pożycia przyczyniły się inne okoliczności, nie zawinione przez żadnego z małżonków ( orzeczenie SN z 7.01. 1969 r., nr 10 poz. 179 ).

Rozwód stron orzeczony został z winy pozwanego D. F..

W wyroku rozwodowym nie zasądzono alimentów na powódkę, nie występowała ona z takim żądaniem.

Ze zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego wynika, że powódka osiąga dochody pozwalające na zaspokajanie jej usprawiedliwionych podstawowych potrzeb. Nie znajduje się zatem w niedostatku. Nie ma więc podstaw do zasądzenia na jej rzecz alimentów od pozwanego na podstawie art. 60 § 1 kro.

Zdaniem Sądu nie ma również podstaw do zasądzenia na rzecz powódki alimentów na podstawie art. 60 § 2 kro, gdyż nie nastąpiło istotne pogorszenie sytuacji materialnej powódki spowodowane rozwodem stron.

Po rozwodzie w sposób istotny zmieniła się sytuacja powódki, ale jest to spowodowane tylko i wyłącznie tym w jaki sposób powódka rozporządziła majątkiem uzyskanym po poddziale majątku stron po rozwodzie. Jak wynika z akt sprawy o podział majątku podziału dokonano uwzględniając wnioski powódki, chciała ona uzyskać na wyłączną własność przedmioty będące dotąd wspólną własnością stron i twierdziła, że jest w stanie dokonać spłaty na rzecz pozwanego tytułem wyrównania udziałów. Przed rozwodem powódka posiadała majątek. Była współwłaścicielką mieszkania wraz z wyposażeniem, garażu, dwóch samochodów i motoru tj. przedmiotów majątkowych o łącznej wartości 171 980 zł, czyli jej udziały miały wartość 85 990 zł. Po rozwodzie uzyskała na wyłączną własność przedmioty majątkowe o łącznej wartości 156 380 zł, ale żeby udziały po podziale majątku stron były równe została zobowiązana do spłaty pozwanemu 70 317,50 zł. Powódka wyzbyła się jednak całego uzyskanego majątku darując go synowi. Zostały jej natomiast zobowiązania wobec pozwanego. Pogorszenie sytuacji majątkowej powódki wynika więc z jej własnych działań. Nie ma żadnego uzasadnienia przyznanie powódce alimentów od pozwanego by mogła spłacać zadłużenie jakie zaciągnęła na spłacenie pozwanemu 70 317,50 zł tytułem wyrównania udziałów w majątku dorobkowym wyzbywając się wcześniej w formie darowizny całego swojego majątku. Należy również zauważyć , że zgodnie z umową darowizny z chwilą jej dokonania na syna stron R. F. przeszły wszelkie korzyści i ciężary związane z przedmiotami umowy. To on więc powinien pokrywać wydatki na remont mieszkania , w którym mieszka powódka, naprawę rzeczy w tym mieszkaniu, które otrzymał w umowie darowizny, opłacać podatek od nieruchomości, wydatki na fundusz remontowy i inne opłaty związane z utrzymaniem mieszkania, nie powódka. Można więc stwierdzić , że sytuacja powódki się poprawiła, bo od 31 lipca 2013 r. nie na niej spoczywa obowiązek regulowania wyżej wymienionych opłat, a to , że ich dokonuje wynika tylko i wyłącznie z tego jak się w tej mierze umówiła z synem. Natomiast przed rozwodem powódka ponosiła koszty utrzymania mieszkania i była razem z pozwanym zobowiązana do ich ponoszenia. Jakkolwiek twierdzenia stron i ich syna co do ponoszenia kosztów utrzymania mieszkania przed rozwodem stron są dość niejasne, nie budzi wątpliwości, że pozwany tylko częściowo ponosił opłaty za utrzymanie mieszkania, od co najmniej kilku lat przed rozwodem nie łożył na utrzymanie domu, strony prowadziły odrębne gospodarstwa domowe finansując swoje wydatki ze swoich dochodów. Powódka chorowała jeszcze przed orzeczeniem rozwodu i od kiedy strony prowadziły odrębne gospodarstwa domowe ze swoich dochodów ponosiła koszty leczenia. Sytuacja w tym zakresie nie uległa więc istotnej zmianie, bo teraz też powódka finansuje swoje wydatki na jedzenie, lekarstwa i inne potrzeby ze swoich dochodów, które w porównaniu z czasem gdy wydawany był wyrok rozwodowy nieznacznie wzrosły.

Mając powyższe na względzie nie ma zdaniem Sądu podstaw do zasądzenia na rzecz powódki alimentów od pozwanego podstawie art. 60 § 2 kro.

Z uwagi na to na podstawie art. 60 § 1i 2 kro orzeczono jak punkcie I wyroku.

Orzeczenie o kosztach postępowania wydano na podstawie art. 98 kpc i § 7 ustęp 1 punkt 11 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu oraz ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz. U. z 2005 roku, nr 167, poz. 1398).