Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 22 listopada 2017 r.

Sąd Okręgowy - Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Legnicy

w składzie:

Przewodniczący: SSO Mirosława Molenda-Migdalewicz

Protokolant: star. sekr. sądowy Katarzyna Awsiukiewicz

po rozpoznaniu w dniu 22 listopada 2017 r. w Legnicy

sprawy z wniosku H. P.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L.

o wysokość emerytury

na skutek odwołania H. P.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L.

z dnia 30 czerwca 2017 r.

znak (...)

oddala odwołanie

SSO Mirosława Molenda-Migdalewicz

Sygn. akt V U 578/17

UZASADNIENIE

Decyzją z 30 czerwca 2017r.- znak (...) - Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L. odmówił przeliczenia emerytury wnioskodawczyni H. P. .

W uzasadnieniu decyzji organ rentowy wskazał , że w sprawie H. P. składając wniosek o ponowne przeliczenie emerytury nie przedłożyła żadnych nowych dowodów i nie ujawniła nowych okoliczności , które istniały przed wydaniem decyzji o przyznaniu świadczenia , które miały wpływ na jego wysokość . Tym samym nie zaistniały okoliczności wskazane w art. 114 ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych ( Dz.U. z 2016r. , poz. 887 z późniejszymi zmianami ) .

Dodatkowo w uzasadnieniu decyzji organ rentowy wskazał , że nie przyjęto za okres zatrudnienia jako agenta od 15 maja 1985r. do 13 lipca 1990r. w (...) Spółdzielni (...) w G. kwot minimalnego wynagrodzenia , gdyż brak było podstaw prawnych do przeliczenia w taki sposób podstawy wymiaru emerytury wnioskodawczyni .

Z kolei za okres zatrudnienia w Przedsiębiorstwie (...) w N.od 02 sierpnia 1967r. do 22 lutego 1974r. nie można ustalić wynagrodzenia wnioskodawczyni w wysokości wg stawek godzinowych z angaży , gdyż nie zachowały się wykazy faktycznie przepracowanych godzin pracy na określonym stanowisku .

Odwołania od decyzji złożyła H. P. , wnosząc o jej zmianę poprzez ponowne przeliczenie emerytury i wliczenia do podstawy wymiaru emerytury minimalnego wynagrodzenia pracowniczego za okres od 15 maja 1985r. do 13 lipca 1990r., kiedy wnioskodawczyni miała podpisana umowę agencyjną z (...) w G. .

Skarżąca twierdziła , że miała w tym czasie odprowadzała składki na ubezpieczenia społecznego , czego dowodem są kalkulacje przedstawione za lata 1986-1987.

Dodatkowo wnioskodawczyni domagała się wliczenia do podstawy wymiaru emerytury wynagrodzenia wyliczonego przez organ rentowy na podstawie angaży i ustawowego wymiaru czasu pracy w sprawie VU 322/17 dotyczącego okresu zatrudnia wnioskodawczyni za lata 1967-1974 .

Organ rentowy w odpowiedziach na te odwołania wniósł o ich oddalenie, argumentując tak jak w skarżonej decyzji.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny sprawy :

Wnioskodawczyni H. P. , ur. (...), miała ustalone od dnia 01 listopada 2005r. prawo do emerytury na podstawie decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w L. z dnia 05 grudnia 2005r. – znak (...) .

Do ustalenia podstawy wymiaru emerytury przyjęto wynagrodzenie , które stanowiło podstawę wymiaru składek z 10 lat kalendarzowych tj. od stycznia 1995r. do grudnia 2004r. , za które WWPW wynosił 55,83%.

Do ustalenia wysokości emerytury organ rentowy uwzględnił łącznie 26 lat i 7 miesięcy ( tj. 319 miesięcy ) okresów składkowych oraz 3 lata i 7 miesięcy ( tj. 43 miesiąc) okresów nieskładkowych .

Do okresów składkowych wliczono okresy zatrudnienia:

- od 02 sierpnia 1967r. do 09 października 1974r.( 07 lat 02 miesiące i 09 dni ) w Przedsiębiorstwie (...) w N.,

- od 15 maja 1985r. do 13 lipca 1990r. ( 05 lat i 02 miesiące ) zatrudnienie jako agenta na podstawie umowy agencyjnej z (...) w G. .

Kolejną decyzją z dnia 07 marca 2007r. – znak (...) – przeliczył emeryturę wnioskodawczyni poprzez doliczenie stażu pracy od 01 listopada 2005r. do 30 listopada 2005r. i od 01 lutego 2006r. do 31 stycznia 2007r.

Do obliczenia wysokości emerytury zwiększone zostały okresy składkowe do łącznej wysokości 27 lat i 8 miesięcy ( 332 miesiące ).

Do ustalenia podstawy wymiaru emerytury nadal organ rentowy przyjął wynagrodzenie , które stanowiło podstawę wymiaru składek z 10 lat kalendarzowych tj. od stycznia 1995r. do grudnia 2004r. , za które WWPW wynosił 55,83%.

W dniu 05 sierpnia 2008r. H. P. złożyła wniosek o przeliczenie emerytury poprzez uwzględnienie za okres zatrudnienia od 02 sierpnia 1967r. do 09 października 1974r. w Przedsiębiorstwie (...) w N.– wynagrodzenia ustalonego na podstawie angaży dołączonych do wniosku .

Decyzją z dnia 07 sierpnia 2008r. ZUS Oddział w L. odmówił przeliczenia emerytury na podstawie angaży dołączonych do wniosku z dnia 05 sierpnia 2008r. W angażach wynagrodzenie ustalone zostało według stawki godzinowej , a w aktach osobowych brak było wykazu ilości godzin jakie wnioskodawczyni przepracowała w okresie zatrudnienia w Przedsiębiorstwie (...) w N. .

Na wniosek H. P. ZUS Oddział w L. przeliczał emeryturę poprzez doliczenie stażu pracy w decyzjach z dnia: 28 sierpnia 2008r. , 09 września 2009r.

Do ustalenia podstawy wymiaru emerytury nadal organ rentowy przyjął wynagrodzenie , które stanowiło podstawę wymiaru składek z 10 lat kalendarzowych tj. od stycznia 1995r. do grudnia 2004r. , za które WWPW wynosił 55,83%.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L. decyzja z dnia 07 września 2009r. – znak (...)– ustalił wysokość kapitału początkowego na dzień 01 stycznia 1999r. w kwocie 88620,18 zł .

Podstawę wymiaru kapitału początkowego oraz wskaźnik wysokości obliczono poprzez przyjęcie przeciętnej podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne 10 kolejnych lat kalendarzowych od 01 stycznia 1989r. do 31 grudnia 1998r. Wskaźnik podstawy wymiaru kapitału początkowego ustalono w wysokości 43,82% .

Decyzją z dnia 19 listopada 2009r. – znak (...) – rozpoznając wniosek z dnia 28 sierpnia 2009r. – organ rentowy przyznał wnioskodawczyni prawo do emerytury od 28 sierpnia 2009r. tj. od daty złożenia wniosku o przyznanie emerytury w wieku 60 lat .

Wysokość emerytury wyliczona została zgodnie z art. 26 ustawy emerytalnej i wynosiła 1045,24zł brutto .

Wnioskodawczyni wypłacana była emerytura wyliczona decyzją z dnia 19 listopada 2009r. – jako świadczenie korzystniejsze .

Kolejnymi decyzjami ZUS Oddział w L. przeliczył H. P. kapitał początkowy i emeryturę określając jej wysokość na kwotę brutto 1337,14zł ( decyzja z dnia 22 września 2015r. – rozpoznająca wniosek z dnia 15 czerwca 2015r. ) i kwotę brutto 1344,00zł ( decyzja z dnia 17 listopada 2016r. – rozpoznająca wniosek z dnia 04 listopada 2016r.) .

Decyzje o ustaleniu wysokości emerytury z dnia 22 września 2015r. poprzedziło wydanie decyzji o ponownym ustaleniu kapitału początkowego , w której podstawę wymiaru kapitału początkowego oraz wskaźnik wysokości obliczono poprzez przyjęcie przeciętnej podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne 10 kolejnych lat kalendarzowych od 01 stycznia 1989r. do 31 grudnia 1998r. Wskaźnik podstawy wymiaru kapitału początkowego ustalono w wysokości 44,64% .

Dnia 16 lutego 2017r. ZUS Oddział w L. wydał decyzję o odmowie prawa do przeliczenia kapitału początkowego i przeliczenia emerytury poprzez wliczenia do podstawy wymiaru emerytury wynagrodzenia wyliczonego na podstawie angaży za okres zatrudnienia w Przedsiębiorstwie (...) w N. .

W uzasadnieniu wskazano argumenty jak w decyzji z dnia 07 sierpnia 2008r.

Odwołanie od tej decyzji złożyła wnioskodawczyni , a postępowanie w sprawie prowadzone było pod sygnaturą VU 322/17.

Wykonując zarządzenie sądu organ rentowy dokonał wyliczenia hipotetycznej wysokości kapitału początkowego i emerytury wnioskodawczyni poprzez wliczenie stawek z angaży za okres zatrudnienia w Przedsiębiorstwie (...) w N. :

- od 02 sierpnia 1967r. do 31 marca 1969r. – 5,20zł za godzinę ,

- od 01 marca 1971r. do 28 lutego 1973r. – 11 zł na godzinę ,

- od 01 marca 1973r. do 30 kwietnia 1973r. – 8 zł na godzinę ,

- od 01 maja 1973r. do 22 lutego 1974r. – 8,50 zł na godzinę ,

Kwota tak ustalonych hipotetycznych wynagrodzeń przy przyjęciu ustawowego wymiaru czasu pracy obowiązującego w powyższym okresie wynosiła :

- za 1967r. – 5054,40zł ,

- za 1968r. – 12188,80zł ,

- za 1969r. – 13562,40zł ,

- za 1970r. – 14076,00zł ,

- za 1971r. – 23958,00zł,

- za 1972r. - 25718,00zł,

- za 1973r. – 20638,00zł,

- za 1974r. – 2941,00zł

Ustalony hipotetyczny kapitał początkowy wynosiłby 93410,46zł przy wskaźniku wysokości podstawy wymiaru kapitału początkowego ustalonego z 10 lat najkorzystniejszych 1967-1976- 46,88% .

Hipotetyczna wysokość emerytury od 01 lutego 2017r. – 1363,67zł , a od 01 marca 2017r. – 1373,67zł .

W piśmie z dnia 22 maja 2017r. pełnomocnik wnioskodawczyni cofnął odwołanie od decyzji z dnia 16 lutego 2017r.

W konsekwencji sąd postanowieniem z dnia 29 maja 2017r. umorzył postępowanie w sprawie .

W piśmie z dnia 05 czerwca 2017r. H. P. wskazała , iż cofnęła odwołanie w sprawie , gdyż w jej ocenie korzystniejszym dla niej będzie zamiast stawki godzinowej wyliczonej na podstawie angaży dotyczących zatrudnienia w Przedsiębiorstwie (...) w N. – wliczenie wynagrodzenia od podstawy , od której były odprowadzane składki na ubezpieczenia społeczne za okres pracy jako agenta (...)w G. . Jednakże w powyższym piśmie złożyła wniosek o wliczenie do podstawy wymiaru kapitału początkowego i wyliczenia emerytury - hipotetycznego wyliczenia wynagrodzenia wg stawki godzinowej za okres od 02 sierpnia 1967r. do 22 lutego 1974r. , poczynionego w sprawie VU 322/17.

W następstwie powyższego wniosku wydana została zaskarżona decyzja.

dowód :

- akta emerytalne tom II k: 13-15,37-40,45-54,80,107; tom III 1,99,114,118,136-141,154,159,168,

- akta o ustalenie kapitału początkowego .

Od 15 maja 1985r. do 13 lipca 1990r. H. P. pracowała jako agent w (...) Spółdzielni (...) w G. .

W dniu 16 maja 1985r. zawarta została z H. i J. P. umowa o prowadzenie na warunkach zlecenia placówki (...) w G. na dworcu kolejowym .

W dniu 01 września 1985r. została podpisana kolejna umowa o prowadzenie tego punktu (...) tylko przez wnioskodawczynię H. P. jako agenta na podstawie umowy zlecenia z (...) w G. .

Dnia 1 listopada 1986r. i 1 października 1987r. (...) Spółdzielnia (...) w G. zawarła z H. i J. P. – jako agentami - umowy o prowadzenie punktu (...) w G. przy ul. (...)w G. - na podstawie umowy zlecenia .

W tym punkcie (...)był zatrudniany pracownik .

Wnioskodawczyni prowadziła też w okresie wakacji letnich– jako agent- bufet w Ośrodku (...) w L. - na podstawie umów zlecenia zawartych z (...) w G. dnia 15 maja 1987r.

Punkt (...) wnioskodawczyni prowadziła od 25 czerwca 1987r. do 15 września 1987r. , kiedy był zamknięty punkt (...) przy (...)w G. w związku z pracami związanymi z rozbudową znajdującej się w pobliżu poczty .

Zgodnie z zawartymi umowami na warunkach zlecenia o prowadzenie punktów gastronomicznych agent zobowiązany był do wpłacania na rzecz zleceniodawcy (...)kwoty zryczałtowanej odpłatności , która określona była w kalkulacji , stanowiącej załącznik do umowy i była kwotą niezależną od osiąganych obrotów .

dowód :

- akta agenta H. P. z (...)w G. ,

- kalkulacje finansowe za okres od 01.09.1986r. do 31.10.1986r. i i za okres od 01.10.1987r. do 31.12.1987r. z punktu sprzedaży przy ul. (...)w G. składane przez agentów J. i H. P. k.17-20 ,

- przesłuchanie wnioskodawczyni na rozprawie w dniu 22.11.2017r. k.43 00:14:16 – 00:28:28 .

Sąd zważył co następuje :

Odwołanie jest nieuzasadnione.

Zgodnie z treścią art. 173 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych Dz.U.2016.887), dla ubezpieczonych urodzonych po dniu 31 grudnia 1948 r., którzy przed dniem wejścia w życie ustawy opłacali składki na ubezpieczenie społeczne lub za których składki opłacali płatnicy składek, ustala się kapitał początkowy. Kapitał początkowy stanowi równowartość kwoty obliczonej według zasad określonych w art. 174 pomnożonej przez wyrażone w miesiącach średnie dalsze trwanie życia ustalone zgodnie z art. 26 ust. 3 dla osób w wieku 62 lat (ust. 2). Wartość kapitału początkowego ustala się na dzień wejścia w życie ustawy (ust. 3).

W myśl art. 174 ust. 1 cyt. ustawy, kapitał początkowy ustala się na zasadach określonych w art. 53, z uwzględnieniem ust. 2–12. 2. Przy ustalaniu kapitału początkowego przyjmuje się przebyte przed dniem wejścia w życie ustawy: 1) okresy składkowe, o których mowa w art. 6; 2) okresy nieskładkowe, o których mowa w art. 7 pkt 5; 3) okresy nieskładkowe, o których mowa w art. 7 pkt 1–3 i 6–12, w wymiarze nie większym niż określony w art. 5 ust. 2. Przy ustalaniu kapitału początkowego do okresów, o których mowa w art. 7 pkt 5 stosuje się art. 53 ust. 1 pkt 2.

Stosownie do art. 53 ust. 1 ww. ustawy emerytalnej, emerytura wynosi: 1) 24% kwoty bazowej, o której mowa w art. 19, z zastrzeżeniem ust. 3 i 4, oraz 2) po 1,3% podstawy jej wymiaru za każdy rok okresów składkowych, 3) po 0,7% podstawy jej wymiaru za każdy rok okresów nieskładkowych – z uwzględnieniem art. 55.

W rozpoznawanej sprawie ubezpieczona kwestionowała zarówno wysokość kapitału początkowego ustalonego w kolejnych decyzjach ZUS, jak i związaną z tym wysokość emerytury. Zasadniczą kwestią sporną, która rzutowała zarówno na wysokość kapitału początkowego, jak i w konsekwencji na wysokość świadczenia wnioskodawczyni, były jej zarobki z okresu zatrudnienia od 15 maja 1985r. do 13 lipca 1990r, które - jej zdaniem- należało ustalić w oparciu przedłożono kalkulacje finansowe przedłożone dla (...)w G. za okres od 01 września 1986r. do 31 października 1986r. i za okres od 01 października 1987r. do 31 grudnia 1987r. z punktu sprzedaży przy ul. (...)w G. , a za pozostałe okresy , za które nie przedstawiono kalkulacji na podstawie minimalnego wynagrodzenia pracowniczego obowiązującego w wyżej wymienionym spornym okresie .

Zgodnie z treścią § 21 ust. 1 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 11 października 2011 r. w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno-rentowe (Dz.U.2011.237.1412), środkiem dowodowym stwierdzającym wysokość wynagrodzenia, dochodu, przychodu oraz uposażenia przyjmowanego do ustalenia podstawy wymiaru emerytury lub renty są zaświadczenia pracodawcy lub innego płatnika składek, legitymacja ubezpieczeniowa lub inny dokument, na podstawie którego można ustalić wysokość wynagrodzenia, dochodu, przychodu lub uposażenia.

Materiał dowodowy zgromadzony w niniejszym postępowaniu, w tym przede wszystkim wyjaśnienia wnioskodawczyni oraz kserokopie dokumentów (kalkulacje finansowe składane do (...)w G. )– potwierdza jedynie fakt i okres podlegania ubezpieczeniu społecznemu – co organ rentowy uwzględnił przy ustalaniu prawa i wysokości emerytury wnioskodawczyni. Nie może jednak stanowić podstawy do ustalenia podstawy wymiaru składek za okres lat 1985-1990. Wskazane w przedłożonych dokumentach wartości opłaconych składek na ubezpieczenie społeczne dotyczą w większości przypadków dwóch osób, a czasami nawet zatrudnionego w bliżej nieokreślonym czasie pracownika. Ich wysokość jest również zróżnicowana z przyczyn jakich nie zdołano ustalić w przeprowadzonym postępowaniu w niniejszej sprawie . To uniemożliwia zindywidualizowanie faktycznej podstawy wymiaru składek w odniesieniu do wnioskodawczyni. Przedstawione kalkulacji finansowe to jedynie przybliżone, planowane, a następnie weryfikowane po zakończeniu określonego przedziału czasu – dane służące do określenia przewidywanych zobowiązań na rzecz spółdzielni. Nie jest możliwe na ich podstawie ustalenie faktycznie osiąganego i podlegającego „oskładkowaniu” przychodu wnioskodawczyni.

Z samych postanowień umownych – wskazanych w ustaleniach faktycznych niniejszego uzasadnienia – wynika , że agent zobowiązany był do wpłacania na rzecz zleceniodawcy (...)kwoty zryczałtowanej odpłatności , która określona była w kalkulacji stanowiącej załącznik do umowy i była kwotą niezależną od osiąganych obrotów .

Ponadto z akt ubezpieczeniowych wynika , że w okresie od 15 maja 1985r. do 13 lipca 1990r. (...)opłacał składki na ubezpieczenia społeczne za agentów , ale według deklaracji zbiorczej – nie wskazując indywidualnej podstawy wymiaru składek .

Po przeanalizowaniu materiału dowodowego sprawy sąd uznał , że ZUS O/ L.- stosując powołane w niniejszym uzasadnieniu przepisy-prawidłowo zaliczył H. P. do stażu pracy , a w konsekwencji do wysokości emerytury okres zatrudnienia w Przedsiębiorstwie (...) w N.od 02 sierpnia 1967r. do 22 lutego 1974r. Nie może jednak stanowić podstawy do ustalenia podstawy wymiaru składek za okres lat 1967-1974 . Nie jest wiążące bowiem dla organu rentowego hipotetyczne wyliczenia kapitału początkowego poczynione jedynie na podstawie angaży znajdujących się w aktach osobowych w sprawie VU 322/17 . Wyżej wymieniona sprawa została zakończona cofnięciem odwołania od decyzji z dnia 16 lutego 2017r. i umorzeniem postępowania sadowego . W konsekwencji decyzja z dnia 16 lutego 2017r. ustalająca wartość kapitału początkowego i wysokość emerytury wnioskodawczyni stała się ostateczna .

W niniejszym postępowaniu - przedstawione w ustaleniach faktycznych hipotetyczne wyliczenia kapitału początkowego i wysokości emerytury – wbrew twierdzeniom skarżącego nie pozwala na ustalenie podstawy wymiaru składek na podstawie tylko angaży i ustawowego wymiaru czasu pracy w spornym okresie . Decydujące znaczenie w sprawie ma fakt , ze wnioskodawczyni nie przedstawiła żadnych dowodów osobowych i z dokumentów na okoliczność ustalenia ilości godzin pracy w okresie od 02 sierpnia 1967r. do 22 lutego 1974r. , przerw w zatrudnienia , nieobecności w pracy usprawiedliwionych lub nieusprawidliwonych , urlopów bezpłatnych itp.

Reasumując , Sąd uznał, iż zaskarżona decyzje jest prawidłowe. Dlatego też, na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 oddalił odwołanie wnioskodawczyni.