Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 7 stycznia 2016 r.

Sąd Okręgowy - Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Legnicy

w składzie:

Przewodniczący: SSO Andrzej Marek

Protokolant: star. sekr. sądowy Justyna Alfawicka

po rozpoznaniu w dniu 7 stycznia 2016 r. w Legnicy

sprawy z wniosku J. N.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L.

o emeryturę

na skutek odwołania J. N.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L.

z dnia 20 kwietnia 2015 r.

znak (...)

zmienia decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L. z dnia 20 kwietnia 2015 r. znak (...) w ten sposób, że przyznaje wnioskodawcy J. N. prawo do emerytury od dnia 24 kwietnia 2015 r.

sygn . akt VU 528/15

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 20 kwietnia 2015 r., znak (...), Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L. odmówił wnioskodawcy J. N. prawa do emerytury, podając, że wnioskodawca nie osiągnął przepisanego wieku emerytalnego, jest członkiem OFE i nie złożył wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku OFE za pośrednictwem ZUS na dochody budżetu państwa, nie wykazał przynajmniej 25-letniego okresu składkowego i nieskładkowego, ani nie udowodnił wymaganych 15 lat pracy w warunkach szczególnych lub szczególnym charakterze.

Wnioskodawca wniósł od powyższej decyzji odwołanie, domagając się doliczenia do ogólnego stażu pracy okres jego zatrudnienia w okresie od 1 stycznia 1990 r. do 31 marca 1990 r. Domagał się nadto zaliczenia mu jako okresu pracy w warunkach szczególnych zatrudnienia na stanowisku traktorzysty w Spółdzielni (...) w P., (...) Spółdzielni (...)w R., (...) Gospodarstwie (...) w K. – Zakładzie (...) w L. i Zakładzie (...) w P., w Spółdzielni (...)w P. oraz w Spółdzielni (...) w K..

W odpowiedzi na powyższe odwołanie Zakład Ubezpieczeń Społecznych wniósł o jego oddalenie, argumentując, jak w zaskarżonej decyzji.

Decyzją z dnia 28 lipca 2015 r., znak (...), Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L. odmówił wnioskodawcy J. N. prawa do emerytury, podając, że wnioskodawca jest członkiem OFE i nie złożył wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku OFE za pośrednictwem ZUS na dochody budżetu państwa, a nadto nie udowodnił wymaganych 15 lat pracy w warunkach szczególnych lub szczególnym charakterze, a jedynie 3 lata, 6 miesięcy i 26 dni takiej pracy. Organ rentowy powyższą decyzją zmienił decyzję z dnia 3 czerwca 2015 r., odmawiającej wnioskodawcy prawa do emerytury w zakresie ustalenia szczególnego stażu pracy.

Wnioskodawca wniósł od powyższej decyzji odwołanie, domagając się doliczenia do szczególnego stażu pracy pełnych okresów jego zatrudnienia na stanowisku traktorzysty u pracodawców wymienionych w odwołaniu od decyzji z dnia 20 kwietnia 2015 r.

W odpowiedzi na powyższe odwołanie Zakład Ubezpieczeń Społecznych wniósł o jego oddalenie, argumentując, jak w zaskarżonej decyzji.

Zarządzeniem z dnia 31 sierpnia 2015 r. sprawy z odwołań wnioskodawcy od obu w.w. decyzji zostały połączone do wspólnego rozpoznania i rozstrzygnięcia w niniejszej sprawie (k. 33).

Sąd ustalił, co następuje:

Wnioskodawca J. N. ur. dnia (...)60 lat ukończył z dniem (...) Był członkiem OFE i dnia 10 sierpnia 2015 r. złożył wniosek o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem ZUS, na dochody budżetu państwa.

Pierwszy wniosek o emeryturę złożył dnia 9 kwietnia 2015 r.

Rozpoznając powyższy wniosek, decyzją z dnia 20 kwietnia 2015 r., znak (...), Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L. odmówił wnioskodawcy J. N. prawa do emerytury, z powodu niespełnienia żadnych warunków do przyznania świadczenia, w tym z powodu nieudowodnienia żadnego okresu pracy w warunkach szczególnych. Organ rentowy ustalił nadto sumaryczny ogólny staż ubezpieczeniowy wnioskodawcy na 24 lata, 11 miesięcy i 24 dni.

W związku ze złożeniem przez wnioskodawcę nowych dokumentów, decyzją z dnia 3 czerwca 2015 r. organ rentowy wydał ponowną decyzje odmowną, ustalając, że udowodniony przez wnioskodawcę łączny wymiar okresów składkowych i nieskładkowych wynosi 25 lat, 2 miesiące i 24 dni, a wnioskodawca nie wykazał żadnego okresu pracy w warunkach szczególnych.

Po przedłożeniu kolejnych nowych dokumentów przez wnioskodawcę dnia 2 lipca 2015 r., organ rentowy decyzją z dnia 28 lipca 2015 r. zmienił w.w. decyzję z dnia 3 czerwca 2015 r., w dalszym ciągu odmawiając prawa do emerytury, z powodu nie spełnienia przesłanki wykazania co najmniej 15 lat szczególnego stażu ubezpieczeniowego. ZUS zaliczył wnioskodawcy jako staż pracy w warunkach szczególnych okres jego zatrudnienia w(...) Sp. z o.o. w wymiarze 3 lat, 6 miesięcy i 26 dni, na podstawie świadectwa pracy w warunkach szczególnych z dnia 22 maja 2015 r.

Dowód: - w aktach emerytalnych ZUS: decyzje- k. 9, 15,24;

- w aktach sądowych: kopia wniosku z dn. 10.08.2015 r. – k. 32.

We wszystkich spornych okresach zatrudnienia wnioskodawca stale i w pełnym wymiarze czasu pracy pracował jako traktorzysta.

Prawo jazdy ciągnikowe wnioskodawca uzyskał dnia 16 kwietnia 1974 r.

Początkowona stanowisku traktorzysty był zatrudniony w Spółdzielni (...)w P., w okresie od 27 lipca 1974 r. do 31 maja 1979 r. (2 lata, 5 miesięcy i 15 dni).

W okresie od 25 stycznia 1975 r. do 16 grudnia 1976 r. (1 rok, 10 miesięcy i 23 dni) był nieobecny w pracy z powodu odbywania zasadniczej służby wojskowej. Po zwolnieniu ze służby dnia 16 grudnia 1975 r., powrócił do pracy u w.w. pracodawcy dnia 17 grudnia 1976 r.

Od dnia 6 czerwca 1979 r. do 31 grudnia 1980 r. (1 rok, 6 miesięcy i 25 dni) wnioskodawca był traktorzystą w (...)Spółdzielni (...) w R..

Okres od 7 stycznia 1981 r. do 31 lipca 1988 r. (7 lat, 6 miesięcy i 25 dni) wnioskodawca przepracował jako traktorzysta na podstawie umowy o prace zawartej z (...)Gospodarstwem (...) w K. – Zakładem (...) w L., a następnie – od dnia 28 października 1988 r. do 31 grudnia 1988 r.(2 miesiące i 4 dni) w (...) Gospodarstwie (...) w K. – Zakładzie (...) w P..

Od 9 stycznia 1989 r. do 31 marca 1990 r. (1 rok, 2 miesiące i 23 dni) pracę traktorzysty wnioskodawca wykonywał ponownie na rzecz Spółdzielni (...) w P..

Od 1 kwietnia 1990 r. do 15 kwietnia 1994 r. (4 lata i 14 dni) J. N. był traktorzystą w Spółdzielni (...) w K. z siedzibą w S..

Wnioskodawca nie był członkiem w.w. (...). Zmiany jego pracodawców wynikały z ciągłych przekształceń (...)w K. i P., zaś jego obowiązki we wszystkich wyżej wskazanych okresach zatrudnienia nie zmieniały się. Polegały one niezmiennie na typowych pracach polowych z użyciem ciągnika oraz pracach transportowych. W miesiącach zimowych wykonywał usługi transportowe przy użyciu ciągnika, na które było w tym okresie duże zapotrzebowanie. Transportował głównie zwierzęta, pasze, zboże, nawozy, opał.

Dowód: -kopia akt osobowych z okresu zatrudnienia wnioskodawcy w: (...) Gospodarstwie(...) w P. Zakład (...) Lisowice w latach 1981-1988 i (...) Gospodarstwie (...) w K. Zakład (...) w P. w okresie od 28.10.1988 r. do 31.12. 1988 r.;

- akta osobowe wnioskodawcy ze Spółdzielni (...) w P. w latach 1974-1990 ;

- kserokopia legitymacji ubezpieczeniowej wnioskodawcy z (...)Gospodarstwa (...) w L. - k. 71-72;

- kserokopia zaświadczenia z (...)Spółdzielni (...) w L. - k. 73;

- kserokopia zaświadczenia z Archiwum (...) Związku (...) w L. i zaświadczenia o zatrudnieniu i wynagrodzeniu - k.75-76;

- zeznania świadków: Z. G. – e-protokółod 00:02:52,W. Ł. – e-protokół od 00:06:21, M. W. – e-protokół od 00:16:50, H. S. – e-protokół od 00:19:43, J. Z. – e-protokół od 00:26:06;

- przesłuchanie wnioskodawcy: e-protokół od 00:29:05.

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z treścią art. 184 ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32 wskazanej ustawy, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy, tj. w dniu 1 stycznia 1999r. (art. 196) osiągnęli okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, wymagany w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 65 lat - dla mężczyzn oraz okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27, tj. 25 lat dla mężczyzn. Emerytura, o której mowa, przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego albo złożenia wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa.

Zgodnie zaś z dyspozycją art. 32 ust. 1 ustawy emerytalnej, ubezpieczonym urodzonym przed dniem 01 stycznia 1949r., będącym pracownikami, o których mowa w ust. 2-3, zatrudnionymi w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, przysługuje emerytura w wieku niższym niż określony w art. 27 pkt 1. Wiek emerytalny, o którym mowa we wskazanym artykule, rodzaje prac lub stanowisk oraz warunki, na podstawie których osobom zatrudnionym w szczególnych warunkach przysługuje prawo do emerytury, ustala się na podstawie przepisów dotychczasowych, tj. rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. Z dyspozycji § 4 ust. 1 tego rozporządzenia wynika, że pracownik, który wykonywał prace w szczególnych warunkach, wymienione w wykazie A, nabywa prawo do emerytury, jeżeli spełnia łącznie następujące warunki: osiągnął wiek emerytalny wynoszący 60 lat dla mężczyzn, ma okres zatrudnienia 25 lat, w tym co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach. Przy czym, zgodnie z § 2 ust. 1 i 2 rozporządzenia okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w rozporządzeniu są okresy, w których praca w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy.

Dla oceny czy konkretna praca była pracą wykonywaną w szczególnych warunkach decydujące znaczenie ma nie sama nazwa zajmowanego stanowiska a czynności w jej ramach faktycznie wykonywane. Do kognicji Sądu należy zatem samodzielne ustalenie, jakie prace wykonywał wnioskodawca i czy prace te należy zaliczyć do prac w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. W postępowaniu przed sądami pracy i ubezpieczeń społecznych, wnioskodawca może udowadniać okoliczności mające wpływ na prawo do świadczeń lub ich wysokość wszelkimi środkami dowodowymi, przewidzianymi w kodeksie postępowania cywilnego (por. wyrok SN z dnia 02.02.1996 r., II URN 3/95, OSNAP 1996/16/239).

W niniejszej sprawie jedyną kwestią sporną było wykazanie przez wnioskodawcę co najmniej 15-letniego stażu pracy w warunkach szczególnych. Pozostałe przesłanki dotyczące ogólnego stażu pracy, jak i osiągnięcia wymaganego wieku emerytalnego przez ubezpieczonego i jego członkostwa w OFE stały się do czasu wydania wyroku niesporne.

Po przeprowadzeniu postępowania dowodowego w sprawie Sąd Okręgowy uznał, że wnioskodawca na dzień 1 stycznia 1999 r. istotnie legitymuje się co najmniej 15-letnim okresem pracy w warunkach szczególnych.

Zdaniem Sądu, do niekwestionowanego przez organ rentowy szczególnego stażu pracy w wymiarze 3 lat, 6 miesięcy i 26 dni, należało zaliczyć także wszystkie wskazywane w odwołaniuokresy zatrudnienia wnioskodawcy na stanowisku traktorzysty, tj. okresy: od 27 lipca 1974 r. do 31 maja 1979 r. (2 lata, 5 miesięcy i 15 dni), od dnia 6 czerwca 1979 r. do 31 grudnia 1980 r. (1 rok, 6 miesięcy i 25 dni), od 7 stycznia 1981 r. do 31 lipca 1988 r. (7 lat, 6 miesięcy i 25 dni) , od dnia 28 października 1988 r. do 31 grudnia 1988 r. (2 miesiące i 4 dni), od 9 stycznia 1989 r. do 31 marca 1990 r. ( 1 rok, 2 miesiące i 23 dni) oraz od 1 kwietnia 1990 r. do 15 kwietnia 1994 r. (4 lata i 14 dni).

Na podstawie analizy zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, akt ubezpieczeniowych, akt osobowych wnioskodawcy, dokumentów, zeznań świadków oraz wyjaśnień wnioskodawcy Sąd uznał, iż ubezpieczony w powyższych okresach wykonywał stale i w pełnym wymiarze czasu pracy pracę wymienione pod pozycją 3 w Dziale VIII Wykazu A, będącego załącznikiem dla w.w. rozporządzenia z dnia 7 lutego 1983 r., tj. – pracę kierowców ciągników. Świadkowie przesłuchani w sprawie w sposób spójny opisali sposób i zakres prac wykonywanych przez wnioskodawcę w okresach, gdy byli jego współpracownikami lub przełożonymi. Z zeznań ich wynikało, że wnioskodawca wykonywał jedynie obowiązki traktorzysty, wykorzystując ciągnik do zleconych prac polowych jak i transportowych, a te ostatnie zimą wykonywał stale, z uwagi na duże zapotrzebowanie na usługi przewozu węgla, zbóż, materiałów czy zwierząt. Zdaniem Sądu nie ma podstaw, by odmówić zeznaniom świadkom wiarygodności, zwłaszcza, że wzajemnie się uzupełniają oraz korespondują z treścią dokumentów zebranych w sprawie - w tym z treścią akt osobowych wnioskodawcy, przedłożonych świadectw pracy, zaświadczeń i kopii legitymacji ubezpieczeniowej,gdzie konsekwentnie podawano jedynie stanowisko traktorzysty.

Łączny wymiar w.w. okresów uwzględnionych wnioskodawcy jako okresy pracy w warunkach szczególnych na stanowisku traktorzysty – wraz z okresem odbywania zasadniczej służby wojskowej (wobec powrotu do pracy po wojsku na dotychczasowe stanowisko pracy w terminie nieprzekraczającym 30 dni od dnia zwolnienia ze służby)- wynosi 17 lat, 6 miesięcy i 12 dni. Po zsumowaniu tego okresu z wymiarem szczególnego stażu pracy wnioskodawcy ustalonym przez organ rentowy w decyzji z dnia 28 lipca 2015 r., wnioskodawca legitymuje się ponad 21- letnim stażem pracy w warunkach szczególnych, zatem niewątpliwie spełnia sporna przesłankę posiadania wymaganego 15- letniego okresu pracy w warunkach szczególnych.

Odnośnie terminu początkowego przyznanego świadczenia należy podać, że zgodnie z art. 100 ust. 1 ustawy emerytalnej prawo do świadczeń określonych w ustawie powstaje z dniem spełnienia wszystkich warunków wymaganych do nabycia tego prawa. Art. 129 ust. 1 ustawy emerytalnej stanowi natomiast, że świadczenia wypłaca się poczynając od dnia powstania prawa do tych świadczeń, nie wcześniej jednak niż od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek. Jak wynika z akt ubezpieczeniowych, wnioskodawca wystąpił z wnioskiem o przyznanie prawa do emerytury w dniu 9 kwietnia 2015 r., lecz wymagany wiek emerytalny 60 lat osiągnął dopiero w dniu (...)

Z uwagi na powyższe, Sąd na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c. zmienił zaskarżone odmowne decyzje Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L. z dnia 20 kwietnia 2015 r. i 28 lipca 2015 r., orzekając jak w sentencji.