Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 20 września 2017 r.

Sąd Okręgowy - Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Legnicy

w składzie:

Przewodniczący: SSO Regina Stępień

Protokolant: star. sekr. sądowy Ewelina Trzeciak

po rozpoznaniu w dniu 20 września 2017 r. w Legnicy

sprawy z wniosku (...) Sp. z o. o. z siedzibą w C.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L.

o odstąpienie od ustalenia wysokości składek na Fundusz Pracy oraz na Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych

na skutek odwołania (...) Sp. z o. o. z siedzibą w C.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L.

z dnia 13 września 2012 r.

znak (...) nr (...)

oraz znak (...) nr (...)

I.  oddala odwołanie,

II.  zasądza od wnioskodawcy (...) Sp. z o. o. z siedzibą w C. na rzecz strony pozwanej Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L. kwotę 2400 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

SSO Regina Stępień

Sygn. akt VU 427/13

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 13 września 2012r. znak (...) nr (...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L. stwierdził, że dla płatnika składek (...) Spółki z o. o. w C. kwota należnych składek na Fundusz Pracy wynosi:

- za styczeń 2009 r. – 774, 30 zł

- za luty 2009r. – 1 032, 89 zł

- za marzec 2009r. – 1 157, 17 zł

- za kwiecień 2009r. – 995, 11 zł

- za maj 2009r. – 823, 42 zł

- za czerwiec 2009r. – 781, 68 zł

- za lipiec 2009r. – 879, 98 zł

- za sierpień 2009r. – 855, 30 zł

- za wrzesień 2009r. – 851, 77 zł

- za październik 2009r. – 1 057, 39 zł

- za listopad 2009r. – 952, 79 zł

- za grudzień 2009r. – 1 210, 41 zł

- za luty 2010r. – 1 234, 74 zł

- za marzec 2010r. – 1 127, 86 zł

- za kwiecień 2010r. – 1 226, 25 zł

- za maj 2010r. – 1 108, 50 zł

- za czerwiec 2010r. – 1 211, 18 zł

- za lipiec 2010r. – 937, 48 zł

- za sierpień 2010r. – 933, 06 zł

- za wrzesień 2010r. – 766, 89 zł

- za październik 2010r. – 926, 29 zł

- za listopad 2010r. – 897, 17 zł

- za grudzień 2010r. – 833, 91 zł

- za styczeń 2011r. – 894, 58 zł

- za luty 2011r. – 651, 80 zł

- za marzec 2011r. – 993, 43 zł

- za kwiecień 2011r. – 1 089, 68 zł

- za maj 2011r. – 1 086, 61 zł

- za czerwiec 2011r. – 1 028, 44 zł

- za lipiec 2011r. – 901, 59 zł

- sierpień 2011r. – 900, 16 zł

- wrzesień 2011r. – 1 024, 54 zł

- za październik 2011r. – 1 072, 24 zł

- za listopad 2011r. – 1 303, 47 zł

- za grudzień 2011r. – 1 002, 82 zł.

Decyzją z dnia 13 września 2012r. znak (...) nr (...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L. stwierdził, że dla płatnika składek (...) Spółki z o. o. w C. kwota należnych składek na Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych wynosi:

- za styczeń 2009 r. – 30, 29 zł

- za luty 2009r. – 42, 15 zł

- za marzec 2009r. – 47, 23 zł

- za kwiecień 2009r. – 40, 62 zł

- za maj 2009r. – 33,61 zł

- za czerwiec 2009r. – 31, 91 zł

- za lipiec 2009r. – 35, 92 zł

- za sierpień 2009r. – 34, 91 zł

- za wrzesień 2009r. – 34, 86 zł

- za październik 2009r. – 44, 99 zł

- za listopad 2009r. – 38, 89 zł

- za grudzień 2009r. – 50, 43 zł

- za styczeń 2010r. – 39, 21 zł

- za luty 2010r. – 50, 40 zł

- za marzec 2010r. – 46, 62 zł

- za kwiecień 2010r. – 50, 21 zł

- za maj 2010r. – 47, 08 zł

- za czerwiec 2010r. – 50, 02 zł

- za lipiec 2010r. – 41, 85 zł

- za sierpień 2010r. – 42, 76 zł

- za wrzesień 2010r. – 34, 49 zł

- za październik 2010r. – 45, 24 zł

- za listopad 2010r. – 39, 29 zł

- za grudzień 2010r. – 36, 55 zł

- za styczeń 2011r. – 40, 87 zł

- za luty 2011r. – 31, 77 zł

- za marzec 2011r. – 44, 59 zł

- za kwiecień 2011r. – 45, 75 zł

- za maj 2011r. – 40, 75 zł

- za czerwiec 2011r. – 41, 49 zł

- za lipiec 2011r. – 40, 32 zł

- sierpień 2011r. – 41, 30 zł

- wrzesień 2011r. – 45, 36 zł

- za październik 2011r. – 50, 81 zł

- za listopad 2011r. – 61, 04 zł

- za grudzień 2011r. – 51, 30 zł.

Organ rentowy wskazał, że w okresach ujętych tych decyzjach płatnik składek (...) Spółka z o. o. w C. nie zadeklarował składek na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych od przychodów osiągniętych przez osoby zatrudniane przez niego na podstawie umów nazwanych umowami o dzieło w celu realizacji zleceń w zakresie oprawy i kolportażu plakatów. Podkreślił, że analiza dokumentów w ten sposób zatrudnionych przez płatnika składek, wskazuje że dokonał on błędnej kwalifikacji prawnej zawieranych umów – gdyż były to umowy zlecenia. Co po spółki rodziło obowiązek zadeklarowania składek na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń pracowniczych za okres objęty decyzjami z 13 września 2012r.

W odwołaniach od powyższych decyzji (...) Spółka z o. o. w C. wniósł o ich uchylenie w całości oraz o przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych ewentualnie o zmianę tych decyzji poprzez orzeczenie, iż nie ma obowiązku uiszczenia składek na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych. Zarzucał, iż ustalenia organu rentowego będące podstawą skarżonych decyzji umowy, są sprzeczne z zebranym materiałem dowodowym. Organ rentowy bowiem zaniechał przesłuchania wykonawców tych umów na okoliczność sposobu ich realizacji, pominął postanowienia poszczególnych umów określających ilość kolportażu plakatów, nie ustalił dokładnej procedury odbioru wykonanych prac. To spowodowało przyjęcie przez organ rentowy z góry założonej tezy, iż przedmiotowe umowy miały charakter umowy zlecenia. Co rodziło obowiązek ubezpieczeniowy.

W odpowiedzi na odwołanie Zakład Ubezpieczeń Społecznych wniósł o jego oddalenie, argumentując tak jak w skarżonych decyzjach. Zaś na rozprawie w dniu 20 września 2017r. dodatkowo wnioskował o zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego.

Zarządzeniem z dnia 19 grudnia 2012r. Sąd połączył sprawę prowadzoną pod sygnaturą VU 1846/12 z odwołania płatnika składek od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z dnia 13 września 20012r. w sprawie ustalenia wysokości składek na Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych ze sprawą VU 1845/12 z odwołania od decyzji z 13 września 2012r. w sprawie ustalenia wysokości składek na Fundusz Pracy –. do wspólnego rozpoznania i rozstrzygnięcia.

Sąd ustalił:

Wyrokiem z dnia 11 grudnia 2013r. w sprawie o sygn. akt VU 310/13 Sąd Okręgowy w Legnicy oddalił odwołania (...) Spółki z o. o. w C. od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L. z dnia 13 września 2012r. znak (...) (indywidualne decyzje opatrzone numerami: (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...) i (...) – ustalającymi podleganie ubezpieczeniom społecznym (emerytalno-rentowemu oraz wypadkowemu) kolejno: T. E., H. G., R. M., W. P., A. R., D. B., P. B., A. C., K. D., B. K., D. K. (1), S. K. (1), T. L., S. N., R. O., K. R., D. R. (1), D. S., J. W. (1), J. W. (2) – jako zleceniobiorców u płatnika składek (...) Sp. z o. o. w C. za okres od stycznia 2009r. do grudnia 2011r. W konsekwencji decyzjami z dnia 13 września 2012r. znak (...) (indywidualne decyzje opatrzone numerami: (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...) i (...) – określił podstawę wymiaru składek (emerytalno-rentowych, wypadkowych i składki na ubezpieczenie zdrowotne)) w odniesieniu do ubezpieczonych objętych tymi decyzjami w oparciu o tytuł ubezpieczenia jakim jest umowa zlecenia.

Powyższe rozstrzygniecie sądu zapadło w wyniku ustalenia, że umowy łączące płatnika składek z tymi osobami należało zakwalifikować jako umowy o świadczenie usług, do których stosuje się odpowiednio przepisy o zleceniu. Skoro bowiem główny nacisk wynikający z celu zawartych umów i zamiaru stron położony był na staranne działanie osób przyjmujących zamówienie przy wykonywaniu powtarzalnych czynności - a więc to nie wynik, lecz określone działania były istotne dla realizacji umowy i z tych też działań byli oni rozliczani - to wolą stron było świadczenie usług, a nie wykonanie dzieła. W uzasadnieniu do tego wyroku Sąd Okręgowy wskazał, iż płatnik składek (...) Sp. z o.o. z siedzibą w C. prowadzi działalność w zakresie produkcji i kolportażu plakatów w oparciu o wpis do Krajowego Rejestru Sądowego z dnia 14 maja 2013r.

Przedmiot działalności przedsiębiorstwa w okresie od stycznia 2009r. do listopada 2011r. wykonywany był w oparciu o umowy nazwane umowami o dzieło zawarte z zainteresowanymi T. E., H. G., R. M., W. P., A. R., D. B., P. B., A. C., K. D., B. K., D. K. (2), S. K. (2), T. L., S. N., R. O., K. R., D. R. (2), D. S., J. W. (1) oraz J. W. (2).

Kolportaż realizowano na zlecenie podmiotów zewnętrznych, które przekazywały płatnikowi składek zalecenia co do liczby plakatów - map miast i powiatów zawierających reklamy firm, jakie należało rozprowadzić w określonym regionie, we wskazanym terminie. Po otrzymaniu specyfikacji zamówienia, płatnik składek pozyskiwał informacje dotyczące osób zainteresowanych kolportażem z bazy danych. Następnie pracownicy firmy kontaktowali się telefonicznie z zainteresowanymi, przedstawiając im ofertę co do rejonu, na którym miał być prowadzony kolportaż, terminu w jakim należało rozprowadzić plakaty oraz wynagrodzenia za wykonane czynności. Zainteresowany mógł odmówić przyjęcia oferty bez wskazania przyczyny. W przypadku akceptacji oferowanych warunków strony sporządzały pisemną umowę, w której wskazywano region kolportowania plakatów o określonym rozmiarze i w oznaczonej ilości, wysokość wynagrodzenia za wykonane czynności oraz termin realizacji umowy.

Wysokość wynagrodzenia uzależniona była od ilości oraz formatu rozprowadzanych plakatów i obejmowała koszty związane z kolportażem, tj. dojazd, nocleg. W przypadku, gdy w regionie wskazanym przez firmę zewnętrzną nie było osób zainteresowanych kolportażem, płatnik składek oferował jego realizację osobom spoza wyznaczonego obszaru deklarując zwrot kosztów dojazdu. Plakaty przeznaczone do dystrybucji zainteresowanym przesyłano zazwyczaj kurierem. Z chwilą ich doręczenia rozpoczynał się bieg terminu realizacji umowy. Osoby zatrudniane na podstawie umów cywilnoprawnych ustalały rozkład czasu pracy we własnym zakresie. Rozwieszenie plakatów przed upływem terminu ustalonego w umowie pozostawało bez wpływu na wysokość wynagrodzenia.

Początkowo kolporterzy wykonywali zlecone im czynności pod nadzorem, zaś po pozytywnej ocenie pracy, realizowali umowy samodzielnie. Osoby zatrudniane przez płatnika na podstawie umów cywilnoprawnych otrzymywały informacje o placówkach gospodarczych oraz urzędach w danym rejonie, w których należało rozwiesić plakaty. Po uzyskaniu zgody przedstawiciela placówki, zainteresowani rozwieszali plakaty w ilościach ustalonych przez firmę za potwierdzeniem w formie pieczątki.

Po zakończeniu kolportażu zainteresowani sporządzali zestawienie, które stanowiło podstawę wypłaty wynagrodzenia. Wypłaty były dokonywane przelewem na konto bankowe. Po zgłoszeniu zakończenia kolportażu płatnik składek przeprowadzał losową kontrolę realizacji umów. W przypadku wadliwego wykonania powierzonych czynności, zainteresowany był obowiązany dokonać niezbędnych poprawek bez dodatkowego wynagrodzenia. Osoby zatrudniane na podstawie umów cywilnoprawnych były informowane o odpowiedzialności za szkody wynikłe w czasie wykonywania czynności, a w tym o odpowiedzialności za szkody wyrządzone przez osoby trzecie, którymi zainteresowany mógł posłużyć się przy realizacji umowy.

Na zlecenie firm zewnętrznych przedsiębiorstwo zajmowało się również oprawą plakatów. Po uzyskaniu specyfikacji zamówienia, płatnik składek poszukiwał zainteresowanych do realizacji zlecenia w oparciu o bazę danych osób zainteresowanych wykonywaniem tego rodzaju czynności. Zainteresowanym, którzy podjęli się wykonywania opraw plakatów na podstawie umów cywilnoprawnych płatnik składek przekazywał klucze do pomieszczeń na terenie firmy, w których przechowywano narzędzia oraz materiały do oprawienia. Zainteresowani ustalali rozkład czasu pracy we własnym zakresie.

Po zakończeniu oprawy określonej partii zamówienia płatnika składek przeprowadzał losową kontrolę zatrudnionych. W przypadku wadliwego wykonania powierzonych czynności, zainteresowany był obowiązany dokonać niezbędnych poprawek bez dodatkowego wynagrodzenia w terminie wyznaczonym przez płatnika składek. Osoby zatrudniane na podstawie umów cywilnoprawnych były informowane o odpowiedzialności za szkody wynikłe w czasie wykonywania czynności, a w tym o odpowiedzialności za szkody wyrządzone przez osoby trzecie, którymi zainteresowany mógł posłużyć się przy realizacji umowy.

Po zgłoszeniu realizacji umowy, płatnik składek wystawiał rachunek, który po podpisaniu przez zainteresowanego stanowił podstawę wypłaty wynagrodzenia. Wypłaty były dokonywane przelewem na konto bankowe lub gotówką.

Wyrokiem z dnia 7 czerwca 2017r. w sprawie o sygn. akt III AUa 785/14 Sąd Apelacyjny we

Wrocławiu oddalił apelację (...) Spółki z o. o. w C. od wyroku Sądu Okręgowego w Legnicy z dnia 11 grudnia 2014r. w sprawie o sygn. akt VU 310/13.

Dowód: akta sprawy VU 310/13: wyrok Sądu Okręgowego w Legnicy wraz z uzasadnieniem k. 232, 236-353; wyrok Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu III AUa 785/14 k. 570.

Sąd zważył:

Odwołania płatnika składek są nieuzasadnione.

Jak wynika z art. 29 ust. 1 ustawy z dnia 13 lipca 2006 r. o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy (Dz. U. z 2006 r. Nr 158, poz. 1121 ze zm.) składkę na Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych ustala się od wypłat stanowiących podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe bez stosowania ograniczenia, o którym mowa w art. 19 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Wysokość składki na Fundusz określa ustawa budżetowa (ust. 2). Do czasu określenia wysokości składki przez ustawę budżetową, stosuje się składkę w wysokości ustalonej na rok poprzedni. Po ustaleniu wysokości składki przez ustawę budżetową, płatnicy składki dokonują korekty wysokości wpłat od początku roku budżetowego w pierwszym miesiącu następującym po miesiącu, w którym została ogłoszona ustawa budżetowa (ust.3).

Stosownie zaś do art. 104 ust. 1 pkt 1 lit. c ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz. U. z 2007 . Nr 69, poz. 415) obowiązkowe składki na Fundusz Pracy, ustalone od kwot stanowiących podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe bez stosowania ograniczenia, o którym mowa w art. 19 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych wynoszących w przeliczeniu na okres miesiąca, co najmniej minimalne wynagrodzenie za pracę, a w przypadku osób, o których mowa w art. 6 ust. 2 ustawy z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę, co najmniej wynagrodzenie, o którym mowa w tym przepisie, a w przypadku osób wykonujących pracę w okresie odbywania karę pozbawienia wolności lub tymczasowego aresztowania, co najmniej 50% minimalnego wynagrodzenia za pracę opłacają pracodawcy oraz inne jednostki organizacyjne za osoby wykonujące pracę na podstawie umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z przepisami Kodeksu cywilnego stosuje się przepisy dotyczące zlecenia.

Z analizy tych przepisów wynika, że osoby wykonujące pracę na podstawie umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia podlegają ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym oraz wypadkowemu. W stosunku do tej grupy zatrudnionych zachodzi również obowiązek opłacania składek na FP i FGŚP.

Oceniając prawidłowość decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z dnia 13 września 2012r. znak (...) nr(...) i z dnia 13 września 2012r. znak (...) nr (...) należało wskazać, że prawomocnym wyrokiem z dnia 11 grudnia 2013r. w sprawie o sygn. akt VU 310/13 Sąd Okręgowy w Legnicy oddalił odwołania (...) Spółki z o. o. w C. od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L. z dnia 13 września 2012r., w których ustalono obowiązek podlegania ubezpieczeniom społecznym oraz podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne z tytułu zatrudnienia u płatnika składek na podstawie umowy zlecenia, przyjmując w tym zakresie kwoty przychodów uzyskiwanych przez te osoby z związku z realizacją zawartych z wnioskodawcą umów (nazwanych umowami o dzieło).

Rozstrzygając niniejszą sprawę Sąd był zatem związany orzeczeniem jakie zapadło w sprawie VU 310/13 w zakresie ustalenia podstawy wymiaru składek na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych za okres od stycznia 2009r. do grudnia 2011r.

Powyższe skutkowało naliczeniem należnych składek na Fundusz Pracy oraz Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych od podstaw wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe wskazanych w decyzjach organu rentowego z dnia13 września 2012r. Co istotne, wnioskodawca nie kwestionował wysokości ustalonych składek na FP i FGŚP za okresy wskazane zaskarżonymi decyzjami. A jedynie ich zasadność w kontekście tytułu do ubezpieczenia.

Z tych względów Sąd, na podstawie art. 477 ^{( 14 )}§ 1 k.p.c. w punkcie I wyroku oddalił odwołanie (...) Spółki z o. o. w C. od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L. z dnia 13 września 2012r. znak (...) nr (...) i znak (...) nr (...).

W punkcie II wyroku Sąd orzekł o kosztach postępowania, stosując w tym względzie zasadę wyrażoną w art. 98 § 1 i § 3 k.p.c. i § 6 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej prze radcę prawnego z urzędu.

SSO Regina Stępień