Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

1na skutek apelacji wniesionej przez oskarżonego

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II AKa 318/22

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

0.11.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Okręgowego we Wrocławiu, III Wydział Karny, z dnia 29 listopada 2019 roku, wydany w sprawie o sygn. akt III K 31/19 w sprawie oskarżonego P. P. (1).

0.11.2. Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

0.11.3. Granice zaskarżenia

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

☒

co do winy

☒

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

0.11.4. Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

0.12.1. Ustalenie faktów

0.12.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

1

P. P. (1)

Uprzednia karalność oskarżonego

Informacja z K.

k. 1360-1365

0.12.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

___

_____________

_____________________________________

________

________

0.12.2. Ocena dowodów

0.12.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

1

Informacja z K.

Dowód wiarygodny. Oskarżony jest osobą wielokrotnie karaną za przestępstwa umyślne, co musiało znaleźć odzwierciedlenie przy wymiarze kary.

0.12.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

__________

______________________

_____________________________________________

.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

błędu w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, który miał wpływ na jego treść w zakresie oceny prawnej czynu i zastosowania prawa materialnego (art. 13 § 1 k.k. w zw. z art. 148 § 1 k.k. i art. 156 § 1 pkt 2 k.k. i art. 207 § 1a k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k., zamiast art. 156 § 1 pkt 2 k.k. w zw. z 64 § 1 k.k.) wyrażający się uznaniem, że oskarżony P. P. (1) znęcał się psychicznie i fizycznie nad nieporadnym ze względu na wiek i pozostającym w stosunku zależności od oskarżonego małoletnim M. S., czym spowodował u niego rozstrój zdrowia w postaci ciśnienia wewnątrzczaszkowego, ostrej niewydolności oddechowej, zespołu dziecka potrząsanego oraz krwiaka podtwardówkowego, w ten sposób że wielokrotnie krzyczał, szarpał, potrząsał, rzucał na łóżeczko, uderzał butelką od mleka, uderzał otwartą ręką po głowie i mając świadomość możliwości nastąpienia śmierci dziecka wobec widocznych objawów u dziecka takich jak gorączka, ciężki nieregularny oddech, godził się na śmierć dziecka nie powiadamiając stosownych służb i zabraniające tego K. S., a do śmierci której nie doszło wskutek interwencji kuratora sądowego K. W., pomimo że ze zgromadzonego materiału dowodowego wynika, że na żadnym etapie oskarżony nie działał z zamiarem ewentualnym pozbawienia życia małoletniego, zważywszy że opisywane przez Sąd objawy jako oczywiście zagrażające życiu (gorączka, nieregularny oddech) nie są charakterystyczne wyłącznie dla zdiagnozowanego u małoletniego krwiaka podtwardówkowego, a nadto rozpoznanie tej jednostki chorobowej i powiązanie jej z ewentualnym zachowaniem w postaci potrząsania wymaga specjalistycznej wiedzy medycznej, której oskarżony nie posiadał, wziąwszy również pod uwagę jego deficyty intelektualne i poznawcze, zaś rekonstrukcja przebiegu zdarzenia, prowadzącego do rozstroju zdrowia małoletniego, jest co najmniej utrudniona, jeśli nie niemożliwa, a to z uwagi na deficyty intelektualne, poznawcze, odtworzeniowe i tendencję do konfabulacji jedynej osoby, która miała być świadkiem opisywanego zdarzenia, tj. K. S..

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zarzut jest chybiony. W doktrynie i orzecznictwie ugruntowany jest pogląd, że zarzut błędu w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę wyroku nie może sprowadzać się do samej polemiki z ustaleniami sądu wyrażonymi w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku lecz powinien zmierzać do wykazania, jakich konkretnie uchybień, w zakresie logicznego rozumowania i doświadczenia życiowego dopuścił się sąd oceniając zebrany materiał dowodowy. Sama możliwość przeciwstawienia ustaleniom sądu orzekającego odmiennego poglądu w kwestii ustaleń faktycznych, opartego na innych dowodach aniżeli te, na których oparł się tenże sąd nie może prowadzić do wniosku, że rzeczywiście sąd ten dopuścił się przy wydaniu wyroku omawianego uchybienia ( vide: wyrok Sądu Apelacyjnego w Lublinie z dnia 27 lipca 2021 r., sygn. akt II AKa 109/21, LEX nr 3248909). Odniesienie się do tego zarzutu znacznie utrudnia jego sformułowanie przez obrońcę w pierwszej kolejności podczas gdy, jak to wynika z treści środka odwoławczego, stanowi on li tylko konsekwencję naruszenia przepisów postępowania. Nie jest przeto zarzutem samodzielnym, a jedynie konsekwencją innych zaniedbań, które raczy dostrzegać obrońca w postępowaniu Sądu I instancji. Wyprzedzając nieco fakty, skoro obraza przepisów postępowania, podniesiona w apelacji jako zarzut pierwotny, nie została uwzględniona to również zarzut błędu w ustaleniach faktycznych nie ma racji bytu. Odniesienie się szczegółowe do poszczególnych kwestii związanych z zamiarem oskarżonego i zeznań pokrzywdzonej znajdzie się zaś w punkcie 3.2. niniejszego uzasadnienia. Tutaj warto jedynie wskazać, że ustalenia faktyczne poczynione przez Sąd I instancji są prawidłowe i znajdują oparcie w przeprowadzonych dowodach, wynikają z nich w sposób logiczny. Godzi się również dostrzec, że deficyty intelektualne pokrzywdzonej nie przekreślają automatycznie treści jej zeznań. Winny być one ocenione z ostrożnością i w oparciu o opinię biegłej psycholog, co wszak uczynił Sąd Okręgowy. Zamiar z którym działał oskarżony jest zaś wywiedziony na podstawie całokształtu okoliczności sprawy, a ustalenia Sądu Orzekającego w tym względzie są nie do podważenia.

Wniosek

Zmiana zaskarżonego orzeczenia w pkt I poprzez wyeliminowanie z opisu czynu art. 207 § 1a k.k. i uznanie oskarżonego winnym tego, że w dniu 15 maja 2018 r. spowodował u pokrzywdzonej K. S. obrażenia ciała w postaci stłuczenia barku prawego, stłuczenia ramienia prawego, stłuczenia grzbietu, które spowodowały rozstrój zdrowia pokrzywdzonej na okres poniżej 7 dni, przy czym czynu tego dopuścił się w warunkach powrotu do przestępstwa, w ciągu 5 lat od odbycia kary łącznej 1 roku pozbawienia wolności orzeczonej prawomocnym wyrokiem Sądu Rejonowego w Miliczu z dnia 30 września 2011 r. o sygn. akt II K 538/10 za umyślne przestępstwa podobne kwalifikowane z art. 207 § 1 k.k., art. 157 § 2 k.k. i art. 190 § 1 k.k., objętym następnie wyrokiem łącznym Sądu Rejonowego w Kluczborku z dnia 20 marca 2014 r. o sygn. akt II K 813/13 na mocy którego wymierzono mu karę łączną w wymiarze 2 lat i 4 miesięcy pozbawienia wolności, którą odbywał m.in. od dnia 25 września 2013 r. do dnia 7 kwietnia 2015 r., tj. czynu z art. 157 § 2 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k. i za to wymierzenie mu kary w dolnych granicach ustawowego zagrożenia;

Zmiana zaskarżonego orzeczenia w pkt II i uniewinnienie oskarżonego od zarzucanego mu czynu;

Ewentualnie przy przyjęciu, że rozstrój zdrowia małoletniego pokrzywdzonego M. S. został spowodowany przez oskarżonego – zmiana zaskarżonego orzeczenia w pkt II poprzez uznanie oskarżonego winnym tego, że swoim zachowaniem bezpośrednio, nie dalej niż na 2 dni przed zabraniem małoletniego M. S. do szpitala w dniu 10 maja 2018 r., spowodował rozstrój zdrowia w postaci: zespołu nadciśnienia wewnątrzczaszkowego, ostrej niewydolności oddechowej, zespołu dziecka maltretowanego (potrząsanego) oraz krwiaka podtwardówkowego, leczonego zabiegowo trepanopunkcją okolicy dwuczołowej z zastosowaniem drenażu przestrzeni podtwardówkowej, które stanowiły ciężką chorobę realnie zagrażającą życiu małoletniego pokrzywdzonego, przy czym czynu tego dopuścił się w warunkach powrotu do przestępstwa, w ciągu 5 lat od odbycia kary łącznej 1 roku pozbawienia wolności orzeczonej prawomocnym wyrokiem Sądu Rejonowego w Miliczu z dnia 30 września 2011 r. o sygn. akt II K 538/10 za umyślne przestępstwa podobne kwalifikowane z art. 207 § 1 k.k., art. 157 § 2 k.k. i art. 190 § 1 k.k., objętym następnie wyrokiem łącznym Sądu Rejonowego w Kluczborku z dnia 20 marca 2014 r. o sygn. akt II K 813/13 na mocy którego wymierzono mu karę łączną w wymiarze 2 lat i 4 miesięcy pozbawienia wolności, którą odbywał m.in. od dnia 25 września 2013 r. do dnia 7 kwietnia 2015 r., tj. czynu z art. 156 § 1 pkt 2 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k. i za to wymierzenie mu kary w granicach połowy ustawowego zagrożenia;

Zmiana zaskarżonego orzeczenia w pkt III i uniewinnienie oskarżonego od przypisanego mu czynu.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Argumentacja podniesiona powyżej czyni niezasadnym wnioski apelującej.

Lp.

Zarzut

3.2.

obrazy przepisów postępowania, tj. art. 7 k.p.k., która miała wpływ na jego treść, a wyrażającą się:

1.  brakiem dokonania wszechstronnej oceny zebranego w sprawie materiału dowodowego, która motywowała przyjęcie przez Sąd meriti w ramach procesu dowodzenia, że zamiar ewentualny oskarżonego pozbawienia życia pokrzywdzonego M. S. został udowodniony oraz że materiał dowodowy pozwalał na przyjęcie tej formy zamiaru, pomimo że jedynie teoretyczna ocena czynu sprowadzona została do pochopnego i niepopartego okolicznościami stwierdzenia, że oskarżony przewidywał i godził się ze skutkiem, który ostatecznie nie nastąpił;

2.  wybiórczą oceną materiału dowodowego, polegającą na przyjęciu, że oskarżony w sposób długotrwały znęcał się nad małoletnim pokrzywdzonym M. S., podczas gdy z zeznań świadków, w szczególności S. F. (1), G. S., A. D., D. C., wynika jednoznacznie, że osoby te nie zaobserwowały w okresie poprzedzającym inkryminowane zdarzenie, wskutek którego małoletni trafił do szpitala, żadnych objawów świadczących o stosowaniu wobec niego przemocy;

3.  sprzecznym z materiałem dowodowym ustaleniem, że oskarżony od urodzenia znęcał się nad małoletnim, czym ostatecznie doprowadził do rozstroju zdrowia opisanego w akcie oskarżenia, w sytuacji gdy obiektywna ocena materiału dowodowego, w szczególności zeznania świadków, a także opinia biegłego sądowego M. B. (str. 7 protokołu przesłuchania z dnia 13.09.2019 r.) prowadzi do konstatacji, że stan M. S. mógł powstać nie wcześniej niż na ok. 2 dni przed przyjęciem dziecka do szpitala;

4.  bezrefleksyjnym oparciu się przez Sąd I instancji na zeznaniach pokrzywdzonej K. S. i uznaniu ich za wiarygodne, pomimo że upośledzenie pokrzywdzonej powoduje, że ma ona tendencje do konfabulacji, a przy tym jej zdolności percepcyjne i poznawcze są na poziomie rozwoju 7-letniego dziecka, co powoduje, że zdolność zapamiętywania, odtwarzania sytuacji w czasie jest u pokrzywdzonej na niskim poziomie;

5.  ustaleniu przez Sąd, że to oskarżony spowodował rozstrój zdrowia małoletniego, podczas gdy brak jest jednoznacznych dowodów o tym świadczących, z wyjątkiem zeznań samej pokrzywdzonej, które są ogólnikowe, chaotyczne, lakoniczne, a miejscami także sprzeczne ze sobą, co czyni dokonaną przez Sąd rekonstrukcję zdarzenia wątpliwą;

6.  niezasadnym uznaniu, że oskarżony godził się na śmierć dziecka poprzez zaniechanie zawiadomienia stosownych służb przez okres 3 dni, w sytuacji gdy objawy w postaci gorączki wystąpiły w noc poprzedzającą przyjęcie małoletniego do szpitala, a małoletni otrzymał środki przeciwgorączkowe;

7.  bezpodstawnym uznaniem, że oskarżony znęcał się od początku znajomości nad pokrzywdzoną K. S., podczas gdy ze zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego wynika, że do rozstroju zdrowia wskutek bezpośredniego działania oskarżonego doszło wyłącznie w dniu 15 maja 2018 r.;

8.  bezpodstawnym uznaniu, że wycofanie i lękliwa postawa pokrzywdzonej była skutkiem znęcania się przez oskarżonego nad pokrzywdzoną, podczas gdy biegła psycholog J. P. nie była w stanie stwierdzić, z czego wynika lękliwość pokrzywdzonej, w szczególności, że wywiad rodzinny pokrzywdzonej obciążony był różnymi wydarzeniami z jej dzieciństwa (str. 6 protokołu przesłuchania z dnia 22 maja 2019 r.);

9.  brakiem wyciągnięcia wniosków przez Sąd z opinii sądowo-psychiatrycznej dotyczących osoby oskarżonego i stwierdzonych u oskarżonego cech osobowości psychopatycznej, co doprowadziło do błędnego odczytywania zachowań oskarżonego jako działań, mających na celu znęcanie się, a w efekcie przypisania mu usiłowania zabójstwa w zamiarze ewentualnym;

10.  niezasadnym przyjęciu, że zeznania E. K. (1) oraz M. K. (dawniej M.) noszą przymiot wiarygodności w zakresie w jakim mowa jest o groźbach kierowanych w stronę M. K., podczas gdy zeznania te stoją w oczywistej sprzeczności z zeznaniami funkcjonariuszy Policji, którzy brali udział w interwencji w dniu 15 maja 2018 r., co doprowadziło w konsekwencji do błędnego ustalenia, że oskarżony groził M. K. pozbawieniem życia.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zarzut skarżącej jest niezasadny. Zarzuty obrazy przepisów postępowania nie znalazły potwierdzenia. Sąd meriti dokonał bowiem prawidłowych ustaleń faktycznych w oparciu o wszystkie przeprowadzone dowody. Materiał dowodowy został oceniony w sposób zgodny z art. 7 k.p.k., a przy tym zgodnie z zasadami prawidłowego rozumowania oraz wskazaniami wiedzy i doświadczenia życiowego. Próżno szukać w nim luk czy sprzeczności. Przekonanie sądu o wiarygodności jednych dowodów i jej braku w przypadku innych, pozostaje pod ochroną przepisu art. 7 k.p.k., jeżeli zostało poprzedzone ujawnieniem w toku rozprawy głównej całokształtu okoliczności sprawy, rozważeniem okoliczności przemawiających zarówno na korzyść, jak i na niekorzyść oskarżonego, pozostaje zgodne ze wskazaniami wiedzy i doświadczenia życiowego oraz zostało wyczerpująco i logicznie uargumentowane w uzasadnieniu wyroku ( vide: wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 22 czerwca 2020 r., sygn. akt II AKa 62/20, LEX numer 3036529). Takiej oceny dokonał Sąd Okręgowy w uzasadnieniu zaskarżonego orzeczenia. Jest ona szczegółowa i wszechstronna. Sąd I instancji wskazał przy tym jakie dowody uznał za wiarygodne dokładnie zaznaczając z czego to wynika. Uznanie poszczególnych dowodów za niewiarygodne znajduje natomiast poczesne miejsce w wywodach organu orzekającego. Jego jasne i wnikliwe wywody pozwalają odtworzyć tok rozumowania i przyczyny takiego a nie innego podejścia. Co więcej nie sposób uznać dokonanej analizy za dowolną, skoro Sąd Orzekający wskazuje na poparcie swych ocen konkretne dowody, przy czym ich analiza odbywa się po ich wnikliwym skonfrontowaniu. Argumentacja zawarta w środku odwoławczym nie przekonuje o tym, by doszło do naruszenia reguł określonych w art. 7 k.p.k. Odmienna ocena dowodów, korzystna dla oskarżonego, jest oczywiście prawem strony, lecz nie wynika z niej bynajmniej to, by analiza dowodów dokonana przez Sąd I instancji była dowolna.

Ad 1 i 6.

Sąd I instancji przeprowadził w sposób prawidłowy postępowanie, a następnie ocenił poszczególne dowody, zgodnie z treścią art. 7 k.p.k., mając na uwadze ich całokształt i wzajemne powiązania, poczynił także nie budzące wątpliwości ustalenia faktyczne. Sąd Okręgowy trafnie zauważył, na podstawie zgromadzonego materiału dowodowego, iż oskarżony wskutek podjętych przez siebie działań godził się na śmierć dziecka nie powiadamiając stosownych służb. Organ procesowy wskazał wyraźnie na czym oparł się przy ustalaniu owego zamiaru. W żadnym razie uwagi apelującej nie mogą zmienić tej trafnej konstatacji. Zamiar to określony w art. 9 § 1 k.k. proces zachodzący w psychice sprawcy, wyrażający się w świadomej woli zrealizowania przedmiotowych znamion czynu zabronionego, przy czym zamiar zarówno bezpośredni jak i ewentualny oznacza zjawisko obiektywnej rzeczywistości, realny przebieg procesów psychicznych, nie jest zaś pojęciem z dziedziny ocen, czy też z dziedziny wartości ( vide: wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 14 marca 2018 r., sygn. akt II AKa 37/18, LEX nr 2491896). Niejako dla przypomnienia zauważyć należy, że zamiar bezpośredni polega na tym, iż sprawca chce popełnić czyn zabroniony. Niezbędna jest przy tym świadomość sprawcy zarówno co do celu, jak i środków do tego prowadzących, a więc znamion czynu zabronionego oraz wola ich realizacji. Jeśli zaś chodzi o zamiar ewentualny to jego istota sprowadza się do tego, że sprawca przewidując możliwość popełnienia czynu zabronionego, nie chce go popełnić, ale się na to godzi. Zamiar ten zawsze towarzyszy jakiemuś innemu zamiarowi, który to nie musi być wcale skierowany na bezprawny cel. Tak więc „godzenie się” dotyczy skutku ubocznego, realnego, lecz w rozumieniu sprawcy jedynie prawdopodobnego w stosunku do podstawowego celu jego działania ( vide: wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 18 grudnia 2012 r., sygn. akt II AKa 159/12, LEX nr 1321946). Nie ulega też wątpliwości, iż ustalenia co do zamiaru sprawcy muszą mieć charakter kompleksowy i wynikać z całokształtu okoliczności sprawy.

Na gruncie przedmiotowej sprawy nie sposób nie przyjąć, by oskarżony działał z zamiarem ewentualnym. To w wyniku zachowań oskarżonego doszło do powstania u małoletniego zespołu nadciśnienia wewnątrzczaszkowego, ostrej niewydolności oddechowej, zespołu dziecka maltretowanego (potrząsanego) oraz krwiaka podtwardówkowego, które to z kolei stanowiły ciężką chorobę realnie zagrażającą życiu dziecka, a nadto spowodowały nieuleczalną i długotrwałą chorobę w postaci uszkodzenia mózgu poprzez powstanie wodniaków mózgu, będących następstwem krwawienia podtwardówkowego, powodujących między innymi zaburzenia wzroku oraz przykurcze kończyn. Dostrzec trzeba, że swoje czynności sprawcze oskarżony podejmował wobec zaledwie niemowlęcia, działał przy tym impulsywnie i gwałtownie. Takie zachowania oskarżonego dotyczyły również tak wrażliwych części ciała jak głowa. Oskarżony jest przy tym dorosłym, sprawnym intelektualnie mężczyzną, który winien przewidywać skutki swoich działań. Jeśli zatem potrząsał małym dzieckiem, mając pełną wiedzę na temat tego jak niewielką odporność ma ono na wszelkie uderzenia czy potrząsanie, to jednocześnie obejmował swoim zamiarem powstanie określonych obrażeń i chciał je spowodować. Przecież nawet średnio rozgarnięty człowiek zdaje sobie sprawę z kruchości i delikatności dziecka i jego organów wewnętrznych oraz tego, że użycie większej siły może spowodować poważne konsekwencje. Jednocześnie pojawienie się u pokrzywdzonego określonych objawów takich jak gorączka, nieregularny oddech czy w końcu niewydolność oddechowa, bladość skóry świadczyły o poważnym jego stanie. Oskarżony doskonale zdawał sobie sprawę ze swojego działania, a niewzywanie służb medycznych było spowodowane jego obawą o siebie i ewentualne konsekwencje prawne. Oskarżony ukrywał dziecko przed interwencją pogotowia czy pracownikami opieki społecznej, jak również zniechęcał K. S. do zawiadamiania pogotowia. Już tylko dla postronnego obserwatora stan dziecka wzbudzał niepokój, jak wynika chociażby z zeznań K. W.. Stan dziecka dostrzegała także jego matka – osoba o ograniczonych predyspozycjach intelektualnych. Dla oskarżonego, który wszak spędzał z dzieckiem więcej czasu niż kurator W., musiało być jasne, że jego stan może prowadzić do śmierci zwłaszcza, że stale się pogarszał. Oskarżony zaś nie robił nic, by dziecku pomóc. Nie skonsultował nawet stanu zdrowia dziecka z lekarzem, podając mu tylko leki przeciwgorączkowe, które wszak nie pomagały. Obrońca podnosi, że rozpoznanie tej jednostki chorobowej u dziecka i powiązanie jej z zachowaniem oskarżonego wymagało specjalistycznej wiedzy medycznej. Nie chodzi o to, że oskarżony nie jest lekarzem i nie potrafił poprawnie zdiagnozować dziecka. Istotą sprawy jest bowiem to, że P. P. (1) potrząsał dzieckiem, dopuszczał się w stosunku do niego także innych form przemocy, a więc ujawnione zaburzenia zdrowia u małoletniego w krótkim czasie po takim traktowaniu przez oskarżonego z pewnością musiały wiązać się z jego zachowaniem, o czym ten przecież doskonale wiedział. Mimo to zaniechał powiadomienia stosownych służb. K. W. czy pokrzywdzona również nie są lekarzami, a mimo to dostrzegały niepokojące objawy u małoletniego. U świadek W. wywołało to natychmiastową konieczność zawiadomienia służb medycznych. Percepcja intelektualna świadka i oskarżonego jest zbliżona. Przecież świadek nie posiadała żadnych predyspozycji w zakresie medycyny, podobnie jak oskarżony, nie była też obarczona deficytami intelektualnymi, jak K. S.. Godzi się przypomnieć, że objawy chorobowe dziecka pojawiły się po tym jak oskarżony kolejny raz potrząsał nim, a następnie rzucił nim mocno do łóżeczka. Objawy chorobowe, które później wystąpiły rzeczywiście są charakterystyczne dla wielu chorób, lecz nie może tutaj zniknąć z oczu to wcześniejsze zachowanie oskarżonego. K. S. z racji swoich deficytów intelektualnych mogła niewłaściwie ocenić stan zdrowia dziecka i nie widzieć zależności pomiędzy zachowaniem oskarżonego a objawami jakie wykazywał małoletni. Już jednak całkiem inaczej należy oceniać stan świadomości oskarżonego. Wedle treści opinii sądowo-psychiatryczno-psychologicznej oskarżony nie jest chory psychicznie obecnie i nie był chory psychicznie w krytycznym czasie. Nie jest również upośledzony umysłowo. Biegli wykluczyli także inne zakłócenia czynności psychicznych mogące mieć wpływ na ocenę poczytalności oskarżonego. Wprawdzie rozpoznano u oskarżonego zaburzenia osobowości o typie osobowości psychopatycznej, jednakże nie ma to znaczenia w ocenie jego poczytalności. Oskarżonego charakteryzuje brak empatii, płytka uczuciowość wyższa, roszczeniowość czy niski próg wyzwalania frustracji. Jego motywacja nie miała charakteru chorobowego. Sposób działania mieści się w obszarze osobowości psychopatycznej i wynikającego z tego deficytu empatii. Deficyt ten nie determinuje jednakże sposobu reagowania oskarżonego, ma on zachowaną pełną możliwość wolnego wyboru sposobu swojego zachowania i ponoszenia konsekwencji swoich decyzji. Internalizacja norm społecznych jest u niego co prawda niska, lecz wie on bardzo dobrze jakie działania są zgodne z normami społeczno-prawnymi i ma umiejętności ich przestrzegania (k. 822). Oskarżony zatem umie wiązać swoje zachowanie z jego możliwymi konsekwencjami i musiał mieć w pamięci swoje wcześniejsze brutalne zachowanie względem M. S.. Nie mógł zatem nie podejrzewać związku przyczynowego między swoim działaniem a stanem dziecka.

Na gruncie niniejszej sprawy nie jest jednakże możliwe przyjęcie, że oskarżony uniemożliwiał K. S. zawiadomienie służb medycznych o stanie zdrowia małoletniego celem udzielenia mu pomocy przez okres trwający nie dłużej niż trzy dni. Pokrzywdzona dysponowała bowiem telefonem komórkowym, przez który prowadziła korespondencję z kuratorem sądowym lub asystentem rodziny, często ukrywając to przed oskarżonym. W dniu 10 maja 2019 r. telefonowała także do kurator K. W.. Nic nie wskazuje także na to, by nie mogła wychodzić z mieszkania. Nie można jednak bagatelizować tego, że to oskarżony skutecznie ją zniechęcał do podjęcia takich działań. Wywierał na nią silną presję, wykorzystując przy tym jej niepełnosprawność intelektualną. Sama pokrzywdzona podała, że oskarżony nie chciał jechać z dzieckiem do szpitala, jednocześnie nie dał jej telefonu i kluczy. Zważyć również należy na to, że pokrzywdzona bała się oskarżonego, o czym świadczy także treść opinii biegłej psycholog. Nadto jej zdolności intelektualne sprawiały, że trudno jej było ocenić właściwie stan dziecka i odpowiednio zareagować.

Ad 2-3.

Ustalenia co do kontaktów oskarżonego z pokrzywdzoną i małoletnim były jednoznaczne, a ich cechą charakterystyczną niemal od początku były agresywne zachowania P. P. (1). Przecież to właśnie zeznania wymienionych w zarzucie świadków stały się podstawą dla wdrożenia procedury Niebieskiej Karty, ograniczenia władzy rodzicielskiej K. S. w drodze orzeczenia Sądu Rodzinnego, czy też zobowiązania pokrzywdzonej do pozostawania z synem w specjalistycznej placówce pomocowej. Świadkowie relacjonują też obszernie stan pokrzywdzonej, obrażenia jakie u niej zaobserwowali, a także jej obawy i lęki związane z zachowaniem oskarżonego. Nie bez znaczenia jest i ich relacja na temat zachowania oskarżonego w stosunku do nich i pokrzywdzonej. Przecież decyzja o odizolowaniu pokrzywdzonej wraz z dzieckiem w specjalnej placówce została podjęta na skutek zeznań K. S.. Świadek S. F. (2) wskazała, między innymi, że pokrzywdzona przed Sądem Rodzinnym zrelacjonowała, że boi się oskarżonego, że ją bije, kopie i że rzuca dzieckiem. „Pamiętam, że K. mówiła, że P. jak jest zdenerwowany ale często jest zdenerwowany, to podchodzi do łóżeczka i potrząsa dzieckiem mocno (…)” (k. 86). Świadkowie nie mówią o obrażeniach dziecka do czasu ujawnienia feralnego zdarzenia, lecz nie oznacza to bynajmniej, że oskarżony nie stosował względem niego żadnych form przemocy. Wynika to wszak z logicznych i konsekwentnych zeznań K. S.. Nadto zeznania te uwiarygodnione są relacjami wskazywanych w zarzucie świadków, którzy zrelacjonowali agresywne zachowanie oskarżonego nie tylko w stosunku do nich, lecz także i do pokrzywdzonej. Już tylko niejako pomocniczo wskazać należy na opinię sądowo-pscyhologiczną o oskarżonym, która ujawnia u niego osobowość psychopatyczną i brak empatii oraz niski próg wyzwolenia frustracji. Także opinia o oskarżonym z jednostki penitencjarnej ujawnia sposób jego zachowania. Już samo niewpuszczanie osób uprawnionych, w tym lekarzy, do mieszkania rodzi wątpliwości co do intencji oskarżonego. Wszystkie wymienione dowody pozwalają na ocenę i przyznanie wiarygodności zeznaniom pokrzywdzonej odnośnie znęcania się oskarżonego nad małoletnim w sposób długotrwały. Należało jedynie zmienić opis czynu w tym zakresie, że przyjąć, iż oskarżony znęcał się nad dzieckiem w okresie od stycznia 2018 r. do 22 marca 2018 r. i od 3 maja 2018 r. do 10 maja 2018 r. Nie mógł bowiem oskarżony tego czynić w okresie od 23 marca 2018 r. do 2 maja 2018 r., albowiem pokrzywdzona przebywała wówczas z małoletnim w specjalistycznym ośrodku pomocowym bez oskarżonego.

W dokumentacji medycznej i opinii biegłego z zakresu medycyny sądowej M. B. u M. S. rozpoznano zespół dziecka maltretowanego, krwawienie podtwardówkowe, zespół nadciśnienia wewnątrzczaszkowego, ostrą niewydolność oddechową, leczone zabiegowo trepanopunkcją okolicy dwuczołowej i ewakuacją krwiaka podtwardówkowego z zastosowaniem drenażu przestrzeni podtwardówkowej. Przedstawione uprzednio dowody niezbicie świadczą o znęcaniu się oskarżonego nad małoletnim. Dodać trzeba, że biegły B. oceniał obrażenia jakich doznał małoletni w wyniku konkretnego zachowania oskarżonego. To, że nie wspomniał o tym, że istniały obrażenia wcześniej nie przekonuje do wyciągnięcia wniosku, iż oskarżony nie znęcał się nad małoletnim. Biegły w swojej opinii odnosił się bowiem do mechanizmu powstania krwiaka, a nie do tego czy oskarżony spowodował jakiekolwiek inne obrażenia u dziecka swoim zachowaniem. Jego potrząsanie czy też inne zachowania opisane w zarzucie mogły bowiem początkowo nie dawać takich obrażeń wewnętrznych.

Ad 4.

Zeznania pokrzywdzonej zasługiwały na wiarę. Nie budzi żadnych wątpliwości to, że do jej depozycji należy podchodzić z ostrożnością, a to z uwagi na deficyty pokrzywdzonej i treść opinii sądowo-psychologicznej. Tak właśnie, niezwykle wnikliwie, podszedł do treści relacji składanej przez K. S. Sąd Okręgowy uwypuklając wszystkie elementy świadczące o tym, że jej zeznania zasługują na przydanie im waloru prawdziwości. Rekonstrukcja przebiegu zdarzenia w oparciu o zeznania świadka jest możliwa. Nadto nie jest to jedyny dowód w sprawie. Potwierdzeniem wiarygodności składanej relacji jest opinia biegłego z zakresu medycyny sądowej czy dokumentacja medyczna. Dostrzec również należy, że wystąpienie deficytów intelektualnych samo przez się nie decyduje o tym, czy zeznania są prawdziwe czy też nie. Podlegają one bowiem ocenie Sądu, który czyni to konfrontując je z pozostałym materiałem dowodowym. Niepełnosprawność intelektualna świadczyć może jedynie o przekazywaniu określonych treści w sposób adekwatny do rozwoju psychicznego, a nie o kłamstwie czy zmyślaniu. Co więcej dodać należy, że świadkowie potwierdzają poszczególne zachowania oskarżonego w stosunku do pokrzywdzonej i opisują jej strach przed nim. To zaś dodatkowo wspiera wersję K. S.. Godzi się przy tym dostrzec, co trafnie wyeksponował Sąd Okręgowy, iż już w lutym 2018 r. pracownicy OSP w M. widzieli stan poważnego zagrożenia życia i zdrowia nie tylko dla pokrzywdzonej, ale i dla małoletniego. Już zaś w Sądzie Rodzinnym, na długi czas przed sprawą karną, pokrzywdzona zeznawała o stosowaniu przemocy przez oskarżonego wobec niej, ale i również syna: „P. potrząsa dzieckiem, 4 dni temu, dziecko było w strachu, płakało” (k. 128). K. S. w swoich zeznaniach konsekwentnie i spójnie wskazywała, że oskarżony stosował przemoc w stosunku do niej i jej syna. Wedle treści opinii psychologicznych pokrzywdzona jest w stanie opisać to, czego doświadczyła lub zobaczyła. Może mieć natomiast trudności z określeniem czasu, jak i przedstawieniem chronologii tych zajść. Z uwagi na posiadaną niepełnosprawność intelektualną świadek przejawia tendencje do konfabulacji, z łatwością ulega manipulacjom i poleceniom innych osób. Jednocześnie pokrzywdzona podawała szczegółowo formy przemocy, stosowanej wobec niej i dziecka, przez oskarżonego. Były to sytuacje, w których przeżywała realną obawę o utratę życia, a więc wzbudzające skrajne emocje. Biegła psycholog wskazała: „Objawy niepełnosprawności intelektualnej, widoczne w zeznaniu świadka nie umniejszają ich wiarygodności” (k. 214, 321v.). Ujawnia ona psychologiczne symptomy mogące świadczyć o maltretowaniu fizycznym lub psychicznym. Biegła J. P. zeznając na rozprawie podała również, iż pokrzywdzona przejawia objawy doświadczenia przemocy domowej. Reaguje strachem na oskarżonego. Nadto opiniując zeznania składane przez K. S. przed Sądem biegła stwierdziła, iż stworzone przez Sędziego warunki przesłuchania opiniowanej – poza salą sądową – zminimalizowały stres, który wpływa na zakłócenie przebiegu procesów poznawczych. Efektem tak indywidualnego podejścia do świadka, była chęć pokrzywdzonej do współpracy z osobami biorącymi udział w przesłuchaniu. Kobieta była rozmowna, uważna i bardzo zaangażowana w całą procedurę – mimo odczuwanego niepokoju i strachu. Sąd kierował do pokrzywdzonej pytania formułowane w sposób dostosowany do jej poziomu funkcjonowania poznawczego. Te warunki poprawiły znacząco jakość zdolności koncentracji uwagi, myślenia i odpamiętywania zdarzeń przez świadka (k. 1076).

Ad 5.

O tym, że w istocie rozstrój zdrowia małoletniego spowodował oskarżony świadczą zeznania pokrzywdzonej, opinia biegłego z zakresu medycyny sądowej M. B. oraz zgromadzona dokumentacja medyczna. Sąd Okręgowy odniósł się już do zeznań K. S. w poprzednim podpunkcie. Wymieniał także i to jakie obrażenia stwierdzała dokumentacja medyczna (ad. 2-3). Biegły M. B. w opinii pisemnej stwierdził nadto, iż obrażenia zdiagnozowane u małoletniego powstały w wyniku działania narzędzi tępych, tępokrawędzistych lub od uderzenia się o takie narzędzia i mogły one powstać w wyniku stosowania przemocy takiej jak szarpania, potrząsanie, uderzania w głowę dziecka lub też w wyniku rzucania dziecka na łóżko, to jest w okolicznościach opisywanych przez K. S.. Biegły na rozprawie opisał nadto sposób powstania obrażeń.

Ad 7.

Nie było przedmiotem uchylenia Sądu Najwyższego zachowanie oskarżonego względem pokrzywdzonej, określone w punkcie I części wstępnej zaskarżonego wyroku, a zmienione w zakresie czasokresu jego trwania przez Sąd Apelacyjny. W tej sytuacji wskazać trzeba na to, że zeznania pokrzywdzonej oraz świadków A. D., S. D., K. K. (1), G. S. oraz D. C. opisują zachowanie oskarżonego i obrażenia zaobserwowane u pokrzywdzonej. Podają także to w jaki sposób zachowywała się pokrzywdzona, wskazują na jej strach. W świetle opinii biegłej psycholog zeznania pokrzywdzonej należy oceniać z ostrożności, ale – jak już była mowa – zasługują one na wiarę. Dodatkowo na naganne zachowania oskarżonego wskazują także zeznania M. K.. Zwłaszcza zeznania świadków reprezentujących organy państwowe zasługują na szczególne uwzględnienie. Nie mieli oni bowiem w ogóle interesu w tym, by nieobiektywnie i nierzetelnie przedstawiać sytuację, a opierali się na bezpośrednich obserwacjach, co znalazło wyraz także w tworzonych przez nich pismach. Nadto to właśnie zachowania przemocowe oskarżonego doprowadziły do kontroli sądowej i ograniczenia władzy rodzicielskiej, a w końcu konieczności odizolowania pokrzywdzonej.

Ad 8.

Zachowanie oskarżonego, w tym drażliwość, wybuchy agresji, presja psychiczna, izolowanie pokrzywdzonej wpływały niewątpliwie na lękliwość pokrzywdzonej. Istotnie biegła psycholog stwierdziła, że pokrzywdzona jest osobą lękliwą i nie była w stanie stwierdzić z czego ten stan wynika, lecz jednocześnie podała: „Z obserwacji zachowania p. K. oraz z tego, jak zachowywała się w gabinecie oraz co opowiadała, można stwierdzić, że przejawia objawy doświadczenia przemocy domowej. Raz, jest to sytuacja, w której reaguje przestrachem na każdy autorytet, dwa sytuacja wspominania o panu oskarżonym przestawała oddychać, zatrzymywała oddech, pojawiały się łzy, spuszczała głowę. Na pytanie „co się dzieje?” milczała” (k. 835).

Ad 9.

Sąd Okręgowy z opinii biegłych psychiatrów i psychologa wyciągnął prawidłowe wnioski. Z opinii wynika wprawdzie, iż rozpoznano u oskarżonego zaburzenia osobowości o typie osobowości psychopatycznej, jednakże nie ma to znaczenia w ocenie jego poczytalności. Oskarżonego charakteryzuje brak empatii, płytka uczuciowość wyższa, roszczeniowość czy niski próg wyzwalania frustracji. Jego motywacja nie miała charakteru chorobowego. Sposób działania mieści się w obszarze osobowości psychopatycznej i wynikającego z tego deficytu empatii. Deficyt ten nie determinuje jednakże sposobu reagowania oskarżonego, ma on zachowaną pełną możliwość wolnego wyboru sposobu swojego zachowania i ponoszenia konsekwencji swoich decyzji. Internalizacja norm społecznych jest u niego co prawda niska, lecz wie on bardzo dobrze jakie działania są zgodne z normami społeczno-prawnymi i ma umiejętności ich przestrzegania (k. 822). Nie są to zatem schorzenia wpływające na poczytalność u oskarżonego, czy powodujące zaburzenia jego świadomości. Oskarżony dokładnie wiedział co czyni, miał także świadomość konsekwencji jakie jego zachowanie może spowodować.

Ad 10.

Wyrok Sądu II instancji nie został uchylony w zakresie tego zarzutu, a dotyczył jedynie czynu II opisanego w części dyspozytywnej zaskarżonego wyroku. Wskazać jedynie należy, gwoli ścisłości, że to agresywne zachowanie oskarżonego było powodem interwencji funkcjonariuszy Policji. Zeznania państwa K. pozostają spójne z tym co relacjonowała K. S.. Depozycje zaś funkcjonariuszy Policji nie mogą wpływać na zmianę tejże oceny. Zważyć zwłaszcza należy, że świadek B. S. został przesłuchany po raz pierwszy dopiero na etapie postępowania sądowego, a więc po znacznym upływie czasu od zdarzenia. W pełni zrozumiałe jest zatem, że nie mógł on podać szczegółów interwencji zwłaszcza, że z podobnymi zdarzeniami ma do czynienia niejako na co dzień. Tym bardziej nie mógł zatem podać szczegółów odnośnie tego co podawali uczestnicy zajścia. Zeznania M. M. (3) zaś korespondują z tym co zeznała K. S. oraz państwo K.. Przyznał on zwłaszcza, że podczas interwencji oskarżony był bardzo agresywny w stosunku do pozostałych uczestników zdarzenia. Uwiarygadnia to zeznania pokrzywdzonej, która wskazała na wypowiadane pod jej adresem groźby i to, że bała się ich. Rozbieżności odnośnie tego kiedy miały one zostać wypowiedziane są w istocie drugorzędne. Nie zmienia to bowiem samej istoty zeznań pokrzywdzonej i świadków – uczestników zdarzenia. Należy także wyraźnie zaakcentować, że zarówno M. K. jak i E. K. (2) nie mieli żadnego powodu, by bezpodstawnie pomawiać oskarżonego. Przecież osoby te razem spędzały czas, a wcześniej oskarżony pomagał E. K. (2) w rąbaniu drewna. Gdyby istotnie do wypowiadania gróźb nie doszło nie zostaliby wezwani funkcjonariusze Policji. Reakcja pokrzywdzonej i spójne przedstawienie przebiegu zdarzenia przez nią, E. K. (2) i K. S. w połączeniu z relacją interweniujących funkcjonariuszy, daje pełny obraz sytuacji i pozwala na przyjęcie sprawstwa i winy oskarżonego.

Wniosek

Zmiana zaskarżonego orzeczenia w pkt I poprzez wyeliminowanie z opisu czynu art. 207 § 1a k.k. i uznanie oskarżonego winnym tego, że w dniu 15 maja 2018 r. spowodował u pokrzywdzonej K. S. obrażenia ciała w postaci stłuczenia barku prawego, stłuczenia ramienia prawego, stłuczenia grzbietu, które spowodowały rozstrój zdrowia pokrzywdzonej na okres poniżej 7 dni, przy czym czynu tego dopuścił się w warunkach powrotu do przestępstwa, w ciągu 5 lat od odbycia kary łącznej 1 roku pozbawienia wolności orzeczonej prawomocnym wyrokiem Sądu Rejonowego w Miliczu z dnia 30 września 2011 r. o sygn. akt II K 538/10 za umyślne przestępstwa podobne kwalifikowane z art. 207 § 1 k.k., art. 157 § 2 k.k. i art. 190 § 1 k.k., objętym następnie wyrokiem łącznym Sądu Rejonowego w Kluczborku z dnia 20 marca 2014 r. o sygn. akt II K 813/13 na mocy którego wymierzono mu karę łączną w wymiarze 2 lat i 4 miesięcy pozbawienia wolności, którą odbywał m.in. od dnia 25 września 2013 r. do dnia 7 kwietnia 2015 r., tj. czynu z art. 157 § 2 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k. i za to wymierzenie mu kary w dolnych granicach ustawowego zagrożenia;

Zmiana zaskarżonego orzeczenia w pkt II i uniewinnienie oskarżonego od zarzucanego mu czynu;

Ewentualnie przy przyjęciu, że rozstrój zdrowia małoletniego pokrzywdzonego M. S. został spowodowany przez oskarżonego – zmiana zaskarżonego orzeczenia w pkt II poprzez uznanie oskarżonego winnym tego, że swoim zachowaniem bezpośrednio, nie dalej niż na 2 dni przed zabraniem małoletniego M. S. do szpitala w dniu 10 maja 2018 r., spowodował rozstrój zdrowia w postaci: zespołu nadciśnienia wewnątrzczaszkowego, ostrej niewydolności oddechowej, zespołu dziecka maltretowanego (potrząsanego) oraz krwiaka podtwardówkowego, leczonego zabiegowo trepanopunkcją okolicy dwuczołowej z zastosowaniem drenażu przestrzeni podtwardówkowej, które stanowiły ciężką chorobę realnie zagrażającą życiu małoletniego pokrzywdzonego, przy czym czynu tego dopuścił się w warunkach powrotu do przestępstwa, w ciągu 5 lat od odbycia kary łącznej 1 roku pozbawienia wolności orzeczonej prawomocnym wyrokiem Sądu Rejonowego w Miliczu z dnia 30 września 2011 r. o sygn. akt II K 538/10 za umyślne przestępstwa podobne kwalifikowane z art. 207 § 1 k.k., art. 157 § 2 k.k. i art. 190 § 1 k.k., objętym następnie wyrokiem łącznym Sądu Rejonowego w Kluczborku z dnia 20 marca 2014 r. o sygn. akt II K 813/13 na mocy którego wymierzono mu karę łączną w wymiarze 2 lat i 4 miesięcy pozbawienia wolności, którą odbywał m.in. od dnia 25 września 2013 r. do dnia 7 kwietnia 2015 r., tj. czynu z art. 156 § 1 pkt 2 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k. i za to wymierzenie mu kary w granicach połowy ustawowego zagrożenia;

Zmiana zaskarżonego orzeczenia w pkt III i uniewinnienie oskarżonego od przypisanego mu czynu.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Argumentacja podniesiona powyżej czyni niezasadnym wnioski apelującego.

Lp.

Zarzut

3.3.

rażącej niewspółmierności kary orzeczonej w pkt I i II tego wyroku wobec oskarżonego polegającą na niedostatecznym uwzględnieniu opinii sądowo-psychiatrycznej o oskarżonym i wpływie osobowości psychopatycznej na przypisywany oskarżonemu zamiar pozbawienia życia małoletniego, oparciu się na wątpliwych z punktu widzenia rekonstrukcji zdarzeń zeznaniach pokrzywdzonej K. S. i w efekcie orzeczeniu kary, która nie spełnia dyrektyw, o których mowa w art. 53 k.k.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zarzut na uwzględnienie nie zasługuje. Brak jest podstaw do ingerencji w orzeczenie Sądu I instancji w zakresie orzeczonych wobec oskarżonego kar jednostkowych, choć należało, wobec zmiany opisu jednego z czynów, orzec na nowo wymiar kary łącznej. Pozostał on jednak tożsamy z tym co orzekł uprzednio Sąd Okręgowy. Środek odwoławczy, kwestionując wymiar kary, sprowadza się wyłącznie do polemiki z przyjętymi przez Sąd Okręgowy wnioskami dotyczącymi doniosłości okoliczności wymierzenia takiej, a nie innej kary. Orzeczony przez Sąd I instancji jej wymiar cechuje się prawidłowością i odpowiednim wyważeniem. Sąd Okręgowy wskazał jakie czynniki miał na względzie przy wymiarze kary i nie sposób nie podzielić jego argumentacji. Wskazać przy tym należy, że zarzut rażącej niewspółmierności kary, jako zarzut z kategorii ocen, można zasadnie podnosić wówczas, gdy kara jakkolwiek mieści się w granicach ustawowego zagrożenia, to nie uwzględnia w sposób właściwy zarówno okoliczności popełnienia przestępstwa, jak i osobowości sprawcy – innymi słowy gdy w społecznym odczuciu jest karą niesprawiedliwą ( vide: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 11 kwietnia 1985 r., sygn. akt V RN 178/85, OSNKW 1985/7-8/60).

Zważyć należy, że czyny I i II cechuje bardzo wysoki stopień społecznej szkodliwości. Dotyczy to zwłaszcza czynu II. Ofiarą tegoż padł bowiem małoletni i to osoba całkowicie bezbronna i nieporadna, bo w wieku niemowlęcym. Obrażenia jakie działanie oskarżonego wywołało są poważne, a skutki tego pozostaną z dzieckiem do końca życia. Mowa bowiem jest o jego trwałym kalectwie. Takie działanie oskarżonego musi zostać należycie ocenione, a wymierzona kara mieć postać surowej. Nie sposób przy tym mówić o okolicznościach łagodzących. Wszak oskarżony wiedział co zrobił, a mimo to nawet nie powziął starań ratowania dziecka, godząc się na jego śmierć. Bardziej przejęty był tym, by nie ponieść żadnej odpowiedzialności i by zdarzenie nie wyszło na jaw. Dopiero interwencja osoby trzeciej pozwoliła na uratowanie życia dziecka, lecz późno podjęta nie mogła zapobiec innym trwałym skutkom. Nie można także zapominać i o tym, że działanie oskarżonego nie było jednostkowe, ale potrząsanie dzieckiem było niejako normą i odpowiedzią na płacz dziecka czy jego krzyki. K. S. jest zaś osobą nieporadną, z deficytami intelektualnymi. Sposób jej traktowania przez oskarżonego, którego obdarzyła uczuciem jest więcej niż karygodny. Przez długi okres czasu musiała znosić przemocowe zachowania oskarżonego. Także trzeci z czynów godził w bezpieczeństwo pokrzywdzonej. Społeczna szkodliwość popełnionych przez oskarżonego czynów jest zatem wysoka, podobnie jak i stopień zawinienia. Podkreślić przy tym trzeba wyjątkową brutalność sprawcy.

Osobowość psychopatyczna stwierdzona w opinii sądowo-psychiatrycznej w żadnym razie nie pozwala na obniżenie kar, albowiem oskarżony miał możliwość ukierunkowania swoich frustracji i zrozumienia konsekwencji, co było już zresztą uprzednio wskazywane. Zeznania K. S. zaś zasługują na wiarę, o czym również była już mowa w poprzednim punkcie apelacji. Nie sposób ich uznać za wątpliwe.

Ukształtowana zaś wobec oskarżonego kara łączna stwarza realne możliwości na osiągnięcie korzystnych efektów poprawczych w stosunku do niego i nie nosi cech nadmiernej dolegliwości. Wymierzona oskarżonemu kara stanowi wystarczającą, a zarazem adekwatną do stopnia jego zawinienia oraz stopnia społecznej szkodliwości przypisanego czynu represję karną za popełnione przestępstwo i z tych powodów cele kary zarówno zapobiegawcze, jak i wychowawcze zostaną zrealizowane. Poza tym kara w określonym wymiarze będzie oddziaływała właściwie na społeczeństwo, osiągając w ten sposób cele prewencji ogólnej, poprzez odstraszanie innych od popełniania tego typu przestępstw. Tylko taka kara jest w stanie podziałać na oskarżonego powstrzymująco i uświadomić mu nieuchronność i konieczność poniesienia odpowiedzialności.

Wniosek

Zmiana zaskarżonego orzeczenia w pkt I poprzez wyeliminowanie z opisu czynu art. 207 § 1a k.k. i uznanie oskarżonego winnym tego, że w dniu 15 maja 2018 r. spowodował u pokrzywdzonej K. S. obrażenia ciała w postaci stłuczenia barku prawego, stłuczenia ramienia prawego, stłuczenia grzbietu, które spowodowały rozstrój zdrowia pokrzywdzonej na okres poniżej 7 dni, przy czym czynu tego dopuścił się w warunkach powrotu do przestępstwa, w ciągu 5 lat od odbycia kary łącznej 1 roku pozbawienia wolności orzeczonej prawomocnym wyrokiem Sądu Rejonowego w Miliczu z dnia 30 września 2011 r. o sygn. akt II K 538/10 za umyślne przestępstwa podobne kwalifikowane z art. 207 § 1 k.k., art. 157 § 2 k.k. i art. 190 § 1 k.k., objętym następnie wyrokiem łącznym Sądu Rejonowego w Kluczborku z dnia 20 marca 2014 r. o sygn. akt II K 813/13 na mocy którego wymierzono mu karę łączną w wymiarze 2 lat i 4 miesięcy pozbawienia wolności, którą odbywał m.in. od dnia 25 września 2013 r. do dnia 7 kwietnia 2015 r., tj. czynu z art. 157 § 2 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k. i za to wymierzenie mu kary w dolnych granicach ustawowego zagrożenia;

Zmiana zaskarżonego orzeczenia w pkt II i uniewinnienie oskarżonego od zarzucanego mu czynu;

Ewentualnie przy przyjęciu, że rozstrój zdrowia małoletniego pokrzywdzonego M. S. został spowodowany przez oskarżonego – zmiana zaskarżonego orzeczenia w pkt II poprzez uznanie oskarżonego winnym tego, że swoim zachowaniem bezpośrednio, nie dalej niż na 2 dni przed zabraniem małoletniego M. S. do szpitala w dniu 10 maja 2018 r., spowodował rozstrój zdrowia w postaci: zespołu nadciśnienia wewnątrzczaszkowego, ostrej niewydolności oddechowej, zespołu dziecka maltretowanego (potrząsanego) oraz krwiaka podtwardówkowego, leczonego zabiegowo trepanopunkcją okolicy dwuczołowej z zastosowaniem drenażu przestrzeni podtwardówkowej, które stanowiły ciężką chorobę realnie zagrażającą życiu małoletniego pokrzywdzonego, przy czym czynu tego dopuścił się w warunkach powrotu do przestępstwa, w ciągu 5 lat od odbycia kary łącznej 1 roku pozbawienia wolności orzeczonej prawomocnym wyrokiem Sądu Rejonowego w Miliczu z dnia 30 września 2011 r. o sygn. akt II K 538/10 za umyślne przestępstwa podobne kwalifikowane z art. 207 § 1 k.k., art. 157 § 2 k.k. i art. 190 § 1 k.k., objętym następnie wyrokiem łącznym Sądu Rejonowego w Kluczborku z dnia 20 marca 2014 r. o sygn. akt II K 813/13 na mocy którego wymierzono mu karę łączną w wymiarze 2 lat i 4 miesięcy pozbawienia wolności, którą odbywał m.in. od dnia 25 września 2013 r. do dnia 7 kwietnia 2015 r., tj. czynu z art. 156 § 1 pkt 2 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k. i za to wymierzenie mu kary w granicach połowy ustawowego zagrożenia;

Zmiana zaskarżonego orzeczenia w pkt III i uniewinnienie oskarżonego od przypisanego mu czynu.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Argumentacja podniesiona powyżej czyni niezasadnym wnioski apelującego.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1

___________________________________________________________________

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

______________________________________________________________________________

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

0.15.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

0.11

Przedmiot utrzymania w mocy

0.1__________________________________________________________________________

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

_____________________________________________________________________________________

0.15.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

Przedmiot i zakres zmiany

Zmiana zaskarżonego wyroku w zakresie czynu przypisanego oskarżonego w punkcie II części dyspozytywnej w ten sposób, że przyjęto, iż P. P. (1) dopuścił się go w okresie od stycznia 2018 roku do 22 marca 2018 roku oraz od 3 maja 2018 roku do 10 maja 2018 roku, eliminując z opisu tego czynu ustalenie o uniemożliwieniu K. S. zawiadomienia służb medycznych o stanie zdrowia małoletniego M. S. celem udzielenia mu pomocy przez okres trwający nie dłużej niż trzy dni, przyjmując w to miejsce, iż skutecznie zniechęcał K. S. do takiego zawiadomienia.

Na podstawie art. 85 § 1 k.k. i art. 86 § 1 k.k. połączono kary orzeczone oskarżonemu P. P. (1) pkt I i III części dyspozytywnej zaskarżonego wyroku oraz w pkt I niniejszego wyroku i wymierzono mu karę łączną 15 (piętnastu) lat pozbawienia wolności;

Na podstawie art. 63 § 1 k.k. na poczet orzeczonej kary łącznej zaliczono oskarżonemu P. P. (1) okres zatrzymania i tymczasowego aresztowania w dniach od 15 maja 2018 roku do 11 października 2022 roku.

Zwięźle o powodach zmiany

Z powodów wskazanych w punkcie 3.2. niniejszego uzasadnienia należało zmienić opis czynu przypisanego oskarżonemu w punkcie II części dyspozytywnej zaskarżonego orzeczenia. Nie jest bowiem tak, że oskarżony uniemożliwiał zawiadomienie służb medycznych, ale pokrzywdzoną do tego skutecznie zniechęcał. Inaczej należało też określić czasokres jego popełnienia. W pozostałym zakresie orzeczenie odpowiada prawu i nie stwierdzono w nim żadnych uchybień. Wobec dokonanej korekty koniecznym stało się określenie wymiaru kary łącznej na 15 lat pozbawienia wolności. Kara ta spełnia bowiem dyrektywy wymiaru kary określone w art. 53 k.k. Ukształtowana wobec oskarżonego represja karna stwarza realne możliwości na osiągnięcie korzystnych efektów poprawczych w stosunku do niego i nie nosi cech nadmiernej dolegliwości. Wymierzona oskarżonemu kara stanowi wystarczającą, a zarazem adekwatną do stopnia jego zawinienia oraz stopnia społecznej szkodliwości przypisanych czynów represję karną za popełnione przestępstwa i z tych powodów cele kary zarówno zapobiegawcze, jak i wychowawcze zostaną zrealizowane. Poza tym kara w określonym wymiarze będzie oddziaływała właściwie na społeczeństwo, osiągając w ten sposób cele prewencji ogólnej, poprzez odstraszanie innych od popełniania tego typu przestępstw. Wymierzona kara w sposób należyty uwzględnia stopień społecznej szkodliwości i zawinienia sprawcy. Orzeczona kara spełnia również swoje zadania w zakresie prewencji ogólnej, co do poszanowania prawa i kształtowania pozytywnych postaw. Należało także, wobec treści wyroku, orzec ponownie o właściwym zaliczeniu na poczet orzeczonych kar rzeczywistego okresu pozbawienia wolności, co uczyniono na podstawie art. 63 § 1 k.k.

0.15.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

0.15.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

___________________________________________________

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

_________________________________________________________________________

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

_________________________________________________________________________

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

_________________________________________________________________________

4.1.

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

_________________________________________________________________________

0.15.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

_______________________________________________________________________________

0.15.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

V

O wynagrodzeniu z tytułu nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej oskarżonemu z urzędu w postępowaniu odwoławczym Sąd Apelacyjny orzekł na podstawie § 4 ust. 1 i 3 w zw. z § 17 ust. 2 pkt 5 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 października 2016 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu.

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

VI

Zwalniając oskarżonego od ponoszenia kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze oparto się na przepisie art. 624 § 1 k.p.k. w zw. z art. 634 k.p.k. oraz art. 17 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 r. o opłatach w sprawach karnych (Dz.U. z 1983 r., Nr 49, poz.223 z późn. zm.).

7.  PODPIS

SSA Edyta Gajgał SSA Agata Regulska SSO (del.do SA) Andrzej Szliwa

0.11.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

Obrońca oskarżonego

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Apelacja co do winy i kary

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

☒

co do winy

☒

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

0.11.4. Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana