Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

POSTANOWIENIE

Dnia 28 września 2012 r.

Sąd Apelacyjny we Wrocławiu – Wydział I Cywilny w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 28 września 2012 r. na posiedzeniu niejawnym we Wrocławiu

sprawy z powództwa: J. C.

przeciwko: B. W.

o zapłatę

na skutek zażalenia pozwanej

na postanowienie Sądu Okręgowego w Jeleniej Górze

z dnia 17 lipca 2012 r., sygn. akt I C 564/12

p o s t a n a w i a:

1. zmienić zaskarżone postanowienie w ten sposób, że wniosek powoda o zabezpieczenie powództwa przez nakazanie wpisania w dziale III Księgi Wieczystej nr (...) prowadzonej przez Sąd Rejonowy w R. ostrzeżenia o toczącym się przed Sądem Okręgowym w Jeleniej Górze postępowaniu z powództwa J. C. przeciwko B. W. o zapłatę oddalić;

2. oddalić dalej idące zażalenie.

UZASADNIENIE

Zaskarżonym postanowieniem Sąd Okręgowy w Jeleniej Górze zabezpieczył powództwo przez nakazanie wpisania w dziale III Księgi Wieczystej nr (...) prowadzonej przez Sąd Rejonowy w R. ostrzeżenia o toczącym się przed Sądem Okręgowym w Jeleniej Górze postępowaniu z powództwa J. C. przeciwko B. W. o zapłatę oraz przez zakazanie pozwanej zbywania i obciążania przysługującego jej spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego położonego w przy ul. (...) w R., pozostającego w zasobach Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w R., niemającego urządzonej księgi wieczystej. Uzasadniając postanowienie Sąd wskazał, że powód uprawdopodobnił zarówno roszczenie, jak i interes prawny w jego zabezpieczeniu, co na obecnym etapie postępowania skutkowało uznaniem, że istnieją przesłanki do udzielenia zabezpieczenia roszczenia.

Postanowienie to zaskarżyła pozwana wskazując, że powód wniósł o zasądzenie od niej kwoty 80.903,11 zł, mimo iż z zaciągniętego przez niego kredytu pozwana spłaciła co najmniej kwotę 19.180 zł. Pozwana wskazała ponadto, że nieruchomość, na której udzielono zabezpieczenia stanowi własność jej i Z. W. – byłego męża pozwanej, który nie może ponosić konsekwencji jej ewentualnych zobowiązań finansowych. Pozwana wskazała ponadto, że wartość nieruchomości, na której Sąd dokonał zabezpieczenia roszczenia powoda, wielokrotnie przewyższa kwotę żądaną przez powoda, jak również kwotę tę przewyższa wartość mieszkania położonego w R.. W ocenie pozwanej powód nie uprawdopodobnił ponadto interesu prawnego w udzieleniu zabezpieczenia.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Zażalenie zasługuje na częściowe uwzględnienie, jednak z przyczyn innych niż w nim wskazane. W ocenie Sądu Apelacyjnego w rozpoznawanej sprawie bowiem brak było podstaw do udzielenia zabezpieczenia roszczenia przez nakazanie wpisania w dziale III Księgi Wieczystej nr (...) prowadzonej przez Sąd Rejonowy w R. ostrzeżenia o postępowaniu toczącym się przed Sądem Okręgowym w Jeleniej Górze.

W niniejszym postępowaniu powód dochodzi przeciwko pozwanej roszczenia pieniężnego, tj. zapłaty kwoty 80.903,11 zł i we wniosku o zabezpieczenie wniósł o udzielenie zabezpieczenia roszczenia przez nakazanie wpisania w dziale III Księgi Wieczystej nr (...) prowadzonej przez Sąd Rejonowy w R. ostrzeżenia o toczącym się przed Sądem Okręgowym w Jeleniej Górze postępowaniu oraz przez zakazanie pozwanej zbywania i obciążania przysługującego jej spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego położonego w przy ul. (...) w R., pozostającego w zasobach Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w R., niemającego urządzonej księgi wieczystej. Sąd Apelacyjny na ma uwadze to, że sąd orzekający w sprawie jest związany treścią wniosku o udzielenie zabezpieczenia i nie może dokonać zabezpieczenia w inny sposób aniżeli wnioskowany. Pamiętać należy jednak, że sposób zabezpieczenia wskazany przez uprawnionego musi być odpowiedni zarówno dla dochodzonego roszczenia, jak również pozostawać w zgodzie z obowiązującymi przepisami prawa. Wierzyciela obciąża bowiem obowiązek wyboru poprawnego sposobu zabezpieczenia roszczenia i wskazania tego sposobu w składanym wniosku (art. 736 § 1 pkt 1 k.p.c.), zaś Sąd orzekający w toku postępowania zabezpieczającego obowiązany jest zbadać, czy wnioskowany sposób zabezpieczenia jest odpowiedni. Sposoby zabezpieczenia roszczeń pieniężnych zostały wymienione w art. 747 k.p.c. i zgodnie z jego treścią zabezpieczenie roszczeń pieniężnych następuje przez: zajęcie ruchomości, wynagrodzenia za pracę, wierzytelności z rachunku bankowego albo innej wierzytelności lub innego prawa majątkowego; obciążenie nieruchomości obowiązanego hipoteką przymusową; ustanowienie zakazu zbywania lub obciążania nieruchomości, która nie ma urządzonej księgi wieczystej lub której księga wieczysta zaginęła lub uległa zniszczeniu; obciążenie statku albo statku w budowie hipoteką morską; ustanowienie zakazu zbywania spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu, czy ustanowienie zarządu przymusowego nad przedsiębiorstwem lub gospodarstwem rolnym obowiązanego albo zakładem wchodzącym w skład przedsiębiorstwa lub jego częścią albo częścią gospodarstwa rolnego obowiązanego. Podkreślenia wymaga, że cytowany przepis zawiera zamknięty katalog sposobów zabezpieczenia, co oznacza, że sąd rozpoznający wniosek o zabezpieczenie nie może stosować innych sposobów poza wymienionymi. W rozpoznawanej sprawie zatem Sąd Okręgowy udzielając zabezpieczenia przez nakazanie wpisania w księdze wieczystej prowadzonej do nieruchomości należącej do powódki ostrzeżenia o toczącym się postępowaniu zastosował sposób zabezpieczenia nieprzewidziany przepisami ustawy, niewymieniony w cytowanym powyżej przepisie. Ponadto wskazać trzeba, że w systemie prawnym ksiąg wieczystych nie ma miejsca na ujawnianie tego rodzaju wpisów. Nie można bowiem ksiąg wieczystych obarczać informacjami, które nie dotyczą stanu prawnego nieruchomości, a tylko z pozoru pełnią funkcję „ostrzeżeń”. W tej zaś sytuacji stwierdzić należy, że wniosek powoda o udzielenie zabezpieczenia poprzez wpis w księgach wieczystych ostrzeżenia o toczącym się postępowaniu podlegał oddaleniu, z uwagi na niedopuszczalną, nieodpowiednią formę (sposób) zabezpieczenia dochodzonego roszczenia.

Dalej idące zażalenie powódki podlegało oddaleniu.

Sąd Apelacyjny podzielił stanowisko Sądu I instancji odnośnie uprawdopodobnienia tak samego roszczenia, jak i interesu prawnego w jego zabezpieczeniu. We wniesionym pozwie powód przedstawił bowiem dowody w celu wykazania, że zaciągnął kredyt, który w rzeczywistości przeznaczony został na potrzeby pozwanej oraz że pozwana zobowiązała się do spłaty kredytu. Pozwana zaś ani w odpowiedzi na pozew, ani w rozpoznawanym zażaleniu w istocie faktom podanym przez powoda w pozwie w powyższym zakresie nie przeczyła, wskazując jedynie, iż nie otrzymała od powoda całej kwoty zaciągniętego kredytu, a jedynie w formie darowizny 45.000 zł oraz, że dokonała spłaty części zobowiązania. Jednocześnie pozwana stwierdzając w zażaleniu, że powód nie uprawdopodobnił interesu prawnego w udzieleniu zabezpieczenia nie uzasadniła w żadnej mierze tego zarzutu, zaś w odpowiedzi na twierdzenie powoda odnośnie wyprzedawania przez pozwaną majątku, nie przedstawiła żadnych informacji, które świadczyłyby o nieprawdziwości tych twierdzeń. Podkreślić należy w tym miejscu natomiast, że postępowanie zabezpieczające nie jest postępowaniem, w którym przesądza się o zasadności roszczenia, a przeprowadzana przez Sąd ocena materiału dowodowego w tym postępowaniu ma na celu jedynie ustalenie, czy roszczenie może być uznane za wiarygodne, a tym samym, czy istnieją przesłanki do udzielenia zabezpieczenia roszczenia. W świetle okoliczności sprawy zasadnym było zatem uznanie, że powód uprawdopodobnił roszczenie oraz interes prawy w udzieleniu zabezpieczenia roszczenia dochodzonego przeciw pozwanej.

Mając na uwadze powyższe Sąd Apelacyjny na podstawie art. 386 § 1 k.p.c. w zw. z art. 397 § 2 k.p.c. zmienił zaskarżone postanowienie w zakresie wskazanym w punkcie 1, zaś dalej idące zażalenie pozwanej oddalił na podstawie art. 385 k.p.c. w zw. z art. 397 § 2 k.p.c.

MR