Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

POSTANOWIENIE

Dnia 28 czerwca 2013 r.

Sąd Apelacyjny we Wrocławiu – Wydział I Cywilny w składzie:

Przewodniczący Sędzia SA:	Beata Wolfke-Kobzar (spr.)
Sędzia SA: Sędzia SA:	Ewa Głowacka Franciszek Marcinowski

po rozpoznaniu w dniu 28 czerwca 2013 r. na posiedzeniu niejawnym we Wrocławiu

sprawy z powództwa: T. M., M. M.

przeciwko: (...) sp. z o. o w S. w likwidacji

o zapłatę

na skutek zażalenia powódki

na postanowienie Sądu Okręgowego we Wrocławiu

z dnia 22 marca 2013 r. sygn. akt I Nc 210/13

p o s t a n a w i a: oddalić zażalenie.

UZASADNIENIE

Zaskarżonym postanowieniem Sąd Okręgowy we Wrocławiu zabezpieczył roszczenie powoda T. M. przeciwko pozwanej Spółce o zapłatę kwoty 3.294.430,95 zł wraz z ustawowymi odsetkami liczonymi od dnia
12 marca 2013 r. oraz kosztami postępowania, na czas toczącego się postępowania, przez:

- ustanowienie hipoteki przymusowej do wysokości 15 360,02 zł na nieruchomości pozwanego, dla której Sąd Rejonowy w Ś. prowadzi księgę wieczystą pod numerem (...),

- ustanowienie hipoteki przymusowej do wysokości 32 501,81 zł na nieruchomości pozwanego, dla której Sąd Rejonowy w Ś. prowadzi księgę wieczystą pod numerem (...),

- ustanowienie hipoteki przymusowe] do wysokości 3 238 889,11 zł na nieruchomości pozwanego, dla której Sąd Rejonowy w Ś. prowadzi księgę wieczystą pod numerem (...),

- ustanowienie hipoteki przymusowej do wysokości 7 680,01 zł na nieruchomości pozwanego, dla której Sąd Rejonowy w Ś. prowadzi księgę wieczystą pod numerem (...);

oraz zabezpieczył roszczenie obojga powodów przeciwko pozwanej o zapłatę kwoty 30.169.699,32 zł wraz z ustawowymi odsetkami liczonymi od dnia 12 marca 2013 r. oraz kosztami postępowania przez:

- ustanowienie hipoteki przymusowej do wysokości 140.663,82 zł na nieruchomości pozwanego, dla której Sąd Rejonowy w Ś. prowadzi księgę wieczystą pod numerem (...),

- ustanowienie hipoteki przymusowej do wysokości 297.644,65 zł na nieruchomości pozwanego, dla której Sąd Rejonowy w Ś. prowadzi księgę wieczystą pod numerem (...),

- ustanowienie hipoteki przymusowej do wysokości 29.661.058,93 zł na nieruchomości pozwanego, dla której Sąd Rejonowy w Ś. prowadzi księgę wieczystą pod numerem (...),

- ustanowienie hipoteki przymusowej do wysokości 70.331,91 zł na nieruchomości pozwanego, dla której Sąd Rejonowy w Ś. prowadzi księgę wieczystą pod numerem WR 1 (...).

Na podstawie twierdzeń powodów oraz po dokonaniu analizy materiału dowodowego dołączonego do wniosku Sąd Okręgowy doszedł do przekonania,
że obie przesłanki udzielenia zabezpieczenia zostały spełnione – powodom przysługuje roszczenie z art. 746 k.p.c., który stanowi o odpowiedzialności uprawnionego za szkodę wyrządzoną obowiązanemu na skutek wykonania zabezpieczenia wobec prawomocnego oddalenia powództwa strony pozwanej przeciwko powodom, nadto powodowie posiadają interes prawny w uzyskaniu zabezpieczenia, którego upatrywać należy w otwarciu likwidacji spółki, co wiąże się
z upłynnianiem jej majątku i finalizowaniem prowadzonych inwestycji.

Postanowienie Sądu I instancji zaskarżyła strona pozwana, zarzucając rozstrzygnięciu:

1.  Naruszenie przepisów prawa procesowego, tj.:

a)  art. 730 ¹ § 1 i 2 oraz § 3 k.p.c. poprzez wadliwe ich zastosowanie w skutek błędnego przyjęcia, iż fakt otwarcia i prowadzenia postępowania likwidacyjnego wobec pozwanej spółki oznacza, że powodowie wykazali interes prawny w udzieleniu zabezpieczenia;

b)  art. 738 zd. 1 k.p.c. poprzez jego pominięcie i niezastosowanie;

c)  przepisu art. 730 ¹ § 1 i 2 k.p.c. poprzez wadliwe jego zastosowanie poprzez przyjęcie w stanie faktycznym i prawnym sprawy, że strona powodowa uprawdopodobniła swoje roszczenie i interes prawny w udzieleniu zabezpieczenia, w sytuacji gdy strona powodowa nie podała podstaw dochodzonego roszczenia;

d)  art. 730 ¹ § 3 k.p.c. przez jego pominięcie i błędne przyjęcie przez Sąd
I instancji, iż sam fakt otwarcia i prowadzenia postępowania likwidacyjnego wobec pozwanej spółki oznacza, że powodowie wykazali interes prawny
w udzieleniu zabezpieczenia;

e)  art. 736 § 3 k.p.c. przez udzielenie przez Sąd I instancji zabezpieczenia
nie tylko w wysokości dochodzonego roszczenia przez stronę powodową,
ale także kosztów postępowania, których przecież strona powodowa
nie poniosła, gdyż została od nich zwolniona;

2.  Naruszenie przepisów prawa materialnego, tj. art. 275 § 2 r. k.s.h. w zw.
art. 730 § 1 i 2 oraz art. 3 k.p.c. przez jego pominięcie i niezastosowanie
w sprawie i błędne przyjęcie, iż fakt otwarcia i prowadzenia postępowania likwidacyjnego wobec pozwanej spółki oznacza, że powodowie wykazali interes prawny w udzieleniu zabezpieczenia.

Wskazując na powyższe zarzuty strona pozwana wniosła o zmianę zaskarżonego postanowienia i uchylenie zabezpieczenia, ewentualnie o uzależnienie wykonania zaskarżonego postanowienia od złożenia przez uprawnionych
kaucji na zabezpieczenie roszczeń obowiązanego powstałych w wyniku wykonania postanowienia o udzielenie zabezpieczenia w wysokości żądanej przez uprawnionego sumy zabezpieczenia.

W odpowiedzi na zażalenie powodowie wnieśli o jego oddalenie oraz
o zasądzenie od strony pozwanej kosztów zastępstwa procesowego wg norm przepisanych.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Zażalenie nie zasługuje na uwzględnienie.

W ocenie Sądu Apelacyjnego prawidłowo ocenił Sąd I instancji, że powodowie uprawdopodobnili zarówno samo roszczenie, jak i interes prawny w udzieleniu zabezpieczenia. Zgodnie z treścią art. 730 ¹ § 1 k.p.c. warunkiem udzielenia zabezpieczenia jest łączne spełnienie dwóch przesłanek, tj. prawdopodobieństwa roszczenia oraz interesu prawnego w udzieleniu zabezpieczenia. Wymóg uprawdopodobnienia roszczenia oznacza konieczność uprawdopodobnienia faktów, z których jest ono wywodzone, zaś interes prawny w uzyskaniu zabezpieczenia istnieje wtedy, gdy brak zabezpieczenia uniemożliwi lub poważnie utrudni wykonanie zapadłego w sprawie orzeczenia lub w inny sposób uniemożliwi lub poważnie utrudni osiągnięcie celu postępowania w sprawie (art. 730 ¹ § 2 k.p.c.).

Nie ma racji skarżąca się twierdząc, że Sąd I instancji naruszył art. 730 ¹ § 1 i 2 k.p.c., bowiem uznał, roszczenie za uprawdopodobnione, w sytuacji gdy powodowie nie wskazali podstawy dochodzonego roszczenia. Powodowie oparli swoje roszczenie na art. 746 § 1 k.p.c., a jest niesporne, że w postępowaniu toczącym
się przeciwko nim z powództwa pozwanej wydano postanowienie w przedmiocie zabezpieczenia, które następnie zostało wykonane. Niesporne jest także,
że po rozpoznaniu sprawy przez Sądy obu instancji powództwo zostało prawomocnie oddalone. Powodowie twierdzą, że wskutek realizacji zabezpieczenia ponieśli szkodę. Należy zgodzić się z Sądem I instancji, iż dla uprawdopodobnienia roszczenia powodów na obecnym etapie postępowania wystarczające jest wskazanie, że szkoda wyraża się: spadku wartości nieruchomości, udziałów,
akcji, powstałych na skutek utraty płynności finansowej zobowiązaniach publicznoprawnych i naliczonych odsetkach, zaległościach w spłacie kredytu wraz
z karnymi odsetkami. Dokładne badanie wysokości szkody będzie przedmiotem postępowania przed Sądem rozpoznającym istotę sprawy ponieważ w postępowaniu zabezpieczającym nie ma miejsca na postępowanie dowodowe i weryfikację wyliczenia.

Powodowie uprawdopodobnili również interes prawny w zabezpieczeniu roszczenia, a zarzuty pozwanej kwestionujące prawidłowość ustaleń Sądu I instancji w tym zakresie nie mogą zyskać akceptacji. W sprawie nie ma sporu co do tego,
że pozwana spółka znajduje się w stanie likwidacji, natomiast zgodnie z treścią
art. 281 k.s.h., w toku postępowania likwidacyjnego spółki z o.o. likwidatorzy powinni zakończyć jej interesy bieżące, ściągnąć wierzytelności, wypełnić zobowiązania
i upłynnić majątek spółki. Celem postępowania likwidacyjnego jest wykreślenie spółki z rejestru, skutkujące utratą bytu prawnego, co dostatecznie przekonuje o tym,
że brak zabezpieczenia roszczenia wobec pozwanej jeśli nie uniemożliwi,
to przynajmniej poważnie utrudni wykonanie zapadłego w sprawie orzeczenia
(art. 730 ¹ § 2 k.p.c.). Z uwagi na powyższe Sąd Apelacyjny zgodził się z
Sądem I instancji, że otwarcie likwidacji pozwanej spółki i podejmowane przez likwidatora działania zmierzające do upłynnienia jej majątku uprawdopodabniają interes prawny powodów w zabezpieczeniu roszczenia. Trafności tego stanowiska w żadnym razie nie podważa treść art. 275 § 2 k.s.h., który nijak się ma do rozważanych obecnie kwestii.

Nie było również podstaw do uwzględnienia wniosku strony pozwanej
i uzależnienia zabezpieczenia roszczenia od złożenia przez powodów
kaucji w wysokości żądanej sumy zabezpieczenia. Pamiętać należy bowiem,
że uzależnienie wykonania postanowienia o udzieleniu zabezpieczenia od złożenia kaucji przez uprawnionego powinno być stosowane wtedy, gdy wykonanie postanowienia grozi obowiązanemu wyrządzeniem szkody oraz gdy sytuacja majątkowa uprawnionego budzi poważną wątpliwość co do tego, czy naprawi
on ewentualną szkodę wyrządzoną zabezpieczeniem. Pozwana nie wskazała, na czym szkoda miałaby polegać, jak również nie wykazała, by sytuacja majątkowa powodów rzeczywiście uzasadniała obawy o niemożność uzyskania ewentualnie należnego w przyszłości odszkodowania. Trzeba też podkreślić, że ustanowienie hipotek przymusowych jest tu adekwatnym sposobem zabezpieczenia i nie obciąża pozwanej ponad miarę.

Mając na uwadze powyższe Sąd Apelacyjny oddalił zażalenie na podstawie art. 385 k.p.c. w zw. z art. 397 § 2 k.p.c.

Koszty postępowania zażaleniowego, zgodnie z treścią art. 108 k.p.c.
Sąd I instancji rozliczy w orzeczeniu kończącym postępowanie w sprawie, stosownie do jej wyniku. Orzekanie w tym przedmiocie przez Sąd Odwoławczy byłoby na obecnym etapie postępowania przedwczesne.

MW