Serwis Internetowy Portal Orzeczeń używa plików cookies. Jeżeli nie wyrażają Państwo zgody, by pliki cookies były zapisywane na dysku należy zmienić ustawienia przeglądarki internetowej. Korzystając dalej z serwisu wyrażają Państwo zgodę na używanie cookies , zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki.

III C 582/12 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Okręgowy Warszawa-Praga w Warszawie z 2014-11-13

Sygn. akt III C 582/12

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 13 listopada 2014 roku

Sąd Okręgowy Warszawa- Praga w Warszawie III Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący: SSO Maria Furmanik

Protokolant: p.o. protokolanta Piotr Malicki

po rozpoznaniu w dniu 23 października 2014 roku w Warszawie

na rozprawie

sprawy z powództwa Gminy J.

przeciwko W. M.

o zapłatę

I.  powództwo oddala,

II.  zasądza od powoda na rzecz pozwanej kwotę 3600 złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa prawnego.

UZASADNIENIE

W pozwie z dnia 30 kwietnia 2012 roku powódka Gmina J. wniosła o zasądzenie od pozwanej W. M. prowadzącej działalność gospodarczą pod nazwą Firma (...) w S. kwoty 135.662,00 zł tytułem zapłaty kary umownej wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 24 stycznia 2012 roku do dnia zapłaty oraz zasądzenie kosztów procesu.

W odpowiedzi na pozew pozwana wnosiła o oddalenie powództwa oraz zasądzenie kosztów procesu.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 22 marca 2011 roku w J. pomiędzy Gminą J. i W. M. prowadzącą działalność gospodarczą pod nazwą Firma (...) zawarta została umowa nr (...) na wykonanie robót budowlanych w ramach inwestycji – modernizacja obiektu Gminnego Ośrodka (...) w J.. Szczegółowy zakres robót został ujęty w harmonogramie rzeczowo – finansowym opracowanym na podstawie przedmiaru robót, specyfikacji technicznej oraz oferty Wykonawcy, stanowiących załącznik nr 2 do umowy. Każda część przedmiotu umowy ujęta szczegółowo w harmonogramie rzeczowo – finansowym, w miarę ich ukończenia, miała podlegać odbiorowi częściowemu przez Inwestora. Termin rozpoczęcia robót budowlanych miał nastąpić w dniu wydania polecenia rozpoczęcia prac. Termin zakończenia prac budowlanych i wykonania przedmiotu umowy miał nastąpić w dniu 31 sierpnia 2011 roku, a odbioru końcowego do 20 września 2011 roku (§ 5 ust. 2). W § 6 ust. 2 pkt 1 umowy ustalono, że po zakończeniu robót, dokonaniu wpisu w dzienniku budowy przez kierownika budowy i potwierdzeniu gotowości odbioru przez inspektora nadzoru, Wykonawca zawiadomi w formie pisemnej Inwestora o gotowości odbioru. Inwestor wyznaczy datę i rozpoczęcie czynności odbioru końcowego robót stanowiących przedmiot umowy w ciągu 14 dni od daty zawiadomienia i powiadomi uczestników odbioru (§ 6 ust. 2 pkt 2). W § 6 ust. 2 pkt 3 ustalono, że zakończenie czynności odbioru powinno nastąpić w ciągu 7 dni roboczych licząc od daty rozpoczęci odbioru. W okresie 4 dni przed wyznaczonym terminem odbioru końcowego Wykonawca zobowiązany został do przedłożenia Inwestorowi dokumentacji powykonawczej obiektu wraz z naniesionymi zmianami dokonanymi w trakcie budowy, potwierdzonymi przez kierownika budowy i inspektora nadzoru (§ 6 ust. 2 pkt 4). W § 7 ust. 2 pkt 1 umowy ustalono, że Wykonawca ma prawo podpisać umowę o wykonanie części robót budowlanych z podwykonawcami. Strony zastrzegły prawo naliczania kar umownych za nieterminowe lub nienależyte wykonanie przedmiotu umowy. Ustalono, że Wykonawca zapłaci Inwestorowi karę umowną za:

- zwłokę w wykonaniu przedmiotu zamówienia w wysokości 0,5% wynagrodzenia umownego za każdy dzień zwłoki,

- za zwłokę w usunięciu wad stwierdzonych przy odbiorze lub w okresie gwarancji i rękojmi w wysokości 0,5% wynagrodzenia umownego za każdy dzień zwłoki. Termin zwłoki liczony będzie od następnego dnia od terminu ustalonego na usunięcie wad,

- za odstąpienie od umowy z przyczyn leżących po stronie Wykonawcy w wysokości 10% wynagrodzenia umownego (§ 10 ust. 1).

Powódka zastrzegła sobie prawo dochodzenia odszkodowania uzupełniającego do wysokości rzeczywiście poniesionej szkody (§ 10 ust. 2).

W § 12 ust. 1 strony umowy ustaliły wynagrodzenie ryczałtowe za wykonanie przedmiotu umowy w wysokości 470.311,64 zł netto, a z 23% podatkiem VAT 578.483,32 zł. W § 16 ust. 1 pkt 1 lit. d ustalono, że strony umowy dokonają komisyjnego odbioru końcowego wykonanych prac z udziałem swoich przedstawicieli, w tym celu Wykonawca w pisemnym zgłoszeniu zakończenia prac wskaże 1-2 przedstawicieli do komisji odbioru (poza kierownikiem budowy).

(dowód: umowa nr (...) na wykonanie robót budowlanych k. 7 – 14, harmonogram rzeczowo – finansowy k. 15, oferta k. 16 – 16 verte, kosztorys ofertowy k. 26 – 35 verte)

W dniu 8 kwietnia 2011 roku dokonano wprowadzenia Wykonawcy na plac budowy. T. K. został kierownikiem budowy, R. P. kierownikiem robót elektrycznych, a P. R. kierownikiem robót instalacyjnych. M. K. pełnił funkcję inspektora nadzoru inwestorskiego.

(dowód: polecenie rozpoczęcia prac k. 39, kierownictwo i kluczowi pracownicy przewidziani do wykonania zamówienia k. 20 )

Roboty budowlane rozpoczęły się w czerwcu 2011 roku. W lipcu 2011 roku doszło do około tygodniowego przestoju w wykonywaniu robót. W związku ze stwierdzeniem zaprzestania wykonywania robót, powódka w piśmie z dnia 29 lipca 2011 roku wezwała pozwaną do natychmiastowego wznowienia prac oraz do zwiększenia tempa robót celem realizacji robót zgodnie z harmonogramem rzeczowo – finansowym. Prace zostały wznowione.

(dowód: pismo powódki z dnia 29 lipca 2011 roku k. 40, dziennik budowy k. 137 – 151)

Pozwana w celu wykonania umowy korzystała z usług podwykonawców.

(dowód: umowy o roboty budowlane z dnia 30 maja 2011 roku k. 173 – 173 verte i 2 września 2011 roku k. 172 – 172 verte)

Gminny Ośrodek (...) w J. sąsiaduje z Urzędem Gminy w J.. W celu ujednolicenia widoku elewacji budynku Gminnego Ośrodka (...) w J. z projektowaną elewacją budynku Urzędu Gminy w J., za zgodą obu stron, dokonano zmiany zewnętrznego koloru okien z białego na ciemny dąb, obróbki zewnętrznej okien poprzez wprowadzenie boni oraz w celu zwiększenia estetyki wewnątrz budynku i poprawy parametrów termicznych wprowadzono wymianę parapetów lastrykowych na konglomerat i zabudowę wnęk pod grzejnikami. Powyższe zmiany pociągnęły za sobą konieczność przedłużenia terminu wykonania umowy. W dniu 22 sierpnia 2011 roku strony podpisały aneks nr (...) do umowy nr (...) z dnia 22 marca 2011 roku, w którym ustaliły, że termin zakończenia prac budowlanych i wykonania przedmiotu umowy nastąpi w dniu 30 września 2011 roku, a odbioru końcowego do dnia 20 października 2011 roku. Za wykonanie przedmiotu umowy strony ustaliły wynagrodzenie ryczałtowe w wysokości 469.334,87 zł netto, a z 23% podatkiem VAT 577.281,89 zł. Ustalono, że przedmiot umowy zostanie wykonany na warunkach określonych w postanowieniach umowy oraz w specyfikacji technicznej, harmonogramie rzeczowo – finansowym robót nr 2 z dnia 22 sierpnia 2011 roku, złożonej ofercie oraz kosztorysie. W piśmie z dnia 12 lipca 2011 roku pozwana poinformowała powódkę, iż zmiana koloru okien i ich obróbki zewnętrznej, wymiana parapetów i zabudowa wnęk niosła za sobą dodatkowe nakłady finansowe, nie żądała z tego tytułu podwyższenia wynagrodzenia.

(dowód: aneks nr (...) do umowy nr (...) k. 37, harmonogram rzeczowo – finansowy k. 38, pismo pozwanej z dnia 12 lipca 2011 roku z kosztorysem robót dodatkowych k. 219 – 221)

W piśmie z dnia 30 września 2011 roku, doręczonym w dniu 3 października 2011 roku, pozwana zgłosiła zakończenie robót budowlanych i wniosła o wyznaczenie terminu odbioru. W dniu 3 października 2011 roku powódka wraz z inspektorem nadzoru inwestorskiego dokonała wizytacji terenu budowy, podczas której uznała, że roboty nie zostały zakończone i w dniu 4 października 2011 roku stwierdziła brak gotowości do odbioru.

(dowód: pismo pozwanej z dnia 30 września 2011 roku wraz z adnotacją powódki z dnia 4 października 2011 roku k. 41, pismo powódki nr (...) k. 42, dziennik budowy k. 137 – 151)

W odpowiedzi na zgłoszenie zakończenia prac i wyznaczenia terminu odbioru, powódka poinformowała pozwaną, iż podczas wizytacji terenu budowy w dniu 3 października 2011 roku stwierdzono, że roboty nie zostały zakończone. Ponadto wskazała, że w ciągu 10 dni od zgłoszenia zakończenia prac Wykonawca powinien złożyć wymaganą dokumentację do odbioru końcowego; zawiadomienie o gotowości do odbioru powinno odbyć się po dokonaniu wpisu w dzienniku budowy przez kierownika budowy oraz potwierdzeniu przez inspektora nadzoru zakończenia robót. Powódka wezwała pozwaną do pilnego wykonania prac i ponownego zawiadomienia o zakończeniu przedmiotu umowy.

(dowód: pismo powódki nr (...))

W piśmie z dnia 24 października 2011 roku pozwana ponownie zgłosiła zakończenie robót budowlanych i wniosła o wyznaczenie terminu odbioru. W dniu 27 października 2011 roku powódka uznała, że roboty nadal nie zostały zakończone i stwierdziła brak gotowości do odbioru.

(dowód: pismo pozwanej z dnia 20 października 2011 roku k. 43, pismo pozwanej z dni 24 października 2011 roku z adnotacją powódki z dnia 27 października 2011 roku k. 44)

W dniu 16 listopada 2011 roku pozwana wystąpiła o wyznaczenie terminu odbioru inwestycji. W odpowiedzi na powyższe pismo, powódka w piśmie z dnia 18 listopada 2011 roku wezwała pozwaną do wskazania 1-2 przedstawicieli do komisji odbioru oraz dokumentacji powykonawczej obiektu, informując jednocześnie pozwaną, iż wcześniejsze zgłoszenie zakończenia robót nie mogło być podstawą do wyznaczenia terminu odbioru, gdyż roboty nie zostały zakończone; inspektor nadzoru nie dokonał wpisu potwierdzającego gotowość do odbioru, w związku z czym Wykonawca nie był uprawniony do zgłoszenia zakończenia robót, dlatego też powódka wezwanie z dnia 16 listopada 2011 roku potraktowała jako ponowne zgłoszenie zakończenia robót. Powódka pouczyła również pozwaną, że zobowiązana jest przedłożyć w terminie 4 dni przed planowanym terminem odbioru wymaganą dokumentację powykonawczą obiektu.

(dowód: pismo pozwanej z dnia 14 listopada 2011 roku k. 45, pismo powódki z dnia 18 listopada 2011 roku nr (...) k. 46)

W piśmie z dnia 24 listopada 2011 roku pozwana wezwała powódkę do usunięcia stanu zwłoki w odbiorze przedmiotu umowy, wyznaczenia daty oraz rozpoczęcia czynności odbioru końcowego robót, wskazując jednocześnie swojego przedstawiciela w komisji odbioru. W piśmie z dnia 1 grudnia 2011 roku powódka zawiadomiła pozwaną, iż odbiór końcowy robót rozpocznie się w dniu 7 grudnia 2011 roku o godz. 10 00.

(dowód: pismo pozwanej z dnia 24 listopada 2011 roku k. 47 – 48 verte, pismo powódki z dnia 1 grudnia 2011 roku k. 49 – 49 verte)

W dniu 7 grudnia 2011 roku dokonano kontroli inwestycji i sprawdzenia działania wszelkich urządzeń i instalacji. Komisja odbioru inwestycji ustaliła, że inwestycja posiada wady dające się usunąć. Stwierdzone wady pozwana zobowiązała się usunąć do dnia 14 grudnia 2011 roku. W dniu 14 grudnia 2011 roku ponownie dokonano kontroli inwestycji i sprawdzenia działa wszelkich urządzeń i inwestycji. Komisja odbioru ustaliła, że inwestycja nadal posiada wady dające się usunąć. Pozwana zobowiązała się usunąć wady do dnia 21 grudnia 2011 roku.

(dowód: protokół z przeprowadzenia czynności odbiorowych z dnia 7 grudnia 2011 roku k. 50 – 51, protokół z przeprowadzenia czynności odbiorowych z dnia 14 grudnia 2011 roku k. 52 – 53)

Przed formalnym odbiorem końcowym robót, w dniu 17 grudnia 2011 roku dokonano uroczystego otwarcia obiektu, podczas którego pozwana została uhonorowana statuetką za dobre i sprawne wykonanie inwestycji.

(dowód: kopia zaproszenia na otwarcie Gminnego Ośrodka (...) w J. k. 121 – 122)

W dniu 21 grudnia 2011 roku dokonano odbioru końcowego i przekazania do eksploatacji inwestycji – modernizacja obiektu Gminnego Ośrodka (...) w J.. Komisja odbioru inwestycji ustaliła, że roboty wykonane zostały w czasie od 8 kwietnia 2011 roku do 16 listopada 2011 roku. Termin wykonania robót został przekroczony o 47 dni. Roboty wykonane zostały zgodnie z umową, projektem i kosztorysem, inwestycja nie posiada żadnych wad, jakość wykonanych robót oceniono na dobrą. Komisja stwierdziła ostateczne rozliczenie przedmiotu umowy zgodnie z postanowieniami § 12 ust. 3 umowy i uznano, że stosownie do § 12 ust. 5 umowy protokół umożliwia Wykonawcy przedłożenie faktur za końcowy etap prac w wysokości 397.645,35 zł, tj. różnicą wartości umownej 577.281,89 zł – 179.636,54 zł (zapłacone faktury). Komisja stwierdziła brak wpisów kierownika budowy w dzienniku budowy dotyczących zakończenia robót.

(dowód: protokół odbioru końcowego i przekazania do eksploatacji inwestycji k. 54 – 55, protokół odbioru elementów robót k. 56 – 58 verte)

W dniu 4 stycznia 2012 roku powódka wystawiła notę księgowa nr (...) obciążającą pozwaną odsetkami z tytuł nieterminowego wykonania umowy w wysokości 135.661,27 zł. Pozwana odmówiła zapłaty powyższej kwoty, wskazując że wymierzona kara jest bezzasadna, a co najmniej wygórowana, i zaproponowała polubowne rozwiązanie sporu. W piśmie z dnia 3 lutego 2012 roku powódka ponownie wezwała pozwaną do zapłaty odsetek z tytułu nieterminowego wykonania umowy. W piśmie z dnia 28 lutego 2012 roku pozwana odmówiła zapłaty, wzywając jednocześnie pozwaną do mediacji.

( dowód: nota księgowa k. 59, pismo pozwanej z dnia 20 stycznia 2012 roku k. 60 – 64, pismo pozwanej z dnia 3 lutego 2012 roku nr (...) k. 66, pismo pozwanej z dnia 28 lutego 2012 roku k. 68)

W piśmie z dnia 26 marca 2012 roku powódka wezwała pozwaną do zapłaty kary umownej z tytułu nieterminowego wykonania umowy w kwocie 135.661,27 zł w terminie 7 dni pod rygorem skierowania sprawy na drogę sądową.

(dowód: przedsądowe wezwanie do zapłaty k. 69)

Modernizacja obiektu Gminnego Ośrodka (...) w J. zgodnie z Prawem budowlanym nie wymagała prowadzenia dziennika budowy. Zgodnie z umową z dnia 22 marca 2011 roku, na budowie prowadzony był dziennik budowy z ostatnim wpisem z daty 16 listopada 2011 roku inspektora nadzoru budowlanego M. K. stwierdzającym zakończenie robót i potwierdzającym gotowość do ich odbioru. Brak wpisu kierownika budowy T. K. dotyczącego zakończenia robót. W dniu 30 września 2011 roku, kiedy pozwana zgłosiła zakończenie robót budowlanych i wniosła o wyznaczenie terminu ich odbioru, na budowie trwały prace wykończeniowe.

(dowód: dziennik budowy k. 137 – 152)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o dokumenty zgromadzone w sprawie. Nie były one kwestionowane, dlatego Sąd uznał je za wiarygodne. Ponadto, Sąd poczynił ustalenia na podstawie zeznań świadków: M. K. k. 158 – 160, P. W. k. 161 – 163, T. K. k. 163 – 164, R. R. k. 175 – 177, K. M. k. 187 – 189, T. M. k. 189 – 191, K. P. k. 227 – 228 oraz powódki k. 229 – 231.

Bezsporne jest, że Gminę J. łączyła z pozwaną W. M. prowadzącą działalność gospodarczą pod nazwą (...) umowa o roboty budowlane nr (...) z dnia 22 marca 2011 roku, zmieniona następnie aneksem nr (...) z dnia 22 sierpnia 2011 roku, na mocy której pozwana jako Wykonawca zobowiązała się do modernizacji obiektu Gminnego Ośrodka (...) w J. w terminie ustalonym ostatecznie na dzień 30 września 2011 roku. Powódka zobowiązała się zaś do zapłacenia wynagrodzenia w kwocie 577.281,89 zł brutto, a także do odebrania przedmiotu umowy. W piśmie z dnia 30 września 2011 roku pozwana zgłosiła zakończenie robót budowlanych i wniosła o wyznaczenie terminu odbioru. Powódka nie przystąpiła do odbioru robót. Wraz z inspektorem nadzoru inwestorskiego stwierdziła, że roboty nie zostały zakończone. Nie wykonano przy tym inwentaryzacji budowy. Nie podjęto działań zmierzających do powołania komisji odbiorowej i oceny wykonania robót. Czynności odbioru zostały dokonanie przez powódkę dopiero po wezwaniu z dnia 14 listopada 2014 roku, kiedy to pozwana ponownie wezwała powódkę do wyznaczenia daty odbioru inwestycji. Inwestycja została ostatecznie odebrana w dniu 21 grudnia 2014 roku, mimo braku wpisów kierownika budowy w dzienniku budowy dotyczących zakończenia robót.

Sąd zważył, co następuje:

Strony związane były umową o roboty budowlane. Powódka Gmina J. domagała się zapłaty od pozwanej W. M. prowadzącej działalność gospodarczą pod nazwą (...) W. M. kwoty 135.662,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 24 stycznia 2012 roku tytułem kary umownej za zwłokę w wykonaniu przedmiotu umowy nr (...) z dnia 22 marca 2011 roku. Pozwana wnosząc o oddalenie powództwa, podniosła, że zgłosiła gotowość do odbioru robót na umówiony dzień 30 września 2011 roku, na który to dzień prace wykonane w ramach w/w umowy były zakończone i wykonane w sposób należyty, co obligowało powódkę do przystąpienia do czynności odbiorowych.

Zgodnie z art. 647 k.c., przez umowę o roboty budowlane wykonawca zobowiązuje się do oddania przewidzianego w umowie obiektu, wykonanego zgodnie z projektem i z zasadami wiedzy technicznej, a inwestor zobowiązuje się do dokonania wymaganych przez właściwe przepisy czynności związanych z przygotowaniem robót, w szczególności do przekazania terenu budowy i dostarczenia projektu, oraz do odebrania obiektu i zapłaty umówionego wynagrodzenia. W razie opieszałości oraz niestarannego działania wykonawcy, inwestor może bez wyznaczenia terminu dodatkowego odstąpić od umowy jeszcze przed upływem terminu do wykonania budynku na podstawie art. 656 w zw. z art. 635 k.c. Jeżeli wykonawca prowadzi roboty w sposób wadliwy albo sprzeczny z umową, inwestor po upływie terminu dodatkowego może od umowy odstąpić oraz może powierzyć poprawienie lub dalsze wykonanie budynku innej osobie, na koszt i ryzyko wykonawcy – art. 656 w zw. z art. 636 § 1 k.c.

W okolicznościach sprawy nie budzi wątpliwości, iż uprawnienie do naliczenia kary umownej przez Inwestora powiązane było z nieterminowym, przybierającym postać zwłoki, wykonaniem robót budowlanych przez Wykonawcę. Podstawę roszczenia o zapłatę kar umownych stanowi zatem art. 483 § 1 k.c., zgodnie z którym można zastrzec w umowie, że naprawienie szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania niepieniężnego nastąpi przez zapłatę określonej sumy. Zważywszy na stanowiska procesowe stron, a także niebudzący wątpliwości fakt pisemnego zgłoszenia zakończenia robót przez pozwaną w piśmie z dnia 30 września 2011 roku, kluczowe znaczenie dla oceny zasadności przedmiotowego roszczenia, na płaszczyźnie przesłanek odpowiedzialności pozwanej, posiadało rozważenie kwestii poziomu zakończenia robót na dzień zgłoszenia zakończenia robót przez Wykonawcę, w szczególności fakt osiągnięcia gotowości do odbioru oraz istnienia wad przedmiotu umowy i ich charakteru, jak również spełnienia przez Wykonawcę wymogów formalnych zgłoszenia robót do odbioru. Z niewykonaniem zobowiązania mamy do czynienia wówczas, gdy objęte umową świadczenie nie zostanie w ogóle spełnione albo nie zawiera ono cech konstytutywnych, charakteryzujących dany rodzaj świadczenia. Na gruncie umowy o roboty budowlane można przyjąć, że niewykonanie zobowiązania ma miejsce wówczas, gdy wada jest tego rodzaju, że uniemożliwia czynienie właściwego użytku z przedmiotu robót, wyłącza ich normalne wykorzystanie zgodnie z celem umowy albo odbiera im cechy właściwe lub wyraźnie zastrzeżone w umowie istotnie zmniejszając ich wartość (wada istotna) Pozostałe wady, świadczą jedynie o nienależytym wykonaniu zobowiązania, rzutując na uprawnienie inwestora, który może domagać się ich usunięcia w wyznaczonym w tym celu terminie lub obniżenia wynagrodzenia (zob. wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 21 marca 2014 roku, I ACa 842/13, LEX nr 145194). W ocenie Sądu powód wykonał istotę umowy, mógł więc skutecznie zgłosić inwestycję do odbioru. Z dziennika budowy oraz zeznań świadków wynika, że na dzień 30 września 2011 roku na budowie trwały prace wykończeniowe. Czekano z nimi do ostatniej chwili, co wynikało z procesu budowlanego, a nie były skutkiem opieszałości Wykonawcy.

Na gruncie regulacji art. 647 k.c. zwraca się uwagę w orzecznictwie, że jeżeli wykonawca zgłosił zakończenie robót budowlanych, inwestor obowiązany jest dokonać ich odbioru (art. 647 k.c.). W dokumencie (protokole) z tej czynności, stanowiącym stwierdzenie spełnienia świadczenia i podstawę dokonania rozliczeń stron, niezbędne jest zawarcie ustaleń poczynionych m.in. co do jakości wykonanych robót, ewentualny wykaz wszystkich ujawnionych wad z ewentualnymi terminami ich usunięcia lub oświadczeniem inwestora o wyborze innego uprawnienia z tytułu odpowiedzialności wykonawcy za wady ujawnione przy odbiorze (zob. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 8 stycznia 2004 r., sygn. akt I CK 24/03, LEX nr 137769; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 5 marca 1997 r., II CKN 28/97, OSNC 1997/6-7/90). Zwrócić należy uwagę, że przepis art. 647 k.c. nie stanowi o tym, że odbiór robót odnosi się tylko do robót wykonanych w całości i bez wad. Jak wskazał Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 5 marca 1997 r., II CKN 28/97, jeśli wykonawca zgłosił wykonanie robót, to obowiązek dokonania ich odbioru jest niezależny nawet od kwestionowania ich jakości. Odmowa jego spełnienia nie może być elementem szantażu ze strony inwestora. Jedynie istnienie wad istotnych uzasadnia odmowę odbioru robót do czasu ich usunięcia. Stanowisko to znajduje uzasadnienie w potrzebie rozróżnienia niewykonania zobowiązania z nienależytym wykonaniem zobowiązania, kiedy zachowanie dłużnika jedynie częściowo pozostaje sprzeczne z treścią zobowiązania. Natomiast utożsamienie sytuacji, gdy roboty budowlane nie zostały wykonane z sytuacją, gdy są one dotknięte wadami, czyniłoby zbędną regulację art. 637 k.c. w zw. z art. 656 k.c. Ponadto naruszałoby równowagę między inwestorem a wykonawcą, uzależniając odbiór, a tym samym płatność należnego wykonawcy wynagrodzenia od wykluczenia istnienia jakiejkolwiek wady w chwili oddania przedmiotu zamówienia, jak i umożliwiając naliczanie kary umownej za niedotrzymanie terminu realizacji umowy warunkowanej przedstawieniem robót do odbioru w stanie idealnym, co w praktyce jest trudne do realizacji (zob. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 30 października 2002 r., V CKN 1287/00, LEX nr 577500; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 22 czerwca 2007 r., V CSK 99/07, OSP 2009/1/7, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 7 kwietnia 1998 r., II CKN 673/97, LEX nr 50627). Nie można zatem przyjąć, że uprawnienie do odmowy odbioru prac w przypadku stwierdzenia wad nadających się do usunięcia w trakcie odbioru, aktualizuje się w przypadku istnienia jakichkolwiek, nawet drobnych wad, czy usterek.

Dokonanie odbioru ma na celu potwierdzenie wykonania robót, co do zakresu i jakości, jak i ewentualnie ustalenie, czy roboty zostały wykonane zgodnie z umową łączącą strony, a więc czy wykonano wszystkie roboty, czy występują wady robót i jakiego rodzaju. Odbiór robót jest elementem przełomowym w stosunkach pomiędzy stronami umowy o roboty budowlane, ponieważ z jednej strony potwierdza wykonanie zobowiązania, otwierając wykonawcy prawo do żądania wynagrodzenia, albo wskazuje na jego niewykonanie lub nienależyte wykonanie w całości lub w części wobec istnienia wad, rodząc odpowiedzialność za wady ujawnione przy odbiorze, a z drugiej strony wyznacza początek biegu terminów rękojmi za wady (zob. wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 21 marca 2014 r., I ACa 842/13). Już samo zgłoszenie przez pozwaną robót do odbioru aktualizowało obowiązek przystąpienia przez powódkę do czynności odbiorowych. Powódka miała obowiązek przystąpić do czynności odbioru po zgłoszeniu dokonanym przez pozwaną pismem z dnia 30 września 2011 roku. Tylko w ten sposób powódka mogła stwierdzić, czy roboty zostały wykonane i czy wykonano je należycie, czy też wadliwie i w jakim stopniu. Bezsporne jest, że powódka nie spełniła tego obowiązku. W tej sytuacji należy uznać, że uchylała się od dokonania odbioru. Powódka nie przystąpiła do czynności odbioru i nie stwierdziła protokolarnie stanu obiektu. Arbitralnie, bez udziału przedstawiciela pozwanej, stwierdziła stopień zaawansowania robót budowlanych. Zastrzeżenia do jakości wykonania robót powinny zostać ujęte w protokole i stosownie do stopnia istotności stwierdzonych wad, należało dokonać odbioru zobowiązując Wykonawcę do usunięcia wad nieistotnych w określonym terminie albo odmówić odbioru w przypadku stwierdzenia wad istotnych. Wykonane przez pozwaną roboty były objęte zleconym zakresem robót. Niewątpliwie, w dniu 30 września 2011 roku występowały wady w robotach wykonywanych przez pozwaną. W ocenie Sądu wady te były jednak nieistotne i nie dawały podstawy powódce do odmowy odbioru robót. Obiekt spełnia funkcje użytkowe. Brak dokonania odbioru robót w terminie obciążał więc wyłącznie powódkę, co świadczy o braku zwłoki w oddaniu przedmiotu umowy po stronie pozwanej.

Mając powyższe na uwadze Sąd powództwo oddalił. O kosztach procesu Sąd orzekł w trybie art. 98 k.p.c., zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu, obciążając powódkę obowiązkiem zwrotu kosztów procesu w kwocie 3.600 zł.

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Paweł Górny
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy Warszawa-Praga w Warszawie
Osoba, która wytworzyła informację:  Maria Furmanik
Data wytworzenia informacji: