Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 28 stycznia 2014 roku

Sąd Rejonowy dla Warszawy Śródmieścia w Warszawie I Wydział Cywilny

w następującym składzie:

Przewodniczący: SSR Aleksandra Różalska - Danilczuk

Protokolant: Dorota Kośla

po rozpoznaniu w dniu 28 stycznia 2014 roku w Warszawie

sprawy z powództwa A. B. (1)

przeciwko miastu stołecznemu W.

o zapłatę

1.  Oddala powództwo

2.  Zasądza od powódki na rzecz pozwanego kwotę 60 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego

Sygn. akt I C 2915/13

UZASADNIENIE

Pozwem złożonym w dniu 3 lipca 2013 roku powódka A. B. (2) wniosła przeciwko m. st. W. o zapłatę w postępowaniu upominawczym kwoty 425, 00 złotych, wraz z odsetkami ustawowymi w terminie 14 dni od doręczenia nakazu, a także zwrot kosztów procesu.

W uzasadnieniu powódka wskazała, że w dniu 10 listopada 2004 r. zarejestrowała w Urzędzie m. st. W. Delegaturze Biura Administracji i Spraw Obywatelskich w D. O. sprowadzony z zagranicy samochód marki O. (...) o nr rej. (...). Na podstawie § 1 ust. 1 obowiązującego wówczas rozporządzenia Ministra Infrastruktury w sprawie wysokości opłat za kartę pojazdu z dnia 28 lipca 2003 roku (Dz. U. 137, poz. 1310) powódka uiściła opłatę za wydanie karty wskazanego wyżej pojazdu w wysokości 500 zł. Wyrokiem z dnia 17 stycznia 2006 roku (sygn. akt U 6/04) Trybunał Konstytucyjny uznał, że opłata z tytułu wydania karty pojazdu przekraczająca kwotę 75, 00 zł, jako sprzeczna z ustawą Prawo o ruchu drogowym i Konstytucją jest nienależna. W związku z tym powódka ostatecznym wezwaniem do zapłaty z dnia 2 maja 2013 r. wezwali pozwanego do zwrotu kwoty z tytułu opłaty za wydanie karty pojazdu w terminie 14 dni od dnia otrzymania wezwania. Pozwany nie zwrócił jednak ww. należności.

Dowód: pozew wraz z załącznikami-k.1-7.

W odpowiedzi na pozew złożonej w dniu 2 grudnia 2013 r. pozwany wniósł o oddalenie powództwa oraz zasądzenie od powodów kosztów procesu.

W uzasadnieniu podniósł brak udowodnienia roszczenia oraz wskazał, iż w trakcie poboru opłaty w postaci opłaty za kartę pojazdu działał na podstawie obowiązujących przepisów prawa, przez co opłaty w ocenie pozwanego nie można uznać za nienależną. Pozwany wskazał nadto, iż pobrane opłaty stanowiły dochód powiatu na podstawie ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego, który został następnie spożytkowany w roku budżetowym. Pozwany podniósł także, że skutek orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego zorientowany prospektywnie wyklucza podważanie ukształtowanych stosunków prawnych. Nadto pozwany wskazał, że utrata mocy obowiązującej § 1 ust. 1 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 28.07.2003 r. w sprawie wysokości opłaty za kartę pojazdu nastąpiła z dniem 15.04.2006 r. na podstawie § 2 rozporządzenia Ministra Transportu i Budownictwa z dnia 28.03.2006 r. w sprawie wysokości opłat za kartę pojazdu. Wyeliminowanie z obrotu prawnego normy uznanej za niekonstytucyjną nastąpiło na mocy przepisu uchylającego, a nie skutkiem orzeczenia TK.

Dowód: odpowiedz na pozew-k.21-25.

Pismem procesowym złożonym w dniu 20 stycznia 2014 r. powódka podtrzymała żądanie pozwu.

W uzasadnieniu powódka odnosząc się do zarzutów pozwanego podkreśliła zasadę prymatu pierwszeństwa prawa wspólnotowego nad prawem krajowym. Według powódki to na pozwanym ciążył obowiązek stosowanie prawa wspólnotowego przed prawem krajowym i w związku z zaistniałą sprzecznością, niniejsze rozporządzenie nie powinno być uwzględnione przez organ stosujący prawo(pozwanego), co w konsekwencji powinno prowadzić do zaniechania pobierania opłat za wydanie karty pojazdu. Powódka ponownie wniosła o zwrotu uzyskanej nienależnie korzyści przez pozwanego wskazując sprzeczność przepisu nakazującego pobieranie opłat za kartę pojazdu z Konstytucją od momentu uchwalenia. Odnosząc się do braku udowodnienia swojego roszczenia powódka wskazała opierając się na domniemaniu faktycznym, iż nie możliwe byłoby dokonanie rejestracji i wydania karty pojazdu bez wcześniejszego uiszczenia opłaty oraz wnosząc jednocześnie o zobowiązanie organu rejestrującego do przekazania akt sprawy dotyczącej wydania karty.

Dowód: pismo procesowe z dnia 17 stycznia 2014 r.-k.29-32.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Powódka A. B. (2) uiścili w Urzędzie m. st. W. opłatę w kwocie 500, 00 złotych za wydanie karty pojazdu marki O. (...) nr rej. (...) (k. 3-4) . Opłata powyższa została pobrana na podstawie §1 ust. 1 obowiązującego wówczas rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 28 lipca 2003 roku (okoliczność bezsporna).

Z dniem 15 kwietnia 2006 roku utraciło moc powyższe rozporządzenie, które to zostało zastąpione rozporządzeniem Ministra Transportu i Budownictwa z dnia 28 marca 2006 roku w sprawie wysokości opłat za kartę pojazdu ( Dz.U. z 2006 r., Nr 59, poz. 1310). W myśl § 1 ust. 1 powyższego rozporządzenia za wydanie karty pojazdu przy pierwszej rejestracji pojazdu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej organ rejestrujący pobiera opłatę w wysokości 75 zł.

Wskazana zmiana cytowanego przepisu nastąpiła na skutek wydania przez Trybunał Konstytucyjny wyroku z dnia 17 stycznia 2006 roku, sygn. akt U 6/04, opubl. OTK-A 2006/1/3, zgodnie z sentencją, którego I. § 1 ust. 1 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 28 lipca 2003 r. w sprawie wysokości opłat za kartę pojazdu (Dz. U. Nr 137, poz. 1310) jest niezgodny: a) z art. 77 ust. 4 pkt. 2 i ust. 5 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. - Prawo o ruchu drogowym (Dz. U. z 2005 r. Nr 108, poz. 908, Nr 175, poz. 1462, Nr 179, poz. 1486 i Nr 180, poz. 1494 i 1497), b) z art. 92 ust. 1 i art. 217 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej; II. Przepis rozporządzenia powołanego w części I traci moc obowiązującą z dniem 1 maja 2006 r. W uzasadnieniu do wyroku Trybunał Konstytucyjny stwierdził jednocześnie, iż uwzględniając wniosek przedstawicieli Ministra Transportu i Budownictwa, uznał za niezbędne odroczenie terminu utraty mocy obowiązującej zakwestionowanego przepisu do dnia 1 maja 2006 r. celem umożliwienia wprowadzenia do tego czasu - bez pozbawiania powiatów odpłatności za ich czynności - nowej regulacji, zgodnej z postanowieniami Konstytucji.

Wobec powyższego pismem z dnia 2 maja 2013 r. powódka wezwała pozwanego do zwrotu opłaty za wydanie karty pojazdu w terminie 14 dni od daty otrzymania wezwania (k. 7). Miasto S. W. do chwili obecnej nie dokonało również zwrotu żądanej kwoty

Dowód: okoliczność bezsporna.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o zgromadzone w aktach sprawy dokumenty, których prawdziwość i wiarygodność nie budziła wątpliwości Sądu oraz nie była kwestionowana przez żadną ze stron postępowania.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo nie zasługiwało na uwzględnienie.

Zgodnie z art. 405 k.c. kto bez podstawy prawnej uzyskał korzyść majątkową kosztem innej osoby, obowiązany jest do wydania korzyści w naturze, a gdyby to nie było możliwe, do zwrotu jej wartości. Natomiast zgodnie z art. 410 k.c. przepis art. 405 k.c. stosuje się odpowiednio do świadczeń nienależnych, przy czym świadczenie jest nienależne, jeżeli ten, kto je spełnił, nie był w ogóle zobowiązany lub nie był zobowiązany względem osoby, której świadczył, albo, jeżeli podstawa świadczenia odpadła lub zamierzony cel świadczenia nie został osiągnięty, albo, jeżeli czynność prawna zobowiązująca do świadczenia była nieważna i nie stała się ważna po spełnieniu świadczenia. Stosownie zaś do art. 417 ¹ § 1 kodeksu cywilnego, jeżeli szkoda została wyrządzona przez wydanie aktu normatywnego, jej naprawienia można żądać po stwierdzeniu we właściwym postępowaniu niezgodności tego aktu z Konstytucją, ratyfikowaną umową międzynarodową lub ustawą.

rybunał Konstytucyjny w wyroku z dnia 17 stycznia 2006 roku, sygn. akt: U 6/04 (Dz. U. z dnia 30 stycznia 2006 roku) orzekł o niezgodności § 1 ust. 1 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 28 lipca 2003 roku w sprawie wysokości opłat za kartę pojazdu (Dz.U. 137, poz. 1310) z ustawą z dnia 20 czerwca 1997 roku - Prawo o ruchu drogowym (Dz. U. z 2005 roku, Nr. 108, poz. 908, Nr. 175, poz. 1462, Nr. 179, poz. 1486 i Nr. 180, poz. 1494 i 1497) oraz z art. 92 ust. 1 i art. 217 Konstytucji Rzeczpospolitej Polskiej. Jednocześnie Trybunał Konstytucyjny uznał za niezbędne odroczenie terminu utraty mocy obowiązującej zakwestionowanego przepisu do dnia 1 maja 2006 r. celem umożliwienia wprowadzenia do tego czasu – bez pozbawiania powiatów odpłatności za ich czynności – nowej regulacji, zgodnej z postanowieniami Konstytucji.

Zgodnie z orzeczeniem Trybunału Konstytucyjnego zakwestionowany przepis utracił moc obowiązującą dopiero w dniu 1 maja 2006 roku, podczas gdy opłata została przez powodów uiszczona w dniu 4 sierpnia 2005 roku. Powództwo zatem, z uwagi na fakt, iż zakwestionowany przepis, stanowiący podstawę pobrania opłaty, posiadał wówczas moc obowiązującą nie zasługiwało na uwzględnienie. Wskazać należy, że w przypadku odroczenia przez Trybunał Konstytucyjny utraty mocy obowiązującej niekonstytucyjnego przepisu organy stosujące prawo zobowiązane są do jego dalszego stosowania, aż do daty wskazanej w wyroku Trybunału. Oznacza to, że niekonstytucyjny przepis ma moc obowiązującą do daty określonej w wyroku Trybunału Konstytucyjnego. Takie wyroki Trybunału wywierają wyłącznie skutki na przyszłość (prospektywne). Pogląd taki wyrażany jest przez większość doktryny oraz Sąd Najwyższy (Postanowienie SN z dnia 30 maja 2003 r. III CZP 34/03, wyrok SN z 7 października 2005 r., II CK 756/04). Odroczenie utraty mocy obowiązującej przez niekonstytucyjny przepis wiąże władzę sądową i jest równoważne z obaleniem domniemania konstytucyjności przepisu (tak: Andrzej Zoll, Skuteczność orzeczeń polskiego Trybunału Konstytucyjnego, Lublin 2002).

Mając na względzie powyższe, w ocenie Sądu roszczenie odszkodowawcze powódki jest bezzasadne. W orzecznictwie utrwalony jest bowiem pogląd, że odpowiedzialność odszkodowawcza Skarbu Państwa z tytułu bezprawia legislacyjnego ograniczona jest do przypadków, w których niezgodność aktu normatywnego z Konstytucją RP zostanie stwierdzona przez Trybunał Konstytucyjny z mocą wsteczną. Wyrok Trybunału Konstytucyjnego stwierdzający niezgodność z Konstytucją § 1 ust. 1 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z 28 lipca 2003 roku w sprawie wysokości opłat za kartę pojazdu tylko wtedy mógłby stanowić prejudykat dla roszczenia odszkodowawczego, gdyby wyrokowi temu Trybunał Konstytucyjny nadał retroaktywny skutek.

Podsumowując, w ocenie Sądu pozwany działał zgodnie z prawem – wykonywał, bowiem zadania zgodnie z obowiązującymi przepisami prawnymi, zaś w związku z faktem, iż nie miał wpływu na treść wydanego przez Ministra Infrastruktury rozporządzenia, nie można mu przypisać bezprawności ani winy. W niniejszej sprawie Sąd nie miał zatem żadnych wątpliwości, że dochodzona powództwem kwota nie ma charakteru świadczenia nienależnego, bezpodstawnie wzbogacającego pozwanego Miasta S. W..

Mając powyższe na uwadze Sąd orzekł jak w punkcie 1 wyroku.

O kosztach postępowania orzeczono zgodnie z określoną w art. 98 k.p.c. zasadą odpowiedzialności za wynik procesu. W niniejszej sprawie Sąd oddalił powództwo wytoczone przez A. B. (2) przeciwko m.st. W., dlatego też to powódka są tą stroną procesu, która przegrała przedmiotową sprawę i w związku z tym obowiązani są zwrócić pozwanemu poniesione przez niego koszty procesu. Warunkiem zasądzenia od strony przegrywającej na rzecz przeciwnika kosztów procesu jest zgłoszenie żądania, który w niniejszej sprawie został spełniony, albowiem pełnomocnik pozwanego w odpowiedzi na pozew wniósł o zasądzenie kosztów procesu. Do kosztów tych należy wynagrodzenie profesjonalnego pełnomocnika w wysokości 60, 00 zł (§ 6 pkt. 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz.U. Nr 163, poz. 1349 z późn. zm.).

Wobec powyższego Sąd orzekł jak w punkcie 2 wyroku.

Zarządzenie: Odpis wyroku wraz z uzasadnieniem proszę doręczyć powódce z pouczeniem.